Haarlem s Dagblad
Jmtand.
mot
'Zumcz Vcede
Afstand Karelische
Landengte met Viborg
en Ladoga-oevers
VifandeCifkheden
gestaakt.
MODESHOW
ActlkeCen-
Na Honderd Dagen.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
57e Jaargang No. 17403
Uitgave lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N V Bureaux Groote
Houtstraat 93. bijkantoo' Soendaplein 37 Postgiro-
dienst 38810 Drukkerij Zuidei Buiten Spaarne 12.
Telefoon Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie
10600. Drukkerij 10132, 12713 Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230
Finland verplicht zich, zooals in het
zelfde verdrag werd bepaald, in genoemde
wateren geen duikbooten en gewapende
vliegtuigen te stationneeren. Evenzoo ver
plicht Finland zich, zooals in hetzelfde ver
drag was bepaald, aan deze kusten geen
oorlogshavens, vloctbases en militaire werken
in grootere mate aan te leggen dan ver-
eiscbt is voor de er aanwezige schepen en
derzelver uitrusting.
6. Aan de Sovjet-Unie en haar staatsburgers
wordt, zooals in het verdrag van 1920 was
voorzien, het recht van vrije doorreis door
het gebied van Petsamo naar Noorwegen en
terug verleend. Daarbij wordt aan de Sovjet-
Unie het recht verleend in het gebied van
Petsamo een consulaat op te richten. Goe
deren, die door het gebied van Petsamo uit
de Sovjet-Unie naar Noorwegen worden ver
voerd en evenzoo goederen, die uit Noor
wegen naar de Sovjet-Unie en door dit ge
bied vervoerd worden, zijn niet aan visitatie
en controle onderworpen, slechts met uit
zondering van de voor de regeling van het
transitoverkeer noodige controle, terwijl zij
ook niet onderworpen zijn aan doorvoerrech-
ten en andere heffingen. Bovenbedoelde
controle der transitogoederen wordt slechts
toegelaten in den vorm. die in zulke gevallen
in het internationale verkeer gebruikelijk
is.
Staatsburgers der Sovjet-Unie. die zich
door 't gebied van Petsamo naar Noorwegen
en uit Noorwegen terug naar Sovjet-Unie be
geven, hebben op grond van de door de be
voegde Sovjet-organen afgegeven passen het
recht van vrije doorreis.
Met inachtneming van de geldende alge-
meene bepalingen hebben ongewapende
Sovjetvliegtuigen het recht, tusschen de
Sovjet-Unie en Noorwegen door het gebied
van Petsamo een vliegdienst te onderhouden.
7. De Finsche regeering verleent de Sovjet-
Unie het recht van doorvoer voor het goe
derenverkeer tusschen de Sovjet-Unie en
Zweden. Om dit transitoverkeer op de kortste
spoorwegroute te ontwikkelen, achten de
Sovjet-Unie en Finland het noodzakelijk zoo
mogelijk in den loop van 1940, elk der par
tijen op zijn gebied, een spoorweg aan te
leggen, die de stad Kandalaksja met de stad
Kemijarvi verbinden moet.
Na het van kracht worden van dit verdrag
worden de economische betrekkingen tus
schen de verdragsluitende partijen hervat en
tot dit doel zullen de verdragsluitende par
tijen onderhandelingen openen over het slui
ten van een handelsverdrag.
8. Na het van kracht worden van dit verdrag
worden de economische betrekkingen tus-
Op bovenstaand kaartje vindt men in zwart
aangegeven, welke gedeelten van Finland krach
tens het gisteren gesloten vredesverdrag aan
Rusland komen. Hiertoe behoort in de eerste
plaats de Karelische landengte. Het staat wel
vast, dat de Westelijke en Noord ^stelijke kust
van het Ladogameer voor de Finnen verloren is.
Het is nog niet geheel duidelijk, hoever het
nieuwe Russische gebied zich naar het Noord-
Westen uit zal strekken en evenmin, welk lot het
Finsche gebied ten Noord-Westen van het
Ladogameer beschoren is, al valt wel te voorzien,
dat het Ladogameer voortaan weer geheel in
Rusland zal komen te liggen.
In de tweede plaats cedeert Finland voor
30 jaar het schiereiland Hangö aan Rusland, dat
er een marinebasis vestigt
Dan ligt in het uiterste Noord-Oosten van
Finland het Visschersschiereiland, waarvan het
Westelijk deel, Rybatsji en Sredni tot Finland
behooren. Ook dit Westelijk deel moet Finland
missen. Het behoudt evenwel Petsamo en daar
mee een uitweg naar de Noordelijke IJszee.
