Haarlem's Dagblad
Bommen op
Vlaardingen
Een Winternummer.
Er was e...reis.
Duitsche luchtmacht
opnieuw in den aanval
Actikeien etti.
A: v:\V "é-
ÉP\
I ïl
58e JAARGANG No. 17583
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant.
Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantooi Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082. Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Zaterdag 12 October 1940
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
Sinds jaren geven wij Lente-, Vacantie- en Win
ternummers. Wij hebben ook in dit jaar niet met
die gewoonte gebroken. Het laatste in het jaarlijk-
schfr drietal is vandaag aan de orde. Het heeft in
zijn aankondiging „Als de Winter komtaltijd
minder blijheüd ingehouden dan de beide andere,
die den sehoonsten tijd des jaars en dat tijdvak,
waarin wij in zorgelooze reizen ontspanning na
langer, arbeid mochten zoeken, inluidden.
Maar de beloften van Lente en Vacantie zijn dit
jaar niet bewaarheid. Al bracht de Lente het
mooiste weer, dat zij ons in vele jaren geschon
ken had, zij bracht ook den oorlog en leed en zorg
voor duizenden. Al gaf de zomer velen nog ge
legenheid, hun vacantie te nemen, die kon niet zor
geloos zijn als vroeger en de mogelijkheden om te
reizen waren wel zeer beperkt. Wat zal de winter
brengen? Misschien ditmaal meer goeds dan de
beide andere perioden, al laat hij zich niet blij
moedig aanzien, al dreigt het gevaar uit de lucht
en doen zich zooveel moeilijkheden voor, waartoe
distributie, verduistering, vroeg-thuis-zijn en an
dere beperkingen des levens behooren. Maar het
baat niet de dirgen somber in te zien, ook niet
dezen winter. Met pessimisme is nog nooit iets be
vorderd en wellicht zal de winter velen van ons
nog veel goeds brengen: in hun familieleven, in
hun werk, in hun ontspanning. Er zijn vele moge
lijkheden en daarvan wordt in dit nummer zoo het
een en ander naar voren gebracht. De lezer zal,
hopen wij, er aan herinnerd worden dat ook deze
winter hem vele gelukkige uren zal kunnen be
zorgen, als zijn eigen geest daarvoor maar open
wil staan, als hij maar de lichtzijden wil zoeken
en blijmoedig de toekomst ingaan. Als hij een ge
zin heeft zullen zijn vrouw en kinderen hem daar
in terzijde staan. En er zullen zijn vrienden zijn.
Er is altijd gezegd dat wij een zwaartillend volk
zijn. Wij hebben het zelf ook vaak beweerd. Maar
dat gold meer de voorzichtigheid, de reserve, het
bedenkelijke hoofdschudden in tijden van voorspoed
dan het weerstandsvermogen in tijden van beproe
ving. Er zijn ongetwijfeld volken die bij tegenslag
veel meer ontmoedigd geraken dan de Nederlan
ders. Er zit een kern van rustige levenskracht in
ons volk die groote slagen en schokken met rustige
zelfbeheersching, zonder eenige paniekerigheid,
weet op te vangen. Dat wisten we eigenlijk niet zoo
goed meer, want het was zoo lang geleden dat een
groote schok ons volk trof. Wij, de thans levenden,
hadden dat evenmin als onze vaders en grootvaders
ervaren. Maar het is in Mei ons ten deel gevallen
en wij hebben ervaren wat die kern nog immer te
beteekenen had. Want die was in den loop der ge
slachten blijven leven. En we hebben van elkaar
ook ondervonden dat wij in de moeilijke omstan
digheden nog een glimlach en een opgewekt woord,
vaak zelfs een grapje wisten te vinden. Zoo zal het
ook zijn in dezen komenden oorlogswinter, en dat
vooruitzicht kan ons allen sterken. „Als de winter
komt...." beduidt geen reeks maanden van triest
heid en droefheid. Er zijn vele andere kanten aan.
En er is een toekomst die in elk geval een nieuwe
lente zal brengen. Een toekomst waarin ook da
vrede zal komen.
R. P.
PROVINCIALE STATEN.
Behandeling der begrootingen.
GEEN POLITIEKE BESCHOUWINGEN IN
VERSLAGEN EN MEMORIE VAN ANTWOORD.
