Bonnen die thans geldig zijn:
Zangconcours
Engelsch ultimatum
aan Madagascar
18 Rijksstraatweg
GEHEEL GEBIT
vanaf f 35.-
TE KOOP
MAINZER ZUURKOOL
Haagsche Leeskring
MAANDAG 30 SEPTEMBER 1940
HAART;EM'S DA
GBEAD
MUZIEK
R.K. Bond van Zangvereenigingen
in N. en Z. Holland.
De tweede en laatste wedstrijddag van den
Bond is evenals de eerste in de beste orde verloo-
pen. En evenals dc vorige week kwam ook nu geen
koor zonder uitstekende voorbereiding op het po
dium. Ook nu was weer het grootste deel der koren
afkomstig uit het Noorden onzer provincie, maar
thans was er ook een aantal uit Haarlem, Hille-
gom, Lisse, Leiden, Voorburg. Men zong Palestrina
(o.a. uit de mis „Iste Confessor", miet le, zooals
't programma zei), dan Lud. de Vittoria, Sweelinck,
Diepenbrock, den Nederlandschen Middeleeuwer
Lupus Hellinc, ook weer diens tijdgenoot Wintel-
roy, en voor 't overige een (niet altijd gelukkige)
keuze uit de menschen uit dezep tijd. Hierover ter
plaatse het een en ander.
Heel gelukkig werd de wedstrijd ingeleid met
een koor uit de 4e afd. dameskoren. „Zanglust" uit
Hoogkarspel, dat voor het eerst op het wedstrijd-
podium stond, gaf een zang te hooren, gezond en
frisch als een pas geplukte perzik, en ook technisch
viel er veel te prijzen. Het volgende koor (een der
twee uit Voorburg) was in 't verplicht werk iets
te langzaam, en 't vrije werk liet weinig indruk
na. Dan was „Cantabile" uit Hillegom heel wat
gelukkiger: 't verplichte werk juist aangevoeld en
in mooi los bewegen gedirigeerd, het vrije werk
stralend-zuïver. (Ol. Koop's Dag in de Lente).
In de vierde en ook in de derde afd. gemengde
koren viel niets bijzonders te beleven hier was de
verplichte opgaaf een nieuw werk van Theo v. d.
Bijl, „Bondslied". De spontancteit in de uitvoering
ontbrak, al was bij het koor uit Warmenhuizen de
stevige klank een goed tegenwicht tegen de ook nu
nog minder juiste opvatting. Op verzoek van het
uitv. comité voegden de drie deelnemers dezer
derde afd. zich samen tot een groot gemengd koor,
en thans werd v. d. Bijl aangezocht, het geheel te
dirigeeren. Als gerotuineerd koorleider kostte het
hem niet de minste moeite, overal de juiste accen
tueering, de juiste dynamiek, de vereischte klank
kleur te verkrijgen.
Nadat nog een mannenkoor uit Wormer, dat de
vorige week had moeten zingen, zich niet onver
dienstelijk had doen hooren. kwam de tweede afd.
gemengde koren met „Sint Caecilia" uit Goorn (ten
W. van Hoorn). Het verplicht koor van Wierts was
bijzonder goed afgewerkt en ook Mendelssohn's
„Beati Mortui" werd uitstekend vertolkt. De eerste
afdeeling was alleszins voortreffelijk bezet, en zij
had tot taak, de zeer veeleischende muziek van
Wintelroy (Al is den tijd nu doloreus). en het koste
lijke werk van zijn tijdgenoot Lupus Hellinc (1572)
te vertolken. „Sint Theiesia" uit Blokker had daar
bij nog een Kyrie van Palestrina en schonk mo
menten van zuiver genieten; Sursum Corda uit
Wormer onderscheidde zich door zeer mooie en
duidelijke uitspraak van den Middel-Nederland-
sohen tekst, en zong het vrije werk (van Wierts)
met een gloed en een verve, een betere zaak waar
dig. Het derde koor in deze afd. „Eendracht" uit
Ursum, had ook de juiste opvatting van het ver
plichte werk, maar de directie was iets te gereser
veerd en daardoor verliep het slot bij Wintelroy.
Bovendien was de klank der tenoren niet van
vreemde smetten vrij. Voorts was de uitspraak niet
duidelijk en bij de tenoren was een keelgeluid te
constateeren.
Gelukkig maar, dat onder de nu volgende man
nenkoren niets van dit geforceerd keelgeluid was
te merken. „Sint Caecilia" uit Den Haag had de
aanzegging gekregen, zijn beste krachten (die, ge
zien de voortreffelijke vertolking van Hendrik An-
driessen's „Christus stervende", niet gering wa
ren) te verspillen aan het aarts-onbenullige Mei
liedje van Olman. Bij Andriessen was het boven
al de zoo moeilijk te verkrijgen klankkleur, die in
dit werk inhaerent is aan de juiste opvatting. Het
pleit voor de luisteraars, dat zij de vertolking van
dit kuische en blanke werk zoo zeer op prijs stel
den. Het koor zong in de eerste afd., waarna de afd.
uitnemendheid een drietal vertegenwoordigers
kreeg, nl. uit Haarlem, Voorburg en Grootebroek.
