RADIO 1940-1941
PHILIPS en N.S.F.
C.M.OORD cj5t,
De verduistering
AGENDA.
Boekbespreking.
DOET UW VOORDEEL
EN KOOPT
VRIJDAG 30 ADGÜSTUS 1940
HAARDEM'S DAGBDAB
i
Oorlogsmolesleretlieten.
Bepalingen voor bedrijven.
's GRAVENHAGE 29 Augustus (A. N. P.) Het
Verordeningenblad bevat een besluit van de secre
tarissen-generaal van de Departementen van
Financiën en van justitie betreffende oorlogs
molestcredieten voor bedrijven.
Begrip „oorlogsmolestcrediet".
Art. 1. Onder „oorlogmolestcredieten" verstaat
dit besluit credieten, welke aan door oorlogsmolest
getroffen bedrijven op den voet van de navolgen
de artikelen voor rekening en risico van het Rijk
worden verstrekt. Zij hebben ten doel de bedrijven
Weder op gang te brengen.
Verstrekking van oorlogsmolestcredieten.
Art. 2. De verstrekking van oorlogsmolestcredie
ten geschiedt door stichtingen, welke uitsluitend
of mede ten doel hebben zoodanige credieten te
Verstrekken.
Van Rijkswege kunnen aan deze stichtingen tot
dit doel voorschotten worden verleend.
De verliezen, op de credieten geleden, worden
voor zoover zij niet uit de eigen inkomsten dei-
stichtingen kunnen worden gedekt, gebracht ten
laste van het „Herstelfonds 1940".
Art. 3. De secretaris-generaal van het departe
ment van Financiën stelt nadere voorschriften
vast betreffende de verleening van de voorschot
ten en de verstrekking van de credieten.
Hij voegt aan iedere stichting een commissaris
toe. die op de verstrekking van de credieten toe-
Zicht uitoefent.
De commissarissen handelen naar de aanwijzin
gen, hun door de secretarissen-generaal van de
departementen van Financiën en van Justitie
gegeven.
Art. 4. De toekenning en de definitieve afwikke
ling van oorlogsmolestcredieten wordt ingeschre
ven in het Handelsregister.
De aan den credietgever toegevoegde commis
saris doet daartoe onverwijld opgave aan iedere
Kamer van Koophandel en Fabrieken, bij welke
gegevens omtrent de zaak van den credietgever
zijn ingeschreven. Indien de zaak niet is inge
schreven, geschiedt de opgave aan de Kamer van
Koophandel en Fabrieken, in welker gebied de
credietnemer is gevestigd.
Voorzieningen in zake oude overeenkomsten.
Art. 5. Onder oude overeenkomsten worden
«Verstaan:
1. De overeenkomsten, door den credietnemer
vóór 15 Mei 1940 aangegaan.
2. De overeenkomsten, door schuldvernieuwing
in de plaats gesteld van overeenkomsten, door den
credietnemer vóór 15 Mei 1940 aangegaan, ten
zij de schuldvernieuwing door den aan den cre
dietgever toègevoegden commissaris is goed
gekeurd.
Art. 6. Tot het tijdstip, waarop de definitieve af
wikkeling van een oorlogsmolestcrediet in het
Handelsregister is ingeschreven, geleden met be
trekking tot de oude overeenkomsten van den
credietnemer de navolgende artikelen.
Art. 7. Aan de verbintenissen, welke voor den
credietnemer uit oude overeenkomsten voort
vloeien, kan slechts worden voldaan en voldoening
daaraan kan slechts worden afgedwongen, voor
zoover ,de aan den credietgever toegevoegde com
missaris daartoe toestemming verleent.
Zoodanige toestemming is ook vereischt voor een
tusschen den credietnemer en zijn sehuldeischer
aangaande de verbintenissen getroffen regeling.
Voor zoover deze toestemming niet is verkregen,
wordt de schuld als niet opeischbaar beschouwd.
Hetgeen zonder toestemming is voldaan, kan
teruggevorderd worden.
Art. 8. Is een oude overeenkomst, waarbij de
credietnemer partij is, wederkeerig, en is deze
zoowel door hem als door zijn wederpartij niet of
slechts gedeeltelijk nagekomen, dan kan de we
derpartij den credietnemer sommeeren om binnen
acht dagen te verklaren, of hij de overeenkomst
gestand wil doen.
Verklaart hij zich daartoe binnen dien tijd niet
bereid, zoo is de overeenkomst ontbonden en
heeft de wederpartij recht op schadevergoeding.
Art. 7 is van toepassing.
