Haarlem's Dagblad geheim - Duitsch opperbevel bevestigt Engelsche troepenontscheping £andmg-spiaatseu^ dec tëciUen woeden Narvik nog in Duitsch bezit? De Haagsche spionnagezaak Rechtshouden! Buitengewone verloven weer verleend n-v- G^TJif°ns ~^zezrrSTeVR's Artikelen^ 57e Jaargang No. 17432 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant- Uitgaven en Algem Drukkerij N.V Bureaux: Groots Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37, Postgiro- dienst 38810, Drukkerij Zuidei Buiten Spaarne 12. Telefoon, Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie 10600. Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724, 14825 Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Woensdag 17 April 1940 'Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post ƒ3.55, losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels "K75, elke regel meer 0.35 Reclames ƒ0.60 per regel Regelabonnementstarleven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Groentjes zie rubriek. De havenstad opnieuw bestookt Reuter's militaire medewerker schrijft dat de voorhoede van het geallieerde expeditieleger zich thans in Noorwegen bevindt, doch dat de basis, die de afdeelingen hebben uitgekozen ge heim moeten blijven, omdat de Duitschers in 't onzekere moeten blijven tot de troepen aan de kust vasten voet hebben gekregen. Naar volgens dezen correspondent verluidt zenden de Duitsche* ds per vliegtuig versterkingen in Westelijke richting, naar hun geïsoleerde garnizoenen te Bergen en Dronthjem. Onder deze omstandigheden is snelheid daarom voor beide partijen van zeer groot belang. Het Duitsche Nieuwsbureau meldde van morgen: „In Narvik is de toestand onveranderd. De Londensche propaganda-berichten als zou Narvik door Britsche troepen bezet zijn en de Duitschers zich teruggetrokken zouden hebben naar de Zweedschc grens, berusten op fantasie. De ertsspoorlijn van Narvik tot de Zweedsche grens bevindt zich in Duitsche handen. De in en om Narvik opereerende Duitsche troepen staan in permanent contact met de hoofdkwar tieren in Noorwegen. Verder bericht het D.N.B. dat Engelsche zee strijdkrachten op den 16den April des avonds opnieuw de stad en de haven van Narvik be schoten hebben. Er werd echter geen poging ondernomen Engelsche troepen aan land te zet ten. ONTSCHEPING BIJ HARSTADT Hetzelfde bureau maakt melding van een bericht van Europa Press, volgens hetwelk een Britsche landing waarschijnlijk bij Harstadt geschied is. Harstadt ligt op een eiland, dat hemelsbreed on geveer 70 K.M. van Narvik is gelegen. Narvik en Harstadt worden in de eerste plaats door een breede fjord gescheiden» tusschen het eiland Hin- noya, waarop Harstadt is gelegen en het schiereiland ten Noord-Westen van Narvik. Tusschen Narvik en dit eiland liggen de Lofoten- fjord en de Rombankenfjord. Het schiereiland zelf vormt een gespleten ten deele boschrijk hoogland, dat op verschillende plaatsen tot meer dan 1000 meter stijgt. De moge lijkheden voor de beweging van groote troepen machten zijn hier buitengewoon gering. De nog volkomen wintersche temperaturen en sneeuwlaag maken alle bewegingen bijzonder moeilijk, aldus dit bericht. NOORWEGEN „DOOR MIDDEN GESNEDEN". LONDEN, 17 April. (Reuter). De Londen sche bladen publiceeren berichten uit Stock holm, volgens welke de Duitschers van Trontjhem uit de Zweedsche grens hebben bereikt, waardoor zij Noorwegen in tweeën hebben gesneden. Volgens de laatste berichten uit Stockholm is Kongsvinger gisteren in handen der Duitschers ge vallen, doch in de dichte wouden bestoken de met geweren licht gewapende Noorsche skipatrouilles de Duitsche afdeelingen, die van