Het stiefkind van de
Nederlandsche sporten:
s
Er is een hemelsbreed verschil tusschen
Amateurs en Professionals.
IVRTJDAG 30 AUGUSTUS 1940
HA'AEEE M'S D 'A 'G B E AD"
Het verbod van wedstrijden
(ook te Haarlem) belemmert
de ontwikkeling.
k E bokssport wordit in ons land veelal
als een stiefkind behandeld en haar
beoefenaren en aanhangers zitten
dus niet alleen in letterlijken zin in
het hoekje, waar de slagen vallen. De voor
naamste oorzaak hiervan is wel, dat „men"
zijn oordeel over de pugilistiek baseert op
de sensationeele en fel gekleurde verhalen
van „gevechten" tusschen beroepsboksers,
die op gezette tijden uit Amerika en elders r t N
tot ons plachten te komen. Zoo ooit, dan is y
gezegde "?nbekend maakt onbe- schap van Nederland in het vlieggewicht op zijn
mmd van toepassing, want over het alge- naal£ wetcn te t,rengen, een preStatiet die ge-
nt Nederlandsche sportliefhebber 2ien de omstandigheden - er zijn iag. Voorts
er zelfs ontar.dig var., dat er tusschen het hebben emigell tijd geleden MVma, de Bie,
prijsgevecht zooals dat door professionals yreenegoor en Smit in de B-klasse lang geen
a fmateaoboksen een slecht flg.Jur gsmaakti terw(jl w Akers]0°t (halt
hemelsbreed verschil bestaat. zwaargewicht) over de capaeiteilten beschikt
om het ver te brengen, evenals D. Ris.
Het bezwaar voor het deelnemen aan een
wedstrijd steeds naar een andere plaats te
moeten reizen doet zich nu, met de beperkte
vervoersgelegenheid in de avonduren, dub
bel gevoelen.. Onze zegsman sprak dan ook
de hoop uit, dat de autoriteiten in onze stad
de amateurbokssport spoedig met milder
oogen zullen bekijken en dat zij het onder
scheid tusschen liefhebberij en beroep ten
volle zullen inzien. Want, aldus de heer Te
Nuyl: boksen voor amateurs is een mooie en
nuttige sport; als beroep is het een zwaar
vak. De amateur kan zich de weelde veroor
loven enkele wedstrijden te verliezen en een
tijdlang rust te houden, terwijl de professio
nal ten koste van alles moet winnen in ver
band met de te bedingen gage in volgende
matches.
In den loop de jaren heeft het boksen in ons
land een aantal amateurs van klasse opgeleverd,
die door een vele malen herhaald nationaal kam
pioenschap en door successen tegen buitenlan
ders getoond hebben zich in een internationaal
milieu te kunnen handhaven. We noemen in dit
verband: Karei Miljon (thans politie-agent te
Bloemendaal), wijlen Nico Deul, Nieuwenburg
(elf keer kampioen), Baan, Cornelissen, Gee-
ne, Ploeg, Leen Sanders, gebroeders Dekkers,
Bril, de Vries, Lambiljon, Van Dijk, en Van 't
Hof. Enkelen onder hen hebben later als prof.
een reputatie gevestigd en Van 't Hof bracht
het zelfs tot een Europeesch kampioenschap in
het weltergewicht.
Primo Camera.
Dit laatste is de pugilistiek in haar zuiveren
vorm, een sport, die niet voor niets als „de nobele
kunst van zelfverdediging" wordt betiteld. Uit
dezen naam valt op te maken, dat boksen in
hoofdzaak bedoeld te zijn het kweeken van de
kunst of zoo men wil de geschiktheid om
het eigen lichaam tegen het gevaar en de moge
lijke gevolgen van een persoonlijken aanval te
kunnen beschermen. De omstandigheid dat men
zulks slechts kan leeren door langdurige en ge
regelde training, die allereerst op het verkrijgen
van meer lenigheid en grooter uithoudingsver
mogen moet zijn gebaseerd, leidt er toe, dat
deze oefeningen als behoorende tot de meest
nuttige in het kader van de lichamelijke opvoe
ding kunnen worden beschouwd.
