Nieuwe spelling nog niet gereed.
De positie van onze Oost.
Steeds 'u passende êtaek
Haat ètaekeunaat Hepdt
Daat slaapt U altiid!
Heydt's
CBta.Be.er VLEKKENWATER
Naar de bollenvelden.
Windhoos richtte groote
schade aan.
r\ v
V' R IT D A G 19 A P R 11 1940
H A 'ARTE M'S DAGBCAD
Nieuwe wettelijke regeling van V. H. O.
en M. O. in voorbereiding.
Aan de memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer over onderwijs is het volgende ont
leend:
Naar aanleiding van hetgeen van verschillende
zijden in het voorloopig verslag omtrent het toe
gezegde wetsontwerp betreffende de schrijfwijze van
de Nederlandsche taal is te berde gebracht, wenscht
de minister het volgende mede te deelen. Omtrent
het voorontwerp is aan onderscheidene instanties
jdvies gevraagd. Door tusschenkomst van den minis
ter van koloniën zijn de adviezen van den gouver
neur-generaal van Nederlandsch-Indië en die van
de gouverneurs van Suriname en van Curasao
onlangs ontvangen. De kennisneming van deze en
de vroeger door hem ontvangen adviezen, o.a.
van den onderwijsraad, gaven den minister aan
leiding het voor-ontwerp en evenzeer de memorie
van toelichting eenige wijzigingen te doen onder
gaan. Indien daaromtrent de instemming van zijn
voornoemden ambtgenoot zal zijn verkregen, zal
deze over het dan ontstane wetsontwerp met me
morie van toelichting de vertegenwoordigende
lichamen in de overzeesche gewesten moeten raad
plegen, alvorens het bij de Staten-Generaal aan
hanging gemaakt wordt.
Inderdaad' is het de bedoeling, gelijk sommige
leden opmerkten, dat de voorgenomen regeling
slechts een formeel karakter zal dragen in dien zin
dat zij een wettelijke basis zal geven aan bij alge-
meenen maatregei van bestuur vast te stellen regels
omtrent de schrijfwijze van de Nederlandsche taal,
De inhoud van dien algemeenen maatregel staat
uiteraard nog in geen enkel opzicht vast.
Ook de schrijfwijze van de aardrijkskundige
aamen zal eventueel op grond van de wet geregeld
moeten worden. In afwachting daarvan kan naar
het oordeel van den minister de essentieele schrijf
wijze van de gemeentenamen gehandhaafd worden.
VOORBEREIDEND HOOGER EN
MIDDELBAAR ONDERWIJS.
De minister ontveinst zich niet, dat de omstan
digheden voor het op korten termijn in het staats
blad brengen van een nieuwe wettelijke regeling
van het voorbereidend hooger- en het middelbaar
onderwijs niet gunstig zijn. Toch koestert hij hoop
in die taak te zullen slagen het zou zA. niet
doelmatig en ook niet wenschelijk wezen reeds
thans een discussie te openen over den inhoud der
voor te stellen regeling.
Of het voor den minister mogelijk is mede te
werken tot het gebruik van goed Nederlandsch bij
radio-uitzendingen, zal hij nagaan.
Hetgeen wordt opgemerkt ten aanzien van de
noodzakelijkheid, dat het middelbaar onderwijs
rekening houdt met de verschillen in aard, aanleg
en behoeften van de beide seksen is den minister
uit het hart gegrepen. De middelbare school voor
meisjes is, ook naar zijn meening, een voortreffe
lijk instituut, waarvan een meer volledige regeling
bij de wet, die echter zijn vrijheid niet belemmert,
zeer wenschelijk is.
Zoodra de omstandigheden dit gedoogen, zal de
minister medewerken tot verlaging van het voor
gubsidieering vereischte minimum getal leerlingen
per klasse en van het getal lessen, door leeraren
ter verkrijging van het maximum salaris te geven.
