Haarlem's Dagblad
Saneering van het
Nederlandsche Socialisme
Mr. Rost van Tonningen tot commissaris aangesteld
Heden
Engelsch antwoord
aan Hitier?
Petroleumbon 14 dagen
langer geldig
Het weertje wel.
Bonnen voor
grutterswaren
Actikeietv-
58e JAARGANG No. 17512
Uitgave lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantooi Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuidei Buiten Spaarne 12.
Telefoon; Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
f4825 Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Maandag 22 Juli 1940
Abonnementen per week 0.25, per maand 1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post ƒ3.55, loss»
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel me»f
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
5=
Het A. N. P. meldt uit 's Gravenhage d.d. 20 Juli:
De volgende officieele verklaring is heden op de
persafdecling van het Rijkscommissaraat afgelegd:
Daar de in Nederland bestaande Marxistische par
tijen in haar leiding op grond van haar klassën-
jtrijdmentaliteit, van haar internationale verbindin
gen en beinvloeding door onder leiding van Fran-
jchen en Engelschen staande internationalen alsmede
tan de steeds systematisch door haar gevoerde hetze
tegen het naburige Duitsche rijk en het nationaal-
jjocialisme geenerlei waarborg bieden, dat gewensch-
te Duitsch-Nederlandsche samenwerking op de ge
bieden van den wederopbouw, van de werkloos
heidsbestrijding en van de opheffing van de sociale
positie van de breede lagen der Nederlandsche be
volking, in het bijzonder van de arbeiders, kan wor
den verwezenlijkt, is een regelend ingrijpen dat
dezen ongezonden toestand opheft niet langer te
Ifermijden geweest.
De Rijkscommissaris voor het bezette Nederland-
jche gebied heeft dan ook verordend, dat de Sociaal
democratische Arbeiderspartij (S. D. A. P.) de Re-
jolutionnair-Socialistische Arbeiderspartij (R. S. A.
P.) en de Communistische Partij Nederland (C. P.
Ji.) onder de uitsluitende leiding en het uitsluitend
beheer van een commissaris worden gesteld. Op
dezen commissaris gaan terstond alle rechten en vol
machten van de leiding zonder onderscheid, of het
gaat over afzonderlijke personen of colleges van
personen, over. Hij is gerechtigd alls vereischte
maatregelen van organisatorischen, personeelen of
financieelen aard te treffen.
Tot commissaris met den bovenomschreven be-
poegdheidskring is mr. Rost van Tonningen be-
Boemd. Hij heeft de hem overgedragen bevoegdheden
heden op zich genomen.
Een van de belangrijkste taken van dezen com
missars zal het zijn de sociale waarden en instellin
gen, die in de vex-schillende oi-ganisaties van de S.D.
A. P. vooi'handen zijn, voor de leden te behouden en
bovendien onder gebruikmaking van de zich thans
voordoende nieuwe mogelijkheden nog aanzienlijk
uit te breiden. In den loop van deze inwendige sa-
ceering en versterking zal aan de arbeiders de ge
legenheid worden geboden zich uit eigen krachten
een nieuwe leiding te geven, welke de groote idealen
en doeleinden, van welke de pioniers van het Neder
landsche socialisme vervuld waren, welker verwe-
Jenlijking echter door de internationale verwatering
in rassenvreemde beinvloeding van de sociaal-de
mocratische partijen sterk werd benadeeld, in vol
len omvang zal kunnen verwerkelijken. Dit sanee-
tings-proces moet door geschikte maatregelen van
Ben commissaris tegen iederen reactionnairen aan
val van buiten af beschermd worden.
Waarom de S. D.A.P. onder
curateele is gesteld
Van bevoegde zijde vernam het A. N. P. bijzon
derheden omtrent de overwegingen, welke tot den
maatregel tegen de vi'oegei-e leiding van de socia
listische partijen hebben gevoerd.
