Haarlem's Dagblad | 1940 | 5 november 1940 | pagina 2

<SH VII®

BOUVY KEUKENZOUT, door het Tri-Procédé 73d.pJUiopaA é-

De bietencampagne te
Halfweg.

Athletiek

KORT EN BONDIG.

De verduistering

ACENDA.

DINSDAG 5 NOVEMBER 1940

HAARLEM'S DAGBLAD

2

/2l.HE£Rl'JKlJlS

BOUIFiX

Suikerfabriek Holland" draait
op volle kracht.

Bijzonder gunstig percentage
suikergehalte.

Wie tijdens de herfstmaanden het kleine dorp
Halfweg passeert, zal ongetwijfeld de enorme
bedrijvigheid, welke de Suikerfabriek „Hol
land"' gedurende de bietencampagne veroor
zaakt, opgemerkt hebben.

Honderden bietenschepen vormen a.h.w. een
drijvend dorp, fabrieksarbeiders vinden enkele
maanden een dankbare werkgelegenheid en de
plaatselijke middenstand ondervindt een merk
bare opleving. Reeds in September worden ar
beiders uit Gelderland, Noord-Brabant, Lim
burg, en Zeeland als bieten- en aardappelen
rooiers te werk gesteld. Het zijn stoere, harde
werkers deze menschen en in den Haarlem
mermeerpolder en de IJpolders worden zij te
zamen met de „Hollanders" zeer gewaardeerd.

Wie veronderstelt, dat de aanvoer van bieten dit
jaar ernstig in moeilijkheden geraakt zou zijn door
de benzinebesparing, vergist zich. Wij moeten niet
uit het oog verliezen, dat de laatste jaren de aan- 1
voer per ,.as" enorm gestegen was, zoodat de schip
pers slechts sporadisch een „vracht" kregen. De
autoriteiten van de bezettende macht hebben er
echter voor gezorgd, dat duizenden liters benzine
gereserveerd bleven voor een snellen bietenaanvoer.
welke immers noodzakelijk is voor het behoud van
het goede suikergehalte. Een eerste voorwaarde bij
de suikerfabricage is, dat de biet „versch" moet zijn.
Op benzine behoeft dus niet gekeken te worden en
bovendien is, in tegenstelling met andere jaren,
de aanvoer meer gecentraliseerd.

De tijdsomstandigheden hebben geen stempel ge
drukt op den aanvoer, doch de directie heeft ern
stige moeilijkheden ondervonden met de verduiste
ring van haar gebouwen. Duizenden raampjes wer
den zwart geschilderd en wie 's avonds te Halfweg
een suikerfabriek tracht te ontdekken, zal dit niet
kunnen. De arbeiders hadden, in verband met de
hooge temperaturen in de fabriek de gewoonte,
dag en nacht de ramen geopend te houden. Nu
echter tijdens de duisternis de ramen gesloten moe
ten blijven, was er in sommige afdeelingen (waai
temperaturen van ongeveer 100 a 150 graden F
geregistreerd werden!) een ondragelijke hitte, zoo
dat verschillende arbeiders tijdens de nach
telijke uren bewusteloos ineenzakten. Door venti
latoren aan te brengen is dit euvel zooveel moge
lijk verholpen.

EEN PRACHTIG, DOCH INGEWIKKELD
PROCES.

Op het fabrieksterrein liggen de bekende „sui
kerbergen" en nadat de kranen met hun kolossale
„grijpers" de schepen gelost hebben, brengen de
brugkranen op hun beurt de beetwortelen in een
goot met warm stroomend water. In deze goot wor
den de bieten van de ergste klei ontdaan en zoo
komen zij gedeeltelijk gereinigd in de fabriek.

Als we het gebouw betreden lijkt het alsof we in
een hel geraakt zijn. De machines, waar de bieten
nogmaals gereinigd en „gewasschen" worden, ma
ken door de ronddraaiende beweging een donderend
lawaai en onze rondleider kan zich nauwelijks
verstaanbaar maken. De eerste eigenlijke bewer
king van de biet is het in reepen snijden, zoodat de
zoogenaamde „snijdsels" ontstaan. Om het sap te
verkrijgen wordt sinds jaren in alle Hollandsche
fabrieken het diffusiestelsel toegepast. De snijdsels
worden met water of suikersap uitgeloogd, want het
is voor de diffusie geen vereischte dat de omrin
gende vloeistof water is, zij kan eveneens een
suikeroplossing zijn, mits deze laatste minder ge
concentreerd is dan de concentratie in de cellen. De
diffusie-batterij bestaat uit een aantal ijzeren ketels,
welke onderling door buizen zijn verbonden. In de
ketels zijn temperaturen van ongeveer 70 a 80
graden en door aanraking van versche snijdsels
daalt de temperatuur, zoodat het sap bij 30 graden
de batterij verlaat.

