Jladia
TüeceCdcecocd
uec&etecd
Volksconcert.
N.V. „GRANITO"
AGENDA.
Uit de Pers.
De verduistering
KORT EN BONDIG.
Speet m Spel j
WOENSDAG 6 NOVEMBER 1940
HAARLEM'S DAG
BLAD
2
Haarlemsche Orkestvereeniging.
De invloed van het nieuwe 14 daagsche maan-
abonnement op hei bezoek van het nu Dinsdagavond
gegeven volksconcert was duidelijk merkbaar: dit
concert was veel drukker bezocht dan dat van een
week geleden, 't Is eigenlijk jammer dat er nog
geen bruikbaar maansurrogaat uitgevonden is. De
uitvinder zou. als hij er octrooi op kreeg, er schat
ten mee verdienen en in elk geval heel veel men-
schen er mee gerieven. Misschien komt het er nog
wel.
Er was dus vrij veel publiek. Dat was een geluk
kige omstandigheid voor den jongen vioolsolist Dick
de Reus, die dezen avond optrad. Vermoedelijk was
dat optreden zijn debuut op het „groote" podium,
althans als we waarschijnlijk voorafgegane presta
ties op voordrachtsoefeningen en einduitvoeringen
van het Amsterdamsch Conservatorium buiten re
kening laten. Dick de Reus is n.l. een pupil dier
instelling, en wel een, die haar en in 't bijzonder
zijn leermeester Herman Leydesdorff reeds nu
tot eer strekt. Uiterlijk was zijn verschijning nog
niet imponeerend; hij kwam te vroeg op; hij stond
er schijnbaar onbewogen. Maar wie alleen maar
luisterde, kreeg heel andere indrukken. Daar zat
warmte in die vertolking van Max Bruch's 1ste
Vioolconcert en bovendien een heel wat grootere
technische beheersching dan die waarvan „gearri
veerde" violisten op hetzelfde podium wel eens blijk
gegeven hebben. Dat was bij De Reus alles zuiver
van intonatie en duidelijk in het passagewerk, mooi
van toon in de cantilenes van het Voorspel en het
Adagio, brillant en levendig in de Finale. Niet dat
De Reus nu al de bovenste sport van den violisti-
schen ladder bereikt zou hebben: er zijn nog onvol
komenheden in zijn spel te corrigeeren. Zijn stok-
voering is vaak nog wat ruw, speciaal bij de wisse
ling van op- en afstreek vice versa; zijn overgangen
van een hoogere naar een lagere positie zijn nog
niet altijd mooi. Maar deze en dergelijke „Erden-
reste" zal hij op den duur waarschijnlijk zelf wel
„zu tragen peinlich" vinden, en dan behoeven we
aan de eliminatie er van niet te twijfelen. In elk
geval hield zijn vertolking een mooie belofte in; de
zeer warme bijval dien hij met zijn spel oogstte,
moge voor hem een aansporing zijn om dat spel
nog te perfectionneeren. Dat hij een deel van dien
bijval aan den dirigent Marinus Adam en aan het
orkest endosseerde, geschiedde volkomen, terecht,
want die hadden den jongen violist uitstekend ter
zijde gestaan.
Omtrent het overige, wat dezen avond ten gehoore
gebracht werd, kunnen we kort zijn. De zwoele,
veelal chromatische polyphonie van Wagner's
Vorspiel „Tristan und Isolde" schiep voor verschei
dene instrumentalisten, hetzij individueel of in
groepsverband, de gelegenheid om zich te onder
scheiden; de malsche tonen der cello's en alten trok
daarbij de bewonderende aandacht. En Beethoven's
Achtste, het slotnummer van 't programma, verliep
vlot, wat het „Tempo di Minuetto" betreft zelfs iets
vlugger dan gebruikelijk is, zoodat het tempo van
hei eerlijk mooie Trio nu een zeer merkbaar con
trast opleverde. De 1ste clarinet en de beide hoorns
waren in dat Trio de sterren van het veld.
K. DE JONG.
MATINEE ANK VAN DER MOER.
Zaterdagmiddag 16 November zal Ank van der
Moer in den Haarlemschen Stadsschouwburg een
aantal door haarzelf geschreven schetsen spelen
Dit is een première voor Nederland. De schetsen,
waarin de actrice zich richt tot tegenspelers, wier
beeld in den tekst duidelijk wordt geteekend, wor
den ieder gespeeld in het costuum, dat de situatie
eischt en zijn samengevat onder den verzamelnaam
„Oud en Nieuw". De matinee, die half drie begint,
zal te ongeveer kwart voor vijf geëindigd zijn.
Het postverkeer met België.
