Haarlem's Dagblad Nederlandsche aanvoer geregeld. L off gering ««-■sbi Van Maandag af loopt alles via de A.N.I.C. Potspel. Jjiteccadam CHEERIO Actikeien^ V 57e Jaargang No. 17423 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant- Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendapleln 37. Postgiro- dienst 38810. Drukkerij: Zulder Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724, 14825. Soendapleln 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Zaterdag 6 Xpril 1940 Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regel» ƒ1.75, elke regel meer ƒ0,35. Reclames ƒ0.60 per regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer 0.15. Groentjes zie rubriek. Snel werkende controle op contrabande. IN .een persconferentie op het departement van algemeene zaken zijn Vrijdagmiddag eenige mededeelingen gedaan over het tusschen Nederland en Engeland getroffen arrangement op handelsgebied. Zooals werd bekend gemaakt zijn de onderhan delingen, die de Nederlandsche delegatie sinds einde October, zij het met onderbreking, te Londen heeft gevoerd, beëindigd door de parafeering van een arrangement. Dit arrangement zal in enkele dagen in werking worden gesteld. DOEL DER BESPREKINGEN. Reeds spoedig na het uitbreken van den oorlog werd de noodzaak gevoeld met de verschillende landen, waarmede wij een belangrijk handelsver keer in stand houden, overleg te plegen om dé "han delsbetrekkingen aan te passen aan de zoo zeer gewijzigde omstandigheden. Wat nu onze verhouding tot Engeland betreft, hier bleek het gewenscht tot een regeling te komen over de toepassing van het contrabande-systeem. Twee problemen toch lagen in het bijzonder de Nederlandsche regeering na aan het hart: de aan voer van overzee en de scheepvaart. VERLOOP DER BESPREKINGEN. Een eerste contactneming met de Engelsche re geering had plaats einde September van het vorige jaar, toen een delegatie naar Londen vertrok. De eigenlijke onderhandelingen begonnen een maand later: de delegatie keerde na een verblijf van zes weken in Londen naar Nederland terug om de voorloopige resultaten aan de Nederland sche regeering voor te leggen. Begin Januari vertrok de delegatie wederom ter vervolging van de besprekingen over het arrange ment, dat op 21 Maart werd geparafeerd. BETEEKENIS VAN HET ARRANGEMENT. Het arrangement moet eigenlijk worden be schouwd als de consolidatie van de situatie, zooals deze gedurende de onderhandelingen Is geregeld en is erop gericht de moeilijkheden en bezwaren voor de belde partijen voort spruitende uit den oorlog zooveel mogelijk te verminderen. Dit geldt voor wat Nederland betreft vooral de wijze waarop de aanvoer Is geregeld. De thans getroffen regeling is erop gericht dezen zoo ongestoord mogelijk te doen verloopen en het oponthoud van de schepen zooveel mogelijk te bekorten door een vergemakke lijking van het onderzoek op contrabande. Het behoeft geen betoog, dat een zoodanige rege ling nipt kan werken zonder dat van Nederlandsche zijde maatregelen worden getroffen, die belichaamd zijn in een tweetal Koninklijke besluiten, welke in de Staatscourant van Vrijdagavond zijn versche nen. De aanvoer van overzee. Het eene K. B. noemt verschillende goederen, waarvan de invoer verboden is, tenzij vergunning is verleend door de Algemeene Nederlandsche In voer Centrale (A.N.I.C.) voor de aan dit lichaam geadresseerde goederen. Deze regeling berust op de invoernoodwet, welke met het oog o^ den oorlogs toestand werd tot stand gebracht ter verzekering van den voor ons land onontbeerlijken aanvoer. Door deze maatregelen ontvangen de