Haarlem's Dagblad | 1940 | 23 maart 1940 | pagina 9

EngelancTs groote Dilemma.

Berlijn ontstemd jegens Roemenië?

Joumaat

de Week

Gevolgtrekkingen uit de Finsche
gebeurtenissen. - Het Engelsche standpunt.

Ernstige verliezen voor de
Deensche scheepvaart.

Nota overhandigd.

Phobos'

behouden gebleven.

ZATERDAG 23 MAART 1940

HAARtE M'S D A" G BEAD

5

Onze Londensche correspondent zendt ons de
volgende uiteenzetting van de huidige „malaise" in
Engeland:

Engeland heeft een kater. Het landerige dier is
in Finland geboren, maar het voedt zich niet alleen
op Finschen bodem. De teleurstelling over de ge
beurtenissen in Finland heeft een gedeprimeerde
stemming gewekt, waarin ook de latente ontevre
denheid over tal van andere zaken tot uiting komt.
Resultaat: een algèmeene malaise, zooals Engeland
die sinds het begin van den oorlog nog niet gekend
heeft. Of die malaise berust op een werkelijk slech
ter worden van de vooruitzichten op een geallieei
de overwinning zal nog moeten blijken. Voor het
oogenblik schijnt zij grootendeels psychologisch.
Engeland heeft gezien, dat Duitschland na, en on
getwijfeld tengevolge van de Finsche capitulatie
het diplomatieke offensief weer geheel heeft her
wonnen. En dat is de eerste aanleiding geweest
voor de depressie, die zich van dit land heeft
meester gemaakt. Het is niet zoozeer het mislukken
van geallieerde plannen in Noord-Europa, dan wel
het succes van Duitschland's diplomatiek tegen
offensief, dat aan deze gedeprimeerde stemming
ten grondslag ligt. Na Chamberlain's rede in het
Lagerhuis erkende men immers vrijwel unaniem,
dat de geallieerden zich over de gebeurtenissen in
Finland niets te verwijten hebben.

Hij heeft aangetoond, dat de geallieerden noch
te laat waren begonnen met hun plannen voor hulp
verleening aan Finland, noch in gebreke waren
gebleven bij de practische voorbereiding van deze
plannen en dat deze alleen onuitgevoerd bleven,
omdat Zweden onder den druk van de Duitsche
dreigementen weigerden den doortocht te ver-
leenen, zonder welks toestemming het den ge
allieerden physiek onmogelijk was, Finland te be
reiken.

Ook het moreele prestige van een Engeland,
dat zich uit eerbied voor de Scandinaafsche neutra
liteit onthield van een gewelddadig ingrijpen om
zijn plannen toch door te zetten, is door de Finsche
tragedie onaangetast gebleven.

Waarom dan de malaise, waarom dan toch de
critiek in de bladen op de Regeering, en de
algemeene stemming van ongerustheid en onte
vredenheid? Het antwoord is eenvoudig. Men heeft
uit de Finsche episode geleerd, dat de geallieerden
door de beperkingen, die zij zich uit ontzag voor
de rechten der neutralen opleggen, in een moeilijke
positie dreigen te komen. Duitschland, zegt men,
heeft in het Finsche geval tenslotte het pleit ge
wonnen, om de eenvoudige reden dat het den
neutralen Zweden en Noorwegen in dit geval
zijn wil wist op te leggen door met geweld te
dreigen. Engeland en Frankrijk hebben het pleit
verloren, omdat zij niet bereid waren, hun wil met
gebruikmaking van dit soort dreigementen door te
drijven. In het huidige geval hebben de geallieer
den daardoor misschien nog weinig strategische
en militaire voordeelen verloren. Het is immers de
vraag, of een campagne in Noord-Europa kans van
slagen zou hebben gehad. Maar een volgenden keer
zou het anders kunnen zijn.

Het ligt immers voor de hand, dat een land het
welk zich uit eerbied voor neutrale rechten zekere
beperkingen oplegt, altijd sterk gehandicapt moet
zijn tegenover een vijand, die zich niet door der
gelijke scrupules laat weerhouden. Dat begint men
hier nu hoe langer hoe duidelijker te voelen, en
dat verklaart voor een groot deel de gedeprimeer
de stemming van het oogenblik. Men ziet, dat
Duitschland door het succes van zijn „krachtige"
diplomatie in Finland weer het initiatief heeft ver
worven, men wil het initiatief weer aan zijn eigen
zijde krijgen en men ziet niet in, hoe dit gedaan
kan worden zonder de scrupules, die de geallieer
de diplomatie tot nog toe in den weg hebben ge
staan, over boord te gooien. Zoolang die diploma
tie er immers voor terugschrikt, neutrale landen,
die haar in den weg staan, eenvoudig onder den
voet te loopen, of andere neutralen, door hun an
dermans goed te beloven, om te koopen, is het
moeilijk te zien hoe de geallieerden hetzij een
nieuw front kunnen openen, hetzij een nieuwe di-
plomatieke constellatie in Europa kunnen teweeg
brengen Men kan hier inderdaad zeggen, dat de
brutalen niet alleen de halve wereld hebben, maar
ook het initiatief om de andere helft van de we
reld te veroveren of om te koopen. Al de aandrang
op de noodzaak, het intiatief te herwinnen, blijft

