Haarlem's Dagblad
HOUT
!Roasmeit aoetwintr
In 39 van de 48 staten
ELECTR. BRANDHOUTZAGERIJ
Actikeien enz.
Laatste telling:
Roosevelt 25694.747,
Willkie 21.427832
stemmen
opnieuw geschonden.
Joego Slavisch gebied
Grieken trekken terug
aan het Epirusfront
Bloemen.
Duitsche luchtmacht
dertien uur lang
in actie
58e JAARGANG No. 17605
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant.
Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Donderdag 7 November 1940
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
1,75, elke regel meer 0.35. Reclames 0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
United Press meldt uit New York: Ondanks zijn
nederlaag, was Willkie de eerste, die zijn aanhangers
opwekte zich achter den nieuw-gekozen president
te scharen, niet in zijn functie als partijleider, doch
als leider van de Amerikaansche natie. Men ziet
reeds vele menschen in de straten, die insignes met
het opschrift „Club der goede verliezers" dragen.
In Kansas City verzamelden leden van beide par
tijen in de late avonduren alle verkiezingslitera
tuur en al het propagandamateriaal dat zij te pak
ken konden krijgen, op een grooten hoop, welke zij
vervolgens in brand staken. Men wilde hiermede
symbolisch te kennen geven, dat nu daar de kiezers
beslist hebben, alles wat dezen strijd veroorzaakt
heeft verbrand is.
Engelsche vliegtuigen bij Berlijn.
Door afweergeschut tot omkeeren gedwongen.
BERLIJN, 7 November (D.N.B.) Enkele Brit-
sche vliegtuigen hebben Donderdag tegen den och
tend getracht de rijkshoofdstad aan te vallen. Zij
werden door de krachtige afweer gedwongen
om te keeren voor zij bommen konden uitwerpen.
Stortingen voor Winterhulp
Nederland.
's-GRAVENHAGE, 7 November. De persdienst
van de Winterhulp Nederland meldt:
Als bank van de Winterhulp Nederland is aan
gewezen de Kasvereeniging N.V., Spuistraat 172
te Amsterdam-C., postgiro 877, telefoon 47575 (7
lijnen), postbus 178.
Stortingen voor de Winterhulp Nederland op
andere banken dienen te worden overgemaakt op
de Kasvereeniging.
Geen affiche prijsvraag voor Winter
hulp Nederland.
's-GRAVENHAGE, 7 November. De persdienst
van de Winterhulp Nederland meldt:
Naar aanleiding van een in de pers verspreid
onjuist bericht over een affiche-prijsvraag voor
de Winterhulp Nederland, wordt medegedeeld, dat
een dergelijke prijsvraag niet is uitgeschreven,
terwijl het voorloopig evenmin in het voornemen
ligt daartoe over te gaan.
Aanbiedingen in dien zin kunnen dus geen doel
hebben.
Soendaplein .23, Tel. 25242
Dreef 32, Telef. 10677 - S. DE CLERCQ.
I. voor HAARD, KACHEL en
W CENTR. VERWARMING
Gewicht bij aflevering op wagen controleer
baar met geijkte weegschaal.
(Adv. Ingez. Med.)
P. Gasus: Bloemen pag1 3
Van 100.000 Haarlemmers signale-
ment en vingerafdrukken pag. 1 m
Uit de Pers pag. 2 I|
H. D.-vertelling: De oudste Brus-
sela ar pag. 2 3
Flitsen: Licht werk pag. 3 m
Menschen en dingen in Amsterdam
pag. 3
Schaakrubriek pag. 6 II
Voor de Jeugd pag. 6 3
J. B. Schuil: „De Kersentuin" pag. 7 j
Voetbalkanonnen uit het verleden gf
pag. 7 M
Haarlemsche torens pag. 7 M
J. H. de Bols: Tentoonstellingen in 9
Haarlemsche Kunsthandels pag. 7 g
1 Laatste Berichten op pagina 8
De komende persoonskaarten.
Van 100.000 Haarlemmers niet alleen een foto,
maar ook signalement en vingerafdrukken.
Het is reeds bij de uitreiking der identiteits
kaarten (die de bewoners der kuststrook op 1
October in hun bezit moesten hebben) bekend ge
maakt, dat die bewijzen slechts een voorloo
pig karakter zouden hebben Nu is dan ook
dezer dagen de mededeeling gekomen dat zij ver
vangen moeten worden door persoonskaarten.
