P(araatheid) T(rots) T(egenslagen). HOLLYWOOD DONDERDAG 21 MAART 1940 HA'AREEM'S D'A'GBEXB 8 Dr. ir. M. H. Damme: De posttreinen ondervinden door de mobilisatie veelal onregelmatig een vrij groote vertraging. Afschaffing van de Zondags- bestelling met ingang van 21 April." (Van onzen specialen verslaggever.) Paraatheid trots tegenslagen: het mag zeker van het P. T. T.-bedrijf gezegd worden, nu dit ondanks den oorlog poogt 't brief-, telefoon- en telegramver keer in gemobiliseerd Nederland en daarbuiten zoo vlot mogelijk te laten verloopen. Zoo vlot mogelijk! Het wil zeggen, dat er naar gestreefd wordt, om on danks buitengewoon groote en vaak onverwach te! moeilijkheden, het Nederlandsche publiek zooi snel als maar eenigszins kan te bedienen. Dr. ir. M. H. D a m m e, directeur-generaal van P. T. T. heeft er gisteren in een persconferentie, be legd in het gebouw van het Hoofdbestuur der P.T.T. in den Haag, nog eens de aandacht op. gevestigd, welke de moeilijkheden zijn. waarmede „zijn" be drijf te kampen heeft: de vertraging in het nacht- postvervoer en daarmede verlating van de post stukken, die anders in de ochtendbestelling verwerkt worden, vertraging in het overzeesch postverkeer, personeelsmoeilijkheden door de mobilisatie enz. Alvorens enkele van deze moeilijkheden nader te beschouwen deelde de heer Damme mede, dat besloten was om in de eerste plaats de Zondagsbe stelling te Amsterdam, Rotterdam, 's Gravenhage en Utrecht met ingang van 21 April a.s.. af te schaffen. Er is n.l. uit een op een willekeurigen Zondag ge houden telling in de vier groote steden aan 't licht gekomen, dat in totaal 26411 stukken besteld wer den, waarvan ruim 20.000 uit het buitenland. Waar de buitenlandsche correspondentie voor het grootste gedeelte voor de handelskantoren bestemd is en deze zijn op Zondag gesloten en waar deze naar verhouding vrij geringe hoeveelheid post zeer veel arbeid noodzakelijk maakt, is tot het nemen van de zen maatregel, welke een bezuiniging medebrengt, besloten. In totaal toch zijn 302 bestellers gedurende 589 uur des Zondags in dienst. En de onderbreking der Zondagsrust voor zoovele ambtenaren wordt, ge zien de betrekkelijk geringe belangen, niet langer verantwoord geacht. In verband met de in Groningen opgedane erva ringen om gelegenheid te bieden tot het afhalen van op Zondag te bestellen stukken in deze stad werd er door 44 personen een vergunning aangevraagd waarvan er slechts 17 gebruik maakten zal in de groote steden evenmin deze mogelijkheid geboden worden; te meer omdat, in verband met de groote afstanden in de steden, op verschillende plaatsen afhaalgelegenheid gegeven zou moeten worden, het geen in plaats van vermindering uitbreiding van den Zondagsdienst .tot gevolg zou hebben. Het ligt voorts in de bedoeling op de overige kantoren de afhaalgelegenheid op Zondag te beper ken tot die plaatsen, waar de groote dagbladen per post worden uitgereikt. Het platteland zal dus Zon dags zijn courant niet behoeven te missen. Stelt men er als afzender toch prijs op, dat een Zaterdags afgegeven poststuk op Zondag den ge adresseerde bereikt, dan kan men tegen bijplakking van één 10 cents-postzegel de verzending als „ex presse" te baat nemen. Nachtpostvervoer. "Sedert het uitbreken van den oorlog, aldus de heer Damme, hebben zich, wat het postvervoer betreft, blijvende oorzaken van storing doen gevoelen, be halve dan de vertragingen door koude en sneeuw veroorzaakt. De Spoorwegen hebben, tengevolge