Haarlem's Dagblad | 1940 | 9 december 1940 | pagina 3

Geloof en Wetenschap

KORT EN BONDIG.

Hoe de Nachtwacht
werd beveiligd

Het Onderwijzers-
Sint Nicolaasfeest.

.Cocktail

Tentoonstelling van
Rens Lensselink

10 °/o Korting

A AND AG 9 DECEMBER 1940

H A A R T: E M'S D A G B E A T5

Vele branden in de Britsclie
hoofdstad.

•lialvé Londen, ook de Oost- en Zuidkust van
Engeland bestookt.

(Men zie ook pag. 1)

Stockholm, 9 Dec. (D.N.B.). Van het En-
flsehe ministerie van luchtvaart en van het mini-
[jrie voor de binnenlandsche veiligheid is thans
bericht ontvangen over den grooten Duitschen
Inval op Londen in den afgeloopen nacht. In dit
{richt wordt gezegd dat in den loop van den nacht
Zondag op Maandag Duitsche luchtstrijdkrach-
een zwaren bomaanval hebben gedaan op Lon-
jn en omgeving, waardoor vele branden zijn ont-

en aanzienlijke schade is aangericht.

[Volgens dit bericht zijn bij den aanval een aantal
jchtoffers gevallen. Naar het bericht verder meldt
ook op de vele gebieden tusschen Londen en
Oost- en Zuidkust van Engeland, alsmede in
fcige andere gebieden in het Zuiden van Enge-
tari bommen geworpen, waar in enkele plaatsjes
janden ontstonden en schade werd aangericht. Ook
;deze streken is een aantal slach tof Iers gevallen.

Roosevelt op Martinique.

NEW-YORK, 9 Dec. (D. N. B.).

President Roosevelt heeft gisteren een bezoek
gebracht aan het Fransche eiland Martinique.
Aan boord van den kruiser „Tuscaloosa" had hij
een onderhoud van een uur met den Amerikaan-
schen consul en met den op het eiland gestation-
neerde waarnemers der Amerikaansche marine.
In het kader van zijn inspectiereis heeft Roose
velt Zondagochtend een bezoek gebracht aan het
Britsche eiland Santa Lucia, op welk eiland de
Vereenigde Staten, zooals bekend, op grond van
het Engelsch-Amerikaansch verdrag een steun
punt voor de vloot inrichten. In gezelschap van
den Britschen gouverneur heeft Roosevelt de ha
vens bezichtigd.

Hef Nederlandsch Tooneel
speelt

VONDEL'S PETER EN PAUWELS

Zaterdagochtend wilde de spoorwegarbeider
Nauta op het station Nijmegen zich van het j
irste naar het tweede perron begeven. Blijkbaar
èeft de man niet bemerkt, dat op dat oogenblik
■h een rangeerlocomotief in zijn richting voort-
Swoog. De man werd gegrepen en op slag gedood.

Zondagochtend vroeg heeft de politie in de
jide haven te Rotterdam een drenkeling opge-
feald. De levensgeesten waren reeds geweken. Bij
perzoek is gebleken dat het slachtoffer dat ver-
ioedelijk bij duisternis te water is geraakt, is de
1-jarige W. Heuvink, afkomstig uit Apeldoorn,
dert eenigen tijd te Rotterdam woonachtig.

Hedenmiddag heeft de directeur van de
xechtsche sterrewacht, prof. dr M. G. J. Min-
feert, voor een groot aantal genoodigden met een
Me officieel het nieuwe gedeelte, dat na de ver
ruwing is tot stand gekomen, geopend.

De vergadering van de vereeniging van leera-
in in levende talen, die gewoonlijk in de eerste
pk van Januari in Amsterdam wordt gehouden,
brdt volgend jaar, onvoorziene omstandigheden
jiorbehouden, gehouden op 18 April.

- Zaterdagmidda-2 is het 6-jarige zoontje van
jn heer Vos. wonende aan den Voorthuizerstraat-
ig te Putten bij het oversteken van den weg
or een passeerende auto overreden. Met dezelfde
jto werd het deerlijk gewonde kind naar dokter
onk te Putten overgebracht. Deze constateerde
'in dood. Den chauffeur treft geen schuld.

- B. en V' van Amersfoort hebberl bij den ge-
ieenteraad een voorstel ingediend het politie-

uit te breiden met 24 agenten en drie in-
jecteurs.

I- De Edesche politie nam bij een Bennekom-
jhe firma 25.000 rantsoenen zeep in beslag. -Zij
iuden daar door een elders gevestigde fabriek in
ipót zijn gegeven. In afwachting van de nadere
isuitaten van het onderzoek is de zeep per
:achtauto naar het politiebureau te Ede vervoerd

i aldaar tijdelijk opgeslagen.

i- Zaterdagochtend is de 78-jarige van B. te
ampen te water geraakt De man werd spoedig
1 het droge gebracht, doch ïs later overleden.