Verplicht koor was „De Zee" van Theo v. d. Byl,
een werk, dat mogelijkheden biedt voor groote
klank-ontplooiing, maar ook voor fijne, teere dé
tails. In beide opzichten slaagde „Sint Caecilia"
Haarlem, dat voor deze gelegenheid met een vijftal
■welklinkende stemmen was versterkt. Ook Hooger-
werf's „O Heilgen" zat goed in de kleur. Het thans
volgende „Semper Crescerfdo" uit Voorburg, dat de
partituur van Van der Bijl weergaf in ongeëven
aarde klaarheid en zonder ook maar een zweem
van effectbejag, werd gedirigeerd door den ex-lei
der van het eertijds zoo roemruchte koor „Die Ha-
gesanghers", Frans Haring. Welk een grootsdie uit
werking bereikte deze dirigent met uitsluitend zui
ver muzikale middelen in het Dies irae van Ant.
B. Verhey. In deze juiste registreering der stem
men verraadt zich de organist pur-sang.
Prima was ook het „Streeker Mannenkoor" uit
Grootebroek. Doorzichtig was de partituur van 't
verplicht koor, maar Da Vittoria was niet blank ge
noeg, hetgeen verwondering baart tegenover het
eerst gezongen werk. Een gezamenlijke uitvoering
van 't verplicht werk onder v. d. Bijl bracht wel
verlenging van het programma, maar geen nieuwe
aspecten. Deze massa-uitvoeringen zijn uit den
tijd, en in deze bewogen dagen is men er hier min
der dan ooit op belust.
De dag werd geëindigd met het optreden van twee
gemengde koren, resp. in de afd. uitmuntendheid en
in de eere-afdeeling. De koren uit Leiden en uit
Lisse werden geleid door denzelfden dirigent, 't Eer
ste „Alma Mater" zong Diepenbrock's onvolprezen
„Caelestis urbs Jerusalem", maar toch als weergave
bevredigde me Palestrina's „Laudate Dominum"
méér. Het Lisser koor „St. Gregorïus" zou beter
werk hebben mogen verwachten dan het stuk van
Den Hertog, dat hei echter in technisch opzicht vlek
keloos voordroeg.
Volgde nog Sweelinck's overschoone „Hodie Chris
tus natas est." Prachtig blank was de uitvoering,
maar het deed ons de vertolking door Wervershoof,
den vorigen Zondag, geenszins vergeten.
Na nog een reprise van Gounod's „Super flumina
Babylonis" door „St. Caecilia" uit Haarlem volgde
de uitspraak, na zes uren van ingespannen luisteren.
De bondvoorzitter de heer J. A. Spigt, die ook het
concours had ingeleid, besloot zeer terecht met een
dankwoord aan het Uitvoerend Comité, dat door
durf en werkelijkheidszin in staat was gesteld, al de
moeilijkheden te overwinnen. De jury maakte om 7
uur den uitslag bekend. In de thans volgende getal
len geeft het laatste den behaalden prijs, het eerste
het puntental aan.
4e afd. vrouwenkoren: „Zanglust", Hoogkarspel
3872, „Cantare est bis orare", Voorburg 1702,
„Cantabile", Hillegom 2151.
4e afd. gem. koren „St. Ambrosius" Nibbixwoud
192—2.
3e afd. gem. koren: „Alles door inspanning" II-
pendam 1812, „Zingen is leven", Warmenhuizen
216—1, „Ego Flos", Schoorl 193—2.
2e afd. gem. koren: „St. Caecilia", Goorn 2151.
2e afd. mannenkoren: „Kunstgenot", Wormer
196—2.
le afd. mannenkoren: „St, Caecilia", Den Haag
219—1.
le afd. gem. koren: „St. Theresia", Blokker 2161
„Eendracht maakt Macht", Ursum 1982.
Afd. uitm. Mannenk.: „St. Caecilia", Haarlem
254—1. „Semper crescendo" Voorburg 2441,
„Streeker Mannenkoor", Grootebroek 2321.
Afd. uitm. gem. koren: „Alma Mater", Leiden
278—1 (met bijz. lof der jury).
Eere-afd. geni. koren: „St. Gregorius" 2671 (met
«xtra compl. der jury). G. J. KALT.
HET NEDERLANDSCH TOONEEL
De getrouwde vrouw.