van den mo bilisatie-toestand, noch hun normale vervoerscapa citeit, noch onbeperkte zelfbeschikking; militaire noodzaak kan steeds tot incidenteele wijzigingen in den treinenloop dwingen. Een onvermijdelijk ge volg van een en ander is, dat nachtpost- en andere treinen dikwijls met vertraging aankomen. Hiervan ondervindt het postverkeer noodzakelijkerwijs de gevolgen. Wat de verbinding met de Nederlandsche Over- zeesche gebieden betreft, deze is thans op bevredi gende wijze geregeld. De voor Nederlandsch Indië bestemde luchtpost gaat tot Napels per trein (drie dagen) en vandaar vertrekt eiken Dinsdag en Vrij dag een K. L. M.-vliegtuig naar Indië, welke in 51/» dag het traject aflegt.. Helaas is de post van de uit gaande zoowel als" de thuis vliegende toestellen in de Engelsche luchthavens (Singapore, Penang, Calcut ta en Lydda) aan censuur onderworpen. En doorzen ding der post geschiedt veelal eerst met een volgen de gelegenheid. Ook de zeemail de stoomvaart maatschappijen „Nederland" en „Rotterdamsche Lloyd" varen tusschen Genua en Indië heen en weer is aan censuur onderworpen in de controle-ha vens (Port Said, Colombo en Singapore) en hier ge schiedt doorzending veelal met een veel latere gele genheid. De ovevzeesche postverbindingen naar Noord-, Midden-, en Zuid-Amerika en naar Zuid-Afrika hebben met nog grooter moeilijkheden te kampen. Toch mag het vervoer vrij regelmatig genoemd wor den. In den regel kost het 12 a 19 dagen voor de poststukken naar de Vereenigde Staten. De uit Ame rika komende post wordt echter bij de controle in de Duins van de schepen gehaald en eerst later door gezonden. Een lichtpunt. Een lichtpunt vormt de Clipper-luchtdienst tus schen Baltimore en Lissabon. Vooral heeft men veel gewonnen omdat de naar Europa koersende vliegtui gen de controle-haven op de Bermuda's niet meer aandoen. Met ingang van 2 April zal Nederland rechtstreeks op dezen luchtdienst aangesloten wor den. De K. L. M.-postvliegtuigen zullen Dinsdags en Zaterdags naar Lissabon vertrekken. De Clippers, die uit Lissabon starten zullen de Bermuda's ech ter blijven aandoen. Waar de K.L.M. toestellen zon der tusschenlanding het traject Amsterdam-Lissabon zullen afleggen, kan men echter zeggen, dat de luchtcorrespondentïe van de Vereenigde Staten naar Nederland twee dagen zal vergen. Daarenboven beschikt de P. T. T. nog over een snellen en censuurvrijen verbindingsweg tus schen Nederland, de Overzeesche Gewesten en de neutrale landen, door de radio. Telefoonautomatiseering. Hoewel gevreesd moest worden dat door het uit breken van den oorlog de leveranties van verschil- lende materialen stopgezet zou worden, is dit tot nu toe niet geschied. Alleen de mobilisatie in ons land heeft een groot deel van het jongere P. T. personeel, dat speciaal opgeleid was voor het auto matische net, weggeroepen. Het vinden van een be vredigende regeling is niet gemakkelijk, al wordt er door overleg met het Departement van Defensie nog veel bereikt. In den loop van 1940 zullen naar verwacht o.m. de volgende koppelingen tusschen de districten in dienst worden gesteld: Alkmaar—Haarlem v.v. en HaarlemRotterdam (niet omgekeerd). Het aantal geautomatiseerde telefoonnetten be draagt thans 37 pet. en zal einde 1940 45 pet. be dragen van het totaal. Daar de groote netten het eerst geautomatiseerd zijn is het aantal geautomati seerde telefoonabonné's belangrijk hooger. n.l. (op 1 Januari 1940) c.a. 69 pet. van het totaal. Telt men de gemeentelijke