i daarom onder deze omstandigheden grootendeels
zinloos. Ik moge met één voorbeeld volstaan. Dat
even charmante als naieve blad, de News Chro
nicle, vraagt vanochtend op klagenden toon, waar
om de Regeering Von Ribbentrop maar laat be
gaan, zonder zelf de handen uit de mouwen te ste
ken en waarom men bijvoorbeeld Churchill niet
naar Rome stuurt om over de Britsche vloot te pra
ten, en Eden naar Boekarest en Moskou om over
ongespecificeerde zaken te praten. Het blad geeft
er zich kennelijk geenerlei rekenschap van. dat
deze heeren daar in die hoofdsteden bu -ngewoon
weinig zullen kunnen uitrichten, wanneer zij niet
bereid zijn met hetzelfde soort offertes te komen,
waarmee Von Ribbentrop gewoonlijk op reis
pleegt te gaan. Natuurlijk weet men in Regee-
ringskringen wel beter. Men beseft daar den aard
van het dilemma, waarmee de geallieerden op het
oogenblik te kampen hebben, ongetwijfeld in al
zijn stekeligheid. Men kan het bot gezegd zóó uit
drukken: óf de geallieerden moeten de handicap
waaronder zij op het oogenblik lijden opheffen,
door zich in hun houding tegenover de neutralen
even weinig beperkingen op te leggen als hun
vijand, in welk geval zij de heele basis en inspi
ratie van hun strijd voor het internationale fat
soen en de levensrechten der kleine mogendheden
verliezen, óf zij moeten terwille van hun moreel
prestige en de politieke beteekenis daarvan in de
Vereenigde Staten hun principes handhaven en
er zich bij neerleggen, dat zij in den strijd tegen
hun minder scrupuleuzen vijand steeds zwaar ge
handicapt zullen blijven. Het is ongetwijfeld ten
deele omdat men zich vooralsnog machteloos te
genover dit dilemma- voelt staan, dat men hier op
het oogenblik in een zoo uitgesproken stemming
van depressie verkeert.

Hetzelfde dilemma verklaart ook voor een groot
deel Chamberlain's duidelijke woorden aan het
adres van de neutralen. Hij kan er niet toe be
sluiten, zijn principes betreffende de rechten der
kleine mogendheden prijs te geven, en hij ziet
tevens met kennelijk groeiende ongerustheid, dat
de handhaving van deze principes zijn land duur
kan komen te staan. Niets is natuurlijker, dan dat
hij een uitweg uit de impasse zou trachten te
zoeken door het voor te stellen, alsof het de plicht
en ook het eigenbelang van de neutralen is, Enge
land bij zijn oorlog geen moeilijkheden in den weg
te leggen. Als de neutralen dat maar wilden er
kennen, als zij slechts de Geallieerde these wilden
aanvaarden, dat zij in hun eigenbelang de gealli
eerden moeten helpen, dan zou daarmee immers
de handicap, waaronder de geallieerden nu lijden,
zijn opgeheven zonder dat zij daarvoor zouden
moeten betalen met het algeheele verlies van hun
moreel prestige, zoo spreekt men hier.

Zooals gezegd, is dit groote dilemma, waarin de
geallieerden zich bevinden, echter niet de eenige
oorzaak van de ongerustheid en de ontevreden
heid, die hier in de laatste week zoo duidelijk aan
den dag zijn getreden.

Daarnaast vindt men ook reden voor ongerust
heid in bepaalde binnenlandsche aspecten van de
Engelsche positie. Er zijn schandalen, zij het ook
op kleine schaal, geweest bij het Ministerie van
Munitievoorziening, die veel tongen in beweging
hebben gebracht. Er is een steeds weer oplevende
ontevredenheid over de stj-uctuur van het oorlogs-
kabinet; men wil dit kabinet van niet minder dan
negen mannen, waarvan velen zich met tal van
departementale beslommeringen hebben bezig te
houden, vervangen zien door een lichaam van ten
hoogste vijf leden, dat zich geheel aan de groote
vragen van het oorlogsbeleid kar, wijden. Er is
ongerustheid en onzekerheid over de capaciteiten
verschillende vooraanstaande ministers, zooals
de minister voor Scheepvaart. Er is tenslotte een
algemeene en vage achterdocht, dat de regeering
bij haar heele oorlogvoering en vooral bij de
organisatie van het Engelsche productie-apparaat
en de exploitatie van Engeland's enorme hulp
bronnen niet voldoende energie aan den dag legt
Maar de grond, waarop al deze kritiek in de laat
ste week zoo welig heeft getierd, blijft steeds hel
machtelooze en wellicht in breede kringen nog
gedeeltelijk onbewuste gevoel, dat de geallieerden
door hun principieele houding gehandicapt staan
in een strijd, waarin zij zich de luxe van handicaps
moeilijk kunnen veroorloven.

