Haarlem s Dagblad
Qv&ieensteMmirig)
tusschm diitlex
en HlussoÜai.
ActikeCen
De Oorlog in Frankrijk.
Pantoffels.
BERICHT
57e Jaargang No. 17484
Uitgave lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgavan en Algem Drukkerij N.V Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuidei Buiten Spaarne 12.
feletoon: Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713 Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 19 Juni 1940
Abonnementen per week ƒ0.25. per maand ƒ1.10,
per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35 Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
R. P.: De oorlog in Frankrijk pag. 1 3
Volkstuintjes. pag. 3 3
Flitsen: Haast. pag. 3 jj
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en J
daarbuiten. pag. 3
Voor de Vrouw. pag. 4 g
Sport in 't Kort. pag. 6 g
J. B. Schuil: V. Z. O. D. speelt „On- s
der één dak". pag. 2
S. S.-troepen in Nederland.
Belast met politietaak.
's-GRAVENHAGE, 19 Juni (A.N.P.) Van
middag te half een zal op het Binnenhof de rijks-
sommissarïs van het bezette Nederlandsche gebied,
rijksminister Seyss-Inqrart. rnr défilé afnemen nan
een „S.S.-Totenkopfregiment", een keurkorps, dat
met onze marechaussee te vergelijken valt en hier
te lande is met het doel een politietaak te vervul
len.
Een kustvloot, bestaande uit 18 visschersscbepen. is uit Scheveningen uitgevaren ter vangst. Een rijke buit wordt zichtbaar, als het net boven
den waterspiegel wordt getrokken
Het woord is aan
Petit-Senn
Niet wat toy hebben doch wat wij ge
nieten maakt onzen overvloed uit.
Zeven dooden bij luchtaanval
op Keulen.
Huizen vernield en beschadigd.
KEULEN, 19 Juni (D.N.B.) Bij een luchtaanval
van vijandelijke vliegers op het stadsgebied van
Keulen in den naoht van 17 op 18 Juni zijn zeven
burgers gedood en een aantal anderen gewond.
Eenigc woonhuizen werden vernield en verscheidene
gebouwen gedeeltelijk beschadigd.
Roosevelt tegenstander van gebruik
van Amerikaansclie troepen in
Europa.
WASHINGTON, 19 Juni (DN.B.) De vice-
minister van oorlog, Johnson heeft gisteren in een
rede gesproken over de moeilijkheden om een
strijdend Amerikaansch leger te verzorgen. Troepen
te verzorgen, die op manoeuvres zijn, aldus Johnson,
is vrij eenvoudig, maar heel iets anders is het wan
neer Amerikaansche troepen buiten de grenzen der
Vereenigde Staten zouden moeten strijden. Hier
mede doel ik niet op de mogelijkheid, dat een
Amei iaanseh expeditiecorps naar Europa zou ge
zonden worden. President Roosevelt is tegen het
gebruik van Amerikaansche troepen in Europa.
Men moet echter in het oog houden dat de Ver
eenigde Staten zich verplicht hebben tot de verdedi
ging van het Westelijke halfrond en dat beteekent
dat desnoods Amerikaansche troepen ergens tus-
schen Alaska en Vuurland zouden worden heen
gezonden, dat zij in het Poolklimaat of in het tro
pische oerwoud zouden moeten strijden en verzorgd
worden en dat men waarschijnlijk ook nog zou moe
ten zorgen voor de troepen van bondgenooten.
N.V. NEDERLANDSCHE LLOYD
AMSTERDAM, 19 Juni. In de algemeene ver
gadering der N.V. Nederlandsche Lloyd, te houden
op 9 Juli a.s„ zal door de directie worden voor
gesteld over 1939 een dividend van 15 procent
(v.j. 15 procent) uit te keeren. (A.N.P.)
„Haarlem's Bloei".
Een vacanticplan voor Zuid-Kennemcrland.
Menigeen zal misschien denken: Haarlem's
Bloei, och, dat is een organisatie die in den tegen-
woordigen tijd niet veel doen kan. Wie denkt er
nu aan vreemdelingenverkeer en wat er mee sa
menhangt?
Wij willen de bewoners van Haarlem en om
streken, die zoo redeneeren, tot andere gedach
ten trachten te brengen.
