ZEISS PRISMAKIJKERS
Werklooze hoofdarbeiders kunnen
worden tewerkgesteld.
Regeling aan gemeente
besturen bekend gemaakt.
Thee met... leverworst
FLITSEN
Opbouwdienst bij de luchtbescherming
ingeschakeld.
VRIJDAG 26 TUE I 1040
HAARDE STS D A G BEAD
3
f IJKERS met dit merk bezitten
wereldreputatie! Ongeëve
naard in constructie en uitvoering.
Frappant licht van gewicht! 40%
lichter dan vroeger. Uw trouwe
vriend, het geheele leven lang!
Modellen elk doel dienend, van
6- tot 18-voudige vergrooting.
Prijzen vanal 52. voor monoculaire
(èênoogige) en f. 82 - voor binoculaire
(hveeoogige) kijkers. Verkrijgbaar bij alle
goede optische vakzaken Prospecli en
inlichtingen gratis van Zeiss Ikon N.V.,
Heerengracht 489, Amsterdam-C.
(Adv. Ingez. Med.)
Aantal werken
opgesomd.
De secretaris-generaal, waarnemend hoofd van
het departement van sociale zaken heeft den ge
meentebesturen een brief gezonden betreffende
de tewerkstelling' van werklooze hoofdarbeiders.
Hieraan wordt ontleend:
Het behoeft tegenover u geen betoog, dat thans
vele z.g. hoofdarbeiders met groote moeilijkheden
te kampen hebben. Het is wenschelijk in dit pro
bleem eenig inzicht te krijgen, weshalve het
centraal bureau voor de statistiek door middel
van een enquête zal trachten hier materiaal te
verzamelen.
Ter voorkoming van een misverstand wil ik er
nadrukkelijk op wijzen, dat dit onderzoek niet in
zich sluit, dat reeds maatregelen zullen worden
genomen. Voorloopig gaat het uitsluitend om het
verzamelen van gegevens.
Intusschen is het mogelijk, voortbouwende op
wat reeds eenige jaren terzake geschiedt, ten be
hoeve van werklooze hoofdarbeiders, indien alsnog
krachtige medewerking wordt verleend, een en
ander tot stand te brengen. Het departement van
sociale zaken streeft er n.l. reeds eenige jaren
naar voor de hierbedoelde groep werklooze hoofd
arbeiders objecten te vinden, die, daar de betrok
kenen uiteraard niet geschikt zijn voor het ver
richten van grondwerk, zich voor uitvoering door
hen leenen.
Deze hoofdarbeiders staan in het algemeen
bij werkloosheid voor bijzondere moeilijkheden.
Zij zijn gewoonlijk gewend aan een levensstan
daard, welke boven die van de handarbeiders uit
gaat waarbij inzonderheid valt te denken aan
hoogere huishuur, schoolgeld e.d. waardoor zij,
Indien zij aangewezen zijn op het bedrag, dat zij
ingevolge de steunregeling kunnen ontvangen,
het zwaar te verantwoorden hebben.
Een en ander is voor mij aanleiding de mede
werking van uw college in 'te roepen, teneinde na
te gaan, of er in uw gemeente bepaalde werkzaam
heden kunnen worden gevonden, waarbij hoofd
arbeiders kunnen worden ingeschakeld. In de
eerste plaats denk ik hier aan werkzaamheden
ten behoeve van overheidsinstellingen of instel
lingen van algemeen nut, waar wellicht velerlei
arbeid achterwege blijft, omdat de noodzakelijk
heid niet direct aanwezig is en soms de middelen
ontbreken om meer dan het strikt noodzakelijke
te laten uitvoeren.
Nadrukkelijk wil ik er op wijzen, dat geen
Werken naar voren moeten worden gebracht,
Welke in wezen tot de normale moeten worden
gerekend. Arbeid voor distributiekantoren enz.,
dat alles moet worden gerekend tot den norma
len arbeid. Mijn vraag heeft dus betrekking op
bijzondere werkzaamheden, welke uitsluitend met
het oog op de te verleenen hulp naar voren wor
den gebracht, zooals b.v.: het instellen van een
onderzoek naar de inkomens van bewoners van
woningwetwoningen; onderzoek naar de vesti
ging in en het vertrek uit de gemeente; catalo
giseering van de bibliotheek van het internatio
naal instituut van sociale geschiedenis; budget-
en voedingsonderzoek in de Wieringermeer; de
uitwerking van de in de Wieringermeer verza
melde gegevens betreffende de spraak; ordenen
en registreeren van een verzameling kinderlied
jes; ordenen biliotheek en archief; voltooiing
van een repertorium van de Nederlandsche dia
lecten en volkskunde; samenstelling eener bio-
graphie der Nederlandsche letterkunde na 1880;
het ordenen en opplakken van courantenknipsels,
personalia, enz. aan het gemeente-archief; mi
gratie-onderzoekingen; onderzoek naar de mis
dadigheid in een gedeelte van Nederland; com
pleteering kaartencatalogus bibliotheek en lees
zaal; ordenen stukken bureau waterschapsarchie
ven; ordenen doopregisters van de Waalsche
kerk; inventariseeeren van het oude archief; al-
phabetische klapper op de bevolkingsregisters
van 18161861: het maken van kaarten betref
fende stedebouwkundige ontwikkeling en teeke
nen van woningtypen woningstichting.