B. en W. van Rotterdam stellen den raad
het subsidie aan het Rotterdamsch Philhar-
lonisch Orkest eventueel te verhoogen tot maxi
maal f 21.500. Deze verhooging met f 6500 is het
ïdrag.. dat onder normale omstandigheden aan
N.V. Italiaansche Opera werd toegekend.

- Waarschijnlijk door de duisternis misleid is
63-jarige schipper Th. Emans in het water

|n de Rotte te Rotterdam geraakt en verdron-

- In den nacht van Vrijdag op Zaterdag heeft
istorm v.eel schade aangericht In Den Haag zijn
pige personen tegen boomen gesmakt of in het
ater gedreven. Sommigen liepen kwetsuren op.

- Bij een botsing tusschen een tram en een
rachtauto op den Wateringschen weg te Delft
ferden vier personen licht en een zwaar gewond,
aatstgenoemde werd naar het ziekenhuis over
bracht.

De politie te Delft heeft naar het A.N.P
leidt, in arrgst gesteld den spoorwegarbeider van
die vele goederen uit zendingen van
ilftsche zakenlieden heeft gestolen. In zijn
foning werden aangetroffen ham, koffie, thee
ibak, sigaren, ongeveer drieduizend sigaretten
acao en margarine. Ook werden nog levens
middelen aangetroffen, die door v. d. B. onder
!n vloer van de goederenloods waren geborgen

- De Vereeniging van Amsterdamsche Schoen-
inkeliers heeft het plan opgevat, mede in ver
met de moeilijke tijdsomstandigheden, in

Imsterdam een beurs te organiseeren.

De Zaandamsche politie heeft, in verband me'
:n diefstal van vijfhonderd ons thee ten nadeele
'an de firma Terwee aldaar, drie Zaandammer'
Ingehouden, die bekend hebben de inbraak te heb-
jen gepleegd. Zij hadden de thee aan iemand in
[ms ter dam verkocht en het geld verdeeld.

Naar aanleiding van een enkele dagen ge
iden te Zaandam gepleegde inbraak, waarbij uit
en opslagplaats aan den ZmrHNic te Zaandam zes-
ien blikken groene zeep en zestien doozen, elk mei
blikken tomatensoep werden gestolen, zijn twer
[aandammers, resp. 27 en 28 jaar oud, aange-
ouden, die verdacht worden dezen diefstal te heb
ben gepleged.

De politie van het bureau Leidscheplein tf
Imsterdam, heeft een 32-jarige vrouw gearresteerd

ii ingesloten, die gedurende eenigen tijd haar fa-
nilie heeft bestolen. Zij kwam regelmatig op be
oek en maakte dan van de gelegenheid gebruil-

geld te stelen uit een geldkistje. In totaal werd
jen bedrag van f 400 vermist. De vrouw heeft een
pentenis afgelegd.

HUYSMANS ALS BURGEMEESTER VAN
ANTWERPEN AFGEZET.

Het D. N .B. meldt uit Brussel

Door een in het Staatsblad gepubliceerde ver
ordening van het ministerie van binnenlandsche
zaken is de gewezen burgemeester van Antwer
pen, Kamiel Huysmans, die bij het uitbreken
van 'den oorlog naar het buitenland was gevlucht,
afgezet. Tot zijn opvolger is benoemd, L. Del-
waide, tot dusver waarnemend burgemeester, die
veel heeft gedaan voor de bevordering van den
economischen bloei van de Scheldestad.

Een moeilijk transport van
ons nationale meesterwerk

In „De Wereldkroniek" vinden wij het belang
wekkend verhaal van wat er in de oorlogsdagen
geschiedde met de „Nachtwacht", het meesterwerk
van Rembrandt, dat voor het uitbreken der oorlogs
gebeurtenissen reeds lang in veiligheid <Was ge
bracht, doch in de kritieke Mei-dagen van dit jaar
plotseling naar elders verplaatst diende te worden,
naar veiliger oorden dan men reeds meende, het
doek bezorgd te hebben.

Dat onze kunstschatten voor een groot deel reedS
geruimen tijd geleden uit de musea e.d. zijn ver-
verwijderd en opgeborgen ter plaatse, waar oor
logsgeweld hen mensehelijkerwijs gesproken niet
deren kan, is overbekend. Wie onze musea het
laatste jaar bezocht, heeft zich met eigen oogen
kunnen overtuigen, hoeveel open vakken de muren
vertoonen, ten bewijze, dat de schilderijen, die
daar eertijds waren aangebracht zich thans „ergens
in Nederland" bevinden.