De snijdsels, die uitgeloogd zijn, worden als vee
voeder gebruikt en dragen den naam „pulp". De
pulp bevat nog 0.2 a 0.4 percent suiker.

Het sap wordt met de suiker gedeeltelijk ver
bonden en vervolgens door koolzuurgas ontleed,
dat, terwijl het verwarmd wordt, door de vloeistof
geleid wordt. Nu ontstaat de zgn. „schuimaarde"
welke als meststof in de polders wel gebruikt wordt.
Schuimaarde is dus het uitgeperste neerslag van
de koolzure kalk enz.

De oplossing wordt gefiltreerd en ingedampt in
prachtige toestellen „quadruple effects", welke be
slaan uit vier aaneengekoppelde pannen, waar
van de eerste door directe stoom verwarmd wordt
terwijl de damp, die uit het sap in de eerste pan
opstijgt, gebruikt wordt bij de verwarming van
het sap in de tweede pan enz. enz.

Het koken van de oplossing geschiedt alleen dooi
personeel, dat na een jarenlange ervaring bekwaam
genoeg is om te beoordeelen of van het „diksap".
dat in vacuumpannen op „grein" gekookt wordt, de
kristallen de juiste grootte hebben verkregen. Uit
deze pannen komt een taaie, dikke brij. de suiker
kristallen, welke nog door stroop omgeven zijn.

Eenvoudig is nu het verkrijgen van de ruwe
suiker, want de centrifuges zorgen er voor, dat de
stroop in het midden afvloeit en de suikerkristallen
zich in den rand ophoopen. De stroop ondergaat
nogmaals verscheidene bewerkingen en zoo kunnen
uit het „tweede" en „derde" product ook ;iog sui
kerkristallen verkregen worden. Het laatste over
blijfsel wordt nog benut, door van deze „melasse"
alcohol en spiritus te maken. Een groote boeveel
heid gaat naar de spiritusfabrieken te Delft.

GESPECIALISEERD PERSONEEL

Het is te begrijpen, dat bij dit ingewikkeld pro
ces, dat wij in het kort besproken hebben, uit
sluitend personeel aan het werk gesteld kan worden
dat gespecialiseerd is in één enkoio afdeeling. Bij
gevolg heeft de Suikerfabriek „Holland" bekwame
arbeiders, die door hun jarenlange ervaring ais hel
ware in het vak opgroeien om volledig hun taak
te kunnen beheerschcn.

Toen de Centrale Suiker Maatschappij, kortweg
de C.S.M. genoemd, enkele jaren geleden de „Hol
land" niet kon laten werken, aarzelde zij niet om
personeel van deze fabriek naar Engeland te zenden
om speciaal de „suikerkokets" bekend te maken
mot het technische apparaat.

De fabriek draait dit jaar op volle kracht en ver
werkt per dag ongeveer 2Vo millioen K.G. bieten
Dc ruwe suiker wordt met vrachtschepen naar do
fabrieken van Wester te Amsterdam overgebracht,
waar zij geraffineerd wordt. Van alle Nederlandsche
suikerfabrieken levert de „Puttershoek" direct de
zuivere suiker.

Het technisch personeel werkt met groote nauwkeu
righeid de genomen „monsters" uit in 't bedrijfs- en
bietenlaboratorium en men kon ons mededeelen.
dat het suikerpercentage, dat met de polarisatie-
methode berekend wordt, dit jaar bijzonder hoog is.
het bedraagt n.l. 18.1 a 18.2. Het drogen van de bie
tenbladeren en zelfs van geheele bieten wordt te
genwoordig om economische redenen achterwege
gelaten. Tien jaren geleden kon de Nederlandsche
suikerindustrie ruim 266.000 ton suiker vervaardi
gen, een bedrag, dat nog aanzienlijk vergroot werd
Wij informeerden hoe het nu eigenlijk stond
met de suikervoorziening van ons land.

Men vertelde ons en dit moge tot geruststel
ling dienen! dat de Hollandsche huismoeder zich
geen zorgen behoeft te maken, dat het toegewezen
kwantum zal verminderen, want zoo verzekerde
men ons: „Er is voldoende",

C. F.

(Adv. Ingez. Med.)

