Bonnen die thans geldig zijn:
Een rede van minister Rust.
Vooruitzichten niet onverdeeld gunstig.
MAANDAG 9 DECEMBER 'I94Ö
HAAREEM'S DAGBEAD
8
Bij het in gebruik nemen van het
nieuwe gebouw der Kaiser
Wilhelmschule te Amsterdam.
Hei A.N.P. meldt a.d. 9 December uit Amster
dam: Ter gelegenheid van het in gebruik nemen
van het nieuwe gebouw der Deutsche Oberschule
(Kalser Wilhelmschule) te Amsterdam, heeft de
Reichsminister für Wissenschaft, Erziehung und
Volksbildung een rede uitgesproken.
Ter inleiding zei hij:
De wereld moet de nieuwe wording van Duitseh-
land als een wonder ondergaan. Dezelfde menschen
van tier, jaar geleden zijn er immers nog. De Duit-
sche positie is evenwel van den grond af veran
derd. Hoe heeft dit wonder zich voltrokken? De
eenvoudigste formiileering zou ongeveer kunnen
luiden: doordat de krachter van dit groote volk
zich niet meer tegen elkander richten doch met
elkander op een groot doel gericht zijn. In de
plaats van een vruchtelooze verspilling door het
tegen elkander" treedt het groote ..met elkander".
Als ken: van deze vorming van kracht in Duitsch
land zien wij een wilsvorming, waartoe aanvan
kelijk enkelingen, daarna een grooter aantal en
tenslotte de meerderheid van het Duitsche volk zich
aareensloten. Deze menschen, met wie Adolf Hitler
de nieuwe wilskern begon te vormen, Rebben allen
het een of ander moeten opgeven, dat zij tot dus
ver beschouwd hadden als iets. dat bij hun leven
behoorde en van beslissende beteekeris was.
Toen ik in 1933 Pruisisch minister van eeredienst
werd eerst in 1934 ging het onderwijs onder
de competentie van het rijk trof ik ook het
schoolwezen, volkomen in overeenstemming met
het partijwezen, in een toestand van versplinte
ring aan. Er waren destijds meer dan 40 verschil-
lcrde schooltypen. Indien ik u nu in' overeen
stemming met de plaats van deze plechtigheid
om te beginnen iets zeg van de middelbare school,
dan zou ik daarbij principieel het volgende op den
voorgrond willen stellen: wij mogen ons dan thans
de voorkeur voor kleine staatjes afgewend heb
ben. wij mogen ons can den grooten, vjereldher-
vormenden v.- 1 van den Führer eieen gemaakt heb
ben. als wc aan de school de vrijheid lieten te or-
ganiseeren zboals men wil, dan zou de arbeid van
den Führer een aangelegenheid van een of twee
generaties worden en weldra zou hij weer uiteen
vallen. Het ging er derhalve om. aan de opvoeding
van de jeugd, voor zoover de school daarbij be
trokken is, de waarborgen te mtleenen, dat deze
offers niet vergeefsrh geweest zijn. Voor mij was
n'ets anders mogelijk dan een unificatie van de
Duitsche school.
Ik geloof, dat ik .y allen, dié uw kinderen aan
de Kaiser Wilhelmschule toevertrouwt, inzonder
heid ook den Nederlandschen vaders en moeders,
enkele woorden ter verduideliiking omtrent het
tyoe van de Duitsche Oberschule schuldig*ben
De miniseir gaf hierna een overiz.cht van de ont
wikkeling van ëe Oberschule en van verschillende
wijzigingen, welke hij in 't leerprogvam heeft aan
gebracht en vervolgde dan:
Van beslissender beteekenis dan de Oberschule
is voor de toekomst van het geheele volk overi
gens de school der breede massa. Hier was ons
parool: eenheid van het geheele onderwijs.
Toen Adolf Hitler in Maart 193R over den Inn
trok en partijgenoot Sevss Inquart hem aan de
andere zijde verwelkomde, weerklonk voor ons in
het oudé rijk een roep. dien niemand van bovenaf
had aangeheven, die uit de wolken is gekomen met
reusachtige kracht: één volk. één rijk. één leider-
Ik zeg hier: één volk. één rijk, één leider. Zeker,
maar dan ook één volk. Daarom kan eh zal ik
ook nooit toelaten, dat naast de school, van het
Duitsche volk, die door zijn staatsleiding beschik
baar wordt gesteld, een andere gehandhaafd
wordt.