Verklaart hij zich wel bereid de overeenkomst
gestand te doen, dan is op de daaruit voort
vloeiende verbintenissen artikel 7 niet van toe
passing. De bereidverklaring is slechts mogelijk
met toestemming van den aan den credietgever
toegevoegden commissaris.
Art. 9. 1. De artikelen 7 en 8 zijn niet van toe
passing op:
1. Arbeidsovereenkomsten, behalve voor zoo
ver betreft vóór 15 Mei 1940 vervallen loonen.
2. Huur- en pachtovereenkomsten.
3. Renten van schuldvorderingen, waarvoor
eerste hypotheek is verleend.
2. Het bepaalde in het eerste lid onder 24 geldt
niet. voor zoover de aan den credietgever toege
voegde commissaris in bijzondere gevallen anders
beslist. De sehuldeischer wordt tevoren gehoord,
althans behoorlijk opgeroepen.
Art. 10. De artikelen 7 en 8 stuiten den loop niet
van reeds aanhangige rechtsvorderingen inzake oude
overeenkomsten, noch beletten zij het aanleggen
van nieuwe rechtsvorderingen.
Art. 11. Indien, ingevolge het bèpaalde in artikel
7, voldoening aan een verbintenis niet kan worden
afgedwongen, vervallen de gelegde beslagen en
wordt de schuldenaar uit de gijzeling ontslagen. De
president van de Rechtbank beveelt, voor zooveel
noodig, de doorhaling der vervallen beslagen.
Op de kosten, waarin de schuldenaar is of wordt
verwezen, vindt art. 7 overeenkomstige toepassing.
Slotbepalingen:
Art. 12. Dit besluit is mede van toepassing op
reeds verleende oorlogsmolestcredieten.
Art. 13. Dit besluit treedt heden in werking.
VOLKSONDERWIJS.
Het hoofdbestuur van de vereeniging „Volkson
derwijs" vergaderde met zijn propagandisten voor
de vereeniging en voor het openbaar onderwijs.
Na een door den algemeenen secretaris gehouden
inleiding over „de positie van volksonderwijs in
deze dagen" en over de te voeren actie sprak men
unaniem de wenschelijkheid uit, dat het hoofdbe
stuur de propaganda voor het openbaar onderwijs
onverzwakt zou voortzetten en alle voorkomende
gelegenheden zoo intensief mogelijk zou benutten
ter versterking van de positie van het openbaar on
derwijs en van de organisatie zelf.
Het hoofdbestuur besloot gaarne aan dezen
wensch gevolg te geven en met alle kracht, waar
over te beschikken zal zijn, de propaganda te voe
ren en te richten naar dezelfde lijn, die de ver
eeniging nu reeds bijna 75 jaar lang heeft gevolgd
onder de leuze: „Onverdeeld naar de openbare
school".
Ook besloot het hoofdbestuur zijn steun te ver-
leenen aan de beweging, die reeds sterk groeiende
is en die beoogt te komen tot invoering van de
lichamelijke opvoeding bij het lager onidierwijs,
over de geheele linie.
Het hoofdbestuur roept de meer dan 60.000 aan
gesloten leden op, den strijd te voeren voor: ver
sterking en uitbreiding van het openbaar onderwijs,
invoering van de lichamelijke oefening op alle la
gere scholen en verlenging van den leerplicht.
Jiom'. eens Cuisteien en
kennismaken, Het cic*-
plicFit 'li tot niets.
ALLE NIEUWE MODELLEN
STAAN VOOR DEMONSTRATIE GEREED.
CROOTE HOUTSTRAAT 108 - Tel. 13046
GEVESTIGD SEDERT 1913.
(Adv. Lngez. Med.)
Vergadering Ned. Bakkersbond.
De Nederlandsche Bakkersbond hield Donder
dag te Utrecht onder voorzitterschap van den
heer C. Kloet uit Haarlem een algemeene ver
gadering.
Nadat een oogenblik van eerbiedige stilte was
gewijd aan hen, die voor het vaderland vielen,
besprak de heer Kloet op uitvoerige wijze de
moeilijkheden, waarmede de bakkerswereld te
kampen heeft, moeilijkheden die veelal nog nie't
tot oplossing zijn gekomen, of waarvan het eind
resultaat zoodanig is. dat de bakkers er in zullen
moeten berusten.- In de roggebroodkwestie is een
resultaat bereikt, dat zeer effectief is geweest.
