Haarlem's Dagblad Organisatie van het Bedrijfsleven. Huren mogen niet verhoogd worden. Het voedsel voor onze huisdi leren. rri. Winkel vroeg. Storm richt vernielingen in Brabant aan. Aanvallen op Engelsche fabrieken en spoorwegwerken. Begroet door Mussolini en Ciano. Accoord tusschen Indië en Japan. Boter en vetten Artikelen eui. 58e JAARGANG No. 17611 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant- Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro- dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Donderdag 14 November 1940 Abonnementen per week ƒ0.25, per maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regelt ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Groentjes zie rubriek. In ons nummer van Woensdag hebben wij den tekst gepubliceerd van een op dien datum in het Verordeningenblad verschenen besluit van den secretaris-generaal van het departement van Han del, Nijverheid en Scheepvaart. Dit besluit betreft den opbouw van een zelfstandige organisatie ter ontwikkeling van het bedrijfsleven. De lezer krijgt in deze tijden vele verordeningen onder oogen en haar ambtelijke taal is niet voor ieder gemakkelijk verstaanbaar. Des te meer ver dient een verordening als deze dat er op terugge komen wordt, want zij behelst een uiterst belang rijke aangelegenheid, namelijk de eerste stappen in de richting van herziene en geconcentreerde orga nisatie van het bedrijfsleveneen nieuwe ont wikkeling in ons land. De uitvoeringsbesluiten bij de bewuste verorde ning, verschenen in de Staatscourant van Dinsdag, bevatten ten eerste die instelling van een oommis sie, belast met den opbouw van een zelfstandige organisatie ter ontwikkeling van het bedrijfsleven. De samenstelling van die commissie, die gepresi deerd wordt door mr. H. L. Wolterson, directeur van de Rottendamsche Bank, hebben wij eveneens bericht. Zij bestaat uit prominente figuren uit het bankwezen, de industrie en de scheepvaart. En zij heeft uitgebreide bevoegdheden verkregen. Dit beseft men als men nagaat welke voorbereidende maatregelen, geschikt en noodig om een zelfstan dige organisatie van het bedrijfsleven op te bou wen, tot haar competentie behooren. Zij isten eerste bevoegd, bedrijfsorganisaties in te stellen, die als de uitsluitende vertegenwoordiging van de betrokken bedrijfstakken te erkennen en te bepa len, over welk gebied van het bedrijfsleven haar bevoegdheid zich uitstrekt. Zij heeft voorts de macht, bedrijfsorganisaties te ontbinden, te ver eenigen en voorschriften omtrent het beheer en gebruik van haar vermogen te geven. Dat is dus al een zeer verstrekkende bevoegdheid. De commissie kan evenwel nog in veel meer opzichten ingrijpen, namelijk door het statuut van bedrijfsorganisaties te wijzigen of aan te vullen, door voorzitters, di recteuren en andere functionarissen van bedrijfs organisaties aan te stellen en te ontslaan, door voor ondernemers en ondernemingen het lidmaat schap verplichtend te stellen. Ter uitvoering van deze zeer veel omvattende, verantwoordelijke en ingrijpende taak kan de com missie op haar beurt weer oommissies voor afzon derlijke bedrijfstakken, vakken en andere organi saties van het bedrijfsleven instellen en haar taak bepalen. Zij kan aan organisaties opdrachten ge ven met bindende kracht ook voor haar leden. De kosten komen ten laste van de organisaties, die hunnerzijds verplicht zijn, de organisatiecommissie zooveel in haar vermogen ligt te steunen, de ge vraagde inlichtingen te verstrekken en de voor geschreven aangiften te doen. De commissieleden zijn daarbij tot geheimhouding verplicht. Dit alles behelst het eerste