Hoe weinig men daarvan in ons land is door
drongen en hoe gering de belangstelling voor en
de kennis van het boksen is, blijkt wel uit het
feit, dat een demonstratiepartijalsmede de voor
bereidende oefeningen, zooals touwtje springen,
het werpen met den „medicine-ball", gymnastiek
voor het versterken van buik- en beenspieren,
enz. op de lachlust van het publiek en zelfs van
de mannelijke jeugd werken. We gelooven niet
te veel te zeggen met de bewering, dat een der
gelijk gebrek aan begrip voor de pugilistiek, wat
Europa betreft, alleen in Nederland voorkomt.
Dat is dan ook waarschijnlijk de reden, dat
ongeveer vijftien jaren geleden de plaatselijke
autoriteiten in vele steden er toe overgingen
bokswedstrijden in het openbaar te verbieden. Er
was echter ook een aanleiding voor, want juist
in den aan dit verbod voorafgaanden tijd waren
enkele promotors er toe overgegaan beroeps
boksers uit verschillende gewichtsklassen en van
ongelijke capaciteiten tegen elkaar in den ring
te brengen met al de onverkwikkelijke gevolgen
van dien. Weliswaar hadden de amateurs
hier niets mede te maken, maar de hierboven
vermelde onkundigheid in zake het onderscheid
tusschen deze twee categorieën, leidde er toe,
dat ook hun wedstrijden niet meer konden
plaats vinden, ondanks het feit, dat zij sinds
jaar en dag in een anderen bond (de N.B.B.)
vereenigd waren als de professionals (de N. B.
II.)
Rotterdam bleef op den duur de eenige stad,
waar boksmatches in onbeperkten getale konden
worden gehouden en daaraan is het ook toe te
schrijven dat de beroepssport feitelijk alleen haar
beoefenaren in de Maasstad vond. In later jaren
werd de verbodsbepaling in vele plaatsen ten be
hoeve der amateurs iets verzacht, zoodat zij in
semi-besloten kring in Amsterdam, Den Haag,
Zandvoort, Groningen. Enschedé, Deventer en
Maasstricht de wedstrijdsport konden be
oefenen.
In Haarlem niet.
In Haarlem was dat niet het geval, met het
resultaat, dat de in ons rayon herhaaldelijk op
gerichte boksclubs de een na den ander in kor
ten tijd verdwenen, tot de vereeniging „De
Ring" eindelijk vasten voet wist te krijgen en
nu alweer een vijftal jaren bestaat. Eerst werd
geoefend in een lokaal aan de Gedempte Oude
Gracht, daarna op een zolder in de Berkenrode-
steeg en nu huist men aan den Burgwal.
We hebben eens een praatje gemaakt met den
instructeur G. te Nuyl, een der drie gebroeders,
die in den ring een naam hebben gemaakt. Hij
vertelde ons, dat de vereeniging momenteel 18
leden telt en dat dit aantal niet grooter is moet
geweten worden aan het wedstrijdverbod in onze
stad. Daardoor is de animo tot geregelde trai
ning gering, hetgeen natuurlijk een terugslag
heeft op het uithoudingsvermogen en de be
kwaamheid der jongelui.
Dit gebrek aan uithoudingsvermogen is ove
rigens een der zwakke punten van vele Neder
landsche amateurs, die. in tegenstelling met hun
coliega's in andere landen, waar geregeld wed
strijden worden georganiseerd, een tekort aan
„matchpractice" hebben. Niettemin heeft onze
jeugdige stadgenoot C. Hessels een kampioen-
Korfbal
De Haarlemsche Korfbalbond
vergaderde.
Gebrek aan scheidsrechters doet zich gevoelen.
Woensdagavond hield de H.K.B. haar jaarlijksche
algemeene vergadering in café-rest. Brinkmaan,
Groote Markt.