Zeker: ..Haarlem's Bloei" heeft in den laatsten
tijd heel wat plannen, waaraan veel werk is ge
weest, moeten opgeven: de fototentoonstelling, de
Camera Obsoura feesten, de loterij (een belang
rijke bron van inkomsten) dat alles kon niet
doorgaan. Maar toch heeft' men ten kantore in
het Verkeershuis aan het Stationsplein niet stil
gezeten: de veranderde omstandigheden gaven
ook ten deele verandering in den aard van het
werk. maar gewerkt wérd er.
Zoo is er bij Haarlem's Bloei een vacant ieplan
voor Zuid-Kennemerland in voorbereiding, waar
voor de medewerking zal worden gevraagd van
Horeca f Men heeft gemeend en dit zal ook
wel het geval zijn dat toch nog wel velen met
vacantie zullen gaan maar dan op een goed-
koopere manier. Er zal b.v. veel van de fiets ge
bruik gemaakt worden. Nu ligt Haarlem al zeer
gunstig voor vreemdelingenverkeer en voor de
uitvoering van vacantiepiannen op den huidigen
grondslag. Bij dien grondslag behooren ook niet
te hooge tarieven van hotels en pensions. In dit
opzicht is natuurlijk de medewerking van Hore
ca f van groote waarde.
Veel vragen komen in den laatsten tijd bij
Haarlem's Bloei in van dezen aard: hoe kan ik
reizen? Kan ik daar en daar per fiets heen?
Ten kantore is men nu bezig, daarover inlich
tingen te verzamelen, ook in samenwerking mot
den A.N.WB.
Binnen zeer korten tij'd, misschien Donderdag
al, zal Haarlem's Bloei doen verschijnen een
beknopte dienstregeling voor spoor, tram en bus.
Wij spraken zoo juist van een gedeeltelijke ver
andering in de taak van Haarlem's Bloei. Deze
verandering kwam wel duidelijk aan den dag toen
dc treinenloop nog niet geregeld was. Toen werd
op twee voortdurend bijgewerkte kaarten in het
kantoor van Haarlem's Bloei door middel van ge
kleurde lijnen dagelijks aangegeven hoe ver men
kon komen met trein en bus. Het publiek, dat zoo
gemakkelijk in het kantoor even binnenloopt,
omdat het zioh er thuis gevoelt, kon dan onmid
dellijk worden ingelicht.
Buitengewoon goed werk is ook gedaan wat
betreft liet geven van inlichtingen over ver
misten. Over een groot deel van het aantal ver
misten heeft, men bij Haarlem's Bloei binnen zeer
korten tijd het publiek kunnen inlichten en ge
ruststellen. doordat velen op het kantoor hun
wedervaren kwamen vertellen en men met deze
mededeelingen weer anderen kon helpen.
Zoo blijkt wel dat Haarlem's Bloei ook in dezen
tijd veel werk verzet heeft.
Zij nog vermeld dat bij het samenstellen van
het vacanfcleplan van Zuid-Kennemerland na
tuurlijk ook de Bond voor Vreemdelingenverkeer
voor Zuid-Kennemerland wordt ingeschakeld.
HEDEN: 8 PAGINA'S.
Met groote snelheid heeft zich de debacle van
het Fransche leger verder voltrokken. La debacle
dat is de titel van Emile Zola's roman, gewijd
aan den ondergang in den Fransch-Duitschen oor
van 1870'71. En dat boek werd op deze plaats
enkele dagen geleden nog geciteerd naar aanleiding
van de overgave van Parijs, dat zeventig jaar ge
leden nog een vesting was en pas na een beleg van
K/ maand capituleerde. Nu was het een open stad,
die werd prijsgegeven zonder strijd om haar ver
nietiging te voorkomen.
Degenen die verwacht hadden dat de terugtrek
kende Fransche legers na de overgave van Parijs
nog den uitersten weerstand zouden bieden b ebben
ach daarin kennelijk vergist. Men kan uit het
tempo van den Duitschen opmarsch niet anders af
leiden dan dat slechts op enkele punten goed-ge-
organiseerde weerstand is geboden en dat het al
gemeene beeld een vluchtend leger toont. Tegen
de overmacht der Duitsche technische bewapening
en organisatie is het niet bestand gebleken of
schoon het naar verhouding tot dien tijd on
getwijfeld veel beter bewapend en voorbereid was
dan de Fransche legers van het Derde Keizerrijk
dat in 1870 waren.
