7loouueg.en bestuit
tot tegenstand
ENGELAND MERKT NIET VEEL
VAN DEN OORLOG
3
Koning erkent
het kabinet
Quisling niet
Duitsche vliegeraanvallen
aan de Schotsche kust
en bij Scapa Flow.
DUITSCHE EISCHEN
AFGEWEZEN
België's standpunt
ongewijzigd.
Nieuwe Deensche
regeering gevormd.
NIEUWS IN 'T KORT.
Kopenhagen werd
verreist door de
snelheid der
gebeurtenissen
DONDERDAG 11 APRIL 194Ö
HAXRCEM'S DAGBESD
De proclamatie van Koning Haakon van
Noorwegen, waarin hü zijn besluit kenbaar zal
maken om zij aan zij met de Geallieerden
te strücdn (Men zie pag. 1) zal, naar Reuter
uit Stockholm meldt, vandaag worden uitge
vaardigd. Dit besluit van Noorwegen om tegen
stand te bieden, zal worden bevestigd door een
rede van den voorzitter van de Storting, Hambro,
die thans in Zweden vertoeft, voor de Zweed
sche radio.
Koning Haakon VII van Noorwegen.
Het Noorsche Telegraaf Agentschap bericht uit
Elverum, een plaatsje tachtig K.M. ten Noorden
van Oslo; hier bevinden zich de Koninklijke Fa
milie en de regeering dat koning Haakon
Woensdag den Duitschen gezant Brauer, heeft ont
vangen, die de meening van Duitschland ten aan
zien van de toekomst in Noorwegen uiteenzette.
Hij zeide' o.a. dat de Noorsche regeering moest
worden gepresideerd door Quisling. De minister
raad vergaderde en spoorde den koning aan te
verklaren dat Quisling niet het vertrouwen van
het volk had. Voorts dat het kabinet van Quisling
I ongrondwettig is.
De koning deelde vervolgens Brauer mede,
dat hij weigerde een kabinet Quisling te be
noemen en dat hü wensclite dat het kabinet
l Nygaarsvold aan de regeering bleef. Deze
Koninklijke boodschap werd telefonisch door
den minister van buitenlandsche zaken, Koht,
overgebracht.
De commissie van drie, welke belast is met even-
tueele onderhandelingen, heeft verklaard het met
den koning eens te zijn evenals alle leden van de
Storting, die de stad nog niet hadden verlaten.
Men heeft vastgesteld dat het verzoek van den
Duitschen gezant niet overeenkomstig de grondwet
is en dat dientengevolge geen basis voor onder
handelingen bestaat
PROCLAMATIE VAN
NYGAARSVOLD.
Nader meldt het Noorsche Telegraaf Agentschap
uit Elverum: Minister-president Nygaarsvold heeft
tot het Noorsche volk de volgende proclamatie ge
richt:
De Duitsche regeering heeft aan den Koning
verzocht een Noorsche regeering te benoemen, die
net vertrouwen van Duitschland geniet en door
den Führer is aangewezen. De Koning heeft geen
gevolg gegeven aan dit ver-zoek, waarvan de aan
vaarding Noorwegen tot een vazalstaat van
Duitschland zou hebben gemaakt. In Noorwegen
moet geen andere regeering aan de macht zijn
dan de regèering, die het vertrouwen van het
Noorsche volk geniet. De regeering Nygaarsvold,
die sedert vijf jaar in samenwerking met het
Storting het land bestuurt, is nog steeds de wettige
regeering. Zij heeft bij den Duitschen inval m
Noorwegen haar ontslag aangeboden, doch het
Storting was eenstemmig van oordeel, dat het ka
binet aan het bewind moest blijven. Zij richt zich
thans tot het geheele Noorsche volk en verzoekt
het het te steunen in haar pogingen het wettig
bestuur te handhaven en de grondwettige rechten
de vrijheid en de onafhankelijkheid van Noorwegen
te behouden.
