Haarlems Dagblad
Arbeiders aan het Werk.
Belgische Koningskinderen
naar Portugal
Eenheidsband.
Hotel Hermitage
Fransche onderhandelingen
met Duitschland.
BERICHT
Bonnen
De schipper kwam weer
aan bod.
57e Jaargang No. 17485
Uitgave lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij. Zuidet Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
KreclieP. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Donderdag 20 Juni 1940
Abonnementen per week ƒ0.25. per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
Het is gebleken dat bij de bezettende overheid
in ons land het streven voorzit, in haar samenwer
king met de Nederlandsche autoriteiten niet alleen
den opbouw te bespoedigen van al hetgeen door
den oorlog verwoest is, maar ook de werkloosheid
te bestrijden, ja er een einde aan te maken. Der
halve staat de kwestie der belangrijke werkobjec-
ten opnieuw op den voorgrond en als men daarbij
denkt aan het eigen district, in de eerste plaats aan
de centrum-gemeente Haarlem, komt meteen de
gedachte op aan de twee zeer belangrijke groote
werken die onderhanden maar nog niet voltooid
zijn. Maar ook aan een derde dat al jaren op het
programma staat en door de moeilijkheid der
kostenverdeeling tusschen de betrokken instanties
het nog steeds niet tot een begin van uitvoering
heeft gebracht.
Onderhanden is al sinds meer dan een jaar de
uitvoering van het groote rioleeringsplan voor de
gemeente, die gestadig vordert. Het is een werk
dat millioenen kost. Het publiek geeft er zich wei
nig rekenschap van-, behalve dan degenen die de
last van opgebroken straten tijdelijk ondervinden,
maar het is een onderneming die van het groot
ste belang voor stad en bevolking is, hetgeen na
alles wat er vroeger over geschreven is wel geen
nadere toelichting meer behoeft. De aanvankelijke
opzet hield rekening met een uitvoeringstijd van
een jaar of acht maar opende de mogelijkheid tot
uitbreiding van het aantal te werk gestelde ar
beidskrachten naar behoefte. Men is geneigd tot
de vraag of de uitvoering van het werk zou kun
nen worden bespoedigd.
Ook het eerste deel van de uitvoering der ha
ven- en industrieplannen in den Waarderpolder,
achter de Lichtfabrieken, is onderhanden genomen
en ook hier geldt het een groot plan. Weinigen ko
men daar ooit en weinigen beseffen dus dat dit
eerste stadium van een nieuwe wording is aange
vat. Maar als men er aan denkt komt meteen de
gedachte boven aan het derde plan, dat voorna
melijk op de kostenverdeeling is blijven stuiten en
niet alleen de gemeente maar ook Rijk en Provin
cie aanbelangt en niet in het minst de Nederland
sche Spoorwegen, dewelker bereidheid tot finan-
cieele deelneming tot dusver zeer veel te wenschen
heeft overgelaten. Ik bedoel natuurlijk de ophoo
ging van de spoox-baan in het Westen der stad,
waarmee de verplaatsing van het goederenstation
naar dienzelfden, hierboven genoemden Waarder
polder gepaard zou moeten gaan en die zou moeten
leiden tot den bouw van viaducten bij de Wester
gracht, Pijlslaan, Munterslaan en Zandvoortsche-
laan. Daardoor zou het groeiende Westen van
Haarlem uit zijn vei-keers-isolement verlost en het
groote verkeer met Zandvoort, voor het zeer be
langrijke deel dat over de Zandvoortsche laan gaat,
van zijn zeer hinderlijke barrière worden bevrijd.
Zoodat ik daareven eigenlijk nog niet voldoende
belanghebbende instanties heb genoemd, want ook
de gemeenten Heemstede, Bloemendaal en Zand
voort zouden onmiskenbaar voordeel hebben van
een uitvoering van dit groote werk. Er is onlangs
nog in dit blad over geschreven en er worde hier
nu weer eens met nadruk op teruggekomen. Te
lang heeft deze zaak al gesleept; haar oplossing
schijnt geenszins onoverkomelijk.
Het is duidelijk dat het hier een belangrijk werk-
object geldt in het algemeen belang. Nederlandsche
wex-kobjecten van deze beteekenis zullen ons allen
ten goede komen en niet het minst den velen arbei
ders, die erdoor aan den slag zullen gaan.
