Haarlem's Dagblad
Vtedesaaauvawiden
genoemd
CRETONNE
vIVSOORSEL
Weer een Nederlandsch
schip
vergaan
Vredeskans in
Finland?]
daac JlusCcutd
Moskou zou meer
vragen dan in
October
Hatuudijk
GEBLOEMDE
De Russische eischen
Incident op de
Zandvoortsche laan
HOTEL CAFE RESTAURANT „BOEKENROODE'
EP
Artikelen-
1 ROL CADEAU!!
K E IP
Ganzenjacht.
57e Jaargang No. 17399
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Aigem Drukkerij NV Bureaux Groota
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37 Postgiro-
dienst 38810 Drukkerij Zuidet Buiten Spaarne 12.
Telefoon. Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Vrijdag 8 Maart 194Ö
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex Advertentiën: 1-5 regelt
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35 Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15 Groentjes zie rubriek.
Er worden pogingen gedaan om vrede tusschen
Rusland en Finland te bewerken. Na de vele ge
ruchten die daarover geloopen hebben en die een
grondslag schenen te vinden in het belang, dat
ook de Russen bij een beëindiging van den oorlog
moeten hebben, is nu onmiskenbaar gebleken dat
te Stockholm onderhandelingen worden gevoerd.
Van Finsche zijde nemen daaraan de bekende
diplomaat Paasikivi en de oud-president der
republiek Svinhufvud deel. Dat nu ook de opper
bevelhebber, veldmaarschalk Mannerheim, naar
Stockholm is vertrokken geeft extra-beteekenis
aan de onderhandelingen. Het schijnt te bewijzen
dat zij niet in eerste instantie zijn vastgeloopen,
dat men den voornaamsten militairen deskundige
van zijn post heeft geroepen om eraan deel te
nemen.
Wat omtrent de Russische voorwaarden wordt
bericht ziet er overigens niet hoopvol uit. Men
kan zich moeilijk voorstellen dat Finland, na zijn
indrukwekkenden weerstand en de vele succes
sen die het tegenover de Russen heeft behaald
en nadat het zooveel bloed heeft zien vergieten
en zulke geweldige verwoestingen in zijn steden
heeft geleden, tot de aanvaarding van zulke voor
waarden bereid zou zijn.
Een kaartje in dit nummer geeft er een duide
lijker beeld van dan een reeks wonderlijk-klin
kende namen kan doen. De Russen zouden af
stand vragen van den Zuidoosthoek en den
Noordoosthoek van Finland. Hun aanvankelijke
pretentie op Hangö, de bekende vlootbasis in het
Zuidwesten, schijnen zij te hebben opgegeven.
Maar er blijft nog veel over. In den Noordoost
hoek van Finland ligt de haven Petsamo, die den
Russen een nieuwen uitgang naar de zee zou ver
schaffen. En daar liggen ook de voor Finland be
langrijke nikkelmijnen.
In het Zuidoosten strekt de Russische begeerte
zich blijkbaar uit tot de geheele Karelische land
engte en tot het bezit van het geheele Ladoga-
meer dat ten halve Finsch bezit is en een
strook grondgebied aan de Finsche zijde van dat
meer.
Het is duidelijk dat strategische overwegingen
belangrijken invloed op de Russische voorwaar
den hebben doen gelden. Men kan van de Finnen
moeilijk verwachten dat zij die licht zullen ne
men. Dat ligt zeker niet in hun aard en boven
dien hebben zij opnieuw ondervonden welk een
geweldig gevaar de Russische nabuurschap voor
hen beteekent en bestaat er voor hen weinig aan
leiding tot optimisme daaromtrent voor de toe
komst. In de Russische gezindheid en de methodes
van het régime zullen zij geen enkele aanleiding
tot blijmoedigheid vinden. Wat hun eenig ver
trouwen en hoop kan geven ligt uitsluitend in
hun eigen prestaties. Gebleken is immers dat zij
den Russischen kolos gedurende zekeren tijd ge
weldigen weerstand kunnen bieden en hem enor
me verliezen toebrengen dank zij hun superieure
bekwaamheden, eenheid en vrijheidsdrang. Zoo
dat Rusland zich, na het sluiten van den vrede,
voorloopig niet zeer geneigd zal toonen zich nog
maals in zoo'n avontuur te storten. Maar dan
moet de Finsche verdediging niet verzwakt zijn.
Daarom schijnt de gemelde Russische voorwaar
de betreffende slechting van de Finsche kustbat-
terijen ook een zeer moeilijk aanvaardbaar punt.