In beginsel heb ik er geen bezwaar.tegen, wan
neer ook door particuliere bedrijven werkzaam
heden aan werklooze hoofdarbeiders worden op
gedragen, al zal uiteraard moeten worden zorg
gedragen, dat geen normale arbeid op deze wijze
voor rekening van de overheid wordt gebracht.
Wat de voorwaarden betreft waaronder de te
werkstelling plaats vindt, diene het volgende;
De werklooze hoofdarbeiders zijn dezerzijds in
gedeeld in 3 groepen t.w.:
Groep 1: academisch gevormden.
Groep 2: middelbaar gevormden.
Groep 3: eenvoudig administratief geschoolden.
De tewerkstelling mag in beginsel niet lan
ger dan een jaar duren, opdat de tewerkge-
stelden weten, dat het hier gaat om een
tijdelijken 'vorm van overheidshulp. Na ver
loop van een jaar dient ten minste een half
jaar te verloopen, voordat opnieuw tewerk
stelling kan plaats hebben.
Voor elk van bovengenoemde groepen is, in
overeenstemming met de plaatselijke omstandig
heden en rekening houdend met het normale
werkverruimingsloon, een schaal van vergoedin
gen vastgesteld. Daarbij wordt mede acht gesla
gen op de meerdere of mindere practische erva
ring van de tewerkgestelden.
Op dezen grondslag is de volgende loonrege
ling aangenomen (weekloon):
Eenige dagen geleden hebben wij opgesomd wat
in den vorigen oorlog te Haarlem gedistribueerd
werd. Daaruit is wel duidelijk geworden, dat het.
vooral op het laatst van 1918, heel zuinig was ge
worden. In het bijzonder werd het tekort aan
vleesch en vet gevoeld. De meeste slagerswinkels
waren gesloten, omdat er niets te koop was. Een
enkeling trachtte nog koopers te lokken door in
zijn etalage busjes bouillonblokjes te zetten. Die
blokjes schrijver dezes spreekt uit ervaring!
waren wel hartig, daar zout niet onder de distribu
tie viel, maar veel vleesch-smaak was er niet. aan,
Al wat de merschen aan vleesch in dien tijd kon
den koopen was de „eenheidsworst", waarvoor niet
alleen koeien en varkens maar ook paarden het le
ven geofferd hadden. Volgens sommigen zelfs „te
vergeefs", want een lekkernij was het geenszins.
Maar honger maakt rauwe boonen zoet. Wie honger
had waagde er graag zijn kiezen aan om zoo mo
gelijk de overwinning te behalen op zoo'n hompje
worst, nadat hij er eerst in geslaagd was het mes
zoo scherp te maken dat hij er een plak kon afsnij
den.
Het rantsoen was op een matig gebruik bere
kend, niet hooger dan1 ons in de week. En
dan werd er nog wel eens een week overgeslagen.
Waarom begreep niemand want er waven toch
koeien en paarden genoeg die van ouderdom dreig
den dood te gaan. Zoo'n uitstel van distributie was
een tegenvaller van belang.
Nji kurlnen wij ons dit nauwelijks meer voor
stellen, e,u wij nog eiken slagerswinkel kunnen
binnenstappen om onbeperkt te kiezen uit haas,
bief, rollade of andere hartige en smakelijke hap
jes. Maar nu ik mij den ouden toestand weer in
denk, herinner ik mij, dat het water van verlangen
ons in dien tijd in den mond kon komen als wij
in dat vrijwel vleeschlooze tijdperk herinnerden
hoe wij vroeger gesmuld hadden. De banketbak
ker trachtte, ook al werd hij gerantsoeneerd met
mee], suiker, eieren en andere onontbeerlijke in
grediënten, het tekort van den slager aan te vullen,
maar daarin .moest hij wel te kort schieten. Wie
naar iets hartigs verlangt versmaadt het zoete. De
banketbakker zou succes gehad hebben met sau-
cijzebroodjes, maar dat was nu juist het eenige
dat hij op zijn prijslijst had moeten schrappen.