Daarop zal heel wat meer komen te staan.
Toen te Haarlem de distributiestamkaart geldig
gemaakt werd als legitimatiebewijs, is omdat de
tijd drong, genoegen genomen met elke foto mits
die maar niet van al te ouden datum was. Voor
de persoonskaarten moeten de foto's evenwel in
alle opzichten voldoen aan de eischen, niet alleen
wat afmeting betreft, maar ook de stand van
het gezicht van den gefotografeerde (het linker
oor zichtbaar) is precies omschreven. Die eischen
zijn destijds al gepubliceerd om te bereiken dat
menschen die voor hun stamkaart-legitimatie
bewijs toch naar den fotograaf moesten, nu met
een foto's zouden laten maken die zij konden ge
bruiken voor de persoonskaarten.
Behalve de foto komen op de persoonskaarten
ook nog een signalement en de vingerafdrukken
van den houder te staan.
Er komt voor de ambtenaren van de bureaux
van de Bevolking en den Burgerlijken Stand
weer een drukke tijd. Van ongeveer 100.000 Haar
lemmers moet zoo'n persoonskaart gemaakt wor
den. Het geldig maken van de stamkaart als le
gitimatiebewijs heeft indertijd ZV2 week inge
spannen arbeid gekost. Nu is er veel meer aan de
kaarten te doen (vooral het maken van vinger
afdrukken eischt nogal tijd) zoodat er nu ook een
langere termijn voor gesteld zal worden.
De ingezetenen behoeven niet te vreezen dat
zij weer uren in de rij zullen moeten staan. Toen
men de stamkaart tot legitimatiebewijs verhief,
was het slechts mogelijk daarvoor drie lokalen
te openen, omdat men de archiefstukken van het
Bevolkingsbureau daarbij moest raadplegen. Nu
zal dit, omdat er een langere tijd van voorberei
ding 15, anders georganiseerd kunnen worden.
De chef van het bureau deelde ons reeds mede,
dat hij de mogelijkheid onder oogen zal zien de
persoonskaarten van te voren te laten schrijven.
Dan kunnen de ingezetenen, over een groot aan
tal lokalen in de stad verdeeld, komen om in hun
tegenwoordigheid de laatste hand te laten leggen
aan die kaarten (opplakken van de foto. het
noteeren van het signalement en het maken van
de vingerafdrukken).
Er is nog niet te zeggen wanneer de ambtena
ren kunnen beginnen met het schrijven van de
persoonskaarten want eerst moeten er nog nadere
aanwijzingen uit den Haag komen. Onzeker is
ook wanneer het bezit van een persoonskaart
verplichtend zal worden gesteld. De stamkaart-
legitimatiekaart is met 1. October voor een jaar
geldig verklaard, maar die geldigheid kan door
het invoeren van de verplichting een persoons
kaart te bezitten, verkort worden.
Nu er reeds voorloopige identiteitskaarten zijn,
verwachtte de chef van het Bevolkingsbureau dat
aan de gemeenten eenige tijd gegeven zal wor
den om de uitreiking der persoonskaarten te or-
ganiseeren.
Eind September is de uitreiking van de identi
teitskaarten sterk belemmerd omdat vele inge
zetenen niet tijdig in het bezit konden komen
van een pasfoto, daar de ateliers der fotografen
belegerd en bestormd werden. Daarom is het ge
raden dat personen die nog geen pasfoto hebben
die aan de eischen voldoet reeds nu maatregelen
nemen. De fotografen hebben nu den tijd de foto's
in alle kalmte af te werken.
Men weet dat voor de verstrekking van de per
soonskaarten een gulden aan leges door de ge
meentebesturen geheven moet worden. (Het rijk
krijgt daarvan f 0.50), Maar alleen die daartoe
in staat zijn moeten dien gulden betalen. On ver
mogenden krijgen de kaarten kosteloos, minver
mogenden behoeven niet meer dan f 0.50 te be
talen.