Dit vraagstuk hangt onmiddellijk samen met dat
van de z.g. leerlingenschaal bij het lager onderwijs.
Het eene mag niet worden behandeld, zonder dat
ook aan het andere wordt gedacht.
Het verheugt den minister, dat zijn mededeelingen
bij de behandeling van deze begrooting in de Tweede
Kamer inzake de mogelijkheid van uitbreiding van
leerplannen van dag-ambachtscholen met de leer
vakken godsdienstleer en lichamelijke oefening bij
verschillende leden voldoening hebben gewekt.
De minister deelt niet in de meening van deze
leden, dat uitbreiding van het leerplan met die
leervakken gepaard zou dienen te gaan met ver
meerdering van het totale aantal lesuren per leer
ling per week.
LAGER ONDERWIJS.
Ook den minister is het niet mogelijk eenig nieuw
licht te werpen op de quaestie van verbetering van
de leerlingenschaal. Hij betreurt het, dat tenge
volge van het uitbreken van den oorlog de re
geering haar voornemen om ten dezen iets te
doen niet heeft kunnen verwerkelijken. Verder kan
hij slechts herhalen wat hij bij de behandeling van
de onderhavige begrooting in de Tweede Kamer der
Staten-Generaal heft gezegd, n.l. dat hij in dezen
iets hoopt te bereiken.
Of in dezen tijd zal kunnen worden ingevoerd
een wettelijke regeling ter zake van de lichame
lijke oefening, waarvan de invoering destijds tot
in een stof naar Uw smaak,
passend in lengte en wijdte
en prettig zittend.
betere tijden werd uitgesteld zal nader onder de
oogen worder. gezien.
Het is den minister bekend, dat de ongunstige
financieele toestand van een aantal gemeenten in
sommige gevallen heeft geleid tot het nemen van
den maatregel om „het onderwijs in de lichamelijke
oefening niet meer doro vakonderwijzers te doen
geven. Naar zijn meening moet het vak lichame
lijke oefening in de gewone lagere school kunnen
worden gegeven door de leerkrachten, die bij het
behalen van de akte van onderwijzer daarin
examen hebben afgelegd.
Thees mokkelaf faire
ontdekt.
op
Sumatra
MEDAN, 18 April (Aneta A.N.P.) De recherche
ontdekte in Laboehan een uitgebreid complot van
theesmokkelaars, die groote partijen thee naar de
Straits trachtten te smokkelen. Tot dusver zijn vijf
Chineezen en twee inlanders gearresteerd. Onder
de gearresteerden bevindt zich ook de „Big Boss"
van de smokkelbende, een welgestelde Chineesche
handelaar in Telok Niboeng. die sinds geruimen
tijd achter de schermen bleef.
De „Nederland^' keert 7 procent uit.
Naar wij vernemen zal op de algemeene vergade
ring van aandeelhouders der N.V. Stoomvaart
Maatschappij „Nederland", te houden op 16 Mei
a.s., worden voorgesteld over het afgeloopen jaar
een dividend uit te keeren vön 7 pCt. (v.j. 6 pCt.).
Voor vuil, vet, smeer en zooveel meer. - 25 cent. - Bij drogisten.
(Adv. Ingez. Med.)
Eenige nuttige wenken der
K. N. A. C.
Nu het bollenfeest, het kleurenspel in Neerland's
mooiste bloementuin, weer op komst is voor Zon-
dag a.s. verwacht men, vooral nu het weer gunsti
ger is geworden, dat vele narcissenvelden in bloei
zullen zijn mag worden aangenomen, dat aller -
wege plannen worden gemaakt voor een bezoek aan
het centrum der Nederlandsche bloembollencultuur,
gelegen tusschen Leiden en Haarlem, aldus schrijft
ons de K. N. A. C.