Wij hebben dan ook de zuiver comessioneele
scholen afgeschaft eu opgenomen in gemengde scho
len. Met godsdienstige kwesties heeft dit in. 't ge
heel niets te maken. Wij stellen er zeer veel prijs
op de uniformiteit van het onderwijs te waar
borgen. Zoodra ik gelegenheid geef voor het op
richten van afzonderlijke instellingen, heb ik de
wilsvorming niet meer in de hand. Dan beginnen
ongeluk en versnippering opnieuw. Daarom heb
ben wii de volksschool en al het andere onderwijs
op uniforme wijze van staatswege geregeld en wij
staan niemand toe daarover met ons te discus-
si eeren.
De volksschool is derhalve in de eerste plaats een
staatsschool. Zij is echter bovendien een school,
van waaruit ieder den weg tot de Duitsche leiding en
den Duitschon arbeid kan betreden. Het is een
beslissende daad van den Führer geweest, toen hij
vier weken geleden bepaalde dat met de invoering
van de Hauptschule der Ostmark in het geheele
rijk een begin gemaakt is met een overwegend
socialistische schoolinriehting. Voor ieder kind
namelijk, dat de vereischte hoedanigheden bezit,
komt op grond van een verplichte selectie na de
eerste vier leerjaren der volksschool de weg voor
'n hoogere opleiding vrij. De Houptschule, die voor
de geselecteerden in de plaats van de tweede reeks
der vier leerjaren van de volksschool treedt en die
ougeveer een derde van alle leerlingen der volks
school zal opleiden tot een doel, dat boven dat van
de volksschool uitsteekt, zal voor het Duitsche
volk uit 't reservoir der groote massa, dat tot dus
verre niet voldoendq gebruikt is. een aanvullende
reserve van hooge hoedanigheid leveren voor alle
beroepen, die een bijzondere opleiding vereïschen.
Voor degenen, die het eindexamen der Hauptsphule
hebben afgelegd, zullen wii ook den weg tot het
voorbereind hooger onderwijs openen.
Vervolgens wijdde spreker eenige beschouwingen
aan de positie van de school in het kader van den
nationaal socialistischen gedachtengang.
Keeren 'wij tot de school terug. Als thans in.
het kader der enorme immigratie in het Duitsche
rijk vaders van woonplaats veranderen, mogen de
kinderen daarvoor niet boeten. Anders zou het zoo
zijn: de vader verhuist, de zoon blijft zitten. Waar
het Duitsche 'kind ook komt, het moet dezelfde
school vinden. Indien er verscheidene hoogere
scholen ter plaatse zijn. is er een gymnasium en
anders de Oberschule. Op die school wordt welis
waar get?h Grieksch onderwezen, doch ik wil geens
zins de goden, die in de geestelijke wereld van
het Avondland als fonkelende sterren aan het fir
mament staan, voor eze opvoeding verloren laten
gaan. De wereld der Hellenen is, als de wereM
der muzen en van het edele en diepe 'denken,
eeuwig jong en zal nooit oud worden, evenmin als
het volk dor Romeinen met zijn mannelijke ge
zindheid uit het beeld onzer historie kan worden,
verwijderd. Deze elementen zullen, zij het ook
zonder het Grieksch. op de Duitsche Oberschule
blijven bestaan. Bovendien komt het er niet eens
zoo zeer op aar, dat wij vertellen en onderwijzen,
yat de Grieken ge.Jnnn hebben, doch wij willen die
prachtige menschelijke uniforme opvoeding zelf
weder voor onze jeugd toepassen. Daarom brengen
wij onze kinderen naar het sportterrein., waar zij
in lichte kleeding, in licht en zon hun krachten
moeten ontwikkelen en meten. Voor records heb
ben we daarbij geen belangstelling. Van belang
voor ons is de sport als karakterschool. Onze licha
melijke opvoeding heeft niets uitstaarde met mili
tarisme. zij komt voort uit de nieuwe wereldbe
schouwing. Wij zijn daarbij indachtig, dat het lot
der volken tenslotte niet afhankelijk is van hun
wetenschap, maar van de overoude deugden: moed,
dapperheid, taaiheid, trouw.' Wat hielp het ec-rs
Archimedes toen hjj. bij het binnendringen der
Romeinen te Syracuse, een Romeüiccbm soldaat
toeriep: Noli turbare circulos meos? (Verniel mijn
cirkels niet?) De Romein trok zijn zwaard en sloeg
hem neer. Ook op de hoogste geestelijke trap moe
ten wij elk oogenblik in staat zijn onze natuurlijke
kracht en onze deugden te bewijzen Het was de
geest van Olympia. die bij Salamis overwon. De
mannelijke deugden willen niet alleen geërfd, maar
ook onderhouden worden. Wat beteekenen vijf uur
lichamelijke opvoeding in dé week tegenover de
massa van het wetenschappelijke onderwijs? Bij
het spel der krachten op het grasveld, bij den wed
loop. bij het boksen en worstelen worden die
deugden van den ion gen naar voren gebracht, ge
oefend en bevorderd. Bij den wedkamp mag nie
mand zwichten. Oo taaiheid komt het aan. Dat
kunren wij ook leeren van onze tegenstanders aan
gene zijde van het Kanaal. Zij zijn taai. niet
leen door aanleg, maar ook door opvoeding. En het
waren de taaiheid en dapperheid van de Duitsche
militaire leiding en van iederen Duitjehen soldaat,
die ons de Mas>,.lime hebben doen overwinnen.