Als later de historie van dezen oorlog geschreven
zal worden zal ongetwijfeld veel meer omtrent de
oorzaken van de Fransche ineenstorting aan den
dag treden dan men nu weet. Veelzeggende ver
schijnselen hebben zich voorgedaan reeds toen de
insluiting van het geallieerde leger in Vlaanderen
op verkeerde strategie duidde, toen generaal Ga-
melin van zijn opperbevel werd ontheven en ver
vangen door den bejaarden Weygand, toen her
haalde wijzigingen in het kabinet bewezen dat
de Fransche politici het onderling niet eens waren
over het te voeren beleid en tenslotte de premier
Paul Reynaud moest aftreden en vervangen werd
door den ouden maarschalk Pétain, die vier-en-
tachtig is. Onmiddellijk wendde hij zich per radio
tot het Fransche volk en deelde hij mede dat
Frankrijk den strijd moest staken en dat hij zich
tot de Duitsche rijksregeering gewend had. Over
zijn verzoek om een wapenstilstand hebben Hitier
en Mussolini gisteren te München beraadslaagd.
Tot dusver is alleen medegedeeld dat zij het om
trent het antwoord geheel eens zijn geworden. Hun
voorwaarden zijn nog niet bekend en de achtervol
ging der Fransche legers door de Duitschers is zich
inmiddels blijven voortzetten, waarbij tal van
steden en vestingen met historische namen in han
den van de overwinnaars zijn gevallen zonder dat
van eenig blijvend verzet sprake was. Dit geldt
voor Verdun, dat in den wereldoorlog het midden
punt van een ontzettenden strijd was, vele maan
den lang, waarbij aan weerszijden honderdduizen
den dooden vielen. Het geldt voor Metz, eveneens
een vesting, waarin in 1870 het Fransche leger on
der maarschalk Bazaine geruimen tijd belegerd
werd en voor Belfort, in dien tijd als „sleutel van
den Elzas" eveneens maanden lang belegerd. Het is
duidelijk dat de Duitschers zeer groote beteekenis
hechten aan de verovering van het in Midden-
Frankrijk félegen Le Creusot, niet als herinnering
aan historische wapenfeiten en gebeurtenissen
maar omdat deze stad de grootste wapenfabrieken
van het land herbergt, in feite het centrum van de
Fransche wapenindustrie is. Haar verovering, na
de bezetting van de groote industrie-centra in het
Noorden, sluit den aanvoer van nieuwe bewapening
voor de Fransche troepen vrijwel uit. Was daar ove
rigens nog kans op? Men is geneigd te veronderstel
len dat de overgave van Parijs op de reeds in aftocht
zijnde Fransche legers een zoo ontmoedigenden in
vloed moet hebben gehad dat de strijd toen feite
lijk al beslist was. Maar daaromtrent, evenals om
trent de fouten in het militaire beleid, de technische
minderheid in bewapening en de geschillen die zich
onder militaire en politieke leiders van het land
hebben voorgedaan zal pas later een duidelijk beeld
tiaar voren kunnen treden.
Het is een ontzaglijke overwinning die de Duit
schers op de Franschen hebben behaald in een
veldtocht van zoo korten duur.
Blijkens de gisteren door den Engelschen pre
mier Churchill in het Lagerhuis afgelegde ver
klaringen stelt de Engelsche regeering zich op het
standpunt dat Engeland den strijd zal blijven voe
ren, zoo noodig alleen, en „dat de Franschen hun
toekomst in het geding zouden brengen als zij niet
den oorlog zouden voortzetten volgens hun ver
dragsverplichtingen, waarvan Engeland hen niet
heeft ontslagen". Men kan thans niet anders ver
wachten dab dat de strijd te land op het Europee-
sche continent weldra geëindigd zal zijn en dat de
Duitschers spoedig hun offensief op Engeland
zullen gaan richten.
R. P.
Conferentie te München
reeds geëindigd.
MÜNCHEN, 18 Juni (D. N. 6.). Hitler en Mussolini zijn heden in een bespreking
in München over het standpunt van de beide verbonden regeeringen ten aan
zien van het Fransche verzoek om een wapenstilstand tot overeenstemming
gekomen.
De Führer en de Duce zijn na afloop der besprekingen weer uit München
vertrokken.
(Men zie ook elders in dit nummer.)
(Dc verkoop van pantoffels is vrij
gebleven.)
Schoenen zijn wel heel gewichtig
In ons menschelijk bestaan,
Of wij dapper of voorzichtig
Door ons aardsche leven gaan.