Overigens moet men natuurlijk rekening hou
den met de bij schier alle onderhandelingen in
deze wereld geldende overweging, dat elke partij
altijd begint met te overvragen. Als de Russen
gaarne vrede willen, waaraan niet veel twijfel kan
zijn, zullen zij toch begonnen zijn met meer te
vragen dan zij denken te zullen krijgen. In vroe
ger tijden zouden sommigen misschien gedacht
hebben aan de mogelijkheid van een andere
houding bij onderhandelingen: een houding in
gegeven door communistische idealen. Sinds de
zen oorlog veronderstelt geen enkele niet-commu-
nist meer zooiets.
Hebben de Russen, die er afkeerig van zijn in
den oorlog van het Westen betrokken te worden
en ondervinden dat zij Frankrijk en Engeland
vooral Engeland geen ontzag meer inboezemen,
hun redenen om naar vrede te verlangende
Finnen hebben ongetwijfeld de hunne evenzeer.
Wat van het begin van hun moedigen weerstand
af te vreezen viel: dat zij na weinige maanden
voor de overmacht zouden moeten gaan wijken,
is in de laatste weken bewaarheid. De Russen zijn
het Westelijk deel der Mannerheim Linie bin
nengedrongen, hebben de puinhoopen van de
stad Viipuri (Wiborg) deels veroverd, de eilanden
langs de kust bezet en den Finnen zware verlie
zen toegebracht. Ook in het Noorden, aan het
front van Petsamo, wonnen zij terrein en de
sneeuwstormen, die in dezen tijd des jaars plegen
los te barsten en die het Russische offensief ge
remd en den Finnen tijd gegeven zouden hebben
om op hun verhaal te komen, zijn tot dusver uit
gebleven.
Bij zijn onderhandelingen vindt Finland even
wel steun in de agressieve houding, die van i
Engelsche zijde jegens de Russen wordt aan
genomen. Er is een Engelsch eskader in de
Noordelijke IJszee, er wordt door de regeerings-
gezinde Times een campagne gevoerd om Fin
land te helpen en Zweden te vragen, op grond
van het Volkenbondspact, troepen door te laten,
er is nog steeds de bedreiging van Zuid-Rusland
door Turkije en door het Fransche leger onder
generaal Weygand in Syrië. Uit dit alles blijkt
wel dat de Russen niet zoo heel sterk staan met
hun voorwaarden. En dat Duitschland, beducht
voor het verliezen van de Zweedsche erts-leverin
gen en van Russische voorraden, ook alle aan
leiding heeft om de vredesonderhandelingen te
Stockholm te oevorderen.
Dat de Zweden bemiddelend optreden behoeft
nauwelijks verklaring. Het is voor iedereen duide
lijk dat Zweden midden in het gedrang zit en niet
alleen de grootste moeite heeft om zijn eigen
Het voornaamste nieuws uit Finland zijn de hardnekkige geruchten over
Russische vredesvoorwaarden en de mogelijkheid van een wapenstilstand,
waarover te Stockholm onderhandelingen zouden worden gevoerd.
De voorwaarden welke Rusland aan Finland stelt, houden, naar Reuter uit
Londen verneemt, de volgende concessies in:
1) Afstand aan de Russen van Petsamo met nikkelmijnen en vischrechten.
2) Slooping van alle kustbatterijen der Finnen.
3) Afstand van Viipuri (Viborg) en mogelijk van de geheele Finsche kust
van het Ladogameer, met inbegrip van Sortavala.
Daar staat, naar gemeld wordt, tegenover dat de Russen bereid zouden
kunnen zijn hun aanspraken op Hangö op te geven. In tegenstellng met dit
laatste zouden de Russen aldus „Paris Soir", de basis Hangö en het ge
heele schiereiland van dien naam hebben opgeëischt. Hetzelfde blad noemt
ook de geheele Karelische Landengte en Noord-Lapland als Russischen eisch.
Volgens United Press zouden de Russen bovendien het ontslag verlangen
van maarschalk Mannerheim en generaal Wallenius.
Volgens berichten uit Kopenhagen zou de Finsche regeering per radio
hebben bekend gemaakt dat de Sovjetregeering nieuwe en verstrekkende
eischen aan Finland heeft doen toekomen, waarover later bijzonderheden
bekend zullen worden gemaakt.