netten mede, dan wordt dit bijna 80 pet. Voorts vestigde de heer Damme er de aandacht op. dat gebleken is. dat tal van abonné's en hun perso neel niet volledig op de hoogte zijn van de bedie ning van de telefoon, noch van de diensten, die de Rijkstelefoondienst hun kan bewijzen en van de fa ciliteiten, welke deze verleent. Het Staatsbedrijf der P. T. T. is daarom overgaan tot instelling van een voorlichtingdienst voor grootgebruikers, welke in Utrecht en Arnhem reeds werkt en in voorbereiding is te Haarlem, Groningen en Deventer. Indien een abonné-grootgebruiker zulks wenscht, wordt gedu rende eenige dagen een bekwame telefoniste te zij ner beschikking gesteld, die zoowel wat de tech niek van het telefoneeren aangaat als wat betreft de verschillende faciliteiten en mogelijkheden, welke de telefoondienst biedt, voorlichting geeft en even- ueel voorkomende fouten helpt verbeteren. „Phobos" aan den grond gezet. Twee gewonde Chineezen te Vlissingen aan wal gezet. Wij vernemen van de eigenaars van het motor schip „Phobos", dat volgens de laatst ontvangen berichten het schip wordt gesleept door drie En gelsche sleepbooten. Gistermiddag werd verwacht, dat het schip bij de Engelsche kust aan den grond zou worden gezet. De ontploffing geschiedde in stuurboord-tank no. 5. Dertien van de veertien Europeesche opva renden zijn te Ramsgate geland. Gelijk bekend, wordt de eerste stuurman ver mist. Voorts zijn twee en dertig Chineezen te Ramsgate aan wal gebracht, die geen letsel had den bekomen. Daarnevens zijn nog 7 Chineezen aan land gebracht, die verwondingen hebben op- geloopen en die in het hospitaal zijn opgenomen. Aan boord van het Grieksche stoomschip „Tas- Ma" bevinden zich nog twee gewonde Chineezen. Indien de omstandigheden zulks toelaten zullen de kapitein en de bemanning van de „Phobos" aan boord van dit schip teruggaan, zoodra dit tijdelijk aan den grond is gezet. Het Grieksche schip „Tassia" is Woensdagavond in Vlissingen aangekomen. De beide geredde Chineezen zijn door een ma rinesleepboot van het op de reede liggende schip gehaald. Een van hen was gewond aan armen en beenen en moest per brancard van boord worden gehaald. De andere bleek geheel overstuur te zijn. Beide mannen spraken slechts Chineesch, doch uit hun gebaren viel op te maken, dat de „Phobos" door twee ontploffingen moet zijn getroffen De zeven opvarenden, die bij de ramp het leven heb ben gelaten, bevonden zich in hun kooien toen het ongeluk gebeurde. "Ter hoogte van hun slaapplaat sen werd het schip getroffen. De beide geredde Chineezen waren in de machinekamer en werden geheel met olie overdekt. Zij geraakten in zee, waar zij een tijd lang hebben rondgedreven in een dikke laag olie. Het Grieksche s.s. „Tassia", waar mede zij thans te Vlissingen aankwamen, pikte hen op. Ook nu nog hadden de beide mannen veel hin der van de olie, welke bij den gewonden Chinees nog steeds uit de ooren te voorschijn kwam. NED. VER. VOOR LUCHTBESCHERMING. Naar aanleiding van verschillende berichten, die dezer dagen in de pers hebben gecirculeerd, waar in o.m, melding werd gemaakt, dat van hooger- ha'nd zou worden aangedrongen op het aftreden van den voorzitter en den secretaris der vereeni- ging, verzoekt het hoofdbestuur der Ned. Ver. voor Luchtbescherming te melden, dat noch het hoofd bestuur, noch functionarissen van genoemde ver- eeniging voornemens zijn als zoodanig af te treden of hun ontslag te nemen. (Adv. Ingez. Medj Het gevaar van zich niet