Tenslotte bepaalt het vredesverdrag, dat de
Witte Zee-haven Kandalaksja door een spoorlijn
zal worden verbonden met Kemijarvi, dat door
een spoorlijn met de Zweedsche havenplaats
Haparanda verbonden is.
ZIJ JONG OF OUD
MET
KUIPERS' Brillen vertrouwd.
(Adv ingez. Med i
schen de verdragsluitende partijen hervat
en tot dit doel zullen de verdragsluitende
partijen onderhandelingen openen over het
sluiten van een handelsverdrag.
9. Het bovenstaande vredesverdrag wordt na
onderteekening onmiddellijk van kracht en
moet geratificeerd worden. De uitwisseling
der ratificatie-oorkonden zal binnen tien
dagen te Moskou geschieden.
Aan deze opsomming ging de volgende ver
klaring vooraf:
Het presidium van den Oppersten Sovjet van
de Unie van Socialistische Sovjet republieken
eenerszijds en de president van de Finsche repu
bliek anderzijds hebber geleid door den wensch
tusschen beide landen ontstane gevechtshandelingen
te staken en duurzame vreedzame betrekkingen
tot stand te brengen, in de overtuiging, dat het in
overeenstemming is met de belangen der beide
verdragsluitende partijen nauwkeurige voorwaar
den vast te stellen voor de waarborging der weder-
zijdsche veiligheid, daarbij inbegrepen de waarbor
ging van de veiligheid der steden Leningrad en
Moermansk, evenals de spoorweg naar Moermansk
het noodzakelijk geacht te dien einde een vre
desverdrag te sluiten en hebben tot hun gevol
machtigden benoemd: het presidium van den Op
persten Sovjet van de Unie van Socialistische
Sovjetrepublieken: Wjatscheslaw Michailowitsch
Molotof, voorzitter van den raad van volkscom
missarissen der Sovjet Unie en volkscommissaris
van buitenlandsche zaken, Andrej Alexandrowitsch
Sjdanof, lid van het presidium van den Opper
sten Sovjet der Sovjetunie, Alexander Michailo
witsch Wassilewski, brigadecommandant, de pre
sident van de Finsche republiek: Risto Ryti, voor
zitter van den ministerraad van de Finsche repu
bliek. Joho Kusti Paasikivi, minister, generaal
Karl Rudolf Walden, professor Vainoe Voionmaa.
Genoemde gevolmachtigden zijn, na wederzijd-
sche voorlegging van hun volmachten, welke in de
vereischte vorm en gepast orde werden bevonden,
tot overeenstemming gekomen over het volgende:
(Hierna volgen de genoemde punten).
De Russische eischen van November.
De aanvankelijk door de Sovjets gestelde eischen
waren de volgende:
Verschuiving van de grens op de Karelische
Landengte met pl.m. 30 K.M., waardoor de voorste
stellingen van de Mannerheimlinie in het bezit der
Russen zouden komen. De kuststelling Koivisto en de
stad Viborg zouden bij Finland blijven.
Eenige eilandjes in de Finsche Golf.
De schiereilanden Rabatschi en Sredni in het
noorden, dat bij Kola gevoegd zou worden.
Verpachting van Hangö als vlootbasis.
In ruil zou Finland voor de voorgestelde grens
wijzigingen een gebied in Sovjet-Rusland terug
ontvangen, tweemaal zoo groot als het gebied dat
Finland aan Rusland zou geven.
Woensdag 13 Maart 1940
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25. franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex Advertentiën: 1-5 regelt
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35 Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60. elke regel meer
ƒ0.15 Groentjes zie rubriek
Het woord is aan
Emanuel Wertheimer:
Elke mode is tweemaal belachelijk: eens
aan haar begin en eens aan haar einde.
MOSKOU, 13 Maart (Tass). In een pro
tocol, dat bij het Finsch-Russische vredesver
drag is gevoegd, worden de modaliteiten voor
het staken der vijandelijkheden en het terug
trekken der troepen achter de door het verdrag
vastgestelde staatsgrenzen geregeld.
De vijandelijkheden worden van beide zijden
op 13 Maart 1940 12 uur Leningradsche tijd,
gestaakt. De terugtrekking der troepen achter
de nieuwe staatsgrenzen en het oprukken der
troepen van de andere partij, tot deze grenzen
begint 15 Maart 1940 om 10 uur en moet uiter
lijk 26 Maart voltooid zijn. De terugtrekking
der roode troepen uit Petsamo moet 10 April
geëindigd zijn.
