1
J
KEELPIJN
Eigenaardigheden
71
1
FLITSEN
LANGS DE STRAAT.
J
KORT NIEUWS.
VRIJDAG 14 FEBRUARI 1941
HA'XREEM'S DA'GEE'AB
3
in Haarlem en omgeving
I Een beek als... riool
Waar de oude Beek in het Spaarne uitmondt.
(Foto de Haas).
Haarlem heeft vroeger een beek gehad. Zij liep
van het Westen der stad naar het Spaarne. Het
kan veilig aangenomen worden dat zij in den
ouden tijd haar oorsprong had aan den voet der
duinen, en dat zij gevoed werd door het water
dat zich daar verzamelde. Heel oude beschrijvin
gen van de Groote Markt "toen nog het Sant ge-
heeten) gewagen er van dat de beek daar langs
liep. De ridders en schildknapen die tijdens de
Graven van Holland op het Sant hun tournooien
hielden konden zich laven met een frisschen
dronk uit den stroom.
De beek liep van de Raaks naar het Prinsenhof,
ongeveer ter hoogte van de Jacobijnestraat. Van
daar naar de Koningstraat bij de Groote Markt
en vervolgens naar de Oude Groenmarkt en ihet
Spaarne.
Uit de 16e eeuw bestaan teekeningen waarop
kleine bruggetjes over de beek zijn afgebeeld. O.a.
een waar de Koningstraat uitmondt en bij de
Lange Veerstraat nabij de Oude Groenmarkt.
In 1544 werd, op verzoek van Kerkmeesteren,
het bruggetje bij de Oude Groenmarkt weggeno
men in verband met een vergrooting van het plein
om de kerk. Voor rekening der kerk werd toen ter
plaatse een gedeelte van de beek overwelfd. In de
overwelving waren houten luiken geplaatst, die
in geval van brand verwijderd konden worden,
zoodat men dan voor het blusschen het water van
de beek ter beschikking had.
Wij geven hierbij een reproductie van die over
welving zooals die destijds op de Oude Groen
markt was. Het moet wel 200 jaren geleden zijn
dat deze teekening gemaakt werd. De Spekstraat
was toen nog een heel smal straatje.
In 1866 en 1867 werd het overige deel van de
beek overwelfd. Veel werd daaraan niet verloren,
want in den loop der eeuwen was de beek een
smal grachtje geworden. Hier en daar werd de
be^k vervangen door een gemetseld riool.
Op den hoek van de Damstraat werd 25 jaar
geleden nog een smal steenen gebouwtje gevon
den dat met een luik toegang gaf tot het riool.
Op die manier kon het gereinigd worden.
Het vermoeden is wel eens uitgesproken, dat de
Damstraat haar naam dankt aan het feit dat daar
vroeger een dam in de beek is geweest. Dp die
plaats stond in het laatst der 16e eeuw een huis
dat „de Roó leeu" heette. De ligging werd aange
geven „op den houok van de Damstraat, 'bij de
Beeck".
Reproductie van een oude teekening van de over
welfde beek op de Oude Groenmarkt.
IJmuidenaar nam
lampen weg.
Tot 3 maanden
gevangenisstraf veroordeeld.
Hedenmorgen stond voor den politierechter te
Haarlem een jeugdige schepeling uit IJmuiden te
recht, die in September een tweetal lampen had
Weggenomen uit een boot van den Zeereddings
dienst.
Hij zei deze te hebben genomen opdat andere kin
deren er niet mee zouden spelen. Hij was van plan
de lampen den volgenden morgen weer terug te
brengen, doch vergat dit. De politierechter achtte
deze lezing van verd. niet aannemelijk en wees erop
dat, wanneer de reddingsbooten uitvaren en de lam
pen worden gemist, er menschenlevens op het spel
kunnen staan.
Conform den eisch van den officier werd de sche
peling veroordeeld tot 3 maanden gevangenisstraf.
Geknoei met bonnen in IJmuiden.
Huisvrouw tot een maand
gevangenisstraf veroordeeld.
Een huisvrouw te IJmuiden bood aan een winke
lier te IJmuiden een theebon aan, welke met een
schrijfstift vervalscht was. Zij ging de thee opzette
lijk in het schemeruur koopen opdat de winkelier
de vervalsching van den bon niet zou opmerken.
De vrouw werd hedenmorgen bij verstek door den
Haarlemschen politierechter, die deze handelwijze
Uitermate ergerlijk vond, veroordeeld tot 1 maand
gevangenisstraf.
De moord op den Bredaschen
koopman Van Aert.
Politie speurt nog steeds.