Wie zijn plannen nu reeds maakt, dient er wel re
kening mede te houden, dat hij voorloopig alleen op
de narcissenvelden zal zijn aangewezen. Voor vele
natuurvrienden is dat uiteraard geen bezwaar, om
dat zij weten, dat ondanks de inkrimping der cultu
res de levendig met hun omgeving contrasteerende
witte en gele tinten een fraai schouwspel zullen
bieden.
Maar wie zich veel meer aangetrokken voelen tot
het veel kleurige beeld, dat de tulpen en hyacinten
hun kunnen bieden, zullen hun bezoek nog moeten
uitstellen, omdat tengevolge van den strengen winter
de bloei van deze bloemen nog wel eenigen tijd op
zich zal laten wachten.
Reeds langs den Rijksweg tusschen Bennebroek en
Sassenheim dus den weg HaarlemDen Haag
kan men in den bloeitijd prachtige velden zien, maar
bovenal is zulks het geval langs de wegen en weg
getjes, welke zich tusschen den hoofdweg en de
duinenrij bevinden. Talrijk zijn deze binnenwegen,
en pas hier is het mogelijk de pracht van de velden
volkomen te beleven. Vele van deze binnenwegen
zijn goed te berijden, niet smal en voorzien van een
fraai wegdek. Bij andere is het wat minder goed,
maar men zal gaarne deze ongemakken nemen voor
de belooning, welke te wachten staat.
De eenige moeilijkheid echter is om in de grootere
plaatsen den juisten weg te vinden, die toegang tot
het dorado geeft. In Sassenheim bereikt men dit
door ongeveer midden in het dorp de Teylingerlaan
in te slaan (richting Noordwijk). Deze laan voert
langs de ruine Teylingen en verder naar Noordwij-
kerhout. Deze laan is thans ook over een nieuwe
verbinding, welke iets noordelijker even buiten de
kom van het dorp op den Rijksweg uitkomt, bereik
baar.
In Lisse is het de Stationsweg of de Achterweg,
die men in de richting Ruigenhoek moet volgen om
op het binnen wegennet te belanden, terwijl men in
Hillegom de tijdens den bloei onzegbaar mooie Vee-
nenburgerlaan moet opzoeken, die aan het zuideinde
van het dorp t.o. de R.K. Kerk westwaarts afbuigt.
Het is echter mogelijk dat de Veenenburgerlaan
voor het verkeer uit de richting Loosterweg zal zijn
afgesloten evenals de Hyacintenlaan. Voor hen, die
toch van het panorama op de hoog gelegen Veenen
burgerlaan willen genieten, verdient het daarom
aanbeveling de auto te parkeeren en een wandeling
over de Veenenburgerlaan te maken.
In Hillegom zelf wordt het verkeer komende uit
de richting Haarlem omgeleid over de v. d. Endelaan
zoodat de vrij smalle Hoofdstraat geheel beschikbaar
komt voor het verkeer uit de richting 's Gravenhage.
Bezuiden Bennebroek leidt de weg langs tal van
bijzonder mooie velden, waarover men een grootsch
uitzicht krijgt doordat de bruggetjes, welke in den
weg aanwezig zijn, der automobilist hooger plaatsen
dan de omgeving.
Slechts de zgn. „Nieuwe Weg", welke overgaat in
de Margarietenlaan is niet voor automobilisten aan
te bevelen, daar deze weg gekruist wordt door een
spoorbaan met onbewaakten overweg, terwijl het
uitzicht ter plaatse zeer slecht is.
•<M* AN EGANG
De Speciaalzaak in broeken.
(Adv. Ingez. Med.)
50 jaar zending onder de Karo-
Bataks.
MEDAN, 18 April Aneta/A.N.P.). Het Neder
landsch Zendingsgenootschap herdacht heden in een
bijzondere samenkomst te Kabandjahe het 50-jarig
bestaan van de zending onder de Karo-Bataks.
