Haarlems Dagblad
Vetr
Projectielen zijn geen speelgoed
De Nederlandsche arbeiders
in Duitschland
ActikeCen enz.
In stormgetij.
Hevige nachtelijke
aanvallen op Londen
58e JAARGANG No. 17632
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37 Postgiro-
diensi 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082 Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825 Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Maantlag 9 Deeenilter 1940
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën. 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35 Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15 Groentjes zie rubriek.
Chef van den Italiaanschen
marinestaf afgetreden.
4;
Admiraal Cavagnari wordt door
admiraal Riccardi vervangen.
Het D.N.B. verneemt uit Rome: De chef van
den Italiaanschen marinestaf, admiraal Do-
minico Cavagnari, is op eigen verlangen uit
zijn functie getreden. Tot zijn opvolger"! is be
noemd admiraal Arturo Riccardi en tot diens
plaatsvervanger Inigo Campione. Tot opper
bevelhebber ter zee van de vloot is admiraal
Angelo Jachino benoemd.
Admiraal Cavagnari is ook afgetreden als
onderstaatssecretaris in het ministerie van
marine. Admiraal Riccardi heeft zich ook met
dezen post belast.
Nader meldt United Press uit Rome: Algemeen
wordt hier aangenomen dat de vervanging van
Cavagnari door Riccardi ten doel heeft een nauwere
samenwerking tusschen vloot en luchtmacht te be
werkstelligen. Laatstgenoemde wordt op dit gebied
een der beste deskundigen van Italië geacht.
WINTERHULP NEDERLAND.
Afd. Haarlem.
De aanvragen stroomen binnen
De Directie der afd. Haarlem van „Winter
hulp" verzoekt ons opneming van het volgende:
Reeds werd medegedeeld dat de opbrengst
van de collecte op 30 November j.l. in totaal
heeft bedragen 6397.14/2. Met bijtellmg van
de bedragen die rechtstreeks, hetzij persoon
lijk, hetzij per giro, bij den penningmeester
zijn ingekomen, is er tot nu toe in totaal in
Haarlem voor de Winterhulp een som van
16.787.04V2 bijeengebracht.
'eder, die op de hoogte is van de bijzondere be-
h .eften in dezen tijd van het jaar zal onmiddel
lijk beamen, dat deze som lang niet voldoende is
om ook maar eenigszins in den noodtoestand te
voorzien. De bedoeling is dan ook, dat er, gelijk
reeds in de bladen is bekend gemaakt, op het
eind van de maand een nieuwe collecte in de stad
zal worden gehouden. Of deze wederom op één
dag zal plaats hebben dan wel dat zij over twee
dagen zal worden verdeeld, staat nog niet vast.
Waarschijnlijk zal het laatste het geval zijn.
Onder erkentelijkheid voor de groote medewer
king, die door de wijkbureaux en door de col
lectanten op 30 November j.l. is verleend, zal
gaarne toch nog opgave worden ontvangen van
medewerkers zoowel bij de bureaux als voor de
collecte zelf. Deze opgaven worden gaarne tege-
moetgezien aan het Bureau Gedempte Opde
Gracht 47, onder mededeeling van adres, ge
slacht, leeftijd en beroep en voor welk werk men
zich beschikbaar wil stellen.
De aanvragen om hulp stroomen binnen. In de
laatste jaren was het de gewoonte, dat door de
pers een inzameling werd gehouden ten behoeve
van de stille armen. Dit is nu niet meer mogelijk
door het collecteverbod. Ook de stille armen
zullen dus door Winterhulp dienen te worden ge
holpen. Daarvoor is evenwel geld. veel geld noo-
dig. Alles wordt er op het oogenblik op gezet om
aan allen, die daarvoor in aanmerking komen,
deze maand nog een uitkeering te doen. De Di
rectie vertrouwt, dat ieder, die vorige jaren zijn
bijdrage stortte ten behoeve van de stille armen,
dat nu aan Winterhulp zal willen doen. Heel
belangrijke bedragen kon het bestuur van den
Armenraad de laatste jaren voor dit doel uit-
keeren. Ieder zal toegeven, dat de behoeften op
het oogenblik eerder grooter dan kleiner zijn en
het gaat dus slechts om een verschil in de orga
nisatie die haar bemiddeling voor het verstrekken
van de uitkeeringen verleent.
