Middelburg zwaar door den
oorlog geteisterd
D&BB&LMj^N
Te weinig
eetlust?
VERORDENING
FLITSEN
[vrijdag 24 WEI 1940
HAARDE M'S DAGBEAD
3
Het laat-Gothische stadhuis te Middelburg, waarvan slechts brokstukken
zijn overgebleven.
Zeelands hoofdstad, een van de gaafste oude ste
den van ons land, heeft op ontstellende wijze tol aan
den oorlog betaald, met tot resultaat, dat de stad,
lie vermaard was door haar rijkdom aan geschied
kundige, waardevolle gebouwen, met het verre ver
leden heeft afgedaan, aldus schrijft het Alg. Hdbld.,
waaraan we ook het hierna volgende ontleenen.
De bekende markt, waar het laat-Gothische stad
huis domineerde, biedt een troosteloozen aanblik.
Alle panden, die het ruime plein insloten, zijn, op
twee of drie na, met den grond gelijk gemaakt. Van
het stadhuis staan een stuk van den voorgevel, een
gedeelte van den toren, en een paar brokken van de
zijmuren nog overeind.
De Lange Jan. Middelburgs roemruchte Abdij to
ren, die het gansche eiland beheerschte, is niet meer.
Kij is onthoofd. Een zielige klomp steen steekt thans
boven de puinhoopen uit van het gebouw, dat eens
de Koorkerk was.
Het aloude Abdij plein is eveneens onherstelbaar
verwoest. Slechts aan de resten van enkele gevels
kan degene, die het plein eertijds goed heeft gekend,
eenigszins zien hoe het vroeger geweest is. Het
zijn echter niet slechts de panden van geschiedkun
dige waarde, die ten offer zijn gevallen. Twee der
voornaamste Middelburgsche winkelstraten, die op
de Markt uitkomen, de Lange Delft, en de Korte
Burgh. hebben hetzelfde lot gedeeld.
In beide straten zijn vele tientallen winkels, hetzij
gedurende het luchtbombardement, hetzij door den
brand, die daarop volgde, volkomen vernietigd. Mid
delburg heeft bijna geen winkels meer.
In de Lange Delft gingen Grand hotel Verseput,
het bekende restaurant De Gouden Zon, en de prach
tige provinciale bibliotheek mede verloren. Als men
op de markt staande de Lange Delft in kijkt, ziet
tnen ruines links en rechts zoover de blik reikt.
PUINHOOPEN!
Andere deelen van de stad, die hevig geschonden
Werden, zijn de St. Pieterstraat, de Dam, de Rouaan-
kaai, de Rotterdamsche kaai, de Lange Noord-
straat, de Nieuwstraat, de Segeerstraat. Al deze stra-
i, kaden en pleinen liggen vol puinhoopen. In vrij
wel alle wijken ontbreken huizen en winkels, En dan
spreken we nog niet eens van die wijken, waar de
panden slechts glasschade hebben gekregen.
Dat het hevige bombardement en de brand, welke
laatste nog niet geheel gebluscht is, ook menschen-
levens hebben gekost, staat vast. Alleen: men weet
nog niet hoeveel, want aan het opruimen der puin
hoopen, die de slachtoffers verbergen, is men nog
niet toe.
Het overgroote meerendeel der bewoners van Mid
delburg was overigens gelukkig op een veiligen af-
Zaak van den hofmeester K. iii
hooger beroep.
AMSTERDAM. 23 Mei. (ANP) Naar wij verne
tten heeft de officier van justitie mr. L. de Blécourt
hooger beroep aangeteekend in de strafzaak tegen
den Amsterdamsehen hofmeester K., die door de
rechtbank wegens doodslag gepleegd op zijn vrouw,
en het verbergen van het lijk met de bedoeling om
het te onttrekken aan de opsporing van de justitie,
was veroordeeld tot 15 jaar en zes maanden ge
vangenisstraf.
Het O. M. had wegens moord levenslange gevan-
Benisstraf gerequireerd. K. stelde zich, zooals men
*eet, op het standpunt dat hij tijdens een ruzie met
hjn vrouw kort na zijn terugkomst uit Indië, haar
ongeluk tegen de kachelplaat had doen vallen,
waardoor zij bewusteloos was geworden. Hij was
de overtuiging dat zij dood was en in zijn ver
bijstering had hij haar daarna met een mes gestoken.