uitvoeringsbesluit. In het tweede is bepaald dat het bedrijfsleven U-aar den aard der bedrijven wordt ingedeeld in door de commissie ingestelde en erkende bedrijfs organisaties. Daaromtrent is bij voorbaat vastge steld dat de industrie (waarin ook de krachttoe- drijven begrepen zijn), de handel (waartoe het hötel-, café-, restaurant- en pension-bedrijf gere kend wordt), het bankwezen, het verzekeringswe zen en het verkeerswezen elk in een afzonderlijke organisatie worden ondergebracht. Dat tot de in dustrie ook de krachtbedrijven gerekend worden zal veler aandacht trekken. Men vindt de verkla ring in een volgend artikel van hetzelfde uitvoe ringsbesluit, dat bepaalt dat onder ondernemingen ook de bedrijven van publiekrechtelijken aahd worden verstaan. Dan is er vastgesteld dat de centrale organisaties worden onderverdeeld in hoofd- en zoo noodig vakgroepen, dat zij plaatselijke afdeelingen kunnen instellen en dat de hoofd- en vakgroepen plaatse lijke en gewestelijke afdeelingen kunnen instellen. Dat is een vanoitds bekende vorm. Maar nieuw is weer dat de organisatiecommissie bij algemeene be schikking, in overeenstemming met den secretaris generaal van Handel, Nijverheid en Scheepvaart, de indeeling en ook de grenzen bepaalt van het gebied van het bedrijfsleven, waarvoor de bedrijfs organisaties bevoegd zijn. Door zulke beschikking worden ondernemers en ondernemingen die op dit gebiad werkzaam zijn of hun werkzaamheid er op aanvangen bij de bevoegde centrale organisatie aangesloten. Is een onderneming werkzaam op het gebied van meer dan één bedrijfsorganisatie dan wordt zij als hoofdlid ingedeeld in diegene op welker terrein het voornaamste deel van haar werkzaamheid ligt en in andere organisaties wordt zij vaklid of (ingeval van onbelangrijke of slechts als hulpbadrijf uitge oefende werkzaamheden) niet-betalend bijzonder lid. Dit zijn de voornaamste punten in overzicht ge geven, van deze zeer ingrijpende besluiten van Dinsdag 1.1., die een nieuw tijd in de bedrijfs organisatie inluiden waaromtrent ook uit Frankrijk reeds berichten tot ons zijn gekomen. De commis sie, aan welke de bevoegdheid ïs toegekend om zoo ingrijpend voorbereidend werk te verrichten zij hier vanwege de groote belangrijkheid van haar taak nog eens in volledige samenstelling vex-meld. Zij bestaat uit de heeren: Mi". H. L. Wolterson, directeur van de Rotter- damsche Bankvereeniging, 's Gravenhage, voor zitter; H. C. van Maasdijk, directeur van de N.V. Nederlandsche Bankinstelling, lid, tevens secretaris; leden: F. B. J. Gips, directeur van Gips' Hout handel N.V. 's Gravenhage; J. M. Honig, directeur van Heinekens' Bierbrouwerij Maatschappij, Am sterdam; dr. L. P. Krantz. directeur van de N.V. J. J. Krantz en Zn., Leiden; mr. K. P. van der Man- I dele, voorzitter van de Kamer van Koophandel,| Spoedige regeling te wachten. Uit de vele verzoeken om inlichtingen blijkt, dat ten aanzien van de vraag, of verhooging van de huren van woningen, winkelpanden, bedrijven, gebouwen e.d. geoorloofd is, mis verstand bestaat. In verband hiermede wordt er de aandacht op gevestigd, dat krachtens de verordening van den opperbevelhebber van het Duitsche bezettingsleger van 17 Mei j.l. de verhooging van alle prijzen en diensten is verboden, onder welk verbod ook deze huren vallen. Zoolang dit verbod niet door een regeling terzake is vervangen, blijft het van kracht. Een definitieve regeling, die terugwerkende kracht zal hebben tot 9 Mei 1940, kan echter binnenkort worden tegemoetgezien. (A.N.P.) Geen aanleiding tot bezorgdheid. De voedselvoorziening van onze huisdieren baart in dezen tijd natuurlijk