Haarlemmers die in September een afzonderlijk
legitimatiebewijs hebben laten maken, omdat zij
het (in verband met het afhalen van distri
butie-bescheiden) ongemakkelijk vonden hun
stamkaart daarvoor te gebruiken, moesten toen
ook reeds een gulden betalen. Zij moeten dus
tweemaal kort achter elkaar een gulden op tafel
leggen, want ook dat legitimatiebewijs moet nu
vervangen worden door eeil persoonskaart.
De bommen op Monastir.
BELGRADO, 7 November (D.N.B.) De „Po-
litlka" en de „Vreme" melden dat het bombarde
ment van Bitalj (Monastir) onder de bevolking
van Zuid-Servië groote verbittering en opwin
ding heeft verotrzaakt. De „Politika" merkt
naar aanleiding van het gebeurde op dat men
geen motievan kan vinden voor een aanval op
de vreedzame bevolking van een Joego-Slavi-
sche stad, die wegens de totale verrassing van
den aanval er in het geheeil niet toe kwam, zich
in veiligheid te brengen. In het gehee.le land
hebben de slachtoffers van Bitolj smart en deel
neming gewekt. (Zié ook elders in dit nummer.)
HEDEN: 10 PAGINA'S.
BEKENDMAKING.
WILLEM STUV
NOUGAT-ETABLISSEMENT,
wederom gevestigd
7 GROOTE HOUTSTRAAT 7
HAARLEM, over de Paarlaarsteeg.
(Adv. Ingez. Med.)
NEW YORK, 7 Nov. (D.N.B.) Het tellen
der stemmen is nog steeds niet afgeloopen.
In den tpt nu toe vastgestelden uitslag zal
echter nauwelijks nog belangrijke wijziging
komen. Derhalve heeft Roosevelt de overwin
ning behaald in 39 bondsstaten met de stem
men van 468 kiesmannen, o.a. in de staten
Michigan, Wisconsin en New Jersey, waar tot
het laatste oogenblik toe fel gestreden is.
Willkie zegevierde in 9 staten, namelijk in
Colorado, Indiana, Iowa, Kansas, Maine,
Noord-Dakota, Zuid-Dakota, Vermont en
Nebraska met de stemmen van 63 kiesman
nen.
Franklin D. Roosevelt, wiens derde ambtsperiode
als president der Ver. Staten verzekerd is.
(Foto archief H.D.)
Na een tusschentijdsche telling om 23 uur
(New-Yorkschen tijd) beschikte men over de
uitslagen van 118.001 der 127.245 kiesdistric
ten. Roosevelt had toen 25.694.747 stemmen
verkregen en Willkie 21.427.832.
Van de in den Senaat te bezetten 36 zetels ver
kregen de democraten er 22, de republikeinen 12 en
de progressieven 1. Omtrent een zetel is de beslis
sing nog niet gevallen. Van de in het Huis van Af
gevaardigden te bezetten 435 zetels verkregen de
democraten er 261, de republikeinen 160, de ar
beiderspartij,, de onafhankelijken en de progressie
ven olk 1, van 11 zetels is nog niets bekend.
Volgens de tot dusver bekend zijnde verkiezings
uitslagen ziet de samenstelling van den nieuwen
Senaat er voorloopig als volgt uit:
Republikeinen 27 zetels (tot dusver 25).
Democraten 66 zetels (tot dusver 69)
Progressieven 1 zetel (tot dusver 1).
Onafhankelijken 2 zetels (tot dusver 1)
Bij de nieuw te bezetten 34 gouverneursposten
is de uitslag van de stemming ten deele nog on
beslist. In Massachusetts nam de telling der stem
men dergelijke vormen aan dat de nog ongetelde
stemmen onder bewaking van politie gesteld
moesten worden.
WILLKIE WENSCHT ROOSEVELT
GELUK.
NEW YORK. 6 November (D.N.B.) Willkie
heeft Roosevelt het volgende telegram gezonden:
„Hartelijke gelukwenschen bij uw herkiezing als
president der Vereenigde Staten. Ik weet, dat wij
er beiden dankbaar voor zijn, dat zoovele Ame
rikaansche burgers aan de stemming hebben
deelgenomen. Ik wensch u persoonlijk in ieder
opzicht het beste."
