VALDA PASTILLES
De torpedeering van de
„Arendskerk*
SCHINDELER
De Luchtbescherming te Haarlem
Raad voor de Scheepvaart stelt onderzoek in
MAATCOSTUUMS!
WaarA
De Kleeding Verkoop Centrale
DOXTVF F DA G 72 F E R R U A R T 1940
WASREEM'S DAGBEAD
2
Niemand aan boord
heeft iets gedaan,
dat torpedeering
wettigde
Gisteren heeft de Raad voor de Scheepvaart
een onderzoek ingesteld naar den ondergang van
de „Arendskerk".
Op 15 Januari werd het 8000 ton groote Motor
schip „Arendskerk" van de Ver. Scheepvaartmaat
schappij, dat op weg was van Antwerpen naar
Zuid-Afrika, in de Golf van Biskaje op een af
stand van ongeveer 100 mijl van Ouessant getor
pedeerd. De 62 opvarenden zijn gered door het
Italiaansche stoomschip Fedora" en later over
gegaan op de „Poelau Bras", die de geredden in
Lissabon aan land bracht.
De „Arendskerk", onder commando van kapitein
C. J. H. Wijker, was geladen met stukgoed. Om 1
uur op den dag van den ondergang was het schip
Ouessant gepasseerd. Ver aan den gezichtseinder
zagen de opvarenden iets. dat voor een mijnenve
ger werd aangezien. Plotseling daalde een kogel
regen in de buurt van het schip neer. Dichterbij
gekomen bleek het een duikboot te zijn, welke
bevel gaf de machines te stoppen. Gehoor ge
vend aan het bevel van de Duitschers, zond de
kapitein toen zijn eersten officier met de scheeps
papieren naar de duikboot Na het onderzoek de
zer papieren zeide de commandant, dat het hem
speet, maar dat hij het schip tot zinken moest
brengen, omdat de lading uit contrabande be
stond, omdat zy bestemd was voor Zuid-Afrika
De opvarenden kregen een half uur tijd om zich
in veiligheid te brengen. Toen werd het schip
getorpedeerd.
Het was het tweede geval van dien aard te
voren is de „Shedrecht" getorpedeerd het eer
ste evenwel, dat door den Raad voor de Scheep
vaart wordt onderzocht
De verklaring van den marconist.
Als eerste getuige werd gehoord de heer Th. P.
van den Bergh, directeur van Radio Holland. De
raad wilde ook den marconist hooren, omdat hij
bij deze zaak een rol heeft gespeeld.
Nadat marconist Van Saane in den morgen van
de torpedeering was opgestaan, zoo bleek uit diens
verklaring merkte hij, dat er iets niet in orde was
Hij ging naar de radiokamer en probeerde de
noodinrichting. Geseind heeft hij niet.
Dit is in tegenstelling tot de verklaring van den
Duitschen commandant, die als een der redenen
van torpedeering het geven van radioseinen op
somde. De lampen van diens ontvanger zouden
gesprongen zijn.
De heer Van den Bergh vond het zeer loffelijk
van den marconist, dat deze de noodinstallatie
heeft geprobeerd. Men moet zich voorstellen, dat
de marconist ontploffingen hoorde. Vanwaar het
geluid kwam, wist hij niet. Toen schakelde hij de
noodinstallatie in.
Waar bestaat dit probeeren uit?
Uit het geven van een paar „punten". Het is
uitgesloten, dat door het gebruik van een nood
installatie de lampen van den ontvanger op de
Duitsche duikboot zijn gesprongen. Zelfs met een
normale installatie is dit onmogelijk. Inductie
kan hier evenmin zijn veroorzaakt. Het is even
eens moeilijk aan te nemen, dat de Duitsche com
mandant in de „punten" een geheime code ver
moedde.
De plaatsvervangend Inspecteur-generaal, de
heer G. Mante. vroeg nog of het mogelijk was op
deze seinen de plaats te peilen.
De heer Van den Bergh: Daarvoor $as de tijd
veel te kort.