De voorzitter de heer de Boer opende de verga
dering met een welkomstwoord aan de besturen
en afgevaardigden van de aangesloten vereenigin-
gen; in 't bijzonder aan den heer Wilson, voorzitter
van den Nederl. Korfbalbond en tevens be
stuurslid der Nat. Ver. tot bevordering van Har
monische Lichaamsontwikkeling.
De heer De Boer schetste het verloop van de af-
geloopen competitie, die, na vele moeilijkheden
toch nog tot een goed einde is gekomen, zij het dan
in den vorm van een nood-competitie.
Verder werd dank gebracht aan den voor den H.
K. B. zooveel beteekenenden heer v. Lohuizen, die
ondanks zijn werk in de functie van secretaris
penningmeester, bovendien nog het werk van den
competitieleider heeft waargenomen, toen de heer
Arerfds daartoe niet in de gelegenheid was.
Vervolgens deed spreker een beroep op allen,
met kradht en energie het korfbalwerk weer te her
vatten in 't bijzonder voor de jeugd. Het bestuur
zal zijn uiterste best doen om in het komende sei
zoen schoolkorfbalwedstrijden te organiseeren.
Door de korfbalpropagandavereeniging „De Meeu
wen", zijn eenige prospectussen en boekjes uitge
geven, geschreven door den heer Heyboer, die
uitermate geschikt zijn voor de aanwerving va.n
nieuwe leden, doch vooral voor adspirantieden.
Hiermede besloot de voorzitter zijn openingsrede.
De heer van Leeuwen kreeg hierna het woord.
Deze bracht in herinnering, dat deze vergadering
de 20ste was van den H.K.B.hetgeen volgens spre
ker niet ongemerkt voorbij kon gaan en daarom
bood hij met eenige toepasselijke woorden namens
de aangesloten vereenigingen een bloemenmand
aan. De voorzitter dankte hiervoor.
Vervolgens werd overgegaan tot de afwerking
van de agenda.
De behandeling van ingediende voorstellen van
de vereenigingen, gaf aanleiding tot vele discus
sies, vooral van de zijde van S. V. en O. K. De heer
Van Lohuizen antwoordde verschillende vragen.
Hierna kreeg de heer Wilson het woord, om in
het kort. het doel van de Nat. Ver. tot bevordering
van harmonische lichaamsontwikkeling te schetsen.
Na de korte pauze kwam het scheidsrechter-
vraagstuik te berde. Het bestuur was hierover zeer
oessimistisch, doch de heeren Vogelpoel, Blauw en
Roose meende nog een lichtpunt te zien tot aan
werving van nieuwe scheidsrechters, mocht dit
echter niet lukken, dan ziet de bond zich genood
zaakt het wedstrijdprogramma te beperken. Er zal
getracht worden een commissie hiervoor te vor
mer. Terloops bracht de voorzitter dank aan den
heer Vogelpoel, daar deze de meeste wedstrijden
heeft geleid en nimmer heeft afgeschreven.
De bestuursverkiezing bracht geen nieuwe le
den, de aftredende heeren Arends en Van Lohui
zen werden met algemeene stemmen herkozen.
Het voorstel tot uitbreiding van het bestuur van 5
op 7 leden, ingediend door S.V. en O.K. werd na
stemming verworpen.
De begrooting 1940/41 werd met algemeene
stemmen goedgekeurd en in de vacature der kas-
eommissie werd voorzien.
Omtrent het a.s. winterseizoen wordt besloten
weer een gewone competitie in te stellen.
Voor de rondvraag bestond weinig belangstel
ling.
Honkbal
Nog één punt en H.H.C. is in
veiligheid.
Tegen Haarlem is er een kans.
Het programma van deze week vermeldt o.a.
de volgende medstrïjden:
Zaterdag:
le klasse: Ajax 1—V.V.G.A. 1
(op het terrein van Blauw Wit).
E.D.O. 1—Blauw Wit.
3e klasse: RCH 2Hercules
HCK 2—RCH 3
Schoten 3—EDO 4
Zondag:
le klasse: Haarlem 1HHC 1
Promotie-degradatie: DOSSchoten 1
2e klasse: THB 1—OWO.
