Haarlem's Dagblad
c
zJ
Wij worden ouder
Teeken wedstrijd.
Luchtbescherming en
Brandweer te Haarlem.
Ühestei hetr
Vademecum
Brandstoffendistributie
heden ingegaan.
Eenheden turf beschik
baar gesteld.
ActikeCem-
58e JAARGANG No. 17580
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groots
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zulder Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 9 October 1910
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post ƒ3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
Wij worden ouder dan onze voorvaderen. Dat is
te zeggen: statistisch ouder. Voor persoonlijke ge
vallen neemt het Centraal Bureau voor de Statistiek
geen enkele verantwoording op zich, nu waarschijn
lijk minder dan ooit. Het bepaalt zich tot een kans
rekening en die is opmerkelijk genoeg. Natuurlijk
is zij bijzonder belangrijk voor de verzekeraars en
daarom heeft dr. M. G. Neurderberg er dan ook
een reeks artikelen over geschreven in de Verze
keringsbode. Daarin heeft hij bijzondere aandacht
gewijd aan de sterftekansen die veertigjarigen in
de jaren 1937 en 1938 hadden, vergeleken met de
kansen van hun voorzaten in het tijdvak 1880
1889. Het verschil is verbazingwekkend. Van elke
100.000 mannen van 40 jaar bereikten volgens de
statistieken van de periode 1880'89 maar 17 pet.
den tachtigjarigen leeftijd. De statistieken van
19371938 wezen een stijging van deze groep aan
tot ruim dertig procent! Vrouwen worden in het
algemeen ouder dan mannen, dus zijn de veertig
jarige dames dip de tachtig zullen bereiken nog
talrijker dan de veertigjarige mannen. Haar per
centage is 31Z2. Wonderlijkerwijze is de stijging bij
de vrouwen, over 50 a 60 jaar gerekend, evenwel
minder groot, want toen was haar percentage al 21.
Dit punt aan snuffelende statistici overlatend zou
ik mij willen bepalen tot het verwonderlijke feit,
dat Nederlandsche mannen en vrouwen van 40 jaar
een kans van 1 op 3 hebben om 80 te worden. Het
geeft veel te denken. Gij kunt er persoonlijke be
spiegelingen over houden, beginnend met de over
peinzing of gij eigenlijk wel naar zoo langen levens
duur verlangt. Maar die helpen niet veel. Beter is,
de groote kans te aanvaarden met het voorne
men, zulk een lang leven zoo goed mogelijk te
besteden. Waarbij men, uitgaande van de gedachte
dat men op zijn 65ste jaar gepensionneerd zal wor
den, als man zijnde het vooruitzicht ontwaart van
een levensavond van vijftien jaren. Nu is het een
bekend feit dat degenen die liefhebberijen bezit
ten die hun werkelijke toewijding hebben zich het
gelukkigst voelen in den gepensionneerden staat.
Gezien uw groote kans om tachtig te worden zult gij
dus verstandig handelen door tijdig zulk een lief
hebberij te zoeken en te ontwikkelen, als ge er nog
geen hebt. En het zal er een moeten zijn die niet
door normale ouderdomsgebreken onuitvoerbaar
wordt. Zij zal geen bijzondere spierkracht, geen
verblijf in de buitenlucht in alle weer en wind,
geen volmaakt gehoor of gezichtsvermogen moeten
vereischen. Zoo heel eenvoudig is de keuze dus niet:
allerlei dingen vallen erbuiten.
Wellicht meent gij dat u persoonlijk het berei
ken van de tachtig wel niet beschoren zal zijn en
dat ge tot de 70 pet. zult behooren die het niet zoo
ver brengen. Maar vergelijk dan eens met andere
kansrekeningen! Hebt ge ooit in een loterij gespeeld
met een kans van 3 op 10 op den eersten prijs?
Natuurlijk niet. En toch zult ge meer dan eens heb
ben bepeinsd hoe ge dien eersten prijs zoudt beste
den als ge hem mocht winnen. Welnu dan!
