IN ENGELAND.
Mr. de Geer verdedigt de winstbelasting
Voorloopig nog
beperkte dienstregeling
Oorlog voeren zonder
scrupules.
NIEUWS IN 'T KORT.
O N DERDAG 11 APRIE 1940
ITA"'A'RCEM'S DA'GBEA'D
S
TWEEDE KAMER
Voordracht voor de benoeming van een lid
van den Hoogen Raad.
DEN HAAG Woensdag.
Overeenkomstig de volgorde van de door den
[oogon Raad ingediende nominatie, plaatste de
[arner Prof. Dr. P. J. A. Losecaat Vermeer num
ber één op de voordracht en respectievelijk twee
n drie Jhr. Dr. A. K. C. de Brauw en Prof. Dr.
I, P. Cleveringa.
Daarop kon het algemeen debat over de voorge
telde winstbelasting voortgang vinden. Dr. B i e -
erna (lib.) vond het wel een groot bezwaar
choon niet onoverkomelijk, daar de nood van de
chatkist zijn eischen stelt dat de voorgestelde
egelimg geen steun meer biedt aan den eventueelen
paarlust van de ondernemingen, terwijl z.i. de uit
reiking van de winstbelasting niet genoeg aan de
ischen van de praktijk voldoet. Spr., die gelijk
nderen een afzonderlijke beroepsinstantie be-
ileitte, vroeg waarom boerenleenbanken wel en
paarbanken niet onder de wet zullen vallen, dit
chtte hij niet billijk. Van de verdere sprekers zij
vermeld, dat Mr. Rost v. Tonningen
nat. soc.) voor een veel hooger heffingspercen-
jge (25 pet. zou hem toelachen) opkwam' en voorts
letreurde, dat de tartièmebelasting niet gehand-
mafd blijft, dat de communist de V i s s e r de
rogressie in het voorstel opgenomen had willen
:en en dat Mr. Rutgers v. Rozenburg
e.-h.) o.a. kenbaar maakte, dat het zaak zou we-
;n voor den Minister tegemoet te komen aan de
|oor het bedrijfsleven gekoesterde bezwaren in
erband met de te groote beperking van hetgeen
aan reserveeringen belastingvrij zal mogen en
;unnen blijven.
In dit verband kunnen wij er terstond op wijzen,
lat Minister De Geer althans deze concessie
eed, dat de wet tot de passiva, welke bij de be-
ekening van het zuivere vermogen in mindering
an de activa worden gebracht, ook zal doen be
loeren reserves tot dekking van risico's welke ple-
en te worden verzekerd, doch die niet verzekerd
ijn, alsmede reserves tot gelijkmatige verdeeling
an kosten en lasten.
Nadat de Miriister van Financiën in zijn rede ter
leantwoording van de verschillende sprekers eerst
iad betoogd, dat hij niet uit principieele overwe
gen, maar om redenen van belastingteohnischen
lard zijn keuze op een winstbelasting had laten
/allen, ontkende hij, dat deze belasting den zin
/oor reserveeren zou aantasten. Dat hoeft zij z.i.
ivenmin te doen als het geval zou wezen met de
nkomstenbelastïng, wat den zin tot sparen be
reft.
Als Mr. Rost van Tonningen verwezen had naar
Ingeland met een veel hooger heffingspercentage,
an had hij uit het oog verloren, dat hierin voor
ijn stelling i.z. het percentage van de winstbelas-
ing bij ons, geen argument gelegen is. aangezien
Engeland een verrekening met het veel hoo-
ere heffingspercentage van de inkomstenbelasting
ilaats heeft: de contribua'oele in Engeland komt er
riodoende een stuk goedkooper af dan bij ons.
De Minister gaf te kennen, dat hij deze belas
ing niet alleen had voorgesteld wegens de nood-
akelijke versterking van de middelen, maar dat
en zeer voorname reden voor dit onderwerp was
ewecst. het stoppen van het lek in de dividend-
lelasting. Er is nu eenmaal een bepaald soort ven-
wotsehappen (familievennootschappen), die thans
e reserve-regeling misbruiken en waartegen men
r met de wet in zake de richtige heffing niet blijkt
kunnen komen.
