Haarlem's Dagblad Vtedesaaauvawiden genoemd CRETONNE vIVSOORSEL Weer een Nederlandsch schip vergaan Vredeskans in Finland?] daac JlusCcutd Moskou zou meer vragen dan in October Hatuudijk GEBLOEMDE De Russische eischen Incident op de Zandvoortsche laan HOTEL CAFE RESTAURANT „BOEKENROODE' EP Artikelen- 1 ROL CADEAU!! K E IP Ganzenjacht. 57e Jaargang No. 17399 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant- Uitgaven en Aigem Drukkerij NV Bureaux Groota Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37 Postgiro- dienst 38810 Drukkerij Zuidet Buiten Spaarne 12. Telefoon. Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724, 14825 Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Vrijdag 8 Maart 194Ö Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nummers 6 cent per ex Advertentiën: 1-5 regelt ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35 Reclames ƒ0.60 per regel Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15 Groentjes zie rubriek. Er worden pogingen gedaan om vrede tusschen Rusland en Finland te bewerken. Na de vele ge ruchten die daarover geloopen hebben en die een grondslag schenen te vinden in het belang, dat ook de Russen bij een beëindiging van den oorlog moeten hebben, is nu onmiskenbaar gebleken dat te Stockholm onderhandelingen worden gevoerd. Van Finsche zijde nemen daaraan de bekende diplomaat Paasikivi en de oud-president der republiek Svinhufvud deel. Dat nu ook de opper bevelhebber, veldmaarschalk Mannerheim, naar Stockholm is vertrokken geeft extra-beteekenis aan de onderhandelingen. Het schijnt te bewijzen dat zij niet in eerste instantie zijn vastgeloopen, dat men den voornaamsten militairen deskundige van zijn post heeft geroepen om eraan deel te nemen. Wat omtrent de Russische voorwaarden wordt bericht ziet er overigens niet hoopvol uit. Men kan zich moeilijk voorstellen dat Finland, na zijn indrukwekkenden weerstand en de vele succes sen die het tegenover de Russen heeft behaald en nadat het zooveel bloed heeft zien vergieten en zulke geweldige verwoestingen in zijn steden heeft geleden, tot de aanvaarding van zulke voor waarden bereid zou zijn. Een kaartje in dit nummer geeft er een duide lijker beeld van dan een reeks wonderlijk-klin kende namen kan doen. De Russen zouden af stand vragen van den Zuidoosthoek en den Noordoosthoek van Finland. Hun aanvankelijke pretentie op Hangö, de bekende vlootbasis in het Zuidwesten, schijnen zij te hebben opgegeven. Maar er blijft nog veel over. In den Noordoost hoek van Finland ligt de haven Petsamo, die den Russen een nieuwen uitgang naar de zee zou ver schaffen. En daar liggen ook de voor Finland be langrijke nikkelmijnen. In het Zuidoosten strekt de Russische begeerte zich blijkbaar uit tot de geheele Karelische land engte en tot het bezit van het geheele Ladoga- meer dat ten halve Finsch bezit is en een strook grondgebied aan de Finsche zijde van dat meer. Het is duidelijk dat strategische overwegingen belangrijken invloed op de Russische voorwaar den hebben doen gelden. Men kan van de Finnen moeilijk verwachten dat zij die licht zullen ne men. Dat ligt zeker niet in hun aard en boven dien hebben zij opnieuw ondervonden welk een geweldig gevaar de Russische nabuurschap voor hen beteekent en bestaat er voor hen weinig aan leiding tot optimisme daaromtrent voor de toe komst. In de Russische gezindheid en de methodes van het régime zullen zij geen enkele aanleiding tot blijmoedigheid vinden. Wat hun eenig ver trouwen en hoop kan geven ligt uitsluitend in hun eigen prestaties. Gebleken is immers dat zij den Russischen kolos gedurende zekeren tijd ge weldigen weerstand kunnen bieden en hem enor me verliezen toebrengen dank zij hun superieure bekwaamheden, eenheid en vrijheidsdrang. Zoo dat Rusland zich, na het sluiten van