Gebruik van vrijwel alle talen weer toegestaan.
In het postverkeer met België was het tot nu
toe alleen toegestaan zich te bedienen van de Ne-
derlandsche, Fransche, Duitsche of Vlaamsche taal.
Deze beperking is met ingang van Dinsdag opge
heven.
Correspondentie in alle talen is voortaan geoor
loofd, echter met uitzondering van geheimschriften,
kunstmatige talen zooals Esperanto en codetalen
en Hebreeuwsche letterteekens.
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE OP
DONDERDAG 7 NOVEMBER.
Progr. I Jaarsveld.
Na sluiting der zenders gramofoonplatenconcert
voor de Radio Centrales tot 11.00 uur.
Progr. II Kootwijk.
Na sluiting der zenders gramofoonplatenconcert
voor de Radio Centrales tot 11.00 uur.
Progr. III Duitsch station.
Progr. V. Idem,
7.008.00 Eigen gramofoonplatenconcert.
Beroemde zangers. Intermezzo Vioolmuziek.
1. Der Evangeliemann v. Kienzl, H. E. Groh,
2. Si vous l'aviez compris, Luigi Fort; 3. Marga-
retha, K. Schmidt Walter; 4. Wiegelied, B. Gigli; 5.
Schlösser die im Monde liegen, Richard Tauber; 6.
I'm falling in love with someone, James Melton:
7. Frag nicht, Joseph Schmidt.
Vioolmuziek: 8. Rondo v. Mozart, Tossy Spiwa-
kowsky; 9. Wals v. Brahms, Vasa Prihoda; 1Q. Sara-
banda et Tambourin v. d. Sarasate, Yehudi Menu-
hin; 11. Cavatina v. Raff, Paul Godwin.
Zang: 12. Ay Ay Ay. Luigi Fort; 13. Zar und Zim-
mermann, K. Schmidt Walter; 14. Vergiss mein
nicht, B. Gigli; 15. Vilja Lied, Richard Tauber; 16.
Oh sweet mystery of live, James Melton; 17. Ein
Lied geht um die Welt, Joseph Schmidt.
N. BOERKOEl Aelbertsbergstraat 80
Telef. 14028 Zaak Ged. Oude Gracht 4é
Alle GRANITO- en TEGELWERKEN
Strak van lijn9 soepel van prijs."
(Adv. Ingez. Med.)
Heden
WOENSDAG 6 NOVEMBER.
Frans Halsmuseum. Tentoonstelling „Kunst zij
ons doel", 104 uur.
Frans Hals Theater: „Mysterie Kamer 12", 2.30
6.30 en 8.45 uur.
Luxor Theater: „Op een avond In Mei" 2.30
6.30 en 8.45 uur.
Palace: „De avonturier van Parijs", 2, 6.30 en
8.45 uur.
Rembrandt Theater: „Amor doet in kousen", 2.30
6.30 en 8.45 uur.
DONDERDAG 7 NOVEMBER.
Zuiderkapel, Zuiderstraat: Opwekkingssamen
komst. Spreker J. Kits.
Frans Halsmuseum. Tentoonstelling „Kunst zii
ons doel", 104 uur.
Bioscoopvoorstellingen des middags en des avonds
Heemstede. Gemeenteraad, 3 uur.
Begrafenis Duitsche militairen.
Rijkscommissaris bij de plechtigheid
aanwezig.
AMSTERDAM. 5 November. Het A.N.P. meldt:
Op hoogst plechtige en indrukwekkende wijze en
in tegenwoordigheid van den Rijkscommissaris,
Rijksminister Sevss Inquart, is Dinsdag met mili
taire eer het stoffelijk overschot van twee-en-twin
tig leden van de Duitsche weermacht, die Vrijdag
avond bij den vliegeroverval op het Wilhelmina-
gasthuis voor hun vaderland het leven hebben ge
laten terwijl zij werden verpleegd in het lazaret,
voorzien van de kenteekenen van het Roode Kruis,
ter aarde besteld.
Behalve de Rijkscommissaris, Rijksminister Seyss
Inquart, woonde generaal Siburg, commandant van
de Luftwaffe, Gau Holland, de Ortscommandant
van Amsterdam en vele andere hooge Duitsche mi
litaire en partij-autoriteiten deze indrukwekkende
teraardebestelling bij.
In de hooge aula stonden de kisten, gedekt door
de Duitsche oorlogsvlag en bloemen, opgebaard.
Zacht ruischten de orgeltonen door de stille doo-
denhal. Naast de baren hadden leden van het lucht-
wapen, de marine en de Grline Polizei, de dooden-
wacht over hun gevallen kameraden betrokken.