De uitwisseling der krijgsgevangenen ge
schiedt zoo spoedig mogelijk na het staken der
vijandelijkheden op grond van een speciale
overeenkomst.
Volgens een bericht uit Helsinki zijn de
vijandelijkheden hedenmorgen om elf uur
gestaakt.
De wapenstilstand is dus thans ingetreden.
Vandaag zou nog een nieuwe geheime bijeen
komst van het Finsche parlement worden ge
houden. De definitieve beslissing van Finland in
zake de vredesvoorwaarden zal waarschijnlijk in
den loop van dezen dag worden gepubliceerd.
Zweedsclie pers betreurt unaniem
het accoord van Moskou.
Een winstpunt Finland's souvereiniteit bleef
behouden.
STOCKHOLM 13 Maart (Zw. Tel. Ag.) De
ochtendbladen betreuren eenstemmig de strenge
bepalingen van het Finsch-Russische vredes
verdrag.
Alle stellen zij echter vast, dat Finland zijn
souvereiniteit, vrijheid en onafhankelijkheid
heeft behouden.
De heldhaftige strijd van Finland, schrijft „Stock-
ho.lms Tidningen". is niet vergeefsch geweest. Het
moge waar zijn, dat de territoriale eischen der
Sovjet Unie die van November verre te boven gaan,
toch is de toestand thans verschillend, want als
Finland, zonder zich te verdedigen, had toegegeven,
zou de Sovjet Unie haar eischen zonder ophouden
verzwaard hebben, net zoolang tot Finland als onaf
hankelijke staat verdwenen zou zijn. Thans heeft
de Sovjet Unie zijn winsten met zulke zware offers
moeten koopen, dat zij er den voorkeur aan gege
ven heeft, den overwinningsoorlog af te breken.
HOTEL DUIN EN DAAL
te Bloemendaal
op
Donderdag 14 Mrt a.s. n.m. 3 uur
Thé Complet f 1.25
Plaatsreserveering gaarne vóór Woensdag a.s.
schriftelijk of telefonisch aan onze zaak.
Haarlem Tel. 12273 Gr. Houtstr. 19
(Adv Ingez. Uedj
HEDEN: 10 PAGINA'S.
JP .11;:!i:!l «r r ipiiMj
R. P.: Na honderd dagen. pag. 1
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en
daarbuiten. pag. 3
Mr. H. M. Merckelbach: De melodie
van Montmartre. pag. 3
Van een specialen verslaggever: Bel-
giëNederland; goed nieuws voor
de radio-luisteraars. pag. 4
Van ónzen correspondent te Stock
holm: Vrede voor Finland? pag. 5
K. de Jong: Eerste avond van een
Beethovencyclus. pag. 2
G. J. Kalt: Fritz Hirsch Operette.
pag. 2
Laatste Berichten op pagina 7
Heden om elf uur is wapenstilstand in Fin
land ingetreden en schijnt de vrede een feit. Na
honderd dagen bloedigen oorlog is het .zoover. Toch
moet nog voorbehoud gemaakt worden omtrent den
vrede, want de ratificatie door het Finsche parle
ment wordt nog vereischt. Die zou binnen drie
dagen moeten geschieden. Zoolang het te Moskou
door de Finsche onderhandelaars onderteekende
verdrag die ratificatie mist, blijft hervatting van den
strijd binnen drie dagen tot de mogelijkheden
behooren. Gezien de berichten omtrent geheime
vergaderingen van den Finschen Rijksdag, die door
den in Moskou onderhandelenden premier Ryti met
zijn mede-gedelegeerde Paasikivi wel voortdurend
op de hoogte gehouden moet zijn, zou men de mo
gelijkheid van voortgezetten strijd uit moeten
schakelen. Maar mededeelingen omtrent het aftre
den van twee Finsche bewindslieden den minister
van Onderwijs Hannula, die onzen bijzonderen me
dewerker tijdens zijn Finsche reis zooveel voor
lichting gaf, en den minister van Defensie Nikkoi-
nen wekken weer twijfel. Daarbij komt dat men
de ingewilligde Russische eischen niet als gering
kan beschouwen. Zij zijn wel matiger dan hetgeen
een week geleden gemeld werd. De haven Petsamo
en de nikkelmijnen in die streek zullen niet wor
den afgestaan en ten aanzien van het schiereiland
Hangö heeft men zich nu beperkt tot de verpach
ting van grond voor een Russische vlootbasis, in-
plaats van afstand van het schiereiland. Maar toch
blijft er nog heel wat over. De geringe gebieds-
afstand in het hooge Noorden, de verpachting op
Hangö, het afstaan van de Karelische landengte
met Viborg en van een strook grondgebied ten N.W.
van het Ladogameer beteekenen alle versterkingen
van Ruslands strategische positie ten opzichte van
Finland. Hangö is van extra belang omdat het de
reeds overwegende Russische machtspositie in de
Oostzee een nieuw standpunt geeft, dat den ingang
van de Finsche Golf beheerscht. Die Russische vloot
basis op Hangö moet ook de Zweden wel met zorg
vervullen.
