Haarlem's Dagblad Kunst in den Raad. Een Hulpmiddel. Het suikerrantsoen tijdelijk vergroot Winterhulp, Tledecland. Dader van aanslag te Leidschendam gearresteerd De gasprijs te Haarlem Poging tot winkeldiefstal in Amsterdam. De aanvallen op Engeland Blok tegen den ouden Europeeschen toestand Thailand ontkent Artikelen enz. 58e JAARGANG No. 1761? Uitgave Loureris Costei, Maatschappij voot Courant- Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groots Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro- dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Donderdag 21 NovemiJer 1940 Abonnementen per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, loss® nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regel# ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per regel Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Groentjes zie rubriek. De Haarlemsche gemeenteraad heeft zich Woens dagmiddag veelvuldig met kunstzaken bezig ge houden. Er stonden wel andere dingen op de agenda, die juist van iedere kunstzinnige aantrek kelijkheid gespeend waren, zooals de aankoop van een rioolzuig-automobiel, een crediet voor de ver andering van een autostamper en een „afvalver- ordening", dewelke meebrengt dat aan tweeëntach tig schillenboeren het ophalen van etensresten is opgedragen, maar ondanks deze onwelriekende en onwelluidende intermezzo's hadden de Muzen toch de overhand. Muziek, tooneel en schilderkunst kwamen alle aan de orde en bovendien interesseer de zich men voor het stadsdécor door een verorde ning tegen ontsierende reclame, die indertijd al in beginsel was aangenomen vast te stellen. Daar was ten eerste de H.O.V., die den avond tevoren nog bewezen had hoeveel belangstelling zij tegenwoordig trekt door een Paedagogisch Concert voor een zoo dichte menigte te geven, dat zelfs een deel van het publiek op het podium moest plaats némen. De Raad, die onlangs de subsidie verhoogd heeft, bleek nu bereid ook een aandeel te nemen in de dekking van het pog steeds aanwezige tekort der orkestvereeniging, dat f 6000 bedraagt. Twee duizend gulden uit het Fonds voor Kunsten en Wetenschappen werden hiervoor bestemd. Dit on der voorwaarde, dat vrienden van de H.O.V. de overige vier mille zullen verschaffen. Zoo heel een voudig lijkt het nakomen van deze voorwaarde in. een tijd als de huidige nog niet, maar de belang stelling voor het'orkest is hooger genoteerd dan ooit tevoren. En ik ben geneigd in te stemmen met den ervaren ouden muziekminnaar, die mij op een veel zwarter oogenblik in de bewogen historie der vereeniging verzekerde dat zij immer stand zou houden. Hebben wij trouwens al niet meer dan 125 jaar ons stedelijk orkest? Het bleef niet bij dit eene beroep op het Fonds voor Kunsten en Wetenschappen, dat mondeling altijd wordt aangeduid als het Frans Hals-Potje en herinnert aan die schoone tentoonstelling, waarop de gemeente zoo'n mooie winst maakte. De heer Johan Visser wou er nog eens f 2000 uit halen om werken van Haarlemsche beeldende kunstenaars aan te koopen. De burgemeester zei bedenkelijk dat het de vraag is of dit nog wel beschikbaar ge steld kan worden, zoodat de bodem van het potje blijkbaar al door de zilverlingen heen zichtbaar wordt. Maar B. en W. zullen er praeadvies over geven en laat ons hopen dat het gunstig zal zijn. Dat f 250 gemeentesubsidie werd verleend aan het Nederlandsch Tooneel voor een opvoering van Peer Gynt te Haarlem maakte ook een prettigen indruk en raakte opnieuw de H.O.V., die immers bij de vele opvoeringen van dit werk Edvard Grieg's begeleidende muziek onder leiding van L. M. G. Arntzenius vertolkt: Ik heb mij laten