de sneeuw veel hinder ondervinden, en wier verbindingen worden afgesneden. De opmarsch van 16.000 man Duitsche troe pen naar Elverum is tot staan gebracht. De Noren voor Elverum versterken hun stellin gen en leggen enkele versterkingswerken aan. Zoodra de Duitschers zich weder kunnen rang schikken, wordt voor Elverum en Hamar een beslissende slag verwacht. ir. S. tot 5 jaar veroordeeld ROTTERDAM, 17 April. De rechtbank alhier heeft vandaag den 50-jarigen ir. F. W. J. H. S., Duitscher van afkomst, die een belangrijke rol heeft gespeeld in de Haagsche spionnagezaak, veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf. De rechtbank nam als bewezen aan het geven van mededeelingen omtrent troepenverplaatsingen en dat dit geschiedde in een week van groote span ning (n.l. van 5 tot 11 December en het foto grafeeren van scheepslijsten), hoewel dit niet vol tooid kon worden, aangezien verd. voordien ge arresteerd werd. Hem was ten laste gelegd overtreding van de artikelen 46 en 98 van het wetboek van straf recht: poging tot opzettelijk openbaar maken aan een buitenlandsche mogendheid en het mededeelen of in handen spelen van berichten of inlichtingen omtrent zaken waarvan geheimhouding in het be lang van den staat wordt geboden. De officier van justitie, had een gevangenisstraf voor den tijd van acht jaren geëischt Verdediger was mr, D. A. van der Linden. Ook de burgerbevolking dwarsboomt de Duit schers door de levensmiddelenvoorraden uit de steden te verwijderen en in de provincie te ver bergen. In het uiterste Zuid-oosten hebben de Duitschers n-aar verluidt thans de geheele provincie Oestfold bezet. Op verscheidene plaatsen, o.a. te Dombaas, zijn valschermspringers geland, doch zij zijn allen gedood of gevangen genomen. De totale sterkte der Duitsche troepen in Noor wegen wordt thans op 60.000 man geschat. Het Noorsche telegraaf agentschap „ergens in Noor wegen" geeft het volgende overzicht van den Noor- schen opperbevelhebber, generaal Ruge. De Noorsche troepen zijn in het zuidoosten door sterke Duitsche afdeelingen aangevallen en hebben zich in oostelijke richting teruggetrokken. De strijd duurt voort ten westen van Kongsvinger, aan het Mjoesameer en nabij Hakedal, waar afdeelingen Noorsche skitroepen met succes de Duitschers in de flank zijn aangevallen. Twee Duitsche vliegtuigen werden neergehaald. Nieuwe valschermtroepen zijn vernietigd of gevangen genomen. In de andere deelen des lands is de toestand on gewijzigd. Engelsche troepen zijn in het noorden van Noorwegen ontscheept en hebben contact gekregen met de Noorsche troepen. In een proclamatie zegt de generaal: Wij werden verrast, hetgeen de verwarring der eerste dagen ver klaart, doch wij beginnen de orde aan het front en daarachter te herstellen. Wij hebben vele harde Mappen gekregen en zullen er nog meer krijgen, doch wij zijn niet meer alleen, daar Engeland en Frankrijk tusschenbeide zullen komen. De Britsche troepen bevinden zich reeds in het land. Onze taak is, weerstand te bieden tot de hulp doeltreffend is geworden. Wij zullen succes hebben als wij volhou den en één zijn. Een D. N. B. bericht meldt nog dat Noorsche troe pen, die zich tegen den Duitschen opmarsch naar de Zweedsche grens verzetten, na korten strijd met aan zienlijke verliezen teruggeworpen werden. De Duit schers maakten een aantal gevangenen. Tweehon derd Noren werden over de Zweedsche grens ge drongen en, geïnterneerd. KONING HAAKON BIJ ZIJN TROEPEN. De „New-York Journal and American" publi ceert een bericht, dat door de gezante van de Ver- eenigde Staten i.n Noorwegen, mevrouw Harriman, aan het ministerie van Buitenlandsche Zaken