Haarlem's Dagblad
Jtaiië
in owlIoq
en J-Jiankcifk
Cng-eiand
Oorlogstoestand
heden ingegaan
Koffie- en thee
distributie.
Waf gebeurt er met de
textiel-bonnen?
Een auto, die „op beukenhout loopt".
Huisdier distributie.
Benzine en steenkolen
voor de industrie.
Actiketeu^
57e Jaargang No. 17477
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Dinsdag 11 Juni 1940
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35 Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15. Groenljes zie rubriek. i
Mussolini zegt geen
andere volken in
het conflict te willen
betrekken
Het Italiaansche persbureau Stefani meldtMaandagmiddag om 16 uur 30 heeft de
Italiaansche minister van buitenlandsche zaken, graaf Ciano, in het Palazzo Chigi te
Rome, den ambassadeur van Frankrijk ontvangen. Hij iegde tegenover hem de
volgende verklaring af
„Z.M. de koning en keizer verklaart dat Italië zich van Dinsdag 11 Juni af in
staat van oorlog beschouwt met Frankrijk."
Om 16 uur 45 ontbood Ciano den ambassadeur van Groot-Brittannië, wien hij in
gelijkluidende termen mededeelde dat Italië zich in staat van oorlog beschouwde
met Groot-Brittannië.
Mussolini deed mededeeling van de oorlogsverklaring in een rede die hij van
het balkon van het Palazzo Venezia te Rome hield voor een groote menigte, die
zich op het Venetiaansche Plein had verzameld. De Duce zeide o.a.
„Wij nemen de wapens op ter verdedi ging, na het probleem der vastelands-
grenzen te hebben opgelost, van onze zeegrenzen. Wij willen de territoriale en
militaire ketenen verbreken, die ons in onze zee verstikken, want een volk van
45 millioen zielen is niet waarlijk vrij, wanneer het geen vrijen weg naar den
Oceaan heeft."
Mussolini verklaarde plechtig dat Italiëniet het voornemen heeft andere volken,
die aan Italië ter zee en te land grenzen in het conflict mee te sleepen. „Mogen
Zwitserland, Joego-Slavië, Turkije, Egypte en Griekenland acte nemen van deze
woorden."
Na deze betooging bedjaf de menigte zich naar het koninklijk paleis, waar den
koning-keizer een hulde werd gebracht.
(Voor den volledigen tekst van Mussolini's rede, zie men elders in dit nummer.)
Von Ribbentrop bij den Italiaanschen
ambassadeur.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Onmiddellijk nadat de Duce de wereld bekend
had gemaakt dat Italië aan-de zijde van Duitsch-
land den strijd opneemt tegen de- gemeenschappe-
lijken vijand, Engeland en Frankrijk, begaf de
rijksminister van buitenlandsche zaken, Von Rib
bentrop zich naar de Italiaansche ambassade om
den ambassadeur, Dino Alfieri, geluk te wenschen
uit naam van den Führer met deze beslissing, die
het noodlot bepaalt. Tevens bracht hij de geluk-
wenschen over van 't geheele Duitsche volk, dat zich
thans inniger dan ooit verbonden weet met het
fascistische Italië.
Telegrammen van Hitier.
Het D.N.B. meldt voorts:
De Führer heeft den koning van Italië en kei
zer van Ethiopië een telegram gezonden van den
volgenden inhoud:
„De voorzienigheid heeft gewild dat wij tegen
onze eigen voornemens in gedwongen zij de vrij
heid en de toekomst van onze volken te verdedigen
in den strijd tegen Engeland en Frankrijk. Op dit
historische oogenblik, waarop zich onze legers tot
trouwe wapenbroederschap vereenigen, voel ik mij
gedrongen Uwe Majesteit mijn hartelijkste groeten
te zenden. Ik ben er vast van overtuigd dat de
geweldige kracht van Italië en Duitschland de
overwinning zal behalen op onze tegenstanders. De
levensrechten van onze beide volken zullen dan
voor alle tijden beveiligd zijn".