te legitimeeren. Fortwachter werd in pyjama weggevoerd. Er zijn fortwachters en fortwachters, dat wil zeg gen, dat er fortwachters zijn, die een militairen rang bekleeden, maar ook, die eenvoudig burger lijk ambtenaar zijn in 's Rijks dienst en dus ressor teeren onder de Ambtenarenwet. Dit kan op be paalde oogenblikken aanleiding geven tot incidenten, welke een omvang kunnen aannemen, waarvan de betrokken rijksambtenaar nooit gedroomd had. Ergens in Nederland heeft zich in verband hier mede dezer dagen het volgende afgespeeld: Een com pagnie soldaten kreeg van haar superieur opdracht, voor het ten uitvoer brengen van een nachtelijke oefening en wel op en rondom een nabijgelegen fort, waar toevallig de wachter géén militairen rang be kleedt, zoodat hij ook niet in uniform loopt. „Jullie zult waarschijnlijk het hek gesloten vinden bij het fort," aldus instrueerde de superieur zijn man schappen maar dan wek je den fortwachter maar en deelt hem mee, welke orders jullie hebt." Toen de soldaten in het nachtelijk uur bij het fort arriveerden, was het hek geopend, zoodat zij zich de moeite konden besparen, den wachter in zijn zoete nachtrust te storen. De militairen betraden dus een der Nederlandsche verdedigingswerken, en als er andere soldaten die eveneens bepaalde orders hadden het fort wilden naderen, dan klonk het op luiden toon: „Halt, wie daar!" Door dit geroep ontwaakte de fortwachter en hij besloot, zij het dan ook in nachtelijke kleedij, eens een kijkje te gaan nemen. Toen hij op een der met gras begroeide heu vels soldaten ontdekte, vroeg hij hun, wat zij daar uitvoerden, maai* de aldus toegesproken militairen, die een burger vóór zich zagen, dien zij niet kenden (onze jongens zijn nu eenmaal over het geheele land verspreid) vroegen op hun beurt aan den fortwach ter, wie hij was. „Dat gaat je geen blaan," klonk het vrien delijk bescheid. Met een dergelijke repliek is echter een militair en vooral in een streek, welke in staat van beleg is verklaard, niet tevreden en de soldaten hielden dus voet bij stuk. De fortwachter toonde zich zeer ont stemd over dit optreden, maar zijn ontstemming zou nog een veel hoogeren graad bereiken, want even la ter kwam een korporaal ter plaatse, die dezelfde vraag stelde alleen nog iets dringender dan de soldaten gedaan hadden, maar wéér gaf de bur ger-fortwachter hetzelfde onvriendelijke antwoord. Tot onbeschrijfelijke verbazing van den beheerder van het fort. gaf de korporaal den soldaten nu het bevel, eerstgenoemde vast te grijpen en weg te voe ren. Hoe deze ook mocht sputteren en op hoogen toon protesteeren tegen deze behandeling, het mocht hem niet baten. „Maar ik ben de fortwachter,riep hij hoogst verbolgen uit, „ga maar mee naar mijn huis, dan kan ik je mijn papieren toonen." „Dat had je dan maar eerder moeten zeggen," klonk het antwoord van den korporaal en de fort wachter, gekleed in pyjama, waarover in alle haast een jas was geworpen, terwijl 's mans bloote voe ten in een paar los aangeschoten schoenen staken, werd nu onder militair geleide naar het bureau van den militairen staf geleid. Ook daar verklaarde de miskende fortwachter uitdrukkelijk, wie hij was, maar.ook de hoogere militairen, voor wie hij nu ter verantwoording werd geroepen, waren in het kleine stadje niet bekend en dus werd de plaatselijke politie te hulp geroepen. Deze kon tenslotte naar waarheid verzekeren, dat de man in pyjama toch heusch de fortwachter was, waarop hij zich weer naar zijn