Rotterdamsche jeugd op weg
naar Salzkammergut
Duitsche rechterlijke
macht in strafzaken.
Een gezellig boekje
De Huisvrouw van 1940
Prijs vijftig cent
FLITSEN
MAANDAG 22 JULI 1940
H X X RLE M'S DAGE L A D
3
Landgevecht en hoog
(A.N.P.) Het Zaterdag verschenen Verorde
ningenblad no. 12 bevat een verordening van den
Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche
gebied betreffende de Duitsche rechterlijke macht
voor strafzaken.
1 houdt in, dat voor het bezette Nederlandsche
gebied de Duitsche rechterlijke macht voor straf
zaken wordt ingesteld. Haar organen zijn het
Duitsche landgerecht en het Duitsche hoogge
rechtshof in het bezette Nederlandsche gebied,
alsmede, voor beide gerechten gemeenschappelijk,
het Duitsche openbaar ministerie.
De voorschriften betreffende de bevoegdheid
van den Duitschen krijgsraad en van de bijzon
dere rechtbank voor strafzaken voor leden der
S.S. en voor de leden der politie-organisaties met
een bijzondere taak. blijven onaangetast.
Volgens 2 zijn de Duitsche gerechten met uit
sluiting van de Nederlandsche rechterlijke macht
bevoegd delicten, die door Duitsche of voormalig
Duitsche staatsburgers of door staatsburgers van
het pi-otectoraat Bohemen en Moravië begaan
worden, te vervolgen en te vonnissen.
Hetzelfde geldt ongeacht het staatsburgei'schap
van den dader of de deelnemers, wanneer de daad:
1) zich richt tegen het Groot-Duitsche rijk. het
Duitsche volk. de Nationaal-Socialistische Duit
sche Arbeiders Partij, de vertakkingen daarvan
of daarbij aangesloten organisaties;
2) zich richt tegen een Duitsch staatsburger of
een persoon, die in dienstverhouding staat tot het
Groot-Duitsche rijk, tot de Nationaal-Socialis
tische Duitsche Arbeiders Partij, haar vertakkin
gen of daarbij aangesloten organisaties, tijdens
de uitoefening van deze dienstbetrekking of in
betrekking daarmee;
3 begaan wordt in dienst van de Duitsche auto
riteiten of, in verband met dezen dienst, op
Duitsch grondgebied, of in gebouwen, ruimten of
inrichtingen, die dienen ten behoeve van het
Groot-Duitsche rijk, de Nationaal-Socialistische
Duitsche Arbeiders-Partij, haar vertakkingen of
daarbij aangesloten organisaties;
4) blijkt te zijn plundering in op bevel ont
ruimd gebied of in vrijwillig ontruimde gebouwen
of ruimten, of blijkt te zijn een mjsdrijf 'Ver-
brechen oder Vergehen) tegen lijf, leven of eigen
dom onder gebruikmaking van de maatregelen,
genomen ter verdediging tegen luchtaanvallen,
of blijkt te zijn een misdrijf (Verbrechen). ge
vaarlijk voor het algemeen belang, in het bijzon
der een misdrijf, dat de voedselvoorziening in ge
vaar brengt.
De Duitsche gerechten in het bezette Neder
landsche gebied zijn gevestigd te 's-Gravenhage.
De Rijkscommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied stelt de rechters bij de Duitsche
gerechten in het bezette Nederlandsche gebied tot
opzeggens toe aan.
De Duitsche gerechten kunnen op iedere plaats
in het bezette Nederlandsche gebied ambtshande
lingen verrichten.
Bij het Duitsche landgerecht beslist de (alleen
sprekende) landrechter.
De landrechter kan tuchthuisstraf van ten
hoogste vijf jaren, gevangenisstraf vestingstraf,
hechtenis en geldboete, alleen of tezamen met
bijkomende straffen, alsmede alle maatregelen
voor beveiliging en verbetering uitspreken.
Tegen de vonnissen van den rechter is beroep
toegelaten, tegen zijn overige beslissingen een
klacht (Beschwerde) volgens de maatstaf van het
Duitsche procesrecht.