den vrede, voorloopig niet zeer geneigd zal toonen zich nog maals in zoo'n avontuur te storten. Maar dan moet de Finsche verdediging niet verzwakt zijn. Daarom schijnt de gemelde Russische voorwaar de betreffende slechting van de Finsche kustbat- terijen ook een zeer moeilijk aanvaardbaar punt. Overigens moet men natuurlijk rekening hou den met de bij schier alle onderhandelingen in deze wereld geldende overweging, dat elke partij altijd begint met te overvragen. Als de Russen gaarne vrede willen, waaraan niet veel twijfel kan zijn, zullen zij toch begonnen zijn met meer te vragen dan zij denken te zullen krijgen. In vroe ger tijden zouden sommigen misschien gedacht hebben aan de mogelijkheid van een andere houding bij onderhandelingen: een houding in gegeven door communistische idealen. Sinds de zen oorlog veronderstelt geen enkele niet-commu- nist meer zooiets. Hebben de Russen, die er afkeerig van zijn in den oorlog van het Westen betrokken te worden en ondervinden dat zij Frankrijk en Engeland vooral Engeland geen ontzag meer inboezemen, hun redenen om naar vrede te verlangende Finnen hebben ongetwijfeld de hunne evenzeer. Wat van het begin van hun moedigen weerstand af te vreezen viel: dat zij na weinige maanden voor de overmacht zouden moeten gaan wijken, is in de laatste weken bewaarheid. De Russen zijn het Westelijk deel der Mannerheim Linie bin nengedrongen, hebben de puinhoopen van de stad Viipuri (Wiborg) deels veroverd, de eilanden langs de kust bezet en den Finnen zware verlie zen toegebracht. Ook in het Noorden, aan het front van Petsamo, wonnen zij terrein en de sneeuwstormen, die in dezen tijd des jaars plegen los te barsten en die het Russische offensief ge remd en den Finnen tijd gegeven zouden hebben om op hun verhaal te komen, zijn tot dusver uit gebleven. Bij zijn onderhandelingen vindt Finland even wel steun in de agressieve houding, die van i Engelsche zijde jegens de Russen wordt aan genomen. Er is een Engelsch eskader in de Noordelijke IJszee, er wordt door de regeerings- gezinde Times een campagne gevoerd om Fin land te helpen en Zweden te vragen, op grond van het Volkenbondspact, troepen door te laten, er is nog steeds de bedreiging van Zuid-Rusland door Turkije en door het Fransche leger onder generaal Weygand in Syrië. Uit dit alles blijkt wel dat de Russen niet zoo heel sterk staan met hun voorwaarden. En dat Duitschland, beducht voor het verliezen van de Zweedsche erts-leverin gen en van Russische voorraden, ook alle aan leiding heeft om de vredesonderhandelingen te Stockholm te oevorderen. Dat de Zweden bemiddelend optreden behoeft nauwelijks verklaring. Het is voor iedereen duide lijk dat Zweden midden in het gedrang zit en niet alleen de grootste moeite heeft om zijn eigen Het voornaamste nieuws uit Finland zijn de hardnekkige geruchten over Russische vredesvoorwaarden en de mogelijkheid van een wapenstilstand, waarover te Stockholm onderhandelingen zouden worden gevoerd. De voorwaarden welke Rusland aan Finland stelt, houden, naar Reuter uit Londen verneemt, de volgende concessies in: 1) Afstand aan de Russen van Petsamo met nikkelmijnen en vischrechten. 2) Slooping van alle kustbatterijen der Finnen. 3) Afstand van Viipuri (Viborg) en mogelijk van de geheele Finsche kust van het Ladogameer, met inbegrip van Sortavala. Daar staat, naar gemeld wordt, tegenover dat de Russen bereid zouden kunnen zijn hun aanspraken op Hangö op te geven. In tegenstellng met dit laatste zouden de Russen aldus „Paris Soir", de basis Hangö en het ge heele schiereiland van dien naam hebben opgeëischt. Hetzelfde blad noemt ook de geheele Karelische Landengte en Noord-Lapland als Russischen eisch. Volgens United Press zouden de Russen bovendien het ontslag verlangen van maarschalk Mannerheim en generaal