impor- teurs en de scheepvaart waarborgen, dat goe deren op deze wijze behandeld, zonder moei lijkheden de Britsche controleposten zullen kunnen passeeren. I In herinnering zij gebracht, dat tot nu toe een gemakkelijke aanvoer alleen kon worden bereikt door het afleggen van de bekende verklaringen voor de Britsche consulaire ambtenaren. Hier be hoeft niet te worden gewezen op de bezwaren aan deze procedure verbonden: in dit verband zij ver wezen naar het door de Tweede Kamer aangeno men wetsontwerp ter zake. Het afleggen van deze verklaringen zal voor de aan de A.N.I.C. geadres seerde goederen, waarvoor toestemming ten invoer is gegeven, niet meer noodig zijn. Hetzelfde geldt voor den aanvoer van goederen, die zonder de tus- schenkomst van de A.N.I.C. zullen worden aange voerd, dit zijn dus alle goederen, die niet in het Koninklijk besluit zijn genoemd. Zij zijn te be schermen als „vrije" goederen. Uiteraard voorziet het arrangement met Engeland voor deze goederen ook faciliteiten inzake het contrabande-onderzoek. Niet te veel formaliteiten. Bij de uitwerking van deze aangelegenheid is er mede rekening gehouden, dat deze grootere ze- -kerheid voor den aanvoer niet door te vele of te tijdroovende formaliteiten aan effect zal inboeten. Bij de Kamers van Koophandel en Fabrieken zul len aanvraagformulieren beschikbaar zijn, welke een snelle afdoening van zaken door de A.N.I.C. zullen bevorderen. Voor den invoer van goederen, die van overzee worden aangevoerd, wordt op deze aanvraagformulieren machtiging tot adresseering „aan de order van de A.N.I.C." en vervolgens een invoervergunning verleend. Het is de taak van de belanghebbenden steeds tijdig zorg te dragen, dat zij in het bezit zijn van het A.N.I.C.-adres de rest volgt dan vanzelf. Voor den invoer over de lands grenzen is afgezien van aanvraagformulieren en zullen namens de A.N.I.C. de Kamers van Koop handel en Fabrieken zonder nadere formaliteiten, de consentgelden betaald zijnde, overgaan tot uit reiking van de vereischte vergunningen. Het con- sentgeld is gesteld op niet meer dan 1 pro mille. Door de aangelegenheid op deze wijze te regelen, mag worden verwacht, dat handel en verkeer, zoo min mogelijk belemmering zullen ondervinden van de terzake ingevolge het arrangementgetroffen maatregelen. In denzelfden gedachtengang zijn vrijstellingen verleend voor goederen, welke be stemd zijn voor persoonlijk gebruik, terwijl goede- deren welke vóór 8 April werden afgezonden, even eens uitgezonderd zijn. De uitvoer. Het andere K. B. regelt den uitvoer, zooals deze van Nederlandsche zijde is vastgesteld op grond van het met de Britsche regeering ge pleegd overleg. Het uitgangspunt is tweeledig: 1) voor een aantal producten, waaronder voor namelijk die vallen, welke overzee plegen te worden aangevoerd, zal geen dispensatie wor den verleend voor den uitvoer naar een der belligerenten, welke het ook zij. Daarnaast zal voor een groote reeks van goederen wel een uitvoermogelijkheid naar de belligerenten mo gelijk zijn, zij het dat deze aan een voor alle belligerenten gelijkelijk geldende limiet is ge bonden. Deze regeling is relatief gunstig te achten voor onze landbouw-, veeteelt- en tuin bouwproducten, die een niet onbelangrijke uitvoermogelijkheid naar de belligerenten be houden. 