Er zijn meer wenschelijkheden, meer desiderata
die in een stad als Haai-lem naar voren komen, zoo
als die er altijd zijn. Wij zullen gelegenheid hebben
andere naar voren te brengen. Het leven staat niet
stil. Dit plan van de ophooging der spoox-baan en
de verplaatsing van het goederenstation heeft zóó
lang gehangen, het is ook in den Haarlemschen
Raad al zoo vaak ter sprake gekomen dat wij het
opnieuw op den voorgrond meenen te moeten plaat
sen als een stads- en tevens als een districtsbelang
van den eex-sten rang.
R. P.
CHIAPPE GOUVERNEUR VAN.PARIJS.
BORDEAUX, 20 Juni (Havas) Verschei
dene bladen melden dat Jean Chiappe tot
gouverneur van Parijs is benoemd. De gemeen
teraad, die niet uit Parijs vertrokken is, zou
den vroegeren prefect van politie eenstemmig
gekozen hebben.
Duff Cooper over de nieuwe situatie.
„Sterkste actiefpost verloren".
Het D.N.B. meldt; De Britsche minister van
voorlichting, Duff Cooper, heeft een radiorede
gehouden, waarin hij verklaarde het lot van
Frankrijk te betreuren, gezien het feit, dat En
geland in het Fransche leger zijn sterkste
actiefpost heeft verloren. Cooper meende voorts
dat het probleem voor Engeland in de toekomst
ernstig is, doch wel eenvoudiger omdat het
front aanzienlijk korter is geworden. Hij be
schouwde in dit verband den Atlantischen
Oceaan als een krachtige rugdekkng. welke En
geland in den strijd zou beschermen. Hij be
weerde dat aan de andere zijde van dezen
Oceaan de Vereenigde Staten en alle landen
van Midden- en Zuid-Amerika hun hulpbron
nen ter beschikking van Engeland zouden stel
len. Ondanks het falen van den blokkade-oor
log stelde Cooper tenslotte zijn hoop op dit
middel, waarbij hij verklaarde, dat Engeland
een langdurigen oorlog kan doorstaan.
SAN SEBASTIAN, 20 Juni. (Stefani).
De kinderen van Koning Leopold van Bel
gië zijn de internationale brug te Irun ge
passeerd en zullen via Spanje naar Portugal
gebracht worden.
Rijkscommissaris dr. Seyss-lnquart inspecteert het 4de S.S. Totenkopf Bataljon na de oHicieele over
dracht, welke Woensdagmiddag op het Binnenhof te Den Haag plaats vond
(Volgens de verwachtingen zal er
geen noodzaak ontstaan tot distri
butie van fietsbanden over te gaan.
Door de Nederlandsche fabrieken
zal een eenheidsband worden ge
construeerd.)
Dit is een nieuws dat zeker wel
Met vreugde wordt vernomen.
Er zal in banden (fietsmodel)
Geen distributie komen.
Wij zullen later, zooals nu,
De bandeloosheid mijden,
Er blijft een band voor mij en u
Als band tusschen ons beiden
Lucht is er ook in overvloed,
Waarvan een band moet leven,
Wij kunnen hem dit hartebloed
Ook x-ijklijk blijven geven.
Het is dus voor ons fietsverkeer
Verheugend goed in orde,
Mits glas en spijkers en zoo meer,
Als steeds ontweken worden.
U kunt als steeds in Nedex-land,
Uw rijwielbanden koopen,
Men maakt aan den loopenden band,
Den band, die vlot moet loopen.
Heel veel méér dan fietsverkeer
Heeft in de lage landen,
Behoefte haast aan niets zoozeer,
Als hechte eenheidsbanden.
P. GASUS.
BOOTTOCHT
AMERICAN CLUB totaal UITVERKOCHT!
Nog enkele kaarten vóór ZONDAG 23 JUNI A.S.
a 1.50 bij H. KWEKKEBOOM, Nwe. Gracht 98.
(Adv. Ingez. Med.)
Vereeniging van Vrijzinnige
Hervormden te Haarlem.
Dr. W. Banning aanvaardde het beroep.
Neemt Uw welverdiende Va can tie in
gelegen in het rustige ZEIST
Matige prijzen
(Adv. Ingez. Med.)
Twee brillen
is geen luxe, maar wel een weelde
die U zich mag veroorloven, omdat het
alles vóór heef!. Informeer eens bij
KEIP
GR. HOUTSTRAAT naast Luxor
(Adv. Ingez. Med.)
Gevolmachtigden
aangewezen.