De internationale verbindingen, aldus de A. N. P.-
legsman, van deze partijen met de internationalen,
waren bekend. Deze internationalen, welke veelal
Kerk ondetr Franschen enEngelschen invloed hebben
gestaan, waren het Duitsche nationaal-socialisme
Vijandig gezind. In het bijzonder echter heeft het
ian Duitsche zijde kwaad bloed gezet, dat de Neder
landsche socialistische partijen er niet toe hebben
kunnen besluiten deze verbindingen met de inter-
Bationalen te vei-bi-eken of althans tijdelijk los te
laten, toen in Augustus 1939 de oorlog uitbx-ak. Door
besprekingen met de internationalen, vooral de ver
tegenwoordiging van de S. D. A. P. bij het congres
van de S. A. J. te Parijs, waren geschikt om de Ne
derlanders te betrekken in een on-neutrale, anti-
Duitsche strooming. De kritiek, welke hiertegen
hier te lande is geuit, heeft in den boezem der S. D.
A. P. geen weerklank gevonden.
Een tweede reden voor den thans genomen maat
regel is de systematische anti-Duitsche hetze, welke
in die kringen is gevoerd. Deze hetze dateert niet
van het begin van dezen oorlog: toen is zij integen
deel onder aandx-ang van de regeering verminderd.
De hetze is sinds jaren stelselmatig gevoerd. Men
kan zeggen, dat de betrokken partijen sinds 1933 in
openlijke vijandschap tot Duitschland stonden.
In de derde plaats was de leiding der partijen
iterk doortrokken van Joodsche elementen, die daar
Radiorede van Lord Halifax
verwacht.
LONDEN 22 Juli (D. N. B.). Naar verluidt
tal de minister van buitenlandsche zaken,
I Halifax, hedenavond in een radiorede voor het
i Britsche rijk en de Vereenigde Staten een
standpunt bepalen ten aanzien van de Rijks-
dagrede van Hitier.
De diplomatieke medf werker van de „Times"
J Is van meening dat Lord Halifax slechts her-
i halen kan, hetgeen reeds gezegd is, aangezien
1 Engeland vast besloten is den oorlog voort te
zetten, vooral daar de leiding der weermacht
geen reden en ook geen geneigdheid heeft om
wijzigingen te brengen in haar tot dusverre in
genomen „rustige houding vol vertrouwen"
een soortgelijken gedachtengang vindt men
terug in een hoofdartikel van de „Times'
EEN ANTWOORD VAN
DE B.B.C.
LONDEN, 22 Juli. (Reuter). Tijdens een ra-
pio-uïtzendii g in de Duitsche taal over Hitler's
fredssaanbod heeft de omroeper van de British
Broadcasting Corporation o.m. verklaard: „Wij wij
ten uw beroep van dc hand. Ons motief is onze
nationale kracht, onze eergevoelens, ons rechtvaar
digheidsgevoel en ons verantwoordelijkheidsbe-
Wustzijn tegenover de wereld.
een veel grootere rol speelden, dan door het per
centage van de aangesloten Joodsche ai'beiders werd
gerechtvaardgd
Een en ander is reden geweest om de partijen on
der het bewind van een commissaris te stellen. Op-
gemei-kt dient te worden, dat zij niet ontbonden zijn,
maar zich mettertijd zelf een nieuwe leiding zullen
kunnen geven.
(Voor de radiorede, in welke mr. M. M. Rost van
Tonningen Zaterdagavond o.m. een nadere toelich
ting op bovenstaande heeft gegeven, zie men elders
in dit nummer.)
(A. N. P.) Met het oog op den voorraad
petrouleum, welke thans voor huishoudelijk
verbruik beschikbaar is, is het noodzakelijk
gebleken den geldigheidsduur van de tot en
met Zondag 28 Juli a.s. geldig verklaarde
met „periode 3" gemerkte petroleumzegel, te
verlengen tot en met Zondag 11 Augustus a.s.
Dit beteekent, dat bij het verbruik vdn de
op de thans geldige petroleumzegel gekochte
petroleum rekening dient te worden gehou
den, dat met deze hoeveelheid volstaan moet
worden tot en met 11 Augustus a.s.