Duitschland heeft tegenover Noorwegen een
gewelddaad gepleegd, zooals de geschiedenis er
maar al te veel kent. De Duitschers hebben het
land overweldigd met bommen en andere ver
nietigingsmiddelen en zij hebben de rechten van
'n klein volk, dat in vrede wenscht te leven, e
stig geschonden. De Noorsche regeering is ervan
overtuigd dat de geheele beschaafde wereld deze
gewelddaad veroordeelt en bovenal dat 't Noorsche
volk bereid is al zijn pogingen te richten op her
stel van de vrijheid en onafhankelijkheid, welke
door een vreemde mogendheid onderdrukt zijn
De toekomst van Noorwegen zieth er voor het
oogenblik misschien somber uit en de invallers
kunnen stellig groote verwoestingen aanrichten,
doch de regeering is ervan overtuigd, dat voor het
land een nieuwe en vrije toekomst zal dagen. Zij
spoort derhalve het geheele Noorsche volk aan
het erfdeel van de vrijheid des lands te bewaren
en den strijd voor de vrijheid voort te zetten.,
getrouw aan de groote denkbeelden, die sedert
eeuwen den grondslag hebben gevormd voor den
vooruitgang van ons land. Leve het vaderland,
leve het vrije Noorwegen!
De proclamatie wordt gevolgd door de vol
gende verklaring van den koning:
„Ik onderschrijf ten volle den door de re
geering gepubliceerden oproep en ik ben er
van overtuigd, dat het geheele volk zich in
de genomen besluiten aan mijn zijde be
vindt".
Jonas Lie, die minister van Justitie zou zijn ii
de regeering-Quisling, heeft in een telegram aan
het Zweedsche Telegraaf Agentschap verklaard
niets hiervan te weten.
Officiëele Britsclie
lezing: 7 Duitsche
toestellen verloren.
De Britsche Admiraliteit en het Britsche minis
terie van luchtvaart hebben 'n communiqué gepubli
ceerd, waarin wordt gezegd dat Woensdagavond
vijandelijke vliegtuigen een reeks aanvallen hebben
gedaan op Noord Schotland. Twee vijandelijke
bombardementsvliegtuigen werden neergeschoten,
toen zy een aanval deden op een convooi in de
Firth of Moray, vermoedelijk is nog een derde
toestel verloren gegaan.
Later werd Scapa Flow door een sterke macht
aangevallen. Kirkwall werd met bommen en mi-
trailleurvuur aangevallen, doch het eenige resul
taat was dat een man licht werd gewond, schepen
of andere eigendommen werden niet getroffen.
Britsche gevechtsvliegtuigen stegen op. Drie vij
andelijke toestellen werden door de luchtdoelartil
lerie omlaag gehaald en een vierde werd door een
Britsche jager neergeschoten. Vermoedelijk zijn
nog twee toestellen neergeschoten. Zij werden door
mitrailleurvuur zwaar beschadigd en het is niet
waarschijnlijk dat zij hun basis konden bereiken.
Een der leden van de bemanning van een neerge
schoten vliegtuig wist nog op tijd met zijn para
chute omlaag te springen. Hij werd door een Brit
sche torpedojager opgepikt.
Neutraal in het
huidige conflict.
Het persbureau Belga meldt: In politieke
Kringen te Brussel heeft men niet nagelaten
commentaar te leveren op de gisteren van ge
allieerde zijde aan het adres der neutralen her
haalde suggesties een beroep op preventieven
bijstand te doen op Frankrijk en Groot-Brit-
tannië. (Hier wordt gedoeld op de rede van
Lord Halifax. Red.)
Dergelijke suggesties, aldus zegt men, kunnen
België, welks standpunt door de regeering bij
herhaling is uiteengezet en door de tegenwoor
dige oorlogvoerenden wordt erkend en boven
dien steunt op een krachtig leger, dat waak
zaam is en vastbesloten met hardnekkigheid het
nationale grondgebied te verdedigen, geen be
lang inboezemen.
België heeft plechtig verklaard voornemens
te zijn in het huidig conflict neutraal te blijven
Van het oogenblik af, dat het een beroep zou
doen op een vreemde mogendheid, zou het dit
standpimt prijsgeven en zich door eigen toe
doen in den oorlog storten.
De gedragslijn der Belgische regeering is niet
gewijzigd en zal niet gewijzigd worden.
Woensdag is een nieuwe Deensche regeering
van nationale samenwerking gevormd. Het ka
binet. dat tot nu toe bestond uit vertegenwoor
digers van de sociaal-democraten en de radica
len, is versterkt door het opnemen van drie verte
genwoordigers van elk der beide groote oppo
sitie-partijen, nl. van de conservatieven en de
„Venstre".