Buiten, op het door de milde herfstzon overgoten
plein, stond een eerecompagnie aangetreden, even
als de kapel van het luchtwapen en formaties van
de Grüne Polizei. Ook een deputatie van de Deut
sche Verein in den Niederlanden stond met om
floerste vaandels aangetreden. Van Nederlandsche
zijde waren de heerban van de W.A. der N.S.B.. een
afdeeling van de N.S.N.A.P., en van de Nationaal
Socialistische Partij aanwezig om een laatste hulde
aan de gevallenen te brengen. Ook hadden zich
langs de paden van de dooden honderden leden van
de Duitsche kolonie en andere belangstellenden
geschaard.
Prachtige kransen, w.o. van den Rijkscommissa
ris, en den bevelhebber van het Duitsche leger hier
te lande en van de vele onderdeden van de Duit
sche weermacht, polïtie-instanties en partij-orga
nisaties waren opgesteld om de graven te dekken.
Een veldprediker hield in de aula een korte predi
katie, gevolgd door gebed.
Daarna klonken korte bevelen op het plein, de
eerecompagnie presenteerde het geweer en gedra
gen door soldaten werden de kisten in
de inmiddels geformeerde stoet opgenomen. De
kapel speelde „Der gute Kamerad". Onder de sta
tige tonen van een koraal schreed de indrukwek
kende stoet, waarin wij ook een deputatie verpleeg
sters zagen, grafwaarts.
Aan de geopende groeven, waaromheen de auto
riteiten, de familieleden der gevallenen en de troe
pen. stonden opgesteld, sprak een veldprediker.
„Wij Duïtschers, zoo zeide hij, „weten te sterven
als mannen en soldaten en wanneer wij onze ka
meraden naar den doodenakker brengen, zijn wij
bezield met de gedachte verder te strijden in dienst
van het vaderland en de overwinning te verwezen
lijken.
Wij hoorden uit eigen land van de laffe aanval
len op ziekenhuizen, welker namen ons allen be
kend zijn. Thans hebben wij dat, wat ons van een
diepe verbetenheid vervulde, hier van nabij mee
gemaakt. Het bloed van deze dooden schreit ten
hemel en roept om wraak. Want het sterven van
deze kameraden is het gevolg geweest van een mis
daad, die in de annalen der geschiedenis met bloe
dige letters zal worden geboekstaafd.
Het zij den nabestaanden een troost, dat hun
dierbare betrekkingen gevallen zijn in dienst van
volk en vaderland en wij nemen van den dooden
akker met ons het innig geloof in de zending van
ons volk en de de gelukkige toekomst, die ons
wacht. Uw offers, zoo besloot spreker, zijn niet
tevergeefsch gebracht.
Nadat de namen en rangen der gevallenen wa
ren afgeroepen en het Onze Vader gebeden was,
trad Oberstabsartzt, dr. Blacksteir., naar voren om
een woord van afscheid te spreken. Hij legde op
ieder graf een krans, waarna Rijkscommissaris,
Rijksminister Seyss Inquart, naar voren trad om
een fraaie krans neer te leggen op de geopende
groeven.
Eenige oogenblikken bleef hij onder diepe stilte
verwijlen, terwijl hij den Duitschen groet bracht.
Weer klonken korte bevelen. Drie salvo's kraak
ten over den doodenakker.
Hierna drukte de Rijkscommissaris de nabestaan
den de hand, waarop ook andere autoriteiten en de
deputaties gelegenheid kregen de kransen en bloe
men op de graven te leggen.
De onrust in Den Haag.
Wat in politieele rapporten wordt gemeld.
'sGRAVENHAGE 5 November. Het A. N. P.
meldt: Uit officieele politieele rapporten over de
„onrust in Den Haag" en daar voorgevallen straat
incidenten, blykt dat te dezer stede in zeer belang
rijke mate provocaties van andere zijde jegens de
W. A. en de N. S. B. plaats gehad hebben. De rap
porten betroffen gevallen die plaats hadden van 17
October af tot 4 November en gaven zeer ernstige
gevallen zeer gedetailleerd te lezen. Zelfs vele
ernstige mishandelingen hadden plaats, van welke
de slachtoffers naar een ziekenhuis gebracht moes
ten worden. De in bepaalde kringen ontstane indruk
alsof de schuld inzake bedoelde onrust voor een
belangrijk deel aan gebrek aan zelfbeheersching
bij de W. A. zou zijn te wijten, wordt door deze
rapporten met de feiten weersproken. Zelfs werden
bij een grooter aantal in hechtqpis genomen perso
nen wapenen van vrij gevaarlijk karakter gevonden,
gummiknuppels, lood en pijpen, met lood bezwaar
de riemen, wapenen van zwaar gevlochten ijzer-
draad, stokken met spijkers, dolken enz., die alleen
daardoor Zaterdag j.l. niet gebruikt konden worden,,
omdat de hanteerders dezer wapenen zeer snel
ingerekend werden. Van de in bezit dezer elementen
gevonden wapenen werden foto's gemaakt. Zij zul
len hun straf niet ontgaan. Opmerkelijk was, dat
onder deze elementen ook Delftsche en Leidsche
studenten werden aangetroffen. Voorts werd vast
gesteld dat de leden der W. A. volgens de ontvan
gen consignes allen ongewapend waren op een
enkele uitzondering na; de eenige die een wapen
bij zich droeg, werd eveneens in hechtenis genomen.