Voorts wordt er op gewezen, dat de met
„periode 4" gemerkt? petroleumzegel niet
geldig za! worden verklaard voor het koopen
van petroleum. Laatstbedoelde zegel zal dus
vernietigd kunnen worden.
't Weer wordt ons in deze dagen
Wel erg opgediend in vlagen,
Wisselend van droog tot nat;
Even is de zon gekomen,
Of het'regent weer bij stroomen,
Eiken dag van alles wat.
Nu, terwijl ik zit te schrijven,
Lijkt het wel weer droog te blijven,
Rrrang! daar dreunt een donderslag
En de zon is weer verdwenen
Al is Zondag nog niet henen
En 't nog lang niet Donderdag.
Kijk, 't is alweer afgeloopen.
't Grauwe wolkendek breekt open
En de zon schijnt op mijn hand;
In dit rare weer bij vlagen
Is alleen in deze dagen
De verandering constant.
't Helpt ons niet of wij al klagen,
Want wij moeten het verdragen,
Maar voor velen is 't een strop;
Wie vacantie wil genieten
En eens fijn klimaat wil schieten,
Schiet er op, maar niet mee op.
Zooals reeds in de dagbladen werd gepubliceerd
zal op Maandag 22 Juli a.s. een aanvang worden
gemaakt met de distributie van alle soorten
rijst, rijstemeel, gort, havermout, havervlokken,
grutten, maizena. griesmeel, puddingpoeders,
macaroni, spaghetti en vermicelli.
Gedurende het tijdvak van 22 Juli a.s. tot
en met 11 Augustus a.s. geeft de met „95"
genummerde bon van het algemeen distribu
tiebonboekje recht op het koopen van 250
gram rijst of rijstemeel.
De met „100" genummerde bon geeft ge
durende genoemd tijdvak recht op het koo
pen van 250 gram havermout of havervlokken
of gort of grutten.
Voorts geeft gedurende het tijdvak van 22
Juli a.s. tot en met 11 September a.s. de met
..105" genummerde bon van 't algemeen distri
butiebonboekje recht op het koopen van 100
gram maizena of griesmeel of puddingpoeder.
Wat deze puddingspoeders betreft wordt de
aandacht er op gevestigd, dat onder de distri-
butieregeling slechte vallen puddingpoeders,
welke vervaardigd zijn van of hoofdzakelijk
bestaan uit producten bereid uit granen, rijst
of tapioca.
Gedurende het tijdvak van 22 Juli a.s. tot en
met 11 September a.s. zal voorts de met „110"
genummerde bon van het algemeen distribu-
tiebonboekje recht geven op 100 gram maca
roni of vermicelli of spaghetti. (A. N. P.)
Engeland en de rede van Hitler.
Drie stroomingen te onderscheiden.
Het D. N. B. meldt: Volgens een Stefanibe-
richt uit San Sebastian vei-luidt uit achtens
waardige bron dat Lloyd George, na de rede
van Hitier te hebben gelezen, om een audiëntie
bij den koning heeft verzocht en van de regee
ring het bijeenroepen van het parlement in een
geheime zitting zou hebben verlangd.
Stefani merkt hierbij op dat er niet aan te
twijfelen valt dat in Londen achter de parle-
mentaire schermen een groote politieke slag
tusschen drie stroomingen wordt geleverd. De
eene strooming, die niet op de rede van Hitier
wil antwoorden, wordt door Churchill geperso
nifieerd. Een andere stroomïng, die naar getal
het sterkste is, staat gunstig tegenover een
informeeren bij de spihnogendheden naar de
vredesvoorwaarden. De derde strooming. die
van het volk uitgaat wenscht een einde aan den
oorlog.
AANDRANG OP
BESTEDEERING DER
VREDESVOORWAARDEN.