LONDEN, 19 Juni (D.N.B.) Naar Reuter
meldt zou de Fransche radio heden de volgende
mededeeling verspreid hebben:
De ministerraad is hedenmorgen onder voor
zitterschap van president Lebrun bijeenge
komen. De raad nam kennis van de door den
Spaanschen ambassadeur in Frankrijk over
handigde mededeeling van het Duitsche rijk.
Volgens de mededeeling van de rijksi-egeering
is deze bereid aan de Fransche regeex-ing mede
deeling te doen van haar voorwaarden voor het
staken der vijandelijkheden, zoodra de namen
der Fransche gevolmachtigden aan haar zijn
medegedeeld.
De rijksregeering zal datum en plaats be
kend maken, wanneer en waar deze gevolmach
tigden ontvangen worden.
De ministerraad benoemde daarop de ge
volmachtigden.
Stefani bericht nader: Radio Bordeaux meldt dat
de Fransche minister van buitenlandsche zaken.
Baudoin, benoemd is tot leider der gevolmachtigde
delegatie, welke door de Fransche regeering is aan
gewezen om zich naar de vastgestelde plaats te be
geven teneinde de Duitsche delegatie te ontmoe.
ten. die haar de voorwaarden van Duitschland en
Italië voor een wapenstilstand zal overhandigen
DE DELEGATIE VERTROKKEN
GENèVE, 20 Juni (D.NR.) De Fransche
radio deelde hedenmorgen mede, dat de Fran
sche gevolmachtigden voor de staking der
vijandelijkheden gisteren van een vliegveld in
Zuid-Frankrijk zijn vertrokken. Het vliegtuig,
waarmede de gevolmachtigden reizen, was wit
geschilderd om het kenbaar te maken.
Voorts deelde de Fransche radio mede dat oyei
den verderen gang van zaken volkomen stil
zwijgen bewaard wordt en dat noch de namen dei
gevolmachtigden noch plaats en tijd der bijeenkonxsl
met de vertegenwordigers van de rijksregeering
bekend gemaakt worden.
Dr. W. Banning.
Het toestuur van de Vereeniging van Vrijzin
nige Hervormden te Haarlem deelt ons het vol
gende mede:
Ds. B. Nijholt uit Slootdorp heeft voor het be
roep bedankt. Het niet aanvaarden van het be
roep is in overleg en met instemming van het
bestuur geschied.
Beroepen is nu dr. W. Banning te Bentveld die
het beroep aanvaard heeft.
In den wijdingsdienst van de Vereeniging van
Vrijzinnige Hervormden die Woensdagavond in
het kerkgebouw aan de Jacobstraat werd gehou
den is van dit besluit mededeeling gedaan. Ook
werd daar bekend gemaakt dat dr. Banning op
1 September het ambt van voorganger zal aan
vaarden.
Dr. Banning werd in 1888 te Makkum 'Fr.) ge
boren. Hij werd opgeleid voor onderwijzer aan
de Rijkskweekschool te Haarlem <19031907) en
was tot 1911 bij het lager onderwijs werkzaam.
Hij studeerde daarna theologie aan de Leidsche
Universiteit '19131917 i en was daarna predi
kant te Haarlo (Gld.) (19171921» en te Sneek
(19211928^. In 1931 promoveerde hij op een
proefschrift ..Jaurès als denker".
Van 19281939 was dr. Banning directeur der
Vereeniging Woodbrokers in Holland met haar
centrum te Barchem (Gld.); sedert 1931 is hij
tevens leider van het werk der Arbeidersgemeen
schap der Woodbrokers te Bentveld.
Zijn voornaamste geschriften zijn: Religieuze
Opbouw: Marx en verder: Wat denkt u van den
mensch?; Theologie en Sociologie. Hedendaag-
sche sociale bewegingen en Een weg opwaarts.
Het is de bedoeling van dr. Banning, te Bent
veld te blijven wonen en het werk in de Wood-
brookersgebouwen aldaar mede te blijven lelden.
De legerpaarden.
Vandaag nog niet aangekomen.
Heden zouden de vijftig legerpaarden. die tei
beschikking van den landbouw en ten dienste van
het transport van levensmiddelen e.d. gesteld wor
den, te Haarlem aankomen. Dit zal intusschen nog
even moeten wachten, aangezien een der instanties,
die heden verlof tot aflevering der paarden moeten
verleenen afwezig was. De verwachting is echter,
dat de dieren Vrijdag aan hei Gem. Slachthuis
zullen arriveeren. Zooals men weet overtrof de
vraag naar een paard ver de beschikbare hoeveel
heid. Er is dus een verdeeling naar billijkheid ge
maakt. waarbij uit den aard der zaak het alge
meen belang in de eerste plaats in het oog gehouden
Inzameling van Haarlem's Dagblad
voor het „Hulpcomité 1940".