(Nadruk verboden).

Binnen enkele dagen
vergingen zes schepen

In enkele dagen tijds heeft de Deensche
koopvaardijvloot tengevolge van den oorlogs
toestand zes schepen verloren. De laatste vaar
tuigen, waarvan het verlies gemeld wordt, zijn
de „Charkow" (1026 ton) en de Chrïstianborg
1929 ton). Kort tevoren was het verlies ge
meld van de „Algier", de „Minsk", de „Viking"
en de „Bothal".

Van de „Christianborg" staat vast dat het
getorpedeerd is.

Een Britsch oorlogsschip heeft heden op de
Noordzee eerige vlotten gevonden van de „Char
kow". Dit schijnt er op te wijzen, dat geheele be
manning van dit schip, bestaande uit twintig man,
is omgekomen. Op een der vlotten bevond zich het
lijk van een zeeman, doch van de andere leden der
bemanning werd geen spoor ontdekt. Dit vlot werd
aangetroffen op eenige mijlen buiten de Schotsche
kust. Het lijk is vervoerd naar een stad in het
noord-oosten van Schotland. De „Charkow", de
„Minsk" en de „Algier" behoorden tot dezelfde
Kopenhaagsche reederij.

Omtrent den ondergang van de „Christian
borg" verneemt Reuter, dat de duikboot het
schip niet gewaarschuwd heeft en terstond tot
torpedeering is overgegaan. Het schip bevond
zich op dat oogenblik aan de Oostkust van
Schotland.

De „Charkow" is wellicht door dezelfde duik
boot vernietigd, die de „Minsk" torpedeerde: het
schip bevond zich namelijk op ongeveer dezelfde
positie.

Bij den ondergang van zes Deensche schepen in
enkele dagen tijds schrijft de Deensche „Politi-
ken": Een gevoel van ontzetting verspreidt zich in
alle lagen der bevolking bij het vernemen van de
vele verliezen aan scheepstonnage en menschenle-
vens. De thans vergane schepen droegen duide
lijke kenteekenen van neutraliteit, zoodat geen
duikbootkapitein in twijfel kon verkeeren dat het
vreedzame koopvaardijschepen var het neutrale
Denemai-ken waren. -De voorschriften welke hun
gegeven waren, hebben zij opgevolgd en zij heb
ben niet in convooi gevaren. Het ministerie van
Ruïtenlandschp Zaken dient al het mogelijke te
doen om tot een bevredigende regeling met de
beide oorlogvoerende partijen te geraken. Het
gaat hier in de eerste plaats om het leven van
onze Deensche zeelieden, het gaat om onze scheep
vaart en het gaat om den toevoer van levensmid
delen naar ons land.

Het blad „National Tidende" schrijft: De Deen
sche openbare meening kan het doel van het tot
zinken brengen dezer schepen niet inzien, daar zij
even weinig Engeland kunnen benadeelen als
Duitschland bevoordeelen. Wij mogen aannemen
dat de Deensche regeering, zoodra deze gevallen
voldoende zijn opgehelderd, het allerscherpste pro
test laat hooren en regelingen tracht te maken,
welke een voortzetting van dergelijke verliezen aan
levens van Deensche burgers en Deensch eigen
dom verhinderen.

Ook de Noorsche „Svinta"
getorpedeerd.

Uit London wordt gemeld, dat ook het Noorsche
s.s. „Svinta" (1267 ton) getorpedeerd is.

De Svinta, die zonderwaarschuwing werd ge
torpedeerd en. gisteren is gezonken, had tijdens
den Duitschen luchtaanval op schepen Woensdag
avond schade opgeloopen.

Voorts is in een Schotsche haven gisteren het
Noorsche stoomschip „Torra Elise" aangekomen,
dat, gelijk gemeld, eveneens dooi eenige Duitsche
vliegtuigen werd aangevallen. Drie opvarenden
zijn bij deze beschieting om het leven gekomen; de
kapitein en eenige minderen werden gewond. De
overlevenden hebben medegedeeld, dat zij door
tien Duitsche vliegtuieen werden aangevallen, die
een convooi aan de Schotsche Oostkust trachtten te
verspreiden.