Zoo ging het ook met de „Nachtwacht". De on
schatbare waarde van het doek vergde een vol
komen veilige bergplaats en men meende die ge
vonden te hebben in het bekende, een jaar of tien
geleden gerestaureerd, kasteel „Radboud" te Me-
demblik, een plaats, die men veronderstelde te lig
gen buiten eventueele zones van krijgsverrichtingen.
Daar was de „Nachtwacht" dus opgeborgen,

Geruchten over kabinetswijziging
in Frankrijk.-

Flandin wordt o.a. genoemd.

Uit Vichy komen, naar het D.N.B. verneemt,
Igeruchten over een mogelijke wijziging in de
ibezetling van enkele ministerposten.

O.a. beweert men dat'de te Vichy aangekomen
Voormalige premier Flandin de portefeuille van
jbinnenlandsche zaken zal overnemen en
Peymuthon naar koloniën zal overgaan.

Volgens andere geruchten zal de minister van
justitie, Alibert, uit de regeering treden.

Het communiqué, dat uitgegeven is ten aanzien
h den Zaterdagavond gehouden ministerraad, deelt
Ne dat vice-president Laval een exposé heeft ge
lden van verschillende vraagstukken, die in de
nadering zijn besproken. Minister Alibert heeft
«volgens mededeeling gedaan van de namen van
ersonen, die van de Fransche nationaliteit verval-
zijn verklaard. Het zijn: generaal De Gaulle, ge
maal Catroux, generaal Le Gentilhomme, kolonel
arminat, de vroegere afgevaardigde Pierre Olivier-
PPie en de chef-secretaris van den aanleg van
ruggen en wegen, Anthoine. De minister voor de
idustrieele productie, Bélin, heeft, naar het com
muniqué verder mededeelt, zijn wetsontwerp op de
proepsorganisatie in groote lijnen uiteengezet. De
iKroepsorganisatie veronderstelt een nieuwe mo
pal evenals de instandhouding van een corporatie
fs orde, die in staat is zich in een grondwet te
joegen.

HET TOONEEL

natuurlijk in het geheim. Slechts enkele ingewijden,
in de eerste plaats natuurlijk de directie van het
Rijksmuseum te Amsterdam waren op de hoogte
met het tijdelijk verblijf van het doek.

Maar wat men niet voorzien had, gebeurde. Me-
demblik bleek, toen de oorlog ook het Nederland-
sche gebied bezocht, juist wél onder de plaatsen te
behooren, waar verwoesting dreigde, hetgeen na
tuurlijk ten gevolge had, dat Amsterdam werd op
gebeld om instructies. Immers, het was de vraag
of het oude kasteel „Radboud" wel voldoende be
veiliging zou bieden en onder deze omstandigheden
was onmiddelijk ingrijpen geboden. De „Nacht
wacht" moest, in vollen ooi'logstijd weggevoerd
worden uit een omgeving, die straks wellicht ten
orooi van het oorlogssgeweld zou worden.

Lang aarzelen was niet noodig en tijd tot over
leg zoo goed als niet mogelijk. Slechts één, mogelijk
heid was er om een ramp te voorkomen: Het doek
zou opnieuw moeten worden vervoegd, thans naar
nog veiliger schuilplaats dan men meende, reeds
in het kasteel „Radboud" te hebben gevondenIn
allerijl werd een expeditie uitgerust. Een auto voor
de directie van het Rijksmuseum, Dr. F. Schmidt
Degener. hoofddirecteur van het Rijksmuseum, Jhr.
D. C. Röell, directeur der hoofdstedelijke gemeen
te-musea en W. J. H. R. Sandberg, een transport
auto met hoogen opstand, zooals mei gebruikt bij
het vervoer van groote spiegelruiten en tenslotte
een auto voor het personeel.

Men verliet Amsterdam.twaalf uur later was
men in Med-emblik, een half etmaal had men ge
daan over een afstand van- 55 K.M., doch eenmaal
ter plaatse aangekomen was de rest vrij spoedig
gereed. Het doek werd uit 'de zaal, waar het was
opgesteld, weggehaald en op de vrachtauto ge
plaatst.

Doch thans kwamen de moeilijkheden eerst recht.
Weer moest een gedeelte van het land worden af
gelegd om tot de nieuwe schuilplaats te geraken. De
regeering had een drietal bomvrije schuilkelders
laten maken op een plaats, die uit den aard der
zaak angstvallig geheim werd gehouden en dat-
trouwens nóg wordt. Twee dezer schuilplaatsen
waren nog niet gereed, doch in de derde zou de
..Nachtwacht" een plaats moeten vinden. Op weg
dus daarheen Nog niet lang was men op weg of
de nacht viel. Verder rijden was niet mogelijk en
in het Noordhollandsche dorp Winkel werd de
nacht doorgebracht. Van slapen was geen sprake.
Een uurtje rusten op de divan in de woning van
den dorpsonderwijzer was het eenige, dat het hoofd
dei- expeditie, Dr. Schmidt Degener zich veroorloof
de en zijn tochtgenooten waren er al niet veel be
ter aan toe.