f:e thans bereik! hebben, dat wii niet meer over-
wonrer. kunnen worden. En het Duitsche volk zal
dat nooit vergelen. God heeft nu eenmaal de na
tuur zoo geschapen, dat het sterkere dier het
zwakkere verslaat. Van alles wat de natuur voort
brengt houdt zich altijd slechts het sterke staande.
Zoo is het ook onder volken en menschen. Geen
b'ezit is door God gewaarborgd, al acht zich een
volk nog zoo gelijk aan God en uitverkoren. Dat
zal Engeland thans leeren. Alle goeferen dezer
aarde ziin als wisselbekers. De sterke neemt ze.
de zwakke geeft ze over. Dat is de wil Van den
Schepper, waaraan wij ons onderwerpen en dien
wij tot uitvoering trachten te brengen, wanneer
wij onze jeugd bij de sportwedstrijden opvoeden
tot dapperheid en moed, stoerheid en taaiheid.
Het gaat ons bij de opvoeding natuurlijk ook nog
om andere deugden en hoedanigheden, die ik hier al
thans wil aanstippen, omdat ik ze buitengewoon be
langrijk acht. Daar is vooral de moed van de waar
heid. Dan is er de kunstopvoeding, waaraan wij
veel gewicht hechten. Ge moet vooral voor oogen
houden, dat er geen dictatuur der intellectueele op
leiding bestaat, dat wij veeleer waarde toekennen
aan de harmonie van alle kracht van lichaam, ziel
en geest.
Na alles, wat ik hier gezegd heb. zult gij van mij
gelooven. dat Duitschland ook op de scholen ziin
groot verleden niet vergeet. De vergeetachtige wa
ren veeleer degenen die aan de nihilistische kunc*-
richting in Duitschland een volledige plaats gaven.
Toen ik mij vanmorgen van Den Haag naar Amster
dam begaf zag ik dc opalen kleuren in het spel der
jagende wolken boven de wijde vlakte. Ik zag het
Rembrandtmonument en toen ben ik mij bewust
geworden, wat uw Nederlandsche meesters voor de
geheele wereld gewrocht hebben. Blijft ook gij in
het voetspoor van uw méésters, zooals Adolf Hillpr
besloten heeft in het spoor der groote Duitsche
meesters te blijven en niet de nihilisten te volgen.
En reeds zien wij in Duitschland een nieuwe bouw
kunst opbloeien, die in nieuwe heerlijke en groot-
sche vormen de schoonste erfenis van de Duitsche
bouwkunst brengt. Men heeft ons het volk van
dichters en denkers genoemd. Indien het dat ge
weest is en daaraan twijfelen wij niet clan is
het dat ook nog thans en zal het dat ook blijven. Wii
zijn ook het volk der reformatie. Het vermogen en
de drang tot een zich onbeschrijflijk intensief wij
den aan de diepste problemen, die Luther een revo
lutionair deden zijn. en die het Duitsche volk later
er toe bracht het reusachtige offer van een dertig-
jarigen oorlog op zich t,e nemen, dit vermogen ligt
tenslotte ook ten grondslag aan de nationaal-socia-
listisc.he revolutie en geeft vorm aan ons wereld
beeld.