De oplossing is spoediger gekomen dan men ge
dacht had en al is deze nog niet ideaal te noemen,
toch noemde spr. het een verheugend feit, dat aan
de bezwaren tegemoet is gekomen. Verder besprak
de heer Kloet het aanvangsuur van drie uur op
Zaterdag, de verkrijging van olie en vetten en de
kolenvoorziening voor de bakkersbedrijven. Ook
deze vraagstukken hebben echter de aandacht;
men kan er van verzekerd zijn, dat het bonds-
bestuur alles in het werk stelt, ook voor de leden
individueel verbetering te verkrijgen. Zijn indruk
is, dat aan verlangens, die werkelijk rechtvaardig
zijn, wordt tegemoet gekomen, mits de toestand
dit toelaat.
Uit het jaarverslag van den secretaris bleek
o.m., dat van een verbetering over de geheele linie
van den toestand in de bakkerij nog geen sprake
was. In sommige plaatsen en streken zijn de
broodprijzen van "dien aard, dat men zich af
vraagt. hoe het bedrijf hier in stand wordt ge
houden.
Het ledental blijft zich nog steeds in opgaande
lijn bewegen.
Nadat de begrooting voor het dienstjaar 1941
was goedgekeurd, had de bestuursverkiezing
plaats. De drie aftredenden, de heeren W. de
Bruin (Lemmer)G. C. Mulder (De Bilt) en W.
Pieffers (Hoogeveen) werden herkozen.
Tot voorzitter werd de heer Herm. C. Kloet bij
acclamatie herkozen.
Besloten werd een vergunning aan te vragen,
des Zaterdags den arbeid twee uur vroeger te
doen beginnen. De vergadering sprak zich verder
uit, zich neer te leggen bij een door de regeering
nader vast te stellen wettelijk winkelsluitings
uur.
Zon onder 8.33
Zon op 6.48
Tusschen deze beide tijdstippen
moet verduisterd worden.
„HANS EN GRIETJE" DOOR „HET KINDER-
TOONEEL".
Wij vragen nog eens de aandacht voor de opvoe
ring van „Hans en Grietje" door „Het Kindertoo-
neel" in den Stadsschouwburg op Zaterdagmiddag
aanstaande.
Op 17 Augustus werd dit sprookje hier opge
voerd en het had toen veel succes. De heer Schuil
schreef naar aanleiding van deze voorstelling: „Dit
kindertooneel stond op hooger peil dan wij in dit
genre gewon zijn" en prees het goede spel en de
aardige muziek-
DE UTRECHTSCHE JAARBEURS
DEMONSTREERT DEN ARBEID VAN DEN
DUITSCHEN BOERENSTAND.
De Persafdeedmg van het Rijkscommissariaat
zendt ons de volgende mededeelingen:
Uit overweging, dat de arbeid van den Duitschen
boerenstand ook voor den Ne'dferlandsohen arbei
der van bijzonder belang is, zal deze Rijksboeren
stand ir, een afzonderlijke afdeeling op de Utrecht-
sche Jaarbeurs een proeve van zijn prestaties de-
monstreeren,
Deze Rijksboerenstand werd in 1903 door den
Rijks-boerenleider R. Walther Darré gevormd. Hij
omvat alle Duitsche boeren en alle bij de verwer
king en distributie van landbouwproducten betrok
ken instanties, staat onder leiding van standge-
nooten en werkt op den grondslag van twee wet
ten, de „Reichserbhofgesetz", en de wet op de
marktordening. Zij gaven den stoot tot het herstel
van den Duitschen boerenstand, die tijden van
zwaren nood gekend heeft. De in samenwerking
met den Rijkscommissaris voor de bezette Neder
landsche gebieden opgerichte afdeeling voor voe
ding en landbouw stelt zich informatorischen ar
beid ten doel ten aanzien van twee takken der
Rijksvoedselvoorzienmg en wel de grondbeginselen
der marktordening en de resultaten bij de vervan
ging pan den invoer van buitenlandsche voedings
middelen door de vermeerdering van de opbrengst
van eigen bodem.
De marlet-ordening is een streven der landbouw-
leiding. dat niet alleen den Duitschen boeren doch
den landbouw van alle landen, waarmede Duitsdh-
land relaties onderhoudt, ten goede komt. De
Rijksboerenleider toch was van den beginne af er
op uit, met den Europeeschen boerenstand tot een
nauwe samenwerking te komen. Eerst de ordening
der Duitsche markten met haar prijszetting en haar
voorraad-vorming stelden de mogelijkheid in het
vooruitzicht, ook de producten der buitenlandsche
boeren in sterker mate af te nemen tot prijzen, die
een bevredigend resultaat en een gestadige be
drijfsvoering mogelijk maken. Duitschland is be
reid, deze samenwerking met de Hollandsche boe
ren te bestendigen en te versterken.