vertellen dat de Amsterdamsche dirigent zeer ingenomen is met het orkest, hetgeen tevens een compliment inhoudt voor zijn Haarlemsche collega's, Verhey en Adam. Ook bij deze subsidie werd het geduldige potje weer aangesproken en het vermoeden rijst dat bin nenkort maatregelen zullen moeten worden ver zonnen om het opnieuw te vullen. Zou het blijvende bestaan van een Fonds voor Kunsten en Weten schappen niet zeer gewenscht en aantrekkelijk zijn? Het was intusschen nog niet uit met de beharti ging van de Kunst, want B. en W. vroegen f 3560 voor herstel en verbetering van het orgel in de Ge meentelijke Concertzaal, dat indertijd in het Am sterdamsche Paleis voor Volksvlijt stond 'en toen bijtijds door een vermogend man voor Haarlem werd aangekocht. Bijtijds, want het Paleis ging la ter in vlammen op, zooals u zich herinneren zult Het is een schoon instrument en geldt als een ju weel onder zijn soortgenooten maar het eischt zijn onderhoud, dat niet goedkoop is. En dit bracht zakelijke raadsleden ten eerste op de gedachte, dat het Rijk wel wat mee kon betalen maar de voorzitter wees deze illusie van de hand en ten tweed" de opmerking dat het orgel te weinig gebruikt wordt. Hetgeen juist is. De heer Geluk vroeg of dat niet veranderen kan en zei dat de stadsorganist heeft aangeboden, het op Woensdag middagen te bespelen. B. en W. zullen dit in gun stige overweging nemen. En toen vroeg het college nog eens een dikke vijfduizend gulden voor nieuwe stoelen in de bij zalen van het Concertgebouw en aangezien het zoo lang militairen heeft geherbergd wou de heer Hooy ook nu een beroep op het Rijk doen om in de kosten bij te dragen. De voorzitter zal het nog eens bekijken. Tegen ontsierende reclame zijn verordenende bepalingen aangenomen, die in hoofdzaak vaststellen dat men vergunning moet hebben als rrten aan een gevel, in een tuin of aan een hek reclames boven een zekere maat wil aanbrengen. Een goede maat regel. Want al loopt het in Haarlem nog geenszins de spuigaten uit met de atadsontsiering, er zijn andere steden waar dat wel het geval is en die bewijzen dat men ook deze dingen in de hand fïioet weten te houden. Overigens zat er nog iets in deze verordening, namelijk een aardig juridisch gevalletje en drie advocaten in den Raad smulden daaraan tot burgemeester de Vos van Steenwijk, die doctor bi de wis- en natuurkunde is, hen met de logisch® oplossing van een wiskundig-werkend brein uit hot juridische web verloste. Hetgeen tot de gedacht® leidt, dat het wellicht veel nut en voor al veel tijdwinst zou opleveren als juridische com missies steeds door wiskundigen voorgezeten wér den. R. P. Versterking van liet Britscli-Indische leger. NEW YORK, 21 November (DNB) De minister voor Indië, Amery, heeft in het Lagerhuis mede gedeeld, dat men voornemens is het Britsche leger in Indië van 160.000 tot 500.000 man te verhoogen, 60.000 man Indische troepen staan in de Maleische »taten en in het Midden-Oosten. (Witte randen om brieven bussen en witte huisnum mers op zwarten grond ver lichten het werk van postbode 'en krantbezor gers.) Overal wordt er gesproken Over 't witte nummerbord, En daarvoor een lans gebroken, Hopend dat het mode wordt. En daar voegt men dan intusschen Het verzoek bij bovendien: Wilt u ook uw brievenbussen Van een witten rand voorzien? Ik verklaar dat 'k van mijn zijde Graag een duit in' 't zakje doe, Want in deze donkre tijden Is daar alle reden toe. Zij, die in den prillen morgen. Of als 't 's avonds duister is, Nog iets hebben te bezorgen, Werken dikwijls op den gis, Als de bus en nummerborden, Slechts zeer moeilijk zijn te zien, En dit zal nog erger worden, Vergeet