Spr. eindigde:
..De Engelschen echter gevoelen ons ster
ker worden als een ongeoorloofde inbreuk op hun
geheiligde wereldorde Eens hadden zij de Neder
landen beoorloogd en Frankrijk, toen volgde de om
singeling van Duitschland. Wij delfden het onder
spit. doordat wjj geloofden aan de nieuwe betere
wereld, die hun staatslieden ons beloofden. Bij de
nakoming van het vredesverdrag gingen wij tot aan
de grens van den zelfmoord. Wij aanvaardden de
démocrafïsche constitutie, wij traden toe tot den
Volkenbond, wij ontwapenden tot aan het uiterste.
Wij stortten herstelbetalingen, betaalden en bleven
betalen.
Nooit is een volk zoo bedrogen. Geen enkele hun
ner beloften werd nagekomen en ons werkloozen-
leger groeide. De Duitsche boerengrond geraakte in
handen van vreemde geldmenschen. de krachten van
ontbinding namen toe, het Jodendom stak steeds
brutaler den kop op.
Toen vonden wij, in den hoogsten nood, den weg
tot redding door eigen kracht, de genius van het
volk, belichaamd in Adolf Hitler, bracht ons tot be
zinning op de eeuwige wetten van het leven. Het js
ons vast besluit aan die wetten trouw te blijven
Daarom voeden wij onze jeugd op tot strijdbaarheid,
maar ook tot deelneming aan de levende gemeen
schap. dat wil zeggen tot kameraadschap en leiden
en gehoorzamen En wanneer wij over de grenzen
van het Duitsche rijk heenzien, dan weet gij, dat het
niet onze bedoeling is. den volken van Europa min
dere rechten te geven dan wij zelf bezitten, maar
zij moeten de nieuwe ordening ook zelf willen. Ik
ben ervan overtuigd, dat wij in de toekomst in
Europa vrede zullen hebben, omdat de leiding dan
niet meer belang heeft bij onrust, maar bij vrede.
Het is het Engelsche noodlot geworden, dat Enge
land geloofde zijn rijk slechts te kunnen regeeren
indien de andere volken van Europa elkander kort
hielden. Engeland was dan ook bij de Europeesche
tweedracht geïnteresseerd. Wij zullen dit vraagstuk
oplossen. Niet alleen het vertrouwen, ook het hel
dere inzicht marcheert hier met den. Führer op. Wij
zullen ons handhaven, zooals wij gehandhaafd heb
ben, toen wij nog met enkele duizenden zijn volge
lingen waren. Wij zullen de overwinning bevechten
en den weg effenen voor een nieuwe wereld. Op de
laatste cultureele vergadering te Neurenberg heeft de
Führer het woord gesproken: „Ik ben geen Dzjengis
Kahn. Ik kom niet om te vernielen, maar om op te
bouwen".
De volken van het Europeesche vasteland zijn be
zig hun plaats in te nemen in dit Opbouwfront. dat
door de spilmogeridheden geleid wordt, omdat zi.i be
seffen. dat dit de weg is der Europeesche zelfbe
schikking, de weg van Europa tot zichzelf.
Indien wij zoo het oog op de toekomst gericht
houden, worden wij ons bewust van de groote ver
antwoordelijkheid der school. Non scholae sed vitae
discimus: wii leeren niet voor de school, maar voor
het leven. Begrijpt, dat er een nieuwe tijd aan
breekt en voedt uw jeugd daartoe op."
De verplichte inlevering van
rundvee.
In ons nummer van Zaterdag hebben wij reeds in
het kort melding gemaakt van dé verplichte inleve-
'ng van slachtvee. Aan de toen reeds vermelde
bijzonderheden kunnen nog de volgende worden
toegevoegd:
Onder de aan te bieden dieren vallen niet kalveren
rundvee met een levend gewicht van minder da»"
400 KG en wrakke dieren. Wel zullen deze dierer
ook in het vervolg worden afgenomen. Kennelijk
drachtige dieren worden niet overgenomen.
Voor de periode, welke loont tot 28 Februari 1941
moeten de navolgende aantallen geleverd worden
Door veehouders met:
59 runderen 1 rund.
1014 runderen 2 runderen.
1519 runderen 3 runderen.
2024 runderen 4 runderen.
2529 runderen 5 runderen.
Maar den 29 runderen per 5 runderen of ge
deelte daarvan telkens 1 rund meer.