Overigens zal de Hollandsche boer zeker ge
ïnteresseerd zijn bij voorlichtende berichtgeving
over de vervanging van buitenlandsche voedings
middelen door verhoogde productie van voedings
gewassen van eigen bodem. 45 pet. van den geheelen
invoer van voedingsmiddelen en 67 pet. van den
invoer van granen heeft Duitschland in 6 jaar door
verhoogde productie van voedingsmiddelen van
eigen bodem, van hakvruchten, door betere oogst
en eonserveeringsmethoden, bespaard. Daarnaast is
de veestapel opgevoerd en zijn deswege de op
brengsten aan melk, boter en vleesch verhoogd.
De Reichsnahrstand heeft in samenwerking met
Nederlandsdhe takken van dienst een informatieve
afdeeling ingericht op het gebied van moderne
Duitsche en Nederlandsche landbouwmachines. In
Duitschland zijn juist op dit terrein de laatste ja
ren belangrijke vorderingen gemaakt. Het is den
Duitsohen boeren gelukt, de levensmiddelen voor
ziening met eigen middelen van 65 pet. in 1928 tot
84 pet. in het jaar 1939 te verhoogen. Dank zij deze
voorziening uit eigen mididielen is het mogelijk, de
in oorlogstijd aan den dag tredende behoefte aan
levensmiddelen zeker te stellen en de hongerblok-
kade te verijdelen.
Het opvoeren der productie is een taak, die den
ganschen Europeesehen boerenstand omvat. De
Duitsche en de Hollandsche boer kunnen dit stre
ven door wederzijdsche uitwisseling van hun erva
ringen sterk bevorderen en aldus bijdragen tot de
welvaart hunner volken. Het stimuleeren van deze
samenwerking is de taak van de bijzondere inzen
ding van den Reichsnahrstand op de Utrechtsche
Jaarbeurs.
Van de Graaf's Bakkerijen te
Haarlem,
In het ruime perceel aan de Ged. Oude Gracht
39 te Haarlem, waarin de fii-ma Brakel vele jaren
lang een handel in haarden en kachels heeft ge
dreven, wordt a.s. Zaterdagmorgen een nieuwe
zaak van Van de Graaf's Bakkerijen geopend. Deze
zaak was ongeveer vier jaar in de Soendastraat
te Haarlem-Noord gevestigd, maar het aantal klan
ten werd zóó groot, dat de firma wel tot uit
breiding moest besluiten. Zij heeft, door zich in
bovengenoemd perceel aan de Ged. Oude Gracht
te vestigen, een heel goede keus gedaan. Aan den
voorkant is een mooie winkel naar de laatste
eischen des tijds ingericht, die reeds op flinken
afstand de aandacht trekt. De modernste snufjes
zijn hier aangebracht. De klanten kunnen er aan
den wand het volgende rijmpje lezen:
Al van des bakkers schoone kunst
Wordt aanbevolen in uw gunst.
Alle mogelijke soorten brood, tulband,- rozijnen
brood, krentenbollen, vele koeksoorten en banket
liggen hier smaakvol uitgestald.
Achter den winkel ligt de modern ingerichte
bakkerij, voorzien van drie heetwaterovens met
ingebouwde accumulatoren.
In een ruimen kelder aan den achterkant zal
binnenkort de banketbakkerij worden onderge
bracht.
Verder zijn er nog opslagplaatsen, meelzolder
enz.
We wenschen den bedrijfsleider den heer F.
J. H. Wanders, veel succes toe.
Wanneer moet dezen winter
verduisterd worden?
Dagelijks vindt men in ons blad vermeld wan
neer de zon opgaat en wanneer zij ondergaat,
Daardoor wordt aangegeven tusschen welke tijd
stippen verduisterd moet worden. Naarmate de
dagen korter worden, komen deze tijdstippen
verder uit elkaar te liggen. Voor hen, die zich thans
wel eens afvragen hoe dat nu in den komenden
winter zal gaan, speciaal in de donkere dagen vóór
Kerstmis, hebben wij nagegaan gedurende welken
tijd wij in de maand December volgens de almanak
mogen aannemen, dat de zon boven den horizon
verschijnt.
Op den eersten December moet de zon 's morgens
om 8.26 uur zichtbaar worden, maar naarmate de
maand verder verglijdt komt zij ook later op. Op
den 8sten December is dit al geworden 8.35 uur. Op
den 15den 8.43 uur, op den 22sten 8.48 uur en op
den 29sten 8.50 uur. Dan is de teruggang echter
ook ten einde, want dan 'begint de zon heek lang
zaam weer vroeger op te komen. Op "8 Januari is
het tijdstip van opgaan 8.48 uur, op 14 Januari
8.43, op 21 Januari 8.38 uur en op 28 Januari 8.29
uur.