Mr. De Geer erkende natuurlijk het nut van re-
erve-vorming, maar de druk daarop hangt vol-
ens hem van het heffingspercentage en heusch
net van den aard der belasting af.
Mr. Rost v. Tonningen, zoo vernemen we ver-
Ier, hoefde over het verdwijnen van de tantième-
lelasting niet te treuren, want deze wordt al ja-
enlang niet meer geheven, te weten, al niet meer
inds 1925.
Voor het dioor den heer Wagenaar geopperde
lenkbeeld in de nieuwe belastingwet een defini-
ief heffingspercentage van 6 op te nemen en
oorts tijdelijk nog eens 4 pet., om dan, als de tij
den beter worden, alleen nog maar 6 pet. te heffen,
/oelde de Minister niet. Het gaat immers om het
rerkrijgen van meer inkomsten voor den staat met
iet oog op het abnormaal achterwege laten van
lepaalde uitgaven. Maar bovendien, zoo zeide hij
eerder, als we binnen zeer afzienbaren tijd tot
erlaging van belastingen zouden kunnen overgaan
dan zouden toch eerst eenige andere belastingen
foor verlaging in aanmerking komen. En tenslotte:
Drie trawlers gaan convoyeeren
tusschen Wielingen en de Duins.
Besluit van de reedersvereeniging.
In de Woensdagmiddag gehouden verga
dering van de Nederlandsche reedersvereeni
ging in Den Haag, is met algemeene stemmen
I besloten een patrouillcdicnst in te stellen ter
convoyeering van de Nederlandsche koop
vaardijvloot.
De reeders wenschen niet langer officieren en
bemanning der koopvaardij bloot te stellen aan de
gevaren, welke zich momenteel 'ter zee voordoen
in verband met allerlei oorlogsmanoeuvres.
Men heelt besloten di'ie trawlers in dienst te
Stellen, welke volkomen zullen worden uitgerust
om eventueele schipbreukelingen en gewonden te
hulp te komen.
De trawlers, welke zullen worden bemand met een
gezagvoerder en andere officieren die kennis van
zaken hebben op het gebied van de groote vaart,
izullen worden uitgerust o.m. zal ook radio aan
boord zijn om terstond hulp te verlecnen.
Er zal vermoedelijk van Zaterdag af de
trawlers moeten eerst geheel bedrijfsklaar worden
gemaakt vice-versa gevaren worden van de
Wielingen naar de Duins. Twee vaartuigen zullen
zich steeds op zee bevinden, terwijl de derde
trawler in afwachting zal zijn gestationneerd te
IJmuiden.
Men hoopt op deze wijze het gevaar voor onze
koene zeelui tot een minimum te beperken. Het
spreekt van zelf, dat deze trawlers ook zeelui
van andere nationaliteit, wanneer zij in gevaar
verkeeren, zullen opnemen om aan hen de eerste
en noodzakelijke hulp te verlenen
Naar wij vernemen blijft de beperkte dienst
regeling bij de Nederlandsche Spoorwegen voor
loopig nog van kracht. In verband hiermede
wordt ons van de zijde van de Nederlandsche
Spoorwegen medegedeeld, dat extra diensten,
welke Dinsdag aan deze beperkte dienstrege
ling werden toegevoegd eveneens ongewijzigd
gehandhaafd blijven en dus gelden zoolang de
beperkte dienstregeling van kracht blijft.
ook wanneer het percentage niet tijdelijk is inge
steld, kan men het naderhand verlagen. Wij moe
ten nu toch niet gaan doen alsof die figuur van
belastingverlaging heelemaal nooit meer voor
komt of zal voorkomen.
De vorming van een reservefonds, dank zij de
opbrengsten dezer belasting kon Mr. De Geer nu
niet toelachen. In 1930 had hij iets van dien aard
zelf voorgesteld, maar thans zag hij er geen reden
voor, omdat we nu geen tijdperk van hoogconjunc
tuur beleven. Den heer Sohilthuis kon. de Minister
verzekeren, dat reserves voor twijfelachtige debi
teuren inderdaad onder de passiva thuis hooren en
dus belastingrvij zijn.