De samenkomst werd gehouden in de Bataksche
kerk, waar vele autoriteiten aanwezig waren, toen
J. van Muylwijk, als leider van het zendings
werk onder de Karo-Bataks, in een uitvoerige
rede een schets gaf van de bereikte resultaten.
Vervolgens werd het woord gevoerd door den
assistent-resident vSn Simeloenggoen en de Karo-
landen, den heer A. Dirks, die namens het bmnen-
landsch bestuur gelukwenschen aanbood en zijn
waardeering uitte voor den door de zending ver
richten arbeid.
Vervolgens werd nog gesproken door verschil
lende vertegenwoordigers van het zelfbestuur, de
zendingsgenootschappen, enz., alsmede door twee
bejaarde Bataks. die 50 jaar geleden als eersten
werden gedoopt.
Verschillende geschenken voor hei jubileum
fonds werden nog aangeboden, waarna zendeling
ds. J. H. Neumann de samenkomst sloot.
COMMISSIE INZAKE EVACl ATIE DER
BURGERBEVOLKING.
Naar wij vernemen, hebben de ministers van bin-
nenlandsche zaken en van defensie, een commissie
ingesteld, die een onderzoek zal instellen naar de
aag, in hoeverre de bestaande wettelijke voor
schriften wijziging of aanvulling behoeven met het
oog op een eventueele evacuatie van burgerbe
volking.
DE SPOORWEG VAN ZWOLLE NAAR BLOKZIJL
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp inge
diend strekkende tot gedeeltelijke kwijtschelding van
de vordering van het rijk op de N.V. Vervoermaat
schappij de Noord-Westhoek, voorheen Spoorweg-
Maatschappij ZwolleBlokzijl, gevestigd te Zwolle,
wegens renteloos voorschot voor den aanleg en net
in exploitatie brengen van een spoorweg van Zwolle
naar Blokzijl.
Slachtoffers van luchtgevecht
hegraven.
Onder groote belangstelling is Donderdag op de
begraafplaats ..Moscowa" te Arnhem in een ge
meenschappelijke kist en een gemeenschappelijk
graf ter aarde besteld het stoffelijk overschot van
de drie Engelsche vliegers, die boven Babberich
bij een luchtgevecht den dood vonden. De be
grafenis geschiedde mei militaire eer.
De stoet vertrok van het gemeente-zieken
huis, waar de Engelsche en de Nederlandsche
vlag halfstok hingen.
In den stoet gingen onder anderen mede de
vice-consul van Engeland te Amsterdam. P. L.
Carter, en voorts een detachement infanterie.
Aan den rouwwagen was een krans gehecht
van den koning van Engeland, van den Brit-
schen gezant en van den staf van de legatie. De
kist was bedekt met de Engelsche vlag. waar
over ten deele de Nederlandsche vlag was ge
legd.
Aan de groeve werd het woord gevoerd door
den reserve-veldprediker ds. Van Wijngaarden.
De vice-consul strooide aarde op de kist
waarna nij namens de Britsche legatie eenige
woorden van afscheid sprak. Hierop loste het
vuurpeloton twaalf schoten. Een Nederlandsch
vliegtuig cirkelde boven de begraafplaats.
Naar herplaatsing van werkloozen in
het bedrijfsleven.
Op uitnoodiging van den minister van Sociale
Zaken heeft heden op zijn departement een be
spreking plaats gevonden met de wethouders
voor sociale aangelegenheden uit de gemeenten
Amsterdam, Rotterdam, den Haag en Utrecht,
over de vraag wat geschieden kan om te bevor
deren dat voor hen. die langdurig werkloos zijn.
de kans op hun plaatsing in het bedrijfsleven
wordt vergroot.
De besprekingen, welke mede werden bijge
woond door enkele hoofdambtenaren van het
departement van sociale zaken en van de ge
noemde gemeenten hebben er toe geleid, dat
thans door de betrokken colleges van B. en W.
de ter vergadering naar voren gebrachte denk
beelden onder oogen worden gezien, ten einde na
te gaan, wat in samenwerking met het departe
ment van Sociale Zaken voorloopig bij wijze van
proef, op dit gebied kan geschieden.