Het Duitsche hooggerechtshof beslist met drie
rechters
De leden van het Duitsche hooggerechtshof
in het bezette Nederlandsche gebied kunnen te
gelijkertijd tot een gerecht in het Duitsche rijk
behooren. Een zijner leden moet zijn ambtelijke
woonplaats te 's-Gravenhage hebben.
Het Duitsche Hooggerechtshof kan elke toege
laten straf uitspreken.
Het beslist in geval van toepassing van een
rechtsmiddel tegen beslissingen van den land
rechter.
Hooger beroep of beroep in cassatie van de von
nissen van het Duitsche hooggerechtshof is niet
toegelaten.
Een gerechtelijk vooronderzoek vindt niet
plaats.
Wanneer het delict, waarvoor de Duitsche ge
rechten bevoegd zijn, van geringe beteekenis
en de dader noch Duitsch staatsburger, noch
staatsburger van het protectoraat Bohomen en
Moravië is. kan de zaak aan de Nederlandsche
autoriteiten, met strafvervolging belast, worden
overgegeven om te worden vervolgd en berecht
volgens Nederlandsch recht.
Nieuwe verordeningen.
ingesteld.
Het combineeren van straffen uit Duitsche en
Nederlandsche vonnissen behoort tot de taak
der Duitsche gerechten.
Moeten straffen uit Duitsche vonnissen van
verschillende gerechten of uit zulke en Nederland
sche vonnissen worden gecombineerd, dan is
daartoe het Duitsche hooggerechtshof bevoegd.
Het hoofd van het Duitsche openbaar ministe
rie bij het Duitsche landgerecht en het Duitsche
hooggerechtshof voert den ambtstitel van
„Duitsch procureur-generaal in het bezette
Nederlandsche gebied".
Tot de verdediging voor de Duitsche gerech
ten in het bezette Nedex'landsche gebied is
toegelaten:
1 Hij, die als verdediger voor een gewoon
gerecht in het Duitsche rijk is toegelaten; 2. De
bij een Nederlandsch gerecht ingeschreven ad
vocaat. wien de Rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandsche gebied vergunning heeft
verleend.
De Duitsche autoriteiten, met strafvervolging
belast passen toe:
1. De telkens door den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied en door de
door hem daartoe gemachtigde Duitsche instan
ties, alsmede door de bevoegde Duitsche weer
machtsinstanties tot en met 28 Mei 1940 gege
ven rechtsvoorschriften; 2. Het telkens In het
Duitsche rijk (in de gedaante van vóór de aan
sluiting van OostenrijkAltreich) geldende
strafrecht; 3. Het op den dag van afkondiging
geldende Nederlandsche strafrecht met Inbegrip
van de bepalingen, die de secretarissen-generaal
van de Nederlandsche departementen van alge
meen bestuur na 28 Mei 1940 op grond van
een machtiging van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied uitgevaardigd
hebben of zullen uitvaardigen.
De volgende straffen van het Nederlandsche
strafrecht komen overeen met die van het Duit
sche strafrecht: Levenslange gevangenisstraf,
levenslange tuchthuisstraf; tijdelijke gevange
nisstraf van meer dan 5 jaren tuchthuisstraf
voor den tijd van twee derden van den duur der
gevangenisstraf; tijdelijke gevangenisstraf tot
en met 5 jaren met Inbegrip van hechtenis
hechtenis; geldboete geldstraf.
Is de Duitsche of de Nederlandsche rechter
lijke macht ingevolge deze verordening tot het
behandelen van een stirafzaak niet bevoegd, dan
moet de strafzaak aan die instantie, welke daar
toe bevoegd is geworden, worden overgegeven.
Achten beide zich bevoegd of onbevoegd, dan
beslist de Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied over de bevoegdheid.
Een zaak, die vanwege de bevoegdheid wordt
overgegeven, blijft in haar geheel. Dit geldt in
het bijzonder voor de behartiging der termijnen
en voor de gemaakte onkosten, kosten, rechten, en
vergoedingen.
Deze verordening is met ingang van Zaterdag
in werking getreden.
Duitsche contactcommissarissen bij
arbeidersorganisaties.