Bij het aanbreken van den morgen werd de tocht
voortgezet. De wegen waren vrijwel alle geblok
keerd en al moet men aannemen, dat aan het
transport geen moeilijkheden in den weg werden
gelegd, het spreekt vanzelf, dat ieder oogenblik
oponthoud geboden werd en van. opschieten geen
sprake was.

'inmiddels bleven de avonturen ook niet uit. Een
vliegtuig scheerde plotseling over den weg en ieder
oogenblik verwachtte men een projectiel, zoodat de
twintig mannen van het transport zich in het gras

langs den weg wierpen om het leven te redden

gelukkig verdween de machine. De wegen waren
hier bezaaid met vee, daar gevuld met scharen ge-
evacueerden, elders overstroomd doordat men inun-

datiegebied doortroklaag hangende electrische

draden verhinderden vervolgens de passage, zoodat
de vrachtauto bezwaard diende te worden en toen

precies de doodelijke draden kon passeerende

dag verstreek onder de hoogste spanningmaar

eindelijk bereikte men de plaats van den schuilkel
der en het doel scheen bereikt. Nieuwe moeilijk
heden wachtten: de schuilkelder bleek niet hoog ge
noeg, om het 3.59 M. hooge doek te kunnen bergen
en in den avond van dien tweeden dag stond men
voor de vraag, wat thans te doen.

In zulke oogenblikken is doortastendheid geboden.
De „Nachtwacht" werd op den grond gelegd en
vaardige handen maaktejt het los van het houten
raam, waarop het is bevestigd. In de open lucht en
in de vallende schemering werd volbracht wat onder
normale omstandigheden in een veilig atelier met de
grootste omzichtigheid zou zijn geschied: het doek
werd van den achterwand verwijderd, opgerold en
vervolgens in den schuilkelder opgeborgen, waarna
de kluisdeur werd gesloten en de „Nachtwacht" vei
lig was verzekerd.

Nog in den avond werd de terugtocht naar Am
sterdam ondernomen. Toen men terugekeerd was
ii\ de hoofdstad was het, om te vernemen, dat eenige

uren geleden Nederland gecapituleerd haddoch

de „Nachtwacht" was veilig.

De Nederlandsche cineasten Kees Stroband en
Andor van Barsay hebben het voornemen opgevat,
dezen tocht te reconstrueeren en od de film vast te
leggen.

Na de voorstelling van „Lucifer" door het Resi-
dentie-Tooneel kregen wij Zondagmiddag als
tweede Vondel-opvoering bij Geloof en Wetenschap
Peter en Pauwels door Het Nederlandsch Tooneel
Wij moeten het bestuur van Geloof en Wetenschap
dankbaar zijn voor deze keuze, niet alleen om de
groote waarde van dit, een der schoonste werken
van Vondel maar ook voor de voorstelling, die tot
de beste Vondel-opvoeringen, welke wij ons her-
nneren, behoort.

Na de uitgebreide kritiek, welke ik na de pre
mière te Amsterdam eenige weken geleden in ons
blad schreef, mag ik thans kort zijn. Het zal alle
aanwezigen getroffen hebben, hoeveel spelmogelijk-
heden „Peter en Pauweis" den acteurs en actrices
biedt, ondanks dat het werk toch feitelijk drama
tisch allerminst sterk is. Dramatische conflicten
zoeken wij tevergeefs in deze tragedie, ja, het is
zelfs of de dichter opzettelijk elke botsing tusschen
de twee krachten, die hier tegenover elkander
staan het groeiend Christendom en het stervend
heidendom vermijdt. Vondel wilde blijkbaar al
leen een verheerlijking geven van het martelaar
schap van den eersten bisschop van Rome en den
grooten apostel der heidenen, in wier marteling
Christus als het ware een tweeden kruisdood on
derging.

De groote spelmogelijkheden, welke dit werk, on
danks zijn zwakke dramatische structuur, den spe
lers biedt, hebben de acteurs en actrices van Het
Nederlandsch Tooneel niet ongebruikt gelaten.

Wel dient erkend, dat het kleinere tooneel te
Haarlem niet die spelontwikkeling bood als de
Stadsschouwburg te Amsterdam. Het kapitool stond
hier onmiddellijk op het tooneel en wij misten noode
de trappen voor dezen zuilengang, waardoor som
mige spelers, zooals Frits van Dijk als Simon, de
Toovenaar en Louis van Gasteren als Nero, ook niet
voor hun spel de ruimte vonden als te Amsterdam.
Ook in de opstelling der reien was thans niet die
afwisseling als bij de eerste voorstelling, weike ik
bijwoonde.