Deze handelde tegen de uitdrukkelijke bevelen van
de leiding der W. A. die overigens de zaken geheel
in de hand bleek te hebben. Ontkend wordt niet,
dat in de afgeloopen weken ook wel eens hier en
daar een enkel N. S. B.'er zijn zelfbeheersching
verloren heeft. Dat was psychologisch te begrijpen,
doch wordt niet goedgekeurd en voor orde en disci
pline werden de strengste bevelen gegeven. De
schaal, waarin echter 't verkeerd gewogen wordt
slaat volgens de officieele rapporten van poli
tieele zijde zeer sterk door naar de zijde der tegen
standers van de N S. B. en wijst op ongure elemen
ten, die hun poltieke hartstochten op ongemoti
veerde en zeer al te keuren wijze in de gegeven
omstandigheden hebben trachten bot te vieren.
De Engelsche bomaanvallen op
Nederland.
•s-GRAVEHHAGE, 5 November. Het A.N.P.
meldt:
Slechts enkele Engelsche vliegtuigen zijn er in
den afgeloopen nacht in geslaagd tot boven ons
land door te dringen. Er zijn hier en daar enkele
bommen afgeworpen, welke gelukkig geen dooden
of gewonden hebben geèischt, terwijl ook de mate-
rieele schade van geen beteekenis is.
PHILIPS EN ERRES
OOK IN HUURKOOP
HAGEMAN - Ged. Oude Gracht 52
(Adv. Ingez. Med.)
Wol te duur verkocht.
Vijfduizend knotten in beslag genomen.
De Haarlemsche politie heeft Dinsdagmiddag
proces-verbaal opgemaakt tegen een winkelier in
Haarlem-Noord, die wol te duur verkocht. Een
partij van vijfduizend knottpn werd in beslag ge
nomen en ter beschikking van den Distributiedienst
gesteld.
NED. NATUURHISTORISCHE VEREENIGING.
Voor de leden der afd. Haarlem en omstreken
der Ned. Natuurhistorische Vereeniging zal Zater
dagmiddag 9 November in het Lutherhuis, Wil-
helminastraat te Haarlem drs. P. J. Bels uit Utrecht
een lezing met lichtbeelden houden over „Het
leven der vleermuizen in Nederland".
BIJ HET SPEL GEWOND.
Twee jongens van dertien jaar waren Dinsdag
aan het spelen op het speelterrein aan de Jan Gij-
zenvaart te Haarlem. Eén hunner werd door zijn
kameraadje achterover gedrukt, waardoor hij viel
en niet meer kon loopen. Vermoedelijk is zijn wer
velkolom een weinig beschadigd. Door leden "an
den Ongevallendienst werd hij per ziekenauto naar
het ziekenhuis Sint Johannes de Deo vervoerd. Hier
is hij ter observatie opgenomen.
Sleutel weg? Tel. 11493
DeSleutelspecialist.L.Veerstr. 10
(Adv. Ingez. Med.)
EEN NIEUW STADIUM.
De N. R o 11. C r t. schrijft onder den titel „Een
nieuw stadium":
„Onze binnenlandsche politiek heeft in haar ont
wikkeling een nieuw stadium bereikt.
Voor velen, zeer velen zal dit bij overrompeling
zijn gebeurd: velen zullen het misschien nog niet
eens hebben bemerkt of althans: aan het symp
toom niet de beteekenis hebben gehecht, welke het
toekomt.
Het symptoon is het besluit, waarbij de straat
vrijgegeven is voor de W.A. (de weerafdeelingen)
en de Nederlandsche S.S. van de N. S. B.
Herinneren wjj ons nog eens weer de woorden,
welke de Rijkscommissaris bij zijn intrede gespro
ken heeft, woorden waarop hij zelf onlangs nog eens
den nadruk heeft gelegd: „Wij willen dit land en
zijn bevolking noch imperialistisch in het nauw
drijven, noch aan dit land en zijn volk onze poli
tieke overtuiging Opdringen" „De politieke wils
vorming in dit land is een zaak der Nederlanders".