FEBRUARI AANBIEDING
De heer Van den Bergh voegde hier nog aan toe
dat de marconist verklaard had, dat de noodin
stallatie niet zou zijn ingeschakeld indien hij had
geweten, dat er een Duitsche duikboot in de buurt
was en het om een aanhouding ging. Hij wist niets
van een duikboot af.
Het relaas van den kapitein
Kajitein C. J. H. Wijker werd als tweede ge
tuige gehoord.
De kopsnelheid van het schip bedroeg 21 mijl.
President: Hebt u papieren van de lading?
Kapitein: Die had ik, nu zijn ze op de Duitsche
duikboot.
President: En uw stuwplan?
Kapitein: De cargadoor heeft er waarschijnlijk
nog een.
President: Waaruit bestond de lading?
Kapitein: IJzer, cement, prikkeldraad, nieuwe
vaten, automobielen. Alles was in Antwerpen ge
laden. Een copie van de manifesten is op het de
partement van Buitenlandsche Zaken.
President: Welke was uw eerste haven?
Kapitein: Durban, daarna Kaapstad, waar we
mais voor de regeering zouden innemen
De eerste stuurman is met de giek naar de
duikboot gegaan.
President: Hoelang duurde het bezoek?
Kapitein: Twintig minuten. Intusschen liet ik
allen aantreden. Door mijn kijker kon ik alles
volgen.
De duikboot seinde, dat ik koers Zuid moest ne
men. Ik heb dat gedaan. Alle personeel kwam
boven, nadat we rond hadden gemaakt
De onderzeeboot sleepte toen de giek met den
stuurman terug.
Daarna seinde hij: „Shiff sofort verlassen." Aan
bakboord vierde ik twee bootenzelf ging ik in een
derde boot om later wat menschen over te ne
men. Dit is gebeurd toen het schip getorpedeerd
was. De Duitscher torpedeerde de ..Arendskerk in
ruim vier. Het schip brak In tweeën Twee-derde
van het schip bleef drijven Had ik toen een sleep
boot gehad dan zou dit deel gered zijn. zelfs de
lichten brandden nog!
President: Wat deed de duikboot verder?
Kapitein: Deze ging op het drijvende stuk schie
ten Alles vloog in brand Het schip ging rechtop
naar den bodem.
President: Hoe laat was het toen?
Kapitein: Het zal tien uur geweest zijn. Daarna
ging de duikboot weg De commandant had be
loofd onze positie op te geven, dat heeft hij ook
gedaan. Na 2'/e uur kwam de „Fedora" Aanvan
kelijk ging het schip voorbij, de kapitein dacht
dat we visschers waren.Den volgenden mor
gen zijn we op de „Poelau Bras" overgegaan. Zoo
waren we drie dagen na de ramp in Nederland
terug.
Op een vraag van den heer Mante zeide kapi
tein Wijker nog, dat de lanceerafstand ongeveer
500 meter bedroeg Er was één kariön aan boord
van de duikboot.
Ik heb den marconist gezegd niets te zenden
Deze had de noodinstallatie al bijgezet en een
paar punten gegeven om den uitslag van de me
ters te controleeren.
De duikboot was van het kleine type. Misschien
was er een mogelijkheid geweest te vluchten, mijn
tchip liep natuurlijk meer vaart dan de duikboot
Had ik zelf een kanon gehad, dan had hij me
nooit gekregen
Eerste stuurman getuigt
De eesrte stuurman, de heer J. H. Oosterhuis
vertelde zijn ervaringen, opgedaan op de duikboot
Het was niet nieuw voor hem. want in den wereld
oorlog was hij (als leerling) ook al eens na aan
houding op een duikboot geweest
De commandant van de duikboot gaf vier re
denen voor de torpedeering op:
1 bestemming voor vijandelijk land,
2 vervoer van contrabande
3. morseseinen na waarschuwing.
4. poging tot ontvluchten.
De stuurman heeft zijn best gedaan deze rede
nen te weerleggen, maar slaagde er niet In. Vooral
over de morseseinen was cïe Duitscher zeer ge
belgd Zoodra er.iets was. waarover discussie ont
stond, haalde de Duitscher zijn schouders op Een
schriftelijke verklaring wilde de Duitscher niet
geven.