woning mocht begeven. Maarden volgenden dag werd bij het betrok ken militaire gezag een uitvoerig rapport ingediend over hetgeen zich 's nachts had afgespeeld en de fortwachter zal er bij een volgende nachtelijke oefe ning wel eerder toe overgaan, zich te legitimeeren. Inbreker wilde viool leeren spelen. Goede vangst der Haagsche politie. De Haagsche politie zet haar offensief tegen het inbrekersgilde met onverminderde kracht voort. Aan de oplettendheid van twee in burger surveil- leerende agenten is het te danken, dat thans we derom van een succes melding kan worden ge maakt. Deze twee agenten patrouilleerden Zater dagavond in Marlot, waar zij in de Hoogwerflaan te 's-Gravenhage een man zagen, die him verdacht voorkwam cn wiens aanwezigheid zij op dit late uur het liep tegen middernacht in deze def tige villawijk moeilijk konden verklaren. De agen_ ten hielden den man, die op een fiets reed, staan de en achtten het raadzaam hem mee te nemen voor nader onderzoek. Op het politiebureau werd hij gefouilleerd en nu bleek, dat de agenten met de arrestatie van dezen man een zeer goede beurt hadden gemaakt. De gearresteerde bleek te zijn een 24jarige los-werkman, in de residentie woon achtig. In zijn zakken vond men een complete in brekersuitrusting, waarbij gummi handschoenen, loopers, glas-snij-apparaten, een zaklantaarn enz. Eenige rechercheurs bezochten nog denzelfden avond de woning van den man. Daar vonden zij een groot aantal goederen, welke bij nader onder zoek o.m. afkomstig bleken te zijn uit villa's in Wassenaar. Hierbij waren ook eenige sieraden en talrijke kleedingstukken. De gearresteerde werd geducht aan den tand gevoeld en bekende tenslotte inbraken te hebben gepleegd in Wassenaar en in Den Haag. De politie heeft het grootste gedeelte der gesto len goederen in het huis van den gearresteerde en bij opkoopers teruggevonden. De begrafenis De rouwstoet verlaat den Stadsschouwburg te Amsterdam Berucht inbreker werd op heeterdaad betrapt. Vier jaar gevangenisstraf geëischt. Voor de groote villa van mevrouw de weduwe L. Schwarz te Amsteradm, hield op den avond van den 14den Januari j.l. een groote en kostbare auto stil. In de Oranje-Nassaulaan is dit een weinig opvallende gebeurtenis en niemand schonk dan ook eenige aandacht aan den goedgekleeden man, die met een zwaai het portier achter zich sloot, de stoep van 't heerenhiiis opliep, den sleutel in het slot stak en naar binnen ging. De recherche echter had reeds den geheelen avond haar volle aandacht aan de woning ge schonken. De man, die juist naar binnen was ge gaan was geen legitieme bezoeker, het was de be ruchte inbreker Piet de J., die pas korten tijd te voren uit de gevangenis ontslagen was. Het bleek, dat de inbreker een goede slag zou hebben geslagen, indien de recherche minder waakzaam zou zijn geweest. De inbreker was blijkbaar precies op de hoogte van de situatie ge weest. Hij wist, dat zoowel de bewoonster van de villa, mevr. Schwarz, als haar huishoudster afwezig waren. Rustig had hij de geheele villa doorzocht en letterlijk alles wat hij van waarde vond aan sierraden, diamanten, zilver etc., had hij in de gang gedeponeerd. Voor ongeveer dertig duizend gulden had hij buitgemaakt. Bijna! Want toen bij zijn neus buiten de deur stak keek hij in de loop van een politierevolver. Het bleek, dat de handige inbreker 'n uitstekend nagemaakte huissleutel bij zich had. Dit wees er op, dat Piet relatiess had. die over een huissleutel beschikten. Het