Het denkbeeld van den heer IJzerman om in de
wet een artikel op te nemen, ten einde bij alge-
meenen maatregel van bestuur uitgemaakt te krij
gen, wat „goed koopmansgebruik" is, kon Mr. De
Geer niet overnemen, aangezien het z.i. onmogelijk
is hiervan een algemeene vastlegging in eenigen
tekst te maken. Dit zal men aan den rechter moe
ten overlaten, die in de concrete gevallen te beslis
sen heeft wat dan onder het zooeven genoemde be
grip verstaan dient te worden. Vermakelijk was om
te vernemen, dat de commissie van de Vereeniging
voor Belastingwetenschap na 12 jaar studie nog
niet had kunnen uitmaken, wat „goed koopmans
gebruik" is en wil.
Met de belastingkamer van den Hoogen Raad,
die destijds eenstemmig had geadviseerd tegen de
instelling van een centrale beroepsinstantie, was
de Minister van oordeel, dat ae Hooge Raad zorg
draagt voor eerheid in het beginsel terwijl de toe
passing van het beginsel zooveel mogelijk aan de
bedrijven moet worden aangepast en dat kan dan
het beste door de Raden van Beroep worden uit
gemaakt.
Morgen het een en ander over de behandeling
van de artikelen van het ontwerp.
E. v. R.
Wegens steunfraude aclit maanden
geëisclit.
Een thans werklooze kantoorbediende, een 35-
jarige man, die maatschappelijken steun een jaar
lang had bedrogen, zoodat de gemeente voor f 600
werd benadeeld, stond Woensdag terecht voor de
strafkamer der Amsterdamsche rechtbank, gepre
sideerd door mr. J. Boon.
De man genoot met zijn vrouw en kind een steun
van f 14.59 per week gedurende de wintermaan
den en f 13.10 's zomers. Gedurende ruim een jaar
echter vervulde hij een tijdelijke betrekking bij de
spoorwegen, waar hij een behoorlijk weekloon
ontving. Hij was ambulant, zoodat hij de gelegen
heid had iederen dag bij het bureau van Maat
schappelijken Steun te gaan stempelen. Over zijn
inkomsten zweeg hij een jaar lang
Ten slotte werd hij gesnapt. Bij de Spoorwegen
aldus merkte de president verontwaardigd op,
merkte niemand er iets van, dat verd. er een jaar
lang iederen dag tusschen uit kneep om zijn steun-
boekje te laten afstempelen. Er wordt bij de spoor
zoo hard gewerkt om de tekorten in te halen, dat
niemand er iets van merkt, als een ambtenaar weg
is. Daarvoor betalen we belasting. „Wat u deed,
verdachte, is een schande. Duizenden eerlijke men-
schen komen door u en uw soort te kort. U bent
aj. eens eerder veroordeeld tot een voorwaardelijke
straf. Zachte heelmeesters maken stinkende won
den", aldus de president.
Tegen een ambtenaar van de spoorwegen, die als
getuige werd gehoord, zeide mr. Boon, dat hij hel
onvergeeflijk vond. dat niemand verd.'s regel
matige afwezigheid heeft opgemerkt. Hoe is het
mogelijk, dat dat een jaar heeft kunnen duren.
Deze verd., aldus de officier van justitie, bestal
de gemeenschap voor zeer langen tijd. Voor deze
ernstige steunfraude eischte de officier acht maan
den gevangenisstraf.
TWEE JAAR WEGENS POGING TOT DOODSLAG
De "Officier van Justitie bij de Amsterdamsche
rechtbank eischte Woensdag een gevangenisstraf van
twee jaar wegens poging tot doodslag gepleegd op 2
Februari j.l. in de kapiteinshut van het stoomschip
„Loppersum".
Verdachte, die matroos was, had ruzie met een
tremmer. Beide mannen werden in de hut van den
kapitein ontboden, die den matroos zijn ontslag gaf.
De man was onder invloed van sterken drank en in
drift wierp hij zich op zijn tegenpartij, den tremmer.
Deze vluchtte de slaapkamer van den kapitein bin
nen, waar de matroos, die een mes getrokken had,
hem volgde en hem eenige steken toebracht, waar
door een slagader in het been werd doorgesneden.