Na het eerste bedrijf dacht ik, dat de comedie van
Johann von Bokay. die hier Zaterdagavond voor
het eerst in onzen Stadsschouwburg werd gespeeld,
ook evenals het bekende blijspel van Scribe
„Bataille de Dames" had kunnen heeten, maar bij
den voortgang van dit Hongaarsche stuk voelde ik,
dat de titel ..De Getrouwde Vrouw" volkomen juist
is. Want niet om den strijd tusschen Anna, de
vrouw van Peter, en Hélène, diens vriendin, gaat in
hoofdzaak deze comedie, maar om Anna, die haar
rechten van getrouwde vrouw verdedigt niet alleen
tegenover haar rivale, maar ook vooral tegenover
haar man, en meer zooals in het zeer gevoelige
derde bedrijf blijkt tegenover de mannen.
Anna wordt telefonisch gewaarschuwd, dat haar
man plotseling ongesteld is geworden op een kamer
van een haar onbekend adres. Het blijkt de kamer
van Hélène, die al maanden lang de vriendin van
Peter is, te zijn. De dokter Walter die tegelijk
de huisvriend is van Peter en Anna, redt de
pijnlijke situatie door te zeggen, dat Hélène zijn
vriendin is. Anna doorziet den waren toestand on
middellijk. maar speelt de komedie mee en gaat
zelfs zoo ver Hélène bij zich thuis op de thee te
vragen. Of een vrouw als Anna dit ooit zou doen,
is zeer twijfelachtig: Het doet dan ook geforceerd
aan, even als de visite in II van Hélène, die op
de uitnoodiging is ingegaan. Maar wanneer wij dat
eenmaal hebben geaccepteerd, moeten wij erkennen,
dat Johann v. Bokay zijn gegevens verder heel knap
en fijn heeft uitgewerkt.
Een andere schrijver zou op dit stramien allicht
een zeer licht, min of meer frivool blijspel hebben
gebouwd. De Hongaar daarentegen schreef een co
medie met, ernstigen ondertoon. Healène wordt ge
heel verslagen, doordat Peter zijn vrouw nog al
tijd lief heeft. Deze liefde wordt hem pas goed
klaar, als hij tot de ontdekking komt, dat ook
Walter van zijn vrouw houdt. Maar Walter, die zijn
liefde altijd verzwegen heeft, spreekt haar eerst
uit, wanneer hij ziet, hoe Peter Anna behandelt en
zij daaronder lijdt. Deze ontwikkeling is heel na
tuurlijk en wordt door den schrijver met groote be
kwaamheid uitgewerkt.
Ik vroeg mij na het tweede bedrijf af, wat er nu
nog volgen moest. De derde acte geeft enkel de
verzoening tusschen Peter en Anna en het is Anna,
die hier geheel de overwinning behaalt. Of eigen
lijk nog meer de getrouwde vrouw. Want het
is een zeer gevoelig pleidooi, dat de schrijver
door Anna hier houdt voor de eerlijke, oprecht
liefhebbende getrouwde vrouw.
Prachtig wist mevrouw Van der Lugt Melsert-
van Ees in dat gesprek den zuiveren toon te tref
fen. Er klonk diepe ernst en weemoed in haar stem.
Er was iets bij deze vrouw gebroken en haar. ver
wijt ging niet alleen tegen Peter, maar tegen alle
mannen, die meenen, dat zij het recht hebben hun
vrouw te bedriegen. Ontroerend en toch met lichte
ironie was dit eenvoudig pleidooi. Wat ons zoo trof
in dat gesprek was de intieme toon, waaruit alle
pathos of zelfs mooidoenerij, was gebannen. Hier
sprak tot haar man een vrouw, die wel is waar ver
gaf, maar hem op dit voor hen beiden zoo beslis
send moment, ook de waarheid durfde zeggen.
Ook voor de pauze heeft mevrouw Van der Lugt
Melsert de rol van Anna zeer mooi gespeeld. In het
moeilijke eerste bedrijf speelde zij haar „komedie"
knap en beheerscht en in de tweede acte trof zij
herhaaldelijk door haar geestig zeggen. Het was een
reugde deze actrice eindelijk weer eens in een be
langrijke nieuwe rol te zien, een rol, die zij met
volkomen meesterschap heeft gespeeld. De vrij goed
bezette zaal heeft dit voorrecht op hoogen prijs ge
steld en de actrice aan het slot zeer enthousiast en
langdurig toegejuicht.
Josephine van Gasteren heeft haar als Helène
knap tegenspel gegeven. Uiterlijk dame. liet zij in
de oogenblikken, dat zij „los" kwam, dikwijls be
merken, dat Helène dat au fond toch niet was. Zij
stond in dit stuk precies op de plaats, die haar was
toegemeten en Josephine van Gasteren toonde zich
een actrice met speelkracht en temperament.
De dames wonnen het dit keer van de heeren.
Henri Eerens die wij hartelijk welkom heeten
weer op het tooneel had in zijn spel iets hoekigs,
dat hem antipathieker maakte dan noodig was.