is gezonden. Hierin wordt gezegd dat Koning Haakon in Noorwegen bij zijn troepen is. Het is niet waar, dat de koning naar Zweden is gevlucht. De gezante verklaart den Koning onlangs nog te hebben gezien en gesproken. Hij zeide toen dat hij nooit zichzelf of zijn volk aan de Duitschers over zal geven. (Bij een beschouwing over een sta tistiek van verkeersongevallen merkt de Knac o.a. op, dat onvol doende rechtshouden van auto's nog altijd een groote bron van ge varen vormt.) Ja, om dat nogeens te zeggen En er dan ook uiteraard Stevig nadruk op te leggen, Is meer dan wat drukinkt waard. Automobilistelingen Denk, wanneer gij snelverkeert, Aan dit punt vóór alle dingen, Gij zijt allen rechts-geleerd, Aan die leer moet gij u houden, Links zijn komt niet in 't geding, Bij een jongen of een ouden Automobilisteling. Maar, den middenweg gekozen Is als leuze evenzeer Bij chauffeeren uit den booze, Die 's niet gulden in 't verkeer. Waarlijk bruikbaar als een leuze Is daar het rechts-richt-u slechts, Houd dus, zonder andre keuze, Op den weg rechtswege rechts. Laat uw rechtsbewustzijn gelden, Door den kant des rechts te gaan, Laat de Knac nu niet meer melden: Daar mankeert nog heel wat aan. P. GASUS. Opvarenden van Engelschen torpedojager krijgsgevangenen in Duitsclilaiid. In welingelichte Britsche kringen wordt verno men dat de namen van de overlevenden van den Britschen torpedojager, welke gisteravond door de Duitsche radio werden bekend gemaakt, de namen zijn van opvarenden van de „Glowworm". In Argentinië 34 slachtoffers. Water van de Rio de la Plata zakt thans. BUENOS AIRES, 16 April. (Havas). Tenge volge van de overstroomingen van de Rio de la Plata zijn 34 menschen verdronken, terwijl velen worden vermist. De materieele schade is zeer groot, alle badin richtingen langs de rivier zijn vernield. Het water begint thans te dalen. SPOEDWERK KAN OP GEWACHT WORDEN W. KUIPERS ZN. GEDIPLOMEERDE OPTICIENS ZIJLSTRAAT 97 - TEL. 12726. (Adv. Ingez. Med.) „Algemeene positie der Duitschers in Noorwegen geconsolideerd" BERLIJN, 17 April (D.N.B.) Het opper bevel van de weermacht maakt bekend: De algemeene positie in Noorwegen is in den loop van den 16den April door verdere verster king van de Duitsche troepen en door de bevei liging van belangrijke spoorwegverbindingen geconsolideerd. In de zóne van Narvik hebben Duitsche troe pen de ertsspoorlijn tot aan de Zweedsche grens bezet. Een Noorsche af deeling welke verzet pleegde, werd na een kortstondig gevecht met bloedige verliezen voor den tegenstander ver nietigd. Een deel werd gevangen genomen, de rest wist zich over de Zweedsche grens in veilig heid te brengen. Bij Harstadt op het eiland Hinnoey, zestig kilometer ten noorden van Nar vik, heeft de vijand troepen aan land gezet. In de naaste omgeving van Narvik werden derge lijke pogingen, niet ondernomen. In de zóne van Drontjhem drongen Duitsche troe pen door tot de Zweedsche grens en bezetten zij de spoorlijn via Meraaker. In de zóne van Bergen verliep de dag rustig. Bij Stavanger ondernam het Britsche luchtwapen op nieuw luchtaanvallen in den nacht van 15 op 16 April, welke echter geen schade aan militaire doel witten aanrichtten. In de zóne van Christiansand hebben nog twee 's-GRAVENHAGE, 17 APRIL De Regeeringspersdiënst meldt: De minister van Defensie heeft bepaald dat de buitengewone verloven, bedoeld in artikel 61 van het reglement voor de militaire ambtenaren der Koninklijke Landmacht en in par. 10 van bijlage C van het aanhangsel van het reglement op den inwendigen dienst der Koninklijke Land macht weder verleend worden. Dit zijn verloven, die verleend worden in gevallen van