Opleiding reserve-officieren.
fHAGE, 18 April. De regeerings-
slcïP o
Donderdagavond te 7.20 trok een ongekend
sterke windhoos van het Zuiden in Noordelijke
richting over het Westland. Vooral de omgeving
van Kwintsheul werd zwaar getroffen. Vele wa
renhuizen en stands, waarin de jonge groente
kort geleden was uitgepoot, werden verwoest. Op
sommige bedrijven werden meer dan tweedui
zend ramen vernield.
De ijzeren goten der warenhuizen werden op
enkele punten afgescheurd en ongeveer twintig
meter door den wind meegesleurd.
De schade bedraagt vele duizenden guldens.
's-GRAVENHA
persdienst meleïff omstreeks 1 Juni a.s. zal een op
leiding tot reserve-officier der bereden artillerie,
der luchtdoelartillerie en der motorartilerie aan
vangen.
Voor deze opleiding kunnen in aanmerking ko
men gewone of buitengewone dienstplichtigen en
personen, die nog niet tot gewoon of buitengewoon
dienstplichtige bestemd zijn. Zij mogen op 1 Juni
1940 nog geen eerste oefening hebben volbracht en
moeten in het bezit zijn van het diploma H.B.S.
5-jarigen cursus of gymnasium of een daarmede
overeenkomend diploma.
Voor de bereden artillerie komen in het bijzon
der in aanmerking zij, die bij het verwerven van
het diploma hooge cijfers voor wiskunde hebben
behaald.
Voor de luchtdoelartillerie en de motorartillerie
komen in het bijzonder in aanmerking' werktuig
bouwkundigen met goede wiskunde-cijfers. Het
kan tot aanbeveling strekken, dat zij in het bezit
zijn van een rijbewijs a dan wel eenige bedreven
heid bezitten in het besturen van automobielen.
Bezitters van het einddiploma H.B.S. 5-jarigen
cursu a of gymnasium a moeten er op rekenen
weinig kans te hebben, daar voor de opleiding bij
de artillerie in het algemeen de voorkeur wordt
gegeven aan hen, die in het bezit zijn van een
b-diploma.
Buitengewone dienstplichtigen en degenen, die
nog niet tot gewoon of buitengewoon dienstplich
tige bestemd zijn, moeten om voor de opleiding in
aanmerking te kunnen komen, zich bereid verkla
ren om een vrijwillige verbintenis op den voet van
een gewoon dienstplichtige aan te gaan, waarbij zij
zich verbinden om:
a onafhankelijk van den duur der thans be
staande buitengewone omstandigheden, de oplei
ding volledig te volgen en b. alle verplichtingen,
welke op den reserve-officier rustem, op zich te
nemen.
De verbintenis behoeft eerst te worden aange
gaan. indien de gegadigde voor deze opleiding
wordt bestemd.
Voor hen die zich in werkelijken dienst bevin
den, worden de noodige inlichtingen bij legerorder
bekend gemaakt. Deze mogen zich niet rechtstreeks
tot den minister van Defensie wenden.
Verzoekschriften, welke op ongezegeld papier
kunnen zijn gesteld, moeten den minister van De
fensie voor 1 Mei a.s. hebben bereikt. Bij het ver
zoekschrift moeten gewaarmerkte afschriften wor
den overgelegd van diploma's en van de bijbehoo-
rende cijferlijsten, alsmede een goed gelijkende
foto (pasfoto is voldoende).
Zij, die reeds een verzoekschrift aan den mi
nister vam Defensie hebben gericht om plaatsing
bij de opleiding tot reserve-officier, welke ver
moedelijk in September of October zal aanvangen
en reeds in het bezit zijn van het vereischte diplo
ma, kunnen, om ook mede te dingen naar een plaats
bij de opleiding, welke omstreeks 1 Juni aanvangt,
volstaan met dit aan den minister van Defensie
mede te deelen.