De Prov. Staten van Noord-Holland zullen de be
grooting der provincie, alsook de begrootingen der
bedrijven en ziekenhuizen behandelen op Dinsdag
26 November en zoo noodig nog op Woensdag 27 en
Donderdag 28 November.
De commissaris der provincie Noord-Holland
heeft in een rondschrijven aan de Provinciale Sta
ten medegedeeld, dat in de uit te brengen verslagen
van het onderzoek der begrootingen en rekeningen
in de afdeelingen en in de memoriën van antwoord
van Ged. Staten geen politieke beschouwingen zul
len worden opgenomen.
De gewone winterzitting der Prov. Staten wordt
op 3 December begonnen en op 17 December voort
gezet.
Ms de UMet komt..
(De Nederlandsche Reisvereeniging
heeft een prijsvraag uitgeschreven
met een prijs van f 100 voor het
schrijven van een één-acter op reis-
gebied).
Nou dan, liefhebbers van schrijven,
Tevens kenners van tooneel,
Nu kunt gij iets schoons bedrijven,
Eén bedrijf, dus niet te veel.
Wie het wint krijgt honderd gulden,
Nou, die som is niet gering,
Voor het denkbeeld alle hulde
Aan de Reisvereeniging.
't Onderwerp om te behandlen
Ligt, dat spreekt, op reisgebied,
Sporen, autorijden, wandlen,
Vliegen, fietsen, 't hindert niet
Reizen is dus het gegeven,
Maar nu rijst voor u de vraag,
Zal 't een drama zijn naar 't leven,
Waar ik mijn talent aan waag?
Of kom 'k eender in de prijzen,
Als 'k een blijspel schrijf of klucht,
Tja, op het gebied van reizen
Hangt van alles in de lucht.
Kan mijn raad hier nuttig wezen?
Logica wijst u de lijn,
't Spreekt toch, in een tijd als dezen
Moet de vorm een.... sprookje zijn.
P. GASUS.
VOOR DE LANGE AVONDEN.
SPEELKAARTEN,
DAM-, DOMINO- en SCHAAKSPELEN,
PUZZLES.
L MIJUS
TELEF. 11723
GED. OUDE GRACHT 103
(Adv. Ingez. Med.)
Verzekert Uw GLASRUITEN
tegen OORLOGSSCHADE.
H. VV. VROLIJK
MAKELAAR - TAXATEUR - EXPERT.
HEUSSENSSTRAAT 16, Telcf. 23693, Haarlem
(Adv. Ingez. Med.)
Het critisch oog.
Menschen met een critisch oog zullen
vrijwel altijd het beste kiezen. Daaraan
hebben wij juist ons succes te danken.
OPTICIEN KEIP
GR. HOUTSTRAAT naast Luxor
(Adv. Ingez. Med.)
STRENG TOEZICHT OP AARDAPPEL-
VERVOER.
's GRAVENHAGE, 12 October. (A.N.P.)
Naar aanleiding van de afgekondigde maatrege
len betreffende den oardappeloogst 1940 vernamen
wij, dat er reeds verscheidene partijen aardappelen
beslag genomen zijn.
Deze partijen waren niet voorzien van een ont-
heffingsbewijs op de vervoersbepalingen, afge
geven door den betrokken voedselcommissaris, een
z.g. geleidbiljet.
Het betrof hier groote partijen in verschillende
deelen van het land.
Hieruit blijkt wel dat het de diverse controle
instanties volkomen ernst is met het doen naleven
van de regeling voor den aardappelhandel.
De bewoners van de kinderboerderij in den Amsterdamsehen dierentuin blijken er een ge
zonden honger op na te houden. (Foto Fax-Holland).
Vier dooden, een
twintigtal gevonden
VLAARDINGEN. 12 Oct. (A.N.P.) Gisteravond
zijn uit een Engelsch vliegtuig bommen op Vlaar
dingen en Vlaardinger-Ambacht geworpen en op
nieuw is veel droefheid en schade teweeggebracht.
Om negen uur werden de ingezetenen opge
schrikt door een hevigen slag: Er was een bri
santbom neergekomen op het pand Hoogstraat
166 waarin de heer P. van der Volk een slagerij
drijft. Het huis werd zoo goed als geheel vernield.
Wonder boven wonder kwamen de bewoners er
met enkele lichte verwondingen af. De aangren
zende panden liepen vrij aanzienlijke schade óp,
terwijl in den verren omtrek geen ruit heel bleef.