meer zorgen dan anders. Men behoeft daarom echter, zoo werd ons van des kundige zijde verzekerd, nog geen pessimisme te koesteren want een hond of een kat kan nu een maal meer verdragen dan een mensch. Nu echter paarden-, lams-, schapenvleesch buiten de distri butie valt is er wel allerminst reden de toekomst donker in te zien. Laat men daarbij toch nooit ver geten, dat huisdieren geen menschen zijn en ge makkelijker van menu kunnen veranderen zonder dat ze er schade van lijden. Het aanpassingsvermo gen van dieren is verrassend groot. Nee, zei onze zegsman voor eenige bezorgdheid is absoluut geen reden. - 'ÜSMÉt •w-1 i 1 "t,- Waschdag op Urk, het eiland, dat binnenkort geen eiland meer zal zijn, nu de Meerdijk van den Noord-Oostpolder zijn voltooiing nadert. (Foto Pax Holland.) Zie de maan schijnt door de boom en, En (dit is een oud relaas) "t Heerlijk avondje gaat komen, 't Avondje van Sinterklaas Ja, het avondje komt nader En nu vraagt de winkelier: Zoon en dochter, moeder, vader, Doet u ons één groot plezier. Kom vroegtijdig bij ons koopen, Wacht niet tot den laatsten dag, Blijf niet vaag met plannen loopen, Maar kom binnen, sla uw slag, Niet slechts vroeg, geteld in dagen, Hoewel dat ook danig geldt, Maar, als wij u mogen vragen. Ook vroeg, naar het uur geteld. Nu vindt u nog ruimschoots keuze, Straks is die misschien maar klein, Daarom dient voor u de leuze: Winkel dit jaar vroeg te zijn. Kies ook vroege winkeluren Niet in halve duisternis En laat u geen pakje sturen, Dat licht mee te nemen is. Ons met drukte overstelpen, Dat is best in dezen tijd, Maar wil ons daarbij ook helpen, Op het punt van moeilijkheid. Rotterdam; W. H. de Monchy, directeur van de Holland-Amerika-Lijn, Rotterdam; mr. B. J. M. van Spaendonck, secretaris van de Alg. Kath. Werk geversvereniging, Tilburg; T. J. Twijnstra, direc teur van U. Twijnstra's O lief abrieken N.V., Maarssen. R. P. Steun aan slachtoffers van bominslagen. Uitkeering zal de volgende week beginnen. Gelijk reeds destijds werd medegedeeld heeft de afdeeling Haarlem van het Nederlandsche Roode Kruis een zeer belangrijk deel van haar najaars- ccllecte aan den burgemeester van Haarlem ter hand gesteld, teneinde aan de slachtoffers van bominslagen te Haarlem aanvullenden steun te kunnen verleenen, behalve dien, welke door de aangewezen officieele instanties is of zal worden verleend. De burgemeester heeft aan dit verzoek gaarne gevolg gegeven en na een nauwgezet onderzoek thans aan 94 personen bedragen, varieerende tus- schen 10 en 150 toegekend. De uitbetaling hier van zal de volgende week beginnen. De burgemeester maakt van deze gelegenheid gebruik, om het bestuur van de afdeeling Haarlem van het Nederlandsche Roode Kruis, de collectanten en allen die zich voor dit werk verdienstelijk heb ben gemaakt, zijn hartelijken darde te betuigen. DE HALSSTARRIGEN. Die zijn er nog steeds onder de wielrijders te Haarlem. Woensdag zelfs 97! Hiervan verbaliseerde de politie 22, die niet voldoende rechts van reden; 17 die geen richting aangaven en 16 wegens het rijden met onvoldoende verlichting. De overi gen kregen een bekeuring voor andere overtredin gen. Martinustoren te Weert gedeeltelijk ingestort. AMSTERDAM, 14 November. (A.N.P.) De zware storm, welke vannacht boven ons land woedde, heeft op talrijke plaatsen zware schade aangericht. Vooral in Brabant raasde de wiriid zoo hevig, dat velen den nacht gekleed in de huiska mers hebben doorgebracht om bij gevaar onmiddel lijk naar buiten te kunnen vluchten. Het oostelijk deel van deze provincie kreeg het het zwaarst te verduren. Te Weert stortte de prachige, oude Martinustoren gedeeltelijk in, terwijl ook aan de Majellakerk te Oss ernstige schade werd aangericht. Te Oss woedde de storm met ongekende kracht en vele bewoners hebben gedurende den nacht geen oog dicht kunnen doen. Bij de eerste, hevige wind vlagen werden boomen ontworteld en vlogen de dakpannen van de huizen, zoodat de straten wel dra met scherven waren bezaaid. De voornaamste schade kreeg de R.