In welingelichte kringen te Parijs wordtaldus Reuterverklaard
dat er geen kwestie is van een nieuw Russisch ultimatum aan Fin
land, doch dat er Duitsch-Zweedsche stappen zijn gedaan teneinde
een vrede tot stand te brengen tusschen Rusland en Finland. Reeds
verscheidene dagen wordtvolgens deze kringendaaraan gewerkt en
er is geen sprake van een tijdslimiet.
Een bericht uit Stockholm vermeldt, dat de
volgende feiten thans bekend zijn:
1. De bejaarde vroegere president van Fin
land Svinhufvud en Paasiviki, de Finsche staats
man, die de onderhandelingen met Rusland
heeft geleid voor de oorlog begon, zijn onlangs
beiden te Stockholm aangekomen.
2. De besprekingen over de mogelijkheid van
de tot stand brenging van een vrede met Fin
land vinden ongetwijfeld reeds gedurende eenige
dagen voortgang, hoewel Zweden officieel niet
heeft bevestigd dat Zweden bij de onderhande
lingen als bemiddelaar optreedt.
Een Reutcrbericht uit Kopenhagen meldde he
denmorgen dat ook Mannerheim per vliegtuig te
Stockholm aaifgekomen is.
De eerste niet-officieele reactie te Helsinki over
de gemelde vredesvoorwaarden is een gevoel van
consternatie bij de Finnen en van verrassing, dat
het mogelijk kon zijri dat Zweden overreed werd de
rol van bemiddelaar te aanvaarden bij dergelijke
voorwaarden.
Een telegram uit Helsinki zegt dat de openbare
meening in Finland bij het gebrek aan succes van de
Russische pogingen gedurende de maanden van
oorlog een concessie, welke onvereenigbaar is met
de onafhankelijkheid van het land allesbehalve te
rechtvaardigen acht.
Zweedsche kringen ontkennen dat eenige pressie
zou worden geoefend op de Finsche regeering, het
zij van Zweedsche, hetzij van Duitsche zijde de
voorwaarden te aanvaarden.
De tegenspraak inzake een ultimatum heeft be
trekking op een artikel van de „Paris Soir".
Hierin zegt de correspondent in Finland,
Georges Kessel, dat de Sovjets Finland een
ultimatum zouden gesteld hebben, dat vandaag
om middernacht afloopt. Het ultimatum zou zijn
overgebracht door Zweden en den steun heb
ben van Duitschland.
Acht dagen geleden, zoo schrijft Kessel, kwam de
Finsche minister van buitenlandsche zaken terug
uit Stockholm, waarheen de Zweedsche regeering
voor
naar
GROOTE HOUTSTR. 31 Bil ANEGANG
(Adv ingez. Med.
hem had uitgenoodigd. Hij kwam echter niet alleen.
Hij was vergezeld van een bij zonderen vertegen
woordiger van koning Gustaaf. Zoodra minister Tan
ner in Helsinki was aangekomen, werd de minister
raad voltallig bijeengeroepen ten huize van Ryti,
den minister-president. Tanner nam terstond het
woord. „Ik deel u mede," zoo verklaarde hij, „dat
Zweden, op verzoek van Rusland, als bemiddelaar
tusschen onze beide landen heeft willen optreden.
Zijn vertegenwoordiger zal u de voorstellen van
Moskou overbrengen."
Hierop werd het woord gegeven aan den Zweed-
schen afgezant, die de ministers in kennis stelde
van de Russische vredesvoorwaarden.
De Zweedsche regeering, zoo zegt deze correspon
dent, heeft van de Sovjetregeering een termijn van
tien dagen gekregen om over een vredesverdrag tus
schen beide landen te onderhandelen. De termijn
loopt af in den nacht van Vrijdag 8 op Zaterdag
9 Maart.
Door buitenlandsche dagbladen en ook door den
berichtendienst van eenige buitenlandsche zenders
is Donderdag de bewering verspreid, dat staatsse
cretaris dr. Dietrich in verband met het Finsch-Rus-
sisch conflict naar Scandinavië zou zijn gegaan, al
dus het Duitsche Nieuwsbureau. Deze berichten zijn
onjuist en zijn verzonnen. Dr. Dietrich bevindt zich
nog steeds in Berlijn.
neutraliteits-standpunt te handhaven maar zelfs
ernstig gevaar loopt om „het slagveld van Europa"
te worden. In Stockholm moet men wel in de
hoogste spanning verkeeren. Vrede in Finland zou
Zweden met éen slag van alle gevaren bevrijden;
mislukking van de onderhandelingen zou het vrij
wel zeker binnenkort In den oorlog brengen.
Het ziet ernaar uit dat spoedig beslissingen, in
welken zin ook, in het hooge Noorden te wachten
zijn. De kans op vrede is kennelijk niet gering.