Wij mogen dus een dringend beroep doen op
lederen burger van Haarlem om zoowel voor de
hulpbehoevenden in het algemeen maar in het
bijzonder voor de stille armen reeds thans zijn
biidrage te willen zenden. Dit kan het beste ge
schieden door storten of overschrijven op giro
rekening No. 395300 ten name van den Penning
meester van Winterhulp Nederland Afd. Haar
lem. Ook kan storting plaats hebben ten kantore
van den Penningmeester-Gemeenteontvanger,
Pandpoort 2.
Nog ƒ5000 voor „Winterhulp".
Naar men ons mededeelt heeft de N.V. „De
Suaarnestad" te Haarlem voor Winterhulp-Ne
derland een gift van f 4000 gestort en de Vereen.
Kath. Pers (Nieuwe Haarl. Courant e.a.) een gift
van 1000.
Bij de opgave van de bijeengebrachte gelden
voor Winterhulp eenige dagen geleden in ons
blad opgenomen, kwam de firma Crommelin en
Bouwmpester te Haarlem voor met een bedrag
van f25. Deze firma deelt ons mede. dat bij het
gireeren werd onaegeven, dat zij deze betaling
deed namens A. E. H,
AVONDSCHOOL VOOR HANDELS
ONDERWIJS.
B. en W. van Haarlem stellen den Raad voor,
over te gaan tot herbenoeming van G. Bollebakker,
G. de Boer. N. J. Coevoet, J. A. L. Kusters, S. Pal,
J. de Peer, L. J. Scholte en V. H. Salwegters tot
tijdelijk leeraar aan de Gemeentelijke avondschool
voor Nijverheidsonderwijs.
HEDEN: 10 PAGINA'S.
P. Gasus: In stormgetij. pag. 1
De bok pag. 3
De wereldtheepositie. pag. 6
J. B. Schuil: Het onderwijzers St.
Nicolaasfeest pag. 9
Vondel's Peter en Pauwels
pag. 9
Cocktail. pag. 9
v. H.: Tentoonstelling Rens Lensse-
link. pag. 9
Tooneelclub „De Plankenridders"
pag. 9
Flitsen: Frissche lucht. pag. 3
(Tijdens den jongsten storm heeft
de „Dorus Rijkers" met schipper
Coen Bot weder prachtig reddings
werk gedaan.)
Schipper Bot is uitgevaren
Door de opgezweepte baren,
Om weer menschen in den knoei,
Uit den hoogsten nood te redden,
Terwijl wij, in onze bedden,
Vaag bemerkten dat het woei.
Noch het duister noch de koude
Kunnen redders tegenhouden
Bij de tijding: schip in nood;
Ook al zou 't maar één man gelden
Zonder aarz'ling gaan de helden
Zee in met hun reddingboot.
Schipper Bot is uitgevaren,
Met zijn kleine kloeke schare,
Mannen van dezelfde kracht;
Uren worstelden zij samen,
Tot ze veilig binnen kwamen
Met een nieuwe taak volbracht.
Als de felle winden gieren,
Vergt dat alles van de spieren,
Maar ook van het zeemansbrein;
Wij zelfs met ons „landlijk" leven,
Wij beseffen toch wel even,
Hoe zwaar zulk een taak moet zijn.
Schipper Bot is uitgevaren,
Toen de stormen 't hevigst waren,
Aan het roer staand als een rots,
Zulk een houding zit tenslotte
In ons volkje in z'n „Botten"
Dat zij ons: devies en trots.
P GASUS.
Op bon 20 ook
's GRAVENHAGE, 7 December. De secre
taris-generaal, waarnemend hoofd van het
departement van landbouw en visscherij maakt
bekend, dat alsnog kan worden goedgekeurd,
dat de met „20" genummerde bon van de boter-
kaart zoowel als van de vetkaart naast boter
en margarine tevens recht geeft op het koopen
van vet.