De drie conservatieven zijn de Folketingleden
Fibiger, Hasle en Christmas Möller. De drie
rijksdagafgevaardigden, die in de regeering zijn
opgenomen, zijn: Brorsen. Hauch en Krag.
Krag en Brorsen hebben reeds vroeger deel der
regeering uitgemaakt.
De Deensche Rijksdag is Woensdag in een
buitengewone zitting bijeengekomen, waar Stau-
ning een verklaring heeft afgelegd. Hij zeide vol
gens het D.N.B. o.m.:
De Koning en het ministerie hebben besloten
in vertrouwen op de verzekering van Duitsch
land, dat Duitschland niet het voornemen heeft
door de uitgevoerde maatregelen de Deensche
territoriale integriteit en politieke onafhanke
lijkheid aan te tasten, te trachten orde in de toe
standen en deze bezetting te scheppen. Deze
weg is gekozen om land en menschen te behoe
den voor de gevolgen van den oorlogstoestand.
De huidige regeering heeft de verantwoorde
lijkheid voor het besluit, zij is echter ook van
gevoelen, dat zij is opgetreden op grond van een
eerlijke overtuiging, en dat zij land en volk be
vrijdt van een zwaren slag van het noodlot. Het is
de wensch der regeering, dat de bezetting met
begrip en humaan gevoel tegenover een oude
Noorsche natie geleid moet worden. Het land
moet worden beschermd voor den oorlog, waarbij
vertrouwd wordt op de medewerking van het
volk. Al
Stauning besloot met den wensch dat er vrede
moge heerschen tusschen de volkeren.
De voorzitter van den Rijksdag gaf uitdruk
king aan de goedkeuring van het volk en de
meerderheid van den Rijksdag voor de Rijks
dagverklaring.
Na de inbeslagneming van het communistisch
blad „Action" zijn in Belgic talrijke huiszoekingen
•erricht. Verscheidene personen werd naar Brus
sel overgebracht om daar te worden verhoord. Vier
hunner zijn achter slot en grendel gezet.
Het Zweedsche visschersvaartuig „Inez" uit
Oeckerö op den Göteborgarchipel, is in het Ska-
gerrak, ten noordwesten van Hanstholm op een
mijn geloopen en gezonken. De zes opvarenden
verdronken.
Volgens een bericht van de Deensche radio
wordt het Deensche motorschip „Argentina" (5375
ton) als verloren beschouwd. Op 13 Maart was het
schip uit Kopenhagen naar Zuid-Amerika vertrok
ken. Sinds 17 Maart werd niets meer van de „Ar
gentina" vernomen. Aan boord bevonden zich 33
personen.
Meer dooden
gevallen dan
opgegeven is?
Over de gebeurtenissen bij en kort na het be-
bezetten van Denemarken door de Duitsche troepen
meldt United Press ons uit Kopenhagen:
Den tweeden dag van de bezetting ging het za
kenleven normaal verder na een nacht die de eerste
verdu is tering in de geschiedenis van Kopenhagen
had gebracht. De Duitsche troepen hebben zich
stevig in de stad genesteld en groote afdeelingen
bezetten in de landstreek rondom alle strategische
punten. De snelheid en de doeltreffendheid, waar
mee de Duitschers de militaire bezetting hebben
voltooid heeft de Denen verbaasd. De meesten
hebben zich neergelegd bij den toestand.
Niet bevestigd wordt een bericht, dat er in
het zuiden van Jutland hevig is gevochten,
waar naar verluidt een klein detachement van
een paar honderd Deensche soldaten verzet
biedt. Er zijn verscheidene dooden gevallen.
Het bevel om zich terug te trekken had de
troep niet tijdig bereikt.
Van Duitsche zijde wordt medegedeeld dat er tij
dens het bezetten van het land in geheel Denemar
ken twaalf personen zijn gedood.
TROEPEN PER VLIEGTUIG
OVERGEBRACHT.
Naar verluidt werd Aalborg ingenomen door
troepen, die per vliegtuig arriveerden. Onmiddel
lijk werden automobielen in beslag genomen en
trok men de stad uit alle richtingen binren.