Het handelsverkeer met België.

Voor eenige artikelen een regeling getroffen.

's-GRAVENHAGE, 4 Nov. In aansluiting op
de' reeds vroeger gegeven bekendmakingen over
het betalingsverkeer tusschen het bezette Neder
landsche en Belgische gebied kan thans worden
medegedeeld, dat eenige regelingen over het goe
derenverkeer werden getroffen.

Voor eenige artikelen, waarvan de invoer voor
de Nederlandsche voorziening van belang is,
werden regelingen getroffen waardoor een be
paalde invoer in Nederland tot het einde des
jaars verzekerd wordt.

Voor nadere inlichtingen wende men zich tot
de betreffende Nederlandsche rijksbureaux voor
de Nijverheid en tot den Economischen Voorlich
tingsdienst, Rijnstraat 24, 's-Graverihage.

Ten aanzien van goederen waarvoor nog geen
nadere regelingen getroffen werden is de invoer
uit het bezette gebied mogelijk naar gelang aan
Belgische zijde uitvoervergunmgen kunnen wor
den verkregen.

Ten aanzien van den uitvoer van Nederlandsche
goederen naar het bezette Belgische gebied wer
den eveneens ten aanzien van bepaalde goederen
eenige regelingen getroffen; het crisis uitvoer
bureau verstrekt hierover nadere inlichtingen.

Ook met betrekking tot den invoer geldt, dat
voor die artikelen, waarvoor thans nog geen re
geling bestaat, op de tot dusverre gebruikelijke
wijze uitvoervergunningen en vereffeningscerti
ficaten kunnen worden aangevraagd. Het crisis
uitvoerbureau zal daarop na onderzoek en over
leg met de terzake bevoegde instanties nader be
slissen. (A.N.P.).

FAILLISSEMENTEN

(Opgegeven door afd. Handelsinformaties
v. d. Graaf en Co. N.V., Amsterdam.
Uitgesproken:

31 Oct. Tjeerd Rinkema, caféhouder, Oenkerk.
R.C. Mr. H. J. van Maanen, Cur. Mr. P. T. van der
Herberg, Leeuwarden.

31 Oct. De Nalatenschap van wijlen Wa. Wie
ling, in leven echtgenoote van H. S. Gratama,
Apeldoorn, Boschweg 100. R.C. Mr. H. Sluyter-
raan, Cur. Mr. R. Bichon van IJsselmonde, Zutfen,
Marschpoortstraat 1.

W. J. Essers, vrachtrijder, wonende te Chevre-
mont-Kerkrade, Teutelbroekstraat 95. R.C. Mr.
Ch. Petit, Cur. Mr. J. Camps, Heerlen.

In de week van 28 Oct. t/m. 2 November werden
in Nederland 21 faillissementen uitgesproken:

Opgeheven wegens gebrek aan actief:

W. van Gulik, kleermaker. Tilburg.

30 Oct. J. S. Breuker, Amsterdam.

30 Oct. C. C. J. Schoof, echtgenoote van L. C.
Huurman, Amsterdam.

31 Oct. J. A. Resink, te Amsterdam.

31 Oct. P. C. Kohier, Amsterdam.

31 Oct. H. F. J. Verboom. Voorburg.

31 Oct. C. Korpershoek, Den Haag.

Gedeponeerde uitdeelingslijsten

28 Oct. J. B. E. Smit, winkelbediende, Tilburg.
Geëindigd door het verbindend worden der eenige
uitdeelingslijst. Uitk. f 96.25 aan pref. en f 116.02
aan conc. crediteuren.

2S Oct. W. C. Hageman, electricien, Dordrecht.
Idem.

E. G. de Lange, gewezen echtgenoote van J. C.
Lepeltak, destijds wonende te Dordrecht. Geëin
digd door het verbindend worden der 2e, tevens
slotuitdeelingslijst.

J. C. Lepeltak, destijds wonende te Dordrecht.
Idem.

ONGELUK BIJ DEN ARBEID.

Maandagmorgen waren twee arbeiders van resp.
34 en 30 jaar bezig met werkzaamheden in de
Industriehaven in den Waarderpolder te Haarlem.
Zij transporteerden een heipaal, dien zij. op de
plaats van bestemming gekomen, tegelijk van hun
schouder wierpen. Doordat de grond ongelijk was
zwiepte de paal met het eene einde in de hoogte
en trof den arbeider J. W. tegen de kin, waardoor
hij een kaakfractuur kreeg. Leden van den Onge-
vallendienst verbonden hem en brachten hem per
ziekenauto naar de Maria-Stichting.