Veehouders, die meer dan één rund moeten aan
bieden. moeten de helft van het aantal geleverd
hebben voor 20 Januari 1941. Bij oneven aantallen
moet daarbij naar boven worden afgerond, zoodn"
van drie runderen vóór dezen datum twee runderen
moeten zijn geleverd: van vijf runderen vóór dezer
datum drie runderen enz. De veehouders met min
der dan vijf runderen worden voor de eerste periode
vrijgesteld, hetgeen uit den aard der zaak met in
sluit, dat zulks ook voor de volgende periode he1
geval zal zijn. Met. leveringen boven het aantal, in
het hiervoren aangegeven schema genoefnd, zal bi:
de definitieve regeling rekening worden gehouden
HERBENOEMING TIJDELIJKE LEERAREN.
B. en W. van Haarlem stellen den Raad voor,
over te.ga'an tot herbenoeming van L. Alles, A.
Hacnuebord, J. Kal. J. Krins, r7 van Ravenswaay,
J. 'M. Thierry. J. van Veller en B. W. E. Veur-
man, tot tijdelijk leeraar aan de Gemèentelijke
avondschool voor Handelsonderwijs.
BON 17 Geldig van 2 tot ev
15 December
BON 18. Geldig van 9 t.m. 22
December.
2000 gr brood of 2500 gr
roggebrood.
BON 2 van de Bloemkaart
Geldig van 2 t.m. 15 Dec. 60
a 65 gram roggebrood of 50
gram ander brood.
KOFFIE EN THEE
BON 81 Algem. Distributie
bonboekje van 9 Nov. t.m
20 Dec. 1/2 pond koffie of
3/4 ons thee.
SUIKER
BON 30 Algem. Distributie-
boekje v. 7 t.m. 20 Dec. 1 kg.
suiker.
VLEESCH EN VIEESCHWAREN
BON 11 „vleesch" van de
Vleeschkaart. Van 5 t.m. 18
Dec. 100 gr. rund-, kalfs- of
varkensvleesch of ongesmol-
ten vet of een rantsoen
vleeschwaren.
BON 11 „worst of vleesch-
toaren" van 5 t.m. 18 Dec.
75250 gr. vleeschwaren.
BOTER EN VETTEN
BON 20 Boterkaart. Geldig
v. 7 t.m. 20 Dec. 1/2 pond
boter of margarine of twee
ons vet.
BON 20 Vetkaart. Geldig
v. 7 t.m. 20 Dec. 1/2 pond
margarine of boter of twee
ons vet.
KAAS
BONS 49. 50. 62. 63 Algem.
Distributieboekje elk 1 ons
kaas. Geldig van 229 Dec
PEULVRUCHTEN
BON 56 Algem. Distributie
boekje t.m. 16 December 1/2
kg peulvruchten
MEEL- EN GRUTTERSWAREN
BON 43 Algem. Distributie
boekje. T.m 27 Dec. 250 gr
rjjsl of rijstemeel of rijste
bloem of gruttenmeel
BON 83 Algem. Distributie
boekje T.m. 27 Dec 250 gr
havermout of havervlokken
of haverbloem of aardappel-
meelvlokken of gort of gort
mout of grutten.
BON 88 Algem. Distributie
boekje. T m. 27 Dec. 250 gr
gort of gortemeel of grutten
BON 98 Algem. Distributie-
boekje. T.m. 27 Dec. 100 gr
macaroni of vermicelli oi
spaghetti.
BON 93 Algem. Distributie-
boekje. T.m. 27 Dec. 100 gr
maïzena of griesmeel of
sago of aardappelmeel.
BON 2 van de Bloemkaart
Geldig van 2 Dec.t.m. 29
Dec. 35 gr tarwemeel of tar
webloem of roggemeel of
roggebloem of zelfrijzend
bakmeel of boekweitmeel
EIEREN
BON 36 Geldig van 2 Dec
t.m 15 Dec.
BON 23 Geldig van 9 t.m. 22
December 1 ei.
KOEK EN GEBAK
BON 17 (Broodkaart) v. 2
t.m. 15 Dec.
BON 18 (Broodkaart) v. 9
t.m. 22 Deo.
1 rantsoen gebak.
BON 2 van de Bloemkaart.
Geldig van 2 t.m. 29 Dec.
(1 rantsoen ontbijtkoek
160 gr., speculaas 140 gr an
dere koekjes 200 gr biscuit
en wafels 90 gr., beschuit 75
gr., cake 300 gr., taart 600 gr.
gebakjes 600 gr„ korstgebak
500 gr. klein korstgebak 400
gram.)