Het bovenstaande brengt geen verandering ten
aanzien van de opleiding tot reserve-officier der
artillerie, welke 'naar het bestaande voornemen in
October zal aanvangen.
Huiszoekingen naar verboden
wapens.
Ook het kasteel van graaf de Marchant
onderzocht.
In het slot van het Tweede Kamerlid graaf de
Marchant et d'Ansembourg te Amstenrade hebben
gistermiddag marechaussees een minutieus onder
zoek ingesteld naar verboden wapenen of iets der
gelijks. Ook in andere plaatsen zijn gisteren huis
zoekingen verricht.
De inval in het kasteel Amstenrade van den
graaf de Marchant geschiedde, volgens de Tel., in
opdracht van den procureur-generaal van 's-Her-
tegenbosch.
Het onderzoek strekte zich niet alleen uit over
de talrijke vertrekken van het uitgestrekte ge
bouw met zijn breed middenfront en twee lange
zijvleugels, doch ook over de bijgebouwen, de
paardenstallen, het huis van den rentmees.ter, het
park en de slotgracht.
De diepe eeuwenoude kasten en berghokken en
het meubilair en ook de vele koffers, die (de graaf
is eerst kort geleden uit Den Haag gekomen), ge
deeltelijk nog gevuld waren, werden grondig on
derzocht.
Er werden, naar de Tel. meldt, geen verboden
wapens gevonden. De enkele jachtgeweren en een
revolver, die de graaf destijds had, zijn in
verband met de Vuurwapenwct het vorige jaar
ten gemeentehuize ingeleverd. Na een onderzoek
dat drie uren in beslag nam en uiteraard veel be
kijk had, vertrokken de manschappen weer naar
hun resp. standplaatsen.
Bij huiszoekingen in Breda zou volgens boven
genoemd blad munitie zijn gevonden.
Scheveninofsclic logeer over tijd.
De Scheveningsche logger SCH 15 „Bep", schip
per Klaas Pronk, is nog niet in de haven terug
gekeerd en aangezien het schip Maandag j.l
verwacht werd, bestaat er eenige ongerustheid
over den logger en zijn bemanning, die uit 8 man
bestaat.
Het schip behoort aan de reederij J. J. van der
Toorn en heeft 11 April nog in radiografische ver
binding gestaan met een van de andere schepen
van dezelfde reederij, die ook ter trawlvisscherij
waren uitgevaren. Sindsdien heeft men geen seinen
meer opgevangen.
De reederij heeft zich tot het departement van
buitenlandsche zaken gewend, dat nu een onderzoek
instelt naar de mogelijke verblijfplaats van de
SCH. 15.
Men zal zich herinneren dat deze logger op zijn
vorige reis evenals de Dolfijn, door een Duitsch
patrouillevaartuig naar Borkum werd opgebracht,
doch na een dag vastgehouden te zijn, weer werd
vrijgelaten.
Dc mogelijkheid bestaat dat de logger, die ook
deze reis nabij het Duitsche mijnenveld heeft ge-
vischt, wederom is opgebracht en vanwege de reci
dive niet is losgelaten.
De
nieuwe V
mode-lijn
De sedert een Jaar
beproefde modellen
802 f 14.50
818 15.50
860 15.50
kunnen wij met
vertrouwen aan
bevelen
\^xv\)wvew
GR. HOUTSTRAAT 10, TELEF. 12053
(Adv. Ingez. Med.)
De heffingen ten behoeve van het
Leeningfonds.
Aan het Voorloopig Verslag van de Eerste Kamer
over het ontwerp van wet tot aanwijzing van hef
fingen ten behoeve van het Leeningsfonds 1940 is
het volgende ontleend:
Eenige leden betreurden, dat de regeering nog
niet is gekomen met een groot plan, ten einde in
den nood van de schatkist te voorzien.