Ik herinner het mij als den dag van gisteren, het
was in Juli 1918, dus nu juist 22 jaar geleden. In
de Zijlstraat trok de etalage van een slager de aan
dacht der voorbijgangers. Er werd daarin een
groote berg leverworst opgestapeld. Echte lever
worst. Ter aanbeveling van zijn product had de
slager een worst overlangs doorgesneden, men kon
de stukjes spek zien glanzen tusschen de lever
kleurige vulling.
Men zag de voorbijgangers watertanden. Trouwens
ik voelde dat ik dapper meedeed, ifraar ik hoor mij
zelf nog denken „daar grijp je toch naast, want je
bon voor eenheidsworst is pas aan de beurt ge
weest". Ik wilde mij juist vermannen en mijn hoofd
kloekmoedig afwenden van die heerlijkheid, toen
het onverwachte gebeurde. De slager schreef op
een bord met groote letters: „buiten de distributie".
De slagerij werd bestormd. Elke voorbijganger,
door het bord getroffen, snelde naar binnen. Na
tuurlijk was ook ik van de partij.
In een ommezien was de slager uitverkocht, ook
al verkocht hij aan eiken klant niet meer dan
twee pond.
Toen ik thuis kwam met de ongewone lekkernij
was het juist thée-tijd. Thee-tijd, dat wil zeggen,
dat wij iets dronken dat met veel fantasie de her
innering gaf aan de heerlijke, geurige thee van
weleer. Het waren namelijk.... cacaodoppen, als
thee afgetrokken.
Ik pakte uit, mijn huisgenooten keken mij aan
of ik een wonder-mensch was. „Hoe heb je dat
kunnen koopen, leverworst zonder bon!"
Als ik met de 100.000 uit de Staatsloterij was
binnengevallen zou mijn succes vermoedelijk niet
zoo daverend geweest zijn als nu.
Even later zaten we „thee" te drinken met plak
jes leverworst!
Ik hoop, dat wij het nu in dezen distributie-
tijd niet zoover zullen brengen. Maar gelukkig
ziet het daar ook niet naar uit.
NIEUWE SERIE No 58
Binnen blijven
1. Junior en vriend
staren naar den stroo
menden regen en weten
niet wat zij met zichzelf
moeten doen.
2. Ondernemen een la
waaiig balspel, tot een
schemerlampje eraan leu
offer valt.
3. Besluiten uit te ma
ken wie van de meeste
treden kan springen tot
moeder er een eind aan
maakt.
4. Strijden een partij
schermen met hockey
sticks.
5. Junior wondt vriend,
waarop een jacht volgt
•door het huis, die niet be
vorderlijk is voor het meu
bilair.
6. Moeder rapporteert
opgelucht dat net niet
meer regent en de jongens
besluiten, binnen te blijven
met een postzegelalbum.
klasse der
gemeente
groep 3
groep
1
groep 2
a b
c
a
b
c
a f 29 f 24
f 23
f 23
f 21
f 19 f 20
b f 28 f 23
f 22
f 22
f 20
f 18 f 19
C f 27 f 22
f 21
f 21
f 19
f 17 f 18
d f 26 f 21
f 20
f 20
f 18
f 16 f 17
e f 26 f 21
f 20
f 20
f 18
f 16 f 16
De klasse-indeeling der gemeente houdt ver
band met het gewone werkverschaffingsuurloon:
a. uurloon van 35 cents en hooger;
b. uurloon van 32, 33 en 34 cents.
c. uurloon van 27, 28, 29, 30 en 31 cents.
d. uurloon van 24, 25 en 26 cents.
e. uurloon van beneden 24 cents.
Groep 1: Hooger gevormden (academici), zoo
als juristen, ingenieurs, economen e.d., die de
universitaire studie langer dan drie jaren hebben
voleindigd.
Bij het vaststellen van de belooning wordt ge
meentewijze met de navolgende indeeling reke
ning gehouden:
a. gehuwden met practische ervaring;
b. gehuwden met geen of weinig practische
ervaring;
c. ongehuwden met practische ervaring en on
gehuwde personen van 30 jaar of ouder.