De inspecteur-generaal voor de Scheepvaart
cracht lof aan den kapitein voor zijn handelwijze
Spr maande voorts aan tot de uiterste voorzich
tigheid in dergelijke omstandigheden.
45.00
50.00
55.00
NU Uw voorjaarscostuum te laten ver
vaardigen beteekent een belangrijke
besparing. Onze MAATCOSTUUMS heb
ben dat bijzondere cachet, dat direct
aangenaam aandoet. Geen overdreven
vormgeving, maar juist dat „beetje
extra" in coupe en verzorging, dat ons
MAATWERK kenmerkt.
HEeren Kleeding Onderneming
Gen. Cronjéstraat 1b, Tel. 16045, Haarlem
Wat SCHINDELER biedt,
vindt z'n weerga niet!
(Adv. Ingez Med.)
AGENDA.
Heden:
DONDERDAG 22 FEBRUARI
Gem. Concertgebouw: Cabaretavond Coöperatie
„De Eendracht", 8.15 uur.
Rembrandt Theater: Stanley and Livingstone. Op
het tooneel: 6 Brox, accordeon-sensemble. 2.30. 7
en 9.15 uur.
Cinema Palace: „Ouverture" en „Niets is heilig"
2 en 8.15 uur.
Frans Hals Theater: „La Béte Humaine". van
Emile Zola, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Theater: „De avonturen van Marco Polo"
2.30, 7 en 9.15 uur.
Moviac Theater: Nonstop-programma.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Geopenci
behalve Vrijdags, eiken werkdag van 35 en van
79 uur.
Heemstede: Raadhuis: Gemeenteraad. Begroo-
tingszitting. 10 uur.
VRIJDAG 23 FEBRUARI
Gem. Concertgebouw: Gala Benefice Concert van
de H. O. V. Solist: Prof. Carl Flesch. 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen des middags en des avond:-
Nieuw programma.
Palestina Diorama s. Schotersingel 117a. Geopeno
behalve Vrijdags, eiken werkdag van 35 en var
Jti uur.
FEESTAVOND HANDELSAVONDSCHOOL
VEREENIGING.
De Handelsavondschoolvereeniging organiseert
Zaterdagavond 24 Februari haar jaarlijkschen feest
avond in 't gebouw van den Haarlemschen Kegel
bond.
Op dezen avond zal een Cabaret-Revue worden
opgevoerd, getiteld „Cocktail", met medewerking
van de Bulbtowngirls.
De dansmuziek zal worden verzorgd door „The
Rhythm Swingers" o. L v. John Lemlijn.
WINKELIERSVEREENIGING „GENERAAL
CRONJéSTRAAT".
In de gisteravond gehouden bestuursvergadering
werden de functies als volgt verdeeld. Voorzitter
J. H. Korstjens, tweede voorzitter W. C. Muhlhaus,
lste secretaris F. I-Iolzhaus, 2de secretaris C. L.
Hoeben, penningmeester M. M. van Ake, commis
sarissen: B. Prijs en W. D. Sanders.
GYMNASIA EN II. B. S.'EN.
Cijfcs over 1939.
Eind 1039 waren in ons land 52 Gymnasia, 5
H. B. S.'en met 3-jarige cursus, 42 met 5-jar. cur
sus B, 14 met 5-jar. cursus A, 74 met 5-jar. cursus
A-B, 22 Lycea, 22 middelbare meisjesscholen en 21
handelsscholen van verschillende samenstelling. In
totaal 286, tegen 287 een jaar geleden.
De scholen werden bezocht door 43.398 jongens
en 19.643 meisjes, samen 63.041. Over 1938 waren
deze cijfers 42.629 jongens, 19.681 meisjes, samen
62.310. Bij de jongens dus een toeneming van 769,
bij de meisjes een achteruitgang van 38.
OPWEKKINGSSAMENKOMSTEN.