bleek, dat de huishoudster dien avond met een kennis van den inbreker naar de bioscoop was geweest. Ook zij werd ingerekend en een paar dagen later volgden nog twee arrestaties, n.l. een vriend van Piet de J., den fabrikant C. M. en de vrouw, met wie hij samenleefde. De huishoudster ontkende van de inbraak ook maar iets af te weten, wel geeft zij toe,, dat zij vroeger eens een broche en een gouden vulpotlood heeft weggenomen. De fabrikant M. en de vriendin houden ook vol onschuldig te zijn. De op heeter daad betrapte inbreker nam aanvankelijk alle schuld op zich. later gaf hij toe, dat M. ook van de zaak op de hoogte was geweest en dat deze de sleuter weer in het taschje van de huishoudster had teruggesmokkeld, nadat de J., die den sleutel had gestolen, hem had laten namaken. Later legde hij weer een nadere verklaring af Woensdag stonden Piet de J., de fabrikant M., de huishoudster en de vriendin van den fabrikant terecht voor de vierde kamer der rechtbank, ge presideerd door mr. J. Boon. Tegen Piet de J. en den fabrikant M. werd vier jaar, tegen de huishoudster négen maanden en de vriendin van den fabrikant acht maanden gevan genisstraf geëischt. VERLOF VRIJWILLIGERS VAN DE VRIJWILLIGE LANDSTORMKORPSEN MOTOR- EN VAAR- TUIGENDIENST. Blijkens een legerorder heeft de minister van de fensie bepaald, dat wanneer een lichting dienst plichtigen van den motordienst in het genot van on bepaald klein dan wel groot verlof zal worden ge steld, vrijwilligers van het vrijwillige landstorm korps motordienst, die met betrekking tot hun dienstplicht tot dezelfde lichting als genoemde dienstplichtigen behooren, op hetzelfde tijdstip als die lichting in het genot van dat verlof kunnen wor den gesteld. Indien dienstplichtigen van de orpedisten in het genot van dat verlof worden gesteld, geldt een over eenkomstige regeling voor de daarvoor, in aanmer king komende vrijwilligers van het vrijwillig land stormkorps vaartuigendicnsi Zoodra een datum van het vertrek met verlof voor een lichting der vorenvermelde dienstplichti gen is vastgesteld, kunn ende vrijwilligers, die tot die lichting worden gerekend te behooren cn van vo renstaande regeling gebruik wenschen te maken, daartoe een verzoek indienen, en wel de vrijwilli gers van het vrijwillig landstormkorps motordienst bij den commandant van het depot motordienst, de vrijwilligers van het vrijwillig landstormkorps vaar- tuigendienst bij den commandant van het depot vaartuigendienst te Rotterdam. VEERTIGJARIG BESTAAN VAN DE AMSTER- DAMSCHE WINKELIERSVEREENIGING Op de Woensdagmiddag gehouden receptie ter ge legenheid van het veertigjarig bestaan van de Am- sterdamsche Winkeliers Vereeniging heeft de bur gemeester van Amsterdam, dr. W. de Vlugt, mede- deeling gedaan, dat het de Koningin heeft behaagd den voorzitter van de Amsterdamsche Winkeliers Vereeniging te benoemen tot ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw. Grijsaard onder boerenwagen geraakt. Vrijwel op slag gedood. In de Korte Noordstraat te Middelburg is Woens dagmiddag een ernstig verkeersongeluk gebeurd, waarbij de zeventigjarige koopman C. Schout, wo nende te Sint Laurens, om het leven is gekomen. De oude man die zich op zijn rijwiel bevond, wilde af stappen teneinde een zwaar beladen met twee paar den bespannen boerenwagen te laten passeeren. Tij dens deze manoeuvre kwam hij ten val. Hij geraakte onder het linkervoorwiel van den wagen en werd hoogst ernstig gewond. Op weg naar het op korten afstand