Groep 2: Middelbaar gevormden, zooals boek
houdkundigen, vakbekwame teekenaars, statis
tisch geschoolden e.d.
Bij het vaststellen van de belooning wordt ge
meentewijze met de navolgende indeeling reke
ning gehouden.
a. gehuwden met practische ervaring;
b. gehuwden met bescheiden practische erva
ring;
c. ongehuwden van 30 jaar of ouder met prac
tische ervaring.
Groep 3: Eenvoudige krachten als kantoorbe
dienden,schrijvers e.d., die gehuwd zijn en reeds
practische ervaring hebben.
De loonen, aan de tewerkstelling verbonden,
kunnen, zoo de uit te voeren objecten vooraf door
mij zijn goedgekeurd, op de gebruikelijke wijze
voor subsidie uit het Werkloosheidssubsidiefonds
in aanmerking worden gebracht.
Ik vertrouw, dat uw college zal medewerken om
voor de werklooze hoofdarbeiders in uwe ge
meente zoo mogelijk een afzonderlijke werkver
schaffing te stichten. Mocht uwerzijds nadere
voorlichting vanwege mijn departement worden
verlangd, zoo zal deze uiteraard steeds gaarne
worden verleend. U kunt zich daarvoor recht
streeks tot den chef der afdeeiing werkverruiming
wenden. (A.N.P.)
De bomaanvallen van Dinsdag
nacht.
Te Amersfoort 5 dooden en 16 gewonden.
Het A.N.P. meldt: Naar thans bekend wordt,
zijn de gevolgen voor de burgerbevolking van het
bombardement van Amersfoort in den nacht van
Dinsdag op Woensdag nog ernstiger dan was ge
meld. De balans vermeldt vijf dooden, acht zwaar
gewonden, acht licht gewonden, een in puin ge
worpen huis, vier afgebrande huizen en eenige
door scherven, vonken en luchtdruk beschadigde
huizen.
OOK EEN DOODE TE SCHOORL.
Bij hetzelfde Engelsche bombardement, waarbij
in denzelfden nacht te Groet een bom is neerge
komen met het bekende noodlottige gevolg, is ook
te Schoorl een huis vernield, waarbij een doode te
betreuren valt.
EVENEENS BOMMEN IN
NIEUWERAMSTEL.
Ook te Nieuewer-Amstel hebben Engelsche vlie
gers dien nacht bommen laten vallen, echter dit
maal zonder noemenswaardige schade voor de
burgerbevolking. Dertien bommen ontploften in
weideland.
Reorganisatie van het bestaande stelsel.
Vrijwilligerssysteem wordt
vervangen.
Aan een brief, welke de secretaris-generaal,
waarnemend hoofd van het departement van bin-
nenlandsche zaken betreffende een reorganisatie
van den luchtbeschermingsdienst heeft gezonden
aan de burgemeesters wordt het volgende ont
leend:
De praktijk van de laatste maanden heeft ge
leerd, dat het vrijwilligerssysteem, waarop de or
ganisatie van den luchtbeschermingsdienst te on
zent is gebaseerd, in meer dan een opzicht tekort
schiet, zoodra gelijk thans het geval is van
het personeel voor langeren tijd diensten gevraagd
moeten worden.
Tengevolge daarvan doen zich in vrijwel alle
gemeenten in mindere of meerdere mate moeilijk
heden gevoelen met betrekking tot een bezetting
van de noodzakelijk geachte luchtbeschermings
posten, terwijl anderzijds de voortdurende wisseling
in bezetting van deze posten de vorming van vol
doende geschoold personeel in den weg staat.
In verband hiermede is een reorganisatie
van de luchtbeschermingsdiensten hier te lande
in overweging genomen, waarbij als einddoel
een regeling voor oogen staat, waarbij de thans
als gevolg van de bijzondere omstandigheden
noodzakelijke continu-dienst wordt verricht
door personen, die uitsluitend voor deze werk
zaamheden zUn aangesteld en voortdurend
ter beschikking staan en als zoodanig de kern
van de luchtbeschermingsorganisatie vormen.
De uitvoering van dit voornemen wordt ver
gemakkelijkt, doordat voor het vormen van deze
kernen gebruik kan worden gemaakt van de door
de demobilisatie der Nederlandsche weermacht vrij
komende krachten. Besprekingen met den com
mandant van den Opbouwdienst hebben er toe ge
leid, dat deze zich in beginsel bereid verklaard
heeft het personeel van dezen dienst tót een nader
te bepalen aantal geëncadreerd beschikbaar te stel
len voor de luchtbeschermingsdiensten der daar
voor in aanmerking komende gemeenten.