Tot en met Vrijdag 13 December a.s. kan de
met „20" genummerde bon dus gebruikt wor
den voor het koopen van een half pond boter
of een half pond margarine of twee ons vet.
De op 22 November j.l. reeds bij de producenten
of in den handel aanwezige voorraden spijs-
ve# in verpakking van 250 gram mogen voorts
tegen inlevering van een met „20" genummer-
den bon worden verkocht.
De bonnen, welke op 13 December a.s. nog
niet gebruikt zijn, blijven nog geldig gedurende
de week van 14 tot en met 20 December.
Geen petroleum voor
verwarming van
opslagplaatsen
In verband met de ingetreden koude, bestaat
thans bij verschillende bedrijven de noodzaak be
paalde opslagplaatsen (bijv. van aardappelen en
bloembollen) te verwarmen, teneinde de goederen
tegen bevriezen te vrijwaren. Met nadruk moet er
op worden gewezen, dat voor deze doeleinden in
geen geval petroleum ter beschikking kan worden
gesteld. Deze brandstof kan slechts worden toege
wezen aan hen die geen andere mogelijkheid voor
koken of verlichten hebben dan met petroleum. Het
petroleumverbruik moet nu eenmaal tot het aller
noodzakelijkste worden beperkt. (A.N.P.)
Burgemeester De Vlugt ziek.
De Amsterdamsche burgemeester, dr. W. de
Vlugt, is sinds eenigen tijd ziek. Vrijdag is hij
in een ziekenhuis opgenomen. Omtrent zijn toe
stand vernam het A. N. P. Zaterdag dat Dr. De
Vlugt een betrekkelijk rustigen nacht had gehad.
Zijn toestand is wel ernstig, doch er bestaat geen
levensgevaar.
MIJNINGENIEUR DOOR GASVERSTIKKING
OM HET LEVEN GEKOMEN.
In de mijn „Julia" te Eijgelshoven is de mijn
ingenieur A. uit Den Haag, die daar op proef
werkzaam was, Vrijdagavond door verstikking om
het leven gekomen in een galerij, welke verlaten
was en derhalve afgesloten.
Hij is om onbekende redenen onder de versper
ring doorgekropen en werd op circa zestig meter
van de afsluiting door de reddingsploeg gevonden,
die Zaterdagmorgen op onderzoek ging, toen de
ingenieur vermist werd.
KORT TEVOREN NOG
GEWAARSCHUWD
Nu te Scheveningen twee jongens
door explosie gedood
Zondag-middag zijn wederom twee jongens
het slachtoffer geworden van het spelen met
onbekende voorwerpen. Om ongeveer vier uur
speelden een paar Scheveningsche jongens bij
het pad naar de Wieringschestraat te Scheve
ningen met een aangespoeld projectiel. Een
passeerende burger waarschuwde hen, doch zij
sloegen hierop geen acht. De burger was slechts
op korten afstand gekomen toen het projec
tiel ontplofte.
De gevolgen waren ontzettend. Twee jongens
werden op slag gedood, namelijk de 10-jarige
G. den H. uit de Pluvierstraat en de 13-jarige
J. van D. uit de Markenschestraat. De zwaar
verminkte lijken werden door den genees
kundigen dienst naar het ziekenhuis aan den
Zuidwal te 's-Gravenhage overgebracht.
Een in de nabijheid zijnde 11-jarige jongen
C. L. den H. van het Meeuwenhof werd ge
wond. Hij kon zich echter naar huis begeven.
Ook een 14-jarig meisje M. J. van der R., uit
de Haagbeukstraat kreeg een blessure. Zij werd
in het Kinderziekenhuis te 's-Gravenhage ver
bonden en kon naar huis gaan.