w.g. ADOLF HITLER
Aan Mussolini heeft de Führer het volgende tele
gram gezonden:
„De wereldhistorische beslissing, die gij hebt
afgekondigd, heeft mij ten diepste bewogen. Het
geheele Duitsche volk denkt op dit oogenblik aan
u en uw land. De Duitsche weermacht verheugt
zich in den strijd te kunnen staan aan de zijde der
Italiaansche kameraden. In September van het
vorige jaar hebben de Britsche machthebbers het
Duitsche rijk zonder reden den oorlog verklaard. Zij
wezen ieder aanbod tot een vreedzame regeling
Café's krijgen 90 pCt.,
ziekenhuizen 100 pCt.
Naar wij vernemen is er voorloopig geen kans dat
de café- en restaurantbezoekers het zonder kopje
thee of koffie moeten doen. Die bedrijven hebben
zoo vernemen wij van het Distributiebureau te
Haarlem 90% van het normale verbruik toe
gewezen gekregen. Er zal dus wel zuinig te werk
gegaan moeten worden, want er is natuurlijk veel
hans. dat er op den duur in de café's en restau
rants meer vraag naar koffie en thee komt. Als de
öenschen thuis, door de rantsoeneering, de koffie-
boonen en de blaadjes thee moeten tellen, komen
zij er immers gemakkelijk toe om buitenshuis die
versnapering te gaan genieten!
Hetzelfde percentage koffie en thee hebben de
cantines van inrichtingen waar veel personeel
werkt. Er zijn geen toewijzingen gegeven aan klei
nere bedrijven waar bijvoorbeeld een huisbewaar
der voor koffie en thee zorgde.
De ziekenhuizen hebben, voorloopig 100% van
het gewone verbruik van koffie en thee mogen
behouden.
van de hand. Ook uw bemiddelingsvoorstel, Duce,
kreeg toen een hard „neen" te hooren. De toe
nemende miskenning der nationale levensrechten
van Italië, door de machthebbers in Londen en Pa
rijs heeft thans ons, die in wereldbeschouwing
door onze beide revoluties en politiek door de ver
dragen reeds altijd ten nauwste verbonden waren,
definitief bijeen gebracht in den grooten strijd om
de vrijheid en toekomst van onze volken. Duce
van het Fascistisch Italië, aanvaard de verzeke
ring der onverbrekelijke strijdgemeenschap van
het Duitsche met het Italiaansche volk. Ik zeJf
zend u als steeds in trouwe kameraadschap de
hartelijkste groeten".
w.g. ADOLF HITLER.
Krijgsgevangenen uit Haarlem en
omstreken.
Een aantal komt heden en Woensdag.
Bij de Stichting „Haarlem's Bloei" is een tele
gram ontvangen uit Enschedé, daj, een aantal krijgs
gevangenen van Haarlem en omstreken heden te
3.30 uur thuis komt.
Tot zoover dit telegram.
Nader vernemen wij van het gemeentebestuur
van Enschedé dat ook Woensdag een aantal krijgs
gevangenen kan verwacht worden.
Alleen materiaal voor steekproeven.
Het is al eenige weken zoo dat textielwaren alleen
verkocht mogen worden op vertoon van de stam
kaart. De verkooper mag van elk artikel slechts
één stuk (bijvoorbeeld één japon, één mantel,
een coupon voor één costuum of één jas en één
paar kousen) afgegeven, terwijl hij bovendien een
verkoopbriefje op naam moet invullen in duplo,
één voor zijn eigen archief en een voor den kooper
om té bewaren.
Ongetwijfeld is de vraag bij velen gerezen:
wat gebeurt er met deze textiel-bonnen? Alleen
te Haarlem worden er dagelijks duizenden of
zijn het er tienduizenden? geschreven. Alles gaat
vrijwel op de stamkaart. Zelfs op de Botermarkt.
Wie een waschhandje van 5 cent koopt moet zijn
stamkaart toonen.