De kansen op een wat minder hoogen leeftijd
zijn natuurlijke voor de veertigjarigen nog heel wat
hooger dan die op de 80. Zij hebben 78 pet. kans
(mannen en vrouwen gezamenlijk genomen) om
65 te worden. Ruim een halve eeuw geleden be
droeg het percentage nog maar 61 voor mannen en
66.5 voor vrouwen. Nu is het drie tegen één..
Wie dit alles even overdenkt verwondert het
heelemaal niet meer dat de menschen tegenwoordig
zooveel langer jong blijven dan vroeger. Het begrip
ouderdom is opgeschoven naar een veel hooger
leeftijd dan daar in 1890 voor gold, toen een vijftig
jarige een waardige oude heer was of een in het
stemmig zwart gekleede oude dame, die zich met
statige traagheid voortbewogen en in den regel
corpulent waren. Nu snellen de meesten voort op
fietsen, loopen trappen op met twee treden tegelijk,
spelen hun vlot partijtje tennis of zelfs krachtiger
sport en voelen zich nog lang niet oud. Er is veel
veranderd. En de ouderdoms-grens zal blijven stij
gen vooral als men spoedig de lichamelijke opvoe
ding op de scholen algemeen maakt. Want in dat
opzicht is er een achteruitgang te boeken tegenover
de vorderingen die de geweldige verbetering der
algemeene hygiëne en van de medische bestrijding
van vele kwalen, de kamp tegen het alcoholisme en
de heilzame beoefening van sport hebben bewerkt.
De groote nadeelen van een verwaarloozing der
lichamelijke opvoeding in het onderwijs zijn hier
in den loop der jaren al meermalen aangeroerd. Wij
zullen ook nu de kans op verbetering daagt zeker
niet nalaten er spoedig op terug te komen. Opdat
die kans tenslotte te baat worde genomen, waar-
We wij graag ons steentje willen bijdragen.
Natuurlijk beteekent de algemeene verhooging
van de leeftijdsgrens de groei van een nieuw maat
schappelijk vraagstuk. De zorg voor de ouden-van-
dagen zal in alle opzichten meer voorziening gaan
eischen. Hetgeen uit een oogpunt van zuivere recht
vaardigheid al bijval verdient. Als iemand hard ge
werkt heeft zoolang hij kon komt hem daarvoor de
erkentelijkheid toe niet alleen van zijn of haar ge
zin maar ook van de gemeenschap, die hem niet in
de steek zal dienen te laten als hij haar hulp be
hoeft. Ook tegenover dit begrip staan we nu
gelukkig heel anders dan de menschen van een
halve eeuw geleden
R. P.
Het ongeluk op de Veclit bij
Ommen.
Uit het onderzoek naar de oorzaak van het on
geval op de Vecht bij Ommen, dat aan twee men
schen het leven heeft gekost is gebleken, dat de 22-
jarige Korthuis ongeveer 500 m. voorbij de Vecht-
brug door een windvlaag over boord is geslagen.
Zijn zwager, de 27-jarige G. Veltman, is den jongen
nagesprongen, doch eveneens in de diepte verdwe
nen. Door deze toedracht is tevens verklaard hoe
het kwam, dat de vrachtboot, die op weg was naar
Zwolle, onder stoom en stuurloos op de rivier werd
aangetroffen. De beide lijken zijn nog niet opge
haald.
(De Nederlandsche Vereeniging voor
Teekenonderwijs schrijft ter gele
genheid van haar 60 jarig bestaan
een nationalen teekenwedstrijd uit,
waaraan leerlingen van lager, mid
delbaar en hooger onderwijs kunnen
deelnemen.)
Jongens, meisjes, zeg eens eerlijk,
Is zoo'n wedstrijd nou niet heerlijk,
Is dat niet een prachtidee?