Nu kan men over dit alles wel daverende mee
ningen ten beste gaan geven, bijvoorbeeld zeggen
„dat de Finnen met hun strijd en hun opofferingen
tenslotte niets bereikt hebben", of zoo iets afdoends,
maar dat lijkt mij niet verstandig. Vooral omdat
men er zoo verschrikkelijk veel minder van weet
dan de Finsche onderhandelaars die te Moskou op
traden. Deze menschen, van wie één de premier
zelf was, stonden tenslotte voor de keuze deze voor
waarden te aanvaarden of den strijd voort te zet
ten. Er was nog geen enkele Finsche linie bezweken,
ofschoon de positie der verdedigers verzwakt was.
Dit laatste minder door hun eigen verliezen dan door
de enorme vergrooting van de Russische aanvals-
macht. In deze omstandigheden heeft Ryti, het type
van den koelen, zakelijken beoordeelaar, een zeer
scherpzinnig en vastberaden man en dus het tegen
deel van een weifelaar of van iemand die zich laat
intimideeren, tot het aanvaarden van die voor
waarden besloten. Hij had daarbij de medewerking
van den ervaren diplomaat Paasikivi en van den
generaal die het Finsche oppercommando vertegen
woordigde. Laat ons met zekerheid aannemen dat
dergelijke menschen, die hun land in deze crisis
gediend hebben op een wijze die de heele wereld
bewonderd heeft, geen dom, geen ondoordacht en
zeker geen angstig besluit hebben genomen. Dat is
onmogelijk. Het is goed dergelijke rustige overwe
gingen te doen gelden eer men tot overhaaste oor
deelvellingen besluit. Daarom lijkt mij ook veel ver
standiger wat de Times vanmorgen schrijft dan wat
de Daily Telegraph beweert. De Times zegt name
lijk: „Finland moet zelf in eerste instantie oordee-
len of de voorwaarden in feitelijke overeenstemming
zijn met zijn vrijheid en veiligheid. De tijd is nog
niet daar om een oordeel te geven over de verder
strekkende gevolgen van de aanvaarding". De Daily
Telegraph daarentegen zegt dat als de Finsche re
geering de voorwaarden, die Finland tot een
hopeloozen prooi van Sovjet-Rusland zullen maken,
aanvaardt, er geen zekerheid kan bestaan omtrent
zijn toekomst".
Deze tegenspraak in de meeningen van Enge-
lands twee grootste conservatieve dagbladen is op
zichzelf merkwaardig. Overigens vormt die maar
een deeltje van den verwarden stroom elkaai
tegensprekende berichten en opinies, die is losge
broken. Men is kennelijk nogal opgewonden in
verscheidene hoofdsteden en natuurlijk niet het
minst in Stockholm. En er moet nog heel wat op
heldering komen, ook over den werkelijken invloed
die de Engelsche en Fransche bereidverklaringen
tot het verleenen van meer steun aan Finland al
dan niet hebben doen gelden. Gebleken is nu wel
dat de Fransche hulp met oorlogsmateriaal vooral
in de laatste maand zeer belangrijk is geweest.
Dat Finland met zijn verzet niets bereikt zou
hebben is natuurlijk in elk geval onzin. Het heeft
de onafhankelijkheid van zijn volk en de integriteit
van bijna zijn geheele enorme grondgebied behou
den. (De territoriale afstand is, zooals het kaartje
in dit nummer toont, in oppervlakte klein). Maar
het heeft buitendien zijn eenheid en kracht getoond
op een wijze, die de geheele wereld en wel het
allermeest Rusland geïmponeerd heeft. Het zal niet
spoedig tot een herhaling van zulk een aanvals
oorlog durven overgaan.
Bovendien kan niemand taxeeren welke nieuwe
invloeden het daarvan extra zouden weerhouden.
Men kan die dingen niet voorspellen al probeeren
zoovelen dat telkens opnieuw. Op dit oogenblik
beseffen zij niet eens, dat geen hunner dezen wa-
penstilstand-en-waarschijnlijken-vrede op dit tijd
stip heeft voorzien. Het is alweer heel anders ge-
loopen dan men dacht.