Het huzarengarnizoen van Esterbro bereidde zich
Dinsdagmorgen op verzet voor maar er gebeurde
niets. Duitsche vliegtuigen beschoten de militaire
luchthaven Vaerlose ten noorden van Kopenhagen,
waarbij zeventien Deensche vliegtuigen werden
vernield. Twee Deensche vliegers die toch nog had
den kunnen opstijgen, zouden gedood zijn. Ook na
bij Ringsted zou een Deensch vliegtuig naar be
neden zijn gehaald.
Te Esbjerg bevonden zich Woensdag niaar schat
ting 1800 Duitschers, waaronder 330 mansohappen
van de luchtvaart. Voorts zijn in Esbjerg vele vlieg
tuigen gearriveerd. De mannen zijn voor het groot
ste deel ,Zuid-Duitschers en Oostenrijkers. Naar
verluidt zou de gemotoriseerde artillerie niet van
het modernste type zijn. De vliegtuigen behoorden
echter tot de nieuwste modellen. Van de gebouwen
rondom de haven woei de hakenkruisvlag later ook
de Deensche vlag.
Niet bevestigd wordt dat Dinsdag tusschen Skern
en Varde een watervliegtuig is neergestort: zeven
of acht leden der bemanning zouden gedood zijn,
MEER DAN 12 DOODEN?
Er gaan geruchten in Kopenhagen dat er vele
dooden en gewonden onder de Denen zijn. Duitsche
kringen verklaren echter, dat het cijfer niet hoog
is en houden vast aan twaalf dooden.
De bezetting van Kopenhagen door de Duitsche
troepen begon aan de Langelimiehaven dichtbij de
Citadel-berg. Onmiddellijk werd de Citadel bezet
en de straten in de omgeving van de haven afge
zet. Er werd gepatrouilleerd door manschappen
voorzien van handgranaten en automatische gewe
ren tot negen uur Dinsdagmorgen. De Britsche le
gatie werd bezet, de gezant gevangengenomen,
maar deze werd later in vrijheid gesteld. De Deen
sche luchtafweer van het Flakfort en het Mittel-
brundenfort vuurde een paar malen. De geheele
paleiswaoht onder commando van Prihs Waldemar,
den zoon van Prins Aage, werd gearresteerd omdat
zij tegenstand bood. Naar verluidt zouden drie le
den van deze wacht en vier burgers op de binnen
plaats van het paleis zijn gedood.
Wat het meest opvalt in het stratenbeeld van
Kopenhagen was Woensdag, dat er zoo weinig
Duitsche soldaten waren te zien en dat de bevol
king zidh dermate beheerschte. Het was zeer druk
op straat en in de zakenwijk.
De Vereenigde Staten hebben er in toegestemd
de Engelsche en Fransehe belangen te behartigen
zoodra de gezanten zijn vertrokken, wat deze
week, naar wordt verwacht, zal geschieden. De
Deersche regeering, die in dit geval toestemming
moet hebben van de Duitsche, heeft een lijst opge
steld van onderdanen van oorlogvoerende mogend
heden die in deze omstandigheden verkeeren.
Daaronder zijn de leden van de Engelsche, Fran
sehe en Poolsehe legaties, enkele journalisten en
nog eenige personen. Verwacht wordt dat de te
evacueeren personen per gesloten trein door Duitsch
land of naar Nederland of naar Italië zullen reizen.
Den geheelen Dinsdag werden er decreten uit
gevaardigd door de regeering betreffende de ver
duistering, het drankverbod, een verbod aan alle
Deensche schepen om naar vreemde havens uit te
raren, een verbod om voor meer dan vier dagen
tegelijk voedsel in te slaan, een verbod voor het
verhoogen van prijzen zonder speciale toestemming
van de commissie voor de prijzencontrole Drie
ponten staken Dinsdagmorgen naar MalmÖ over.
Zij waren vol Zweedsche onderdanen. De voor
naamste banken hadden het druk met het helpen
van depositohouders die hun maximumsaldo van
driehonderd Deensche kronen, die zij wekelijks
mogen opvragen, uitbetaald wenschten Duitsche
soldaten die iets wilden koopen en die op crediet
wilden koopen werden verzocht a contant te be
talen. De Duitsche soldaten hadden Reichskredit-
scheine bij zich en Dinsdagavond gaf de Deersche
regeerinig bevel dat deze moesten worden geaccep
teerd tegen een koers van twee Deensche kronen
voor één mark.