Dus een schrik heeft ons bekropen,
Toen ons onlangs werd gezegd,
Dat het vrije schoenen koopen
Nu aan banden werd gelegd.
Eén ding om ons te verzoenen
Met die voetzorg is er wel,
Er zijn nog veel vrije schoenen
Van bijzonder soort model.
En speci'aal kunnen de vrouwen
In den schoonen zomertijd,
Zich nog vreugdevol beschouwen,
Als van schoenenzorg bevrijd.
Voor de mannen geeft het halen
Van een nieuw paar grooter last,
Als tenminste dan sandalen
Niet de soort zijn, die hun past.
Maar één uitzondring moet 'k geven,
Een merkwaardige daarbij.
Voor het eerst in heel hun leven
Zijn pantoffelhelden vrij.
P. GASUS.
Opzienbarend heetwater apparaat
Direct aan iedere kraan aan te sluiten, waarna
op slag KOKEND WATER vloeit. Geheel com
pleet ƒ12.75. Vraagt nog heden gratis demonstratie
zonder koopverplichting aan
TECHN. INDUSTRIE. Tempeliersstraat 26,
HAARLEM.
lAdv.^lngez. Med.)
Kotter aan groot gevaar ontsnapt.
Mijn op twintig meter achter den achtersteven
ontploft.
SCHEVENINGEN, 19 Juni. Gisterenmiddag
omstreeks vijf uur was de Scheveningsche trawl-
kotter SCH 12, schipper G. de Heyer. van de vis-
scherij op weg naar huis. Het schip had bijna de
Scheveningsche haven bereikt, toen ongeveer 20
meter achter den achtersteven een hevige ontplof
fing plaats had. Een geweldige waterzuil spoot om
hoog, terwijl de kotter als het ware uit het water
werd gelicht. De ruiten van de stuurhut moesten
het ontgelden en het kompas raakte onklaar. Hevig
ontdaan bracht de bemanning het schip de haven
binnen, waar bleek dat verder geen noemenswaar
dige schade was aangericht.
Vermoed wordt, dat men hier te doen heeft ge
had met eer. magnetische mijn, die echter gelukkig
te laat tot ontploffing is gekomen.
Dc SCH 12 is hedenochtend in verband met de
noodige reparaties niet naar zee vertrokken.
(A.N.P.)
Inzameling van „Haarlem's Dagblad'
voor het „Hulpcomité 1940".
Negende verantwoording.
E. M. B.—S. ƒ2.50; V,—v. D. ƒ10.—; Kaart-
potje Heemstede-Bloemendaal 20.Dames K,
ƒ3.50; Mej. H. I. G. P. 10.—; W. P. J. 2.—; Mej
L. W. K. 5.—; E. A. f 1.—; Mr. M. A. v. E. 50.—
Dames H. f 25.—; A. E. 5.—; S. R. 5.—; J. G. F.
ƒ5.—; M. J .F. E. ƒ2.50; A. H. K.—W. ƒ2.50; Dr.
E. C. ƒ2.50; P. J. v. A. ƒ2.Personeel Beynes
(Verspronckweg) ƒ15.J. K. ƒ2.50; Th. J.
ƒ1.—; L. M. ƒ2.50.
Thans is in het geheel bij ons blad ontvangen
3167.60.
Giften kunnen worden afgegeven aan onze
bureaux Groote Houtstraat 93 en Soendaplein 37
of overgeschreven worden op onze postgiro
rekening No. 38810 onder vermelding „Hulp
comité 1940" en onder opgave, hoe men zijn gift
verantwoord wenscht.
Roemeensche regeering treedt af.
Koning Carol pleegt overleg met zijn
raadgevers.
Het D.N.B. meldt uit Boekarest:
Onder den onmiddellijken indruk van de ver
klaring van maarschalk Pétain heeft koning
Carol met zijn politiek** raadgevers den toe
stand besproken. Alle ministers hebben hun
aftreden zonder opgave van datum ingediend,
zoodat de koning in staat is ieder oogenblik
het kabinet te- reorganiseeren. Over de leden
van het nieuwe kabinet wordt het grootste
stilzwijgen in acht genomen.
De Roemeensche regeering heeft een minister
raad gehouden, waarover een korte verklaring is
verschenen. Daarin wordt meegedeeld dat minister
president Tataresoe in verband met de jongste in
ternationale gebeurtenissen een algemeen over
zicht van den toestand heeft gegeven, waarin de
houding van Roemenië nader was vastgelegd.