Het zijn woorden, die voor de meeste Nederlan
ders te luid opgeklonken hebben boven geheele
redevoeringen uit. Dezen hebben daarvoor vele
andere woorden aan zich voorbij laten gaan, die
tenminste evenveel beteekenis hadden, wellicht
zelfs eerst beteekenis gaven aan de woorden, welke
zoo gemakkelijk in onze ooren bleken te liggen, een
opstootende, zeker niet een kalmeerende beteekenis.
Een uitspraak bijv., welke veel minder vaak her
haald is, is deze, dat de Rijkscommissaris alle con
centratiepogingen met welwillende belangstelling
bezag en haar geen moeilijkheden in den weg zou
leggen, „tenzij het alleen maar gaat om zulke po
gingen, welke beoogen in eenigerlei vorm dien geest
te laten voortleven, die tenslotte het Nederland
sche volk naar den lOden Mei 1940 heeft gevoerd."
Het blad haalt dan een artikel van de Deutsche
Zeitung aan, waarin naar aanleiding van bepaalde
verschijnselen met zooveel woorden werd gevraagd,
of het Nederlandsche volk dan soms toch op den
terugweg was naar den tijd van voor den lOden
Mei en verder een artikel uit de Essener National
Zeitung. Dit laats*e blad heeft geschreven, dat den
Nederlander de gelegenheid niet benomen wordt
persoonlijk met de fundamenteele vraagstukken
onzer dagen in het reine te komen. De *veg daar
heen zal op Nederlandsche wijze gevolgd moeten
worden. „Het Duitsche begrip.* de tegemoetkomend
heid en het wachten op het Nederlandsche antwoord
hebben echter grenzen"
Tenslotte zegt de N. Rott. Crt. van den beginne
af de woorden van den Rijkscommissaris altijd in
denzelfden zin als het Duitsche blad te hebben
uitgelegd, maar daarbij het gevoel te hebben gehad
voor doovémansooren te preeken.
WINTERHULP.
De Nederlander schrijft:
„Van de oudste tijden af werd in Nederland met
kracht ingegrepen, indien door bijzondere omstan
digheden velen door tegenslag en armoede werden
bedreigd. Steeg de zorg, sterker steeg het mede
gevoel en de inspanning van hen, die helpen konden.
Er is sedert 1685 in Nederland veel veranderd en,
in het bijzonder na de inwerkingtreding der Ar
menwet van 1912, werd een steeds grooter deel van
de zorg voor behoeftigen en lijdenden overgeno
men door de openbare instellingen. Maar de ijver,
om met beleid en goed verstand de armoede te be
strijden en de behoeftigen te helpen, bleef.
Op de Gemeente-Begrooting van 's Gravenhage
voor het jaar 1941 worden de uitgaven tot onder
steuning in allerlei vorm aan behoeftigen en werk-
loozen, welke uitgaven, hetzij direct uit de Ge
meentekas worden betaald, hetzij als Rijksbijdrage
voor dit doel worden besteed, geraamd op ruim
17'o millioen gulden.
Kon men bij dit bedrag nog tellen, hetgeen door
kerkelijke en bijzondere Instellingen van Weldadig
heid werd uitgegeven, voorwaar men kreeg in
cijfers een respectabel beeld van het geheele werk
van armenzorg en liefdadigheid in 's Gravenhage.
En, gelijk het te 's Gravenhage is, zoo is het in de
meeste gemeenten van Nederland.
Is er dan, naast al dezen arbeid, nog plaats voor
den nieuwen vorm van steunverleening, met de
„Winterhulp" bedoeld? Deze vraag moet bevesti
gend worden beantwoord. Drieërlei omstandigheid
dringt hier tot bijzondere maatregelen. De stijging
der eischen voor hen. die in het bedrijfsleven een
plaats zoeken, is oorzaak, dat de leeftijd, waarop dit
zoeken door vinden wordt beloond, daalt. Hierdoor
neemt het getal van hen, die gesteund moeten wor
den, toe. In de tweede plaats zijn allerlei moeilijk
heden oorzaak, dat velen, die in klein eigen bedx-ijf
een bron van levensonderhoud vonden, den strijd
moeten opgeven. Tenslotte, al zijn de steunbedra
gen belangrijk verhoogd in vergelijking met het
geen vroeger regel was. toch leert de ervaring, dat
langdurige ondersteuning linnen- en kleerenkast
dermate aantast, dat tot dekking van dit tekort bij
zondere steun noodzakelijk is."