Andere leden verwachten, dat de oorlogstoestand
allengs zoo zware eischen aan de schatkist zal gaan
stellen, dat de heffingen, welke bij dezen ten be
hoeve van het leeningfonds zijn voorgesteld dra
onvoldoende zullen blijken.
Ettelijke leden hadden bedenking tegen het stel
sel van opcentenheffing in het algemeen, tegen
dat van tijdelijke verhooging van opcenten in het
bijzonder. Een en ander draagt huns inziens bij tot
vermeerdering van de onoverzichtelijkheid van ons
belastingsysteem.
Verscheidene leden achtten het principieel ge-
wenscht. dat de minder draagkrachtigen niet zwaar
der zouden worden belast dan thans reeds het geval
is. met name door de heffing van indirecte belas
tingen. Ze waren van mcening, dat bij toepassing
van de thans voorgestelde heffingen op koffie en
suiker dat evenwicht in nog meerdere mate zal wor
den verstoord. In beginsel waren zij van oordeel,
dat indirecte belastingen niet kunnen worden ge
acht te zijn belastingen naar draagkracht, weshalve
bij heffing er van de grootst mogelijke behoedzaam
heid dient te worden in acht genomen.
Andere leden waren van oordeel, dat de ontwor
pen maatregelen, indien men ze beschouwt in ver
band met de andere nieuwe belastingen, welke ter
leniging van den nood der schatkist worden opge
legd. de bestaande betrekking tusschen directe en
indirecte belastingen niet zullen verstoren. Noch
tans zouden deze leden aan een andere keuze van
indirecte belastingen de voorkeur hebben gegeven.
Eenige leden verklaarden een heffing ineens ge-
wenscht te achten. De voldoening van de bedragen,
daarvoor verschuldigd, zou men huns inziens over
meerdere jaren kunnen verdeelen.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk Wo e n sd a gs avonds
betaald te zijn, daar de bezorgers op
Donderdag moeten afrekenen
DE ADMINISTRATIE
In het Engelsche Lagerhuis is onlangs Chamber
lain de vraag gesteld of hij het Huis de verzeke
ring wilde geven dat de Britsche regeering niet
voornemens was de handhaving van den vrede in dc
v/ateren van Nederlandsch Indië in geval Nederland
zelf oorlogstooneel zou worden alleen aan Japan
over te laten.
In een schriftelijk antwoord zegt de onderstaats
secretaris van buitenlandsche zaken, Butler, thans
dat „de Japansche regeering. voor zoover Halifax
bekend is, niet de aanspraak heeft gemaakt alleen
verantwoordelijk te zijn voor de handhaving van
den vrede in de wateren van Nederlandsch Indië.
In een verklaring van de bladen heeft de Ja
pansche minister van buitenlandsche zaken gezegd,
dat de Japansche regeering slechts diep bezorgd
kan zijn over eenige ontwikkeling als gevolg van
de verscherping van den oorlog in Europa, welke
van invloed zou kunnen zijn op den status quo
in Nederlandsch Indië.
Ik behoef nauwelijks te zeggen, dat de Britsche
regeering ten deze dezelfde opvattingen heeft."
EEN VERKLARING VAN ROOSEVELT
President Roosevelt heeft tijdens een persconfe
rentie te Washington de hoop uitgesproken, dat in
het belang van den vrede in het geheele gebied van
den Stillen Oceaan de status quo zal kunnen wor
den gehandhaafd.
Hij legde deze verklaring af in antwoord op de
vraag van een journalist commentaar te willen le
veren op de door Cordell Huil afgelegde verklaring
De president antwoordde, dat het betoog van den
staatssecretaris volkomen aan de situatie beant
woordde.