De N.R.Crt. meldt:
Bij het Christelijk Nationaal Vakverbond, de
Nederlandsche Vakcentrale en het R.K. Werklie
denverbond zullen door den Rijkscommissaris be
noemde contactcommissarissen regelmatig overleg
met de besturen plegen en de werkzaamheden van
de organisaties van dag tot dag kunnen volgen.
Naar wij in een brief van een der genoemde ver
bonden aan de aangesloten vereenigingen en vak-
afdeelingen lezen, is het de bedoeling van den
Rijkscommissaris beter dan tot dusverre op de
hoogte te zijn met wat er in de centrales en de
aangesloten bonden gebeurt. De verbonden zullen in
hun werkzaamheid ten bate van hun leden in geen
enkel opzicht worden belemmerd, zoo is den be
sturen van Duitsche zijde meegedeeld; de besturen
zullen de leiding houden en alles blijft normaal
functionneeren.
Het bovenstaande betreft slechts de drie ge
noemde centrales: zooals men weet is voor het
N.V.V. een beheerder aangesteld.
PERSONALIA.
De lieer W. de Vries, leeraar in trompet en or-
kestspel aan het Haarlemsch Muziek-Instituut heeft
ontslag genomen.
De Rijkscommissaris sprak de
kinderen bij hun vertrek toe
Het afscheid bij het vertrek van de Nederlandsche kinderen naar de Ostmark.
Vader en moeder omhelzen hun kleinen, die van een onbezorgde vacantie gaan
genieten.
ROTTERDAM, 21 Juli (A.N.P.) Reeds
vanmorgen om acht uur heerschte op het
station D.P. een drukte van belang. Groote
aantallen kinderen voorzien van koffers en
vergezeld door een grooten familiekring, stap
ten met verheugde gezichten het stations
emplacement op. Dit aantal groeide, naar
mate de tijd vorderde en tegen half elf was
het perron zwart vaii de menschen. Er was
politie, er was een Duitsch muziekcorps en er
was voor den goeden gang van zaken eenige
afzetting van Duitsche militairen.
Het betrof hier het vertrek van den eersten
trein uit Rotterdam naar de Ostmark en
daarbij was Rijkscommissaris Seyss-Inquart,
begeleid door den rijksstadhouder Eigruber
van de gouw Overdonau, de Heimatgouw van
den Führer. en voorts door commissaris-
generaal Schmidt en dr. Langgoht.
Toen vrijwel alle kinderen een plaatsje in den
hit 14 wagons bestaanden trein veroverd hadden
om precies te zijn waren ei 803 jeugdige va-
cantie-gangertjes verscheen de Rijkscommis
saris die burgemeester mr. P. J. Oud hartelijk
begroette. Mede aanwezig was de wethouder van
onderwijs, L. de Groot.
Voor een muzikale omlijsting van deze gebeur
tenis zorgde het muziekcorps van de Ordnungs-
polizei te 's-Gravenhage onder leiding van lui
tenant L. Hahn.
Nadat Rijkscommissaris Seyss-Inquart den lei
der van den trein. Kreisleiter Hochineier, begroet
had, sprak hij op het perron burgemeester Oud
toe en zeide o.a., dat deze prachtige vacantie de
Rotterdamsche jeugd zou sterken. Dat is van
groot belang, omdat Nederland met een sterke
gezonde jeugd een goede toekomst tegemoet gaat.
Voor de toekomst behoeft Nederland zich in dit
opzicht dan ook geen zorgen te maken. Voor wat
deze verre vacantie betreft, zeide de Rijkscom
missaris. kunnen de ouders der kinderen gerust
zijn, want de jeugd zal in de Ostmark liefderijk
worden opgenomen.
Nadat burgemeester Oud den Rijkscommissaris
dank had gezegd voor zijxx woorden wandelde deze
langs den trein, teneinde zich er persoonlijk van
te vergewissen, of alles goed zou verloopen. Tij
dens deze wandeling heeft een der jeugdige deel-
nemertjes, Leo van Geest, den Rijkscommissaris
een boeket bloemen overhandigd. Op een bijge
voegd kaartje waren dankwoorden geschreven.