President Roosevelt heeft Willkie telegrafisch
bedankt voor dit telegram. Tevens heeft Roose
velt den republikeinschen candidaat voor het
vice-presidentschap, McNary, bedankt, die reeds
in den nacht van den verkiezingsdag zijn neder
laag toegaf en Roosevelt telegrafisch zijn geluk
wenschen deed toekomen.
In een korte radiotoespraak verklaarde Willkie
gisteren, dat hij den uitslag van de verkiezing
zonder bitterheid heeft aanvaard. De keuze van
het volk bewijst de „levenskracht van de demo
cratische beginselen en het vertrouwen in het
tweepartijen-systeem".
Hij bedankte de duizenden, die hem hebben
gesteund. Ik weet, dat millioenen Amerikanen
verder zullen werken voor de eenheid van het
Amerikaansche volk, voor de uitbreiding van de
verdediging van Amerika, voor hulpverleening
aan Engeland en voor het terzijde stellen van
tweedracht In eigen gelederen.
Tegenover journalisten verklaarde Willkie dat
hij trots was op den door hem gevoerden „kruis
tocht" en dat hij geloofde dat de hem bepleite
beginselen tenslotte zullen triomfeeren als zijnde
onvermijdelijk voor het voortduren van een
„vrijen levensvorm".
NA DEN STRIJD.
Fransch-Amerikaansche commissie naar
het eiland?
Tot tweemaal toe Woensdag vreemde
vliegtuigen gesignaleerd.
Het D.N.B. meldt uit Belgrado:
De Joego-Slavische militaire autoritei
ten deelen mede, dat gistermorgen tweemaal
een reeks vreemde vliegtuigen in de nabij
heid van het Prespan-meer over de Joego
slavische grens gevlogen is. Sinds gister
middag onderhouden Joego-Slavische
jachtvliegtuigen langs de geheele Joego-
Slavische grens een patrouilledienst en
openen terstond het vuur op ieder vliegtuig,
dat de grens schendt.
Aan de Fransch-Zwitsersche grens. Duitsche soldaten hebben bij de met zware hekken afge
sloten wegen de wacht betrokken. tfk>to Weltbild).
WASHINGTON, 6 November. Naar in
Fransche kringen alhier verluidt zou een voor
loopige overeenstemming tusschen de Fransche en
de Amerikaansche regeeringen bereikt zijn. Een
gemeenschappelijke Fransch-Amerikaansche com
missie zou zich naar Martinique begeven om ter
plaatse een vriendschappelijke regeling der be
staande twistpunten te bereiken. O.a. zou ook de
kwestie der in Fransche opdracht in Amerikaan
sche fabrieken gebouwde vliegtuigen geregeld
worden. De vliegtuigen zouden naar bekend, weer
naar de. Ver. Staten teruggezonden moeten worden,
waarmede Frankrijk het echter niet eens was. De
beide landen zullen vertegenwoordigd worden
door den Franschen marine-attaché eenerzijds en
een Amerikaanschen vice-admiraal anderzijds.
(Upited Press).
De kwestie-Martini que.
De „Sydjesberg" te Huizen in het Gooi zal verfraaid worden, welk werk in overleg met de Ned.
Heidemaatschappij in werkverschaffing zal worden uitgevoerd.
(Foto Pax-Holland).
Felle strijd aan het
Macedonische front
BELGRADO, 7 November (D.N.B.) Naar
de „Politika" meldt heeft de Griëksdhe gene
rale staf Woensdagavond bekend gemaakt dat
de Grieksche troepen op den linkervleugel aan
het Epirusfront zijn begonnen terug te trek
ken.
Zoowel de „Politika" als de „Vreme" meldden
eenstemmig van de Grieksch-Joego-Slavische grens
dat de gevechten aan het Macedonische front
Woensdag nog voortdurend aan felheid toenamen.
De Italiaansche luchtmacht heeft de Grieksche
stellingen met succes gebombardeerd. Aan het
Epirusfront trekken de Grieken echter terug.
Nader meldt de „Politika" 'dat de Grieken ook
op Macedonisch gebied reeds alle bruggen, alsmede
alle belangrijke wegen ondermijnd en talrijke tank
versperringen opgericht hebben. Lerin is Woensdag
viermaal door de Italianen gebombardeerd.