dat niet bovendien. De bestellers van uw brieven, De bezorger van uw krant, Vragen: wilt u ons believen Met uw hulp in dezen trant? Dat zal onze taak verlichten En, als wij in vlotten gang Ons bezorgingswerk verrichten Is dat toch ook uw belang. Straks komen de kortste dagen, Dan wordt het het meest benard, Zwart op wit wil ik dus vragen: Geef hun 't nummer wit op zwart.. Voor de komende feestdagen. De secretaris-generaal, waarnemend hoofd van het departement van Landbouw en Visscherij maa'kt het volgende bekend met betrekking tot de distributie van suiker. Met het"oog op de in de maand December val lende feestdagen zal het suikerrantsoen tijdelijk worden verhoogd. Daartoe is bepaald, dat de met „16" genummerde bon van het algemeen distri butiebonboekje gedurende het tijdvak van Zater dag 23 November tot en met Vrijdag 6 December a.s., dat is dus gedurende een periode van 14 da gen, recht geeft op het koopen van een kilogram suiker. Na afloop van deze periode zal nogmaals een bon voor een kilogram suiker voor een tijdvak van 14 dagen worden aangewezen. Oostenrijkscke oud-minister vrijgesproken. Ministerialrat Schier veroordeeld. Het D.N.B. meldt: Woensdagmiddag heeft het Landgericht te Weenen vonnis gewezen in het proces tegen den vroegeren buitengewonen gezant en gevolmachtigd minister Eduard Lud- wig, den vroegeren Ministerialrat Benjamin Schier en hun medeverdachten, die zich hadden te verantwoorden in verband met onregelmatig heden bij het fonds van de bondskanselarij. Schier werd veroordeeld tot 2l/a jaar zware kerkerstraf. Ludwig en de regeeringsraad Ha- nisch werden vrijgesproken. - 'i-ffi W - su Een Zaansch trckjacht, dateerende uit de 18de eeuw, geëxposeerd op de tentoon stelling „Het schip van 1600 tot 1900" in het Scheepvaartmuseum te Amsterdam. (Foto Pax Holland.) Mr. A. J. Backer tof Provinciaal Directeur voor Noordholland benoemd. Als Provinciaal Directeur voor Noordholland van de Stichting „Winterhulp Nederland" is aangeivezen Mr. A. J. Backer, administrateur ter Provinciale Griffie van Noordholland. Het bureau van den Pro vincialen Directeur is gevestigd aan het Kenaupark no. 1 te Haarlem, Telefoon 11916. Het bureau be schikt voorloopig over het vereischte personeel, zoodat het geen zin heeft zich voor een bezoldig de betrekking aan te melden. Vrijwilligers voor het winterihulpwerk worden verzocht zich bij de plaat selijke bureaux op te geven. De Winterhulp in Haarlem. De collecte en Andere Middelen. De Burgemeester, Directeur van Winterhulp Ne derland afd. Haarlem, zendt ons het volgende com muniqué: Het publiek zal kennis hebben genomen van de affiche, waarin de Directeur-Generaal van Win terhulp Nederland de ingezetenen opwekt tot krachtdadige medewerking voor het welslagen van de collecte, die in deze gemeente op 30 November a.s. zal worden gehouden. Deze oproep wordt door den Directeur van Winterhulp Nederland» afd. Haarlem tén krachtigste ondersteund. Om het doel van de stichting Winterhulp te be reiken kan evenwel niet worden volstaan met het houden van een collecte. Ook op andere wijze zal het publiek in de gelegenheid dienen te worden gesteld zijn belangstelling en zijn offervaardigheid toonen. Dit kan o.a. geschieden door het geven van tooneelvoorstellingen en andere publieke verma kelijkheden, waarvan de opbrengst voor de Win terhulp wordt besteed. De Directeur zal gaarne opgave ontvangen van hen, die bereid zijn in deze richting werkzaam te zjjn. Het organiseeren van dit deel van den arbeid van Winterhulp eischt een speciale kennis. Wanneer iemand hiervoor geschikt is en hij is bereid deze aan te wenden in het belang van