Uit ieder portier werden den Rijkscommissaris
en den burgemeester enthousiaste kinderhandjes
toegestoken en beide functionarissen drukten elk
handje. Hier en daar informeerde de Rijkscom
missaris even, inspecteerde een deelnemerskaart
tn noemde dan den jeugdigen vacantle-ganger
bii name. Ook burgemeester Oud gaf hier en daar
loede vacantie-wenschen mede. Gekomen bij dexx
wagen, waar een groote hoeveelheid versnaperin
gen gereed lag. om in grage magen te verdwijnen,
inspecteerde Rijkscommissaris Seyss-Inquart den
inhoud.
Toen de lange trein zich om 11.20 uur onder het
mid gejubel van de uitgelaten kinderschare in be
weging zette, begon het muziekcorps vroolijke
liederen te spelen, o.a. ..Musz i denn zum Statele
hinaus" en eenige bekende Hollandsche liedjes.
Het „dag" van de kinderen werd telkenmale door
Rijkscommissaris en burgemeester met een arm-
groet beantwoord en daarmede was de vacantie-
reis naar de Ostmark voor de Rotterdamsche
jeugd begonnen. Tenslotte heeft de Rijkscommis
saris nog eenige woorden voor de microfoon ge
sproken, waarin hij dank bracht aan den rijks-
Het vertooiien van films.
Verordening voor de bioscopen.
Het verordeningenblad no. 13 van Zaterdag ver
meldt een besluit van de secretarissen<-generaal
van Binnenlandsche Zaken en van Justitie betref
lende het vertoonen van films.
Daarin wordt bepaald, dat in het bezette Neder
landsche gebied slechts die films vertoond mogen
Worden, welke:
1) in het bezette Nederlandsche gebied zijn ver
vaardigd en na 14 Mei 1940 door de censuur zijn
goedgekeurd.
2) In het Groot-Duitsche Rijk. met inbegrip van
het protectoraat Bohemen en Moravië, zijn ver
vaardigd en na 31 December 1936 door de censuur
z>jn goedgekeurd.
3) In het gebied van het Groot-Duitsche Rijk
Voor de vertooning zijn vrijgegeven.
Deze voorschriften gelden niiet voor smalfilms
van zuiver artistieken, reigieuzen of cultureelen
aard, of voor smalfilms met uitsluitend familie
opnamen.
Hij. die opzettelijk of door grove schuld in strijd
met deze voorschriften handelt, wordt gestraft met
gevangenisstraf van ten hoogste 2 jaar en met geld
boete van ten hoogste 10 000 gulden of met een var
deze straffen.
Dit besluit treedt met ingang van 26 Juli 1940
«1 werking.
gouwleider Eigruber, die dit mogelijk heeft ge
maakt. Nogmaals verzekerde hij den ouders, dat
hun kinderen niets dan prettigs staat te wach
ten. „De kinderen zullen over eenige weken of
maanden bij hun terugkomst in Rotterdam een
geweldigen indruk medebrengen van het leven in
de bergen", zoo zeide spr.. „zij zullen geweest zijn
bij menschen, die hen liefdevol opgenomen had
den en zij zullen vertellen, dat zij bij Duitsche
menschen zijn geweest, die hen vriendelijk en
goed verzorgd hebben."
Tenslotte wees spr. er nogmaals op, dat de toe
komst van een volk aan de jeugd is en wanneer
die jeugd sterk is. zal de toekomst goed zijn.
Maandagmiddag om twee uur zullen de kinde
ren, die in den trein slapen, in de Ostmark aan
komen. Er zijn zestig begeleiders in den trein,
dertig Nederlanders en dertig Duitschers, onder
wie de Rotterdamsche dokters W. v. d. Sluys en
v. d. Hoeven. De trein gaat naar de Adlersee, bij
Salzburg en vandaar reizen de kinderexx per lo-
kaaltrein en autobxxs naar hun plaatsen van be
stemming*, hun vacantie-oord.
Goede vangst van de politie.
Te Oegstgeest werd een nieuw rijwiel ontvreemd,
welk rijwiel een oogenblik onbeheerd voor een wo
ning stond. De heer S., wien dit rijwiel toebehoorde,
deed hiervan onmiddellijk aangifte bij de politie.