De woesteling kon tenslotte worden overmand en aan
de politie worden uitgeleverd. Verdachte gaf toe, dat
hij een mes had getrokken en dat hij daarmee ge
stoken had. Hij zou niet de bedoeling hebben gehad,
den tremmer te dooden. Verdachte is reeds eerder
veroordeeld, eveneens wegens mishandeling, ge
pleegd te New York, voor welk feit hij zeven jaar in
de Sing Sing-gevangenis doorbracht.
cDcoujuj Tdücorx.
kvj d>uia^tfóJlcor\
W-ij dAAXjgvdFaJLcOYx
<^ij (Aoo^tTaicvrv
WfATMEAPROOP
'tv1'
(Adv. Ingez. Med.)
Een passage uit Halifaxrede.
DEN HAAG
Woensdag.
In de rede, welke Lord Halifax hedenmiddag
uitsprak, kwam de volgende zinsnede voor: „ik
denk, dat in deze gebeurtenissen een moraal ligt
voor neutrale staten. Het is zeer gemakkelijk agres
sieve oorlogen te ontketenen, wanneer men er geen
scrupules op na houdt. Groot-Brittannië of Frank
rijk hadden op ieder oogenblik van de afgeloopen
zes maanden iedere haven of basis in Noorwegen,
die zij wilden, kunnen bezetten. Dergelijke dingen
kunnen gebeuren, wanner neutrale staten niet
schouder aan schouder staan of er niet op bedacht
zijn tijdig hulp te vragen".
In verband met het bovenstaande meldt de
regeeringspersdienst:
Om elk misverstand te voorkomen heeft Lord
Halifax hedenmiddag desgevraagd aan harer
majesteit's gezant te Londen pertinent verze
kerd, dat de zinsnede beginnend met „der-
gelijke dingen" geenszins geacht mag wor
den terug te slaan op den onmiddellijk voor-
afgaanden zin. doch uitsluitend betrekking
had op het voeren van oorlogen zonder
scrupules, door hem tevoren gebrandmerkt cn
ondenkbaar verklaard van de zijde van Groot-
Brittannië cn Frankrijk.
Hot arrangement met Engeland.
Verklaringen tegenover Britsche ambtenaren
en de A. N. I. C.
De directeur der Algemeene Nederlandsche In-
oer Centrale (A. N. I. C.) heelt mede, dat impor
teurs zich. in verband met het arrangement met En
geland, ontslagen kunnen achten van verklaringen,
door hen afgelegd tegenover Britsche consulaire en
andere ambtenaren, ook voor wat de „vrije" goede
ren betreft.
Met betrekking tot de uiteindelijke bestemming
van goederen zullen van Britschen kant geen nieuwe
verklaringen worden gevraagd.
Verklaringen, welke vroeger tegenover de A.N.I.C.
onderscheidenlijk de rijksbureaux werden afgelegd,
kunnen als vervallen worden beschouwd, hieronder
zijn eveneens begrepen verklaringen met betrekking
tot goederen, welke onder verband van eventueele
terugzending, werden opgeslagen (z.g.n. „Black dia
mond clauses").
ESPERANTO IN DEN REISGIDS
De directie van de Nederlandsche spoorwegen
heeft besloten aan de meertalige teksten in den of-
ficieelen reisgids ook een vertaling in het espe
ranto toe te voegen.
K. L. M.-diensten op Engeland
hersteld.
Met ingang van heden zijn de vliegdiensten van
de K. L. M. naar Engeland hersteld. Vanmorgen zijn
drie vliegtuigen vertrokken en wel te 8 urn-, half ne
gen en negen uur.
Waarschijnlijk zullen in den loop van den middag
nog twee diensten daaraan worden toegevoegd.
Verwacht mag worden, dat op de volgende dagen
de luchtdienst op Engeland weder normaal zal
functionneeren.
OnoanKs de internationale </erwikKenngen worden de voor
bereidingen voor de Wereldtentoonstelling te Rome onafgebroken
voortgezet. Een overzicht van het terrein, waar vele paviljoens
zullen prijken
Verzekerd bedrag bij „Nationale"
730 millioen.