De Vreme meldt dat de Italianen de Grieksche
stellingen aan het Macedonische front met zeer
goed gericht vuur hebben bestookt. De Grieken
hebben de inwoners van verscheidene dorpen naar
het achterland overgebracht.
DE TOESTAND IN GRIEKENLAND.
ROME, 6 November (D.N.B.) De met den di-
plomatentrein uit Griekenland in Belgrado aange
komen Italianen verklaarden dat de toestand in
Griekenland chaotisch is. Naar Stefani in dit ver
band meldt vlucht de Grieksche bevolking overal
uit de steden naar het platteland, vooral in zuide
lijke richting, alsmede naar Athene, dat totdus-
verre nog geen Italiaansche luchtaanvallen te ver
duren heeft gehad. Ook in de Grieksche hoofdstad
heerscht een groote wanorde. Verkeersmiddelen
ontbreken. De zakenlieden hebben ondanks de ver
ordeningen van den Griekschen minister-president
Metaxas hun zaken gesloten. De Italiaansche vluch
telingen maken melding van mishandeling hunner
landgenooten door de Grieksche bevolking. Vol
gens de mededeelingen van deze vluchtelingen heeft
de opgehitste volksmenigte geprobeerd de wonin
gen en zaken van de Italianen in. geheel Grieken
land, alsmede Italiaansche scholen en zelfs consu
laten te bestormen. In Piraeus moest de Italiaan
sche consul met een revolver in de hand zijn. con
sulaat tegen een woedende volksmenigte verdedi
gen. Op Kreta gelukte het een inspecteur van de
fascistische organisatie met een handvol zwart-
hemden het huis der fascio te verdedigen tegen een
stormloop der menigte.
Ook in andere plaatsen spelen zich dergelijke
(De Westlandsche veilingen maken goede
prijzen voor herfstbloemen door flinke
vraag, zoowel voor het binnenland als
voor export)
Dit is waarlijk goede tijding,
Die mag stemmen tot verblijding,
Bloemen loopen op in prijs;
En de werkers die ze kweeken
Mogen dus van voordeel spreken,
Maar het is ook een bewijs,
Hoe men graag de bloemenkleuren
Zoekt, om zich wat op te fleuren,
Als het buiten grauwer wordt.
Want door bloemen te bekijken
Kan men het bestaan verrijken,
Ook al duren ze maar kort.
Zwijgend staan ze daar te pronken,
Stil en „steelsgewijs" te lonken,
Maar ze spreken toch een taal
Die in stilte meer kan zeggen,
Dan de meeste menschen leggen
In het bloemrijkste verhaal.
tooneelen af. Talrijke Italianen is het gelukt in de
gebouwen van het Italiaansche gezantschap te
Athene te vluchten. Zij konden met den diploma-
tentrein naar het vaderland terugkeeren. De ove
rige Italianen zijn gearresteerd en in concentratie
kampen ondergebracht, die mesetal in de onmiddel
lijke omgeving van militaire centra en voor den
oorlog belangrijke installaties zijn aangelegd.
Ook Schotland
weer aangevallen
STOCKHOLM, 7 Nov. (D.N.B.) In den nacht van
Woensdag op Donderdag begon het eerste lucht
alarm te Londen weer zoo vroeg dat de meeste
menschen niet meer naar hun woningen konden te
rugreizen, maar in de stad moesten blijven. In den
afgeloopen nacfht werden volgens de tot dusver
ontvangen Engelsche berichten voornamelijk Lon
den en omgeving, Zuidwest-Engeland, Zuid-Wales,
East-Anglia, de Midlands en Westelijk Schotland
aangevallen. Een geweldige hoeveelheid brisant-
en brandbommen werd uitgeworpen op Londen en
de industrieele voorsteden. De aanvallen van gis
teravond en vannacht hebben ruim dertien uur ge
duurd. Nieuwe verwoestingen werden aangericht
en nieuwe branden ontstonden, die slechts voor een
deel door de onvermoeide brandweerlieden ge-
bluscht konden worden. Huizen en gebouwen zijn
vernield, deelde Radio Londen Donderdagmorgen
mede zonder verdere bijzonderheden bekend te
maken. Een bijzonder hevige en succesvolle aanval
is vannacht ondernomen op een stad in West-Schot
land, naar alle waarschijnlijkheid Glasgow.