Ratificeert het Finsche parlement den vrede, dan
zal tenminste een der twee oorlogen in Europa af-
geloopen zijn. Het Finsche volk zal zijn arbeid kun
nen hervatten. Het zal weer kunnen gaan bouwen
Zijn gezinnen zullen hereenigd worden. Zijn cul
tuur zal herleven. Er zal vrede zijn en geen slach
ting en brute vernieling meer in Finland. En dat
vind ik het belangrijkste. Dat vooruitzicht is een op-
Hango
Sovjet-
vlootbasis;
cessie van
schiereilanden
in hei
Noorden
Tusschen finnen en sovjets ts dinsdagavond te
moskou overeenstemming bereikt ten aanzien
van de volgende punten:
1. De krijgsverrichtingen tusschen de Sovjet Unie en Finland wor
den direct volgens de modus van het bij dit verdrag gevoegde
protocolgestaakt
2. Voor de Staatsgrens tusschen de Sovjet Unie en de Finsche repu
bliek wordt een nieuwe lijn vastgesteldvolgens welke in hot go-
bied van de Sovjet. ÏJnie wordon ingesloten de geheele Karelische
Landengtemet inbegrip van de stad Viborg (Viipuri) en de
Golf van Viborg met de daarin gelegen eilandenden Westelij
ken en Noordelijken oever van het Ladogameer met de steden
KexholmSortavalaSuojarvi, een aantal eilanden in de Finsche
Golfgebied ten Oosten van Merk jar vi, met inbegrip van de stad
Kuolajarvieen gedeelte van de schiereilanden Rybatschi en
Sredni.
Een uitvoerige omschrijving van de grenslijn zal worden vastgesteld volgens de bij
gevoegde kaart door een gemengde commissie uit vertegenwoordigers van de verdrag
sluitende partijen. Deze commissie moet binnen tien dagen, gerekend van den dag der
onderteekening van het onderhavige verdrag, worden samengesteld.
3. De beide verdragsluitende partijen verplichten zich zich te onthouden van iederen
aanval jegens den ander en geenerlei bondgenootschappen te sluiten, respectievelijk
niet deel te nemen aan coalities, welke zich richten tegen een der verdragsluitende
partijen.
4. De Finsche republiek brengt tot uitdrukking er in toe te stemmen het
schiereiland Hangö en de aan dit schiereiland liggende wateren een
radius van 5 mijlen naar het Zuiden en het Oosten en van 5 mijlen naar het
Westen en het Noorden van het eiland, zoomede een aantal eilanden,
ten Zuiden en ten Oosten van dit schiereiland, overeenkomstig de bij
gevoegde kaart ,voor den duur van dertig jaren tegen een jaarlijksch
bedrag van 8 millioen Finsche mark te verpachten, teneinde aldaar een
steunpunt voor de vloot in te richten, waardoor de toegang tot de
Finsche Golf tegen agressie kan worden verdedigd.
Daarbij verkrijgt de Sovjet Unie het recht, ter bescherming van de vlootbasis op haar
kosten aldaar de noodige aantallen land- en luchsttrijdkrachten te stationneeren. De
Finsche regeering zal binnen tien dagen na de van kracht wording van dit verdrag van
het schiereiland Hangö al haar troepen terug trekken, het schiereiland Hangö en de daarbij
liggende eilanden zullen overeenkomstig dit artikel van het verdrag onder bestuur komen
van de Sovjet Unie.
5. De Sovjet Unie verplicht zich haar troepen uit het gebied van Petsamo
terug te trekken. Overeenkomstig het vredesverdrag van 1920 werd dit
gebied door de Sovjet Unie aan Finland afgestaan. Finland verplicht zich,
zooals in het vredesverdrag van 1920 werd bepaald, in zijn territoriale
wateren aan de kusten van de Noordelijke IJszee geen oorlogsschepen
en andere gewapende schepen te stationneeren, met uitzondering van
gewapende schepen met minder dan 100 ton waterverplaatsing, welke
Finland het recht heeft in onbeperkt aantal te onderhouden evenals niet
meer dan 15 oorlogsschepen en andere gewapende schepen, waarvan de
tonnage de 400 ton niet te boven mag gaan.
«vekking en een verlichting. Het zal dit zeer zeker
voor de Zweden en de Noren, niet langer be
dreigd door de kans dat hun landen het slagveld
van Europa zouden worden, moeten zijn. R. P.