SCHEERZEEP
BON 116 T.m. 31 Dec. 50 gr.
scheerzeep of 1 tube scheer-
crème of 1 pot scheerzeep
ZEEP
BON 17 T.m. 31 Dec. 150
gr. toiletzeep of 120 gr
huishoudzeep of 200 gr.
zachte zeep of 250 gr.
zeeppoeder of 125 gr. zeep
vlokken of 250 gr. zelf
werkende waschmiddelen of
200 gr. vloeibare zeep.
8RANDSTOFFEN
BONS 04, 05, 06. 07 Bonkaart
distributie vaste brandstof
fen. haarden, kachels, 1 een
heid.
BONS 07, 0?, 09, 10, 11, 12. 13
14 Bonkaart distributie cen
trale verwarming: 1 een
heid.
Bons, gemerkt: Brandstof
fen, één eenheid 2e periode
I eenheid.
Bons, gemerkt: Cokes, één
eenheid tweede periode: 1
eenheid.
BONS 08, 09. 10, 11 Bonkaart
distributie vaste brandstof
fen - haarden, kachels: 1
eenheid turf.
(Wenscht men geen turf
dan kan men op deze bons
later andere brandstof
fen betrekken).
Alles geldig tot en met 14
December
HONDENBROOD
BON 11 T.m. 31 Dec. Groep 1
en 2: 10 K.G. Gr 3: 8 K.G
Gr. 4: 5 K.G Gr 5: 4 K.G
Gr. 6: 3 K.G Hondenbrood
wordt alleen verstrekt voor
groote rashonden of ingeval
men meer dan één hond
heeft.
KATTENBROOD
BON 11 Tm. 31Dec. 1 1/2 kg
Kattenbrood wordt alleen
verstrekt voor raskatten
PETROLEUM
ZEGEL PERIODE 7 alleen
voor hen, die uitsluitend op
petroleum kunnen koken)
van 4 Nov. t.m. 29 Dec. 2 Ltr
ZEGEL PERIODE 8 (alleen
voor hen, die uitsluitend pe
troleum verlichting hebben)
van 11 Nov t.m 15 Dec 2 L
Alvorens naar Spanje terug te reizen heeft Sint Nicolaas een bezoek gebracht
aan het herstellingsoord voor militairen te Aerdenhout „Kareol". Op deze foto
zien wij den Sint en zijn knecht temidden van de herstellenden, terwijl ze een
voorstelling van. de Haarlemsche Tooneelclub bijwonen.
(Foto Stevens.)
De wereldtheepositie.
CUNST1CE EN ONCUNSTICE
FACTOREN VOOR NED. INDIë
Kan ik u dienen met een kopje thee? Suiker
en een wolkje melk. mevrouw?
De suiker gaat in de kopjes, de theepot komt
onder de theemuts vandaan en. na weer in het
mandje te zijn teruggeplaatst, komt het melkkan
netje ten tooneele om enkele druppeltjes af te
staan, die zich als fijne sluiers door de thee
weven.
Met het kopje thee is de theepositie ter sprake
gekomen.
- Zeker, mevrouw, ronduit slecht.
- Het is ontzettend zoo lang je met een bon
moet doen.
Ja. de theebon is wel een van de meest be
geerlijke artikelen geworden.
Wij hebben hier nu al ons talent noodig om
met de 75 gram thee tot en met 20 December toe
te komen en in Indië
Ja, in Indië ondervindt men ook moeilijkheden
tengevolge van de moeilijkheden, die de huis
vrouwen in ons land, en practisch in geheel
Europa, moeten overwinnen. De theepositie was al
enkele jaren niet onverdeeld gunstig te noemen.
De productie overtrof de consumptie en dies had
men naar het middel van de restrictie gegrepen.
Aan den uitvoer werden grenzen gesteld. Voor het
restrictiejaar 19391940 was het percentage ge
steld op 95 en aanvankelijk heeft men voor
1940—1941 hetzelfde percentage gehandhaafd,
hoewel het feitelijk al een surplus op de thee-
markt- veroorzaakte. Later is dit percentage, naar
Econ. Stat. Berichten meldt, tot 90 verlaagd. De
redenen voor deze verlaging zijn vermoedelijk ge
legen in het feit, dat een groot deel van de Euro
peesche markt voor den afzet verloren ging. De
uitvoer van thee nit Britsch-Indië, Ceylon en
Ned. Indië is door de verlaging van. het percentage
voor het restrictie-jaar 19401941 oo 7271/2 mil-
lioen lbs. te stellen. Verdere thee-producenten zijn
nog de Britsche en Fransche gebieden in Afrika.