Maar overigens ontwikkelde het spel zich hier in
al zijn diepte en volheid, zoodat het toch als geheel
een voorstelling werd, die sterken indruk maakte.
Louis van Gasteren speelt als Nero een zijner mooi
ste rollen. Vooral in het laatste tooneel, waarin hij
in zijn waanzin door het kapitool dwaalt, is aan
grijpend en van groote tragiek.

Ook Louis Saalborn hebben wij in langen tijd niet
beter gezien dan als de apostel Petrus. Welk een
innige smart klinkt er op uit zijn klachten, hoe stijgt
hij tegen het slot, als hij den marteldood aanvaardt,
Henri Eerens heeft niet de warmte in zijn stem als
Saalborn, maar hij is als Pauwels toch van een ver
heven noblesse.

Prachtig was ook weer Magda Janssens als de
moeder der nonnen van Vesta, zelfbewust, trotsch
en gloeiend in haar heidensch geloof. Ank van der
Moer als Petronel en Corrie Korevaar als Plautel
contrasteerden daar mooi tegen met hun grootere
innigheid in hun christelijk godsvertrouwen. Hoe in
drukwekkend was Ank van der Moer in haar vreugde
over de bevrijding der twee apostelen en in haar
smart bij hun vrijwilligen terugkeer. Johan Schmitz
gaf een martialen Agrippa, Frits van Dijk een fas-
cineerenden, helschen Simon, de Toovenaar.

De reien werden ook nu weer in koor gezegd. Het
leek mij niet zoo gedisciplineerd als te Amsterdam,
maar het was fraai van klank en klonk sterk door
overtuiging.

De opvoering van Peter en Pauwels mogen wij als
een evenement in dit tooneelseizoen beschouwen.
Defresne heeft er als regisseur een voortreffelijk be
wijs van zijn kunnen mee gegeven.

J. B. SCHUIL.

Helperik en Boudewijn zorgden voor den lach
en zij deden dat op koddige wijze, zooals wij dat
in een voorstelling voor kinderen mochten ver
dachten.

Ook aan de aankleeding was veel zorg besteed.
Geen wonder dus, dat de voorstelling zeer in den
smaak viel van het publiek, dat vooral in de
voorste gelederen klapte en stampte, dat het een
lieve lust was.

Het belooft nog heel wat, deze week, wanneer
Roderik de Toovenaar ook 's avonds wordt ver
toond voor de jeugd, wat nu ondanks de ver
duistering kan, omdat de maan weer aan den
hemel staat. Hulde aan de onderwijzers en al de
spelenden, die deze feesten voor de Haarlemsche
scholen mogelijk hebben gemaakt.

j. B. SCHUIL.

Zaterdagmiddag kwamen de grooteren voor het
eerst aan de beurt voor hun St. Nicolaasfeest en het
ging er weer even vroolijk toe als andere jaren. In
de hoogste klassen weten ze wel, hoe het ciu eigen
lijk met dien goedheiligman uit Spanje gesteld is,
maar hoe mooi de legende altijd wel blijft, daarvan
vertelde in den aanvang van den middag een zeer
oud man, dien wij voor Sinterklaas in politiek zou
den hebben gehouden, als hij zich na het démasqué
niet ontpopt had als de leider der feesten, de heer
N. J. Coevoet in eigen persoon.

Deze oude heer met den grijzen baard vertelde
dan, hoe hij altijd weer kird wordt op het St. Nico
laasfeest en hij is werkelijk de eenige niet. Men
moet wel 'n doorgewinterde nurks zijn om zich niet
jong te gevoelen op zoo'n feest, als dat van Zater
dagmiddag. Welk een uitgelaten vreugde was er
weer in de zaal, met welk een animo werden de
liedjes waaronder verschiller de canons on
der de opgewekte .leiding van den heer Coevoet ge
zongen!

Maar het tooneelstuk blijft toch ook altijd de
groote attractie van deze feesten. Ook Zaterdag
weer, toen „Roderik, de Toovenaar" var Fred. Be-
rens werd vertoond. Wij herinneren ons dit fantas
tische kindertooneelstuk van vorige opvoeringen
in dezen kring en het stuk bleek voor de jeugd
en ook voor de ouderen niets van zijn betoove-
ring te hebben verloren. Er gebeurt dan ook al
zoo niets op het tooneel: een boosaardige regent,
die een toovenaar blijkt te zijn, een even boosaar
dige dochter, een nobele prins en een lieve prinses,
die door den prins van een verlaten eiland verlost
wordt, het is een geschiedenis om de harten van
het jeugdige publiek sneller te doen kloppen.

En wanneer dan tegen het slot de slechte toove
naar plotseling terugkeert en alles dreigt te zullen
vernietigen, staan de hartjes van de jonge toeschou
wers zelfs even stil, maar als prins Eringard op
het gouden too verfluitje geblazen heeft en Bona
dea, de fee, in al haar pracht verschijnt, gaat er
een hoorbare zucht door de zaal en de kindénen
juichen van plezier, wanneer Roderik en zijn. doch
ter als gevangenen worden weggeleid naar een
oord, waar zij geen kwaad meer kunnen doen.