Dat is van meer interesse,
Dan de dagelijksche lessen,
Wie wat kan, doe daaraan mee.
Ik zou er niet ver mee komen,
Alles bij elkaar genomen,
Ook al teeken ik een boel;
Niemand vindt die teekeningen,
Leelijke of mooie dingen,
't Gaat met een heel ander doel.
'k Moet handteekeningen zetten,
Onder brieven en biljetten
Voor belasting enzoovoort;
Op enquête formulieren,
Ambtenaren ten pleziere,
Teekeningen van één soort.
Deze wedstrijd is wat anders,
Vlotte jonge Nederlanders,
Die beteekent teekenvreugd;
Want hij staat moet je maar reeknen,
In het teeken van het teeknen
Van de teekenende jeugd.
Kom dus, tongen uit de monden
En een werkstuk ingezonden,
Dat verzorgd is, door en door;
Aan het eind ligt een belooning
In een teeknende bekroning,
Nou, daar teeken je toch voor.
Uitbreiding van
materiaal.
Aan de luchtbescherming en brandweer worden
in dezen tijd zeer zware eischen gesteld, hetgeen
dezer dagen in het bijzonder te Haarlem gebleken is.
Gelukkig beschikten beide diensten over goed ma
teriaal. Toch is de wenschelijkheid gebleken het
materiaal en de uitrusting nog eenigszins uit te
breiden. De brandweer heeft nu, naar het hoofd van
de Luchtbescherming ons mededeelde, de beschik
king gekregen over 800 Meter slang die als aanvul
ling gebruikt zal worden, terwijl 900 stalen helmen
onder de menschen van de luchtbescherming zijn
verdeeld. Zoo mogelijk zal aan het aantal stalen
helmen nog eenige uitbreiding gegeven worden.
HAARLEM'S DAGBLAD
De distributie- en andere over
heidsmaatregelen voor U geordend
in een keurige map.
Kom het eens op ons kantoor
inzien.
Dat verplicht U tot niets.
De oude ingeleverde kleeren worden nauwkeurig door deskundigen geïnspec
teerd. Geen te oude, versleten jas, mantel of deken vindt in hun oogen genade......
(Foto De Haas)
(Men zie het artikel „De oude en de nieuwe winterjas" op pag. 2.)
Bonnen geldig
verklaard.
De secretaris-generaal, wnd. hoofd van het
departement van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart maakt bekend, dat met ingang van heden
9 October een begin is gemaakt met de distri
butie van vaste brandstoffen, zoodat te begin
nen met heden uitsluitend tegen afgifte van
daartoe aan te wijzen bonnen vaste brandstof
fen kunnen worden betrokken.
Gedurende de maand October geven de met
01, 02 en 03 gemerkte bonnen van de „bon
kaart distributie vaste brandstoffen -haarden,
kachels", alsmede de met 01, 02, 03, 04, 05 en
06 gemerkte bonnen van de „bonkaart distri
butie-centrale verwarming", en voorts de met
„brandstoffen, één eenheid, le periode" alsmede
de met „cokes, één eenheid, eerste periode" ge
merkte bonnen, elk recht op het koopen van
één eenheid vaste brandstoffen als hieronder
aangegeven.
Verder geven gedurende de maand October
de met 04, 05 en 06 gemerkte bonnen van de
„bonkaart distributie vaste brandstoffen - haar
den, kachtels" elk recht op het koopen van
één eenheid turf, als hieronder aangegeven.
Met nadruk wordt er echter de aandacht op
gevestigd, dat deze met 04, 05 en 06 gemerkte
bonnen in den loop van het stookseizoen als
nog zullen worden aangewezen voor het
koopen van steenkolen of andere vaste brand
stoffen. Men heeft dus de keus om hierop
thans turf of later andere brandstoffen te be
trekken.
De aan de houders van identiteitskaarten uit
gereikte toewijzingen geven gedurende de
maand October recht op het koopen van het
daarop vermelde aantal eenheden.