Duitsche hevelhebbers in hel
Noorden.
Bij de militaire actie in Scandinavië werd.
naar het D.N.B. uit Berlijn meldt, het bevel over
de Duitsche troepen gevoerd door den gene
raal der infanterie von Falkenhorst. generaal-
admiraal Saaiwachter en admiraal Carls, als
mede generaal der vliegers Kaupisch.
Generaal von Falkenhorst is 55 jaar oud. In
den grooten oorlog heeft hij als stafofficier deel
genomen aan den strijd voor Verdun en aan de
Aisne en in den oorlog tegen Polen comman
deerde hij een legercorps.
Generaal-admiraal Saaiwachter is in 1893 ge
boren. Gedurende den oorlog deed hij als lui
tenant dienst op het slagschip ..Friedrich der
Grosse", en later diende hij als duikbootcom
mandant. Na den oorlog voerde hij het com
mando op de .Amazone" en de ..Schlesien". Bij
het uitbreken van den oorlog werd hij benoemd
tot bevelhebber van de Westelijke marinegroep.
Admiraal Carls is in 1883 geboren. Gedurende
den oorlog deed hij dienst op de „Breslau" en de
„König" en in het laatste jaar van den oorlog
was hij commandant van de U. 124. In 1930
werd hij benoemd tot chef van den staf der ma
rine-leiding en in November werd hij benoemd
tot bevelhebber van de Oostelijke marinegroep
Generaal der vliegers Kaupisch is 62 jaar oud.
Gedurende den oorlog diende hij als vlieger. In
1934 werd hij benoemd tot bevelhebber in lucht-
kring 2.
door Prof. Dr. P. CEYL
Er is aan niets gebrek en de vreemdeling behoeft er
zich niet druk over te maken dat vlceschsuiker en
boter alleen op bonnen verkrijgbaar zijn
ENGELAND terugzien, na vier jaar, Enge
land waar ik zoo n groot deel van mijn
leven doorgebracht heb. en dat in deze
omstandigheden, het is wel een eigen
aardige ervaring geweest! Wat merkt men er
van den oorlogstoestand? Voor mij was Londen al
vast een heel ander Londen, omdat de univer
siteit gedeeltelijk geschorst en voor de rest over
allerlei provinciesteden (tot in het afgelegen
Aberystwyth toe!) verspreid is. University Col
lege (mijn eigen vroegere „college") en King's
College staan daar leeg en verlaten. Andere
„colleges" zijn voor regeeringsdoeleinden in
beslag genomen en in het geweldig groote nieuwe
gebouw, dat hoog achter het Britsch Museum
verrijst en dat bestemd was voor de centrale
werkzaamheden van de universiteit ('t was nog
maar nauwelijks in gebruik genomen en is nog
niet voltooid), huist nu het Ministry of Infor
mation. Mijn vrienden en oud-collega's doen
Prof. dr. P. Geyl.
nog maar zeer gedeeltelijk (en dan dus in al-
derlei uithoeken van het land) hun gewone
werk. De één zit in dit, de ander in dat mi
nisterie, en een heel getal werkt te Oxford voor
het Royal Institute of International Affairs
(dat in Londen in Chatham House gevestigd
was en daarnaar ook nu nog vaak genoemd
wordt), dat befaamde studie-centrum, dat se
dert September door het Foreign Office overge
nomen is. Als men door Londen dwaalt, ziet men
trouwens de teekenen van den oorlog aan alle
kanten. In de bekende straten hebben alle win
kels hun kelders beschermd met zandzakken,
vaak keurig in plankenbetimmering gevat, en
ook de ruiten en ingangen van winkels, theaters
restaurants zijn meest ingetimmerd of althans
aan de randen afgedekt om bij de verduistering
's avonds alle kieren te stoppen: dat geeft over
dag ook al een ietwat drukkend aspect. Die ver
duistering is geen kleinigheid! Zonder zaklan
taarntje „torch" zeggen de Engelsehen) komt
men de straten waar taxi's en bussen met half-
gedoofde lichten spookachtig doorheen schieten
waar men de trottoirbanden, witgemaakt als ze
zijn, niet kan onderscheiden, nie' levend over.