Winterhulp, dan zal de Directeur daarvan gaarne mededeeling ont vangen. Reeds vroeger werd bekend gemaakt, dat als penningmeester van Winterhulp voor Haarlem zal optreden de gemeente-ontvanger, de heer D. An drea. Stortingen voor de stichting worden door hem gaarne tegemoetgezien op zijn girorekening no. 395300 ten name van den penningmeester van Winterhulp Nederland afd. Haarlem. BASIS VOOR LUCHTSCHEPEN IN FLORIDA? WASHINGTON, 21 Nov. (D. N. B.) Het voorstel van den commandant van hel vliegveld Lakehurst, Rosendahl, om een basis voor lucht schepen te bouwen in Florida, heeft, naar de minister van Marine, Knox, in de persconferen tie meedeelde, een gunstige ontvangst gehad. De basis zal waarschijnlijk in de buurt van Miami aangelegd worden. Politieke motieven waren zijn drijfveer Naar het A.N.P. van de zijde van de politie wordt medegedeeld heeft men den dader van den aanslag op het huis van burgemeester Banning van Leidschendam gearresteerd. De Tel. meldtnog nader: De dader, de 27- jarige winkelbediende W. A. K. werd in zijn woning aan de Damlaan aangehouden. Bij een huiszoeking wexxl in zijn slaapkamer de revolver gevonden, waarmee de schoten zijn gelost. K. heeft een volledige bekentenis afgelegd en o.a. medegedeeld, dat hij, toen hij de schoten op de beide woningen loste, onder drankinvloed zou hebben verkeerd. Politieke motieven schijnen hem tot deze daad te hebben gebracht. Vermoedelijk heeft hij geen medeplichtigen gehad. De man is in het politiebureau te Leidschendam ingesloten en zal morgen op transport worden gesteld naar Den Haag om voor den officier van Justitie te worden geleid. De spoedige arrestatie is een succes voor den Leidschendamsche burgemeester, den heer H. A. C. Banning, onder wiens leiding de politie de zaak wist op te helderen. De aangehoudene schijnt vroe- ker nimmer met de politie in aanraking te zijn ge weest Binnenkort verhooging met cent per M3 Ingevolge de „Prijzenverordening" mogen de ge meenten de prijzen van het gas alleen verhoogen als dit noodig geworden is door stijging van de fabricage-kosten. Bij het berekenen daarvan mag slechts in aanmerking genomen worden hetgeen de gasfabriek voor de steenkolen moet betalen en wat zij terugontvangt voor de cokes. Dat wil dus zeggen, dat buiten beschouwing blijft het feit of de gasfabriek meer moet uitgeven voor onder- boud, of andere dingen. Een gemeente mag den gasprijs met y2 cent per M3. verhoogen als de kostende prijs van het gas met ten minste 1/4 cent gestegen is. Het gemeentebestuur heeft becijferd, dat op dit oogenblik de kostende prijs van het gas te Haarlem met 1/5 cent gestegen is. Er mag dus tot verhooging met y2 cent worden overgegaan als die stijging van 0.2 cent tot 0.25 cent oploopt. Of het daartoe spoedig zal komen Is natuurlijk nog niet met zekerheid te zeggen. De gemeenteraad heeft het college van B. en W. gemachtigd om in dat geval zelfstandig tot gasprijsverhooging te besluiten. Tot heden stelde de raad den gasprijs vast. Pleidooi voor autarkie in Oost-Azië. Kobajasji aan het woord. Domei meldt uit Osaka: Op een vergadering van de Japansche Kamer van Koophandel en Industrie heeft de minister van Handel en Nijverheid, Kobajasji, verklaard dat ten gevolge van den Europeeschen oorlog de industri- eele productie van Japan geheel gereorganiseerd moet worden in overeenstemming met den nieuwer internationalen toestand, die uit het driemogend- hedenverdrag voortvloeit. Tevens moet de nationale verdediging op den hoogsten trap van organisatie worden gebracht door het tot stand brengen van een zoo groot mogelijke autarkie in Oost-Azië Dit moet bereikt worden door de tenxxitvoerlegging