Het comité, dat deze samenkomsten iederen Don
derdagavond in de Begijnehofkapel aan het Begijne
hof te Haarlem, organiseert, deelt mede. dat in een
serie van drie achtereenvolgende Donderdagen
enkele speciale tijdsonderwerpen zullen worden
behandeld.
Donderdag 22 Februari spreekt de heer J. Kits,
leider van de „openlucht-Evangelisatie" te Zeist
over: „Gods Oordeel over de Christenheid"; 29 Fe
bruari zal ds. W. Dubbeldam uit Rotterdam spreken
over „Het verzegelde Boek" uit Openbaring 5.
waarna op 7 Maart de Evangelist K. Rozendal uit
Den Haag zal spreken over „De aanstaande we
reldcatastrofe". In al deze bijeenkomsten zullen de
huidige gebeurtenissen en hun ontwikkeling in het
licht der Bijbelsche profetieën worden besproken, i
Verwachting geldig van hedenavond tot mot
genavond ongeveer 19 uur:
Matige tot zwakke wind uit zuidelijke rich
tingen. Gedeeltelijk bewolkt. Geen neerslag
mn beteekenis. Des nachts temperatuur om
het vriespunt tot lichte vorst, overdag dooi.
THERMOMETERSTAND.
Hoogste gisteren F 40
Laagste hedennacht F 34
Hoogste heden F 36
Het luchtdrukverval is thans over het geheele
westen van z.o. naar n.w. gericht. Van de kust
van Portugal tot het zuiden van Noorwegen en
het Oostzeegebied zijn de winden uit het zuiden
tot zuid-westen. Een strooming van warme voor
jaarslucht beweegt zich op geringe hoogte over
de resten van de vorstlucht, die zich op het vaste
land nog in de onderste luchtlagen handhaaft.
Boven Schiphol was hedenmorgen de tempera
tuur op 700 m. -f 14 en op 1400 m. +13 graden.
In den Balkan en in Italië ligt een gebied van
hoogc-n luchtdruk met barometerstanden van 1037
mb. in Hongarije en Joego-Slavië. Het vriest diaar
nog, zeer streng en verscheidene stations melden
temperaturen tusschen 15 en 20 graden. In
Italië is het eveneens nog zeer koud en komt tot
ver in het zuiden lichte vorst voor.
In tegenstelling tot deze koude in het Middel-
landsche Zeegebied is het in Portugal en op de
noordkust van Spanje zeer warm. De stations op
de Portugeesché kust meldden gisterenmiddag
temperaturen boven 20 graden.
Bij de Azoren is de luchtdruk sinds gisteren 20
mb. gestegen.
De storingsgebieden beperken zich tot den rand
van het Poolgebied. De depressie, die gisteren
voor de Noorsche kust lag, verdween naar het
binnenland van Zweden en wordt gevolgd door
een nieuwe ongeveer op denzelfden breedtegraad.
De depressie van 985 mb. bij IJsland ligt statiion-
nair ten zuidwesten van dit eiland. Om een
krachtig gebied van hoogen luchtdruk over het
oosten van Groenland en het westelijke deel
der Poolzee beweegt zich een uiterst koude lucht
stroom naar het zuidwesten.
3AR0METERSTAND
Stand van gisteren 767 m.M.
Stand van hedenmorgen 10 uur 762 m.M.
Neiging; Achteruit.
Opgave van CAREL v. HUIZEN, Opticien
KI Houtstraat 13 Tel. 14112.
t
HELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS.
Politie 11850
Ongevallendlenst (Brandweerkazerne) Ger
Oude Gracht 14141
Brandweer 15333
VERSTANDIGE MENSCHEN
die het niet om financieelen toestand be
hoeven te laten, bestellen thans reeds de
benoodigde groentezaden en wachten niet
tot het straks bij den zaadhandel razend
druk is en zij misschien lang moeten
wachten. Ga dus direct naar:
ZAADHANDEL JAN ROOZEN,
SPEKSTRAAT 5 HAARLEM,
Prijscourant op aanvraag
(Adv. ingez. Med.)
verschijnt A
naast Slager's Verfhandel Tel. 17273
SCHAGCHELSTRAAT 19C
(Adv. Ingez Med.)