Het blad verklaart tenslotte te gelooven, dat door
de Winterhulp iets goeds voor ons volk kan worden
gedaan, mits zij. die het nieuw-opgevatte werk heb
ben uit te voeren, zich willen aansluiten bij het
uitgebreide en welgeordende geheel van den arbeid,
welke in Nederland tot hulp van behoeftigen en
werkloozen wordt verricht.
De voorloopige bezoldiging van liet
personeel van den Opbouwdienst.
By besluit van den secretaris-generaal van
het departement van algemeene zaken is ten aan
zien van de voorloopige bezoldiging van het per
soneel van den opbouwdienst een aantal bepalingen
uitgevaardigd, in afwachting van een nieuwe
regeling.
De voornaamste bepalingen zijn:
De bezoldiging van officieren op nonactiviteit,
ingedeeld bij den opbouwdienst, zal bedragen het
verschil tusschen de nonactiviteits-bezoldiging en
de activiteitsbezoldiging, welke zij bij de landmacht
zouden hebben genoten. Kindertoelage wordt niet
in rekening gebracht. Inhoudingen voor pensioen
bijdragen hebben niet plaats.
De bezoldiging van officieren en militairen be
neden den rang van officier, ontslagen onder toe
kenning van wachtgeld en ingedeeld bij den Op
bouwdienst, zal ingaan drie maanden na den dag,
waarop zij in het genot van wachtgeld zijn ge
steld en zal bedragen voor gehuwden 15 pet. en
voor ongehuwden 25 pet. van het voor de eerste
drie maanden vastgestelde wachtgeld.
De bezoldiging van reserve-officieren, verlofs
onderofficieren en personeel der marine-reserve,
ingedeeld bij den opbouwdienst, zal gelijk zijn aan
die, welke zij vóór 15 Juli 1940 bij de Nederlandsche
weermacht genoten, behoudens het hierna bepaalde.
Voor zoover de betrokkenen in het tijdvak 15
Juli 1940 tot en met 14 October 1940 zijn gehuwd,
worden zij berekend voor een bezoldiging, welke zij
zouden hebben genoten, indien zij op 14 Juli 1940
reeds gehuwd waren. De sergeanten (wachtmees
ters)- titulair worden van 15 October 1940 af
berekend voor de minimum-bezoldiging van een
sergeant bij de landmacht. Officieren van de
marine-reserve ontvangen het traktement voor
plaatsing aan wal, benevens de kindertoelage
Personeel van de marine-reserve beneden den rang
van officier ontvangt de soldij voor .plaatsing aan
boord, benevens de kindertoelage; de bezoldiging
geschiedt uilsluitend volgens de algemeene schaal,
zoodat vaklieden e.d. niet langer als zoodanig
hoogere soldij ontvangen. Personeel van den vrij-
willigen reserve-hulpschependienst geniet de be-
ginsoldijen voor plaatsing aan boord der over
eenkomstige categorieën beroepspersoneel, be
nevens de kindertoelage.
De zakgelden bij den opbouwdienst zullen per
dag bedragen voor:
a. het gewezen beroepspersoneel: korporaal met
geschiktheid voor den naasthoogeren rang f 0.70:
korporaal f 0.65; soldaat 1ste klasse f 0.55; soldaat
f 0.45.
b. het gewezen verlofspersoneel: korporaal f 0.40,
soldaat f 0.30.
Het besluit is Dinsdag in werking getreden, met
terugwerkende kracht tot 15 October 1940.
Niet-schriflelijke pachtovereen
komsten.
Ten behoeve van partijen bij mondelinge pacht
overeenkomsten wordt vanwege het departement
van justitie bekend gemaakt, dat vermoedelijk bin
nen zeer korten tijd eèn besluit tot stand zal
komen ten aanzien van pachtovereenkomsten, welke
vóór 1 November 1938 niet schriftelijk zijn aange
gaan.
Het ligt in het voornemen te bevorderen, dat be
paalde voorschriften, die de loopende oude over
eenkomsten met nietigheid bedreigen, tijdelijk
buiten werking worden gesteld.
ZONSONDERGANG 18.02
ZONSOPKOMST 8.46
Gedurende den tusschenliggenden
tijd moet worden verduisterd.
Maansopkomst 14.34 Ondergans 0.35
Schijngestalten der maan:
6 Nov. E.K. 15 Nov. V.M. 22 Nov. L.K.
29 Nov. N.M.
Na overleg met het bureau voor vreemdelingen
verkeer heeft het provinciaal bestuur van Gro
ningen een commissie in het leven geroepen, welke
tot taak heeft een plan te ontwerpen voor den aan
leg van een rijwieipadennet in de provincie Gro
ningen.