JUBILEUM.

Op 10 November a.s. zal het 12y2 jaar geleden
zijn dat de heer P. A. v. d. Graft in dienst trad
bij wasscherij „Zoorein", Brouwersvaart 52 alhier
als chauffeur-besteller.

Voordien was de jubilaris reeds 13 jaar werkzaam
bij Wasscherij ,,'t Spaarne" (eigenaar A. Vasen.
:ader van de tegenwoordige firmanten van Was
scherij „Zoorein") zoodat de heer v. d. Graft nu
reeds meer dan 25 jaar bij de familie Vasen in
dienst is.

GEVONDEN VOORWERPEN.

Inlichtingen aan het Bureau van Politie, Sme-
destraat te Haarlem, uitsluitend tusschen 11 en 13
r.

Bewijs van Nederlanderschap t.n.v. Nijssen—
Been, Heerenhoed, 1 paar dameshandschoenen,
handwarmer. Distributiestamkaart t.n.v. Ponstein
te Amsterdam, Distributiekaart, hondenriem, rij-
wielplaatje t.n.v. v. Aalst te Heemstede, schoentje.
Distributiestamkaart t.n.v. Geijl, rijwielreparatie-
taschje, 1 paar kinder wantjes, Bureau van Politie,
Smedestraat; Autoped, Koster, Popelingstraat 3:
Broche, Wempe, Plataanstraat 34: Distributiebon.
Kater, Zocherstraat 66; Distributiebonnen, v. Wes-
terhoven, Minahassastraat 9 zw.; Heerenhoed, Hoe-
vens, Minahassastraat 63; 1 paar handschoenen.
Van Straaten, Kampersingel 10; 1 paar heerenhand
schoenen, Scherpenzeel, Liewegje 18, woonschip
Haarlemmerliede; Damesarbandhorloge, Postkan
toor loket 17, Ged. Oude Gracht: Heerenhoed.
Schaap, Lorentzkade 376: Dameshoed, De Veen.
Emostraat 31; Handwarmer, v. d. Vlucht, Zaanen-
laan 29; Manteltje. Zandstra, Westergracht «5 rd..
Muts, Lefèbre. Timorstraat 22; Pakje bev. japon.
Postkantoor. Tempeliersstraat: Portmonnaie m.i..
Dc Nieuwe. Gen. de la Reijstraat 14; Pakje bev
■r»l. v. Kleef. Bandoengstraat 10; Rijwielplaatje, v.
Veen. v. 't Hoffstraat 77;; Riempje, v. d. Waag, Tet-
lerodestraat 40 rd.; rijwielplaatje, v. d. Hoek, A.
L. Dyscrinckstraat 12: Kinderschoentjes, De Rid
der. Kritzingerstraat 33; Schoentje, v. d. Hart, Gael-
straat 51; Vulpotlood, Cannegieter, Kleverparkweg
22; 1 paar kinderwantjes. Schaap, Lorentzkade
376.

Autoped. Verzijlberg. Hoeufftstraat 4; broche,
Kossen. Oranjestraat 37; bril, Bureau van Politie.
Smedestraat: ceintuur, v. Weel, Damiatestraat 24;
pak dekens, Bureau van Politie, Smedestraat; doos
je tafzijde, Schaal, Kloosterstraat 47; 1 paar hand
schoenen, v. Batum, Bakenessergracht 52 zw.; hand
warmer, v. d. Brands. Stringstraat 2; 2 honden,
Kennel Haerlem, Amsterdamschevaart 320; hond,
Jamin, Vergierdeweg 5; handwarmer, Reuben. Ko
gelstraat 3: kleedje. Vermeer, Reyer Anslostraat
56: muts, v. Weel, Damiatestraat 24; oorbel. Lugt-
meyer, Vimkenstraat 46: ring, Dakkenhoven, Scho-
terweg 174; rirg en rentezegels, Calandt, Seringen-
straat 12: rijwielplaatje. Warmers, Spaarnwouder-
straat 15 rd.; rijwielplaatje. Kool. Schoterveen-
straat 2; taschje m.i;. Bureau van Politie. Smede
straat: tasch inh. schoolboeken. Moorhop, Loots-
straat 5; turnpak, Seheclings, Slachthuisstraat 17;
taschje m.i., Schous, Gierstraat 64.

De nieuwe regeling bij de brandweer.

Een verbetering meent commandant
C. J. v. d. Broek.