Verder kwam een bom neer op de panden Afrol
14, 16 en 18. Ook hier veroorzaakte de luchtdruk
vrij omvangrijke schade.
De getroffen panden liggen aan de drukste
straten van Vlaardingen en verscheidene perso
nen werden door rondvliegende scherven en neer
vallend puin getroffen. Vier personen vonden den
dood en een twintigtal anderen werden gewond.
Verscheidene van hen zijn er ernstig aan toe.
De dooden zijn de vijftienjarige Corrie Elshout,
wonende aan den Afrol, de zeventienjarige Johan
van Toor. wonende Zomersteeg, de twintigjarige
G A C. Linssen, wonende in de Jan Steenstraat
en de ongeveer vijftigjarige melkboer D. van der
Ende. wonende aan den Afrol.
In Vlaardinger Ambacht werd een aantal
brandbommen uitgeworpen op woonhuizen in de
Nassaulaan, Julianalaan en Prins Hendriklaan.
Slachtoffers zijn hier gelukkig niet te betreuren.
De branden werden in den aanvang gesmoord.
OOK DEN HELDER WEER
GETROFFEN.
DEN HELDER, 12 October. (A.N.P.) In den af-
geloopen nacht hebben Engelsche vliegers opnieuw
bommen laten vallen op Den Helder. Het sigaren
magazijn van den heer Schüt in de Spoorstraat
werd vernield. Een 18-jarige jongen werd gedodd.
De woning van den heer Lenssen in de Spoorstraat
werd verwoest, terwijl in de Koningstraat even
eens een huis werd verwoest.
Enkele menschen worden nog vermist. Er is een
groote ravage aangericht. Tal van punten moesten
worden afgezet.
BOMMEN IN JEUGD
WERKKAMP.
OOSTELBEERS, 12 October. (A.N.P.) In den af-
geloopen nacht 'heeft een Engelsch vliegtuig een
vijftal bommen laten vallen in de nabijheid van het
Jeugdwerkkamp „De Wittebergen" bij Oostelbeers
(gelegen tusschen Oirschot en Eindhoven. Red.)
Een jongen, die zich buiten bevond, werd door
een granaatscherf getroffen en op slag gedood. Er
werd veel materieele schade aan het kamp aange
richt. Er bevinden zich geen militaire doelen in de
omgeving.
Tenslotte bericht het A.N.P. uit Terneuzen, dat
in den afgeloopen nacht in de buurtschap Boeren-
gat drie Engelsche bommen gevallen zijn. Er wer
den drie woningen verwoest. Een burger werd ge
wond.
Als er luchtalarm is.
Rekenen met een verlaagden gasdruk.
De Directeur van het Gemeentelijk Gas- en
Waterbedrijf Haarlem, maakt het publiek er nog
maals op attent, dat bij eventueel luchtalarm de
gasdruk in het buizennet aanmerkelijk kan wor
den verlaagd, ten einde het gevaar bij breuken
in het gasbuizennet zooveel mogelijk te beper
ken.
Het publiek wordt aangeraden bij luchtgevaar
de kranen van gastoestellen en ook de hoofd
kraan vóór den gasmeter dicht te draaien. De
hoofdkraan met behulp van de daarbij behooren
den sleutel.
Vóór het weder openzetten van de hoofdkraan
dient wederom naeegaan te worden of alle kra
nen van gastoestellen gesloten zijn.
Het is gewenscht. dat reeds thans iedere gas-
verbruiker zich ervan overtuigt, dat bedoelde
gashoofdkraan gemakkelijk gesloten kan worden.
De hoofdkraan van de waterleiding dient, met
het ooe op het beschikbaar houden van water voor
brandblusschen. niet te worden gesloten.
De identiteitsbewijzen.
Controle in Haarlem begonnen.
De Haarlemsche politie is Vrijdag begonnen met
de controle op de identiteitsbewijzen. Het bleek
dat slechts enkele personen dit bewijs niet bij zich
hadden: ze deelden mede, dat ze het thuis hadden
laten liggen. Om dit te bewijzen moesten ze zich
later aan het bureau Smedestraat vervoegen en het
laten zien. Ditmaal werd nog geen proces-verbaal
opgemaakt; de menschen kwamen er met een waar
schuwing af.