De 23-jarige H. van Egmond is te Oegstgeest
in den Ouden Rijn gevallen en verdronken.
Zaterdagmiddag is.de 34-jarige heer A. H. C.
van Eekelen, die op de Boompjes te Rotterdam
fietste door efn vrachtauto aangereden. Hij kreeg
een schedelbasisfractuur en is Dinsdag aan de ge
volgen overleden.
Dinsdagavond om zeven uur is de elfjarige J.
Schipper, wonende in de Stokroosstraat te Rotter
dam, onder een tram van de R.T.M. geraakt. De
jongen is enkele oogenblikken later overleden.
Dinsdagmiddag is op de Ceintuurbaan bij de
Dusartstraat te Amsterdam een 22-jarige schilder
van het dak gevallen. In hoogst ernstigen= toe
stand is het slachtoffer door den G.G. en G.D. naar
het Wilhelminagasthuis vervoerd.
In de vergadering van de Provinciale Staten
van Utrecht is Dinsdag als opvolger van ir. F. C
C. baron van Tuyll van Serooskerken van Zuylen
benoemd tot lid van Gedeputeerde Staten, jhr. mr.
K. J. Schorer.
jii» —l
^lllllllllllllIIIIIIUIIII»
H. P. C. herdenkt haar in den oorlog
gevallen leden.
Onthulling van een herinneringsplaquette in
het Sportfondsenbad.
In het Sportfondsenbad te Haarlem heeft H. P.
C. gisteravond haar twee in den oorlog gevallen
leden W. A. van Ommen en G. Nelis op plechtige
wijze herdacht. De oud-voorzitter der vereeniging
de heer A. J. J. Verspoor hield een toespraak waar
in hij zich richtte tot de familieleden en de aan
wezige leden der H.P.C. en de nagedachtenis van
de beide jongelieden, die hun leven voor hun vader
land hebben gegeven, eerde. De hechte vriend
schapsbanden, die hen steeds met de andere leden
van H.P.C. hebben verbonden, werden door den
heer Verspoor gememoreerd. Zij zijn een voorbeeld
voor alle anderen geweest. Zijn aangrijpende rede
besloot spr. met den wensch dat de ouders en
familieleden kracht mogen vinden dit zware verlies
te dragen. Door het in acht nemen van een mi
nuut stilte werden de overleden vrienden hierna
herdacht.
Vervolgens werd overgegaan tot de onthulling
van een door een H.P.C.-lid ontworpen herinne
ringsplaquette. De heer R. Engelenberg droeg hier
na een door mej. Bekker vervaardigd gedicht voor,
waarna de heer Verspoor de familieleden dank
bracht voor hun aanwezigheid.
Tenslotte heeft de heer W. van Ommen H.P.C.
en in het bijzonder den heer Verspoor dank ge
bracht voor de eer den overledenen bewezen.
PIANO en ORGEL stemt
F. MOLENAAR. Repareert ook buiten de stad.
Ged. Schalkburgergracht 38, H.-N., Telef. 13795
Adv. Ingez. Med.)
Zwemmen
500 M. schoolslag
door Jopie Waalberg
Jopie Waalberg.
(Foto archief H. D.).
Dinsdagavond is onze wereldrecordhoudster en
nationaal kampioene, Jo Waalberg van de Amster-
damsche Dames Zwemclub er in geslaagd in het
zwembad van de A. M. V. J. beslag te leggen op het
wereldrecord 500 Meter schoolslag, daarbij even
eens haar eigen Nederlandsche records op de 400 en
500 Meter aanmerkelijk verbeterend. Sinds 26
Februari van het vorig jaar stond dit record op
naam van de Deensche zwemster Inge Soerensen,
die het vestigde te Kopenhagen in den tijd van 7
minuten 58,8 sec. Het is niet de eerste maal, dat
onze landgenoote beslag legt óp een wereldtitel,
want 11 Juni 1937 slaagde zij er reeds in 'n wereld
recordtijd te zwemmen op de 200 Meter schoolslag,
hetgeen zij achtereenvolgens op 27 Juni 1937 te
Zaandijk en 2 October 1937 te Gent nog verbeterde
door dezen afstand te zwemmen in den tijd van 2
minuten 56,9 sec. Ruim twee jaar later, op 8 No
vember 1939 verbeterde de Braziliaansche zwemster,
Maria Lenk, dezen tijd nog te Rio de Janeiro door
dezen afstand af te leggen in 2 min. 56 sec.