Eenige warmte en wat meer charme mochten wij
wel van hem verlangen. Jan van Ees speelde de rol
van Walter wat te gereserveerd, te glad. Bij hem
vooral zouden wij wat meer innigheid hebben ge-
wenscht. Stuk en opvoering hadden van het begin
af een doorslaand succes. Een mooi begin dus van
het eigenlijke tooneelseizoen.
J. B. SCHUIL.
Teekeningen door kinderen.
Leerlingen van Alb. Loots.
De schilder Alb. Loots heeft aan een aantal
kinderen van de Schoolvereeniging Aerdenhout-
Bentveld, gedurende het vorige schooljaar vrije
lessen in teekenen gegeven en nu in het gebouw
der school aan den Mr. Enschedéweg een ver
zameling werkstukjes uitgelegd, die de resultaten
van de werkwijze, zoowel van den leeraar als van
de leerlingen, kunnen laten zien, en die voor
ouders en belangstellenden dagelijks tot 12 Octo
ber a.s. te bezichtigen zijn.
Leeraar is. bij de methode van Loots toegepast
het juiste woord niet. De methode zelf mag niet
geheel nieuw zijn, Loots' persoonlijkheid zal aan
de leiding die hij aan de kinderen geeft, ook wel
weer een apart tintje toevoegen. Maar van straffe
dressuur staat zijn methode al zeer ver verwij
derd. Ze staat er zelfs diametraal tegenover. Hij
llui aan ^/tieUS
MET ZEISS-CLAZEN
GIERSTRAAT 27 TEL. 16764
(Adv, Ingez. Med.)
laat zijn leerlingen, met papier en kleurkrijt ge
wapend. maar eens rustig aan den slag gaan. Ze
mogen alles teekenen, waar ze plezier in hebben.
zegt Loots; „dieren, landschappen, bloemen,
vruchten en ook wel herinneringen aan eigen
belevenissen". Aan de hand van wat daaruit te
voorschijn komt, begint Loots' leiding om te be
reiken wat hij zich voorstelt: „de kinderen zelf
te laten ontdekken, ze gevoelig te maken voor
het schoone en dit te leeren zien, ook in het
meest eenvoudige in hun naaste omgeving."
Wanneer men de zaak zoo beziet en in de
bezigheid der kinderen geen artistenkweek wil
vinden hetgeen ook in de verste verte Loots'
bedoeling niet is dan worden arbeid en leiding
wel zeer sympathiek. Loots is er ook wel de man
voor. met dat werk succes te hebben; hij is ai
even enthousast als de kinderen zelf: hij begrijpt
hen en zij begrijpen hem. En juist door die onge
dwongenheid in den omgang zal het den artist
Loots niet moeilijk vallen, bij kinderen die daar
eenigen aanleg voor hebben niet alleen gevoel
voor schoonheid van het bestaande te ontwikke
len, maar te bereiken dat zij zich van die ge
voelens ook rekenschap kunnen geven. Hetgeen
het genot over die gevoelens belangrijk doet
toenemen.
GevoeLsquaesties meer dan die van het in
tellect, zijn het, die bij zulk absoluut vrij onder
wijs het meest aan de orde zijn. Men bemerkt
dit natuurlijk ook aan het geëxposeerde werk.
Van eenige vormbeheersching kan nog geen spra
ke zijn. daar juist daarvoor een strenger tucht
tevoren gewenscht is, maar waar een kind in
volle vrijheid met kleur mag werken, komen soms
zijn natuurlijke gevoelsmogelijkheden voor den
dag, verrassend dan zelfs den meest nuchteren
beschouwer.
Het is dan voor iemand als Loots zelfs een
vreugde zulke uitingen waar te nemen en voor
zichtig die gevoeligheden, zonder ze te schaden,
tot iets van bewustheid bij het kind te ontwik
kelen en het daardoor voor zijn later leven iets
mee te geven, waaraan het geluk beleven kan.
Zoo zijn er duidelijk in deze kleine verzame
ling werken van Aerdenhoutsche „Onafhanke-
lijken" al sporen van geschiktheid voor pictu
rale emoties aanwezig. Namen doen hier niets
ter zake. maar de belangstellende bezoeker ont
dekt ze zelf gemakkelijk. Daar zijn schetsen
van kippen en vogels, waarin met het pastel
soms uiterst fijne nuances van grijzen en
blauwen gevonden werden. Een schaaltje met
fruit blijft in de gedachte door de wonderlijk
lijne samenklank der geplaatste kleurtjes.
Wannneer vooral de ouders en familie die bezig
heden blijven bezien met de genegenheid die
ze verdienen, zonder er pretenties of toekomst-
droomen van artistencarrière aan te verbin
den, blijft de zaak gezond en sympathiek en
kunnen de kleine leerlingen spelend een bron
voor later geluk aanboren.