2) als beginsel valt de handel met neutrale landen buiten het arrangement, met uitzonde ring van een aantal landen In Europa, waar heen de uitvoer op dezelfde wijze zal worden gecontroleerd als ten aanzien van de bellige renten zal geschieden. Voor alle landen zal evenwel dispensatie moeten worden aange vraagd voor de uitvoerverboden, die immers een algemeen karakter dragen. De riiet-Euro- peesche landen vallen allen buiten het arran gement. Ter uitvoering van het arrangement zal de uit- voerverbodenwet 1914 nader worden toegepast. Het desbetreffende Koninklijk besluit dat een dezer da gen zal worden gepubliceerd, bevat een herziening van de bestaande uitvoerverboden, aangevuld met een aantal nieuwe. De in de wet op de uitvoerver boden voorziene dispensatie-mogelijkheid blijft van kracht. Ter verkrijging van uitvoervergunningen dient men zich te wenden tot het crisis-uitvoerbu reau, resp., voor zoover het betreft monopoliepro ducten, tot de desbetreffende monopoliehoudsters (centrales). Bilateraal handelsverkeer. Tenslotte zij nog de aandacht er op gevestigd, dat het arrangement niet regelt het bilaterale han delsverkeer tusschen Nederland en Engeland in den zin van de handelsovereenkomsten in vredestijd, doch slechts het raam uitmaakt van de aanvoer en uitvoermogelijkheden, waar binnen met de ver schillende betrokken landen ingevolge de bestaan de of te sluiten handelsovereenkomst handel kan worden gedreven UW BRIL STUK? W. KUIPERS ZN. GEDIPLOMEERDE OPTICIENS ZIJLSTRAAT 97 - TEL. 12726. (Adv. Ingez. Med.) STOOMEN en VERVEN VAN UW GARDEROBE Opvarenden van de „Protinus" maken het goed. Over drie a vier weken naar huis. AMSTERDAM, 6 April. De reederij „De Daad", eigenaresse van de door een Duitsch vliegtuig met bommen tot zinken gebrachte trawler „Protinus" uit IJmuiden, heeft een brief van de geredden ont vangen. De acht overlevenden zijn opgenomen in het Emergency Hospital, Inlisstreet Dunfermline (Fife) Schotland. Zij hebben een scheepsverklaring afgelegd voor den Nederlandschen consul-generaal en een Engelsch marine officier. Hun toestand ook die van den matroos Stam, die er het ergste aan toe is, is goed, al zullen zij nog drie a vier weken in bed moeten blijven. Vijf etmalen hebben zij in een open reddingboot op de koude zee vertoefd voor zij door een Engelsche onderzeeboot werden opgepikt. Handen en voeten waren vreeselijk opgezwollen, doch de dokter heeft verklaard dat de geredden weer geheel zullen her stellen. Zij zijn over de behandeling en de medische verzorging in het Schotsche hospitaal zeer tevreden. Deze laat niets te wenschen over. Zeer gelukkig zouden zij echter zijn wanneer uit het vaderland couranten en tijdschriften zouden worden gestuurd. Japan bevreesd voor schade aan zijn handel. Démarche te Londen. TOKIO, 6 April. (Reuter). Naar de „Kokoe- min Sjimboen" meldt heeft de Japansche regee ring besloten haar ambassadeur te Londen op te dragen, met de Britsche regeering te onderhande len „over bescherming van den neutralen handel". Van Japansche zijde zullen de volgende argu menten worden aangevoerd: 1. De uitbreiding die de Britsche regeering aan het begrip oorlogscontrabande heeft gege ven beteekent misbruik maken van de rech ten van oorlogvoerende en is daarom beslist onaanvaardbaar. 2. In verband met het feit. dat Wladiwostok de rol vervult van zeehaven voor Duitschland in het Verre Oosten, is Japan bevreesd, dat de oorlog in Europa „de orde zou kunnen verstó ren" in de om Japan gelegen zeeën, hetgeen Japan, welks politiek er op gericht is, buiten den oorlog te blijven, niet zou toelaten. Naar het blad hieraan nog toevoegt is het waar schijnlijk dat Engeland het blokkade-net over de geheele Gereld zal uitbreiden, waardoor de handels betrekkingen tusschen Japan. Mandsjoekwo en Duitschland „een der pijlers van den Japan- schen buitenlandschen handel" zouden dreigen te