Mijn zaklantaarntje, dat ik uit Holland meege
bracht had, zou mij duur te staan hebben kun
nen komen: „vijfhonderd pond boete en zes
maanden gevangenisstraf" zei mij een politie
agent, die het overigens goedmoedig bij die me-
dedeeling liet: en dat omdat het lampje bui
ten de metalen koker uitstak en het licht dus te
veel naar boven scheenVerder, om even
bij het uiterlijk aspect te blijven, wemelt de stad
natuurlijk van uniformen. De daagsche uniform
van de nieuwe recruten, die iets boezeroenachtigs
heeft, trof mij als meer practisch dan fraai,
maar wat nog het meest opvalt, zijn de talrijke
meisjes en vrouwen en khaki, in blauw, in klee-
dijen van allerlei soort, naar gelang van de for
maties waartoe zij behooren. die mee aan den
oorlog doen. Er zijn er die er zoo zakelijk en
militair uitzien, dat men ze enkel in termen als
korporaal of sergeant zou kunnen onderscheiden,
maar de meeste blijven even coquet als haar
niet-gemilitairiseerde zusters, en men ziet bo
ven die uniformen heel wat roode lipjes en ge
golfde haren, men ziet ook heel wat mannelijke en
vrouwelijke uniformen klaarblijkelijk feeder ge
paard. Al worden de demonstratus, die in
niet- of halfmilitaire verbindingen toelaatbaar
zijn. vermeden.
Oorlogstoestand maar oorlogsernst? Neen
hoe zou het eigenlijk kunnen? De oorlog heeft
voor de Engelschen nog iets onwezenlijks. Die
evacuatie van Londensche schoolkinderen en
studenten, die krachtdadige voorzorgsmaatre
gelen tegen luchtaanvallen overal handwij
zers naar de naaste schuilkelder of schuilloop-
graven), men kan dat alles zoo heel ernstig niet
meer nemen nu de luchtaanvalllen al zeven
maanden uitgebleven zijn. De schoolkinderen
keeren terug; mijn verbannen oud-collega's ho
pen na de groote vacantie de verlaten „colleges"
weer in gebruik te mogen nemen. Er worden nu
jongelui voor den dienst opgeroepen, telkens
nieuwe honderdduizenden, met uitzondering van
den vorigen oorlog in het Engelsche leven iets
onbekends, maar naar verhouding zijn er toch
nog lang zooveel Engelschen niet onder de wa
penen alsHollanders, om van de Franschen
niet te spreken. En vechten te land doen zij im
mers tot nog toe nauwelijks. Er is aan niets ge
brek. Er zijn levensmiddelenkaarten ingevoerd,
voor vleesch, suiker, boter; maar ik heb de moeite
niet genomen er een aan te vragen en in hotels
of restaurants wordt er niet naar gevraagd. In
de gezinnen zit men ook zoo krap niet. Alleen met
suiker is men overal zuinig. Maar dring door de
donkere en met zandzakken gebarricadeerde
deur een restaurant binnen en het. gaat er net
zoo toe als vroeger. In het befaamde Simpson's,
in het Strand, rijden de koks nog dezelfde kos
telijke schapenbouten en stukken rundvleesch
rond en snijden u porties, die niets minder zijn
dan ik mij herinnerde. Duur is het Londensche
leven ook niet, voor ons bij den bestaanden koers
zelfs goedkoop. En vol en druk. precies als in
vredestijd. Er mogen nog zooveel Londenaars in
de provincie zitten, niet minder groot is het ge
tal van hen. die in verband met den oorlog voor
korter of langer tijd naar Londen getrokken wor
den.
Als men wat nauwkeurig rondkijkt ziet men de
sporen van oorlogsdruk wel degelijk. Een finan-
cieele druk. die zich voorloopig vooral op het rij
kere weeldeleven laat gevoelen De clubs staan
weer voor een moeilijken tijd. net als in den vo
rigen oorlog. De dure dokters in Harley Street
klagen. Hier en daar ziet men een fijn restau
rant. gesloten. In een aristocratische wijk als
Eaton Square kan men haast evenveel borden
met te huur of te koop als huizen tellen.
Maar voor de groote meerderheid beteekent
het. gebeuren misschien wel verandering, op
schudding zelfs, maar geen narigheid, geen ont
bering nog.