Uit een bekendmaking van den Secretaris-
Generaal van het Departement van Binnenlandsche
Zaken aan dc Burgemeesters blijkt, dat met in
gang van heden de geheele brandweer onder leiding
moet worden gesteld van den commandant der
(vrijwillige of beroeps-) brandweer. Het personeel
der luchtbescherming wordt daardoor dus in de
plaatselijke brandweer ingeschakeld.

De heer C. J. van de Broek, de commandant der
Vrijwillige Haarlemsche Brandweer deelde ons
mede, dat de Haarlemsche Branweer zich tot nu toe
theoretisch alleen met de opleiding van de Lucht
beschermingsbrandweer bemoeide. Daarna werd
deze brandweer ingeschakeld bij den Luchtbescher
mingsdienst. De thans ontstane toestand achtte de
commandant een groote verbetering. Het dient ver
melding, dat het Haarlemsche brandweercollege
reeds geruïmen tijd den ouden toestand als onge-
wenscht had gekenschetst en een oplossing had
voorgestaan zooals die thans is gevonden.

BRIDGECLUB „HAARLEM NOORD".

Nu het door de gewijzigdé verordening weer mo
gelijk is 's avonds wat later op straat te zijn worden
de onlargs geschorste wintercompetitiewedstrijden
volgens het September-schema voortgezet.

De stand is als volgt:

Dames WiegminkMuller 45 m.p., heeren Vee-
nings-Scheaffer 39JZ m.p., heeren J. J. Walter-
Steenkist 39 m.p., heeren Brouwer-Beijer 33Vz
m.p., heeren v. d. Bogaard-Dekker 29 m.p., mevr.
v. d. Heuvel-hr. Wiegmink 27 m.p.

De overige van de 20 ingeschreven paren hebben
mirder dan 25 m.p. maar de nieuwe wijze van het
toekennen der matchpunten, die door den competi
tieleider in deze wedstrijden wordt toegepast,
maakt het mogelijk zich in één rende bij de leiders
te voegen.

OPWEKKINGSSAMENKOMSTEN TE HAARLEM.

Op uitnoodiging van het Comité voor Opwekkings
samenkomsten zal de Evangelist J. Kits uit Zeist
a.s. Donderdag 7 November des middags om 3 uur
spreken in de Zuïderkapei aan de Zuiderstraat
No. 15 te Haarlem. Verder zal er een viertal lezin
gen over het Boek der Openbaring plaats hebben,
waarvan de beide eerste op Zondag 10 November
door den heer J. A. Verwey. Evangelist te Zwolle
gehouden worden: des morgens om 10 uur zal hij
spreken over „De openbaring der levenden" en des
middags om 4 uur over ..Het oordeel der dooden".
De beide laatste lezingen worden op Donderdag 14
November gehouden des middags om 3 uur over:
„Het verzegelde boeksken" en des avonds om 8
uur over „De twee getuigen".

„ALLE-DAG-KERK" TE HAARLEM.

Woensdag 6 November a.s. hoopt de heer Adriaan
Pape tijdens den dienst in de Alle-Dag-Kerk eenige
liederen ten gehoore brengen. Het orgel wordt be
speeld door den heer W. H. Biele.

De dienst wordt gehouden in de verwarmde
Kerkeraadskamer der Groote Kerk, ingang Oude
Groenmarkt. Aanvang 3 uur.

STADS BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL VAN
HAARLEM.

De statistiek van bezoek en uitleening over
October 1940 geeft de volgende cijfers te zien:

1. Prinsenhof.

Bezoek aan de leeszaal door 2245 personen (vj.
1983), 2022 mannen en 223 vrouwen.

Bezoek aan de krantenzaal door 4264 personen
(v.j. 4739), 3813 mannen en 451 Vrouwen.

Totaal bezoek aan lees- en krantenzaal door
6509 personen (v.j. 6722) 5835 mannen en 674
vrouwen.

Uitgeleend werden 10158 boeken (v.j. 7715).

2. Filiaal „Huis te Zaanen".

Uitgeleend werden 3308 boeken (v.j. 3091).

3. Hoofdbibliotheek en filiaal.

In het. geheel werden uitgeleend 13466 boeken
(v.j. 10806).

De leeszaal van het filiaal is nog steeds in ge
bruik bij den luchtbeschermingsdienst en bleef
dus gesloten.

FILMNIEUWS.

Nederlandsch balletfilmpje.

De Nederlandsche filmassociatie „Visie", zal
zich geheel gaan toeleggen op een doqploopende
productie, aanvankelijk alleen van korte filmpjes,
later ook van groote speelfilms.