China. Japan. Formosa. Fransch Indo-China en
Mozambique. In Rusland wordt aan een uitbrei
ding van den thee-aanplant voortdurend aan
dacht besteed en in Turkije bestaat het voorne
men een belangrijke theecultuur te scheppen. De
schrijver in de Econ. Stat 'Berichten schat de
theeuitvoer uit de Britsche en Fransche gebieden
in Afrika in het restrictiejaar 1940—1941 op 22%
milüoen lbs. en voor de overige landen op onge
veer 150 millioen lbs. De totale wereldexportcapa
citeit is z.i. derhalve ongeveer 900 millioen lbs.
Een schatting omtrent het verbruik is natuur
lijk moeilijk te maken, maar de handel heeft de
toestand nog niet al te somber ingezien, want on
danks het feit. dat de in 19401941 geraamde uit
voer hooger is dan de consumptie in de thee-
impoi;teerende landen in 1938 (en van een regel
matige vermeerdering van het verbruik is de
laatste jaren geen sprake geweest) waren de prij
zen op de theeveilingen te Calcutta en Colombo
en te Batavia hooger. Ook van Formosa werden
hoogere prijzen gemeld.
Toch Is het de vraag of de handel de zaak juist
ziet. Momenteel zijn er twee factoren, waarmede
rekening moet worden gehouden: vergroote nro-
ductie (behalve Rusland en Turkije wil ook de
C-hineesche regeering te Tsjoengking de thee-
oroductie verhoogen) en verminderde consumptie.
Worden er theevoorraden gevormd, dan zullen
deze. wanneer de aanvoer naar alle landen weer
moeeliik wordt, niet noemenswaard verminderen,
t-enzii men voor een aantal jaren overgaat tot. een
aanzienliike verscherping van de restrictie. Want
in den tijd dat geen of minder thee wordt ge
bruikt, wordt de theebehoefte niet gecumuleerd.
Het is uitgesloten te achten, dat de consumenten
later, zoodra zij geen bonnen meer voor den aan
koop van thee noodig hebben, zullen trachten in
te halen wat zij in een vorige periode aan thee^
genot zijn tekort gekomen. Tevens bestaat zelfs
het gevaar, dat men het theedrinken ontwent of
zich aan vervangingsmiddelen of andere dranken
gewent, wat dan aan het theeverbruik afbreuk
zal doen.
Ned. Indië zal als de andere theenrod-ucenten
den invloed van deze factoren ondervinden. Vol
gens Econ. Stat, Berichten zullen er voor onze
Oost zelfs nog eenige factoren biikomen, welke
zijn positie als theeproducent wellicht nog iets
ongunstiger zullen maken dan die van de andere
landen. In 1940—1941 mag Ned. Indië ruim 156
millioen Ib.s. thee exporteeren, hetgeen feitelijk-
op een restrictie van ruim 37% procent moet uit
komen. wat weliswaar niet gering, maar zeker
niet belangrijk ongunstiger is dan in de twee
vorige jaren. Van de hoeveelheid van 156 millioen
lbs. thee wordt 40 millioen aan de vrije markt
onttrokken,-zoodat voor 116 millioen lbs. een be
stemming moet worden gevonden. Door het uit
vallen van Nederland en andere gebieden als
koooer kan dit moeilijkheden opleveren, hoewel
anderzijds in verband met de beperkte scheeps-
ruïmte Australië in sterkere mate dan in normale
tijden op Ned. Indië zal zijn aangewezen, en ook
van Russische zijde vraag bestaat. Zeer verheu
gend voor Ned. Indië is, dat de Ver. Staten een
voortdurend belangrijker wordend afzetgebied
vormen, zoowel absoluut als relatief.
Na den oorlog bliift Nederland het natuurliike
afzeteebled. maar dan zullen allerlei beperkende
bepalingen zoowel op valutair als op handels- I
politiek gebied den Ned. Indischen theeproducent I
het leven zeer kunnen veronaangenomen. Daarbij
Productie en verbruik niet
in evenwicht.
zal de Ned. Indische thee dan meer zijn aangewe
zen op gebieden behalve Nederland en enkele
andere landen waar thee als een luxe wordt
beschouwd, en het blijft vooralsnog een vraagstuk,
of de behoefte aan luxe na het einde van dezen
oorlog niet voor een groot gedeelte onbevredigd
zal moeten blijven.
1 lb. 453.6 gram.
Clandestien vervoer van varkens
vleesch.