Behrcrs zorgt er altijd voor. dat er ook veel te
lachen is. Daar heb je den ouden Boudewijn, den
jichtigen kamerdienaar, die altijd klaagt over de
drukte, den onhandigen Hilperik, die alles uit zijn
handen vallen laat en Fredegcrde, de kamenier,
wier mond niet stilstaat, als zij hem eenmaal ge
opend heeft.

Onder regie van Henk Bakker komt dit sprook
jesspel voor de kinderen tot leven en het wordt
eerst recht „prachtig" bij al die verschijningei
zooals van de fee en van het beeld van de schoone
prinses Hilda, die uit het donker plotseling in het
licht komen te staan.

Ook het spel laat onder Bakker's leiding weinig
of niets te wenschen over. De hoofdpersoon werd
ook nu weer de slechte Roderik, een duivel in men-
schengedaante, zooals hij door den heer Nottelman
met veel fantasie werd gespeeld, Het was een vol
doening voor de jeugd, dat deze engerd aan het
slot voor goed verdween, al kwam hij dan ook nog
eens terug om het applaus van de zaal in ontvangst
te nemen. Heel amusant was de altijd maar door
ratelende Fredegond, die vooral succes had met het
lied van den ezel. Hilda was een lieftallige prinses,
en ook de kamermeisjes mochten er zijn.

Cabaret- en Variété-Revue.

Variété en cabaret wisselden elkaar af in de
■evue „Cocktail" welke Zaterdagavond in onzen
stadsschouwburg werd gegeven en door een
goede doseering van beide soorten kregen wij
een niet onaardig geheel Wat er eigenlijk aan
ontbrak was een ..ster", zooals een Flentje de la
Mar of zooals den vorigen keer in Tobi's Ca
baret een Olga Rinnebach, maar die toovert
zelfs een Mr. Hedi nu maar niet zoo, een, twee.
drie op het tooneel. Toch bleek Jesje van Marle
een lang niet onverdienstelijke cabaretière te
zijn, althans wanneer zij op haar eigenlijk ter
rein het chanson bleef. Haar „schlagers"
zong zij met entrain en levendige voordracht en
zij onderscheidde zich daarin ook door een pret
tige distinctie. Haar oude liedjes vooral, voor
gedragen in de dracht van ongeveer 50 jaar
geleden, deden het in de zaal door de opgewekt
heid waarmee zij werden gezongen.

Na den goeden indruk dien zij voor de pauze had i
gemaakt, was het jammer dat zij de groote ver
gissing beging van Florida in de sketch „Florida
wil carrière maken". Niet alleen, dat dit stukje
griezelig flauw was, maar zoo'n Jordaan-juffer-
tje bleek ook allerminst het genre van Jesje
van Marle te zijn. Hoe gauwer deze sketch van
het programma verdwijnt hoe beter.

Wij kregen verder, wat wij in zulke cabaret- en
variété-revues gewoon zijn. Mr. Hedi is een han
dig goochelaar, al bracht hy behalve het num
mer van de scheermesjes ook weinig nieuws.
Jean Modern is een occarino-virtuoos, die zijn
klein instrument vaardig bespeelt, al blijft deze
muziek maar dat kan de virtuoos niet helpen
afgrijselijk om naar te luisteren; professor Jothé
kwam met een strekende pop, die zeker niet min
der grappig was dan zijn andere kleine collega's.
Professor kwam later terug als mijnheer Joop
Teunissen en verraste ons toen met zijn goed-
uitgevoerde accordeon-soli en wij meenen profes
sor ook herkend te hebben in den persoon van
den muzikalen rijwiel-equilibrist, die op zijn fiets
boven op een stellage even secuur zit als ik op een
stoel op den grond. Amsy Moina vertegenwoordig
de het Oostersche element in haar Indische lied
jes, waarin wij te veel sfeer misten, en in negro
spirituals, die zij te ongevoelig en te hard zong.

Het beste nummer van den avond kregen wij
van Mr. Max te zien, een snelteekenaar met veel
gevoel voor humor, die vooral succes had met zijn
teekeningen, welke hij uit eenige door personen
uit het publiek geteekende lijnen op het papier
tooverde en met zijn carricaturen na de pauze.
Aan het slot verscheen Mr. Max zelfs nog als Sin
terklaas en kregen wij om in de stemming' van
het feest van deze week te blijven, eenige St, Ni-
colaasrijmen, welke gefabriceerd waren door Jo
Spiers, den zeer muzikalen pianist van Tobi's ca
baret-gezelschap.