De prestatie van dezen avond is des te fraaier,
wanneer men rekening houdt met het feit, dat nog
niet zoo heel lang geleden onze nationale kampioene
op de 100 Meter werd geslagen door haar groote
rivale, Alie Stijl van de zwemvereeniging de
Meeuwen, die op 14 Januari j.l. te Amsterdam op
dezen afstand 1 seconde sneller bleek met den tijd
van 1 min. 21,6 sec.
Ondanks dezen tegenslag wist Jo Waalberg haar
goeden vorm wederom te verkrijgen, zoodat zij er
den laatsten tijd zelfs in slaagde bij haar gewone
training de 500 Meter schoolslag tot 1 seconde bin
nen recordtijd te zwemmen. Daarom werd besloten
hedenavond een definitieve poging te wagen.
Over de wijze, waarop zij er in slaagde dit be
langrijke record te verbeteren, nog het volgende:
De kampioene zwom in de bekenden prach-
tigen stijl, rustig de 50 Meter baan, kennelijk haar
krachten sparend om op den langen afstand een zoo
goed mogelijken tijd te maken. De eerste 100 Meter
zwom zijn in 1 min. 27,9 sec. (nationaal record I
min. 21,6 sec.), op de 200 Meter werd genoteerd
3 min. 4,3 sec. (nationaal record 2 min, 56,9 sec.).
Daarna ging het sneller, zoodat zij de 400 Meter
bracht op 6 min. 16,8 sec., waarmede het door haar
te Kopenhagen gevestigde Nederlandsche record
van 10 September 1937 met 3,3 sec. verbeterd werd.
Duidelijk gaf zij blijk zich nog niet volledig ge
geven te hebben Zij reserveerde haar beste krach
ten om in een prachtige eindspurt den tijd op de
500 Meter zoo sterk mogelijk te kunnen beïnvloe
den. Zij slaagde daarin ten slotte uitstekend en
zwom de 500 Meter in 7 min. 49,9 sec., daarmede
den tijd van Inge Soerensen met 8,9 sec. ver
beterend.
Met vreugde nam de nieuwe wereldkampioene de
felicitaties in ontvangst van bondsofficials, waar
onder de heeren J. de Vries en P. H. J. Dogger, resp.
voorzitter en secretaris van den N. Z. B., alsmede
van haar vele sportvriendinnen, die met belang
stelling haar recordpoging langs de kanten hadden
gadegeslagen, haar vooral op de laatste 50 Meter
flink aanmoedigend.
Het stemt tot voldoening, dat onze landgenoote
haar energieke pogingen met zoo'n fraai resultaat
bekroond heeft gezien.
Behalve de nieuwe titels op de 400 en 500 Meter
heeft Jopie Waalberg thans nog de volgende titels
in haar bezit: wereldrecord 200 yards schoolslag,
gevestigd te Amsterdam op 11 Juli 1939 in 2 min.
40,3 sec.
Europeesch- en Nederlandsche record 200 Meter
schoolslag, gevestigd te Gent op 2 October 1937 in
'1 min. 56,9 sec.
Over de geslaagde recordverbetering van Jopie
Waalberg schrijft men ons nog:
Gisteravond heeft Jopie Waalberg in het A. M.
V. J.-bad te Amsterdam het wereldrecord 500 M.
schoolslag, staande ten name van J. Sörensen (Dene
marken), op 7 min, 58.8 sec. met niet minder dan
met 8.9 sec. weten te verbeteren. Zij bracht dit
record met de Chronometers alleen als tegenstan
ders op 7 min. 49.9 sec., voorwaar een buitenge
wone prestatie. De tusschentijden bedroegen:
100 M. 1 min. 27.4 sec.
200 M. 3 min. 4 sec.
300 M. 4 min. 40 sec.
400 M. 6 min. 16.8 sec.
Dat de zwemster momenteel wel in een buiten
gewone conditie moet zijn, blijkt zeer zeker ook nog
uit het feit, dat zij en passant het Nederlandsch re
cord 400 M. bracht van 6 min. 20.1 sec. op 6 min.
16.8 sec. hetgeen nu nog maar 1 sec. af is van he*
wereldrecord van de Braziliaansche zwemster M.
Lenk en slechts 0.6 sec. van het Europeesch record
op naam van J. Sörensen.
We kunnen dan ook binnenkort volgens de traln-
ster mevr. S. W. de DoodKoenen, een record
poging op dezen afstand verwachten.
Vrijdag a.s. om 4.15 uur zal in intiemen kring
op het oefenuur van de Zwemclub „Haarlem" in
Stoop's bad een huldiging plaats vinden van de
zwemster en haar tramster, daar beiden ook him
krachten geven aan de training van de leden van
deze vereeniging en dus dan steeds in Haarlem
aanwezig zijn.