J. H. DE BOES.
UITVOERING OP KAREOL.
Zaterdagavond verzorgde het Kruisvaartcohort
„de Jonge Spaarnewacht" een ontspanningsavond
voor de verpleegden van Huize Kareol in Aerden-
hout. De Kruisvaarders, die met lied, spel en dans
een blijde stemming wisten te scheppen, oogstten
groot succes. Hun gedramatiseerde liedjes en vertel
lingen werden met aandacht gevolgd. De versierde
Goudsche pijpen, die zij ronddeelden, werden en
thousiast ontvangen. Het muzikale gedeelte werd
verzorgd door de band van de St. Josephsgezellen
van Haarlem III.
Ritmeester Pahud de Mortanges dankte aan het
slot de jongens en hun leiders. De patiënten en ook
de Kruisvaarders zelf hadden een prettigen avond
gehad.
Teraardebestelling Mr. J. Luden.
Hedenmiddag één uur werd op de Algemeene
Begraafplaats aan den Bergweg te Bloemendaal
ter aarde besteld het stoffelijk overschot van Mr.
J. Luden, oud-raadslid van Bloemendaal, die in
den leeftijd van 83 jaar op zijn landgoed „Ko
ningshof" te Overveen is overleden.
Te voren had in het sterfhuis voor familieleden
en genoodigden een rouwdienst plaats, die geleid
werd door Ds. J. C. van Dijk, Ned. Herv. predi
kant te Bloemendaal.
De belangstelling op de begraafplaats was zeer
groot. Het gemeentebestuur van Bloemendaal
was vertegenwoordigd door de heeren J. Ouwe
hand en A. Cassée, wethouders, en G. J. van Abs,
hoofdcommies en waarnemend gemeentesecreta
ris (de burgemeester Jhr. Mi'. C. J. A. den Tex
\ertoeft buiten de gemeente en de heer C. J. de
Groot, gemeente-secretaris, was wegens onge
steldheid verhinderd aanwezig te zijn).
Verder werden opgemerkt Mevrouw de wed. O.
C. A. BurdetVan der Vliet; generaal-majoor
E. Luden te Hilversum; N. van Wijk, adj-dir. en
prof. J. Klopper, commissaris van de Kon. Ned.
Petroleum Mij.; mr. dr. A. baron Röell, commis
saris in de provincie Noord-Holland; baron K. v.
Har denbroek, burgemeester van Bennebroek; jhr.
A. v. d. Poll, wethouder te Heemstede; de heer A.
Hiemstra, commissaris van politie te Bloemen-
BROOD
Bon 8 v. 30 Sept. t.m. 6 Oct.
2000 gr. brood of 2500 gr.
roggebrood. Bon 7 geldig
t.m. 1 Oct. Bon 8 t.m. 8 Oct.
KOFFIE EN THEE
Bon 114 Algem. Distributie
bonboekje van 28 Sept. tfm
8 November 1/2 pond kof
fie of 3/4 ons thee.
SUIKER
BON 109 AlgemDistributie-
boekje. Van 28 Sept.-25
Oct. 1 K.G. Suiker.
MEELWAREN
BON 71 Algem. Distributie
boekje. Tot 4 Oct. 1/2
pond tarwebloem of tar
wemeel of boekweitmeel
of roggebloem of rogge
meel of zelfrijzend bak
meel.
VIEESCH EN VIEESCHWAREN
BON 01 vleesch van de
Vleeschkaart, Van 23-29
Sept. 100 gr. rund-, kalfs-
of varkensvleesch of on-
gesmolten vet.
BON 01 „worst of vleesch-
waren" 75-150 gr. vleesch-
waren.
ZEEP
BON 104 Tot 18 Oct. 150
gr. toiletzeep of 120 gr.
huishoudzeep of 200 gr.
zachte zeep of 250 gr.
zeeppoeder of 125 gr. zeep
vlokken of 250 gr. zelf
werkende waschmiddelen
of 200 gr. vloeibare zeep.
SCHEERZEEP
BON 116 Tot 31 Dec. 50 gr.
scheerzeep of 1 tube
scheercrême of 1 pot
scheerzeep.
GRUTTERSWAREN
BON 41 Algem. Distributie
boekje. Tot 4 Oct. 250 gr.
rijst of rijstemeel of
rijstebloem.
BÓN 54 Algem. Distributie-
boekje. Tot 4 Oct. 250 gr.
havermout of havervlok
ken of gort of grutten.
BON 28 Algem. Distributie
boekje. Van 9 Sept.-l
Nov. 100 gr. maïzena of
griesmeel of pudding
poeder.
BON 15 Algem. Distributie
boekje. Van 9 Sept.-l
Nov. 100 gr. macaroni of
vermicelli of spaghetti.