Bezwaren tegen
reglementeering
van den handel.

Naar Reuter in kringen die in nauw contact
staan met de Duitsche legatie te Boekarest ver
neemt, zou Duitschland aan Roemenië een nota
hebben voorgelegd, waarin een aantal Duitsche
eischen zijn geformuleerd. De nota werd over
handigd door ar. Clodius, den Duitschen oeco-
nomischen expert, die reeds herhaalde malen
onderhandelingen met de Roemeensche regee
ring heeft gevoerd. De strekking van de nota
zou hierop neerkomen, dat Duitschland niet lan
ger de voortdurende veranderingen in de rege
ling van den Roemeenschen buitenlandschen
handel zou dulden en evenmin zou willen be
rusten in de Roemeensche houding ten aanzien
van de buitenlandsche valuta's. De laatste
reglementeeringen van den Roemeenschen han
del zouden in de nota aan een ernstige critiek
worden onderworpen en voorts zou een scherpe
aanval worden gedaan op Christu, den Roe
meenschen minister voor den buitenlandschen
handel.

Roemeensche officieele kringen ontkennen echter
dat er sprake geweest is van een Duitsch ultimatum.
De nota is via de Duitsche legatie te Boekarest aan
de Roemeensche regeering overhandigd. Dr. Clo
dius was Maandag in de Roemeensche hoofdstad
aangekomen en hij had in den loop van de week
verscheidene besprekingen met de Roemeensche
autoriteiten gevoerd. Gisteren heeft de Duitsche
economische delegatie den Roemeenschen vertegen
woordigers een verklaring welke vier punten be
vatte voorgelegd. Naar het schijnt acht de Roemeen
sche regeering het mogelijk om op basis van deze

Nieuwe Fransche kabinet met
instemming te Londen ontvangen.

Vertrouwen in Reynaud.

De vorming van het kabinet-Reynaud aldus
meldt Havas uit Londen wordt door de Engel
sche bladen met voldoening begroet en beschouwd
als weer te geven den wil van Frankrijk, den
oorlog zoo krachtig mogelijk voort te zetten. Een
stemmig wordt hulde betuigd aan de persoon van
Paul Reynaud.

De „Times" schrijft dat de politiek van Frankrijk
ongewijzigd blijft en dat de Britsche ministers ver
trouwen zullen stellen in den nieuwen premier die
voor hen geen onbekende is. Het doel, dat
Frankrijk zich gesteld heeft, aldus de „Daily Tele
graph", is dat der geallieerden: de stoutmoedigheid
drijven tot de grens, het initiatief nemen en be
houden en den vijand voor zijn. Het blad herinnert
aan de vele kabinetswijzigingen in den vorigen oor
log hetgeen geen afbreuk heeft gedaan aan het
eindresultaat. Het spreekt de hoop uit dat Frank
rijk een nieuwen „tijger" gevonden heeft of zal
vinden voor de overwinning, want in Frankrijk
telt op het oogenblik alleen de oorlog. Met voldoe
ning wordt tenslotte geconstateerd dat Daladier de
portefeuille van nationale verdediging behouden
heeft, waar hij zich zoo buitèngewoon verdienste
lijk heeft gemaakt.

Fransch commentaar.

Havas meldt uit Parijs: De bladen bevatten uit
voerige commentaren op de regeeringsverklaring,
de Kamerzitting en den kabinetsraad en sommige
organen maken bepaalden afgevaardigden er een
verwijt van niet voldoende eraan gedacht te heb
ben dat Frankrijk sedert het begin van den oor
log zijn eerste ministercrisis beleefd heeft. De
,,0rdre" constateert, dat de taak van Paul Reynaud
zwaar zal zijn, maar die van Clemenceau was het
niet mindei-, toen hij in 1917 aan het bewind kwam,
terwijl Duitschland geloofde den oorlog gewonnen
te hebben en hem integendeel verloor.

„Hartewensch van Chamberlain en
Churchill vervuld."

De Duitsche pers ziet in het nieuwe Fransche
kabinet de bevestiging der juistheid van haar op
vattingen over de regeeringswisseling in Frankrijk
aldus het Duitsche Nieuwsbureau. In het bewust-

punten de besprekingen voort te zetten. Te Boeka
rest verzekert men dat de toon van de besprekin
gen geen oogenblik zijn diplomatiek karakter ver
loren heeft. Naar het schijnt had de Duitsche dele
gatie deze week een andere verhouding tusschen
mark en lei voorgesteld, alsmede een vermindering
van de Roemeensche exportprijzen en voorts zou zij
gewezen hebben op de ophanden zijnde verdwijning
van douanerechten tusschen Duitschland en het
protectoraat.