van het plan tot economische ontwikkeling van het Groot-Oost-Aziatische gebied van gemeenschappe lijke welvaart. Boven een vrij liberaal bedrijfs leven moet de voorkeur worden gegeven aan een gecontroleerde economie. Het openbare belang gaat voor andere belangen. DE OORLOG TER ZEE. Aan boord van een Duitschen oorlogsbodem worden bevelen over gebracht door middel van de vlaggenseinén. (Foto Weltbild.) Drie inwoners van Haarlem gearresteerd Woensdagmiddag trachtten in een der groote warenhuizen te Amsterdam twee vrouwen, daarin bijgestaan door den echtgenoot van een hunner een paar japonnen te stelen. Zooals dat gewoonlijk gaat wilden zij er een koopen en maakten zij van de gelegenheid gebruik snel enkele ander in haar tasch te stoppen. De winkeljuffrouw zag het en waarschuwde onmiddellijk de politie. De man zag, dat de opzet was mislukt en nam de beenen. Eenigen tijd later kwam hij echter terug om te zipn, wat er van zijn vrouw was geworden. Hij liep daarbij rechtstreeks in de armen van een rechercheur. Alle drie, inwoners van Haarlem, zijn voorloopig in het bureau Warmoesstraat op gesloten. Stad in de' Midlands zwaar getroffen Van seconde tot seconde vielen bommen NEW YORK, 21 November (D.N.B.) Ame- rikaansche correspondenten melden uit\Lon den, dat gisteravond van het invallen van de duisternis af wederom golven Duitsche bom menwerpers boven Londen en een aantal steden in Zuid-West-Engeland, Wales en de Midlands hebben gevlogen. De hoofdaanval was volgens deze corresponden ten gericht op een stad in de Oostelijke Midlands, in de nabijheid van Coventry en Birmingham. Met tusschenpoozen van een seconde vielen de bom men. Van minuut tot minuut werd de aanval heviger. Het was de zwaarste aanval op de Oos telijke Midlands sedert het uitbreken van den oorlog. Ook het hevige versperringsvuur van het Engelsche afweergeschut kon de Duitsche bom menwerpers niet op een afstand houden. Reeds gedurende het eerste uur van den aan val veroorzaakten onophoudelijke ontploffingen een oorverdoovend lawaai. Te Londen slaat men de verplaatsing van het zwaartepunt der Duitsche luchtaanvallen naar de industriecentra met bezorgdheid gade. Te Shef field, Glasgow, Birmingham en Liverpool bereidt men zich avond aan avond op de hevigste aan vallen voor. Ook de voortdurende aanvallen op de Britsche scheepvaart wekken steeds meer be zorgdheid. De Engelsche bevolking is van oordeel, dat de Duitsche vliegtuigbestuurders, die met deze aanvallen belast zijn. even goed in het nacht- vliegen zijn geoefend als de Duitsche gepantserde divisies waren voorbereid voor de aanvallen in Polen. Instemming van Rusland verkregen* Ook Roemenië zal toetreden Stefani meldt uit San Sebastian: Volgens de eerste indrukken van internationale kringen, verplichten alle leden der coalitie zich van heden af een blok te vormen tegen den terug keer van den toestand welke in Europa bestond voor het uitbreken van het conflict. Dezelfde kringen zijn van meening, dat na Hongarije Roe menië tot het drielandenpact zou kunnen toetre den, hetgeen van groote moreele beteekenis zou zijn. De diplomatie van de as houdt gelijken tred met de politiek van alle landen. Van dit geheel zullen ixi Europa alleen zijn uitgesloten Zwitser land en Zweden, die zelf ertoe zullen moeten over gaan zich in te schakelen, tenzij zij er de voorkeur aan geven in Europa te verblijven als twee vreem de lichamen. De positie van Portugal wordt in direct bepaald via Madrid. De instemming in be ginsel van Rusland is verkregen en dit zou het geheim zijn van de reis van Molotof naar Berlijn, Griekenland, dat zich tegen den eensgezlnden wil van Europa verzet