HAARLEM S DAGBLAD bevat elk<
maand duizenden GROENTJES.
Maar uw plaatsing kan er noj
best bij.
Plaats er bij gelegenheid ook een.
Militaire doelen te Londen
en in Zuid- en Midden
Engeland bestookt
BERLIJN. 12 Oct. (D.N.B.) In den nacht
van Vrijdag op Zaterdag heeft het Duitsche
luchtwapen reeds bij het Invallen van de
duisternis zijn aanvallen op Londen en mili
taire doelen in Zuid- en Midden-Engeland
voortgezet.
Sterke formaties Duitsche bommenwerpers
bevonden zich vannacht boven Londen. De
eerste toestellen, die reeds op den terugweg
zijn, melden per radio dat in de City, in het
noorden en in Newington groote branden vie
len waar te nemen. Het was een bijzonder
heldere nacht.
Naar uit New York aan het D.N.B. gemeld
wordt werden Zaterdagmorgen nog 18 Lon-
densche districten door Duitsche vliegers ge
bombardeerd.
De Amerikaansche correspondenten in Londen
melden voorts, dat Vrijdag en vannacht Duit
sche vliegtuigen nieuwe geweldige hamerslagen
op Londen hebben laten neerkomen, die. naar in
deze berichten nadrukkelijk geconstateerd wordt,
weer de stelselmatige verwoesting van militaire
doelen in de Britsche hoofdstad veroorzaakten.
Met bommen geladen Duitsche vliegtuigen zetten,
ondanks het afweergeschut, den geheelen Vrijdag
ook na het invallen van de duisternis, hun bom
bardementen voort. De Britsche hoofdstad werd
ook vannacht door oplaaiende branden verlicht.
Andere formaties der Duitsche luchtstrijdkrach
ten ondernamen vernietigende aanvallen op fa
brieken en spoorwegknooppunten in Zuidoost-
Engeland.
DERTIEN ENGELSCHE TOESTELLEN
NEERGEHAALD.
BERLIJN, 12 Oct. (D.N.B.) Een formatie
Duitsche jagers heeft Vrijdag den geheelen lucht
afweer van Zuid-Engeland gealarmeerd. Nabij de
Britsche hoofdstad gingen de Britsche jagers
eindelijk tot den strijd over. Binnen korten tijd
waren dertien Britten neergehaald. Een Duitsche
jager is daarbij verloren gegaan.
Verscheidene formaties lichte Duitsche bom
menwerpers hebben Vrijdagmiddag boven Londen
gevlogen. Zij zetten de stelselmatige vernieling
voort der militaire doelen. De Duitsche vliegtui
gen kwamen in verscheidene golven en vlogen
op middelmatige hoogte boven het stadsgebied,
niet belemmerd door het krachtige afweergeschut.
De Duitsche bommenwerpers konden talrijke
treffers plaatsen.
Vernielingen in Canterbury.
Naar het D. N. B. verder verneemt, vormde
Vrijdag Canterbury het middelpunt van de Duit
sche actie waar dynamiet- en brandbommen
van allerlei soort en kaliber werden neergewor
pen. De sterke rookontwikkeling, die onmiddel
lijk na den aanval boven het geheele stadsge
bied werd waargenomen, toonde de vernietigende
uitwerking van de treffers. In een andere stad
werd een fabriek door dynamietbommen totaal
vernietigd, terwijl bomtreffers op de spoorweg
installaties van een stad aan de kust den spoor
weg zoodanig hebben vernield, dat voor langen
tijd ieder verkeer onmogelijk is.
Tusschen de vergezellende Duitsche jacht
vliegtuigen en de voor het afweren opgestegen
Engelsche jachttoestellen werden luchtgevechten
geleverd.
Ook is bekend geworden dat bij Ramsgate een
wachtschip met bommen bestookt Is.
Het Victoria-station te Londen is gisteren
eveneens zwaar getroffen.
De Postbesteller en de duisternis.
Eerste bestelling zal te Haarlem
later uitgaan.
Nu bepaald is dat de zomertijd ook in ons land
voorloopig gehandhaafd zal blijven is het noodig
gebleken weer wijziging te brengen in de regeling
van de postbestellingen die voor de komende maan
den ontworpen was op grond van den wintertijd,
die, zooals men weet, aanvankelijk op 6 October
zou zijn ingegaan. Vooral de eerste bestelling baart
nu zorgen omdat de zon nu 1 uur en 40 minuten
later opgaat dan het vorige jaar.