BOTER EN VETTEN
BON 05 tot 12 Boterkaart
Tot 18 Oct. 1/2 pond boter.
BON 05-06-07 Vetkaart. Tot
18 Oct. 1/2 pond marga
rine of boter.
BON 08 Vetkaart. Tot 18
Oct. 1/2 pond boter of 1/2
pond gesmolten spijsvet.
BON 09-10-11-12 Vetkaart
1/2 pond boter met reduc
tie van 10 Cent p. 1/2 pond.
PETROLEUM
ZEGEL PERIODE 6 (alleen
voor hen, die uitsluitend
op petroleum kunnen
koken). Tot 3 Nov. 2 Ltr.
HONDENBROOD
BON 5 Tot 1 Oct. Groep 1
en 2: 10 K.G. Gr. 3: 8 K.G.
Gr. 4: 5 K.G. Gr. 5: 4
K.G. Gr. 6: 3 K.G. Hon
denbrood wordt alleen
verstrekt voor groote ras
honden of ingeval men
meer dan één hond heeft.
KATTENBROOD
BON 5 Tot 1 Oct. 1 1/2 K.G.
Kattenbrood wordt alleen
verstrekt voor raskatten.
daal; C. A._Dorser, directeur Associatie Cassa te
Amsterdam; ir. G. A. graaf Bentinck; jhr. D. W.
Sickinghe, Den Haag; ds. Ch. de Beus en de hee
ren C. Bierens de Haan en jhr. J. F. Th. van Val
kenburg. Kerkvoogden der Ned. Herv. Kerk te
Overveen; de heer J. Brouwer, oud-directeur der
Ned. Ind. Landbouw Mij.: jhr. de Beaufort, na
mens de Ned. Bank; C. D. v. d. Vliet, directeur der
Holl. Hyp. Bank te Amsterdam; prof. dr. G. W. J.
Bruins, commissaris ex art. 29 Bankwet Amster
dam; de heer E. A. W. van Nederhasselt, oud
wethouder van Bloemendaal; ir. A. A. Mussert,
mr. A. J. van Vessem; S. Plekker en W. Kruys-
hoop. Verder: raadsleden van Bloemendaal, vele
vertegenwoordigers van bankinstellingen en het
voltallig personeel van de buitenplaatsen Els-
wout en Koningshof.
Ds. J. C. van Dijk. Ned. Herv. predikant, zeide
dat op den wensch van de familie geen toespraken
zouden worden gehouden. Wij zijn hier gekomen
om de laatste eer te bewijzen aan den heer
Luden, van wien wij elk een verschillend beeld in
ons hart mededragen, omdat ieder op zijn eigen
wijze met hem in contact is getreden.
Spreker schetste den heer Luden, zooals deze
hem in vier beelden voor den geest kwam: in zijn
uiterlijk, in zijn groote eerlijkheid, zijn bijzondere
hoffelijkheid en zijn markante persoonlijkheid.
Twee zware slagen, die hem in zijn familiekring
overkwamen, hebben hem nooit meer zijn oude
energie teruggegeven, doch hij heeft deze gehoor
zaam uit God's hand aanvaard. Hij had zich wel
gebogen, maar was niet verbitterd. Spreker ein
digde met het koninklijke woord uit den Bijbel:
Hetzij dat wij leven, hetzij dat wij éterven, wij
zijn des Heeren.
Nadat het stoffelijk overschot aan de aarde was
toevertrouwd bad ds. v. Dijk het Onze Vader.
De heer W. Luden, zoon van den overledene,
dankte voor de aan zijn vader betoonde eer.
IAAT/TE BtKICUTIN
Besprekingen in Berlijn.
's GRAVENHAGE 30 September. Naar het A.
N P. verneemt, heeft de Führer de vorige week den
Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche
gebied, rijksminister Seyss-Inquart, in wiens ge
zelschap zich commissaris-generaal Schmidt, als
mede de heeren Mussert, Van Geelkerken en Rost
van Tonningen bevonden, in de nieuwe rijkskanse
larij voor een langdurig onderhoud ontvangen.
GENèVE, 30 September (D.N.B.) Uit een be
richt uit Vichy blijkt, dat de Engelschen aanstal
ten maken om het eiland Madagascar te blok-
keeren. De Fransche staatssecretaris voor- de kolo
niën, admiraal Platon, heeft gisteren van den
gouverneur-generaal van Madagaskar, Cayla, een
radiogram ontvangen, waarin deze de Fransche
regeering op de hoogte brengt van deze Engelsche
vooi'nemens.