De toon van het Engelsche leven is dan ook
hoofdzakelijk dezelfde gebleven. Er Ls geen op
winding, geen overspanning, geen felheid. Een
eerste verschijnsel van oorlogshysterie zou men
kunnen zien in de revues, waarbij vrouwelijk
naakt en de geleidelijke onthulling daarvan de
voornaamste attractie vormen: de foto's die ik
buiten een theater in de middenstad zag, vormen
voor Londen een werkelijk verbluffend schouw
spel. Maar men heeft, hier blijkbaar te doen met
de speculatie van heel wat voorbarige onderne
mers. In de Daily Telegraph en andere bladen is
een levendige ingezonden-stukken-campagne
tegen het euvel gevoerd en men bereidt al ingrij
pen voor. Overigens treft het hoezeer de vriende
lijkheid, menschelijkheid. redelijkheid, die karak
teristiek zijn voor dit hoog beschaafde volk. zich
handhaven. Iedere vreemdeling moet het opmer
ken op de vele bureaux, waar de strenge voor
schriften hem noodzaken zijn tijd te verkwis
ten. De voorschriften zijn streng, maar de be
ambten hoffelijk en geduldig. Het blijkt ook in
de eindelooze discussies over de oorlogspolitiek en
haar problemen. Kritiek wordt geoefend en ge
duld. Zoo n eerbied bestaat nog voor de vrijheid
van meeningsuiting dat de Daily Worker, die in
Stalinistischen geest den oorlog dagelijks als een
Fransch-Engelschen oorlog voor kapitalistische
oogmerken brandmerkt, ongehinderd kan ver
schijnen. De strijders voor vrijheid en democra
tie zouden zichzelf zoo hard moeten aanpakken
die vrees hoort men vaak verkondigen de
hartstocht van hun worsteling, die tenslotte ook
een worsteling om het bestaan is. zal zoo de
overhand op hen krijgen, dat zij in de overwin
ning al het waardevolste, waarvan zij zoo hoog
opgeven, zouden blijken verloren te hebben. Dat
is zeker geen onzinnige gedachte al houd ik het
ervoor, dat zij het weerstandverrftogen van de
Westersche beschaving onderschat. Nu in ieder
geval zijn de eerste teekenen van zoo'n gang
van zaken nog nauwelijks te onderscheiden.
Maar de oorlog is dan ook voor zooveel Engeland
betreft, nog nauwelijks begonnen.
Belgische verloven gehandhaafd.
Nieuwe worden niet gegeven.
BRUSSEL, 10 April. De reeds ver
leende verloven worden gehandhaafd.
Nieuwe verloven worden echter niet gege
ven. (Belga).
RADIO
__1I—Ij_
PROGRAMMA
VRIJDAG 12 ARIL
HILVERSUM 1, 1875 en 414,4 NL
Algemeen programma, verzorgd door
den KRO.
8.Berichten ANP 8.059.15 en 10.Gramo-
foonmuziek. 11.30 Bijbelsche causerie 12.— Berich
ten 12.15 KRO-Melodisten en solist 12.45 Berichten
ANP. gramofoonmuziek 1.10 KRO-orkest 2.Orgel
en zang. 3.Gramofoonmuziek 4.Verkorte opera
„Ernani" (gr.pl.) 4.45 Vioolvoordracht, met pianobe
geleiding (5.005.20 Gramofoonmuziek) 5.35 Gra
mofoonmuziek 5.45 Musiquette en solist 6.10 Gra
mofoonmuziek 6.30 Rococo-octet 7.Berichten 7.15
Luchtvaartpraatje 7.35 Gramofoonmuziek 8.Be
richten ANP. 8.15 KRO-Melodisten en solist. 8.45
Belgisch programma. 10.30 Berichten ANP 10.40
Gramofoonmuziek. 10.45 Geza Kiss en zijn Hon-
gaarsch orkest. 11.1012.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II 301.5 M.
8.00 VARA 10.— VPRO 10.20 VARA
12.— AVRO 4.— VARA 7.30 VPRO.
9— VARA 10.40 VPRO 11.00—12.00
VARA.