De met „auto-anthraciet" gemerkte bonnen
geven uitsluitend recht op het koopen van 1
H.L. (maximaal 75 K.G.) anthracietnootjes
IV of V.
Zooals in de dagbladen reeds is bekend gemaakt,
werd gedurende de periode van 30 September tot
en met 8 October 1940 de verkoop en aflevering
aan verbruikers stop gezet, ten einde de bevoor
rading van den handel te verzorgen.
In deze periode zijn tevens de bescheiden ten
dienste van de brandstoffendistributie aan belang
hebbenden uitgereikt.
De plaatselijke distributiediensten hebben op
dracht gekregen bij de uitreiking van deze beschei
den een aftrek toe te passen van de op 29 Septem
ber jl. bij verbruikers aanwezige voorraden.
Deze voorraden hebben de verbruikers moeten
opgeven op de daarvoor vastgestelde formulieren
MD 89, welke hun voor dit doel zijn overhandigd,
Aardbeienin October. Het lijkt vreemd, doch het is zuivere waarheid. De
vruchten gedijen goed in de kassen van het laboratorium voor tuinbouwplanten-
teelt van de Landbouwhoogeschool te Wageningen, waar ze door speciale lampen
srorden bestraald.
.(Foto Pax Holland.?;
en wel in kilogrammen, hectoliters of mudden,
waarna de distributiediensten deze opgaven om
gerekend hebben in eenheden.
Hierbij werden de volgende omrekeningsfacto
ren in acht genomen: 1 eenheid 1 H.L. (max.
75 K.G.) anthraciet, steenkolen, industrie- of eier-
briketten;
1 eenheid 2kS Hi. kolenslik;
1 eenheid 2 Hi. (max. 100 K.G.) cokes
(ook gascokes);
1 eenheid =110 K.G. bruinkoolbriketten;
1 eenheid 450 stuks (200 K.G.) baggerturf;
1 eenheid 300 stuks (195 K.G.) persturf;
1 eenheid 175 K.G. fabrieksturf;
1 eenheid 200 K.G. overige soorten turf.
Bovendien moest worden opgegeven de hoeveel
heid huisbrandolie, welke men in voorraad heeft,
waarbij 1 L. huisbrandolie gelijk staat met 0.018
eenheid.
Nadat deze omrekening heeft plaats gehad zijn
bij de uitreiking der kaarten een met den voorraad
overeenkomend aantal bonnen daarvan verwijderd,
zulks in verband met het feit, dat per bon voor
een nader aan te geven periode een eenheid vaste
brandstoffen zal worden beschikbaar gesteld. Voor
elke eenheid van den voorraad is dus een bon van
de kaart gescheurd.
Aangezien steeds de laagstgenummerde bonnen
zijn verwijderd zullen zij, die over geen of een ge
ringen voorraad beschikken, in de eerste plaats in
de gelegenheid zijn de benoodigde brandstoffen te
betrekken, waardoor een zoo rechtvaardig moge
lijke verdeeling van den voorraad vaste brandstof
fen wordt gewaarborgd.
Eerst daarna komen zij aan de beurt, die bij den
aanvang van de distributie reeds over een voorraad
beschikten. Met nadruk wordt allen verbruikers
aangeraden hun brandstoffen zooveel mogelijk van
hun gewone leveranciers te betrekken.
De groep verbruikers, welke de woningen van
particuliere personen omvat (formulier „A"), is
verdeeld in verbruikers, die stoken met haarden
en kachels en verbruikers, die stoken met centrale
verwarming.
Aan verbruikers, behoorende tot de groep „A",
„haarden en kachels", zijn, al naar gelang zij 1
tot en met 4_ of 5- en meer vertrekken in gebruik
hebben, kaarten verstrekt met respectievelijk 16-
en 21 bonnen, elk voor een eenheid, met dien ver
stande, dat een aantal bonnen, gelijk aan het aantal
eenheden van den voorraad per 29 September zijn
ingehouden.