3e klasse: HHC 3Celeritas
Nog is de strijd om de orderste plaats in de eer
ste klasse te ontloopen niet beslist Alleen AFC is
uitgespeeld. Zij bezit in totaal 7 punten, zoodat een
negental met acht punten al uit het gevaar is.
HHC en Blauw Wit, die beide Zondag in het veld
komen, bezitten ook 7 punten, zijn dus met een
gelijk spel al gered en hebben elk nog t-wee wed
strijden' te spelen.
Zondagmorgen vindt in het N. Sportpark de ont
moeting HaarlemHHC plaats. Volgens de vorige
resultaten moet dit wel een overwinning der vroe
gere zwarten worden. Maar.... HHC zit' in het
nauw en is er verleden week ook in geslaagd EDO
een punt te ontfutselen. Wij gelooven niet dat
Haarlem zoo gemakkelijk zal winnen als het op
papier lijkt.
In den Zaterdagmiddag te 4 uur te spelen wed
strijd EDOBlauw Wit geven we de bezoekers
wel een kans. Ook WGA staat op 7 punten maar
heeft nog 3 wedlstrijden voor den boeg. De eerste
daarvan wordt Zaterdag tegen Ajax gespeelld.
Maar waar La miners zijn vroegeren vorm toch niet
meer schijnt te kunnen benaderen, geven we de
ambtenaren tegen A.iax weinig kans. Dan zullen
WGA—HHC en WGA—Blauw Wit, de laatste
wedstrijden van het seizoen, de beslissing moeten
brengen.
DE PROMOTIE.
Voor de promotie gaat Sohoten op bezoek bij
DOS (Utrecht). Verleden week heeft Quick tegen
DOS gespeeld en is er pas in de laatste innings in-
geslaagd de winnende run te scoren. In dien wetd*-
strijd hebben de zenuwen een stevig woordje mee
gesproken. We hopen dat Schoten verstandiger zal
zijn. In dat geval is er geen twijfel aan of de pun
ten komen mee terug naar Haarlem.
Was RCH 2 verleden week zoo dom van EDO 4
te verliezen waardoor het kampioenschap verdaagd
werd, we veronderstellen dat de Racing-reserves
deze week verstandiger zullen zijn.
Dammen
Opening van liet Haarlemsche
Damseizoen.
Maandagavond a.s. zal het Haarlemsche dam
seizoen 1940/41 officieel geopend worden. Als eer
ste punt van het door de commissie uit de Haar
lemsche vereenigingen ontworpen programma zal
Maandagavond a.s. in de bovenzalen van restaurant
Munriks. Groote Markt 10 (clublokaal der Haar
lemsche Damclub) de huldiging plaats vinden van
de kampioenen 1939/1940 van Haarlem en omstre
ken, namelijk: hoofdklasse: P. J. van Dartelen te
Zandvoort (Haarlemsche Damclub); 1ste klasse:
Chr. Gerritsen te Bennebroek (Haarlemsche Dam
club) en 2de klasse: W. Dijkhof te Haarlem (Dam-
vereeniging „D.O.S.") en zullen de in de Haarlem
sche kampioenswedstrijden behaalde prijzen aan de
winnaars worden uitgereikt. Ter gelegenheid hier
van zullen gongwedslrijden worden gehouden,
waaraan de leden van alle te Haarlem gevestigde
damvereenigingen kunnen deelnemen. Gespeeld
wordt in groepen van zes spelers, terwijl voor el
ke groep een prijs is beschikbaar gesteld.
Wielrijden
Interessante wedstrijden op de
Heemsteedsche Wielerbaan.
Zondag 1 September zullen wederom belangrijke
wedstrijden plaats hebben op de wielerbaan te
Heemstede. In de eerste plaats zullen D. Klink en
B. v. d. Voort met Groenewegen en de Haarlem
mer P. v. d. Heyden een achtervolging van maxi
mum 20 remden rijden. B. v. d. Voort, Klink en
Groenewegen hebben alle drie in dit soort wed
strijden tijdens de nationale kampioenschappen
uitstekend gereden.