Deze waarschuwde per telefoon de politie van de
omliggende plaatsen. Dit optreden werd met succes
bekroond: een uur later deed de politie van Sas-
senheim de telefonische mededeeling, dat zij al
daar een persoon had aangehouden, die in het be
zit was van het ontvreemde rijwiel van S. Uit het
verdere onderzoek bleek, dat de dader, de 23-ja-
rige Th. M. J. B. uit Amsterdam, 's morgens een
rijwiel had ontvreemd in de gemeente Sassenheim,
'twelk hij in Leiden van de hand had gedaan. In den
namiddag ontvreemdde hij in Leiden een rijwiel,
bracht dit in Katwijk bij een bode. rijdende op
Amsterdam, om dit rijwiel in Amsterdam aan een
bepaald adres te bezorgen. In den avond ontvreemd
de hij het rijwiel in Oegstgeest. waarmee hij door
de politie te Sassenheim werd aangehouden.
B.. die een goede bekende van de jusitie is, be
kende verder nog een tweetal rijwielen te Leiden
te hebben ontvreemd. B. zal ter beschikking van de
justitie worden gesteld.
(A.N.P.)
Dc vetpositie in ons lantl.
Men vrage van de slagers niet het
onmogelijke.
Het A.N.P. meldt: Nu de distributie van ge
smolten vet en reuzel en boter is ingevoerd en
rauw vet en rauwe reuzel onder deze distributie
niet zijn betrokken, wordt er van de zijde van
het publiek een sterke aandrang op de slagers
uitgeoefend om rauw vet en reuzel te leveren,
vaak in hoeveelhedexx veel grooter dan voor di
rect gebruik noodzakelijk. Er zijn consumenten
die namelijk een zekere voorraad willen vormen
en nu van den slager vragen hen aan dezen
voorraad rauw vet of reuzel te helpen.
Het bureau van den Nederlandschen slagers-
bond vestigt er de aandacht op. dat men in dezen
het onmogelijke van den slager vraagt. De sla
ger heeft immers geen grooter voorraad rauwe
reuzel en rundvet dan de wekelijksche slachting
van vee hem oplevert. Versch rundvet kan niet
meer uit het buitenland worden ingevoerd zoo
als voor den oorlog het geval was.
De slager is genoodzaakt zijn wekelijksche
voorraad rauw vet en reuzel zoo goed mogelijk bij
het vleesch onder.de klanten te verdeelen, en
het is dus heel normaal, dat men bij een pond
vleesch niet meer dan een ons vet kan krijgen.
Deze werkelijkheid heeft het publiek te aan
vaarden en het is niet billijk van den slager le
veringen te vragen, waartoe hij beslist niet in
staat is.
Duur van eenige weiten betreffende
de voedselvoorziening enz. verlengd
's GRAVENHAGE 20 Juli. In het verordenin
genblad no. 13 van Zaterdag is opgenomen een be
sluit van de secretarissen-generaal van de depar
tementen- van handel, nijverheid en scheepvaart, van
landbouw en visscherij, van waterstaat, van bin
nenlandsche zaken, van koloniën en van financiën
betreffende de verlenging van de bodemproductie-
wet, de distributiewet, de prijsopdrijvings- en
hamsterwet, de zeeschepenvoi-deringswet, de wet
behoud scheepsruimte en de zee- en luchtvaartver
zekeringswet (alle van 1939).
De bepalingen van deze wetten worden daarbij
voor zoover zij met de veranderde staatsrechtelijke
verhoudingen vereenigbaar zijn, tot nader order
verlengd.
De op grond van de in genoemde wetten uitge
vaardigde voorschriften en afzonderlijke maatrege
len blijven tot nader order mede van kracht, voor
zoover uit den inhoud ervan niet anders blijkt.
(A. N. P.)
De Rijkscommissaris, dr. Sevss-Inquart, drukt de kleinen vriendelijk de hand.
maar tevens een uiterst NUTTIG
boekje.
Dat is
door
E. E. JONKHEIDPEEREBOOM.
Verkrijgbaar in den boekhandel
en bij de kantoren van Haarlem's
Dagblad.