Volgens dit draadlooze bericht heeft een Britsch
telegram uit Londen den gouverneur-generaal er
van in kennis gesteld, dat zoolang de instructies van
de Fransche regeering te Vichy op het gebied van
Madagaskar worden uitgevoerd, de zeerverbindin-
gen tusschen het eiland en de overige wereld door
Groot-Brittannië worden afgesneden. Een verbe-
ring van den toestand op het eiland is er van
afhankelijk, of het lokale bestuur bereid is met
Groot-Brittannië samen te werken. De Fransche
gouverneur-generaal van Madagascar heeft Vichy
medegedeeld, dat hij deze eischen van. Londen met
de diepste verachting beschouwt.
AMERIKAANSCHE TORPEDOJAGERS IN
ENGELSCHE HAVEN AANGEKOMEN.
LONDEN, 30 September. De eerste flot-
tilje Amerikaanshe torpedojagers, die aan
de Britsche regeering verkocht is. is in een En
gelsche haven aangekomen. (United Press.)
AANTAL SLACHTOFFERS TE AMSTERDAM
GESTEGEN.
Het A.N.P. deelde ons hedenmiddag mede dat het
aantal slachtoffers van de bomaanvallen te Amster
dam tot zes was gestegen.
Leon. A. Springer, "j"
In den ouderdom van 85 jaar is hier ter stede
overleden de heer Leonard A. Springer, die als
tuinarchitect een groote bekendheid had verwor
ven.
De heer Springer werd te Amsterdam geboren
waar hy ook zijn jeugd doorbracht. Zijn opleiding
ontving hij aan de tuinbouwschool „Linnaeus" te
Watergraafsmeer. Daarna ging hij in het buitenland
reizen, om zijn vakkennis te verrijken. In 1891 ves
tigde de heer Springer zich te Haarlem als tuin
architect. Al dien tijd is hij hier blijven wonen, al
leen uitgezonderd de jaren 18971900 toen hij Wa-
geningen als woonplaats had in verband met zijn
leeraarschap aan de toenmalige Hoogere Tuin
bouwschool.
In 1900 werd de heer Springer benoemd tot advi
seur van den Hout en de Plantsoenen te Haarlem.
Zijn reorganisatie van den Hout heeft destijds veel
pennen en monden van voor- en tegenstanders in
beweging gebracht, maar achteraf vond zijn werk
vrijwel algemeene waardeering.
Vele bezitters van buitenplaatsen gaven aan den
heer Springer belangrijke opdrachten.
Van zijn hand verschenen belangrijke publica
ties over tuinarchitectuur.
De dendrologische nomenclatuur en de geschie
denis der tuinkunst hadden altijd zijn bijzondere
belangstelling en leidden tot het aanleggen van
een belangrijk en uitgebreid dendrologisch herba
rium, dat hij in 1936 ten behoeve van het onderwijs
aan de Landbouwhoogeschool te Wageningen aan
het Rijk afstond, een schenking. waarvoor hem de
bijzondere dank der Regeering betuigd werd.
De nestor der Nederlandsche tuinarchitecten bleef,
ook bij het klimmen van de jaren, nog actief werk
zaam.
De datum van de begrafenis, die in alle stilte zal
plaats vinden, wordt niet van te voren bekend ge
maakt.
BLOEMENDAAL
PASTOOR L. J. WÏLLENBORG BUITEN
GEWOON GEHEIM KAMERHEER
VAN DEN PAUS.
Pastoor L. J. Willenborg, pastoor te Bloemendaal,
is ter gelegenheid van zijn veertigjarig priesterfeest
op 15 Augustus j.l. wegens zijn verdiensten voor
het Ziekenapostolaat, door Paus Pius XII benoemd
tot buitengewoon geheim kamerheer. De bisschop
van Haarlem, Mgr. J. P. Huibers, heeft Zaterdag
persoonlijk pastoor Willenborg van deze benoeming
mededeeling gedaan.
HEEMSTEDE
F. H. Jonker, f
Zondag j.l. ontsliep in den leeftijd van ruim 60
jaar, na een ernstige ongesteldheid, in de inrich
ting „Meer en Bosch" te Heemstede, waar hij de
laatste weken verpleegd werd. de heer F. H.
Jonker, bij velen in den lande meer bekend als
„Broeder Jonker".
Meer dan 25 jaar heeft
hij op genoemde in
richting den post van
besturende broeder be
kleed. Nadat hij als
jonge man werkzaam
was geweest bij de ad
ministratie der Nederl.
Spoorwegen kwam Br.
Jonker in December
1897 op Meer en Bosch,
voor de verpleging van
lijders aan vallende
ziekte. Onder leiding
van den heer Zegers,
die toen directeur der
inrichting voor toeval
lijders was. kwamen
zijn goede hoedanig
heden van den arbeid
onder de patiënten
spoedig aan het licht.
Zijn kennis van ad
ministratie leidde zijn
weg naar het kantoor.
Voor zijn opleiding in
de verpleging arbeidde
hij een jaar in de
Luthersche Diacones-
seninrichting te Am
sterdam, waarna hij
het diploma Ziekenverpleging verwierf. Mede be
haalde hij nog de acte voor godsdienstonderwijs.