Een aantal maanden geleden is in een woning
in de Franschelaan te Rotterdam het lijk ge
vonden van den vermisten Bredaschen koopman
van Aert. De bewoner van dit huis in de Fran-
sche laan is toen gearresteerd. Daarna zocht de
politie naar den Amsterdammer D„ een nogal
berucht type. met wien de heer v. A. op zijn
reis waarvan hij niet terugkeerde ook in contact
is geweest.
Deze D. kwam zich Woensdag melden bij de
politie te Amsterdam, zeggende dat hij van
kennissen had vernomen, dat de politie hem wil
de spreken, aldus meldt de N. R. Ct. D. heeft
zich wekenlang verscholen weten te houden en
is vermoedelijk al dien tijd te Amsterdam ge
weest. In dezen tijd is het evenwel heel lastig om
lang verborgen te blijven, al was het alleen maar
omdat men dan geen nieuwe distributiebeschei
den kan halen en dus maar heel moeilijk aan
levensmiddelen kan komen.
D. zeide te Amsterdam, dat hij niet begreep,
dat hij gezocht werd en nadat hij naar het
hoofdbureau te Rotterdam was gebracht, bleef
hij bij het eerste verhoor, dat hem werd afgeno
men, in deze houding volharden. De bewoner
van het huls in de Franschelaan, S. genaamd,
heeft indertijd verklaard dat hij met den heer v.A.
en D. een café te Rotterdam heeft verlaten, om
naar zijn woning te gaan. Onderweg zou echter
ook D. zijn weggegaan. Men zal zich herinneren,
dat S. verder heeft verklaard, dat hij in zijn
woning met den heer v. A. ruzie heeft gekregen
en dat hij hem bij de daarop volgende vecht
partij met een kolenschop heeft geslagen, waar
door de heer v, A. overleed.
De politie vermoedt, dat D. bij de verdwij
ning van den heer v. A. een rol heeft gespeeld.
Cafe's krijgen kleinere toewijzingen
van koffie en tliee.
Tegelijk met de kleinere rantsoenen voor de
particulieren zijn ook de maandelijksche toewijzin
gen van koffie en thee aan cafés, restaurants en
dergelijke instellingen met ingang van 1 Februari
verminderd. Deze inrichtingen zijn thans gerant
soeneerd op de basis van 25 pet. van het verbruik
in de overeenkomstige periode van het vorig jaar.
Zij zullen dus om in de vraag naar deze dranken
te kunnen voorzien, meer nog dan in den laatsten
tijd al het geval was, een beroep op surrogaatpro
ducten moeten doen.
KUNST OP „KAREOL".
Woensdagavond 19 Februari zal de alt-zangeres Akke
de Vries voor de verpleegden in Kareol oud-Hollandsche
minneliedjes zingen, met begeleiding van de pianiste
Ans Bouten, en afgewisseld door Jazz-muziek van Mies
de Wit.
De ongeregeldheden te
Amsterdam.
Van bevoegde zijde wordt aan het A.N.P. mede
gedeeld:
Zondag, den 9den Februari 1941 is het na afloop
van oefenmarschen der Amsterdamsche W.A. tus-
schen afzonderlijke W.A.-lieden en politiek an
dersdenkenden op verschillende plaatsen in de
hoofdstad en vooral op het Waterlooplein (Jo
denbuurt) tot botsingen gekomen. Verscheiden
van de daarbij betrokken personen en van de
Amsterdamsche politiebeambten, die voor het
herstel d-er orde tusschenbeide gekomen waren,
zijn gewond. Op den avond van den volgenden
dag en in den loop van den llden Februari heb
ben troepen jeugdige Joodsche elementen, die van
allerlei wapens voorzien waren, in de Jodenbuurt
wonende nationaal-socialisten, onder wie ook
schoolkinderen, voortdurend aangevallen en voor
een deel zwaar gewond. Ook zijn in de Jodenbuurt
winkels van nationaal-socialisten door Joden
vernield.
Daarop heeft de politie talrijke van wapens
voorziene Joden gearresteerd. Ter verzekering van
de orde is in den nacht van 11 op 12 Februari de
oude Jodenbuurt geheel afgezet en voor in- en
uitgaand verkeer gesloten. Nu de rust in de Joden
buurt hersteld is, zijn met ingang van 13 Februari
de beperkingen ten aanzien van het in- en uit
gaand verkeer verzacht. Met het door bovenge
noemde incidenten dringend noodig geworden ver
trek van alle niet-Joodsche bewoners uit de Jo
denbuurt is reeds 13 Februari een begin gemaakt.
Onder voorzitterschap van den koopman A.
Asscher en professor Cohen is een Amsterdamsche
Jodenraad gevormd, die het Amsterdamsche ge
meentebestuur bepaalde garanties voor de hand
having van de veiligheid binnen de Jodenbuurt
gegeven heeft.
Een vermanend woord van den heer
Asscher.