-J
Vrachtauto over den kop geslagen.
Zaterdagavond omstreeks acht uur is op den
rijksweg Ede-Arnhem een ernstig auto-onge
luk gebeurd. Een vierwielige vrachtauto, ten
deele beladen met een verhuisboedel en op weg
van Scheveningen- naar Zutphen slipte nabij den
Ginkel en sloeg vervolgens over den kop. In de
auto zaten tien personen, allen chauffeur van
beriep. Drie vaxx hen zaten in de cabine en zeven
op de lading. Een van hen, H. H. Neervoort uit"
Doesburg was op slag dood. Twee anderen werden
zeer zwaar gewond opgenomen, en naar het ge
meente ziekenhuis te Arnhem overgebracht. Drie
minder zwaar gewonden werden naar het Juliana-
ziekenhuis te Ede vervoerd en vier licht gewonden
naar het R.K. ziekenhuis te Ede. (A. N. P.).
G. van der Veen overleden.
Algemeen-directeur van „De Arbeiderspers".
In den ouderdom van zes en vijftig jaar is
overleden de heer Y. G. v. d, Veen, algemeen
directeur van „De Arbeiderspers". Y. G. v. d. Veen
werd 7 Januari 1884 in Metslawier, in het Noorden
van Friesland, geboren, waar zijn vader notaris
klerk en brievengaarder was. Door het overlijden
van zijn vader werd de jonge Ybele van zijn 10de
jaar af in het weeshuis opgevoed. Hij werd voor
het onderwijs opgeleid en stond gedurende vijf
jaar voor de klas aan een school in Friesland.
Daarna vertrok hij als onderwijzer naar Amster
dam. In 1917 kwam hij met de journalistiek in
aanraking toen de toenmalige hoofdredacteur van
Het Volk. de heer J. F. Ankersmit. hem vroeg of
hy correspondent van Het Volk in Rotterdam
wilde worden. Bij de stichting van het soc. dem.
dagblad ..Voorwaarts" te Rotterdam werd Y. G v.
d. Veen hoofdredacteur van dit blad. Een jaar
later nam hij ook xxog het directeurschap op zich.
In 1928 werd hij door de leiding van de S.D.A.P.
belast met het directeurschap van ..Het Volk",
waarbij hij tevens directeur van ..Voorwaarts"
bleef. Zijn streven was het stichten van een groot
volksblad en deels door zijn werken besloten
S.D.A.P. en N.V.V. in 1929 de N.V. „De Arbeiders
pers" op te richten. Aan het groot maken van deze
onderneming heeft hij al zijn krachten gewijd.
„In den omgang kon hij soms hoekig en kantig
zijn, maar zij die hem beter leerden kennen, ge
tuigden van een vaak verrassende hulpvaardig
heid voor menschen die in moeilijkheden waren
geraakt," aldus schrijft „Het Volk" over den over
ledene.
De crematie van het stoffelijk overschot van
den heer van der Veen, die te Over veen woonde,
zal Woensdag 24 Juli a.s. plaats hebben op Wes-
terveld, na aankomst van trein 15.14 uur.
Boven
NIEUWE SERIE No. 54
1. Tracht tc lezen,
telkens opschrikken
de van het lawaai,
dat Junior boven
met een vriend
maakt.
5. Hardt zich te
gen den volgenden
knal, die niet komt.
2. Wil gaan optre
den, maar bedenkt
tijdig dat jongens nu
eenmaal het recht
hebben om wat la
waai te maken.
3. Wordt beloond
door een periode met
niets ergers dan
zacht kloppen en ge
schuifel.
4. Welke periode
eindigt met een plof.
of er een boekenkast
omvalt.
6. Wordt onbeha
gelijk door de stilte
en stelt vast door
onderzoek. dat de
jongens rustig zitten
tc lezen.
7. Keert naar zijn
boek terug op het
moment, dat het huis
trilt van een geluid
of een brandkast
de trap afrolt.
8. Houdt een ver
maning van 5 minu
ten onder aan de
trap, voor hij merkt
dat de jongens zün
uitgegaan, voor hU
begon.