-K. St. Gerardus Majellakerk. welke op den hoek van den Berchumscheweg en den Linkensweg staat. Een stormvlaag lichtte een stuk van circa 50 M2. uit het dak en slingerde leien en daklijst tot ver in de omgeving weg. Het woonhuis van de familie Heymans aan den Berchumscheweg kon eveneens de kracht van den wind geen weerstand bieden en stortte nagenoeg geheel in, terwijl ook op tal van andere plaatsen in de gemeente huizen werden beschadigd. Ook in de omgeving van Oss werd schade aangericht, in het bijzonder aan boerenbedrijven. Men had zich echter op het ergste voorbereid, zoodat nergens persoonlijke ongelukken zijn voorgevallen. TRAGISCH VOORVAL MET BEJAARD ECHTPAAR. Te Utrecht is een groote reclameschutting op het Vreeburg met donderend geraas omgewaaid. In het Wilhelminapark werd een aantal boomen ont worteld. Een tragisch voorval heeft zich afgespeeld op de Vecht bij de Kloosterlaan. Op enkele meters van den kant lag een woonschuitje gemeerd, waarin een echtpaar woonde. De vrouw is 69. de man 70 jaal oud. Door den storm woei een boom langs den kant om en kwam precies op het schuitje terecht. Door den geweldigen slag raakte het lek en begon te zinken. In nachtgewaad vluchtte het echtpaar naar dek, doch in het donker hadden zij geen gelegen heid om aan wal te stappen. Steeds meer zakte het woonschuitje in de diepe Vecht en met den dood voor oogen riepen de menschen, die inmiddels tot den hals in het water stonden, om hulp. Omwonen den trachtten de oude menschen te redden, doch eerst nadat het echtpaar eenige uren in het water had doorgebracht kon het worden gered. De oudjes waren er ernstig aan toe. Per auto van den G. G. en G. D. zijn zij naar het Stads- en Aca demisch ziekenhuis vervoerd, waar zij ter verple ging zijn opgenomen. Duitsche luchtmacht boven Londen en Zuid-En geland. BERLIJN, 13 November (D.N.B.) Duit sche snelle bommenwerpers hebben Woens dag Londen en Zuid-Engeland aangevallen, hoewel boven Engeland een dikke mist hing. De Duitsche vliegtuigen konden, naar het D.N.B. verneemt, gebruik makend van gaten in het wolkendek, in handig uitgevoerde aanvallen fabrieken en spoorwegwerken met bommen van elk kaliber bestoken. De Engelschen tracht ten, met hun jagers de aanvallen der Duitsche gevechtsvliegtuigen af te slaan en de Messer- schmittjagers aan te vallen. Daarbij werd een Hurricane neergeschoten. Een andere Hurri cane en een Spitfire doken zwaar getroffen door de wolken, zoodat met hun verlies kan worden gerekend. Daarentegen is slechts één Duitsch vliegtuig niet op zijn basis terugge keerd. Voorts verneemt het D.N.B. van het opperbevel der Duitsche weermacht: Boven het Kanaal en het Britsche eiland woedden in den nacht van Dinsdag op Woensdag hevige stormen. Desondanks zetten de Duitsche gevechts formaties in onafgebroken aanval de vergeldings- vluchten op Londen voort. Zware treffers werden geplaatst op de verkeersinstallaties in het noord westen der stad. Ook in het West India Doek en in andere deelen van Londen ontstonden gewel dige ontploffingen. Voorts waren Liverpool en Co ventry, alsmede plaatsen aan de Kanaalkust het doel van hevige aanvallen. MISLUKTE LUCHTAANVAL OP BERLIJN BERLIJN, 13 November (D.N.B.) Enkele vij andelijke