Hoe de sociale zorg geregeld is
Ziekteverzekering geldt ook voor familieleden
Over de rechtspositie, ten aanzien van de sociale
verzekering, der in Duitschland werkende Neder
landsche arbeiders en hun families, deelde de lei
der van de vakgroep „Soziale Verwaltung", de
heer Jakob, het A.N.P. het volgende mede:
In den laatsten tijd heeft de Duitsche minister
van Arbeid een door mij voorgestelden maatregel
getroffen, welke voor de in Duitschland te werk
gestelde Nederlandsche arbeiders en hun familie
leden van groot belang is. Zooals bekend, vallen
deze arbeiders in Duitschland onder de wettelijke
ziekteverzekering. Als verzekerirgsplichtigen wordt
de wettelijk voorgeschreven bijdrage in de premie
van hun arbeidsloon afgetrokken. Desondanks kon
den zij tot nu toe geen aanspraak maken op alle
voordeeier, welke uit de wettelijke ziekteverzeke
ring voortvloeien. In het bijzonder was het niet mo
gelijk de bepalingen betreffende hulp aan verwan
ten toepasselijk te doen zijn op hun in Nederland
verblijvende familieleden. Ook kon de verzorging
van den verzekerde niet voortgezet worden als
deze, in geval van ziekte, naar Nederland terug
keerde of wanneer hij ziek werd gedurende een
verlof in het vaderland, want naar de voorschrif
ten van de Duitsche verordening mogen alleen
prestaties geleverd worden ten opzichte van ver
zekerden, die zich in Duitschland bevinden.
Volgens de betreffende regeling van den minister
van Arbeid des Rijks, zal in de toekomst deze be
paling met betrekking tot Nederland niet worden
toegepast. Als gevolg daarvan zullen voortaan ook
de in Nederland wonende familieleden van de be
palingen der ziekteverzekering profiteeren.
Hiertoe behoort de ziekenverzorging, welke om
vat kostelooze geneeskundige hulp, ook op het ge
bied van den tandarts, specialistische hulp, zoo
mede kostelooze verstrekking van medicijnen en
kleine hulpmiddelen (b.v. brillen, breukbanden
enz.), zoo noodig een kostelooze ziekenhuisverple-
ging. Hierop kunnen de echtgenoote van den ver
zekerde en diens kinderen aanspraak maken.
Tot de prestaties ten opzichte van de familiehulp
behoort ook de kraamverpleging. Volgens de voor
schriften van de wettelijke ziekteverzekering ont
vangen onder bepaalde voorwaarden de echtgenoo-
ten, zoomede dochters, stief- en pleegdochters der
verzekerden, die in huiselijk verband leven, bij be
valling of zwangerschapsmoeilijkheden de hulp van
een vroedvrouw, medicijnen en kleine hulpmidde
len en voorts ook, voor het geval deze noodig is,
geneeskundige behandeling.
Ten slotte houdt de bedoelde maatregel van
den Rijksminister van Arbeid ook bepalingen in voor
het geval, dat een Nederlandsche arbeider ziek uit
Duitschland terugkeert of gedurende een verlof in
zijn vaderland ziek wordt. Ook in deze gevallen ont
vangt de verzekerde dezelfde behandeling als die.
welke hij zou hebben genoten wanneer hij in
Duitschland zou zijn gebleven.
De Nederlandsche arbeider die in Duitschland
werkt wordt dus met betrekking tot de ziektever
zekering in ieder opzicht gelijkgesteld met zijn
Duitsche makkers. Daarmede wordt hij tevens ont
heven van de zorg om het lot van zijn familie in ge
val van ziekte.
Tegenover den toestand, zooals die tot heden be
stond, brengt de nieuwe regeling een niet te onder
schatten materieel voordeel, want het is in de toe
komst niet meer noodzakelijk dat een in Duitschland
te werk gestelde Nederlandsche arbeider zijn fami
lie verzekert bij een ziekenfonds en naast de bedra
gen tot de wettelijke ziekteverzekering ook nog bij
draagt voor de vrijwillige verzekering van zijn
familie.