Tenslotte zij vermeld dat de gezant van Roe
menië te 'sGravenhage medegedeeld heeft van zijn
regeering te Boekarest bericht te hebben ontvan
gen, volgens hetwelk aldaar geen Duitsch ultima
tum of nota. welke, wat inhoud betx-eft, den vorm
van een ultimatum heeft, aan de Roemeensche
regeering is overhandigd.

zijn van onze superioriteit, schrijft de Völkischer
Beobachter, slaan wij het zenuwachtige gedoe in
Frankrijk onbekommerd gade. Over den afloop be
slist Reynaud evenmin als Daladier of Mandel. De
dei-de September 1939 zal voor eiken Franschman
een zwarte dag van de eerste orde zijn.

De „Deutsche Allgemeine Zeitung" ziet in het
kabinet-Reynaud een experiment naar Sngelsch
model, dat blijkbaar den Engelschen zelf moet
toonen, hoe een van hun lievelingsdenkbeelden
het in de practijk doet.

De „Berliner Lokalanzeiger" kenmerkt het
nieuwe kabinet als een oorlogsverklaring der Jood-
sche en andere groote financiers aan het Nat. So
cialistische Duitschland.

Volgens de „Börsenzeitung" is het kabinet-
Reynaud nog sterker dan de regeering-Daladier
gebonden aan Engeland en aan de Joodsch-Inter-
nationale plutocratie. Dit kabinet is naar den har
tewensch van Chamberlain en Churchill. Wij, aldus
het blad, kunnen het slechts goedvinden dat de
Fransche oorlogsophitsingspolitiek hier onbedekt
tegenover ons komt te staan op de bevoegde ver
antwoordelijke spits. Des te grondiger kan en zal
de afrekening zijn.

wonder boven wonder

Schip Britsche haven binnengesleept.

Naar Reuter uit Londen seint is het tankschip
„Phobos" van de N.V. Nedcrlandsch-Indische tank
stoomboot maatschappij, dat Woensdagmorgen bij
de Britsche Zuid-Oostkust op een mijn is geloo-
pen, waarbij zeven personen het leven hebben ge
laten, gisteren door sleepbooten een Britsche ha
ven binnengebracht.

Aanvankelijk werd gevreesd, dat de „Phobos"
zou zinken en de bemanning begaf zich aan land.
Ondanks de ernstige schade, welke het schip had
opgeloopen, bleef het echter drijven. Reddings
ploegen en duikers begaven zich daarop met sleep
booten naar de plaats, waar het schip voor an
ker lag en gingen aan boord. Later keerde ook de
bemanning naar de „Phobos" terug,

Omdat aan boord van het tankschip slechts één
zeewaardig vlot was overgebleven de andere
waren door de explosie vernield werd een red
dingsboot opgedragen een oogje in het zei] te hou
den. Deze reddingsboot kperde gisteravond, na
vier-en-wintig uur in de buurt te zijn gebleven,
m de haven terug. De zee in de omgeving van het
tankschip was bedekt met een dikke laag olie, wel
ke uit een twintig tot dertig voet groot gat aan
stuurboord stroomde.

Het heeft alle verwachtingen overtroffen, dat
de „Phobs" drijvende is gebleven. Het is echter
te danken geweest aan de krachtsinspanningen van
de leder van de reddingsploegen en van de dui
kers. die dag en nacht aan de pompen bleven en
het schip inmiddels herstelden, dat het gelukt is,
de „Phobos" in veilige haven te brengen.

Het is thans gebleken, dat twee mannen bij de
explosie om het leven zijn gekomen, de eerste
stuurman Bruin uit Vlissingen en een Chinees. De
overige Chineezen. die men aanvankelijk ook ver
loren waande, blijken dooi een passeerend schip
te zijn gered.

ZONDAG 17 MAART.

Gisteravond hebben de Duitschei weer eens
met een heele partij vliegtuigen Scapa Flow be
stookt en volgens hun berichten hebben zij zooiets
als de helft der Engelsche slagvloot zwaar bescha
digd. Volgens de Engelschen daarer tegen hebben
zij maar éen schip geraakt en éen jongen boer ge
dood. die zijn nieuwsgierigen neus buiten de deur
stak toen de vliegers net een klein dorpje troffen.
Die boer is de eerste Britsche burger, die in dezen
oorlog gedood wordt. Tenminste te land. Ter zee
zijn er heel wat meer bezweken. Maar zelfs als
men dit in aanmerking neemt.... wie had dan op
3 September, toen de oorlog begon, durven voor
spellen dat het bijna zeven maanden zou duren eer
de eerste Britsche burger in zijn land door een
vliegtuigbom gedood zou. worden? En dan nog
blijkbaar bij toeval! Ik weet niet of er al een Duit
sche burger in Duitschland of een Fransche bur
ger in Frankrijk is getroffen, maar meen van niet.
Ik kan er mij niets van herinneren. In dit opzicht
„soyons wel", zou een vriend van mij zeggen,
daarmee bedoelende: „laat ons wel wezen" is
deze oorlog tot dusver'wel zeer ver beneden de
sombere verwachtingen gebleven, die ervan ge-
koestex-d werden. Trouwens niet alleen in dit op
zicht. De verliezen van de enorme legers worden
nog steeds verre door die van het straatverkeer in
Londen, Berlijn en Parijs overtroffen.