Wij hebben een antwoord gevraagd aan den heer
A. van Driel, den directeur van het Haarlemsche
Distributie-bureau. Hij deelde ons mede: Er is op
dit oogenblik geen distributieregeling van text iel -
goederen. Of die komt moet afgewacht worden
De overheid heeft voorloopig den maatregel van
van verkoop van één stuk van elk artikel op de
stamkaart en invulling van bonnen ingevoerd om
het hamsteren, dat op vrij groote schaal geconsta
teerd werd, tegen te gaan. Het is niet te doen
om aan alle verkoopers van textiel-goederen voor
te schrijven om de bonnen aan een centraal punt
ter controle in te leveren, want dan zou men een
leger ambtenaren noodig hebben om van eiken
stamkaart-houder een rfegister aan te leggen van
zijn koopen. Natuurlijk zou dat wel het middel
zijn om te onderzoeken of er nu toch niet enkelen
zijn die alsnog hamsteren. Iemand die het er bij
de bestaande regeling op gezet heeft alsnog on
gemotiveerde aankoopen te doen, kan immers bij
verschillende winkeliers inkoopen gaan doen. Maar
er staat toch een stok achter de deur om
uitwassen tegen te gaan! De ambtenaren die be
last zijn met de controle op de maatregelen zullen
bij de winkeliers steekproeven nemen. Als er
iemand is die de winkels afloopt om overal iets te
hamsteren, kan deze op die manier tegen de lamp
loopen. De wetenschap, dat dit controle middel
bestaat, zal wel preventief werken. En het is een
algemeen belang, dat zulle hamsteren voorkomen
wordt!
Wel worden zoo deelde de directeur ons
mede in de laatste dagen de voorschriften wal
soepeler toegepast bij aankoopen van huwelijks- en
baby-uitzetten. Men heeft in Den Haag ingezien,
dat het niet opgaat menschen die gaan trouwer
af te schepen met één handdoek en één laken. Een
luier voor een baby zou elke moeder tot zenuw
patiënte maken. Nu is vastgesteld, dat als jonge
menschen een bewijs overleggen van het gemeente
bestuur dat zij ondertrouwd zijn, de winkelier hen
een bescheiden huwelijksuitzet mag leveren. Ook
aanstaande moeders mogen een bescheiden luier
mand koopen of als zij die nog gedeeltelijk hebben
met het hoog-noodige aanvullen.
Het is ons tenslotte opgevallen, dat er wat den
verkoop Van textiel-goederen op stamkaart betreft,
niet in alles één lijn getrokken wordt. Zoo stonden
er Maandag twee kooplieden in knotten wol op dp
Botermarkt. De een verkocht op de stamkaart,
terwijl de ander meende, dat knotten wol buiten
de regeling vielen. De eerste koopman meende dal
zijn collega hem op die manier oneerlijke concur
rentie aandeed, want het publiek koopt blijkbaar
het liefst zonder bonnen.
Inderdaad zou het aanbeveling verdienen als
alle kooplieden verplicht werden in deze één
gedragslijn te volgen.
IS PIERRE COT DOODGESCHOTEN?
Het D.N.B. verneemt van de Fransche grens, 11
Juni: Volgens hier ontvangen berichten is de voor
malige Fransche minister voor luchtvaart Pierre
Cot door een groep Fransche vliegers in zijn woning
overvallen en buiten Parijs doodgeschoten.
Het menschelijk vernuft is allerwegen in de weer
om de ongerieven, welke het wereldgebeuren ons
oplegt, te beperken. De auto werd vervangen door
paard en wagen, en we 'probeeren dat te romanti-
seeren en zoo gunstig mogelijk voor te Stellen,
maar velen van ons zouden, wanneer ze morgen
weer in een auto konden stappen, vooral wat hun
zaken betreft gelukkigei zijn. Dat heeft de be
kende Haarlemsche auto-expert Gadsonides ook
begrepen, en daarom construeerde hij een houtgas
generator voor personen auto's, welke hij voorloo
pig op een twoseater gemonteerd heeft. Deze auto
loopt dus niet op benzine maar ophout!