Aan het jaarverslag over 1939 van de „Nationale"
ontleenen wij het volgende:
Het bedrijf ontwikkelde zich in het afgeloopen
jaar op zeer bevredigende wijze: nieuwe verzeke-
riingen werd gesloten tot een bedrag van in totaal
56.088.768 (v.j. 83 millioen).
De totale productie bestaat voor rond 24 Vfe (44)
millioen uit kapitaalverzekeringen en voor rond
31 (38J2) millioen uit renteverzekeringen. Van
deze renteverzekeringen bestaat niet minder dan
rond 14Vfe (2) millioen uit verzekeringen met over
wegend risicokarakter, dat zijn o.a. overlevings-
renten (weduwepensioen) en de z.g. opvoedings
renten, veelal in combinatie met kapitaalverzeke
ringen gesloten.
Afgevoerd werden verzekeringen door: a. nor
male beëindiging (overlijden, afloop van de ter
mijn waarvoor de verzekering is aangegaan e.d.)
15.693.016 (11.669.464); b. tusschentijdsch verval
(afkoop, het nemen van een premievrijc polis of
staking van premiebetaling) 14.940.
(13.618.28 c. overdracht van een aantal kleine
posten aan „Vesta" te Arnhem 379.045; derhalve
in totaal 31.012.748.
Het tusschentijdsch verval bleef gering; uit
gedrukt in procenten van het op ultimo Dec. in
totaal verzekerde bedrag bedroeg dit in 1939 2.36
pCt. (tegen 2 24 pCt. in 1938 en 2.42 pCt. in 1937.)
Het in totaal verzekerde bedrag nam in 1939
toe. met 25.076.019 (57.854.3531 en bedroeg op 31
December 1939 632.871.284 (607.795.265).
De Nationale oefent het bedrijf alléén in Neder
land en de Koloniën uit. Ook exploiteert de Na
tionale niet de Volksverzekering; dit laat zij geheel
over aan haar dochtermij. „Vesta" te Arnhem.
Deze had op 31 Dec. 1939 een portefeuille van
97.604.636 (96.214.717).
Er was derhalve op 31 Dec. 1939 bij ons con
cern in totaal verzekerd 730.475.921 (704.009.982).
De Nationale heeft, ook thans wederom de zui
vere netto-methode voor de berekening van de
premiereserve toegepast.
Van de premiereserve is berekend: naar een
rentevoet van 3 pCt. 32.475.819 (vorig jaar
24.355.170); naar een rentevoet van 3'/2 pCt.
183.813.001 (v.j. 183.491.768): totaal (na af
trek van herverzekering) 216.288.820 (v. j.
207.846.938). Geimddeld komt dit neer op een
rente van 3.42 pCt. (v.j. 3.44 pCt.).
BELANGRIJK KOERSVERLIES OP
EFFECTEN.
Voor de bepaling van de balanswaarde van ons
effectenbezit pasten wij ook thans, het beurskoer-
systeem toe, met eenige correcties.
Het gevolg van deze correcties, is dat het effec
tenbezit op 31 Dec. 1939 f 197.040 (84.457), lager in
balans is gebracht dan het geval geweest zou zijn,
indien wij ons over de geheele linie strikt aan de
beurswaarde hadden gehouden.
Toepassing van 't beurskoers-systeem eischt dit
jaar, door de over vrijwel de geheele linie zoo sterk
gedaalde koersen, een relatief belangrijk offer. De
waardedaling van de op uit. 1939 in ons bezit zijnde
effecten bedroeg namelijk f5.598.343 (251.605),
zijnde 16.49 pet. van de boekwaarde.
Hierbij komt nog een verlies-saldo bij verkoop
en uitloting, ad f36.821 (v.j. winst 100.246), zoodat
in totaal is af te schrijven f 5.635.164. welk bedrag
wij ten laste van de extra-reserve brengen.
De totaal gemiddeld gekweekte rente bedroeg
3,77 (4.08) pet. Tusschen deze in 1939 gemiddeld
gekweekte rente en gemiddeld benoodigde rente is
er dus een marge van 0,35 (0.60) pet. In het jaar
1939 is deze marge derhalve kleiner geworden.
BEDRIJFSWINST
ONVERANDERD.