Uit het deskundige onderzoek is echter vast komen
k staan, dat de doodelijke steken zijn toegebracht
ep een oogenblik, dat de vrouw nog leefde.
N'adat het O. M. had geappelleerd is ook verdachte
fclf in hooger beroep gegaan.
stand. Woensdag en Donderdag hadden n.l. reeds
duizenden, op aanraden van het gemeentebestuur, de
stad verlaten. Met het weinige, dat zij konden mee
nemen, hadden zij onderdak gezocht en gevonden in
de dorpen en op de boerderijen op het eiland. Vrij
dag namen nogmaals vele duizenden de wijk.
Alle plattelandsgemeenten op Walcheren waren
overbevolkt, want behalve uit Middelburg, had
den talrijke inwoners van Vlissingen en van Souburg
hun haardsteden verlaten. Het is bewonderenswaar
dig hoe liefderijk de vluchtelingen overal op het
platteland ontvangen en verzorgd zijn. Iedereen
sloofde zich uit om hen, die have en goed in den
steek hadden moeten laten, van het noodige te voor
zien. Op sommige boerderijen waren 60 en meer fa
milies ondergebracht.
ELDERS IN ZEELAND
In Vlissingen. dat reeds eenige dagen voor Mid
delburg regelmatig uit de lucht werd bestookt, is
aanzienlijk minder schade aangericht dan in de
Zeeuwsche hoofdstad. Er zijn huizen en gebouwen
getroffen, er zijn menschenlevens te betreuren, maai
de oorlog heeft daar lang niet in die mate gewoed
als in Middelburg.
In Goes is nog veel minder schade aangericht.
Mr. P. Dieleman, oudste lid van Ged. Staten yan
Zeeland, is aangewezen als bewindvoerder der pro-
Handelmaatschappij L. I. Akker
Alkemadestraat 15 - Rotterdam
i Adv Ingez Med.)
Engeland onder dictatuur.
De nieuwe volmachten der regeering.
BERLIJN, 23 Mei De pers schrijft al
gemeen dat de gisteren door het Lagerhuis
aangenomen volmachtenwet, die alle rechten
der persoon en van den eigendom opheft,
neerkomt op de „oprichting van een onge
breidelde dictatuur" in een land, dat dezen
oorlog juist z.g. tegen de dictatuur voert en
steeds wilde optreden als het prototype van
den liberalen staat in deze wereld.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung" schrijft o.a.:
Om democratie en liberalisme te redder,» hebben
de Engelschen den oorlog doen losbreken tegen
de „nazi dictatuur". Om democratie en liberalisme
te redden schaffen zij nu deze begrippen af en
voeren een dictatuur-Churchill in. De heerschen-
de klasse in Engeland ziet zich dus thans midden
in den oorlog gedwongen om totalitaire hulpcon
structies te improviseeren.
Dat kan niet meer baten, omdat het te laat is,
maar ook omdat de dragers van het politieke leven
in Engeland evenals in Frankrijk den ouden demo-
cratischen Adam toch niet kunnen afleggen, wat
er uit te voorschijn komt, is een reactionnair
machtsmisbruik van Churchill en zijn Franschen
filiaalhouder Reynaud. Toch is het voor latere
historici interessant om te constateeren dat de on
bruikbaarheid der democratie thans zelfs duidelijk
wordt voor de tegenstanders van Duitschland, die
van hun volken verlangen, dat zij voor dit ver
molmde „ideaal" den dood in gaan.
De „Lokal Anzeiger" schrijft: Bij nuchtere over
weging zal men ook in Engeland inzien dat het
hier een wanhoopstap betreft, waarboven even
als bij de andere Engelsche maatregelen het fatale
woord „te laat" staat geschreven. De huishouding
van een land laat zich niet in enkele dagen op het
hoogste toerental brengen. De voorsprong, dien
Duitschland zich in zeven jaar ongehoorden
arbeid heeft veroverd, is niet in te halen.
Het Hamburger Fremdenblatt" zet uiteen: Het
liberale Engeland dat zich voor de geheele wereld
beroemt op zijn parlementaire instellingen, heeft
zich veranderd in een ongebreidelde dictatuur.
Het levert het lot van Engeland uit aan de thans
ongeremd regeerende oorlogspartij. Er is niets
kenmerkender voor den revolutionnairen omme
keer der wereld dan deze crisis der democra
tische instellingen. Het mes zit den „grooten
democratieën" op de keel. (D.N.B.)