Daarbij dienen o.m. de volgende 'punten in acht
te worden genomen:
1. De minimum-bezetting van de kern be
draagt in kleinere gemeenten zes man (twee groe
pen van drie, waarvan elke groep om beurten nacht
dienst verricht, en wel twee man voor de surveil
lance en één voor de bezetting van den commando
post, met onderlinge aflossing).
De opbouwdienst kan echter geen kleinere
verbanden beschikbaar stellen dan groepen
van ongeveer 40 man. De commandant van den
Opbouwdienst stelf zich evenwel op het stand
punt, dat het verband in •'en groep behouden
blijft, indien de ploegen van de groep geen
grooteren wegafstand dan ongeveer 15 K.M.
behoeven af te leggen, teneinde het oefen
centrum te bereiken voor de lichamelijke
oefening, welke voor de manschappen van den
dienst verplicht is gesteld.
In verband hiermede zullen door de rijks
inspectie voor de bescherming van de bevolking
tegen luchtaanvallen uit de daarvoor in aan
merking komende, niet te ver uit elkaar lig
gende kleirte gemeenten in overleg met de
burgemeesters, „rayons" worden gevormd,
waarbij aan de voren bedoelde voorwaarde
voldaan wordt.
Voor de grootere gemeenten zal de beschikbaar
stelling beperkt moeten blijven tot ten hoogst*
twee afdeelingen, elk ter sterkte van vier groepen
a plm. 40 man. Gelijk ook reeds te Amsterdam met
betrekking tot de brandweer is geschied, zullen in
laatstbedoelde gemeenten de manschappen ge
kazerneerd worden.
2. Door den opbouwdienst zal er naar worden
gestreefd, dat zooveel mogelijk personeel woon
achtig in, of afkomstig van de betreffende gemeente
beschikbaar zal worden gesteld.
3. Het rijk betaalt de personeelkosten met dien
verstande, dat de kosten van legering en voeding
ten laste der gemeenten komen.
4. Bij de normale diensten draagt het personeel
de kleeding en uitrusting, welke voor den opbouw
dienst zijn voorgeschreven. Voor het verrichten
van brandweer-, gas en andere bijzondere dien
sten verstrekken de gemeentebesturen de hiervoor
vereisehte kleeding en uitrusting.
5. De inschakeling van het personeel van den
Opbouwdienst bij de gemeentelijke luchtbescher-
mingsdiensteh zal niet eerder kunnen plaats hebben
dan eind Juli a.s.
Het wil mij voorkomen, dat op de hierboven aan
gegeven wijze een bevredigende en voor de ge
meenten tevens financieel weinig bezwaarlijke
reorganisatie van de luchtbeschermingsdiensten kan
worden verkregen. Vanwege den commandant van
den Opbouwdienst is daarbij het vertrouwen uit
gesproken, dat de gemeentebesturen zich bij wijze
van contra-prestatie moreel vei'plicht zullen ge
voelen om het in hun gemeente voor den lucht
beschermingsdienst beschikbaar gestelde personeel
van zijn dienst in de eerste plaats in aanmerking te
doen brengen voor het vervullen van vacante ge
meentelijke dienstbetrekkingen, waarvoor zy in
aanmerking kunnen komen, en zich tevens zullen
beijveren om dit personeel bij de werkgevers ln
de gemeente aan te bevelen.
Ik stel er prijs op, dit laatste met den meesten
nadruk te onderstrepen. (A.N.P.)
NOORDERBAD ZANDVOORT.
ZATERDAG en ZONDAG DANSEN.
WOENSDAG 31 JULI, n.m. 2 uur: ZWEM
WEDSTRIJDEN.
(Adv. Ingez. Med.)
Tijdens een bomaanval
van Engelsche vliegers
op Amersfoort moest
een dichtbevolkte
woonwijk het ontgel
den. Een woning werd
getroffen, waarbij vijf
personen om het leven
kwamen.
Nederlandsche vliegtuigen d<Ar
Engeland gebruikt?
's GRAVENHAGE, 25 Juli (A.N.P.) De
Engelsche radio heeft gemeld, dat de naar Enge
land overgebrachte Nederlandsche vliegtuigen, be
halve van een oranje driehoek, van een ander on-
derseheidingsteeken worden voorzien.
Hieruit blijkt, dat deze machines door Engeland
voor zijn strijd tegen Duitschland, wellicht zelfs
voor de nachtelijke bomaanvallen op Nederland,
worden gebruikt.