Onrechtmatig steun getrokken.
Een arbeider en een patroon knoeiden samen.
Door de politie te Heemstede is proces-verbaal
opgemaakt tegen iemand die opgaf werkloos te zijn
en dit in wezen niet was. De man, een slagers
knecht, ging onder het gewone loon werken bij
een Haarlemschen patroon die echter, omdat de
man minder verdiende, hem in de gelegenheid
stelde des morgens in Heemstede te gaan stempe
len. Zoo sneed het mes van twee kanten, tot het
strafbare feit aan het licht kwam. Proces-verbaal
:s opgemaakt ook tegen den slagerspatroon, daar
deze het strafbaar feit in de hand heeft gewerkt.
WIE MIST ZIJN FIETS?
Op 26 December j.L is vermoedelijk in de Leid-
sche buurt te Haarlem een ongemerkte heerenfiets
ontvreemd, voorzien van een V. T.-lamp en waar
schijnlijk boven op het frame een kinderzadeltje.
Acht dagen later, op 4 Januari, des avonds half
acht, is voor een café aan de Krocht eveneens een
heerenfiets gestolen. Van de vermissing van deze
rijwielen, die inmiddels door de politie in beslag
zijn genomen, is geen aangifte gedaan. Aan de
eigenaars wordt verzocht, zich zoo spoedig moge
lijk aan het Politiebureau Smedestraat, afdeeling
•echerche, te willen vervoegen om hun eigendom
te herkennen.
Oslo-staten openen gemeen-
schappelijken nieuwsdienst.
Heli-station te Amsterdam ingericht.
In November 1939 werd te Amsterdam een ver
gadering gehouden van de directeuren der natio
nale nieuwsagentschappen van de Oslo-staten (Bel
gië, Denemarken, Finland, Nederland, Noorwegen
en Zweden), waarin de mogelijkheid werd bespro
ken van het instellen van een gemeenschappelij-
ken berichtendienst volgens het z.g. Heli-systeem.
Het doel hiervan was eenerzijds om aan de deel
nemende bureaux objectieve berichten uit de res
pectieve landen te leveren anderzijds om het den
anderen geallieerden persbureaux in Europa mo
gelijk te maken de berichten uit de genoemde lan
den te ontvangen door middel van het Heli-systeem
teneinde aldus aan die berichten de grootst moge
lijke verspreiding te geven.
Deze nieuwsdienst is thans nadat gedurende
eenigen tijd proef-uitzendingen waren geschied
werkelijkheid geworden door de inrichting van een
draadloos station te Amsterdam. De onderscheide
ne bureaux sturen de berichten uit hun eigen land
per telex of telegram naar Amsterdam, vanwaar
deze berichten door het Heli-station opnieuw wor
den uitgezonden.
Uitspraken van de Rechtbank.
Amsterdamsche kunstschilder
vrijgesproken.
Drie maanden gevangenisstraf had de Officier
tegen twee Amsterdammers geëischt, die zich had
den uitgegeven voor kunstschilders uit Laren en
daardoor een 78-jarigen bewoner van Bloemendaal
hadden bewogen eenige schilderstukjes te koopen.
De Rechtbank heeft beide verdachten vrijgesproken.
Hond overreden.
Wegens het overrijden van een hond op den
Spaarndammerdijk op 6 October had de Officier
twee weken gevangenisstraf geëischt tegen een 25-
jarigen chauffeur uit Westzaan. De Rechtbank ver
oordeelde hem tot f 25 boete of 15 dagen.
Wapen U tegen hel
FbEVAAR v0n KOUVATTEN^
Bescherm Uw keel. luchtpijpen en
longen met antiseptische
tegen koude vochtigheid en infectie.
Maar vraag naar de
ECHTE VALDA
(Adv. Ingez. Med.)
Geen bovengrondsche schuilgangen.
Maar wel goede schuilkelders
Ieder die trouw de couranten leest moet er van
overtuigd zijn dat de kans dat Nederland na
tuurlijk tegen zijn zin! in den oorlog betrokken
zal worden in den laatsten tijd niet verminderd is.