In een sprintwedstrijd zullen Jac. v. Egmond, A.
v. d. Linden, J. Pronk en P. Evers elkaar de eer
betwisten terwijl deze renners gezamenlijk met
Boeyen, C. Bakker en Roes een klassementwed
strijd rijden. In een Omnium voor amateurs zullen
o.a. de amateur C. Bijster, P. Duyns, G. Peters, T.
Ooms, C, Siebeling en P. Peters uitkomen.
Tenslotte is er een koppelwedstrijd over 50 P.M.
met 5 klassementen waaraan de navolgende kop
pels deel zullen nemen: B. v. d. Voort-Jac. van
EgmonkJ, H. Boeyen-P. v. d. Heyden, D. Blink-D.
Groenewegen, J. Pronk-P. Evers, A. v. d. Linden-
P. Wijdenes, C. Bakker-P. Roes.
Waterpolo
(HEEREN).
H.V.G.B. 2—Haarlem 2 2-
Cricket
Slecht batten van Rood en Wit-
combinatie.
Gemakkelijke overwinning van
R.G. Ingelse team.
Donderdag verloor een Rood en Wit-team onder
aanvoering van Drs. W. Bok na een zeer slechten
wedstrijd van R. G. Ingelse's-team. De door de
Haarlemmers gescoorde 54 runs (J. P. van Baas-
bank 15, J. Chapon 18) waren feitelijk een nog
te hooge maatstaf voor de prestaties van de bats-
men met het slaghout.
Slechts beide bovengenoemde spelers brachten
er althans nog iets van terecht. De beide bowlers
O. Abendanon 624 en J. Alders 424 liepen dan
ook met het grootste gemak door de Rood en Wit-
innings heen. Om een voorbeeld te noemen: A. v.
d. Togt, A. v. Baasbank en P. v. Bueren (6)
maakten er samentien. De rest van de bats-
men kwam niet boven de 2. Het batten van Rood
en Wit is dit seizoen wel heel treurig gweest.
De menschen van Ingelse deden het veel beter,
want nadat tegen 12 uur was begonnen, brachten
J. Alders en W. Senn voor het eerste wicket 60
punten bijeen. Vooral Alders viel het bowlen on
middellijk aan en Bruin moest het geducht ont
gelden; hij ging 2x resoluut voor 6 over de leg-
boundary. De Haan ving hem tenslotte zeer goed
achter het wicket op het bowlen van J. Schmeink,
die er uitstekend het oog in had.
Met de lunch waren er vier wickets neer voor
een 80-tal runs, waarvan Senn keurig door v. d.
Togt gebowld een goede 21 en D. Ingelse na een
mooien off-break van Schmeink, 13.
Mr. Hoving wist er na de lunch nog 10 bij te
voegen voordat André van Baasbank hem op
ouderwetsch fraaie wijze in de gully ving op
Schmeink's bowlen. De 100 is dan gepasseerd en
Mr. G. Boddemeyer weet hierna geruimen tijd
stand te houden, totdat ook deze speler door A. v.
Baasbank wordt gevangen op v. d. Togt's bowlen
voor 29 meer nuttige, dan fraaie runs. A. Nolet
en R. Ingelse worden dan beiden onmiddellijk
door A. v. d. Togt weggewerkt, de eerste prach
tig door hem gebowld met een bal, die Nolet vol
komen verraste en de tweede door hem gevangen
op Schmeink's bowlen, die dan last van een
onwillige spier krijgt en de bal aan J. Meeuwen
oord overhandigt. H. Payers wordt eveneens door
v. d. Togt gevangen op het bowlen van H. Thon,
die zeer behoorlijk lengte hield en dan houden na
een stand van 9117 de beide Haarlem-spelers J.
Voogd en O. Abendanon de bowlers geruimen tijd
bezig en geven door zeer scherp runnen het spel
weer wat meer leven. J. Voogd, die o.a. den bal
het veld weet uit te werken, wordt dan echter te
brutaal, hetgeen hem na een run out zijn cricket
leven kost, nadat hij 27 waardevolle runs aan het
totaal had toegevoegd.