Wat de tegenstelling in de Duitsche en Engel
sche communiqués over het aantal getroffen sche
pen bij dien luchtaanval betreft. nou ia Daar
zijn we nu allang aan gewend. Iedereen zou stom
verbaasd zijn als zulke verschillen er eens niet
waren. Intussehen schijnt de uitwerking van dezen
aanval op de stemming van de Engelsche open
bare meening niet best te zijn. Het is niet heele-
maal duidelijk waarom nu juist deze aanval zoo'n
indruk maakt: misschien alleen omdat hij volgi op
den vrede van Moskou, waarover men in Engeland
èn in Frankrijk zeer slecht te spi*eken is Vee] En
gelschen verwijten hun regeering traag- en slap
heid in haar beleid. Dientengevolge schijnt het En
gelsche prestige-gevoe) nu heel kwetsbaar te we
zen!

Het onze krijgt vandaag ook een opstopper, zij
het dan een var. onschuldisen aard Onze voetbal
lers verliezen namelijk in Antwerpen met 17.
Nooit hebben wij met zoo'n verschil van de Bel
gen verloren. „Óns moreel" schijnt ineengezakt te

EEN TERUGBLIK

zijn toen we achter raakten en de excuses daar
voor blijken zwak. Zwaar veld.... nou ja. Re
gen.... nou ja. Weinig supportex-snou moe.
Erger was misschien dat onze radio den wedstrijd
niet uitzond teneinde de recettes van de Neder-
landsche competitiewedstrijden, die ditmaal niet
uitgesteld konden worden, niet te schaden. Sinds
jaren heeft geen Nedei-landsche international een
schuiver kunnen inzenden, een corner kunnen ne
men. een kanjer vallende kunnen wegstompen of
een bal zelfs maar kunnen ingooien zonder dat hij
de fiere zekerheid had, da* deze heldendaad door
Han Hollander's toedoen in duizenden, wat zeg ik:
tienduizenden Hollandsehe huiskamers werd uit-
getoeterd. Zou de gedachte, dat deze nationale
stexxn ditmaal ontbrak, de kuitspieren niet ver
lamd, de vuisten vertraagd, de koppen versuft heb
ben? Ik vrees het. Temeer omdat er zoo'n akelige
recette-overweging aan ten grondslag lag. Is het
niet vreeselijk voor iederen kunstenaar, dus ook
voor den voetbalkunstenaar, te vernemen dat de
kas hooger wordt aangeslagen dan zijn kunst?
Moet hij er in zoo'n toestand zelf niet aan gaan
twijfelen, of de Nationale Eer eigenlijk wel bij een
voetbalwedstrijd in het geding komt? Nou dan!
Ik vrees dat het Nederlandsch Elftal met 71 ver
pletterd is door.... gebrek aan belangstelling. Het
is om te rillen. Maar het staat er.

MAANDAG 18 MAART.

Evenwel vergeten wj.i den klap. ons schoppend
en koppend prestige toegebracht, vanmorgen wel
dra door gansch andere gebeurtenissen buiten de
grenzen. En die schijnen nog belangrijker. Musso
lini en Hitier zijn naar den Brenner gespoord en
zitten daar te redekavelen in een trein, omringd
door vlaggen en soldaten. Sneeuw daalt op dit alles
neer en de heele wereld kijkt omhoog naar den
bergpas en vraagt zich af: waar zouden ze het nou
weer over hebben? Sinds München hebben ze
elkaar niet gesproken. En terwijl ze praten zit
Sumner Welles opnieuw bij den Paus en davert
de wereld al van de geruchten. Dat zal morgen noa
wel heel wat erger worden, als er geen commu
niqués komen. Na tweeënhalf uur praten spoort
Hitier terrug naar het Noorden en Mussolini terim
naar het Zuiden en vernemen we noe niets Aller
aan de bittertafels, op de achterbalcons van
tram en bij den kapper hebben ze de zaak volkome
door. Helaas publiceert geen enkel blad ooit" be

richten omtrent de waai*heden, ontdekt op die
kernpunten der samenleving. Eigenlijk zou ik het
wel eens kunnen doenmet bronvermelding
Dan bent u gewaarschuwd. De berichten van som
mige buitenlandsche lawaaibladen zijn van vrij
wel hetzelfde gehalte en daar waarschuwen we
ook zoo vaak tegen. Het zou dus best eens kun
nen.