Op 1 December gaat de zon onder om 4.31 uur,
zoodat dus van dat oogenblik af tot den volgenden
morgen 8.26 uur moet worden verduisterd. Op 8
December is het begin der verduistering om 4.29
uur en op 15 December om 4.28 uur, maar dan is
ook het dieptepunt bereikt, want van dien dag af
worden de avonden korter. Dit korter worden gaat
tamelijk snel, want op 29 December reeds gaat de
zon pas onder om 4.36 uur.
Ongetwijfeld lijkt het op het eerste gezicht vrij
moeilijk die lange winteravonden door te komen,
wanneer op straat geen lichtje is te zien en geen
aantrekkelijke étalages nooden tot een avondlijke
wandeling door de winkelstraten. Maar die lange
perioden van verduistering zijn stellig te overwin
nen. Vorige week hebben wij vermeld hoe vele
vereenigingen het plan hebben in den a.s, winter
het vereenigingsleven normaal voortgang te doen
hebben, hoe naar oplossingen wordt gezocht om
publiek en leden tegemoet te komen. Dat is één
poging om aan de komende winteravonden het
karakter van lange, bijna niet door te komen uren
te ontnemen. Ongetwijfeld zal er nog meer in
deze richting worden gedaan en daarnaast zijn
kansen ontstaan voor hobbies, welke naar den ach
tergrond zijn gedrongen door gebrek aan tijd van
wege vele uitvoeringen enz. die moesten bezocht
worden. Na zal er stellig ook weer gelegenheid
komen voor huiselijke muziekbeoefening, voor fa
miliespelen, voor het boek.... Indien ieder mede
werkt, dan zijn de moeilijkheden reeds voor meer
dan de helft overwonnen.
Duitschland en het koloniale
vraagstuk.
Bijeenkomst te Neurenberg.
BERLIJN. 29 Augustus 1940 (V.P.B.) Uit Berlijn
wordt gemeld:
Te Neurenberg is, in den vorm van een arb.eids-
kamp, een vergadering van koloniale deskundigen
gehouden. Uit verschillende redevoeringen die in
deze bijeenkomst gehouden werden, kwam de op
vatting naar voren, dat Duitschland zich lijnrecht
plaatst tegenover de imperialistische koloniale
methoden, zooals Frankrijk en Engeland die plegen
toe te passen. Duitschland en Italië vatten hun ko
loniale taak geheel anders op. De Hamburgsche ge
leerde prof. dr. Fommenschein hield èen referaat
over „gezondheid, levens- en arbeidshygiëne in de
tropen". Hij behandelde de eischen die. uit het
oogpunt van het besmettingsgevaar, aan de levens
wijze der Europeanen in de tropen gesteld worden.
Een lid van het rassenpolitiekbureau van de na
tionaal socialistische partij sprak over de invoering
van het rassenrecht in de koloniale politiek. Tegen
over het tot dusver in de groote koloniale landen
toegepaste systeem stelde hij de rassenpolitiek,
waarvan in Duitschland en Italië aanhangers zijn.
Men vestigt hier de aandacht op de beteekenis
van deze vergadering met het oog op het spoedig
herstel van het Duitsche koloniale rijk.
Wijziging in het hestuur van de
Nederlandsche Dagbladpers.
De heer Henny als voorzitter afgetreden.
AMSTERDAM, 30 Augustus. (A.N.P.)
Het bestuur der Nederlandsche Dagbladpers
deelt ons mede:
In het besef, d>at de ontwikkeling der gebeur
tenissen dit onvermijdelijk maakte in het be
lang der vereeniging,de N.D.P. en haar leden,
heeft de heer J. W. Henny, directeur van het
Leidsche Dagblad, het voorzitterschap onzer ver
eeniging neergelegd. Het bestuur, dat dit be
sluit van zijn voortftter zeer betreurde, doch in
de gegeven omstandigheden meende het te moe
ten aanvaarden, heeft daarna uit zijn midden tot
zijn opvolger benoemd mr. J. Kars, directeur
van het Rotterdamsch Nieuwsblad.
Bij dit bericht teekenen wij nog het volgende
aan:
Het aftreden van den heer Henny als voorzitter
beteekent voor de leden van de vereeniging van
Nederlandsche dagbladdirecteuren het afscheid
van een vereenigingsleider, die tien jaar lang
deze veelomvattende en veeleischende functie
belangeloos heeft vervuld met scherp inzicht
en buitengewone werkkracht en toewijding. On
der zijn leiding is zeer veel, dat de vakbelangen
der Nederlandsche dagbladen diende, tot stand
gebracht, een feit, dat de leden dezer vereeni
ging ongetwijfeld in blijvende dankbare herin
nering zullen houden.