Abendanon wordt door Chapon op leg na een
bal van Meeuwenoord gevangen voor 5 en Mr. A.
H. v. d. Berg blijft met een drietal runs niet uit.
Het totaal sluit op 161; A. de Haan keepte goed.
J. Schmeink met 452 en A. v. d. Togt met 446
hadden goed gebowld, evenals op het laatst H.
Thon met 1 voor 8. J. Meeuwenoord nam het
resteerende wicket voor 24 runs. J. Voogd deed
voor Ingelse XII uitstekend werk achter de palen.
Cricket-teams van „Noord" en
„Zuid" gewijzigd.
In de samenstelling van de elftallen voor de
ontmoeting tusschen Noord en Zuid, welke op a.s.
Zaterdag en Zondag op het terrein van H.C.C. in
Den Haag zal worden gespeeld, is eenige wijziging
gekomen. In plaats van P. Sanders Jr., die door
een verwonding aan zijn hand niet zal kunnen
spelen, is H. Klink (V.R.A.) gekozen, terwijl de
plaatsen van W. Kramer, P. Hagenaar en L. J.
Sodderland door W. Roodenburg (V.V.V.), van
Spanje en Dix (Hercules) ingenomen zullen wor
den. A. Nieuwenburg (V.O.C.), G. W. R. Duetz
(H.C.C.)A. Molenaar en J- Keuzekamp (H.D.V.S.)
zullen de plaatsen van Ten Bosch, Gallois, Herklots
en van der Luur innemen.
Als scheidsrechters zijn aangewezen: Lieftink
en Luyendijk.
Cricket tijdens het weekeinde.
Zooals men weet speelt Rood en Wit Zaterdag
en Zondag een tweedaagschen wedstrijd tegen H.
C. C. op het terrein aan de Spanjaardslaan.
Te Den Haag wordt de wedstrijd Noord-Zuid
gespeeld terwijl op het terrein van Hermes-D.V.S.
te Schiedam een Schiedamsch Jeugdelftal tegen
een Rotterdamsch Jeugdelftal speelt.
Ook een Noordelijk Jeugdelftal (Haarlem en
Amsterdam) komt in actie en wel op 't terrein van
V.R.A.in de hoofdstad. De tegenpartij is een
Haagsch Jeugdelftal.
Voor de competitie in Zuid speelt H.B.S. tegen
Excelsior.
Een weekeinde met een welvoorzien cricket
programma.
Voetbal
Haarlem wint den Zilveren Molen
van Croenendaal.
E.D.O. in de finale met 32 geklopt
R. C. H. heeft met het weer niet veel geluk gehad
gedurende de avonden waarop de wedstrijden om
den Zilveren Molen van Groenendaal gespeeld zijn.
Ook nu weer, op den avond van de finale, was het
allesbehalve fraai en er was slechts weinig publiek
aanwezig. Toch was vooral in de eerste helft de strijd
het aankijken tenvolle waard, dank zij een vlot en
snel uitgevoerd spel van Haarlem waartegenover de
E. D. O.-ploeg zich niet kon staande houden. Ver
meld dient dat E. D. O. doelman Wille miste, dal
Schijvenaar den indruk wekte niet met volle am-
bitie zijn taak te vervullen en dat Zandstra merk.
baar last had van een onwillige knie. Wij zagen hem
althans onlangs in het Haarlemsch elftal meer-
malen belangrijk beter spelen. Bij Haarlem was het
ditmaal de rechtervleugel de Winter-Koning die het
meest op den voorgrond trad en Koning smaakte
het genoegen dat drie zijner voorzetten benut wer
den. Eerst had E. D. O. door toedoen van Dweelaard
de leiding genomen, er was toen vijf minuten ge.