Helaas! Met ongewenschte mogelijkheden moet
dan ook rekening gehouden worden. Voorzorgen
die genomen kunnen worden mogen niet achter
wege blijven.
Dit is voor ons reeds aanleiding geweest aan
dacht te wijden aan de moeilijkheden die opgelost
moeten worden als bij dreigend oorlogsgevaar in
onze naaste omgeving 30.000 geëvacueerdem van
elders zullen komen en ook aan de medische ver
zorging van burgers en militairen. Dit laatste in
verband met het feit dat Haarlem in geval van
oorlog een centrum zal worden voor de verpleging
van zieke en gewonde soldaten.
Maar er is ook reden de vraag te stellen of te
Haarlem reeds voldoende voorbereidingen zijn ge
troffen om, als het eens noodig mocht blijken, het
gevaar dat ons dan uit de lucht bedreigt zoo goed
mogelijk af te wenden. Bij de behandeling der
gemeentebegrooting is in de laatste weken in den
Haarlemschen raad wel over verschillende details
van de Luchtbescherming gesproken, maar toch
niet zoo. dat het overbodig is de hierboven gestelde
vraag ter beantwoording te geven.
Haarlem, dat aanvankelijk door de regeering
v/at de Luchtbescherming betreft in de tweede ge-
varenklasse was gerangschikt, is thans overgebracht
naar de eerste.
Wij hebben allereerst de quaestie van de schuil-
gelegenheden. Men weet dat het college van B. en
W. eenige maanden geleden in den raad heeft me
degedeeld, dat niets gevoeld werd voor het navol
gen van het voorbeeld van Amsterdam en ver
schillende andere gemeenten, om schuilgangen bo
ven den grond te maken. De burgemeester noemde
het zelfs „rattenvallen". In het algemeen werd het
door hem ongewenscht geacht in tijden van lucht-
gevaar veel menschen op éqn punt bij elkaar te
brengen, omdat, als er dan op zoo'n plek een bom
valt, in eens tallooze slachtoffers worden gemaakt.
In hun huis zullen, zoo betoogde de burgemeester,
de menschen veiliger zijn dan in zulke schuilgan
gen. Alleen zal het noodig zijn er voor te zorgen
dat menschen, die tijdens een luchtaanval op straat
zijn, een toevlucht kunnen zoeken in openbare ge-
bouwen of in particuliere huizen.
Toch gelooven wij niet, dat hiermede het vraag
stuk van de schuilgelegenheden tegen luchtgevaar
geheel als afgedaan kan worden beschouwd. Toen
wij dezer dagen in een gebouw waren, bij militai
ren in gebruik, viel het ons op, dat overal handwij.
zers waren opgehangen „Naar den schuilkelder"
Dit is wel een bewijs dat ook de militaire overheid
overtuigd is, dat men bij luchtgevaar veiliger zit in
een goeden schuilkelder dan im een vertrek boven
den grond.
Wij stelden daarom aan het Hoofd van de Lucht
bescherming te Haarlem deze pertinente vraag:
„hoe staat u tegenover schuilkelders?"
De heer E. H. Tenckinck antwoordde: „Schuil
plaatsen boven den grond acht ik ongewenscht,
omdat die geen veiligheid waarborgen. Ik heb pas
nog van een deskundige gehoord, dat in China een
bom die slechts in de nabijheid gevallen was, zoo'n
bovengrondsche schuilgang door den luchtdruk ge
heel had weggevaagd, natuurlijk met het noodlot
tige gevolg, dat alle menschen die daarin een toe
vlucht gezocht hadden, om het leven kwamen.
Maar de heer Tenckinck vervolgde: Iets anders
is het natuurlijk met goede schuilkelders, zoo mo
gelijk onder den grond van bctpn gebouwd, in elk
geval goedgekeurd door den deskundige. Zulke
openbare schuilkelders zouden natuurlijk alleen
bestemd zijn voor het publiek dat zich tijdens een
luchtaanval op straat bevindt.
Aan h<# maken van zulke goede schuilkelders
zijn te Haarlem evenwel zeer groote kosten ver
bonden.