STOCKHOLM. 22 Juli (D.N.B.) In de Engel-
sche hoofdstad doen sedert Zaterdag, naar de
Zweedsohe bladen uit Londen melden, de meest
uiteenloopende geruchten en veronderstellingen de
ronde. Vooral in vei-band met het feit, dat Lloyd
George terstond na de redevoering van den
Führer een audiëntie bij den koning heeft aange
vraagd en gepleit heeft voor onderhandelingen
met de spilmogendheden.
Ook de Hertog van Windsor zou een soortgelijk
standpunt hebben uiteengezet in een telegram aan
zijn broeder, den koning.
Bovendien vertelt men in Londen dat invloed,
rijke kringen der City eveneens trachten hun in
vloed te doen gelden, opdat dc regeering ten minste
een bestudeering der eventueele vredesvoorwaar
den in nadere overweging zal nemen.
Lloyd George zou, naar verder beweerd wordt,
de laatste acht en veertig uur reeds 40 Lagerhuis
leden voor zijn standpunt hebben gewonnen.
Verliezen der Britsclie vloot.
LONDEN 21 Juli (D. N. B.) De Admiraliteit
heeft vanavond het verlies gemeld van den mijnen
veger „Crestflower", die door Duitsche vliegtuig
bommen tot zinken is gebracht.
De Admiraliteit deelt vei'der mede dat de Brit
sche duikboot „Salmon" aanzienlijk over tijd is
en derhalve als verloren moet worden beschouwd.
CEEN SCHOOL EN CEEN ZORGEN
Vandaag zijn voor de Lagere scholen in Haar
lem de vacantïes begonnen en daarmee is meteen
een begin gemaakt met de werkzaamheden van
het comité tot instandhouding van „Vacantie-
bezigheden voor kinderen". Zooals men Zaterdag
in ons blad heeft kunnen lezen heeft dit Comité
de beschikking gekregen over zes Haarlemsche
gemeentelijke speeltuinen en met assistentie van
de besturen der speeltuinverenigingen zullen
van heden af de kinderen gedurende vijf dagen
per week drie weken lang aangenaam en nuttig
worden bezig gehouden.
Bovenstaande foto werd vanmorgen op een
der speelvelden in Haarlem-Noord genomen. Men
ziet het: de goede stemming is er al en als nu
het zonnetje maar blijft schijnen zal er in de
komende dagen niets aan de pret ontbreken.
Verdere demobilisatie in Roemenië.
Geruchten over grens-incidenten
tegengesproken.
BOEKAREST, 22 Juli. (Reuter). Uit Boekarest
wordt officieel gemeld dat nieuwe legereenheden
in Roemenië worden gedemobiliseerd. Men veron
derstelt dat het hierbij gaat om een aantal van
tusschen de 50.000 en 200.000 man.
De berichten over incidenten aan de grens met
Hongarije en Bulgarije worden officieel tegenge
sproken. Het ministerie van oorlog verklaart hier
over dat de Roemeersche troepen, die naar deze
grenzen waren gezonden, thans zijn teruggetrok
ken en gedemobiliseerd, teneinde hulp te kunnen
verleenen bij de oogstwerkzaamheden.
Officieele valutakoersen der
Nederlandsche Bank.
Officieele valutakoersen der Nederlandsche
Bank, 22 Juli.
Valuta's (schriftelijke en tel. transacties).
New York 1.88 3/16—1.88 9 16.
Berlijn 75.28—75.43.
Brussel 30.11—30.17.
Helsinki 3.81—3.82.
Stockholm 44.8144.90.
Zürich 42.72—42.81.
Bankpapier:
New York 1.86>i>—1.90}£
Brussel 30.0830.20.
Stockholm 44.76—44.94.
Zürich 42.67—42.86.
Conferentie van Churchill met de
heide Iersche premiers?
STOCKHOLM, 22 Juli (D.N.B.) Volgens een
bericht uit Londen in de „Dagens Nyheter" zou
Churchill het voornemen hebben den Ierschen
premier, De Valera, en den premier van Ulster,
Lord Craigavon, uit te noodigen voor een „drie
mannen-conferentie" te Londen.