speeld, na weer vijf minuten maakte linksbinnen
Bakker gelijk uit een voorzet van Koning terwijl
v. d. Hulst met een kopbal aan Haarlem de leiding
gaf. De strijd was toen een kwartier oud. Haarlem
bleef in de meerderheid en goed werk van de Winter
stelde Koning opnieuw in staat voor te zetten
waaruit Nienaber nummer drie langs den invaller-
doelman kopte. Kort voor rust kreeg Dweelaard een
kans voor open doel doch miste. Na de rust, met den
wind in den rug deed E. D. O. verwoede pogingen
den achterstand in te loopen, Schijvenaar ging mid
denvoor, Zandstra middenhalf spelen, en werkelijk
gelukte het den eersten den achterstand te verklei,
nen, 32, doch de Haaidem verdediging hield ver
der stand en Haarlem won zoodoende den Zilveren
Molen. De prijzen werden direct uitgereikt door
Jhr. v. d. Poll, wnd. burgemeester van Heemstede,
na 'n inleidend woord door R.C.H.'s vice-voorzitter
Nachtegeller, waarna dit in elk geval sportief ge-
slaagde tournooi weer tot het verleden behoorde.
Athletiek
Fanny Koen getrouwd.
De beste' Nederlandsche athlete Fanny Koen is
Donderdag in Hoofddorp in het huwelijk getreden
met den bekenden thletiek trainer Jan Blankers,
De huwelijksvoltrekking geschiedde door wethou
der Koning, terwijl ds. J. C. Salvenda het kerkelijk
huwelijk voltrok,
Het jonge athletiek paar vertrok daarna naar
Amsterdam.
Hei iciit. -I 'dn sociale Zaken u thans geheel in net
nieuwe K-LM.-gebouw aan den Raamweg te 's Gravenhage
ondergebracht (Foto Pax-Holland)
Haarlemsche Orkestvereeniging.
Voor het laatst in dit zomerseizoen concerteerdj
ons orkest in de Groote Kerk. Men kent nu de
acoustiek der kerkruimte uit ervaring. Met deze
acoustiek hield de programmasamenstelling reke
ning wat drie nummers betreft. Voor het Altviool
concert van Karl Stamitz en voor de Fuga voor
Orkest van Adries de Braai was zij ongeschikt. Ik
vermoed dan ook dat alleen een relatief klein, op
gunstige plaatsen gezeten deel van het audito-
rium de bijzonderheden dezgr beide werken met
voldoende duidelijkheid heeft kunnen hooren;
•oor de rest moeten ze in een chaotisch mengsel
zijn opgegaan.
Dit laatste zou jammer zijn, want het loonde de
moeite, die bijzonderheden opmerkzaam te volgen.
Karl Stamitz (17461801, dus tijdgenoot van
Mozart) was een zoon van den beroemden Mann-
heimer vernieuwer van den stijl der instrumentale
muziek Jihann S. (1717-57) en heeft vooral als alt
vioolvirtuoos op uitgestrekte concerttournée'i
naam gemaakt. Merkwaardigerwijze komt op de
lijst zijner werken, die o.m. 70 symphonieën bevat,
slechts één Altvioolconcert voor. Die werk nu, voor
deze gelegenheid met den hybridischen titel „Con
cert für Altviool in D dur" aangekondigd werd
Donderdagavond door de soliste Renate Zwaarde
maker met ons orkest voorgedragen. Vergelijking
van Stamitz' stijl met dien van Mozart lag voor de
hand. Zij leverde vele punten van overeenkomst
op, niet alleen wat den vorm der drie hoofd-
deelen en de behandeling van het solo-instrument
betreft, maar ook ten opzichte van thema's en
motieven, waarvan een paar zelfs nagenoeg iden
tiek schenen met in de Vioolconcerten in A gr, t
en G. gr. t. van Mozart voorkomende. Maar nog
sterker verwantschap bleek aanwezig met Haydn's
bekend Celloconcert in D gr. t., al schenen Sta
mitz' vormen beknopter. De soliste, wier prestaties
we reeds vroeger, o.a. in Mozart's Concertante
voor viool en alt met orkest toen in samenwerking
met de violiste Lida van Langerveld hadden
leeren waardeeren, speelde het Concert met groote
technische zekerheid; in het Adagio kwam ook de
warme toongeving tot haar recht. Een respectabele
virtuositeit ontplooide Renate Zwaardemaker in
de aan dubbelgrepen rijke cadensen. In de triolen
figuren van het Rondo hield zij het tempo wat
terug, maar Marinus Adam, geroutineerd bege
leider als hij is, zorgde steeds voor volkomen aan
sluiting der orkestpartij.