Er is nu weer een Finsche delegatie naar Moskou
vertrokken om over de uitvoering van de verdrags
bepalingen te spreken. Men leest het met bezorgd
heid.

En het Nederlandsche stoomschip St. Annaland
is op een mijn geloopen en vergaan. Gelukkig zijn
alle opvarenden gered. Merkwaardigerwijze schijnt
de activiteit der Duitsche duikbooten zeer te zijn
verflauwd. Met de beschieting van neutrale sche
pen is het ook uit. Wat zou daar nu weer de reden
van kunnen zijn?

DINSDAG 19 MAART.

Men poogt raadseltjes over den Brenner op te
lossen en slaagt er niet in. Amerikaansche en En
gelsche bladen publiceeren heele lijsten veronder
stelde vredesvoorwaarden, maar iedere bevesti
ging blijft uit. Alle oorlogvoerende regeeringen „ver
dacht" van vredesplannen, zeggen kwaad dat ze van
niets weten. Duitschland verklaart dat er heele-
maal niet over vrede gepraat is op den Brenner
Even voor-ie erheen reisde zat Mussolini er nog
met Sumner Welles over te kouten, maar onderweg
in den trein is het heele onderwerp hem blijkbaar
ontschoten. Tot zulke slotsommen moet je wel ko
men. als je officieele en officieuse berichten van
oorlogvoerenden allemaal wil gelooven. Niet dat
ik dat doe. Het is misschien niet mooi van me
maar ik lees ze met twijfel.

In ons land wordt nogal wat gerucht verwekt
door de behandeling van de moordzaak van Leid-
srhendam. waarin de Officier levenslang tegen
verdachte eischt. Iedereen weet nog dat die man
ervan beschuldigd wordt een veekooper in een
auto te hebben vermoord en van zijn geld beroofd
Het wreede lot van dien eenen veekooper heeft
de heele apparatuur van politie en rechterlijke
macht in beweging gezet: alles wordt gedaan om
recht te spreken Dal is uitstekend, nietwaar? Maar
denkt u nou eens aan al die vermoorde Finnen En
als u dat te ver weg mocht zijn: aan die vele Hol
landers. zoo ongeveer 250, die ter zee gedood zijn

Moge dit kleine voorbeeld ertoe bijdragen eenige
menschen. die dat wellicht nog niet begrepen heb
ben. duidelijk te maken dat er aan de organisatie
•an het aardsche recht het een en ander ontbreek'

zult toegeven dat ik niet overdrijf met het zo

te drukken

Maar de werkloosheid in Haarlem is gedaald
ix één week zelfs met 319. Er zijn nu nog „maar"

4523 werkloozen over. Dat is duizend minder dan
een jaar geleden en 2258 minder dan vier jaar ge
leden. Dat zeg ik er maar bij, al is het teleurstel
lend. Want het houdt in dat de kans. dat we bin
nen vijftien weken van de werkloosheid bevrijd
zullen zijn als het maar zoo doorgaat als in deze
laatste week. niet aanwezig is. Het spijt mij Ook
ten aanzien van de werkloozen. tenminste van alle
werkwillige werkloozen en die vormen de meer
derheid hapert er een kleinigheid aan het
aardsche recht. Ik blijf mij sober uitdrukken.

WOENSDAG 20 MAART.

Tex-wijl de Engelschen mopperen over hun regee
ring valt de Fpansche. Al het geknor bij de geal
lieerden is door den Finschen loop van zaken ver-'
oorzaakt. Niettemin schijnt het vreemd dat Dala
dier valt als de Engelschen grommen over hun mi
nisters. Zelfs als men zoo'n innig bondgenootschap
heeft is dit een rare gang van zaken. De verklaring
blijkt te wezen dat in Engeland het publiek boos is
en het parlement niet dat net Chamberlain's ver
klaringen willig aanvaard heeft terwijl in Frank
rijk het publiek niet boos is en het parlement wél.
Na een geheime nachtzitting heeft nochtans maar
één député tegen de regeering gestemd en 239 wa
ren voox*. Maar driehonderd stemden blanco en dat
schijnt als tegenstemmen beschouwd te zijn. Vraag
mij niet waarom. Dit is een tijd vol raars en zooiets
kan er met gemak bij. In elk geval heeft Daladier.
die bijna twee jaar geregeerd heeft, zijn ontslag en
dat van zijn ministers ingediend. Daarna heeft hi.i
een nieuwe opdracht afgeslagen en nu treedt Paul
Reynaud. die minister van Financiën in zijn kabinet
was, als formateur op.