Wallenius. Volgens berichten uit Kopenhagen zou de Finsche regeering per radio hebben bekend gemaakt dat de Sovjetregeering nieuwe en verstrekkende eischen aan Finland heeft doen toekomen, waarover later bijzonderheden bekend zullen worden gemaakt. In welingelichte kringen te Parijs wordtaldus Reuterverklaard dat er geen kwestie is van een nieuw Russisch ultimatum aan Fin land, doch dat er Duitsch-Zweedsche stappen zijn gedaan teneinde een vrede tot stand te brengen tusschen Rusland en Finland. Reeds verscheidene dagen wordtvolgens deze kringendaaraan gewerkt en er is geen sprake van een tijdslimiet. Een bericht uit Stockholm vermeldt, dat de volgende feiten thans bekend zijn: 1. De bejaarde vroegere president van Fin land Svinhufvud en Paasiviki, de Finsche staats man, die de onderhandelingen met Rusland heeft geleid voor de oorlog begon, zijn onlangs beiden te Stockholm aangekomen. 2. De besprekingen over de mogelijkheid van de tot stand brenging van een vrede met Fin land vinden ongetwijfeld reeds gedurende eenige dagen voortgang, hoewel Zweden officieel niet heeft bevestigd dat Zweden bij de onderhande lingen als bemiddelaar optreedt. Een Reutcrbericht uit Kopenhagen meldde he denmorgen dat ook Mannerheim per vliegtuig te Stockholm aaifgekomen is. De eerste niet-officieele reactie te Helsinki over de gemelde vredesvoorwaarden is een gevoel van consternatie bij de Finnen en van verrassing, dat het mogelijk kon zijri dat Zweden overreed werd de rol van bemiddelaar te aanvaarden bij dergelijke voorwaarden. Een telegram uit Helsinki zegt dat de openbare meening in Finland bij het gebrek aan succes van de Russische pogingen gedurende de maanden van oorlog een concessie, welke onvereenigbaar is met de onafhankelijkheid van het land allesbehalve te rechtvaardigen acht. Zweedsche kringen ontkennen dat eenige pressie zou worden geoefend op de Finsche regeering, het zij van Zweedsche, hetzij van Duitsche zijde de voorwaarden te aanvaarden. De tegenspraak inzake een ultimatum heeft be trekking op een artikel van de „Paris Soir". Hierin zegt de correspondent in Finland, Georges Kessel, dat de Sovjets Finland een ultimatum zouden gesteld hebben, dat vandaag om middernacht afloopt. Het ultimatum zou zijn overgebracht door Zweden en den steun heb ben van Duitschland. Acht dagen geleden, zoo schrijft Kessel, kwam de Finsche minister van buitenlandsche zaken terug uit Stockholm, waarheen de Zweedsche regeering voor naar GROOTE HOUTSTR. 31 Bil ANEGANG (Adv ingez. Med. hem had uitgenoodigd. Hij kwam echter niet alleen. Hij was vergezeld van een bij zonderen vertegen woordiger van koning Gustaaf. Zoodra minister Tan ner in Helsinki was aangekomen, werd de minister raad voltallig bijeengeroepen ten huize van Ryti, den minister-president. Tanner nam terstond het woord. „Ik deel u mede," zoo verklaarde hij, „dat Zweden, op verzoek van Rusland, als bemiddelaar tusschen onze beide landen heeft willen optreden. Zijn vertegenwoordiger zal u de voorstellen van Moskou overbrengen." Hierop werd het woord gegeven aan den Zweed- schen afgezant, die de ministers in kennis stelde van de Russische vredesvoorwaarden. De Zweedsche regeering, zoo zegt deze correspon dent, heeft van de Sovjetregeering een termijn van tien dagen gekregen om over een vredesverdrag tus schen beide landen te onderhandelen. De termijn loopt af in den nacht van Vrijdag 8 op Zaterdag 9 Maart. Door buitenlandsche dagbladen en ook door den berichtendienst van eenige buitenlandsche zenders is Donderdag de bewering verspreid, dat staatsse cretaris dr. Dietrich in verband met het Finsch-Rus- sisch conflict naar Scandinavië zou zijn gegaan, al dus het Duitsche Nieuwsbureau. Deze berichten zijn onjuist en zijn verzonnen. Dr. Dietrich bevindt zich nog steeds in Berlijn. neutraliteits-standpunt