R. P.
Op bijgaand kaartje is aangegeven, welke ge
deelten van Finland Rusland volgens de berichten
van heden zou eischen dan wel waar het invloed
zou verlangen.
Het zijn vooreerst de landengte van Karelië tot
en met de stad Viipuri of Viborg. waardoor Rus
land dat in Estland de stad Tallin bezet heeft,
practisch de geheele Finsche Golf zou beheer-
schen. Vervolgens het gebied Noord-Oostelijk van
het Ladogameer, waardoor dit meer, dat thans
voor de helft tot Finland behoort, geheel onder
Rusland zou komen.
Zuidoost Finland zou hiermede voor de Finnen
verloren zijn. Het Finsche merenplateau, dat hier
aan grenst zou dan een nieuwe natuurlijke verde
diging voor Finland vormen.
De afstand van Noord-Finland zou Rusland in
het bezit brengen van belangrijke ertsgebieden in
de buurt van Salmijarvi en Petsamo.
Z ANDVOORT, 8 Maart. In den af geloo
pen nacht, omstreeks twaalf urn- naderde uit
de richting Haarlem met groote snelheid een
auto. Een militaire patrouille wilde den wa
gen op de Zandvoortschelaan aanhouden en
gaf stopteekens. De wagen hield in, doch
vlak bij de patrouille gekomen, werd weer
vol gas gegeven. Op den snel rijdenden wa
gen werd nu geschoten, waarna gestopt werd.
Bij onderzoek bleek, dat de inzittende, mevr.
Z. uit Zandvoort, vrij ernstig gewond achter
het stuur zat. Het bleek n.l.. dat zij via het
portier door een kogel in haar dijbeen was ge
raakt. Direct werd de vrouw naar het St. Eli
sabeth Gasthuis te Haarlem overgebracht,
waar de kogel operatief moest worden ver
wijderd. Haar toestand is bevredigend. De wa
gen is in beslag genomen.
Naar ons bij nader informatie blijkt zaten in de
auto twee dames. Zij verklaarden naar aanleiding
van de door de militairen gegeven teekens niet ge
stopt te hebben omdat zij dachten dat dezen in
den wagen mee wilden rijden waarvoor zij ge
zien het feit dat zich in de auto geen man bevond
niet veel voelden.
Naar aangenomen kan worden is hier sprake
van een misverstand.
In verband met het voorval wijzen wij er op,
dat den laatsten tijd op de buitenwegen herhaal-
Het woord is aan
Fliegende Blatter:
Volkomen onzin is beter aan te hooren
dan halve onzin.
delijk auto's door de burgerlijke en militaire politie
worden aangehouden naar aanleiding van het on
derzoek inzake lichtkogels enz.
De auto is in beslag genomen, omdat deze ko
gelsporen vertoond en derhalve voor het onder
zoek, dat door de militairen ter hand is genomen,
van belang is.
HeemstedeAerdenhout, Maart 1940.
Ondergeteekende neemt beleefd de vrijheid, U te berichten, dat
hij per 1 Maart 1940 heeft overgenomen de exploitatie van
HEROPENING
Zaterdag 9 Mrt.
aan het ROEMER VISSC HERPLEIN 23—25 te HEEMSTEDE—
AERDENHOUT, Telefoon Haarlem No 26167. waarvan de
heropening zal plaats hebben op ZATERDAG 9 MAART A.S., des
namiddags om 4 uur. U beleefd tot een bezoek uitnoodigend,
hetwelk op hoogen prijs zal worden gesteld
Hoogachtend, N. STEGEMAN.
(Adv Ingez. Med.)
;RNSTIGE ongerustheid is er gerezen over het lot van het s.s. „Vecht"
- van de N.V. Houtvaart, directie Vinke Co., te Rotterdam.
Op de Noordzee hebben n.l. een visschersboot en een patrouillevaartuig
wrakstukken aangetroffen, die van de „Vecht" afkomstig moeten zijn. Hierbij
waren een ledige, gebroken reddingboot en hout, o.a. stukken van luiken.
Wrakhout en reddingsboot
gevonden.
De „Vecht" is in den nacht van Woensdag op
Donderdag uit den Waterweg vertrokken nadat het
schip bij Wilton-Feijenoord te Schiedam, een repa
ratie had ondergaan. Het schip voer in ballast en
moest in Afrika graan laden voor de Nederland-
sche regeering. De bemanning van de „Vecht" be
staat uit 22 koppen. Daar er aan boord drie red
dingbooten waren en bij de wrakstukken voor zoo
ver thans bekend, zich slechts één gebroken boot
bevond, wordt alle hoop, dat de opvarenden zich
hebben weten te redden, nog niet opgegeven.