bezwijken. (Adv. Ingez. Med.) Nederlandsche sleepboothemanning werd met groote moeite gered. Pogingen tot berging van het schip tot nu toe mislukt. KOPENHAGEN, 6 April. De bemanning van de Nederlandsche sleepboot die Donderdag j.l. door de Duitsche veerboot „Preussen" naar Trelleborg gebracht is, is Vrijdagmiddag naar Malmö vertrok ken. De Nederlandsche kapitein, de heer Groenendijk vertelde den United Press-correspon4ent het volgen de: „Op 28 Maart verlieten wij IJmuiden, waarna wij door het Kielerkanaal trokken. Bij Sassnitz kwa men wij in een hevigen Oosterstorm, die ons in de richting dreef van het gebied van hevigen ijs gang, welke ons naar het Duitsche mijnenveld voer de. Toen de Duitsche veerboot ons redde waren wij nog slechts twee honderd meter van het mijnenveld verwijderd. De redding was buitengewoon moeilijk en wij moesten al onze bezittingen achterlaten. Wij hadden slechts drie minuten om in de reddingbooten over te gaan, daar de „Preussen" ons niet tot vlakbij kon naderen". Het Nederlandsche schip is van de kust af nog steeds zichtbaar, maar alle pogingen om het in veiligheid te brengen, zijn tot dusverre niet met succes bekroond. (United Press.) De Pandpoort te Haar lem, naar een crayon- teekening van den iieer C. Springer. Deze fraaie prent geett een goed beeld van den ouden toestand in de Pandpoort. (Een jaar geleden zijn in Kenne- merland potscherven gevonden, die wijzen op een zeer oude bewoning. Het Rijk heeft thans voor verdere opgravingen ter plaatse een subsi die verleend.) Ik vind graven in 't verleden Altijd machtig intressant, En, dat spreekt, met extra reden, Als 't gebeurt in eigen land. Vorig jaar mocht men bij 't wroeten In de buurt van Oud Santpoort Scherven (dus geluk) ontmoeten, Daar graaft men nu strakjes voort. Onze knapste pottenkijkers Komen er geleerd aan bod, In het speuren naar iets rijkers, Dan slechts scherven van een pot. 'k Wensch hun gaarne als belooning Meer nog dan men nu al vond. Over vroegere bewoning Van den vaderlandschen grond. Wat (als 'k een idee mag wagen) Uit die eerste vondsten sprak. Was. dat men in vroeger dagen, Ook weieens een potje brak. En in viermaal duizend jaren, (Heb ik ook geconcludeerd) Heeft hier Vader Tijd als 't ware. Altijd nog niet potverteerd. Zal men, durf ik verder vragen Uit dit graven leeren, dat 't Kleine potje in die dagen Ook al groote ooren had? Alles intressante zaken, Maar één ding nog tot besluit, Op het punt van scherven maken Zijn wij d'oudheid ver vooruit. Voor Keukenbetegeling Zawuzaat 3iantp.ecsinq.et 24 Telefoon 12104-13029 (Adv. Ingez. Med.) Centrale Radio-ontvangst diet beste uit den aetfiet fBUCifkei en betel HAARLEM. TELEFOON 10010 (Adv. Ingez. Med.) JJ ZONDAG 7 APRIL - 3—6 uur - H. K. B. The Swinging Stars en The Harmony Kings. (Adv. Ingez. Med.) Het Raadhuis in den loop der eeuwen. Interessante tentoonstelling in Raadszaal op het Prinsenhof. Mejuffrouw Dr. G. H. Kurtz, de gemeente-archi- varesse, heeft de goede gedachte gehad, ter gelegen heid van de ingebruikneming van den nieuwen vleugel van het Haarlemsche Stadhuis een expo sitie in te richten van oude prenten, teekeningen en foto's, die het fraaie Haarlemsche Raadhuis laten zien zooals het vroeger was en nu is. De oudste afbeelding van het Stadhuis is die van P. Saenredam. Deze teekening is gemaakt in 1630, doch stelt het bezoek van Prins Maurits voor in 1618. Op een portret van burgemeester Pieter Kies, door H. Goltzius, dat in 1581 vervaardigd is, komt het stadhuis eveneens voor, doch in spiegelbeeld. Natuurlijk zijn vele prenten verzameld, die betrek king hebben op de