VOORSTELLING GAAT NIET DOOR.
De voorstelling van „Toontje heeft een paard
geteekend" door Jiet Residentietooneel, die oor
spronkelijk hedenavond in den Stadsschouwburg
zou plaats vinden, gaat niet door.
Misschien is het mogelijk de voorstelling nog dit
seizoen te doen plaats vinden.
betreffende de verduistering.
AMSTERDAM, 23 Mei (A.N.P.) De opperbevel
hebber der Duitsche legertroepen heeft de vol
gende verordening uitgevaardigd:
1. Onmiddellijk van kracht wordt de bepaling
van zonsondergang tot zonsopgang te verduiste
ren.
2. Alle gebouwen moeten zoo verduisterd wor
den» dat geen lichtschijnsel naar buiten dringt.
3. Iedere buitenverlichting moet zoo verduisterd
worden, dat uit een hoogte van 500 M. in lood
rechte en schuine blikrichting lichtverschijnselen
niet meer waargenomen kunen worden.
Alle lichtbronnen die gemist kunnen worden,
moeten worden uitgeschakeld. Lichtreclames en
verlichtingen van étalages moeten worden uitge
schakeld.
4. Bij alle verkeersmiddelen (automobielen,
spoorwegen, tramwegen, schepen, enz.) moet de
binnenverlichting naar buiten volledig verduisterd
worden. De schijnwerpers van de rijtuigen moeten
zoodanig worden afgedekt, dat slechts een hori
zontale spleet die 58 cM. lang en 1.5 cM. breed
mag zijn, het licht laat uitkomen.
Automobielen rijden op vrije straatwegen met
gedempte schijnwerpers en groot licht. Bij tegen-
verkeer en in gesloten plaatsen moeten de schijn
werpers op klein licht gedempt worden.
Achter- en remlichten moeten verduisterd blij
ven branden.
Richtingwijzers moeten verder worden gebruikt.
Parkeerende rijtuigen moeten naar voren en naar
achteren door verduisterde lichtbronnen worden
aangegeven.
5. Uitschakeling der openbare electriciteits. en
gasvoorziening wegens de verduistering is ten
strengste verboden.
6.) Overtredingen der voorschriften 15 wor
den zwaar gestraft.
NIEUWE SERIE No. 4
Een probleem
Je vraagt je af, wat je moet doen, wanneer de
chef van je man het mooie zilveren potlood, dat
hij zoo juist van je heeft geleend, verstrooid in
zijn eigen zak steekt.
De Opbouw van Rotterdam.
Mededeelingen in een persconferentie
door het gemeentebestuur.
Wij ontleenen aan „De Tijd":
In een persconferentie heeft de heer De Groot,
lid van het college van B. en W. van Rotterdam,
die speciaal met de zorg voor de evacuatie is be
last. medegedeeld, dat een gemeentelijke telling
heeft uitgewezen, dat er voor 25.067 woningen
plaatsvervanging moet worden gevonden.
Wie weet, dat men in het algemeen rekent op
3'4 tot 4Vi> bewoner per woning, kan nagaan
voor hoeveel menschen in andere plaatsen on
derdak moet worden gevonden.
Er is een centraal gezag voor de evacuatie in
gesteld, aan het hoofd waarvan de heer H. v.
Dijk, hoofdcommies bij de afdeeling Onderwijs
en Volksontwikkeling ten stadhuize is geplaatst.
De heer Van Dijk is door B. en W. aangesteld
als evacuatie-commissaris en heeft zijn bureau
gekregen aan den Stadhoudersweg no. 153, tel.
46656. Deze verricht zijn taak in samenwerking
met een gedelegeerde der provincie Zuid-Hol
land, het lid van Ged. Staten P. de Bruin.
De leiders der posten en een aantal patroons
uit groote ondernemingen hebben de organisa
tie van den evacuatiedienst geregeld. Deze pa
troons hebben 150 a 200 man personeel, wier
salaris ze voor eigen rekening nemen, ter be
schikking van dezen evacuatiedienst gesteld.
Op eiken post zitten nu één of meer ambtena
ren.
GOEDE GEZONDHEIDSTOESTAND.
Dr. J. E. Feisser, directeur van den gemeen
telijken geneeskundigen- en gezondheidsdienst
in de Maasstad, heeft verklaard, dat de ge
zondheidstoestand van de Rotterdamsche in
gezetenen goed kan worden genoemd.