In Mei 1905 werd hij met eenige andere broe
ders ingezegend tot diakoon. Spoedig daarna werd
hij geroepen de opengevallen plaats van bestu-
renden broeder in te nemen. In deze functie heeft
hij zich als een echte broeder voor de patiënten
en voor zijn medebroeders doen kennen. Met
groote toewijding heeft hij tot 1 Februari 1936
dezen moeilijken post bekleed, temeer moeilijk,
omdat geruimen tijd de plaats van directeur va
cant was. Ziekte noodzaakte hem tenslott'e zijn
verantwoordelijken post neer te leggen.
Gedurende de periode van zijn arbeid op Meer
en Bosch heeft Br. Jonker zich vele vrienden
verworven, zoowel onder de patiënten en broeders
alsook bij de familie van de patiënten en bij velen
die de inrichtingen voor toevallijders te Haarlem
en Heemstede steunen. Zijn beminnelijkheid en
de gave om in zijn medemenschen het goede te
ontdekken en naar waarde te schatten, was het
geheim van zijn kracht.
Zoo wordt zijn heengaan door allen die hem
kennen als een groot verlies beschouwd, zoowel
voor zijn uitgebreiden vriendenkring als voor da
broederschap van Diakonen, waarvan hij vele
jaren secretaris en later bestuurslid was.
Broeder Jonker was ridder in de Orde van Oran
je Nassau.
De rouwdienst zal plaats hebben Donderdag 3
October des middags 1 uur in de kapel Irene op
Meer en Bosch, waarna om 2 uur de begrafenis
volgt op de Algemeene Begraafplaats te Heem
stede.
Broeder F. II. Jonker.
(Foto-archief H.D.)
Tandbeelk. Instituut
Haarlem-N. Telef. 16726
Spreekuren:
lederen morgen van 912,
Behalve Donderd.
Dinsdag- en Donderdagavond
van 78'/ï
Pijnloos trekken inbegrepen.
Zelfstandig Keukenmeisje
gevr. perfect kunn. koken, ook
de fijne keuken. Tevens huish.
bezigh. Hoog salaris. Br. ond.
opg. van leeft, en voll. inl. ond.
No. 2542 Wensing's Adv. Bur.
Haarlem
Gevraagd: voor 1 November in
klein gezin met 2 kinderen, dat
zich hier komt vestigen flink
keuken-werkmeisje en 2e meisje
goed k. verstelllen en strijken,
beiden v. g. g. v. Aanmelding
vanaf 1 October 's av. tuss. 7 en
9 u. Frans Schubertlaan 71.
of na afspraak overdag. Telef.
21130.
CORRECT GEKLEED!!
Abonnement f 10 p. m. Vraagt in
zage stalencolL Br. No. 3949 bur
van dit blad.
Op de montage-afdeeling der
Fa. KEUR SNELTJES kan
geplaatst worden
een
flinke
longen
van circa 15 jaar, welke tevens
in de verfspuitafdeeling kan
medewerken.
Voor tijdelijk wordt gevraagd
een kundig
electricien-tiankwerker-monteur
leeftijd circa 20 jaar Aanbie
dingen bij KEUR SNELTJES,
Harmenjansweg 21, Haarlem.
Voor direct gevraagd nette
loopjongen
boven 16 jaar. Loon f 5 per week.
Zich aanm. firma HART, KI.
Houtstraat 49.
Chef-Colporteurs
Handels Bur. vr. eenige nette
chefs-colporteurs voor Haarlem
om colporteurs en -trices op te
kunnen leiden voor een geheel
nieuw succes artikel, waarborg
f 25 verplicht. Brieven Handels
Bur. H. KALKHOVEN, Muider-
weg 145, H'sum.
't OPKLAPBEDDENPALEIS
Opklapbedden l en 2 pers. ook
vert, l en 2 pers., 40 modellen
ombouwen met boven- en zij-
kasten, divanbedden, staal-
draadmatr Wij hebben opklap
bedden in elke lengte en breedte
voorradig.Monsterkamers Orion-
weg 8 H.N. (Gesloten huis). Tel.
23932.
Hansa 4 o. d. kap. 1930 4 cy. zeer
zuinig. Telef. 28693.
EEN HEERLIJK
KOSTJE
DE ECHTE
van
VAN REIJSEN
Mevrouw probeert U
ze ook eens
Delicatessenhandel
,u ™<- <0087
3N 09 HOUT5TR 99
verzoekt de dame, die jl. Vrijdag
27 September bespreking ge
voerd heeft in Café-Restaurant
Brinkmann, en wonende Gr.
Houtstraat, nummer onbekend,
zich in verbinding te willen
stellen met de Haagsche Lees
kring.
VONDELSTRAAT 93
Den Haag. Telef. 395630