heeft, zal het lot van zijn ver dwazing tegemoet gaan. Turkije zal door de om standigheden genoopt worden zich liit te spreken voor of tegen de nieuwe orde in de Middellandsche Zee. Europa en Azië. De solidariteit van Japan en de instemming van Rusland geven aan de coali tie het karakter van een anti-Britsch wereld eenheidsfront. Ten aanzien van dezen uitgespro ken wil zou een ingrijpen van de Ver. Staten ge lijkstaan met een oorlogsverklaring aan de wereld. Het zal Roosevelt moeilijk vallen het Amerikaan- sche volk die opvatting te doen aanvaarden, want dit vofic is uit alle Europeesche rassen samenge steld. De Duitsche volksgroep in Roemenië. BOEKAREST. 21 November (DU.B.) Gene raal Antonescu heeft een wetsdecreet geteekend en ter publicatie vrijgegeven betreffende de Duit sche volksgroep in Roemenië. Dit wetsdecreet luidt: de Duitsche volksgroep in Roemenië krijgt rechtspersoonlijkheid en draagt den naam van „Duitsche volksgroep in Roemenië" Als vertegen woordigend lichaam voor de Duitsche volksgroep in Roemenië treedt op de Nationaal-Socialistische Duitsche Arbeiderspartij (N.S.D.A.P.)Zij wei-kt in het kader van den Roemeenschen nationalen legionnairen staat. Met goedkeuring van den. lei der van den nationalen legionnairen staat vaar digt de Duitsche volksgroep in Roemenië binden de bepalingen voor haar leden uit, teneinde haar nationale leven te handhaven en te versterken. De Duitsche volksgroep in Roemenië kan naast de vlag van den Roemeenschen staat, de vlag van het Duitsche volk hijschen. Syrië achter maarschalk Pétain. Radiotoespraak van den Hoogen Commissaris Puaux, De Hooge Commissaris voor Syrië, Puaux, heeft naar uit Vichy aan het D.N.B. wordt ge meld, in een radiotoespraak de bevolking van Syrië en den Libanon gewaarschuwd voor En gelsche propaganda-manoeuvres. Van naburi ge landen uit, zoo verklaarde hij, zijn oproe pen tot de Franschen in den Oriënt gericht. Ter vermijding van een gevaarlijk misverstand, dat zwaar op de toekomst zou drukken, acht ik het noodzakelijk de volgende verklaring af te leggen; „de Franschen In den Levant, welke religie, politiek, of wereldbeschouwing zij ook zijix toegedaan, erkennen maarschalk Pétain als hun eenigen chef. Wij dragen nog allen in het hart de smartelijke herinnering aan de aanvallen, die Fransch bloed hebben doen vloeien, doch vandaag zooals gisteren zouden wij slechts naar de wapens grijpen om ons te verde digen. De civiele en miltaire chefs der onder Fransch mandaat staande gebieden zijn bereid hun plicht te doen om datgene te verdedigen, wat hun is toevertrouwd. Zij weten dat zij kunnen rekenen op de genegenheid der Syriërs en Li baneezen jegens Frankrijk, dat hun trouwe vriend was en zal blijven." pact met Engeland en Amerika. TOKIO, 21 November (Domei) De legatie van Thailand heeft officieel ontkend, dat on derhandelingen gevoerd worden over een ge heim militair pact met Groot-Brittannië en de Vereenigde Staten. De legatie beweert, dat het desbetreffende bericht volkomen ongegrond is. Vijf milliard voor Amerikaanschen minister van Oorlog? NEW-YORK, 21 November (D.N.B.) Naar uit Washington gemeld wordt, zal het ministerie van oorlog waarschijnlijk in de volgendet bijeenkomst van het congres goedkeuring vragen voor het uit trekken van nog vijf milliard dollar. HEDEN: 10 PAGINA'S. •n R. P.: K\mst in den Raad. pag. I M P. Gasus: Een Hulpmiddel pag. 1 jj J. B. Schuil: De danser Har aid Kreutzberg te Haarlem. pag. 3 g s v. H.: „Speelgoed behoeft niet per se if kapot". pag. 3 Voor onze jeugd. pag. 7 j§ Laatste Berichten op pagina 2 1 r"

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1940 | | pagina 1