Aan verbruikers behoorende tot dë groep „A",
„centrale verwarming", zijn, al naar gelang zij 1-
tot en met 6- of 7 en meer vertrekken in gebruik
hebben, kaarten verstrekt met respectievelijk 36-
en 48 bonnen, elke voor een eenheid. Zooals reeds
is vermeld zijn ook van deze kaarten een aantal
bonnen, overeenkomende met den op 29 September
aanwezigen voorraad, verwijderd.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat voorloo-
pig voor kookdoeleinden geen extra rantsoenen
vaste brandstoffen beschikbaar kunnen worden ge
steld.
Het aantal bonnen, dat aan de verbruikers van
de groepen B, C en D is uitgereikt, is door de
brandstoffencommissies vastgesteld. Hierbij is o.a.
rekening gehouden met de te verwarmen ruimte en
met het vroeger verbruik. Behalve zij, die op 25
of meer eenheden per distributieperiode aanspraak
kunnen maken, ontvangen al deze verbruikers bon-
nenkaarten voor het geheele stookseizoen, terwijl
aan degenen met een toegewezen verbruik van 25
of meer eenheden toewijzingen per distributiepe
riode door de distributiediensten zullen worden
verstrekt.
Van deze kaarten zijn eveneens een aan de hand
van den voorraad per 29 September vastgesteld
aantal bonnen ingehouden.
Voor de groep „E", „kleinindustrie", wordt
maandelijks door de brandstoffencommissie de toe
gestane hoeveelheid vastgesteld.
Verbruikers, die vaste brandstoffen verstoken
voor de voortbeweging van vaartuigen, welke in
de rivier- en binnenvaart en de sleepvaart worden
gebruikt, en voor de voortbeweging en aandrijving
van zandzuigers, drijvend baggermaterieel en drij
vend overslag-, hijsch- en heimateriaal, dienen ech
ter een vergunning voor het koopen van de benoo
digde brandstoffen niet aan te vragen bij de brand
stoffencommissie, maar bij het secretariaat of het
agentschap van een bevrachtingscommissie Hier
van zijn uitgezonderd de veerdiensten, veerponten
en de scheepvaart, waarvoor wel een vergunning
moet worden aangevraagd bij de brandstoffencom
missie.
Op de te verstrekken bonnenkaarten, bonnen of
toewijzingen, staat al Mar gelang met haarden en
Laat op uw zolder niet nutteloos
verstoffen, wat U niet meer noodig
hebt en wat een ander nog kan
dienen.
Zoek en vind het contact door mid-
een GROENTJE in HAAR
S DAGBLAD.
I Zoek 1
V del vi
V LEM'S
mid- I
kachels of met centrale verwarming wordt ge
stookt, vermeld het woord „brandstoffen" dan wel
het woord „cokes".
Met nadruk wordt er de aandacht op gevestigd,
dat men tot nader aankondiging ook op de met
„cokes" gemerkte bescheiden alle soorten brand
stoffen zal mogen betrekken Op iedere met „cokes"
gemerkten bon kan dus inplaats van 2 H.L. cokes
ook b.v. 1 H.L. anthraciet of 450 stuks baggerturf
worden gekocht.
Voor zoover de brandstoffen positie zulks nood
zakelijk mocht maken, kan echter nader worden
bepaald, dat de met „cokes" gemerkte bescheiden
uitsluitend recht zullen geven op het koopen van
„cokes".
Voor de installaties, welke niet met cokes kun
nen worden gestookt, doch waarvoor toch cokes-
kaarten zijn uitgereikt, zal te dien tijde een nadere
regeling worden getroffen.
Ten aanzien van de bevoorrading van handela
ren kan nog worden medegedeeld, dat hieromtrent
zeer binnenkort een nadere publicatie zal volgen.
VERKOOP, AFLEVERING EN
VERVOER VAN TURF.