VRIJDAG 30 AUGUSTUS
Alle dagen
Gebouw H.K.B., Tempeliersstraat: H.K.B.-cabaret.
8 uur,
Frans Hals museum: Tentoonstelling van werken
van Haarlemsche schilders. 104 uur.
ZATERDAG 31 AUGUSTUS.
Gebouw HK.B., Tempeliersstraat: H.K.B.-cabaret,
8 uur.
De fusie van arcbitectenvereeni-
gingen.
De wederopbouw en de architecten.
Het A.N.P. meldt: Dezer dagen belegde de af
deeling Bouwkundig Ingenieurs van de Vereeni
ging van Delftsche Ingenieurs een ledenvergade
ring te Leiden. De voorzitter ir. J. F. van Hoytema
opende deze drukbezochte vergadering en her
dacht allereerst wijlen ir. J. de Bie Leuveling
Tjeenk. in wien de afdeeling een vooraanstaand
lid verloor, wiens nagedachtenis allen in eere
zullen houden.
De fusie der drie architecten-vakvereenigingen
kwam ter sprake. Hoewel de afdeeling geen vak-
vereeniging is zij is een standsvereeniging
heeft zij sinds haar oprichting in 1936 de be
scherming van het architectenberoep als één van
haar belangrijkste programmapunten gezien, en
nagestreefd. De ongeordende toestanden in dit
beroep en het feit. dat ieder vrij is als architect
werkzaam te zijn waarbij de beunhazerij hoog
tij viert hebben er reeds toe geleid, dat het al
gemeene peil van vakbekwaamheid steeds gedaald
is en thans tot ver beneden het toelaatbare mini
mum is gedaald. Een ordening van het vak moest
ter hand worden genomen en sanctie van de
overheid is bij de tenuitvoerlegging daarvan on
misbaar.
Gaarne heeft het bestuur der afdeeling dan ook
twee harer leden benoemd in een tot stand ge
brachte onderhandelingencommissie en wel de
heeren ir. J. F. Hoytema en ir. H. van Vreeswijk.
De statuten van den nieuwen Bond van Neder
landsche Architecten, die toch beschouwd moet
worden als een geheel nieuwe vereeniging li!
gen gereed en zij zijn reeds door twee van de drie
vakvereenigingen aanvaard
Allen die thans het vak van architect of bouw
kundige uitoefenen, kunnen op de hen toeko
mende plaats in de nieuwe vereeniging worden
opgenomen, mits zij voldoen aan de normen, die
gesteld zullen worden aan de vakuïtoefening.
De vergadering vereenigde zich er met alge
meene stemmen mede, dat de afdeeling bouw
kundig ingenieurs door publicatie in de pers haar
instemming betuigt met het tot stand komen van
de nieuwe centrale architectenorganisatie en met
de beginselen, die aan haar statuten ten grond
slag liggen.
Vervolgens kwam de wederopbouw ter sprake
en de 'wijze waarop de architecten hierbij betrok
ken worden.
Bij den thans door den regeeringscommissaris
voorgestane wijze van werken zullen zeven ge
westelijke architecten-commissies lijsten opma
ken, bevattende de namen van architecten, die
naar de meening der commissie met het werk
voor den wederopbouw zullen kunnen worden be
last. Er zijn dan twee mogelijkheden: de eerste,
dat alleen de allerbekwaa.msten op de lijst wor
den geplaatst en de tweede, dat een groslijst van
allen wordt gemaakt. In het eerste geval zullen
een zeer beperkt aantal „Corvpheeën" onder de
architecten alle opdrachten krijgen, in het tweede
geval zullen de Schoonheidscommissies moeten
zorgen, dat er no? iets van den wederopbouw
terecht komt. Beide svsbemen werden door de
vergadering veroordeeld.
De bouwkundig ingenieurs meenen, dat de
wederopbouw van de verwoeste gebieden dient te
geschieden door de architecten ter plaatse en
eventueel bouwkundigen, echter onder leiding van
hooast bekwame en daarvoor geschikte architec
ten-leiders. die. ieder voor een dorp. landstreek,
stadswijk of eenig ander afgerond deel van den
wederopbouw worden aangewezen. Daar de
B.N.A. in een twee weken tevoren gehouden ver
gadering hetzelfde standpunt heeft ingenomen
en dit in een motie heeft neergelegd, besloot de
vergadering eenstemmig aan die motie adhaesie
te betuigen.