Met deze gelijkstelling van den Nederlandschen
arbeider met den Duitschen op het gebied van het
sociale verzekeringsrecht is wederom het bewijs ge
leverd, dat de arbeider uit de bezette gebieden, die
in Duitschland werk gekregen heeft, geenszins de
sociale zorg, waarop hij aanspraak kan maken, mist,
doch als gelijkberechtigde in de groote sociale ge
meenschap van de werkende menschen in het
Groot-Duitsche Rijk opgenomen wordt en deel heeft
in de sociale voorzieningen.
Deze gelijkstelling wederlegt opnieuw een leugen
der vijandelijke propaganda, die over het zooge-
naamde harde noodlot, dat de arbeider'uit de be
zette gebieden in Duitschland moet dragen, op hui
chelachtige wijze bitter klaagt.
Hoe Duitschland voor de Nederlandsche arbeiders
zorgt, wordt verder bewezen door het feit, dat in
den laatsten tijd tusschen bevoegde Duitsche en Ne
derlandsche instanties besprekingen hebben plaats
gehad, welke ten doei hadden, door gepaste maat
regelen ieder nadeel voor de in Duitschland werken
de Nederlandsche arbeiders op het gebied der invali
diteitsverzekering uit te schakelen. Verwacht kan
worden, dat de in deze aangelegenheid voorgenomen
regeling in ieder geval reeds zeer binnenkort open
baar gemaakt zal worden.
Over de invoering der nieuwe bepalingen ten aan
zien van de ziekteverzekering, zooals die hierboven
werd uiteengezet, zullen nadere mededeelingen ge
schieden in binnenkort te houden radiovoordrachten.
Verdere inlichtingen worden ook verschaft door
het daartoe ingerichte speciale bureau der Alge-
meene Ziekenkas Jülich, Raamweg 90, Den Haag en
door de burgemeesters. (A.N.P.).
EN KLOMMEN ZE i»A NTEI ,iL6 KATTEN IN HET WANT. De
„jongens" van de Pollux tuigen zelf in de Amsterdamsche haven hun
nieuwe schuit op, die thans zoo goed als gereed is.
(Foto Pax Holland.),
Ais Kerstmis nadert, komen de Kerstboomen weer in het middelpunt
der belangstelling. Op weg naar huis vol met plannen voor de
heerlijke dagen,
(Foto Weltbild.)
BERLIJN, 9 December (D.N.B.) Talrijke
Duitsche gevechtsvliegtuigen zijn Zondag 8
December bij het vallen van den avond opge
stegen om een aanval op Londen te onder
nemen. Reeds vroeg werd er in het stadsge
bied van Londen luchtalarm gemaakt, waarna
weldra vijandelijke vliegtuigen verschenen,
die lichtfakkels, alsmede sterk ontplofbare-
en brandbommen op de stad wierpen.
Kort nadat lichtfakkels waren uitgeworpen,
hagelde het brandbommen op bepaalde stads
wijken en geraakten geheele huizenblokken in
brand. Toen volgde er een ware regen van bri
santbommen, die weldra de brandende huizen
in puinhoopen veranderden. Urenlang vloog de
eene golf vliegtuigen na de andere boven de
stad. Sinds den eersten September heeft Lon
den een aanval van zulk een omvang niet meer
beleefd, aldus de in Stockholm ontvangen be
richten.
Londen heeft in den nacht van Zondag op
Maandag, zoo vervolgt het D.N.B., een der hevigste
luchtaanvallen sinds de dagen van September
moeten beleven. Van alle luchthavens in Neder
land, België en Frankrijk vlogen sinds de eerste
avonduren van 8 December Duitsche formaties ge
vechtsvliegtuigen naar de Britsche hoofdstad. Vol
gens rapporten van de eerste terugkeerende Duit
sche vliegtuigbemanningen werden de aanvallen
ondernomen bij helder weer. Het maanlicht maakte
het mogelijk de doelen in het stadsgebied duidelijk
te onderscheiden, zelfs door 't 'zoeklicht heen. Reeds
een uur nadat de eerste bommen geworpen waren,
konden talrijke branden worden waargenomen.
Verscheidene wijken in de City stonden in brand.