gelegen ziekenhuis is de heer Schout over leden. Meenemen van levensmiddelen naar het buitenland. De regeeringspersdienst meldt: Met ingang van 21 Maart is de regeling betref fende het medenemen van levensmiddelen als reisbagage naar het buitenland gewijzigd. Deze re geling luidt thans als volgt: Naar het buitenland reizende personen kunnen, mits voorzien van een geldig paspoort, zonder uit- voermachtiging van de betrokken monopoliehoud ster eenmaal per week voor eigen gebruik de hier na vermelde levensmiddelen tot een maximum van 3 K.G. in totaal medenemen: boter maximaal 1 K.G., kaas maximaal 1 K.G., eieren maximaal 1 K.G., vleesch in blik. worst, spek, en reuzel teza men maximaal 1 K.G.. koffie een half ponc, thee een half pond, chocolade een half pond. zeep een half pond. Van de medegenomen hoeveelheden wordt door de douane in het paspoort van den reiziger aantee- kenïng gemaakt. Minister Bolkestein hervat volgende week zijn departementale werk. Naar wij vernemen, is de minister van Onderwijs, de heer G. Bolkestein, in zooverre van zijn langdu rige ziekte hersteld, dat hij gistermiddag enkele uren op zijn departement is geweest en met eenige hoofd ambtenaren besprekingen heeft gevoerd. DINGEN DIE JE NOOIT VERGEE' Trope!Iers kolken Stapelwolken Zorgeloos zweven Dat is leven 'n Televen om er straks opnieuw weer naar te verlangen, zooals ge ook telkens met verlangen een jiesch Beaujolais (Rhóne) open trekt. Neem 'n kleine voorraad van de superieure '37er Beaujolais (fl. 1.40, bij 24 fiesschen fl. 1.20) voor die gevallen, dat ge eer- langen hebt nctar een bijzonder glas wijn. Inderdaad 'n nobel glas en 'n bouquet dat ge nooit vergeet (Adv. Ingez. Medj In de droomfabriek. (Van onzen Amerikaanschen reiscorrespondent) Bij lamplicht en hemdsmouwen, bij zweet en schmink en poeder, in doode straten zonder ziel en leven daar maken knappe menschen de droomen, die gij en ik, van San Francisco tot Deventer, van Wellington tot Cuyk aan de Maas, droomen wan neer het werk is gedaan en de geest in verre verten wil dwalen. Van den laatsten dag in de Vereenigde Staten, na een jaar de meest zakelijke werkelijkheid gestroomlijnd, in cellophaan verpakt en uitgebalan ceerd doorleefd te hebben werden eenige uren afgenomen om Warner Brothers' Droomfabriek in Hollywood te bezichtigen. Zoo dikwijls is de filmstudio ons beschreven, dat het niet zoo vreemd meer was. Maar wèl was het merkwaardig op voorzichtige teenen sluipend tusschen kabels en draden getuige te zün van een filmopnemmg met Flora Robson en Claude Rains. Midden in een reusachtige hall was daar plot seling, tusschen rommel van requisieten, een koffie- buffet, het interieur van een moderne villa en een half restaurant: de troonzaal van een zestiende eeuwsch paleis. Een schitterende zaal met kostbare meubels en tapijten, met spiegels en kaarsenkronen, met hellebaardiers en hovelingen. Voor den open wand zag ik de nuchtere dagelijksche werkelijkheid van een regisseur in hemdsmouwen, van mannen in blauwe overalls die de lampen richten, van een dikken heer met een groote sigaar. Wanneer de Ko ningin en haar hovelingen hun drie zinnen hebben .gezegd, wandelt een blonde kapster de troonzaal binnen om aan Harer Majesteits coiffure wat te verschikken; een onverschillige neger veegt den vloer aan en de hellebaardiers nemen een kauw gom-pruimpje. Zoo gaat dat twaalf keer twaalf keer de lampen gericht, twaalf keer dezelfde drie zinnen. Alles gaat rustig en geduldig. Alles