De verklaring, van Cordell Huil vindt steun bij
de senatoren van de verschillende partijen, die be-
Het berenpaar in den Haagschen
gezinsvermeerdering. De
dierentuin is trolsch op zijn jongste
moeder met haar tweeling
toogen dat het van het allergrootste belang is, dat
op de wegen, die de Vereenigde Staten met het
Verre Oosten verbinden, niets verandert.
Senator Key Pittman zeide volgens United Press
dat het antwoord van de Vereenigde Staten op
eenigerlei Japansche opdringerigheid in Neder
landsche Indië bestaan zal in economisehen druk.
,Het is te hopen dat Japan redelijk zal zijn en de
Vereenigde Staten niet zal dwingen tot het uitoefe
nen van economisehen druk, hetgeen voldoende zou
zijn. De boodschap van Hull is een duidelijke uit
eenzetting van de politiek der Vereenigde Staten
en hoewel zij forsch van toon is draagt zij geen
offensief karakter".
GEEN FORMEELE JAPANSCHE
VERKLARING MEER.
Een woordvoerder van het Japansche ministerie
van buitenlandsche zaken gaf tegenover United
Press toe, dat het eenige doel van de verklaring van
Huil het handhaven van den status quo in Neder
landsch Indië is. Hij zeide dat men momenteel niet
van plan was naar aanleiding van Hull's verklaring,
een formeele verklaring af te leggen, daar dit over
bodig zou zijn. Hij wees erop dat de rapporten van
den gezant in Den Haag Japan's geval hadden dui
delijk gemaakt. Hij weigerde commentaar te geven
op de uitlegging die de pers aan Hull's verklaring
had gegeven, namelijk dat deze verklaring een
waarschuwing aan Japan behelsde.
United Press meldt uit Manilla: De hooge com
missaris van de Vereenigde Staten, Francis B.
Sayre, heeft zich aan boord van den kruiser Augusta
naar Sjanghai begeven. Hij zal vandaar naar Tokio
gaan, waar hij met den ambassadeur Grew zal
confereeren over de situatie in den Stillen Oceaan
en over de mogelijkheden van een Japanschen stap
daar. De Vereenigde Staten verwachten klaarblij
kelijk echter geen snelle crisis, daar de meerderheid
van de Aziatische vloot de gewone zomertocht door
de Chineesche wateren maakt, terwijl slechts een
paar torpedojagers, zes onderzeeërs en veertien
bommenwerpers de Philippijnsche neütraliteits-
patrouille vormen, zooals dit normaal het geval is.
Onderwijl wordt Hull's verklaring druk bespro
ken. Sommigen gelooven dat zij mogelijk de hou
ding bepaalt die de Vereenigde Staten zouden
aannemen, indien de Philippijnen na het verkrijgen
van de onafhankelijkheid bedreigd zouden worden.
Er wordt op gewezen dat de Vereenigde Staten
minstens hetzelfde belang hebben bij de Philip
pijnen als bij de toekomst van Nederlandsch Indië.
Militaire waarnemers die onlangs uit Java terug
kwamen, zijn van meening dat de verovering van
de Nederlandsche koloniën moeilijker zou zijn dan
de Philippijnen. Nederlandsch Indië heeft een
luchtvloot opgebouwd, welke na die van Japan
waarschijnlijk de sterkste is van het Verre Oosten.
O.a. beschikt zyn over ongeveer hönderd vijf tig
Martin bommenwerpers of andere Amerikaansche
types, met goedgeoefende Nederlandsche piloten. De
olievelden van Borneo worden beschermd door
twee luchtbases welke landingsplaatsen van gewa
pend beton bezitten, waardoor deze bases ook ge
bruikt kunnen worden, indien de tropische regens
de velden onder water zetten. De kust van Borneo
biedt den invallers weinig landingsplaatsen. De
Amerikaansche militaire waarnemers zeggen, dat
de wereld erover het algemeen geen begrip van
heeft welke uitgebreide defensieve maatregelen de
Nederlanders in de afgeloopen twee jaar op Borneo^
Sumatra en Java hebben genomen.