PRACTISCH
De bedrijfsw. bedroeg f2.045.162 (2.054.823). Be
sloten is het winst-saldo te verdeelen als volgt: naai
de extra-reserve over te brengen f 1.073.598
(1.224.909), gratificaties f95.000 (90.000), rente
vergoeding voor onverplichte stortingen op aandee
len f24.002 (18.247), aandeelhouders f5 gewoon en
f 40 extra dividend, makende f 45 per aandeel en
f22,50 per onder-aandeel (evenals v. j.) 225.000
(onv.), verzekerden met recht op aandeel in de
winst f 333.333 (333.333). tantièmes f 133.333
(133.333), belastingen f 160.895 (30.000).
Eerste Rotterdamsche"
Aan het jaarverslag van de tot het concern dei-
Nationale Levensverzekering-Bank behoorende N.V.
Eerste Rotterdamsche Maatschappij van Verzekering
tegen Ongevallen, over 1939, ontleenen wij het vol
gende:
De premie-ontvangst steeg van f 2.058.146 in 1938
tot f 2.133.673 in 1939.
Door den lagen koers der effecten op uit. Decem
ber 1939, als gevolg van de buitengewone tijdsom
standigheden, valt op deze belegging een belangrijk
verlies te boeken. Voorgesteld wordt dit verlies, het
welk na aftrek van de winst ad f 919 behaald
door verkoop en uitloting in 1939 f 746.286 (v. j.
winst f 173) bedroeg, van de extra-reserve af te
schrijven.
Het batig saldo bedraagt f 395.410 (v. j. f 329.906).
Alle branches hebben tot dit gunstig resultaat bijge
dragen.
Vesta-Levens verzekering.
Aan het jaarverslag der tot het concern der Natio
nale Levensverzekering-Bank behoorende Mij. van
Levensverzekering „Vesta", te Arnhem, over 1939
ontleenen wij het volgende:
De marge tusschen de rente, welke over de pre
mie-reserve moet worden gemaakt en de werkelijk
gemaakte rente van 3.88 (v.j. 4.09) is belangrijk ver
minderd.
De productie bedroeg f 7.950.014 (v.j. f 8.869.824)
Wij maakten in het verslagjaar een gemiddelde
rente van 3.88 (4.09) pet., terwijl van de premiere
serve nu reeds 53.81 (v.j. 50,7) pet. is berekend met
een rentevoet van 3 1/2 procent.
De bedrijfswinst bedraagt f 143.096 (v. j. 192.083).
Voorgesteld wordt naar de Extra reserve over te
brengen f 82.431 (89.891) en te bestemmen voor:
gratificaties personeel f 20.000 (onv.). winstaandeel
verzekerden „Friesch-Hollandsche" f 647 (1.091),
winstaandeel verzekerden „De Nederlandsche van
1894" N.V. f 17 (175), dividend 4 (7) pet. f 40.000
(70.000).
Arnhemsche Hyp. Bank
Aan het jaarverslag der N.V. Arnhetftsche Hypo
theekbank voor Nederland (behoorende tot het "con
cern der Nationale Levensverzekering Bank) ont
leenen wij het volgende:
De zuivere bedrijfswinst bedraagt f 252.092, (v. j.
f 190.058): een belangrijk deel der stijging komt op
•ekening van de door aandeelvolstorting gewijzigde
kapitalisatie.
De verschillende reserves zullen na goedkeuring
.-an de Winst- en Verliesrekening tezamen bedragen
f 1.333.942 (v. j. f 1.372.579).
SPOORWEGEN VERVOEREN WEER
STUKGOEDEREN.
Met ingang van heden nemen de Spoorwegen
wederom stukgoederen voor vervoer in ontvangst.
Dinsdagmiddag is op het kruispunt Rochussen-
straatHeemraadssingel te Rotterdam de 71-jari
ge voetganger A. Brouwer uit de Corverstraat bij
het oversteken aangereden door een personenauto,
bestuurd door den 24-jarigen militair C. E. L. De
oude man is eenige uren later overleden.
In de schaduw
der Romeinen.
Oxfordshire, blaart.