De generator wordt met blokken beukenhout
gestookt, waarvan de kosten tot benzine staan als
1 3. Het voorloopig model heeft proef gereden en
het was mogelijk een snelheid van 80 K.M. per
uur te behalen. Als bijzonderheid dient nog ver
meld, dat de wagen ook start op dit houtgas, in te
genstelling met wagens, die op houtgas loopen, en
die met benzine gestart moeten worden.
(De secretaris van het Comité tot
hulpverleening aan dieren in oor
logstijd hééft n. a. v. de distributie
van eten voor huisdieren verklaard,
dat deze in ons land toch te
vet zijn)
't Is me wat, die secretaris
Werpt als dierenvriend daar maar es
Op het huisgedierte 'n smet;
Onze katten, onze honden
Krijgen daar zoo onomwonden
Achteraf van hem huu vet.
Zij besluiten, saamgedreven,
Niet als kat en hond te leven,
Zooals de traditie was,
Maar om poot in poot te strijden,
Tegen d'ongunst dezer tijden,
Een in nood, zoo niet in ras.
't Kan den hond een katzwijm geven
En de kat een hondenleven,
Als het brave huisdier weet,
Dat het, volgens resolutie
Van de menschendistributie
Moet gaan leven op dieet.
En daar, als het nieuwtje waar is,
Komt dan nog die secretaris
Zeggen in zijn rauwe taal,
Niet, dat zij ietwat gezet zijn
Maar ronduit, dat zij te vet zijn,
Dat is waarlijk een schandaal.
Beste katten, brave honden,
Raak nou niet zoo opgewonden.
Denk eens aan de slanke lijn;
Houd j' eraan, je over zaken
Van den mensch niet dik te maken,
Dat kan slechts je voordeel zijn.
Te Haarlem wordt geholpen waar
dit mogelijk is.
Wij weten nog niet zoo zei de heer A. van
Driel, de directeur van het Distributie-bureau voor
Haarlem, ons hoe het met de brandstoffen-voor
ziening voor huisbrand in den aanstaanden winter
zal gaan. De verwachting is, dat wij voor huisbrand
de beschikking houden over de opbrengst van onze
mijnen in Limburg. Algemeen wordt aangenomen
dat die in onze behoeften kunnen voorzien. De moei
lijkheid is evenwel dat het transport op dit oogen
blik nog sterk bemoeilijkt is. Gehoopt wordt in-
tusschen dat dé transport-bezwaren voor een groot
gedeelte in de komende maanden overwonnen kun
nen worden.
Op dit oogenblik wordt gezorgd, dal de in
dustrie de steenkolen krijgt die noodig zijn voor
het in stand houden van de bedrijven.
Daarin zijn wij tot heden geslaagd, wat een ge
lukkige omstandigheid is, want het is een algemeen
belang dat het industrieele leven zooveel mogelijk
bevorderd wordt.
Gaarne zouden we ook meer doen wat de ver
strekking van benzine aan de industrie betreft,
maar de ons gegeven voorschriften staan dit niet
toe. Wat mogelijk is doen wij. Met combinatie is in
sommige gevallen wel wat te bereiken. Wij hebben
bijvoorbeeld een regeling gemaakt waarbij het
bouwvak te Haarlem gezamenlijk in totaal de be
schikking heeft over benzine voor 8 vrachtauto's.
Daardoor is het althans mogelijk de meest-nood-
zakelijke transporten te doen plaats hebben.
De taxi's te Haarlem.
Wij wezen er op. dat in ons land ongelijkheid
bestaat wat de verstrekking van benzine be
treft. Blijkbaar is dat een gevolg van de omstan
digheid, dat de benzine-distrbutie in verschil
lende gemeenten in andere handen is. In de
eene gemeente zorgt de burgemeester er zelf
voor. in een andere is het aan den commissaris
van politie opgedragen, er zijn ook gevallen,
dat de regeling ter uitvoering gegeven is aan
den directeur van het Distributiebureau (zoo
als te Haarlem), terwijl er ook weer gebieden
zijn, waar de Kamer van Koophandel er mee be
last is.