Tiende verantwoording.
Mevr. H. R. f 1; P. W. V. f 10; W. J. V. f 25;
v. d. Z. f 2: L. B. f 2.59: W. F. L. S. f 5; K. f 2:
afd. Haarlem v. h. Nationaal Verbond van Ge
meente-Ambtenaren in Nederland f 100; N.V.
Houthandel Peltenburg Zonen f 100; Onbeken
de gever f 25; H. M. v. d. B. f 10; N.N. Heemstede
f 10; Ir. K. F. D. f 5; Mevr. H. f 5; Mevr. de Wed.
B. P.—E. f 3; Mevr. H. v. A. f 2; Mej. C. M. S. f 1.
Thans is in het geheel bij ons blad binnenge
komen f 3476.10.
Giften kunnen worden afgegeven aan onze
bureaux Groote Houtstraat 93 en Soendaplein 37
of overgeschreven worden op onze postgiroreke
ning no. 38810 onder vermelding „Hulpcomité
1940" en onder opgave, hoe men zijn gift verant
woord wenscht.
Zij, die zich met ingang van 1 Juli per
kwartaal abonneeren, ontvangen de in
Juni nog te verschijnen nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Vorstelijke emigranten in Spanje.
Het D.N.B. deelt mede: Te Irun zijn ex-keizerin
Zita en aartshertog Otto aangekomen, die uit
Frankrijk gevlucht zijn. Naar men zegt willen zij
naar Portugal doorreizen. Voorts zijn in Spanje de
infanten Francisco, Max'ia Isabel en Maria Antonia
van Bourbón-Parma, alsmede de groothertogin van
Luxemburg aangekomen.
die thans geldig zijn
BROOD.
Bon 21 tot en met 30 uit het broodbon-
boekje.
Geldig: tot en met 23 Juni (eventueel tot
en met 27 Juni).
Recht gevend op: totaal 2000 gram brood.
KOFFIE OF THEE.
Bon 69 uit het Algemeen distributieboekjp
Geldig: Tot en met 5 Juli.
Recht gevend op: 1/2 pond koffie of 1/2
ons thee.
SUIKER.
Bon 70 uit het Algemeen distributieboekje
Geldig: Tot en met 27 Juni.
1$echt gevend op: 1 kg. suiker.
BLOEM OF BAKMEEL
Boxi 75 uit het Algemeen distributieboekje
Geldig: Tot en met 12 Juli.
Recht gevend op: 1/2 pond tarwe bloem oj
1/2 pond zelfrijzend bakmeel.
PETROLEUM
(alleen voor hen, die uitsluitend op petro
leum kunnen koken) Zegel „Periode I".
Geldig: Tot en met 30 Juni.
Reehtgevende op: 2 Liter.
Het woord is aan
Christina van Zweden:
Vaak te zeggen „ik weet het niet" strekt
niemand tot schande.
Hij voorziet voor een belangrijk deel
in het tekort aan transportmiddelen.
Het is juist een eeuw geleden dat Hildebrand
in de Camera Obscura een klaagzang over de
trekschuit schreef omdat die „allengs" verdron
gen werd door de spoorwegen. Maar nadat burge
meester Dikkerdak kans gezien had zijn trouwen
bediende Kees tot knecht op het veer te „bevor
deren". zijn er toch nog trekschuit-schippers ge
weest die tientallen jaren den hopeloozen strijd
hebben volgehouden. Voor 40 jaar voer er Immers
nog een trekschuit uit Haarlem op Leiden, ook
al zaten er toen niet meer zooveel passagiers in
het roefje als in Hildebrand's tijd. De jager dreef
zijn paard langs de Leidschevaart naar de Sleu
telstad. de schuit trekkend.