Na de rondvraag werd de vergadering gesloten
en vereenigden de aanwezigen zich aan een kof
fiemaaltijd, waarna in de middaguren onder lei
ding en voorlichting van den architect C. J.
Blaauw het in aanbouw zijnde Stadhuis te Leiden
werd bezocht.
Foto's met inhoud, door Adriaan
Boer f. Uitg. van de N.V. Uitge
versmaatschappij „Focus" te Bloe-
men-daal.
Een van de grootste verdiensten van den on
langs overleden senior-redacteur van het foto-tijd
schrift „Focus" is geweest dat hij velen amateurs
heeft geleerd den inhoud van fotowerken te zien.
Men kan als beginneling een foto mooi vinden
en een andere niet, zonder het waarom van het
een of het ander te begrijpen.
Een kunstschilder zal zijn beelden opbouwen en
volgens meer of minder vaststaande regelen der
compositieleer bepalen hoe zijn werk moet worden
ingedeeld. Een fotograaf heeft daartoe slechts in
weinig gevallen gelegenheid. Doch hij kan het
aanwézig zijn van normen voor een goede compo
sitie wel eonstateeren. Daarom kan hij bij de keuze
van zijn beelden ook die zoeken welke compo-
sitief een harmonisch juist geheel vertoonen en dus
waard zijn gefotografeerd te worden. Hij kan diep
tewerking leeren beoordeelen en storende vlakken
en lijnen vermijden. En zoo meer.
Het boek dat wij hierbij aankondigen bevat 76
foto's van zeer onderscheiden aard. Iedere foto is
door den schrijver van een verklaring voorzien.
Deze verklaring is in vele gevallen een opbouwen
de critiek en wij kunnen den ernstigen amateur
fotograaf het bezit van dit boek zeer toewenschen.
Ook de lezers van „Focus", die hier oude beleenden
zullen terugzien, zullen de samenbundeling van
deze artikelen wel waardeeren.
Eerlijkheid gebied, te vermelden dat een deel
van het werk afkomstig is van den heer Dick
Boer. Het boek is er niet minder om.
Ook de verzameling van foto-technische gegevens
maakt het boek aantrekkelijk.
v. O.
Werklooze musici vinden
emplooi in Duitschland.
(V.P.B.-correspondentie.)
Honderd werklooze musici vonden emplooi in
Duitschland. dat is het nieuws dat wij dezer da-
2'en mochten vernemen. Dat dergelijke plannen
Bestonden, hadden wij wel reeds gehoord, maar
nu komen ze definitief tot uitvoering.
Dr. SchmidtBurgk, kultur-referent aan het
Rijkscommissariaat heeft er ons iets over verteld.
De dienaren van de lichte muziek hebben het
in ons land verre van gemakkelijk. Wij hebben
er eigenlijk altijd te veel gehad voor de geringe
mogelijkheden in een klein land als het onze en
dat is er sedert den oorlog natuurlijk niet beter
op geworden, integendeel. Er is vroeger reeds
zooveel over geschreven, er is zooveel geklaagd
over de werkloosheid onder de musici, dat wij het
feit als bekend mogen veronderstellen.
Er is nu een nieuwe kans gekomen. Men is
uitvoering gaan geven aan de plannen voor een
„cultuur-uitwisseling" met Duitschland door aan
honderd musici gelegenheid te bieden in
Duitschland aan het werk te gaan. Daarvoor zul
len niet in de eerste plaats geheele ensembles
worden gekozen en zeker niet die welke werk
hebben, maar iedere bekwame musicus zonder
werk komt hiervoor in aanmerking.
In Duitschland is voor hen plaats en zij zullen
dus alle kansen krijgen op geregeld werk, die ze
maar kunnen verlangen. Want door den oorlog
is er in Duitschland een ernstig tekort aan dit
soort artisten, terwijl bovendien een aantal en
sembles geregeld optreedt voor de ontspanning
van militairen.
Ook tooneelspelcrs en zangers,
De uitwisseling van cultureele krachten be
perkt zich niet tot de lichte kunst. Ook voor
toon-eelspelers en zangers worden nieuwe moge
lijkheden geopend. Zoo gaat dezer dagen de
zangeres Rïa Focke met een vast engagement
naar'de staatsopera te Berlijn, waar zij vooral in
opera's van Wagner zal optreden, en een jong
tooneelspeler gaat zich aan het Burgtheater te
Weenen verder bekwamen in tooneelspel en re
gie. Beiden gaan, zooals wij bij een ontmoeting
konden eonstateeren, vol enthousiasme in
Duitschland aan het werk, vooral omdat hun
ginds de gelegenheid wordt gegeven, rustig ver
der te studeeren, zonder het jachten, dat het
leven vooral van den tooneelspeler in ons land
gewoonlijk kenmerkt.