De korte film, waarmede begonnen zal worden
draagt den titel van „Droomlandmelodie". Het is
een balletfilm waarin het Rodrigoballet optreedt.
De hoofdrol zal worden vertolkt door Joke Wells,
een jonge Nederlandsche actrice. Over veertien da
gen zullen de opnamen beginnen.

De regie en het manuscript zijn van Herman
Wassenaar, de technische leiding is in handen van
Ir. G. Bakos, een Hongaarsch filmoperateur. Frits
Lemaire zal aan de camera staan.

DAMESKOOR ARS VOCALIS

Dinsdagmiddag j.L gaf het dameskoor „Ars Vo-
calis" een geslaagd concert in het Diaconessen-
huis te Haarlem.

Hedenmiddag zingt het koor voor de verpleeg
den in „Brederodeduin" met medewerking van de
dames Hens va'n der Beek, (sopraan) en Map
Strookman (alt).

Dc pianobegeleiding wordt verzorgd door Riek
Alterino-de Vries.

PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE OP WOENSDAG
6 NOVEMBER 1940.

Progr. I Jaarsveld.

Na sluiting der zenders gramofoonplatenconcert
Progr. IT Kootwijk.

Na sluiting der zenders gramofoonplatenconcert
voor de Radio Centrales tot 11.00 uur.

Progr. III Duitsch station
Progr. V Idem.

7.003.00 Eigen gramofoonplatenconcert.

Dansmuziek.

1. Hold my hand. Terry Shand.

2. Tiger Rag, Nat Gonella.

3. Someday Sweetheart, Joe Venuti.

4. Eine Nacht auf Java, Adalbert Lutter.

5. Goodnight angel, Victor Silvester.

6. You couldn't be cuter. Tommy Dorsey.

7. Standchen auf dem Regenbogen, Will Glahe.

8. My heaven in the pines, Jack White.

9. Let's break the good news, Terry Shand.

10. Rio, Orch. Pésenti.

11 Japanese Sandman, Joe Daniels.

12. Nagasaki, Nat Gonella

13. Farewell Blues, Joe Venuti,

14. Ja bei Nacht, Adalbert Lutter.

15. Please be kind, Victor Silvester.

16. Says my heart, Tommy Dorsey.

17. Sensation, Will Glahe.

18. The last waltz is mine. Jack White.

19. Un baiser, Orch. Pésenti.

Prof. dr. Van Schelven 11 November
60 jaar.

Prof. dr. A. A. van Schelven, hoogleeraar in
de vaderlandsche- en algemeene geschiedenis der
middeleeuwen en van den nieuweren tijd tot pl.m.
1648 aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, wo
nende te Bentveld, zal Maandag 11 November a.s.
den 60-jarigen leeftijd bereiken.

Prof. van Schelven werd 11 November 1880
te Haarlem geboren bezocht het Gereformeerd
Gymnasium te Amsterdam, waar zijn vader
predikant was en studeerde aan de Vrije
Universiteit aldaar. In 1908 promoveerde
hij als docter in de theologie op een proef
schrift: „De Nederlandsche vluchtelingenkerken
der 16e eeuw in Duïtschland en Engeland".

Na eerst als Geref. predikant te Maarsum en
Vlissingen werkzaam te zijn geweest werd hij in
1918 hoogleeraar aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam.

Prof. dr. A. A. van Schelven.

(Foto Archief H.D.)

Prof. van Schelven is bestuurslid van het Histo
risch Genootschap en van Groep Nederland van
het Internationale Comité voor historische weten
schappen en redacteur van het tijdschrift „Neder
landsche Hist. Bladen". Hij bereisde Zuid-Afrika
en vele landen van Europa.

Hij heeft steeds geijverd voor het behoud van
een eigen taal in Zuid-Afrika.

Zooals wij meldden is prof. van Schelven onlangs
toegetreden tot Nationaal Front. Hij is voorzitter
geworden van de door Nationaal Front opgerichte
cultureele kamer.

PRIJSOPDRIJVING.

De politie heeft Maandag proces-verbaal opge
maakt tegen een 33jarigen leerhandelaar te
Haarlem, die zich aan prijsopdrijving schuldig had
gemaakt. Er werden 21 platen leer in beslag geno
men.

RIJWIELDIEF GEARRESTEERD.

Maandagavond zes uur werd door de politie te
Haarlem een 33-jarige man aangehouden, die Zon
dagavond in de Spaarnwouderstraat een fiets had
gestolen. De man heeft bekend.