De Fuga voor Orkest van Andr. de Braai schijnt
even solide als kunstvaardig gebouwd. Twee,
thema's, onderling in bewegelijkheid zeer ver-;
schillend, worden eerst elk afzonderlijk fugatisch
behandeld, daarna als dubbelfuga gecombineerd
en met een magistraal orgelpunt besloten. Het)
bewegelijke tweede thema zal wel in een groot
deel der kerkruimte slecht verstaanbaar geweest,
zijn; bovendien leverden de vrije, vaak sterk dis-
soneerende stemmencombinaties hier buitenge
wone moeilijkheden voor het volgen op. We hopen
dus, dit ernstige werk ook eens in de concertzaal
te hooren te krijgen.
Voortreffelijk klonk de Sinfonia voor het Orato
rium „Sant' Elena al Calvario" van. Leonardo Leo,
waarvan vooral het Larghetto diep gevoelde mu
ziek bevat. Evenzoo voortreffelijk klonken ds
fragmenten uit Graun's „Der Tod Jesu" en klonk
Schubert's machtig en nobel koorwerk „Mirjam'!
Siegesgesang". De gemengde zangvereeniging „Ds
Stem des Volks" werkte hierin samen met hel
orkest onder leiding van Antoon Krelage. Graun's
Oratorium is langen tijd beroemd geweest en
algemeen uitgevoerd, totdat het door Bach's
Mattheaus-Passie verdrongen werd. Graun's mu
ziek evenaart die van Bach lang niet. Zij bevat
mooie momenten, maar mist ontwikkeling en
kracht. De koorfuga, die het eerst uitgevoerd werd,
doet nogal „schablonenhaft" aan. Maar Krelage's
geoefend koor zong mooi, en had in „Mirjam's
Siegesgesang" ook deze titel was in het pro
gramma foutief afgedrukt de zeer te waardee
ren solistische medewerking der sopraanzangeres
Corrie Bijster, die de aan haar toevertrouwde ge
deelten zeer expressief vertolkte, al scheen het dat
de partij hier en daar te laag voor haar stem lag.
Een groote overtuigende kracht ging van de ver
tolking van dit werk uit: een mooi en indruk
wekkend besluit der uitvoeringen in de Groote
Kerk.
K. DE JONG.
WINKELSLUITING IN DEN KOMENDEN
WINTER.
's- GRAVENHAGE, 30 Augustus (A.N.P.)
Dezer dagen zenn enkele berichten verschenen
omtrent de in voorbereiding zijnde regeling der
winkelsluiting in den komenden winter in het
bijzonder in verband met de verplichte verduis
tering en omtrent de terzake door het geor-
ganieserde bedrijfsleven gedane stappen.
Naar aanleiding van deze berichten, vestigd de
Contact Centrale van de Ned. Middenstandsbon
den er de aandacht ap, dat deze berichten -
daargelaten de graad van juistheid of onjuist
heid van hun inhoud eiken officieelen grond
slag missen.
Inderdaad zijn ten aanzien van dit vraagstuk
de noodige besprekingen gevoerd tusschen d«
Ned. Middenstandsbonden gezamenlijk met den
Raad voor het grootwinkelbedrijf, de gezamen
lijke verbruikscoöperaties en de organisaties
der winkelbedienden.
Van het resultaat van een en ander is mede-
deeling gegaan aan het Departement van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart en aan den
Middens tandsraad.
Publicaties, welke vooruitloopen op den defini
tieven onhoud eener komende regeling, moeten
echter als zoodanig worden beschouwöL