te handhaven maar zelfs ernstig gevaar loopt om „het slagveld van Europa" te worden. In Stockholm moet men wel in de hoogste spanning verkeeren. Vrede in Finland zou Zweden met éen slag van alle gevaren bevrijden; mislukking van de onderhandelingen zou het vrij wel zeker binnenkort In den oorlog brengen. Het ziet ernaar uit dat spoedig beslissingen, in welken zin ook, in het hooge Noorden te wachten zijn. De kans op vrede is kennelijk niet gering. R. P. Op bijgaand kaartje is aangegeven, welke ge deelten van Finland Rusland volgens de berichten van heden zou eischen dan wel waar het invloed zou verlangen. Het zijn vooreerst de landengte van Karelië tot en met de stad Viipuri of Viborg. waardoor Rus land dat in Estland de stad Tallin bezet heeft, practisch de geheele Finsche Golf zou beheer- schen. Vervolgens het gebied Noord-Oostelijk van het Ladogameer, waardoor dit meer, dat thans voor de helft tot Finland behoort, geheel onder Rusland zou komen. Zuidoost Finland zou hiermede voor de Finnen verloren zijn. Het Finsche merenplateau, dat hier aan grenst zou dan een nieuwe natuurlijke verde diging voor Finland vormen. De afstand van Noord-Finland zou Rusland in het bezit brengen van belangrijke ertsgebieden in de buurt van Salmijarvi en Petsamo. Z ANDVOORT, 8 Maart. In den af geloo pen nacht, omstreeks twaalf urn- naderde uit de richting Haarlem met groote snelheid een auto. Een militaire patrouille wilde den wa gen op de Zandvoortschelaan aanhouden en gaf stopteekens. De wagen hield in, doch vlak bij de patrouille gekomen, werd weer vol gas gegeven. Op den snel rijdenden wa gen werd nu geschoten, waarna gestopt werd. Bij onderzoek bleek, dat de inzittende, mevr. Z. uit Zandvoort, vrij ernstig gewond achter het stuur zat. Het bleek n.l.. dat zij via het portier door een kogel in haar dijbeen was ge raakt. Direct werd de vrouw naar het St. Eli sabeth Gasthuis te Haarlem overgebracht, waar de kogel operatief moest worden ver wijderd. Haar toestand is bevredigend. De wa gen is in beslag genomen. Naar ons bij nader informatie blijkt zaten in de auto twee dames. Zij verklaarden naar aanleiding van de door de militairen gegeven teekens niet ge stopt te hebben omdat zij dachten dat dezen in den wagen mee wilden rijden waarvoor zij ge zien het feit dat zich in de auto geen man bevond niet veel voelden. Naar aangenomen kan worden is hier sprake van een misverstand. In verband met het voorval wijzen wij er op, dat den laatsten tijd op de buitenwegen herhaal- Het woord is aan Fliegende Blatter: Volkomen onzin is beter aan te hooren dan halve onzin. delijk auto's door de burgerlijke en militaire politie worden aangehouden naar aanleiding van het on derzoek inzake lichtkogels enz. De auto is in beslag genomen, omdat deze ko gelsporen vertoond en derhalve voor het onder zoek, dat door de militairen ter hand is genomen, van belang is. HeemstedeAerdenhout, Maart 1940. Ondergeteekende neemt beleefd de vrijheid, U te berichten, dat hij per 1 Maart 1940 heeft overgenomen de exploitatie van HEROPENING Zaterdag 9 Mrt. aan het ROEMER VISSC HERPLEIN 23—25 te HEEMSTEDE— AERDENHOUT, Telefoon Haarlem No 26167. waarvan de heropening zal plaats hebben op ZATERDAG 9 MAART A.S., des namiddags om 4 uur. U beleefd tot een bezoek uitnoodigend, hetwelk op hoogen prijs zal worden gesteld Hoogachtend, N. STEGEMAN. (Adv Ingez. Med.) ;RNSTIGE ongerustheid is er gerezen over het lot van het s.s. „Vecht" - van de N.V. Houtvaart, directie Vinke Co., te Rotterdam. Op de Noordzee hebben n.l. een visschersboot en een patrouillevaartuig wrakstukken aangetroffen, die van de „Vecht" afkomstig moeten zijn. Hierbij waren een ledige, gebroken reddingboot en hout, o.a. stukken van luiken. Wrakhout en reddingsboot gevonden. De „Vecht" is in den nacht van Woensdag op