OPMERKINGEN VAN LEZERS.

DE DUISTERNIS EN DE BESTELLERS.

Een lezer vestigt er de aandacht op, dat de be
stellers, die boodschappen bij de menschen thuis
moeten bezorgen, zooveel moeilijkheden van de
duisternis ondervinden. „Vroeger" schrijft hij,,
„konden zij de huisnummers met een lantaarn be
lichten, maar dit is nu verboden. Vele boodschap
pen komen nu niet op denzelfde dag ter plaatse
zoodat de bestellers er den volgenden dag nog eens
op uit moeten". Volgens inzender is dit euvel ge
makkelijk te verhelpen. Hij geeft aan de villabe
woners in overweging, hun naam en huisnummei
in zwarte letters op een wit bord van liefst licht
gevende verf aan het tuinhek te bevestigen, en
aan de menschen, die in de stad wonen, zulk een
duidelijk bord voor het raam te zetten. Dit geef'
veel arbeidsbesparing en voorkomt teleurstelling.

Spanje neemt het bewind van
Tanger over.

Bevelhebber van het bezettingsleger krijgt den
titel van gouverneur.

Officiéél wordt uit Madrid medegedeeld:

Het comité van toezicht, de wetgevende vergade
ring en het gemengde inlichtingenbureau van de
internationale zóne te Tanger staken hun werk
zaamheden. De bevelhebber van het Spaansche be
zettingsleger, Robert Yuste, neemt als gouverneur
en gedelegeerde van den hoogen commissaris van
Spaansch Marokko de regeeringszaken van de zóne
van Tanger over. Deze verordening treedt op den
dag van haar bekendmaking (4 November) in wer
king en wordt gemotiveerd door de tegenwoordige
internationale situatie.

De Madrileensche pers merkt hieromtrent in haar
commentaren op, dat deze nieuwe verordening de
sluitsteen van de inlijving der zóne van Tanger,
waarmede 14 Juni door de bezetting reeds een be
gin gemaakt was en dat Tanger thans definitief
opgehouden heeft internationaal te zijn. De „Infor-
maziones" zegt dat thans een onhoudbaar stelsel is
opgeheven. (D. N. B.).

Sinfelbaanactie van de N. A. U.
een succes.

Verschillende steden hebben reeds tot
den aanleg besloten.

De heer G. E. van der Werff Jr., de voorzitter der
Nederlandsche Athletiek Unie meldt dat de actie
door het bestuur ingesteld onder het motto: „Meer,
sintelbanen in Nederland" een groot succes heeft.
Een prachtige sintelbaan is in aanleg op het P.S.V.-
veld te Eindhoven, terwijl Leeuwarden, Tilburg,
Bussum, Kerkrade en Enschedé den bouw van eer,
sintelbaan reeds hebben uitbesteed.

Hoe is het mogelijk, zoo verzucht de heer v. d.
Werff, dat in een sportstad bij uitnemendheid, zoo
als Haarlem toch mderdaad is, nu reeds zooveel
jaren wordt gepraat en gepraat en rfien maar niet
tot een beslissing kan komen.

Ja, meneer v. d. Werff, die sintelbaan....

(Adv. Ingez. Med.)

De opbrengsten der P. T. T. in
Augustus.

De verschillende onderdeelen van het Staatsbe
drijf der P.T.T. hebben in Augustus j.l. in totaal
6.062.227 opgebracht. Dit is 621.008 minder dan
in Augustus 1939. De mindere ontvangst over de
onderdeelen was: posterijen 189.771; telegrafie
273.681; telefonie 303.196. De postchèque en
girodienst gaf een meerdere opbrengst van 145.640
te zien.

De opbrengst over de maanden Januari t/m
Augustus van dit jaar was 48.924.969, dat is
2.390.296 minder dan in hetzelfde tijdvak van
1939.

GEVANGENE ONTSNAPT EN WEER
TERUGGEBRACHT.

Vrijdagavond is zekere S. uit Amsterdam, die
wegens een klein delict in de Strafgevangenis te
Haarlem vertoefde, maar die de laatste dagen in
het Ziekenhuis St. Johannes de Deo verpleegd werd,
daaruit ontsnapt. Onmiddellijk werd zijn opsporing
verzocht. Van bevoegde zijde vernemen we, dat de
man reeds weer naar de strafgevangenis terug ge
bracht is.

Slachtoffers der duisternis.

I

Velen te water geraakt en verdronken.