gaat telkens weer opnieuw. Twintig meter film voor San Francisco en Cuyk aan de Maas. Ik wacht den der tienden keer niet af. Krijg er pijn van in mijn rug. En een kriebeling in mijn handen. Zoo veeleischend zijn de droomconsumenten van Deventer tot Wel lington, dat één zoo'n scène vijftig maal moet wor den herhaald om den droom zoo schoon te doen zijn als ge voor vijftig cent entrée verwachten moogt. Wij sluipen tusschen de kabels, langs een Parij- sche zolderkamer, een halve kazerne en driekwart Middeleeuwsche kathedraal, naar buiten en staan in Warners doodenstad. Een wonderlijke, beklem mende gewaarwording te loopen in een New-York- sche straat met New-Yorksche huizen, coffee-shops, straatlantaarns, een bioscooptheater en reclamebor den, heelemaal écht van den buitenkant, doch in wendig een dor skelet, een stad van gevels en zon der diepte een twee-dimensionale beklemming. Ge loopt de New-Yorksche straat uit en zijt in Parijs en wanneer het Parijsche straatje uit is, dan bevindt ge u in Benares zoo gaat dat kilometers voort: bereizend in enkele tientallen minuten de heele we reld, samen gedrukt op één stukje grond in Holly wood. Het is vreemd en spookachtig. Maar droo men fabriceeren i s vreemd en de illusies van alle menschen in schijn en voor enkele uren bevredi gen, dat is een spookachtige professie. Zoo dwalen wij de laatste kwartieren op Noord- Amerikaanschen grond door een wereld die aan de ware wereld ontrukt is. Ga deze geweldige hal binnen en ge zijt aan den rand der zee: een schip deinend op de golven.... een ondergaande zon de branding ruischt en schuimt. Open een deur: een vrouw ligt snikkend op een bed, een man buigt zich over haar, drie hee- ren in hemdsmouwen zitten er zwijgend bij te kaar ten en een vierde, in wien ge kardinaal Richelieu herkent, staat zich electrisch te scheren. Achter gindsche deur zit een verliefd paar op het gras tusschen de bloemen en tien meter verder heft de beul zijn zwaard om een stouterik van het hoofd te ontdoen. Naast een Duitsch dorpspleintje, waar de muziek vroolijk speelt, is het oerwoud van Bra zilië waar een zweetende man zijn wanhoop in de whisky tracht te verdrinken, terwijl een heer in rok en met een zwierigen hoogen hoed op het gebrillan- tineerde hoofd er aandachtig een pijp bij, rookt. De heele wereld en de heele menschheid. alle vreugde, alle wanhoop, alle spanning, vertwijfeling, zotheid en sensatie achter vijftig deuren en op acht vierkan te kilometer. Dat is de aanraking met de droomfabriek, het laatste uur in Hollywood, het afscheid van de Ver eenigde Staten. Wij loopen door New-York, door Parijs, door de Middeleeuwen en langs de zee, over een Duitsch dorpspleintje, door een Braziliaansch oerwoud, langs kardinalen, koningen, beulen en wereldreizigers- aan-den-drank naar de auto die buiten staat te wachten om ons naar den trein te brengen. In vier en twintig uur een nacht en een dag door Californië en Arizona bereiken wij het Mexi- caansche grensstation Nogales. Mr. E. ELIAS (Nadruk verboden. Auteursrecht voorbehouden) TWEE BOERDERIJEN TE MADE EN DE ASCH GELEGD. Woensdagavond zijn te Made twee kapitale boer derijen van de landbouwers Vermeulen en Ma ch ielsen door brand geheel verwoest In beide gevallen worct de schade door verze kering gedekt. De volgende week Dinsdag zal de minister zün Omlrent de'oorzaak van den brand tast men ia werkzaamheden ten departemente hervatten. het duister.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 5