J. B. SCHUIL.

Hierop vestigde ook de Beschermheer, de heer
j. F. M. ten Berge, in zijo slotwoord nog eons de
aandaoht. Hij dankte alle uitvoerenden, drukte
zijn dankbaarheid uit door een fraaie krans, die
op het kantoor zal worden opgehangen, ter herin-
i ering aan dezen zoo geslaagden middag en hoop
te dat geregeld eenigen keeren per jaar zulke pret
tige middagen of avonden zullen kunnen georgani
seerd worden en dat nog velen van het personeel
zich als medewerkenden zullen aanmelden. Ook
den heer van Dijk betrok spr. in zijn dank. Hierbij
sloot zich de heer Tonry Mulder aan, die namens
de uitvoerenden den heer van Dijk als dank voor
de aangename samenwerking een geschenk aan
bood.

De heer Ten Berge deed tenslotte de voor het
personeel aangename mededeeling dat de directie,
bij het reeds bestaande fonds, nog f 3000 zou voe
gen, om het personeel in staat te stellen met de
komende feestdagen iets extra's te kunnen doen.
En voor eind Januari ter gelegenheid van het
eerste lustrum van de firma, staat een groot feest
op het programma.

Met luid gejuich werden deze mededeelingen
door de aanwezigen ontvangen. Toen klonk nog
éét s het feestlied, waarna alle aanwezigen, wel
voldaan, huiswaarts keerden.

KUNST.

TOONEELCLUB
„DE PLANKENRIDDERS".

„Wie arbeidt met vreugd oogst vreugd na
arbeid". Dit is het devies van Ten Berge's
Confectie Industrie N.V. te Haarlem en dit
bleek wel duidelijk bij de opvoering, Zondag
middag, in een der groote als tooneelzaal inge
richte lokaliteiten van genoemde fabriek aan
den Kleinen Houtweg, van de Non-Stop-
Revue „Voltreffers", geheel door eigen krach
ten.

De directie weet, dat het werken in een fabriek
nu eenmaal eentonig is en doet daarom all?3 wat
in haar vermogen ïs. om het personeel vreugde by
den arbeid te geven. Daarom steunt zij ook van
harte de Tooneelclub „De Plankenridders", die het
personeel heeft opgericht. De voorzitter, de heer J.
van der Smaal deelde hiervan in zijn openings-
speechje Zondagmiddag het een en ander mede.
Hij vertelde, dat het initiatief voor dezen middag
was uitgegaan van het kantoorpersoneel en dat de
voorbereidingen in het diepste geheim hadden
plaats gehad. Den directeur (en beschermheer van
de club) den heer J. F. M. ten Berge 'd'ankte hij
voor zijn medewerking. Hulde bracht spr. ook aan
den heer Jan Icas van Dijk, die zich als regisseur
voor deze opvoering buitengewoon veel moeite had
gegeven. „Dit is een propagandamiddag", zei de
heer v. d. Smaal, „wij hopen door enthousiasme en
prettige samenwerking nog veel te bereiken en
zoo den gezelligen geest die in ons gebouw pleegt
te heerschen, i-og te verhoogen onder de leuze:
„Wie arbeidt met vreugd oogst vreugd na arbeid".

En hierna volgde een opvoering, de éérste die de
Tooneelclub gaf, die al llieten dan de decors wat
te wenschen over, maar dat is voor een zoo jonge
vereeniging waarlijk geen wonder! werkelijk
„af' mag genoemd worden. Wat al dadelijk trof,
was het tempo, waarin werd gewerkt, alles liep zoo
vlot en voortreffelijk van stapel, dat aan de voor
bereiding wel de uiterste zorg moet zijn besteed:
men wil in deze zaak van „half werk" niet weten.

Natuurlijk was van het elftal uitvoerenden, drie
dames en acht heeren, de een beter dan de ander
maar enthousiasme toonden éllen. Er waren zoo
enkele name»-', die ettelijke malen op het program
ma voorkwamen. Daar was In de eerste plaats
mej. Ank van der Linden, die al dadelijk in de
vermakelijke sketch „Standing eti misunderstand
ing", waarin ook Loet Laurey als orgeldraaier
kostelijk was, een voortreffelijken indruk maakte
als deftige douairière en la-tor als „Cleopatra" in
hel, stukje „Nummer elf" (Gesticht of Hotel?) en
ook in die amusante komische opera, door het ge-
heele gezelschap uitgevoerd, toonde de gaven te
hebben, om voor het dilettantentooneel wat te gaan
beteekenen. Hetzelfde kan gezegd worden van den.
heer Joh. Sloos, die eveneens op verschillend ge
bied uitmuntte: als straatzanger, met mej. Ank
v. d. Linden, die ook in dit nummer weer op zeer
natuurlijke en realistische wijze een „zangeres van
het asphalt" uitbeeldde, als Zwarte Piet, als zan
ger van cowboy-liedjes (met den heer Wim Sloos),
als pianist en als het boertje, dat er al een bijzon
der omslachtige methode op na hield om een
spoorkaartje te koopen. Hij en de heer Tonny
Mulder waren ook uitmuntend als het Duo Jotto,
in den trant van Johr.ny and Jones. Vergeten wij
niet nog de geestige voordracht „De Brandweer
man" van Joh. Sloos te noemen! Hij zong ook nog
het nieuwste „T. B.-lied", voor deze gelegenheid
door den heer van der Smaal gedicht en dat spon-
4-.an werd meegezongen.