Op Goeden Vrijdag kwam Mr. White ons eindelijk
met een vrachtwagen vol mest verrassen. Het is niet
te gelooven met hoeveel enthousiasme een lading
mest kan worden ontvangen, als je een sla- en
vruchtenkweekerij bent begonnen op ideaal gelegen
en geschikten grond, die echter zonder mest niet tot
haar recht komt. Sinds December was het ons al be
loofd. Het lag hier geen 500 nieter vandaan aan den
voet van den steilen heuvel. Tijdens sneeuw en ijs
was het niet naar boven te krijgen en daarna ble
ken lorries en benzine schaarsch en de eenige man
in de omgeving, die nog met paard en wagen werkt,
voortdurend ziek. Het begon leelijk laat in het sei
zoen te worden en Mr. White bromde, dat de over
vloedige bergen hem in den weg lagen. Geen won
der dat hij met een stralend gezicht de keukendeur
binnenkwam en triomfantelijk op den geurenden
vrachtwagen wees, en dat ik na het afladen de
zwartste theek schonk met scheuten melk en schep
pen suiker; thee naar het hart van een Engelsch ar
beider: zoo sterk en zoet en roomig, dat de lepel er
bijna stijf rechtop in blijft staan.
White woont beneden aan den weg in een arbei
dershuis van naargeestig Engelsche standaard: de
slechte baksteen bedekt met een laag cement, een
benepen erkertje aan den voorkant en enkele nauwe
spleetramen op de gekste plaatsen. Het heet „Ro
man Villa", een anachronisme, dat minder belache
lijk is dan het lijkt. Het werpt een helder licht op
Mr. White's levendige verbeelding en liefde voor
het historische, een liefde zoo royaal, dat het op wat
eeuwen niet op aankomt. En te vrije verbeelding is
makkelijk te vergeven. Het is voor hem voldoende,
dat er juist buiten z'n hek een oude trapvormige
steen staat, een „mounting stone", die dateert uit de
dagen van de reiskoets, toen de route London-Oxford
hier langs lag. En dat wat nu zijn schuur is in die
dagen een herberg was, een pleisterplaats op de
lange route. Daar komt dan nog bij, dat die weg
thans doodloopt, maar vroeger door z'n boomgaard
liep en uitkwam op den Romeinschen weg van Bath
naar London. Daarin schuilt voor hem genoeg oud
heid en vage Romeinsche connectie om zijn huis-
met-een-erf-vol-varkens een Romeinsche villa te
noemen. Hij heeft deze historische bijzonderheden
van Jackson vernomen, die aan het dorpsstation de
signalen bedient en die thuis veel oude kaarten heeft
en boeken heeft gelezen.
White is zelf een spoorarbeider. Tot vijf uur kun
je hem daar iederen dag bezig zien, soms in de berg
plaats, soms lustig de meestal verlaten baan afrij
dend in een komisch wagentje: het röode gezicht met
den langen dunnen neus en de paar roode h^"en al
tijd in de schaduw van een vormlooze pet. Om vijf
uur gaat hij naar zijn Romeisch huis terug en wordt
dan varkensboer. Elk hoekje van het erf is benut
voor varkens, zeugen, biggen en mesthoopen, tot op
vijf meter van de villa, waar de vette grond in den
winter met kool, in den zomer met erwten, sla en
goudsbloemen staal bedekt. Omdat er op den grond
geen plaats meer is, is aan een boom dichtbij een
klein konijnenhok bevestigd en daarin leeft een
angstwekkend dik konijn, dat nog maar steeds meer
koolbladeren eet. In den voortuin staan drie kleine
appelboomen. die Mrs. White van appelpitten in een
bloempot tot anderhalven meter hooge boompjes
heeft gekweekt en die Mr. White's verbeelding al
met een nieuw en wondersoort appelen beladen ziet.
Mocht hel op een teleurstelling uitloopen, dan is er
altijd nog tijd genoeg om ze te enten.