Een Uaii.--.jS. »ci, -.aterdag en Zondag zijn uit Den Haag en Rotterdam de eerste treinen met Nederlandsche kinderen naar
de Ostmark vertrokken, waarbij Zondag te Rotterdam de Rjjksco mmissaris. dr. Seyss Inquart, den vertrekkenden Dersoonljjk uit
geleide deed. Een laatste groet uit het coupéraam.
(Voor een uitvoerig verslag en verdere foto's zie men elders in dit nummer.).
I
Het woord is aan
Carmen Sylva:
De plicht fronst alleen dc wenkbrau
wen zoolang gij hem ontvlucht. Volg
hem en hij glimlacht tot u.
Duitsch legerbericht van Zondag:
Hernieuwde aanvallen
op convooien.
BERLIJN, 20 Juli (D.N.B.1 Het opperbevel
der weermacht maakt bekend:
„Een duikboot meldt vijandelijke scheeps-
ruimte der koopvaardij met een inhoud van
24.700 br. reg. ton tot zinken te hebben gebracht.
Gevechtsgroepen van het luchtwapen hebben
in Zuid-Engeland en Schotjand gelegen elec-
trische centrales, opslagplaatsen, haven- en dok-
werken benevens voorraadschuren, luchtafweer-
batterijen en vliegvelden met goed succes aan
gevallen. Verdere aanvallen waren gericht op
marine- en koopvaardijschepen voor de Zuid
kust van Engeland. Een koopvaardijschip van
5000 br, reg. ton werd door een voltreffer ln den
grond geboord, drie andere koopvaardijschepen
en een torpedoboot jager door treffers voor een
deel zwaar beschadigd.
Zooals reeds bekend gemaakt is werden boven
het Kanaal zonder eigen verliezen vijftien Brit
sche jachtvliegtuigen, twaalf van het type „De
fiant", twee van het type „Spitfire" en een van
het type „Hurricane" door onze Messerschmidtja-
gers tijdens luchtgevechten neergeschoten, Door
dat nog zes „Spitfire"-jachttoestellen neerge
haald zijn, is dit aantal in den loop van den dag
tot 21 gestegen. Een Britsch vliegtuig werd
door het afweergeschut van de marine neerge
haald.
Vijandelijke vliegtuigen hebben in den nacht
van 19 op 20 Juli wederom talrijke bommen
neergeworpen in Noord- en West-Duitschland.
Verscheidene burgers werden daarbij gewond.
Bij deze nachtelijke aanvallen zijn vijf Brit
sche bommenwerpers, en wel drie door luchtaf
weergeschut en twee door "nachtjagGrs. neerge
schoten. De totale verliezen van den vijand be
droegen derhalve gisteren 27 vliegtuigen. Drie
eigen toestellen worden vermist".
Bullitt te Washington.
Ontvangen op het Witte Huis.
WASHINGTON, 22 Juli. (Stefani). De ambassa
deur der Vereenigde Staten in Frankrijk, Bullitt, is
te Washington aangekomen, waar hij in het Witte
Huis gedineerd heeft. Bij deze gelegenheid gaf Bul
litt een uitvoerige uiteenzetting aan Roosevelt over
de huidige toestanden in Frankrijk.
Roosevelt zou hebben besloten Bullitt niet weer
als ambassadeur naar Frankrijk te doen terugkee-
ren.
NATIONALE WERKNEMERSVEREENIGINO.
De N.W.V. ,Het Nederlandsche Arbeidsfront",
afd Haarlem en omgeving, houdt Dinsdagmiddag
23 Juli om 2 uur in hotel café „Spoorzicht". Kruis
weg een vergadering voor vak-musici. Buiten
staanders hebben ook toegang.
HEDEN: 8 PAGINA S.
Flitsen: Boven
pag 2
Criticus: Snorrende wieltjes op de Éf
Stadionbaan. pag. 6 1
G. J. Kalt: Het concours der Haar- j!
lemsche Politiemuziekvereeniging,
pag. 2 1
Laatste Berichten op pagina 2