Het gevolg is natuurlijk dat er tegenstrijdige
besluiten genomen worden. In Aalsmeer krij
gen, om een voorbeeld te noemen de handelaars
die bloemen op de veilingen koopen, geen benzine
voor de auto's, om die bloemen naar hun
klanten te vervoeren, terwijl er wel in de omge
ving benzine verstrekt wordt aan telers die
bloemen naar de veiling te Aalsmeer te bren
gen.
De heer Van Driel beaamde dit. Er was te
Haarlem, in het belang van zieken en ouden van
dagen, een regeling gemaakt waarbij 8 van de
104 taxi's zouden rijden, maar er kwam uit Den
Haag de mededeeling dat dit niet mocht. Ik heb
evenwel gehoord, dat de taxi's te Leiden wel mo
gen rijden.
De verwachting is evenwel dat er binnenkort
een rijksregeling komt voor de distributie van
benzine. Het is aan te nemen dat er dan een
uniforme richtlijn komt, waardoor een einde zal
komen aan de verschillende maatstaven van be
oordeeling.
Inzameling van Haarlem's Dagblad
voor het „Hulpcomité 1940".
Tweede verantwoording.
v. V. ƒ1.—, Dames M. 7 10.—, Mej. G. v. H.
ƒ2.50. Fam. B. S. ƒ5.—, L. 2.50, De J. 1.—, J. H.
V. 1.—. P. V. ƒ0.50, v. M. ƒ1.—, v. d. V. ƒ0.50,
H. B. 0.50. v. K. 0.25, M. H. G. ƒ0.25. v. D.
ƒ0.25. L. St. ƒ0.25. H. Sch. ƒ0.15. De Gr. ƒ0.25,
W. S. 0.50. R. L. 0.25. B. R. ƒ0.25; Sch. ƒ0.15.
P. v. H. f 0.20, W. A. W. ƒ0.25, H. Sch. ƒ0.15.
Mevr. P. K.—M. ƒ25.—, E. J. W. K. ƒ5.—, D. S.
5.—, De M. 1.—, B. L.—H. 100—, C. H. 10—,
J B. S. 2.50, B. 2—
Thans is in het geheel bij ons blad binnen
gekomen 618.50.
Giften kunnen worden afgegeven aan onze
bureaux Groote Houtstraat 93 en Soendaplein 37
of overgeschreven worden op onze postgiro
rekening No. 38810 ten name van Haarlems Dag
blad onder vermelding „Hulpcomité 1940" en
onder opgave, hoe men zijn gift verantwoord
wenscht.
Het woord is aan
Menander:
Dit is eerst leven: niet alleen
voor zichzelven te leven.
Ned. Groènten- en Fruitcentrale
koopt aardbeien.
Vooruitzichten op export niet gunstig.
Minimumprijs 17 cent per K.G.
In verband met de transportmoeilijkheden
en de onzekere vooruitzichten voor den export
heeft de Ncderlandschc Groenten- en Fruit
centrale met de fabrikanten van aardbeien-
pulp een overeenkomst gesloten, waarbij zij
voor rekening van de Groenten- en Fruitcen
trale de aardbeien, die tegen een vastgestelden
minimumprijs niet worden gekocht, zullen in
maken.
Dit is een belangrijk en ook zeer ingrijpend be
sluit, dat door de tuinders ongetwijfeld met groote
belangstelling zal worden vernomen.
Vooral nu de vooruitzichten op export gering
zijn Engeland valt als kooper af is het van
beteekenis te weten, dat de oogst toch zal kunnen
worden geplaatst.
Voor een vlot verloop van de getroffen regeling
is voor de verschillende districten, waar onder nor
male omstandigheden aardbeien door de fabrikan
ten worden gekocht voor verwerking, een fabri
kant aangesteld, die voor de geheele groep met de
leiding en de verdeeling onder de overige fabri
kanten is belast.
Voor de districten Beverwijk, Heiloo en
Castricum is daarmede belast de firma Gebr.
Bos en Co. te Amsterdam, die bij de uitvoe
ring van haar taak geasissteerd wordt door
de N.V. v.h. Gebr. Docter te Beverwijk. Voor
deze laatste firma treedt op de heer R. van
Lunzen.