Wanneer men weet, dat Berlijn alleen reeds
meer den. veertig theaters telt, die door vaste
gezelschappen worden bespeeld, dan is het dui
delijk, dat hier veel meer mogelijkheden zijn dan
in een klein land als het onze.
Groote volkstheaters worde-n gebouwd.
Een van de ernstigste bezwaren voor het ver
krijgen van een behoorlijk bestaan door den
tooneelspeler en o-pera-zanger is een gevolg van
het feit, dat de schouwburgen veel te klein zijn.
Omstreeks het jaar 1800 bracht een twintig
tal artisten en technische krachten een stuk in
een zaal, die een paar honderd menschen kon
herbergen. Wanneer bij de tegenwoordig zooveel
uitgebreidere eischen 120 menschen bij een uit
voering in touw zijn. kan hun in een kleine zaal
nimmer een behoorlijke recette worden gewaar-
borg. Daarom heeft men in Duitschland nu veel
grootere theaters, die verscheiden duizenden
toeschouwers kunnen bevatten, gebouwd, en
daarmee wordt nog steeds voortgegaan. Daarmee
zijn tevehls kansen geboden voor een groot aan*
tal kunstenaars, die nu ook in Nederland wor
den gezocht,
'Ongetwijfeld een begin van een uiterst be
langrijke nieuwe toekomst voor velen in. ons
land.
HEEMSTEDE
GR OENEND AAL WEER GEOPEND.
Naar wij vernemen zal morgen. Zaterdag, het
wandelpark Groenendaal weer voor het publiek
worden opengesteld. Een verheugend bericht voor
de vele wandelaars, die maandenlang het genot
van wandelen in het onvolprezen Groenendaal
hebben moeten ontberen!
Wel is het restaurant in zoodanigen staat ge
raakt, dat ingebruikneming daarvan nog eenigen
tijd zal moeten worden uitgesteld, en ook de
speeltuin zal vermoedelijk dit seizoen niet meer
in exploitatie gebracht worden, maar de dienst
der Plantsoenen is al eenige dagen druk in de
weer om de paden en wegen een extra beurt te
geven, zoodat we nu maar hopen op veel mooie
najaarsdagen. Dan kunnen de natuurliefhebbers
nog hun hart ophalen!
ZANDVOORT
WAARSCHUWING.
De Burgemeester van Zandvoort vestigt nog
maals de aandacht van de bevolking op de be
kendmaking d.d. 30 Juli 1940 van den Rijkscom
missaris voor het bezette Nederlandsche gebied,
Deze bekendmaking is opgenomen in de dagbla
den van l Augustus j.l. en op verschillende plaat
sen in Zandvoort aangeplakt. Zij behelst onder
meer. dat het bevestigen en dragen van kentee-
kenen, bloemen, kleuren of andere voorwerpen,
welke een gehechtheid aan het Huis van Oranje
uitdrukken, evenmin geduld kan worden als het
uitsteken van vlaggen of het aanbrengen van
andere versieringen aan gebouwen ter eere van
een lid van het Huis van Oranje. Hetzelfde geldt
voor elke andere gedraging, welke tot het ver
melde doel strekt of strekken kan. Overtreding
zal streng worden gestraft.
Teneinde de goede verstandhouding tusschen
de Nederlandsche bevolking en de Duitsche be
zettingsautoriteiten te bewareji, wordt de bevol
king aangemaand, tot stipte naleving van hetgeen
in de bekendmaking is vermeld.
HAARLEMMERMEER
UITREIKING ZWEMDIPLOMA'S.
In het zwembad „De Blauwe Beugel" had Don
derdag het diploma-zwemmen plaats. Het diplo
ma kon worden uitgereikt aan Jopie Cornelisse,
Klaas de Hartog. Piet de Hartog, Wennie Spaar
garen. Alie Spaargaren, Cor Langhout, Kees Bak
ker. Rinus Bakker, Piet Maarse, Willem Maarse,
Elisabeth Spaargaren en Jan van Beest.
in de Meubeltoonkamers, meu
belverkoop direct van fabriek,
uitsluitend het betere genre.
VILLA KLEINWESTERHOUT,
Westerhoutpark 8, bij Wagenweg
Nog eenige zeer aparte model
kamers, o.a. Slaapkamers, eet
kamers en Salons. Perzische ta
pijten zoo lang de voorraad
strekt.
Geopend van 9 tot 8 uur.
Tel. 18840