Aangeraden wordt met klem om zich zoo
spoedig mogelijk tegen typhus te laten inenten
Dit is een veiligheids- en voorzorgsmaatregel
De kans op besmetting en eventueele uitbrei
ding is n.l. thans grooter. dan onder normale
omstandigheden, want velen zullen waarschijn
lijk bij gebrek aan leidingwater ander water,
dat wellicht niet deugdelijk was, hebben gedron
ken. Vandaar deze prop'nylactische maatregel.
Wat het Rotterdamsche drinkwater betreft,
deelde de directeur van den G.G. en G.D. mede.
dat het water te Rotterdam uitstekend is.
GROOTE INNERLIJKE KALMTE
Men vreesde aanvankelijk dat zich bij psy
chose-patiënten schrikreacties zouden voordoen,
welke in schuilkelders en dergelijke plaatsen,
waar veel publiek bijeen was, paniekstemmin
gen zouden kunnen verwekken. Dit is, aldus
dr. Feisser, wel zeer meegevallen. Waarschijn
lijk, aldus verklaarde hij dit, zijn de menschen.
die zeer getroffen werden, als 't ware door
schrik verlamd geweest, waardoor een paniek
stemming zich niet van hen meester heeft kun
nen maken. De realiteit van de omstandighe
den het zorgen voor reddingswerk etc.
hield de menschen daarna zoo bezig, dat zij
vólkomen er door in beslag werden genomen.
De Rotterdamsche bevolking heeft zich doen
kennen als een die wordt gedragen door een
groote innerlijke kalmte.
Q
DOBBELMAn n.V.. NIJMEGEN
<Adv ingez. Med.)
Bosch- en zeehuizen van het
Centraal Genootschap gaan weer
open.
AMSTERDAM. 23 Mei. Het Centraal Genoot
schap voor kinderherstellings- en vacantiekolonies
deelt mede, dat de kinderen die in de kolonie,
huizen waren door afdeelingen en ouders grooten-
deels zijn teruggehaald en voor zoover zij in de
koloniehuizen gebleven zijn, in goede conditie ver-
keeren.
Het bestuur van het Centraal Genootschap
besloot de boschhuizen in Drente en Gelderland
en voorloopig ook de zeehuizen in Egmond aan
Zee weder voor de verpleging open te stellen, op
dat zwakke kinderen, die daarvoor door de medici
aangewezen zijn, zoo spoedig mogelijk voor her
stel van gezondheid weer naar buiten kunnen. Den
afdeelingsbesturen wordt verzocht zich ter zake tot
den directeur in Amsterdam te wenden (A.N.P.)
Voorlichting van oud-Indisch
gasten.
AMSTERDAM, 23 Mei. De koninklijke vereeni-
ging „Oost en West" heeft besloten de in de Indische
club-Amsterdam begonnen beweging om voorlich
ting te verschaffen aan oud Indisch-gasien en aan
hen. wier familiebetrekkingen zich in Nederlandsch-
Indië. Suriname en Curagao bevinden, zoo krachtig
mogelijk te steunen. In een bijeenkomst' van verte
genwoordigers van het hoofdbestuur der Kon. ver.
„Oost en West" afdeeling Amsterdam, de Indische
club-Amsterdam en het „Koloniaal Instituut" is een
voorloopig werkprogramma opgemaakt.
De afdeelingen van „Oost en West" in het geheele
land worden bij circulaire van het hoofdbestuur uit-
genoodigd de noodige gegevens omtrent hen. die
tengevolge van de huidige omstandigheden in moei
lijkheden verkeeren, te verzamelen. Betrokkenen
kunnen zich reeds thans tot de afdeelingsbesturen
wenden. Wat Amsterdam betreft is het plaatselijk
bureau gevestigd in het gebouw van he: „Koloniaal
Instituut", Mauritskade 63, kamer 81 (telef. 52600)
waar men zich kan aanmelden. (A.N.P.)
Nederlandseh Olympisch Comité.
's-GRAVENHAGE (A.N.P.» Het Neder-
landsch Olympisch Comité heeft aan de bij dit
lichaam aangesloten bonden een circulaire ge
zonden van den volgenden inhoud:
„Het is in het belang van een goeden gang van
zaken, dat het normale leven zoo spoedig moge
lijk zijn loop hervat.