Veilingen, waar in normale omstandigheden niet
voor fabrieksdoeleinden wordt gekocht, komen
voorloopig niet in aanmerking voor deze regeling.
Daarentegen moeten veilingen, die de aardbeien
altijd voor versche consumptie verkochten,
dit blijven doen en kunnen niet voor de fabrieken
gaan verkoopen.
Aan de Beverwijksche veilingen zullen dus de
belangrijke verkoopen ten behoeve van de binnen-
landsche markt op normale wijze doorgang vin
den. De rest van den aanvoer, dat deel dus, wat
in vorige jaren voor. export bestemd was, wordt
voor rekening van de Groenten- en Fruitcentrale
Lngepulpt.
Als fabrieksaardbeien komen slechts aardbeien,
zonder dop in aanmerking. Fabrikanten kunnen
hieruit koopen uitsluitend voor eigen behoefte,
resp. voor verkoop aan iam- en marmelade-fabri
kanten, die niet zelfstandig op de veilingen koopen.
In verhouding tot den totalen aanvoer zullen dit
vermoedelijk geen groote hoeveelheden zijn.
De hoeveelheden, die voor fabricage in aanmer
king komen, dienen op de meest economische wijze
te worden vervoerd. De veilingen kunnen hieraan
zelf aandacht besteden en moeten zich hierover
verstaan met den leider-fabrikant.
De aardbeien worden op de gewone wijze ge
leverd. De fabrikant zal dus de verantwoording
dragen voor het door hem in ontvangst genomen
aantal sloffen resp. de gewichten.
Het spreekt vanzelf, dat de fabrieksaardbeien
aan de daarvoor gestelde kwaliteitseischen moeten
voldoen en dat de leider-fabrikant, zoowel als d®
veiling daarvoor verantwoordelijk zijn.
Te Beverwijk is een pulpstation gevestigd. De
voor de centrale te Castricum en Heiloo gekochte
aardbeien worden hier ter plaatse ingepulpt
Nader vernemen wU. dat de Nederlandsche
Groenten- en Fruitcentrale voor Beverwijk
de minimum prijs heeft vastgesteld op
17 cent per Kilogram, bruto voor netto.
Zooals bekend is worden de manden
meegewogen, terwijl aftrek van tarra niet
plaats vindt. In plaatsen, waar uitsluitend netto
wordt verkocht is de vastgestelde minimum
prijs 18 ets. per K.G.
De prijs, die aan de tuinders in Kennemerland
voor de aardbeien, aangekocht voor de Nederland
sche Groenten, en Fruitcentrale zal worden uitbe
taald, is 17 cent per K.G.
Dit is de zoogenaamde vergoedingsprijs. De mi
nimumprijs aan de veilingen is 19 cent per K.G.
Voor de binnenlandsche markt, dus voor aard
beien, die bestemd zijn voor de consumptie, is geen
minimumprijs vastgesteld.
Voor deze aardbeien blijft de markt dus volko
men vrij.
WANDGEDIERTE.
ABSOLUTE VERDELGING onder geheimhouding
en schriftelijke garantie.
Zuiverings Onderneming
„RADICA A L"
Gen. Cronjcslraat 135 Telefoon 11657.
Waar anderen faalden, slaagden wij.
(Adv. Ingez. Med.)
HEDEN; 8 PAGINA'S.
Wat gebeurt er met de textiel-bon
nen? pag. 1
Benzine en steenkolen voor de Haar
lemsche industrie: pag. 1
Waarom te Haarlem geen taxi's
rijden. pag. 1
De Zeeweg te Bloemendaal. pag. 2
Flitsen: Weerbericht. pag. 3
v. H.: De Koekoek. pag. 3
De mannen met meer werk. pag. 3
H. V. G. B. bestaat 15 Juni e.k. 40
jaar. pag 4
Uit Haarlem Zuid-West; een ge
zochte forensenwijk. pag. 6
K. de Jong: Hei derde Zomerconcert
van de H. O. V. pag. 6