grootste verbouwing, welke Haarlem's Raadhuis ooit onderging, n.l. die van 1633. De gevel, die eerst was opgetrokken in Go- thischen stijl is toen geheel veranderd, zoodat het gebouw een renaissance uiterlijk kreeg. Teekenin gen van Joost Daams en J. de Beyer laten ons zien, hoe het raadhuis er op het einde der 18e eeuw uit zag. In dien tijd werd de toren bouwvallig en zonder al te veel eerbied heeft men hem toen maar afge broken. De afbeeldingen uit de 19e en 20e eeuw bieden gelukkig niet dergelijke verrassingen. Door de goede zorgen van de vereeniging „Haerlem" is ruim een kwart eeuw geleden de toren weer in oude glorie verrezen. Bijzonder aardig zijn ook de verschillende detail- teekeningen, die duidelijk aantodnen, hoe gedeelten van het raadhuis zijn veranderd. Vooral de Pand poort die ook nu weer bij de laatste verbouwing een geheel ander aanzien heeft gekregen is daar een sprekend voorbeeld van. Ook van het trappenhuis, dat bij de laatste verbouwing op zoo gelukkige wijze is vernieuwd zijn eenige interessante teekeningen aanwezig, evenals van de vestibule, de beneden- en bovengang, de oude Raadszaal, de kamers van B. en W. en van den Gemeente-secretaris. Voor al de tee keningen van den heer K. C. van Tilburg geven een duidelijk beeld van den huidigen toestand. Ten slotte zijn er talrijke foto's van den nieuwen vleugel, zoodat men duidelijk kan zien, welke ver anderingen de Koningstraat heeft ondergaan. De heer P. V. de Wit, directeur van de Stads bibliotheek en Leeszaal heeft met vaardige hand eenige boeken gerangschikt, die eveneens op de geschiedenis van het stadhuis betrekking hebben. Daartoe behoort een „Beschrijving der stad Haar lem" van Ampzing van 1628, waarin men kan lezen, dal de juiste datum van den bouw van het stadhuis niet bekend is: in ieder geval moet het voor 1245 geweest zijn. In verband met het gobelin in de oude raadszaal, dat de inneming van Damiate voorstelt is het aardig, te vermelden, dat er ook een boek o\er tapijtwerken in het Raadhuis door Mr. H. J. Koenen op deze expositie te vinden is. Ook Engel sche en Fransche beschrijvingen van het Raadhuis ontbreken niet. Aan den wand bevinden zich foto's van de leesbibliotheek en de leeszaal. Ten slotte zij nog vermeld, dat er eveneens een collectie foto's is van het stadhuis tijdens de bezoeken, die H.M. de Koningin aan Haarlem bracht. De tentoonstelling is tot en met 14 April geopend van 105 uur en van 79 en des Zondags van 25 uur. Het woord is aan Louis Rey: Er komt een oogenblik waarop krach tige, oprechte karakters zich niet meer op hun gemak voelen in de oude omlijsting. Hun positie is smartelijk, tusschen een ver leden, dat hen niet meer bevredigt en een toekomst, die nog niet gevonden is. Buitgemaakt Duitsch schip in de haven van Londen. Prijzenhof zal over schip en lading beslissen. Het 7603 ton metende Duitsche stoomschip „Uhlenfels", dat in November in het Zuidelijke deel van den Atlantischen Oceaan door de Brit sche vloot werd buitgemaakt, is Vrijdag in de haven van Londen aangekomen. De lading, be staande uit mais, palmpitten en andere West-In dische producten, wordt gelost. Schip en lading zullen voorwerp van behandeling voor het prij zenhof uitmaken. „Evenwijdige politiek van Italië en Duitschland." Goebbels aan het woord. MILAAN, 6 April. (D.N.B.) De „Popoio dTtalia" publiceert een interview. Dat Goebbels den Ber- lijnschen correspondent van het blad heeft toege staan en waarin de Duitsche minister o.a. heeft verklaard dat de samenwerking tusschen Duitsch land en Italië op geheel andere wijze moet wor den beoordeeld dan