De Engelschen hebben inmiddels het bombarde
ment van Scapa Flow beantwoord met eenige bom
bardementen van het Duitsche eiland Sylt. Wat de
communiqués omtrent de gevolgen betreft doen de
geijkte tegenstellingen zich opnieuw voor. „Uit de
botsing der meeningen wordt de waarheid geboren",
zegt de Franschman. Dit zijn dan ook geen meenin
gen.

Op dezen dag vertrekt Sumner Welles per Itn-
liaansch zeekasteel „Conté di Savoia" uit Genua naar
huis. Met mevrouw Sumner Welles, die in Italië zijn
terugkeer van zijn Europeesche tournee heeft afge
wacht, „En heb je het gezellig gehad?" zal zij ge
vraagd hebben, zooals vrouwen dat in de geheele
wereld vragen* als hun mannen van reizen terug
komen. Waarop Welles de Zwijger nog veel welspre
kender gezwegen moet hebben dan in alle hoofdste
den jegens alle repoi*ters. En zijn liefhebbende huis
vrouw. hem kennende, zal hebben gezegd: „Zal ik je
nu maar eens een kop thee inschenken? En vertel
me nu toch eens: is die Eden heusch zoo'n knappe
rr.an? En is hij aardig? Vond je hem aardiger dan
Goering? Hij lijkt my van de kieken veel leuker."

Op dit oogenblik moet Sumner Welles, voor het

eerst sinds hij in Europa voet aan wal zette, gelachen
hebben. Zoo is de tact eener liefhebbende echtge-
noote.

DONDERDAG 21 MAART.

De Lente doet haar officieele intrede. Het is geen
onredelijk weer, hetgeen niet van iederen 21sten
Maart gezegd kan worden. Pas 's avonds begint het
hard te regenen. Maar de intrede van het Feest van
de wedergeboorte der Natuur wordt met eenig
naar nieuws begeleid. Vooral over de Finnen, die in
Moskou te hooren schijnen te hebben gekregen dat
hun nieuwe grens met Rusland nog maar wat Wes
telijker verschoven moet worden. En dat de Russen
van dat defensieve verbond van Finland. Zweden
en Noorwegen niet gediend zijn. Hetgeen de Noren
blijkbaar doet aarzelen, maar de Finnen niet. Die
blijven bij hun plan.

In ons land toont zich opnieuw de werking van
het gansche apparaat van politie en rechterlijke
macht, ditmaal wegens den dood van een Haarlem-
schen verzekeringsagent. Tegen den verdachte, die
mishandeling bekend maar moord en brandstichting
ontkent, eischt de Haarlemsche Officier twintig
jaar op grond van deze beide laatste beschuldigin
gen. Mijn overwegingen van Dinsdag (zie boven)
herleven

VRI3DAG 22 MAART

Goede Vrijdag. Het schijnt ietwat kalmer in de
wereld tc zijn. Een van die stille dagen, zooals wij
ze zelfs in dezen tijd beleven. En op Goeden Vrij
dag is dat dan ook werkelijk te eischen. Vergeef
mij het woord. Wat hebben wij te eischen?

Paul Reynaud heeft zijn nieuwe regeermg ge-
voi-md en Daladier bij zich weten te nouden als mi
nister van Oorlog. Er is nu ook een kern-kabinet,
bestaande uit hun beiden. Chautemps, Mandei,
Lamoureux en Monnet. Die liefelijke naam Lamou-
reux behoort toe aan den nieuwen minister van
Financiën en ik kan mij zoo voorstellen wat de
Fransche belastingbetaler er bij zijn apéntif over
te zeggen heeft Maar de Duitsche meening over de
kabinetswisseling is toch wel heel wat onvriendelij
ker. Die komt tot uiting in de volgende termen:
„Een verwisseling van décor, die aan den princi-
piëelen vei-nietigingswil Ier plutocratische oorlogs-
hetzers niets verandert".

Met dit stijlbloempje, of prozajuweel of hoe u
het anders noemen wilt, sluit ik ditmaal mijn jour
naal. Neen. nog iets: Er is nog steeds geen
losbarsting van den oorlog, geen groot offensief,
geen Blitzkrieg. Het is vrij wat rustiger op zee ge
worden. En ergens op die zee varen, tot ze na
Paschen zullen landen in New-York en duizend
reporters geen inlichtingen verstrekken, meneer en
mevrouw Sumner Welles.

Vrede zij met hen.

R. P,