Te Ankara doet volgens Stefani het gerucht
de ronde, dat tengevolge van de ontwikkelingen in
den internationalen toestand zekere wijzigingen
binnenkort zouden worden aangebracht in het
Turksche ministerie. In bevoegde kringen is dit
bericht nog niet bevestigd.
Oud-Haarlem.
Afbraak van een huis op de Bakencssergracht
Een afbeelding van een punt in Haarlem dat aan
elk stadgenoot en ook aan menig vreemdeling be
kend is. De mooie toren van de Bakenesserkerk, op
den voorgrond schilderachtig afgesloten door een
oud huis op den hoek van de Vrouwesteeg. Veel
schilders, teekenaars, etsers en fotografen hebben dit
plekje vereeuwigd.
Maar nu hebben ze er geen kans meer voor. De
slooper is gekomen en heeft het huis tot den grond
toe afgebroken. Nu staat er een dreunende heima
chine, die betonnen palen slaat; straks komen er
bouwvakarbeiders en over enkele maanden zal er
een ander huis verrezen zijn. Als woning of winkel
zal het nieuwe pand ongetwijfeld beter voldoen dan
het oude, wat dat vertoonde alle gebreken van don
ouderdom. Maar het mooie nieuwe kan ons niet te
ruggeven de zeldzame bekoring die lag in het haast-
bouwvallige oude! Wij' gelooven niet dat het huis
bijzondere oudheidkundige waarde had. want dan
zou Monumentenzorg wel voor het behoud gewaakt
hebben. Wij behooren niet tot degenen die al
het oude willen bewaren alleen omdat het oud is.
Maar dat wij en velen zeker met ons de af
braak betreuren komt alleen omdat wij het steeds
zagen in combinatie met de kerk en den toren.
Er wordt aangenomen dat in den eersten tijd van
de Bakenesserkerk de bebouwing op die plaats aan
de gracht ontbrak. Voor de kerk werd een plein ge
vonden, zoodat men een vrij uitzicht daarop had,
Dat moet ongetwijfeld nog mooier geweest zijn. Er
zijn wel eens stemmen opgegaan om dien ouden
toestand te herstellen, maar dat zou veel geld kosten.
En nu op de plaats van het afgebroken huis een
nieuw pand gebouwd wordt, zijn de kansen op de
verwezenlijking van dat ideaal weer kleiner ge
worden.
Wij zijn overtuigd dat de Schoonheidscommissie
haar bijzondere aandacht aan het bouwplan dat nu
wordt uitgevoerd gegeven heeft, zoodat zij er wel
naar gestreefd zal hebben de mooie doorkijk op de
kerk nog zooveel mogelijk te behouden.
Er komt een huis dat in vorm geheel op het oude
gelijkt. Maar het schilderachtige dat juist in het
oude gelegen was zal, althans voor den eersten tijd
niet teruggekregen worden.
Fransch tegoed in Amerika
geblokkeerd.
Bedrag van meer dan een milliard dollar.
Het D.N.B. deelt mede dat Roosevelt een besluit
onderteekend heeft, waarbij de Fransche credie-
tcn en andere Fransche saldi in de Vereenigde
Staten geblokkeerd worden. Bevoegde kringen
schaten het goudbezit, de saldi en het tegoed aan
effecten van Franrijk in de Vereenigde Staten op
meer dan een milliard dollar.
Aanvragen om werk en steun.
De Burgemeester van Haarlem herinnert er
aan. dat men zich met verzoeken om werk en
steun uitsluitend dient te wenden tot de
Arbeidsbeurs respectievelijk de organen van
steunverleening en niet tot de Duitsche
autoriteiten.
Zij, die zich met ingang van 1 Juii per
kwartaal abonneeren, ontvangen de in
Juni nog te verschijnen nummers gratis,
DE ADMINISTRATIE.
De verlaagde haven- en bruggelden
te Haarlem.
Raadsbesluit nog niet goedgekeurd.
De Haarlemsche gemeenteraad heeft in Januari,
bij de behandeling der begrooting van 1940. het
voorstel van B. en W. aangenomen om de haven
en bruggelden te verlagen. Voor dit besluit even
wel toegepast kan warden moet het, omdat het
hier een belastingverordening geldt, goedgekeurd
worden door de Kroon. Tot heden is dat nog niet
gebeurd. Dit verklaart het i'eit dat de schippers te
Haarlem nog steeds het hoogere haven- en brug
geld moeten betalen.