Indien echter, wat thans ernstig gevreesd wordt,
ten aanzien van de ..Vecht", waarheid zal blijken
te zijn. is dit schip het derde, dat onze koopvaardij
vloot deze week verloren heeft. Eerst de ..Rijn
stroom", daarna de „Grutto" en nu de „Vecht",
alle gebleven op de Noordzee zonder dat meer iets
althans tot op heden van de bemanningen is
vernomen. Naar alle waarschijnlijkheid zijn in
ieder geval de „Grutto" en de „Vecht" op onge
veer dezelfde plaats in de Noordzee ten onder ge
gaan. betrekkelijk dicht onder de Nederlandsche
kust.
Het motorvisschersvaartuig BR 24, schipper P
Lagasse, heeft een groote partij wrakhout aan de
Noord-Oostpunt van de Thorntonbank opgevischt.
Verder had het schip aan boord genomen een sloep
zonder kenteekenen, twee vaten olie, gemerkt
„Standard", een internationaal seinboek, een oud
logboek, een kist materiaal, een ladder, een red-
dingvlot, een zwemvest, een bord met de Neder
landsche driekleur, het voorste gedeelte van een
stuurhut en een reddingsboei, gemerkt „Vecht".
De „Vecht" was in 1917 gebouwd bij A. Vuyk en
Zonen te Capelle a. d. IJsel. Het schip heeft eerst
eenige jaren den naam „Graakallen" gedragen en
werd daarna aangekocht door de N.V. Houtvaart,
directie Vinke en Co. te Rotterdam. De afmetingen
zijn 1965 ton bruto en 1158 ton netto. Deze maat
schappij is in dezen oorlog reeds eerder door een
ramp getroffen. Op 9 September jl. nl. is zooals
men zich zal herinneren, het stoomschip „Mark"
van deze maatschappij nabij Denemarken op een
mijn geloopen.
HEDEN: 14 PAGINA'S.
R. P.: Vredeskans in Finland?
pag. 1
J. B. Schuil: Dansavond Els Keezer
pag 2
Mr. H. M. Merckelbach: In de scha
duwen van de Sacré Coeur pag. 6
v. éi.: Pluk den dag. De Gouden
koets ln de huiskamer. pag. 7
Voor de Jeugd. pag. li
Van onzen Londenschen corres
pondent; Engeland's blokkade.
pag. 13
Laatste Berichten op pagina 9
Uia van Sstiens
LEVERANCIER v. ALLE ZIEKENFONDSEN.
GIERSTRAAT 27 - Tel. 16764
(Adv. Ingez Med.)
tenminste.als U van 1116 Maart
Uw behang bij BAKKER koopt. Op
elke 3 rollen krijgt U dan
Als U dus 12 rollen noodig heeft,
betaalt U er slechts 9. De andere
3 krijgt U cadeau.
H. M. BAKKER
GEN. CR^JéSTRAAT 135 Telef. 11657
(Adv. Ingez. Med.)
EEN HAARSCHERP BEELD.
DOOR EEN GOEDE BRIL,
EEN KEIP BRILt
GR. HOUTSTRAAT naast Lu
(Adv. ingez. Med.)
(Met ingang van 20 Maart zal de
jacht op ganzen met schietgeweer
met netten als anderszins geslo
ten zijn.)
1
Na twintig Maart zal in ons land de gans
Weer tijdelijk van veiligheid genieten.
Zij zal dan dus niet langer, zooals thans,
Voor ons een vogel zijn om op te schieten.
Zij is nu twintig Maart weer vogelvrij,
Omdat ze niet meer vogelvrij zal wezen.
Zij heeft van onze menschenmaatschappij
Een tijdje lang den dood niet meer te vreezen.
Voor het zoover is moet de brave gans
Voor schietgeweer en netten blijven waken,
Want tot den laatsten dag is er de kans
Dat zij nog onverhoeds ongans zal raken.
Maar daarna is het dan ook ganschelijk uit
Met het voor haar fatale jachtig leven.
Waarin de mensch. belust op bout en buit,
Nog gansch en gaar naar gare gans blijft streven.
Het gansbestaan is strakjes zonder schot,
Dat is iets om haar mee geluk te wenschen,
Want het is heel wat beter dan het lot
Van de niet zoo gans goedgezinde menschen.
P. GASUS