In een gasfabriek vloog een gashouder met een ge
weldige steekvlam in de lucht. Enorme zwarte
rookwolken hingen boven een in brand geschoten
opslagplaats van brandstof. De brandhaarden namen
snel in omvang toe. Noch aan de Engelsche nacht-
jagers, noch aan de luchtdoelartillerie gelukte het
de Duitsche vliegtuigen te verhinderen om boven
Londen te vliegen.
GERUISCHLOOS BOVEN DE STAD.
De eerste uit Londen via Stockholm ontvangen
berichten over den aard en uitwerking der Duitsche
luchtaanvallen op de Britsche hoofdstad in den
nacht van Zondag op Maandag verrassen door schil
deringen, welke wijzen op het gebruik van een
nieuwe uiterst dappere offensieve tactiek door het
Duitsche luchtwapen. Reeds in de avonduren van
8 December werden de bewoners van de, Britsche
hoofdstad door helle lichtschijnsels boven de ge
heele stad verrast. Daar men geen geronk van
vliegtuigen vernam geloofde men eerst dat de
luchtverdediging van Londen een der aangekon
digde nieuwe geheime middelen tot afweer van
Duitsche vliegtuigen probeerde. Zee spoedig bleek
evenwel dat het talrijke lichtfakkels waren, die uit
Duitsche vliegtuigen geworpen werden, welke met
afgezetten motor boven de stad vlogen.
Het gebruik van een nieuwe tactiek wordt be
vestigd in een nader bericht uit Londen, waarin
letterlijk gezegd wordt: Terwijl de eerste Di'Hsche
vliegtuigen op den avond van 8 December Londen
door het uitwerpen van lichtfakkels heldor verlicht
ten, richtten de zoeklichten zich op de geruischloos
boven Londen glijdende voorboden der Duitsche
eskaders, waarna de luchtdoelartillerie het vuur op
de afzonderlijke toestellen begon te richten. Maar
kort daarop verstomde In de verschillende sectoren
het geschut en gingen de zoeklichten uit. toen
geheele zwermen van de zwaarste machines, soms
op nauwelijks op negentig voet hoogte, hoven de
zoeklichten en afweerstellingen raasden en honder
den kleine explosieve bommen op de luchtdoelartil-
erie lieten regenen. De bemanningen van den afweer
op den grond probeerden wel terstond weer het
vuur te openen, maar zoodra de eerste zoeklichten
weer aan den hemel verschenen, verschenen er
nieuwe zwermen van laag vliegende bommenwer
pers, die het personeel van het geschut en de zoek
lichten naar hun schuilplaatsen verdreef, Toen de
Duitsche machines in dichtere formaties kwamen
opzetten, viel er na den tweeden of derden aanval
reeds in het geheel geen afweerschut meer te on
derscheiden.
BERLIJN, 9 December (D.N.B.) De aanvallen
van het Duitsche luchtwapen op Londen in den
afgeloopen nacht duurden van het invallen dor
duisternis tot aan den vroegen ochtend. Er ontston
den talrijke branden, die in afzonderlijke \vijken der
stad tot een geweldige zee van steekvlammen
samengroeiden.
Gashouders vlogen met geweldige steekvlam
men in de lucht en zware rookwolken van bran
dende olietanks verspreidden zich boven den ge
weldigen vuurgloed. De luchtdoelartillerie, die aan
vankelijk met zware batterijen het vuur opende,
schijnt reeds na het eerste uur met een gebrek
aan munitie te kampen gehad te hebben. De be
manningen van de laatste terugkeerende vliegtuigen
zagen, totdat zij op hun bases landden, een rooden
vuurgloed aan den hemel.
BERLIJN, 9 December (D.N.B.) Britsche
vliegtuigen hebben in den nacht van Zondag op
Maandag in gering aantal geprobeerd naar West-
Duitschland te vliegen. Reeds aan de Westelijke
grens van het Duitsche rijk geraakten zij in hevig
afweervuur en wierpen zij hun bommen ten westen
van den Rijn lukraak meestal op het open veld neer.
Een toestel werd door de luchtdoelartillerie neer
gehaald.