ern&tige ziekte, huwelijk, overlijden, voor het afleggen van examens, enz. Noorsche batterijen zich aan de Duitsche troepen overgegeven. De uitbreiding van het door de Duitsche troepen in de zóne van Oslo bezette gebied wordt voortge zet. De treinverbinding Oslo-Frederiksstad-Halden- Kornsjö tot de Zweedsche grens is weer tot stand gebracht. Een Duitsche afdeeling heeft Kongsvinger in den middag van den 16en April ingenomen en et titans haar opmarsch noordwaarts voort. Ten noorden van Hönefoss namen Duitsche pantsertroe- ten met succes aan den strijd deel. De oorlogsmarine l eschermde het vervoer van personeel en materieel naar Noorsche havens. Als onderdeel van de stel selmatige uitbreiding der kustverdediging werden de kustversterkingen in de Oslo-fjord in vollen omvang voor den strijd gereed gemaakt. VLOOTBEVELHEBBER GESNEUVELD Bij de verdediging van Narvik is de gezagvoerder eer torpedojagers, kapitein-ter-zee Bonte in een 1 eldhaftigen strijd tegen de Britsche overmacht ge sneuveld. Van de bemanningen der beschadigde en tiet meer gevechtsklare torpedojagers, die hun mu nitie geheel verschoten hebben, werd tweederde deel ingelijfd bij de verdediging van Narvik ter verster king van de in die zóne opereerende troependeelen. Ten noordoosten van de Shetland-eilanden heeft een Duitsche duikboot een torpedojager der „Tribal" klasse tot zinken gebracht. Verscheidene Noorsche torpedobooten werden door de oorlogsmarine in dienst gesteld. Het luchtwapen zette op den 16den April zijn ver kenningsvluchten boven de centrale en noordoos telijke deelen van de Nooi-dzee alsmede aan de Noorsche westkust voort en verkreeg waardevolle inlichtingen. Ondanks het slechte weer werden een heden van de Britsche zeestrijdkrachten door Duit sche gevechtsvliegtuigen aangevallen. Een groot troepentranspnrtschip werd door voltreffers van het zwaarste kaliber getroffen. Een vijandelijke onder zeeër en een vijandelijke kruiser werden ToO kilo meter ten noordwesten van de Mold-fjord, zooals reeds gemeld, door zware treffers van bommen tot zinken gebracht. (Te Londen wordt, dit niet beves tigd. - Red.). Tijdens contrölevluchten aan de zuidwestkust van Noorwegen schoten Duitsche jagers op 15 April een Lockheed-Hudson en een Sunderland vliegboot neer. Een Duitsche machine is van de vlucht tegen den vijand niet teruggekeerd. Aan het westelijke front hebben onze stoottroepen ten zuidwesten van Merzig vier vijandelijke onder komens opgeblazen, versloegen de uit meer dan vijftig man bestaande Britsche bezetting en brach ten gevangenen, wapenen en munitie als buit bin nen. Duitsche troepen in Oslo. Met muziek voorop marcheert een afdeeling door de straten der Noorsche hoofdstad Het woord is aan Wilhelm Busch: Maar zie, gelijk het meestal doet: 't komt anders uit dan men vermoedt. v°° riasr I~~U^aarJem. (Adv. Ingez. Med.) Plannen voor eventueele benzine-distributie In de Nederlandsche Staatscourant van 18 Maart jl. no. 55 is bekend gemaakt, dat binnenkort aan eiken houder van een motorrijtuig en aan houders van een benzine- of benzolmotor, niet dienende tot het voortbewegen van een motorrijtuig een identiteitsbewijs zal worden uitgereikt. Om verbruiksbeperking van benzol, gasolie en smeerolie te bereiken stonden verschillende wegen open. Zich voor oogen stellend, dat, mocht een benzine-beperking geboden zijn, het motorwegver- keer zoo min mogelijk zou moeten worden ont wricht heeft de regeering in principe de voorkeur gegeven aan een rantsoeneering van benzine, waar bij het aan de houders van motorrijtuigen wordt overgelaten op welke wijze en op welk tijdstip zij van hun vervoermiddel gebruik