AMSTERDAM, 8 December Door ambtenaren'
van den Crisis Controle Dienst werd op den Haar
lemmerweg een auto aangehouden, waarin zich een
mand bevond met bloembollen. Het label aan de
mand vermeldde althans dit artikel, doch toen de
ambtenaren, voor wie deze aanduiding niets be-
teekende, eens een blik in de mand wierpen, bleek
deze geen bloembollen doch varkensbouten te be
vatten. Zij hadden slechts dit gemeen met de bollen,
dat zij uit dezelfde streek afkomstig waren.
De chauffeur van de «uto werd aan een verhoor
onderworpen, waaruit kwam vast te staan, dat de
mand" uit Lisse afkomstig was. In samenwerking
met de politie in deze plaats werd door de ambte
naren een onderzoek ingesteld in een garage van
een expediteur, waar 350 k.g. varkensvleesch, 4300
blikken gecondenseerde melk, 78 kazen en een baal
suiker werden aangetroffen.
De expediteur verklaarde zich omtrent de her
komst van deze goederen niets te kunnen herinne
ren.
Hij en een tweede verdachte werden gearresteerd
en in het politiebureau te Lisse opgesloten.
De goederen zijn in beslag genomen. (A.N.P.)
EEN PERSHTJIS IN DEN HAAG.
AMSTERDAM, 7 December. De Raad van
Voorlichting der Nederlandsche Pers deelt het
A.N.P. mede, dat het secretariaat van den Raad,
zoomede van het Verbond van Nederlandsche Jour
nalisten en van het Verbond van Nederlandsche
Persbureaux met ingang van heden gevestigd is
in het gebouw J. P. Coenstraat 3 te 's-Gravenhage.
VERHOOGING SUBSIDIE „KINDERVOEDING".
B. en W. van Haarlem stellen den Raad voor,
het bij zijn besluit van 9 Februari 1940 voor het
jaar 1940 aan de Commissie voor Kindervoeding
te Haarlem toegekend subsidie van f 25.000 te
verhoogen met f 1500 en alzoo nader vast te'stel
len op f 26.500.
RENTELOOS VOORSCHOT WONINGBOUW-
VEREENI GIN GEN.
B. en W. van Haarlem stellen den Raad voor te
besluiten, ter aflossing van de debet-saldi in de
rekeningen-courant bij de centrale kas der ge
meente ontstaan in verband met het nadeelig
saldo op de exploitatie der woningen over 1938 en
1939 tot wederopzeggens een renteloos voor
schot te verleenen aan de: Woningbouwvereeni-
ging „Huis ter Cleef". groot f 20.565.22; Woning
stichting „Patrimonium", groot f 22.209.92; Wo-
ningbouwvereeniging „Tuinwijk Noord", groot
f 19.927.56. Coöp. Woningvereeniging „Onder Dak",
groot f 13.184,Haarl. Stichting voor Woning
verbetering f 38.407,98.
OUD-COMMISSARIS VAN POLITIE TE
ROTTERDAM OVERLEDEN.
In den ouderdom van 58 jaar is te Heemste
de waar hij sedert kort woonde, overleden de oud-
commissaris van politie te Rotterdam, de heer J.
A. Kok. Laatstelijk was hij commissaris voor den
linker Maasoever en hij heeft mede leiding gege
ven aan de concentratie van het corps.
In totaal heeft de heer Kok de politie 35 jaar
gediend. Eenige maanden geleden zag hij zich ge
noodzaakt wegens gezondheidsredenen ontslag uit
der dienst te nemen.
De teraardebestelling heeft plaats op Dinsdag 10
December a.s. te twee uur op de algemeene be
graafplaats Crooswijk te Rotterdam.
LICHAMELIJKE OPVOEDING.
B. en W. van Haarlem stellen den Raad voor,
in hun handen te stellen om prae-advies een ver
zoekschrift van het bestuur der afd. Haarlem van
de Vereeniging van Leeraren en Onderwijzers in
de Lichamelijke opvoeding in Nederland om het
onderwijs in lichamelijke opvoeding, dat met in
gang van 1 Januari 1941 verplicht is gesteld op da
scholen voor gewoon en uitgebreid lager onderwijs,
op te dragen aan leerkrachten in het bezit van de
akte M.O. Lichaamsoefeningen, met adhaesiebe-
tuigingen van de besturen van de afd. Haarlem »an
den Ned. Voetbalbond, van den Kennemer Turn
kring en van den Kring Haarlem van den Ned,
Zwembond.