In verband met de distributie van vaste brand
stoffen is met ingang van heden 9 October tot we
deropzegging een nieuwe regeling vastgelegd be
treffende den verkoop, aflevering en het vervoer
van turf.
Deze regeling is neergelegd in een circulaire,
welke van 10 October af ten kantore van plaatse
lijke distributiediensten kan worden afgehaald.
Vergaderingen met een zuiver
godsdienstig karakter.
Ook hiervan moet tijdig kennis worden
gegeven.
's GRAVENHAGE, 9 October. De secretaris
generaal. wnd. hoofd van het departement van jus
titie heeft een aanschrijving gericht tot de procu
reurs-generaal, fungeerend directeuren van politie
en de hoofdcommissarissen en commissarissen van
politie, waarin hij mededeelt, van de zijde van den
commissaris-generaal voor bestuur en justitie bij
den rijkscommissaris voor het bezette Nederland
sche gebied nader bericht te hebben ontvangen, dat
de ruime interpretatie van het begrip „vergaderin
gen met een zuiver godsdienstig karakter", voorko
mende in paragraaf 2 alinea 4, van verordening nr.
24/1940 niet kan worden aanvaard.
Derhalve zal in den vervolge ook van het voor
nemen tot het houden van classicale-, provinciale-,
algemeene- en synodale vergaderingen van erkende
kerkgenootschappen uiteraard zeven dagen, voordat
de vergadering gehouden zal worden, kennis moet
worden gegeven aan den bevoegden procureur-gene
raal, fungeerend directeur van politie, tenzij aan de
vergadering niet meer dan twintig personen deel
nemen.
Opgave niet-conunerciëele vereeni-
gingen en stichtingen.
Termijn van aangifte tot 15 October verlengd
's-GRAVENHAGE, 8 October. (A.N.P.)
De termijn binnen welken niet-commercieele
vereenigingen en -stichtingen haar opga
ven, welke bij in onlangs verschenen veror
dening zijn verlangd, kunnen indienen, is
verlengd tot 15 October, de voor de opgave
benoodigde formulieren moeten terstond
worden aangevraagd bij de procureurs
generaal, die opdacht hebben ontvangen
ook op mondelinge aanvrage de formulie
ren uit te reiken.
Den vereenigingen waaromtrent twijfel bestaat
of aanmelding noodig is, wordt aangeraden
in ieder geval de aanmelding, te verrichten,
indien dit ten onrechte geschied is zal
haar dit door den procureur-generaal wor
den bericht.
De ingevulde formulieren moeten bij dezelfde
instantie als waar zij verkrijgbaar werden ge
steld, d.w.z. bij de procureurs-generaal, wor
den ingeleverd, derhalve niet bij het centrale
kantoor van den commissaris voor de ver
eenigingen en stichtingen in Den Haag.
Vergeefsche poging Duitschland
binnen fe dringen.
Engelsche vliegtuigen verdreven
BERLIJN, 9 October (D.N.B.) Een sterke
afdeeling, bestaande uit een dertigtal Britsche
vliegtuigen, trachtte gisteravond laat over de
Noordzee en de Kanaalhavens Duischland
binnen te dringen. Door bewegelijke» afweer,
n.l. luchtdoelgeschut en nachtjagers, kon de
Duitsche luchtmacht den vijand reeds te mid
dernacht aan de kust en aan de grens van het
Roergebied tot den terugkeer dwingen. Men
kan aannemen, dat eenige Britsche bommen
werpers zoo ernstig beschadigd zijn, dat zij
hun basis niet meer konden bereiken.
HEDEN: 10 PAGINA'S.
R. P.: Wij worden ouder.
In herinnering.
pag. 1
pag. 3
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en
daarbuiten. pag. 3
H. D. Vert.: Vacantie-mümeringen.
pag. 7
Flitsen: Gevaarlijk verkeer. pag. 3
Laatste Berichten op pagina 8