In verband hiermede verzoeken wy aan alle bij
ons aangesloten bonden, voor zoover zulks nog
niet geschied is, hun gewone werkzaamheden
weder op te nemen. Het bestuur van het Neder-
landsch olympisch Comité zal gaarne het mo
gelijke doen om de bonden voor zooveel noodig
van voorlichting te dienen".
BROCKWAYBISSEN RIJDEN WEER.
De directie van de Brockwaybus Maatschappij te
Haarlem deelt ons mede dat zij van de autori
teiten toestémming heeft gekregen om met ingang
van heden een beperkten dienst met de lijnen
1 en 3 te onderhouden op het traject Muiderslot.
wegStation.
Neem dan brood van VAN
DER LINDEN, dat bevordert
den eetlust door zijn heer
lijken smaak.
VftWOfR tlNPjgfr
BAKENESSERGRACHT 71
TELEF. 13882 HAARLEM
(Adv. Ingez. Med.)
Berichten van onze militairen.
De commandant van de 3e compagnie van het
14e depotbataljon, de reservekapitein J. A. C. H.
van Welzenes, deelt mede, dat zijn onderdeel zich
momenteel bevindt te Rijswijk, school a.d. Broek-
slootkade. Allen bevinden zich in goeden wel-
stand*Aan de naaste familieleden der gesneu
velden en gewonden werd reeds bericht gezon
den.
Het personeel van de eerste compagnie van het
derde bataljon van het regiment grenadiers be
vindt zich, behoudens twee gesneuvelden en
acht gewonden, wier familie bericht is gezonden,
in goeden welstand, evenals het personeel van de
eerste zelfstandige sectie zoeklichten tegen
luchtdoelen te Anna Paulowna.
De sergeant van Oosten, commandant detache
ment Ypenburg. 1ste compagnie, lste bataljon
luchtvaarttroepen, deelt mede, dat allen zich
in goeden welstand bevinden.
Dc commandant van de 2e compagnie 5e
autobataljon meldt, dat zijn compagnie te
Nieuwveen gelegerd is. Allen zijn in goeden
welstand. Vermist worden: P. Wille, C. Lever, B.
van Straten, L. van Witzenhausen, J. C. D.
Blom, N. van der Puyl, A. Postma, J. A. van So
meren en E. J. Stegehuis.
INBRAAK TE ROTTERDAM BERECHT.
Het A.N.P. meldt:
ROTTERDAM» 23 Mei. De Rotterdamsche
rechtbank heeft uitspraak gedaan in de zaak van
den 63-jarigen kleermaker B. N. J. de R. en den
42-jarigen klinker M. v. d. O. beiden zonder vaste-
woonplaats, die veertien dagen geleden terecht
moesten staan wegens inbraak in de villa van mr.
H. C. Hintzen aan de Groene Wetering te Rotter
dam. Beide mannen hadden in den nacht van het
vorige jaar een groote hoeveelheid zilveren voor
werpen uit deze villa weggenomen en te Amster
dam aan den man gebracht.
De rechtbank achtte de schuld van de ver
dachten bewezen en veroordeelde beiden tot drie
jaar gevangenisstraf, terwijl de R. daarna ter be
schikking van de regeering zal moeten worden ge
steld.
Fransche Admiraliteit geeft
verliezen toe.
Een duikboot, een torpedobootjager en een
ravitailleeringsschip.
Het D. N. B. meldt:
De Fransche Admiraliteit maakt bekend: Tijdens
de operaties op de Noordzee, aan de kust der Ne-
derlandsche eilanden en van Vlaanderen, heeft de
Fransche marine de duikboot ..Doris", den torpedo
jager „Le Droit" en het ravitailleeringsschip „Le
Niger" verloren.
Gevluchte Noren mogen naar
hun land terugkeeren.
Hun aantal wordt op 2500 geschat.
HET D.N.B. bericht uit Oslo dat de Duitsche
autoriteiten toestemming hebben gegeven dat de
Noren, die vrijwillig naar Zweden zijn gevlucht,
terug mogen keeren. Vermoedelijk zullen zij van
25 Mei af met speciale treinen via Kongsvinger
terug worden gebracht. Vrouwen en kinderen zul
len zoo de grens kunnen passeeren. Mannelijke
personen tuschen 18 en 55 jaar zullen een pas
of andere legitimatie moeten hebben. Het aantal
vluchtelingen wordt op 2500 geraamd.