Zijn vrouw is eigenlijk een Londensche, geboren
in Westminster. Nu voert ze niet alleen de dieren,
maar zorgt er tevens voor dat de provisiekast nooit
zonder een zijde spek is („de vrouw kan je precies
vertellen hoe een varken te pekelen of te rooken")
en let op de katten en honden, die in alle soorten en
leeftijden uit het Romeinsche huis te voorschijn ko
men, zoodra er een deur open gaat. Mr. White is
trotsch op haar, temeer omdat hij van stadsmenschen
overigens geen erg hooge dunk heeft. Stadsmen
schen zijn kieskeurig, onredelijk kieskeurig. Zoo be
zit hij, om maar een voorbeeld te noemen, een mooi
zwart varken met een nette, witte streep midden op
den rug, een „saddleback", waarop hfj meer gesteld
is dan op al zijn rose dieren. Maar de stadsmen
schen houden niet van een zwart zwoerd en dus
moet hij om economische redenen wel rose dieren
houden. Hij neemt het ze kwalijk, want zijn vader
en grootvader hebben altijd varkens gehouden en
altijd ..saddlebacks" en Mr. White heeft een groot
gevoel voor traditie. Maar sixpence per „score" min
dernee, daarvoor moet zelfs de traditie wijken.
Het is toch al geen rooskleurig bestaan, zegt White
op zijn eigenaardige energieke, beklemtoonde wijze:
..not exactly rosy". „Maar toch ook zoo kwaad niet",
laat hij er op volgen en z'n vroolijke, magere perl
soon is er het bewijs voor. Af en toe heb je wel
eens 'n meevallertje ook. In di enstal daar heeft hij
een stoer stamboekdier staan. Het komt van de mo
delboerderij van een bekende worstfabriek. Hij heeft
het op zeer jeugdigen leeftijd voor slechts twee
pond gekocht, omdat het was afgekeurd. Nu is het
meer waard dan z'n broertjes en zusjes. White trekt
zijn slimste gezicht en geeft dan heel droogjes de
oplossing van het raadsel: „de man die het afkeurde
was een vriend van me."
Overigens is het houden van varkens ook niet
meer zoo'n riskant bedrijf sinds de oprichting van
een plaatselijke varkensclub. waar niet alleen het
wel en wee van zeugen wordt besproken maar ook
twee pennies per week contributie wordt geheven.
Uit dat fonds wordt vijf shilling vergoed voor elke"
big minder dan negen, die een zeug ter wereld
brengt en Mr. White, varkenshouder in de derde ge
neratie, is inspecteur voor de club. Een positie die
hij met nauwgezetheid bekleedt.
Op een avond, nadat hij ons een nieuw stel pasge
boren biggen heeft laten zien, waarvan hij er ons
binnenkort twee wil verkoopen, neemt hij ons mee
naar de schuur, waar hij zijn veevoer en appelen
opslaat en waar in een afgeschut gedeelte de kippen
leven.Aan den buitenkant is in den grijssteenen muur
nog een balk zichtbaar, waar eens een klein venster
is geweest. Door dat venster, vertelt White, werd in
de dagen van de reiskoets het bier uit de tapkamer
aangereikt. Nu houdt hij bij de scheefgezakte deur
stil lacht geheimzinnig terwijl hij de groote ijzeren
sleutel in het slot steekt. „Als je hier binnenkomt
zul je zien. dat we leven als de lui op het continent."
Binnen is het al schemerig en daar in het halfdon
ker op een open plaats tusschen de zakken met mais
en koren staat op een schraag een geweldige platte
metalen schaal opgesteld, waarin in stukken ver
deeld een pas geslacht varken ligt te pekelen. In het
weinige licht ziet het er wat luguber uit. maar als
Mr. White een stormlantaarn aansteekt en vanachter
de zakken plotseling een licht over het tafereel
zwaait, wordt het een rijk en kostelijk gezicht. Mr.
White herhaalt dat het geen rooskleurig bestaan is
maar glundert tegelijk, dat het toch zoo kwaad niet
is als je bedenkt, dat het huis nooi zonder ge
slacht varken is geweest, zonder een eigen varken.
Hij toont daarbij iets van de intieme mentaliteit vaii
het kleinbedrijf dat in Engeland zoo zeldzaam is
waar in de eerste plaats voor eigen behoefte
wordt gewerkt en alleen het surplus naar de markt
wordt gebracht. Zooiets zal hij wel hebben bedoeld
met leven als „de lui op het continent", een ras, nog
ager dan de Romeinen.
Vr. S.