vliegtuigen hebben Woensdagavond ge tracht een aanval op de rijkshoofdstad te onder nemen. Door het krachtige afweervuur slaagden zij er evenwel niet in door de grens der versper ring te breken en tot beven de binnenstad te komen Reeds boven den buitensten gordel van voorsteden ontdeden zij zich van hun bommen, die lukraak op woonwijken terecht kwamen. Daarbij ontston den enkele dakbranden, die snel gebluscht konden worden. Verder is er geen schade. BOMMEN OP BOULOGNE. BOULOGNE, 13 November (D.N.B.) Terwijl de burgerij in de kerken bijeenkwam voor een plechtig requiem voor de gevallenen, is de stad door Engelsche vliegers aangevallen. Militaire suc cessen bereikten de Engelschen niet, doch onder de burgerbevolking werden menschen gedood en ge wond. ENGELSCHE MEDEDEELING. STOCKHOLM, 14 Nov. (DNB) Het Britsche mi nisterie van luchtvaart en het ministerie voor bin- nenlandsche veiligheid deelden hedenmorgen weer uitsluitend mede dat bij de luchtaanvallen op En geland in den nacht van Woensdag op Donderdag bommen gevallen zijn in een district van Londen en op bepaalde plaatsen in het Oosten en Zuidoosten van Engeland. Het eerste alarm duurde ongeveer een uur. Spoedig na afloop van het eerste alarm werd opnieuw alarm gemaakt. Duitsch gehl waarmee betaald kan worden. De vraag wordt ons gesteld, welke Duitsche waarden buiten de Reichs-Kassenscheinen thans kunnen worden aangenomen. Blijkbaar geeft dit in diverse zaken moeilijkheden. Het antwoord op deze vraag luidt als volgt: In betaling kan worden aangenomen: Duitsch bank papier, zilveren Duitsche munten (van 2 en 5 Mark) koperen Duitsche munten (van 5 en 10 pfennig) en rentemarken, die in coupures van 1, 2 en 5 Mark voorkomen. Alles tegen den koers van 75,19. Een Mark wordt dus berekend tegen 75.19 cent. Geadviseerd wordt, deze Duitsche waarden na ontvangst met een bank te verrekenen. Antonescu te Rome Ook Von Ribbentrop confereerde eenige uren met Molotof. BERLIJN, 14 November. (D.N.B.) De rijksmi nister van buitenlandsche zaken Von Ribbentrop heeft Woensdagavond met den Russischen volks commissaris van buitenlandsche zaken, Molotof, een onderhoud gehad dat een paar uur duurde. ROME, 14 Nov. (Stefani) De speciale trein met het hoofd der Roemeensche regeering, ge neraal Antonescu, en den Roemeenschen minis ter van buitenlandsche zaken, prins Sturdza, en de personen van hun gevolg, is hedenoch tend om 10 uur te Rome aangekomen. Op het perron, dat rijk getooid was met de Italiaan- sche en Roemeensche vlaggen, wachtte Musso lini de komst van zijn hoogen gast af. De Duce was in gezelschap van zijn minister van buiten landsche zaken, graaf Ciano, de andere minis ters, de secretaris der fascistische partij, de onderstaatssecretarissen, de chef van den gene- ralen staf der militie en verschillende andere burgerlijke en militaire autoriteiten. De begroeting tusschen den Duce en generaal Antonescu was zeer hartelijk. Na voorstelling van de wederzijdsche ministers van buitenlandsche zaken, schreden de Duce en generaal Antonescu langs de op het perron opgestelde eerecompagnie, terwijl de beide volksliederen gespeeld werden. Bij het verlaten van het station, werden de hooge gas ten door de bevolking van Rome hartelijk toege juicht. Ook het stationsplein was met talrijke vlag gen der beide landen getooid. In gezelschap van graaf Ciano en van den minister van volksopvoe ding Pavolini reden de Roemeensche gasten naar de villa Madama, waar zij tijdens hun verblijf te Rome zullen logeeren. Een talrijke menigte juichte hen langs de met vlaggen getooide straten geest driftig toe. De andere leden van het Roemeensche gezelschap