De accordeon-solo's van Martin Janssens gaven
een aangename afwisseling.

De volle zaal amuseerde zich kostelijk en was
voortduren'd in de beste stemming.

KUNSTZAAL
J. H. DE BOIS.

Zondag is de schilder Rens Lensselink 80 jaar
geworden. Men heeft in onze krant den merk
waardiger. levensloop var. dezen kunstenaar reeds
kunnen lezei i en thans willen wij u nog iets ver
tellen van de tentoonstelling van werken van
dezen tachtigjarige in 'n zaal van den Haarlemschen
kunsthandel J. H. de Bois.

Wanneer we bedenken welk een eerbiedwaardig
hoogen leeftijd de heer Rensselink heeft bereikt,
treft ons by de aanschouwing van zijn werken-
pastels en aquarellen te sterker de jeugd, die
daaruit dikwijls spreekt.

Men geraakt niet zoozeer onder den indruk van
dit werk, men wordt er niet wat je noemt
stil van, neen, veeleer komt men in een opgewekte
stemming.

De vormen en de tinten, zijn vroolijk. Maar het
is een door de jaren gelouterde vroolïjkheid, een
vreugde, beleefd aan de schoonheid der natuur.

Op deze kleine expositie blijkt de schulder zijn
hard verpand te hebben aan het voor Nederland zoo
karakteristieke duinlandschap. Soms ziet hij het
landschap met werkelijkheidszin, een andermaal
droomerig. En vooral daar, waar de schilder geen
momentopname geeft, niet de werkelijkheid van
het oogenblik, maar de essentie, het wezen van het
landschap gisteren, vandaag en morgen, is hij tref
fend.

Een der twee „zandafgravingen" en „Het hofje"
zyn voorbeelden van werkelijkheidszin. Ze zijn tot
in de finesses afgewerkt, verdienen eerbied, doch
komen niet van het doek af.

Doch daar, waar de kunstenaarshand door drong
tot de essentie van het onderwerp en zich niet aan
banden van het moment gebonden voelde, bij da
watermolens aan het Barndegat, op den Hooge Duin
en Daalsche weg, in Mei aan den Angste, aan da
pieren te IJmuiden, in ettelijke duinlandschappen
en ook wel elders, daar voelt men dat tusschen den
beschouwer en de pastel af aquarel geen boom
de plaat wordt levend en komt tot ons.

De serene stemming van een rustige zee weet de
heer Lensselink ook goed weer te geven. Zijn bomo-
teekeningen zijn bijzonder gevoelig. Men kan
kijkend langs de wanden van dit tentoonstellïngs-
zaaltje, dat zich voor een rustige beschouwing zoo
goed leent, zien hoe een mensch metterdaad oud
naar lichaam maar jong van geest kan zijn.

v tt.

Zondag 22 December hopen,
mijn lieve ouders

J. VV. H. VAN AMSTEL

M. M. VAN AMSTEL—

POSTIIUMA,

den dag te herdenken, waarop
zij vóór 25 jaar in het huwelijk
traden. Hopend zij nog lang ge
spaard mogen blijven.

Hun dankbare dochter
RIET en verloofde.

Ontvangdag Zondag 15 Dec.
van 35 uur.

Velserstraat 51.

Met groote vreugde melden
wij U de geboorte van ons
Dochtertje

ANGELA JOHANNA.
De Heer en Mevrouw POLDER
MAN—RAAIJM AKERS.
Haarlem, 9 December 1940.
Stuyvesantstraat 18.

Tijdelijk Beatrix kliniek.

Bij deze breng ik mijn oprech
ten dank aan allen, die mij hun
deelneming hebben betuigd met
het overlijden van mijn huis-
genoote Mej. L. OTT.

Mevr. de Wed .Dr. D. W. HORST
Floraplein 19.

Ingaande heden 9 Dec

op ALLE prijzen van
Stoomen en Verven

Gevr. zoo spoedig mogel. een

NET MEISJE

In gez. m. 2 kinderen, goed
kunn. koken en zelfst. werken,
v.g.g.v. Br. nr 4674 bur. v. d. bl.

NET MEISJE

GEVRAAGD, van 8.30—2 uur.
Zich a. t. m.: Mauricialaan 29,
Overveen, Telef. 22794.

GEVRAAGD FLINKE

JUFFROUW

voor de huish en een KAMER
WERKMEISJE. Hotel Funckler
Haarlem.