- Het komt helaas maar al te veel voor, dat
menschen in het donker den weg niet goed kun
nen vinden en te water raken. Uit de Nieuwe
Achtergracht en uit de Da Costakade bij de Pot
gieterstraat te Amsterdam zijn de lijken opge
haald van een 60-jarigen en een 75-jarigen man.

Drie bewoners van de Croeselaan te Utrecht,
die samen aan het wandelen waren in de duis
ternis zijn in den Katharijnesingel geloopen. Op
hun geroep om hulp sprongen een inspecteur van
politie en twee agenten van het bureau Tolsteeg-
singel in den singel en het gelukte twee van de
drenkelingen te redden. De derde, de 39-jarige
Van Doorn uit de Croeselaan. is verdronken.

In Rotterdam is een melkauto in de Nieuwe
Haven gereden. De 24-jarige A Kromwijk die
naast den chauffeur zat, heeft' zich niet tijdig
kunnen redden. Na eenige uren dreggen is zijn
lijk opgehaald. De chauffeur wist op den wal te
komen.

In Alkmaar is een 30-jarige man verdron
ken en in Vianen reed de heer J. Baas, misleid
door de duisternis, met zijn fiets te water, en
kwam om het leven.

- In Den Haag. op den Rijswijkschen weg, is
een 24-jarig meubelmaker aangehouden, die vroe
ger in Den Haag woonde en thans te Amsterdam.
Hij kwam echter nog iederen dag naar Den Haag
om daar rijwielen te stelen. Hij bekende, er meer
dan 35 te hebben ontvreemd. De aangehoudene is
een oude bekende van de politie.

- Zonder eenige plechtigheid is de nieuwe ver-
keersbrug over de Vecht bij Vreeland in gebruik
gesteld.

De weg is thans van Haarlem tot de Utrechtsche
grens gereed.

Op 71-jarigen leeftijd is te Oegstgeest over
leden de heer J. J. A. d? Koning, gep. commissaris
van politie te Hilversum. De heer De Koning is

oprichter en eerste directeur geweest van de
Modelpolïtievakschool te Hilversum, hij was schrij
ver van verschillende politieleerboeken. De over-
'edene was officier in de orde van Oranje-Nasau
en ridder in Kroonorde van België.

De Broederschap der Notarissen in Neder
land zal Zaterdag 16 November zijn jaarlijksche
algemeene vergadering houden in de groote zaal
van het American Hotel te Amsterdam, (ingang
Marnixstraat)

Maandagavond gebeurden in Amsterdam
verschillende ongelukken. Op de Ceintuurbaan
stapte een 50-jarige dame uit een rijdenden
motorwagen van de tram en raakte met haar
rechterbeen bekneld tusschen motor- en bijwagen.
In de Tesselsc hadestraat is een 42-jarige dame
van de trap gevallen; zij kreeg een hersenschud
ding. Een 70-jarige man liep door de duisternis
misleid nabij de Utrechtschestraat in het water
van de Prinsengracht, maar werd door een agent
gered. Hij kon verder onder geleide huiswaarts
gaan.

Maandag is een 24-jarige los werkman te
Rotterdam aangehouden wegens diefstal van
f 1400 ten nadeelé van een winkelier aan de
Oranjeboomstraat, wiens achterkamer hij was
binnengeslopen.

Maandagmiddag heeft te Utrecht een 14-
jarige jongen een 8 m.M. hagelpatroon, dien hij
van een vriendje had gekregen uit zijn zak laten
vallen. De patroon ontplofte en de knaap werd
ernstig gewond.

ZONSONDERGANG 18.04

ZONSOPKOMST 8 44

Gedurende den tusschenliggenden

tijd moet worden verduisterd.

Maansopkomst 14.00 Ondergang 23.31
Schijngestalten der maan
6 Nov. E.K. 15 Nov. V.M.
22 Nov. L.K. 20 Nov. N.M.

Heden:

DINSDAG 5 NOVEMBER.

Gemeentelijke Concertzaal: Volksconcert H.O.V.,
1 uur.

Frans Halsmuseum Tentoonstelling „Kunst zij
ms doel" 104 uur.

Frans Hals Theater: „Mysterie. Kamer 12", 2.30,
6.30 en 8.45 uur.

Luxor Theater: „Op een avond in Mei" 2.30,
6.30 en 8.45 uur.

Palace: „De avonturier van Parijs", 2, 6.30 en
8.45 uur.

Rembrandt Theater: „Amor doet in kousen" 2.30,
8.30 en 8.45 uur.

WOENSDAG 6 NOVEMBER.

Bioscoopvoorstellingen des middags en des avonda