Tot zoover het Hoofd van de Luchtbescherming
te Haarlem.
Wij hadden over deze aangelegenheid ook een
onderhoud met eenige andere deskundigen. Zy wa
ren het met den burgemeester eens, dat boven
grondsche schuilgelegenheden afgekeurd moeten
worden. Maar de ervaring in den oorlog, ook nu
weer in Finland, toont aan, dat er wel degelijk be
teekenis te hechten is aan een goeden schuilkel
der. Hoe toch staan de zaken? Er is weliswaar geen
schuilkelder te maken die veiligheid biedt tegen
een voltreffer, doch de kans daardoor getroffen te
worden heeft men ook overal elders. Maar een
goede schuilkelder biedt wel veiligheid tegen het
gevaar van instorting van een huis en ook tegen
scherven van bommen. Iemand die bescherming
kan zoeken in een behoorlijk ingericlitcn kelder zit
daar dus veiliger dan in bovengrondsch vertrek
van dat huis.
Daarom is het zoo vervolgden deze deskundi
gen onverklaai-baar, dat de gemeente Haarlem
niet al het mogelijke doet om zooveel mogelijk
goede schuilkelders te verkrijgen.
Indertijd is door B. en W. medegedeeld, dat nog
overwogen zou worden om de kelder die onder de
Vleeschhal is in te richten tot openbaren schuilkel
der. Deze beslissing is evenwel ongunstig uitgevallen
want nu wordt deze kelder althans in orde gemaakt
om er boeken van de Openbare Leeszaal en Biblio
theek te zetten.
In Haarlem zijn nog verschillende kelders die
zonder veel kosten in orde te maken zijn voor open
bare schuilkelders. O.a. een onder het Gemeentelijk
Concertgebouw.
Het gemeentebestuur heeft eenigen tijd geleden
aan Bouw- en Woningtoezicht opdracht gegeven een
onderzoek in te stellen naar de aanwezigheid van
kelders in openbare en particuliere gebouwen. Par
ticulieren konden zich tot een ingenieur van dien
dienst wenden om advies hoe zij hun kelder, als die
te klein was voor openbaren schuilkelder, in orde
konden maken voor hun eigen gezin, personeel en
eventueel eenige omwonenden. Slechts weinig inge
zetenen zijn er toe overgegaan hun kelder te laten
beveiligen, hoewel dit in vele gevallen voor een
honderd gulden mogelijk was. In veel gevallen is
de bedekking van den kelder niet voldoende, maar
niet zelden is dit bezwaar op te vangen door een
goede stempeling aan te brengen, waardoor de kel
der gevrijwaard wordt voor instorten.
Het lijkt ons niet onwaarschijnlijk, dat die par
ticulieren daartoe niet zijn overgegaan omdat het
standpunt dat B. en W. in den Raad destijds hebben
ingenomen in deze stad feitelijk den indruk heeft
gewekt, dat het niet noodig is, een schuilkelder te
hebben en dat men veiliger, althans even veilig, in
een gewone kamer zit.
Die conclusie lijkt ons evenwel aanvechtbaar. Zou
het daarom niet gewenscht zijn deze quaestie alsnog
onder oogen te zien en ccn duidelijk advies aan de
bevolking te geven?
In Haarlem zijn thans van gemeentewege eenige
schuilkelders gemaakt, namelijk onder het gebouw
van den Geneeskundigen Dienst aan de Nieuwe
Gracht (voor personeel en bezoekers), verder on
der den nieuwen vleugel van het Stadhuis in de Ko
ningstraat (bedoeld voor ambtenaren en publiek) en
bij de gasfabriek en electrische centrale aan den
Harmenjansweg (alleen voor het personeel).
De gemeente heeft indertijd de gelegenheid gehad,
onder winkels die in de nabijheid van de Jan Gij-
zenvaart in Haarlem-Noord gebouwd werden een
goeden openbaren schuilkelder te laten bouwen voor
enkele duizenden guldens, maar is op dit aanbod niet
ingegaan.