reden naar een hotel ter plaatse om zich vandaar eveneens naar de villa Madama te begeven j en vervolgens gezamenlijk kransen neer te leggen op het koninklijk graf in het Pantheon en hulde te betuigen aan den Onbekenden Soldaat alsmede aan I degenen die voor de fascistische revolutie gevallen I zijn. J Japan krijgt 1.8 millioen ton olie. AMSTERDAM, 13 Nov. (A.N.P.) Te Bata via werd heden bekend gemaakt, dat de on derhandelingen tusschen de Bataafsche Pe troleum Maatschappij en de Nederlandsche Koloniale Petroleum Maatschappij, eenerzijds en de vertegenwoordigers der Japansche olie- belangen anderzijds, geëindigd zij" met een accoord. Over dit accoord deelt een particulier com muniqué het volgende mede: thans is voorzien in contracten van zes maanden tot een jaar, waarbij Nederlandsch-Indië aan Japan jaar lijks 760.000 ton ruwe olie en 650.000 ton olie producten zal leveren boven het kwantum, dat reeds jaarlijksch door Nederlandsch-Indië aan Japan wordt geleverd. Met inbegrip van dit laatste zal Japan nu een jaarlijksche hoeveel heid van 1.8 millioen ton olieproducten ont vangen. Bon 17 van de boterkaart en vetkaart geeft recht op een half pond boter of margarine 's GRAVENHAGE, 14 Nov. (ANP) De secretaris generaal, waarnemend hoofd van het departement van landbouw en visscherij maakt bekend, dat met betrekking tot boter en margarine een wijziging in de distributie is gebracht, welke van belang is voor de houders van boterkaarten. Gedurende het tijdvak van Zaterdag 16 Novem ber tot en met Vrijdag 22 November a.s. geeft de met „17" genummerde bon van de boterkaart niet uitsluitend recht op het koopen van een half pond boter, maar naar keuze van den gebruiker op het koopen van een half pond boter óf een half pond margarine. De aandacht wordt er met nadruk op gevestigd, 4 dat het in het voornemen ligt deze faciliteit uit sluitend voor bepaaldelijk daartoe aangewezen bon nen van de boterkaart te verleenen. Men meene dus niet dat in den vervolge op de boterkaart steeds naar keuze boter of margarine verkrijgbaar zal zijn. Ook de met ,17" genummerde bon van de vet kaart geeft gedurende genoemd tijdvak recht op het koopen van een half pond boter of een half pond margarine. De bonnen, die op 22 November as. nog niet ge bruikt zijn, blijven voorts nog geldig tot en niet Vrijdag 29 November a.s. Tot laatstgenoemden da tum kan bon „17" van de boterkaart dus gebruikt worden voor het koopen van boter of margarine. De detaillisten, die opplakvellen met bonnummers „17" van de boterkaart inleveren, zullen van den distributiedienst een toewijzing „margarine" ont vangen. Deze toewijzing geeft recht op het koopen van margarine of boter, dan wel van elke soort een bepaald gedeelte, naar keuze van den detaillist. De handelaren dienen er bij de bevoorrading van hun bedrijf rekening mee te houden, dat het voornemen is, in de naaste toekomst nog een of meer bonnen van de boterkaart aan te wijzen voor het koopen van boter of margarine naar keuze. De zoo juist van een vlucht naar vijandelijk gebied teruggekeerde Duitsche machine wordt onmiddellijk weer startklaar gemaakt. (Foto Weltbild.) HEDEN: 8 PAGINA'S R. P.: Organisatie van het bedrijfs leven. pag. I P. Gasus: Winkel vroeg. pag. 1 Uit de Pers. 2 J. B. Schuil: Vondel's Peter en Pauwels. pag. 2 Flitsen: Moeilijk besluit. pag. 3 Laatste Berichten pag. 7 Voor veilingen en winkels in tweedi handsch goederen gelden ook de textiel-distributie-bepalingen. pag. 3 Een wijziging van het deviezenbe- sluit pag 3 De belangrijke verklaringen van Joseph Kennedy. pag. 5 ui f

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 1