Niet de trein maar de vrachtauto heeft de
schippers aan den afgrond van den ondergang
gebracht. Zij heeft gemaakt dat van de eens zoo
bloeiende veerdiensten te Haarlem weinig over
gebleven is, 25 a 30 jaar geleden waren er hier
nog. verscheidene veeren. De Stoombootmaat
schappij „W. Bus" had een vloot van 30 stoom-
en motorbooten, plus een groot aantal dekschui
ten, die geregelde diensten onderhield niet alleen
op Amsterdam, maar ook op Leiden, Gouda en
Rotterdam. Dan waren er nog beurtvaarten van
Kaarseladeveer. Vogelpoel en Noorwegen en an
deren. Het Spaarne, in het bijzonder tusschen de
Melk- en Gravesteenenbrug. was vol drukte en
beweging, daar klopte in dien tijd de hartslag
van het Haarlemsche bedrijfsleven.
Ook de binnenschippers die op de „wilde" vaart
waren aangewezen konden den concurrentiestrijd
met de vrachtauto niet volhouden. In den laat-
sten tijd werd gesproken van „den nood der bin
nenschippers", zij hadden geen bestaansmoge
lijkheid meer en 'werden ,de armsten der bevol
king" genoemd. Om het bedrijf eenigszins te sa-
neeren werden de bevrachtingscommissies inge
steld, maar ook die konden geen uitkomst bren
gen. De vracht die er was werd zoo eerlijk moge
lijk verdeeld, doch er was te weinig. Er waren
schippers die soms acht weken op een vracht
moesten wachten.
Nu is de oorlog gekomen. En met den oorlog
het benzinc-tekort en de beperking van het spoor
wegverkeer.
Het onverwachte ls gebeurd: de schippers heb
ben weer een kans gekregen Een redelijke kans
weer!
Op het havenkantoor der gemeente Haarlem
werd ons verzekerd, dat
de schepen die in Haarlem en omgeving zijn
weer alle in de vaart gekomen zijn. maar het
aantal is betrekkelijk klein vergeleken bij
vroeger.
Daardoor is de scheepvaart in de Haar
lemsche wateren toegenomen.
De motorschippers krijgen olie, want het is
voor de voedselvoorziening en ook voor het in
standhouden van de industrie van veel beteeke
nis dat zij varen.
Het vervoer gaat niet zoo snel als per vracht
auto. maar één schip vervoert niet zelden meer
dan 10 wagens.
Ook de zeilschepen zijn weer aan de beurt ge
komen. Als de wind niet gunstig is. loopen de
schippers als vroeger „in de lijn", een en
kele gelukkige kon zich de hulp van een paard
verzekeren, waardoor dus ook de scheepsjager
weer in cére hersteld is
Dezer dagen zijn te Haarlem eenige zeil
schepen met hout uit Delfzijl aangekomen. Zij
hadden een gunstigen wind gehad en waren In
ongeveer 3 dagen over.
Deze schepen varen over het IJselmeer. Het is
van beteekenis dat er binnendoor een goede
scheepvaartweg naar Delfzijl is, want het is te
verwachten dat ons handelsverkeer met de
Scandinavische landen over die havenplaats In
het Noorden van ons land zal gaan. Op die ma
nier hopen wij immers niet alleen hout voor
het bouwbedrijf maar ook grondstoffen voor
de papierfabricage te verkrijgen.
In de naaste toekomst zfal zoo werd ons
verzekerd de beteekenis van de binnenschip-
perij nog toenemen. Als de resten van de ver
nielde bruggen zijn opgeruimd en de schepen
naar het mijngebied in Limburg kunnen varen,
zullen ongetwijfeld veel schepen aangenomen
worden voor het vervoeren van kolen.
Zoo lang de benzine-nood blijft aanhouden
zullen de schippers niet meer werkloos aan den
kant staan.
Het is een geluk dat Nederland veel bin
nenschepen heeft, want nu zijn die in staat
voor een vrij belangrijk deel te voorzien in
het tekort aan transportmiddelen.
HEDEN: 8 PAGINA'S.
Op de werf van de Haarlemsche Scheepsbouw Mij. aan het Noorder Buiten
Spaarne te Haarlem wordt thans druk gewerkt. Er staan vier schepen op stapel,
bestemd voor de binnenvaart.
Artikelen-
R. P.: Arbeiders aan het wefk. pap. 1 jj
De schipper kwam weer aan bod. p
pap. 1 m
De zomerpostzegels verschijnen
morgen weer. pap. 2 jj|
Dr. Alb. v. d. Poel: De taak van de J
pers. pap. 3 jj
Flitsen: Ongedurigheid pap. 3 g
L.: Onze buitenlandsche handel 1
pap. 3 j§
Fraaie zege van het Haarlemsche op
het Utrechtsche elftal. pap. 6 g