Een moeilijkheid is de financiering van den
bouw van schuilkelders. In de Luchtbeschermings-
wet is het rijk aangewezen voor het betalen van de
kosten van den bouw, maar het ministerie van bin-
nenlandsche zaken heeft tot heden geweigerd de
financieele gevolgen daarvan voor het rijk te aan
vaarden. Verschillende gemeenten hebben de uit
gaven daarvan voor eigen rekening genomen, maar
het is de vraag of dit aan Haarlem zou worden toe
gestaan, omdat immers het tekort op de Haarlem-
cche begrooting gedekt moet worden door het rijk
in den vorm van extra subsidies uit het Werkloos-
heidssubsidiefonds.
Wij hebben ons ook tot het Hoofdbestuur van de
Nederlandsche vereeniging voor Luchtbescherming
gewend. Dit deelde ons mede, dat het bouwen van
openbare schuilkeders buiten haar bemoeiingen valt,
omdat dit een taak van de overheid is. De Vereeni
ging wijdt alleen aandacht aan de zelfbescherming
door de bevolking. Zij adviseert aan de menschen
indien het mogelijk is een goede schuilkelder in
eigen huis te maken, of anders een deskunidg goed
gekeurde ondergrondscheschuilgelegenheid in den
tuin, eventueel in samenwerking met de buren.
Alleen als dat niet mogelijk is moet men in huis zoo
goed mogelijk een schuilvertrek in orde maken.
Daaruit blijkt dus dat ook het hoofdbestuur van
deze vereeniging beteekenis hecht aan goede
schuilkelders.
H. O. V. LOTERIJ.
De trekking van de H. O. V. Loterij, die oorspron
kelijk op 18 September was bepaald, maar die door
de tijdsomstandigheden moest worden uitgesteld,
zal nu definitief op 18 Maart plaats vinden.
Zaterdag 24 Februari zal hiervoor een groote
reclame-campagne beginnen, een truck waarop de
hoofdprijs, een 4-persoons Ford cabriolet wordt
geplaatst, zal rondrijden en huis aan huis worden
loten aangeboden.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de Redactie
zich met verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst oJ niet ge-
plaatst, wordt de kopij den inzender niet terug
gegeven.
Nog eens de Winkelsluiting,
Geachte redactie,
Ik heb reeds meerdere stukken gesohreven over
de actie 7 uur sluiting, de een is het met mij eens,
de ander niet. Ik wil gaarne even de mevrouw ant
woorden, die argumenten naar voren haalt die met
de actie 7 uur sluiting niets uit te staan hebben.
Mevrouw zoekt het wel iets te ver met te schrij
ven over vacantie en over een vrijen middag (want
wanneer moeten wij dan onze inkoopen doen?)
Maar dat heeft toch niets te maken met de 7 uur
sluiting of schrijft mevrouw dit soms om te laten
zien wat een bediende wel heeft en een patroon
niet? Mevrouw schreef ook, dat de heeren na hun
dagtaak en na het diner nog even met hun dames
iets konden koopen. Wat moet haar man en ook wij
dan wel niet beginnen? Uw man die reeds 20 jaar
zaken doet heeft ook den tijd van vroeger meége-
maakt. Was het voor hem geen genot dat de hui
dige sluiting van kracht werd? Of wilt u soms weer
naar den ouden tijd terugkeeren? Nu bent u nog
sterk op de 7 uur^sluiting tegen, maar als ook dit
doorgaat dan zal ook uw man als het een paar
weken verder is het met mij eens zijn.
Mijn dank voor de-plaatsing,
DE WINKELBEDIENDE.
SCHEEP/
T'JIJkCENl
JAVA—NEW-YORK LIJN
Brastagi, Batavia n. New York 20 v. Kaapstad.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
Kota Pinang, 20 v. Durban n. Sabang.
Buitenzorg, (uitreis) p. 21 Perim.
Indrapoera, Batavia n. Genua 21 van Port Said, 2fl
fv.) te Genua verwacht.
Dempo. (uitreis) 21 v. Colombo.
SILVER—JAVA—PACIFIC LIJN
Manoeran, 18 v. Calcutta te Los Angeles,