Donderdag uit den Waterweg vertrokken nadat het schip bij Wilton-Feijenoord te Schiedam, een repa ratie had ondergaan. Het schip voer in ballast en moest in Afrika graan laden voor de Nederland- sche regeering. De bemanning van de „Vecht" be staat uit 22 koppen. Daar er aan boord drie red dingbooten waren en bij de wrakstukken voor zoo ver thans bekend, zich slechts één gebroken boot bevond, wordt alle hoop, dat de opvarenden zich hebben weten te redden, nog niet opgegeven. Indien echter, wat thans ernstig gevreesd wordt, ten aanzien van de ..Vecht", waarheid zal blijken te zijn. is dit schip het derde, dat onze koopvaardij vloot deze week verloren heeft. Eerst de ..Rijn stroom", daarna de „Grutto" en nu de „Vecht", alle gebleven op de Noordzee zonder dat meer iets althans tot op heden van de bemanningen is vernomen. Naar alle waarschijnlijkheid zijn in ieder geval de „Grutto" en de „Vecht" op onge veer dezelfde plaats in de Noordzee ten onder ge gaan. betrekkelijk dicht onder de Nederlandsche kust. Het motorvisschersvaartuig BR 24, schipper P Lagasse, heeft een groote partij wrakhout aan de Noord-Oostpunt van de Thorntonbank opgevischt. Verder had het schip aan boord genomen een sloep zonder kenteekenen, twee vaten olie, gemerkt „Standard", een internationaal seinboek, een oud logboek, een kist materiaal, een ladder, een red- dingvlot, een zwemvest, een bord met de Neder landsche driekleur, het voorste gedeelte van een stuurhut en een reddingsboei, gemerkt „Vecht". De „Vecht" was in 1917 gebouwd bij A. Vuyk en Zonen te Capelle a. d. IJsel. Het schip heeft eerst eenige jaren den naam „Graakallen" gedragen en werd daarna aangekocht door de N.V. Houtvaart, directie Vinke en Co. te Rotterdam. De afmetingen zijn 1965 ton bruto en 1158 ton netto. Deze maat schappij is in dezen oorlog reeds eerder door een ramp getroffen. Op 9 September jl. nl. is zooals men zich zal herinneren, het stoomschip „Mark" van deze maatschappij nabij Denemarken op een mijn geloopen. HEDEN: 14 PAGINA'S. R. P.: Vredeskans in Finland? pag. 1 J. B. Schuil: Dansavond Els Keezer pag 2 Mr. H. M. Merckelbach: In de scha duwen van de Sacré Coeur pag. 6 v. éi.: Pluk den dag. De Gouden koets ln de huiskamer. pag. 7 Voor de Jeugd. pag. li Van onzen Londenschen corres pondent; Engeland's blokkade. pag. 13 Laatste Berichten op pagina 9 Uia van Sstiens LEVERANCIER v. ALLE ZIEKENFONDSEN. GIERSTRAAT 27 - Tel. 16764 (Adv. Ingez Med.) tenminste.als U van 1116 Maart Uw behang bij BAKKER koopt. Op elke 3 rollen krijgt U dan Als U dus 12 rollen noodig heeft, betaalt U er slechts 9. De andere 3 krijgt U cadeau. H. M. BAKKER GEN. CR^JéSTRAAT 135 Telef. 11657 (Adv. Ingez. Med.) EEN HAARSCHERP BEELD. DOOR EEN GOEDE BRIL, EEN KEIP BRILt GR. HOUTSTRAAT naast Lu (Adv. ingez. Med.) (Met ingang van 20 Maart zal de jacht op ganzen met schietgeweer met netten als anderszins geslo ten zijn.) 1 Na twintig Maart zal in ons land de gans Weer tijdelijk van veiligheid genieten. Zij zal dan dus niet langer, zooals thans, Voor ons een vogel zijn om op te schieten. Zij is nu twintig Maart weer vogelvrij, Omdat ze niet meer vogelvrij zal wezen. Zij heeft van onze menschenmaatschappij Een tijdje lang den dood niet meer te vreezen. Voor het zoover is moet de brave gans Voor schietgeweer en netten blijven waken, Want tot den laatsten dag is er de kans Dat zij nog onverhoeds ongans zal raken. Maar daarna is het dan ook ganschelijk uit Met het voor haar fatale jachtig leven. Waarin de mensch. belust op bout en buit, Nog gansch en gaar naar gare gans blijft streven. Het gansbestaan is strakjes zonder schot, Dat is iets om haar mee geluk te wenschen, Want het is heel wat beter dan het lot Van de niet zoo gans goedgezinde menschen. P. GASUS

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 1