wenschten te ma ken. Bij het gekozen distributieplan is men uit gegaan van dc twee groote categorieën van vervoer, waaruit het motorwegverkeer bestaat, nl. het goederenvervoer en het personenver voer. Bovendien is in de eerste plaats reke ning gehouden met: a. dc militaire vervoeren, b. het vervoer door burgerlijke overheidsdien sten, c. het vervoer ten behoeve van dc levensmid delen- en de brandstoffenvoorzicning, d. het vervoer van dokters, veeartsen, e.d. en e. het vervoer van geestelijken. Aan de hand van de door de houders van motor- lij tuigen in den loop van het vorig jaar ingevulde formulieren is thans door het rijksbureau voor aardolieproducten voor beide categorieën een basis aantal km. vastgesteld. Voor het bepalen van deze basisaantallen zijn voor het geheele goederen- en personenvervoer, voorzoover dit laatste het beroepsvervoer betreft d.w.z. autobussen, taxi-ondernemingen, verhuur- inrichtingen e.d. de aangiften van de autobezit ters als maatstaf genomen, tenzij in bepaalde geval len gerechte twijfel bestond aan de juistheid van de verstrekte gegevens. In die gevallen heeft het rijks bureau een basisaantal vastgesteld, welke het billijk voorkwam. Wat het overige personenvervoer betreft, heeft de regeering het in dit stadium van voorbereiding nog niet noodig geoordeeld verschil te maken tus schen het luxe-vervoer en het vervoer voor zakelij ke doeleinden (afgezien van de hierboven genoem de urgente vervoeren). Voor dit gedeelte van het personenvervoer is als basis-hoeveelheid voor per sonenauto's 850 km. en voor motorrijwielen 400 k.m. per maand vastgesteld. Uitgaande van het hierboven bedoelde basisaantal km. per maand is voor elk motorrijtuig aan de hand van het brandstofverbruik van den bctreffenden motor een basisverbruik per maand in liters motor brandstof vastgesteld.Het basisaantal km. is zoodanig bepaald dat, indien 100 pCt. wordt toegewezen, het Denzineverbruik reeds wordt beperkt. Het zou zich dus kunnen voordoen, dat de voorraadpositie een hooger percentage mogelijk maakt. Bij het goede renvervoer en het beroepspersonenvervoer (auto bussen, taxi's e.d.) waarbij het basisaantal k.m. op normale verbruik is bepaald, zal zich dit laatste niet voordoen. Op het identiteitsbewijs, dat op nader te publi ceeren wijze door de plaatselijke distributiekantoren tegen betaling van 0.75 zal worden verstrekt, is naast het nummer van de categorie, waarbij het vervoermiddel is ingedeeld, vermeld het aantal liters motorbrandstof, dat op bovenomschreven wijze is berekend. Bij een eventueele distributie worden per centages voor de verschillende categorieën vastge steld, aan de hand waarvan de uiteindelijke hoeveel heid te verkrijgen benzine voor een bepaalde periode s te berekenen. Voor deze hoeveelheid zullen ben zinezegels bij de postkantoren worden aangevraagd. Een drietal aanvraagkaarten bevindt zich bij het identiteitsbewijs. Nadere gegevens zullen nog wor den bekend gemaakt. Belanghebbenden zullen, :'n afwachting van eventueele distributiemaatregelen, hun identiteitsbewijs zeer zorgvuldig dienen te be waren HEDEN: 10 PAGINA'S. ï!''!l!;;,!l Van een bijzonderen medewerker: Nederland en Scandinavië. pag. 3 J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daarbuiten. pag. 3 Van onzen correspondent te Rome: Zal Italië aan den oorlog deelnemen? pag. 5 Van onzen Londenschen correspon dent: De oude Lloyd George, pag. 9 J. B. Schuil: Molière's school voor vrouwen. pag. 4 K. de Jong: Feestconcert „Zang en Vriendschap". pag. 4 v. H.: „Een schilder aan de camera" pag. 4 J Laatste Berichten op pagina 7 1 mi—

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 1