Thans gaat de eerste besteling om 7 uur uit. Dit
tijdstip is zoo vroeg gekozen omdat de kantoor-
menschen en forensen graag hun post hebben voor
zij om acht uur of half negen hun woning ver
laten. Er zal zoo verzekerde de directeur
van het Postkantoor te Haarlem ons naar ge
streefd worden,
de eerste postbestelling In Haarlem en omge
ving ook In den komenden winter zoo vroeg
mogelijk uit te sturen, maar het zal niet moge
lijk blijken die op 7 uur te handhaven.
Het is namelijk ondoenlijk te bestellen als het
absoluut duister is, want dan is het immers onmo
gelijk adressen te lezen. Een niet minder groot be
zwaar is het in donker de deuren te vinden van de
huizen die door tuinen omgeven zijn. Eind October
gaat de zon, bij de tijdregeling die wij nu hebben,
's morgens pas om half negen op, zoodat het pas
tegen 8 uur licht begint te worden. Nu gaat de eerste
bestelling nog om 7 uur uit, maar hoe verder wij in
October komen, hoe moeilijker het wordt. Het zal
er dan ook wel van moeten komen dat wij die be
stelling, als de zomertijd althans gehandhaafd
word,!, een half uur zullen verlaten. Om het onge
rief evenwel zooveel mogelijk te beperken, zal de
bestelling eiken keer niet meer dan een kwartier
later gesteld worden. Als de bestelling dus niet
meer om 7 uur kan uitgaan, wordt het eerst 7 uur
15. Zij zal pas tot half acht verlaat worden als het
absoluut niet anders kan. Een postman is zoo
besloot de directeur voor een beetje duisternis
niet bang. Bovendien gaat het eiken morgen naar
het licht toe. Als de besteller in het donker begint,
dan brengt elke minuut die hij loopt hem dichter
bij het daglicht.
Tot zoover de directeur. Er is nog bij aan te tee
kenen dat nu het door het behoud van den zomer
tijd 's morgens later licht wordt, verschillende
kantoren ook later beginnen. Daardoor gaan de
kantoormenschen en forensen ook later uit huis,
zoodat voor velen het feit dat de eerste bestelling
wat later zal uitgaan, practisch weinig bezwaren
zal opleveren.
HEDEN: 20 PAGINA'S.
GEREFORMEERDE KERKEN.
Benoemd te Nieuw Vennep en Haarlemmermeer
Oost (voor de evangelisatie) cand. R. Koolstra, te
Utrecht.
R. P.: Een Winternummer pag. 1
In den avond pag. 3
P. Gasus: Er was e..reis pag. 1
Als de winter komt pag. 11
De postbesteller en de duisternis.
pag. 1
Dr. P. H. Schroder: Met brein en
browning. pag. 3
P. v. d. Hem: In de kuststreek te
gen tienen. pag. 3
Flitsen: Frissche lucht. pag. 3
v. T.: De eenheidsband. pag. 3
Voor de Vrouw. pag. 4
Voor lange avonden. pag. 5
B. K.: Op het groene laken. pag. 6
Filmschouw. pag. S
A. J. D.: Het Stadspark in den win
ter. pag. 11
J. H. de Bois: Herfst. pag. 11
C. J. v. T.: Als de winter komt.
pag. 11
D.: Het haas en de wijn pag. 12 en 13
Onze mooie duinen pag. 13
C. Sipkes: Eikels, Kastanjes, Beu
kennoten pag. 14 en 15
Appels en peren in den winter.
pag. 15
E. E. J.P.: Hoe stellen wij goede
maaltijden samen? pag. 16
F. Meyer Jr.: De vogels in den ko
menden winter. pag. 16
E. E. J.P.: Als de mode zich moet
aanpassen. pag. 17
Bloeiende bloembollen in huis
pag. 17
H. A.: Hoe vermaken wjj ons in den
wintertijd? pag. 20
Uit de Pers. pag. 20
v. H.: Spreekt in den winter
over den zomer pag. 20
...1> A*'. V ;-vV
- A v V
}i 1 |iv|^
Holland op zijn mooist. De bellen rinkelen, geruischloos glijdt de arreslee door de witte
winterprachu jro£o yi g^