8.Berichten ANP, gramofoonmuziek 10.Mo5
genwijding. 10.20 Declamatie 10.40 Zang en piano
11.10 Declamatie 11.30 Gramofoonmuziek 12.Da
Palladians '12.45 Berichten ANP, gramofoonmuziek
1.AVRO-Amusementsorkest en soliste. 2.Voor
de huisvrouw 2.10 Pianovoordrachl 2.40 Disco cau
serie 3.30 AVRO-Dansorkest 4.Gramofoonmuziek
met toelichting 4.30 Gramofoonmuziek 5.Voor dl
kinderen 5.306.Gramofoonmuziek 6.05 Orgel*
spel. 6.30 Letterkundig overzicht. 6.50 Zang en piano»
7.Cyclus „Het beginselprogramma der SDAP 7. lf
Berichten ANP 7.30 Berichten. 7.35 Voor de jeugdi
8.Cello en piano. 8.30 Cyclus ,.De mensch roept
tot God" 9.Radiotooneel 9.25 De Ramblers 9.40
Actueele uitzending 9.55 Esmeralda 10.15 Fragmen
ten uit de operette „Balalaika" 10.40 Avond wijding.
11— Berichten ANP. 11.10 Jazzmuziek (gr.pl.) 11.40
12.00 Gramofoonmuziek.
ENGELAND. 391 en 449 M. Van 10.20—11.35 n.m.
bovendien op 342 M.
11.50 Orgelspel 12,20 Berichten 12.35 Variété 12.50
Cello en zang. 1.20 Het orkest van de Bickershaw-
fabriek. 2.Luigi Voselli's Hongaarsch orkest. 2.35
Filmpraatje 2.50 Variété 3.35 BBC-orkest en soliste
i Berichten en causerie (Welsch) 4.40 Kinder-
uurtje. 5.20 Berichten; Dialoog over voedselproble
men, 5.35 Variété. 5.50 Programma gewijd aan het
Fransehe volk 6.20 Mededeelingen. 6.40 Orgelspel
„A Christian looks at the World", causerie 7.20
Populair programma 7.50 Variété 8.20 Berichten 8.40
„Once a week", causerie 8.55 BBC-orkest 9.35 Radio
tooneel 10.Harry Roy en zijn Band. 10.45 Viool en
piano. 11.20 Berichten.
RADIO-PARIS. 1648 M.
11.10 Cello en cembalo. 11.20 Gevarieerd concert
12.05 Pianovoordracht 12.35 Zang 1.05 Altviool-
voordracht 1.30 Solisten voordracht 2.20 Orgelconcert
3.50 Pianovoordracht 4.20 Radiotooneel 4.35 Parijs
instrumentaal kwintet en solist 5.35 Piano en viool.
10.05 en 11.0511.50 Concert.
KEULEN. 456 M.
4.50 Militair orkest. 6.407.50 Gramofoonmuziek
8.30R.50 Bont programma 9.50 Gramofoonmuziek
10.20 Concert 11.20 Leo Eysoldt's orkest 12.15 Mu
zikaal tusschenspel. 12.35 Populair concert 1.45 Mu
zikaal tusschenspel. 1.50 Literairijmuzikaal pro
gramma. 2.20 Orkest van de Weermacht. 3.30 Piano
duetten. 3.50 Folkloristisch programma 4.25 cn 5.50
Gramofoonmuziek 6.35 Omroeporkest 8.50 tot slui
ting: Zie Deutschlandsender.
1RUSSEL 322 M.
11.20 Gramofoonmuziek 11.50 en 12.30 Omroepor
kest 12.501.20 Gramofoonmuziek 4.20 Pianovoor
dracht 4.50 Gramofoonmuziek 4.55 Cellovoordracht
5.50 Gramofoonmuziek 7.20 Voor soldaten 7.50 Ra
diotooneel 8.25 Gramofoonmuziek 8.50 Omroepor
kest 9.3010.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL 484 NL
11.20 Gramofoonmuziek 11.50 en 12.30 Omroop-
dansorkest 12.50—1.20 en 4.55 Gramofoonmuziek 5.35
Zang 6.05 en 6.35 Gramofoonmuziek 7.20 Voor sol
daten 9.3010.20 Omroepdansorkest en soliste.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
6.35 Folkloristisch programma 7.20 Gevarieerd
concert 8.20 Berichten 8.50 Reportage 9.05 Omroep
orkest 10.20 Berichten Hierna tot 11.20 Nachtconcert
11.2612.20 Militair programma.