de samenwerking tusschen twee andere naties. De buitenlandsche politiek' tusschen twee naties krijgt grootere duurzaamheid als zij steunt op ge meenschappelijke belangen. Wanneer men nog de gemeenschappelijke inzichten en de gemeenschap pelijke ideologieën hieraan toevoegt, dan draagt dit in het bijzonder er toe bij de gemeenschappelijk heid der belangen tot het ontstaan van vriend schap te doen uitgroeien. Dit is met Duitschland en Italië het geval. De gemeenschappelijkheid der belangen van bei de volken, aldus Goebbels, staat los van de tegen woordige gebeurtenissen. Of Duitschland en Italië nu fascistisch, democratisch of wat anders zijn. zij moeten in elk geval een evenwijdige buitenland sche politiek voeren. Vooral i= dit noodzakelijk en natuurlijk, daar de beide volken regimes hebben, die uit gelijke wortels zijn ontsproten. Goebbels zeide verder nog: Duitschland is thans op den oostelijken vleugel gedekt, aan den westkant tot de tanden gewapend en tegen iedere blokkade beveiligd. Er kan geen twijfel over beslaan, dat Duitschland den oorlog zal winnen EéN DOEL DER DITTSCHLRS. De laatste dagen heeft men dikwijls van ver meende vredesinitiatieven van Duitschland ge sproken, vervolgde de minister. Mussolini heeft terecht geweigerd als vredesbode op te treden, daar dit in overeenstemming met den wensch der Westelijke mogendheden geweest zou zijn. De Ftlhrer heeft in October van het vorig jaar den tegenstanders den olijftak geboden, die niet aangenomen is, daar de tegenstanders Duitsch land in elk geval wilden vernietigen. Daaren tegen kan Duitschland thans slechts één doel hebben: eens en voor altijd een einde te maken aan het eeuwige gevaar dat voor Duitschland belichaamd wordt in de plutocratische mogend heden en dezen oorlog, welke Duitschland is op gedrongen, zegevierend ten einde te brengen. Voor de Duitschers is het een verheugende ge dachte in het fascistische Italië een bevriende groote mogendheid aan hun zijde te hebben. DE ONGEREGELDHEDEN IN NOORD RHODESIA Officieel wordt uit Nkana in Noord Rhodesia medegedeeld dat door het optreden van de troepen tegen de stakers in de kopermijnen veertien per sonen zijn gedood en 72 gewond. Arbitrage in het olieeonflict? Amcrikaansche nota aan Mexico. WASHINGTON, 6 April Huil heeft een voor stel gedaan aan Mexico om door middel van arbi trage te komen tot een opheffing van het petroleum- conflict. De eigendommen, die in 1938 werden ont eigend, worden geschat op een waarde van 450 mil- lioen dollars. De helft daarvan betreft Amerikaan- sche belangen, het overige grootendeels Engelsche en Nederlandsche. (United Press). ITALIAANSCHE OPINIE OVER HET DUITSCHE WITBOEK. MILAAN. 6 April (Stefanü. Het tijdschrift „Relazioni Internazionali" publiceert een speciaal nummer dat o.a. de in het Duitsche witboek voor komende Poolsche documenten over de gebeurte nissen. welke aan den oorlog zijn voorafgegaan, bevat. De documenten zijn in facsimile weerge geven tezamen met de Italiaansche vertaling. Het tijdschrift verklaart dat de documenten voor zich zelf spreken en geeri commentaar behoeven. HEDEN: 16 PAGINA'S R. P.: Journaal van de week pag. 5 Melis Stoke: Overpeinzing voor een Crocus-perk. pag. 3 C. J. E. Dinaux: Als de steenen spre ken konden. pag. 7 J. H. de Bois: Litteraire kantteeke- ningen. pag. 7 H. D. Vertelling: Een standbeeld viel pag. 7 J. D.: Andromeda. pag.7 Filmschouw pag. 8 Financieel Economisch weekover zicht: De herwaardeering van den goudvoorraad en haar uitwerking. pag. 9 Laatste Berichten op pagina 6

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 1