Het A.N.P. meldt:
Op verzoek van den gevolmachtigde van den
Rijkscommissaris voor de stad Amsterdam heeft een
commissie van vertegenwoordiging voor de Amster
damsche Joden de bewoners van de oude Joden
buurt in de hoofdstad waar zooals bekend
de laatste dagen ongeregeldheden hebben plaats
gehad. Donderdagmiddag opgeroepen voor een
korte bijeenkomst in de groote zaal van de Diamant
beurs aan het Weesperplein.
De opkomst was zoo groot, dat twee bijeenkom
sten noodig waren. Beide keeren was de zaal ge
heel gevuld, zoodat vastgesteld kan worden, dat
circa 4000 bewoners van deze buurt aan den op
roep gehoor hebben gegeven.
De eenige spreker in beide vergaderingen, de
heer Asscher, voorzitter van genoemde commissie,
richtte een vermanend woord tot zijn rasgenooten en
bracht met nadruk naar voren, dat in de toekomst
elke nieuwe poging tot het verwekken van inci
denten, zooals zich in de laatste dagen hebben
voorgedaan, moet worden voorkomen en dat allen
hn vuur-, slag- of steekwapen of eenig ander wapen
tot Vrijdagmiddag één uur op het politiebureau
aan het Jonas Daniel Meyerplein straffeloos kun
nen inleveren Degene, bij wien alsnog wapens
zouden worden aangetroffen, stelt daarmee zichzelf
aan de zwaarste straffen bloot en brengt vele
anderen in gevaar. Tenslotte uitte spreker de ern
stige waarschuwing, dat de Duitsche autoriteiten
geen nieuwe wanordelijkheden zullen dulden en
tevens afdoende maatregelen zullen treffen om ze
in de toekomst onmogelijk te maken.
Na deze toespraak sloot de heer Asscher de bij
eenkomst, die beide keeren een rustig verloop
had.
ets is eenvoudiger.
Niets is goedkooper en
Niets is zekerder dan
Een GROENTJE in HAARLEMS
DAGBLAD.
De grootste besparing op Uw
stroomrantsoen verkrijgt U
door het gebruik van de beste
en zuinigste lampen ooit door
Philips vervaardigd:
Ongeregeldheden te Utrecht.
Eén ernstig gewonde.
Het A.N.P. meldt:
Woensdagavond hebben zich botsingen voorge
daan tusschen W.A.-mannen en andersgezinden uit
het publiek in de omgeving van de Tolsteeg en de
Albatrosstraat te Utrecht, die klaarblijkelijk het
gevolg waren van het feit, dat dezer dagen bij een
in laatstgenoemde straat wonenden W.A.-man de
ruiten werden ingegooid. Het kon tot nog toe niet
geheel worden opgehelderd, of de W.A.-mannen
een vergeldingsactie op het oog hadden of dat zij
een herhaling van het genoemde incident wilden
voorkomen. Door de duisternis was het niet moge
lijk, zich een goed beeld te vormen van hetgeen zich
precies heeft voorgedaan. Spoedig na het verschij
nen van de W.A.-mannen kwam het althans tot
vechtpartijen, en zelfs is er op de W~A.-mannen
geschoten. Er zijn verschillende gewonden gevallen,
waarvan één ernstig, namelijk de W.A.-man L., die
een schot in de hartstreek heeft gekregen. Eenige
gewonden, waaronder de genoemde W.A.-man
werden naar het ziekenhuis vervoerd. Andere ge
wonden zijn ter plaatse verbonden en naar huis
gebracht
Het onderzoek is nog gaande.
Amsterdamsche Bank bepaalt
dividend op 5 procent.
In de vergadering van den raad van com
missarissen der Amsterdamsche Bank N.V.
van Donderdag is besloten aan de eerlang uit
4 schrijven algemeene vergadering van aan
deelhouders voor te stellen over 1940 een divi
dend uit te keeren van 5 pet. op de gewone
aandeelen. (Het dividend over 1939 bedroeg
4 pet. Red.)
Ten bate van stichting „Winterhulp Nederland"
De jongedames, die in verkeersuniform te Am
sterdam een aanval deden op den liefdadigheids
zin van haar medeburgers, hadden veel succes.
(Foto Pax Holland)
No. 229
Klimsport
1. Besluit zich te ver- 2. Daar is ie dan. wat
maken met een klimpartij moet er nu gebeuren,
op de divan.
3. Tracht zich op te
hijschen.
4. O grutjes, zijn han
den zijn uitgegleden.
5. Maar nu zal het ook
lukken.
6. Daar gaan we dan.
7. Nog niet gelukt,
maar gelukkig geen
schade.
8. O, hier komt de fami
lie om hem in babvtaal
te vertellen, dat ze hem
fcel even zullen helpen.
9. Begrijpen ze dan
niet dat hij er niet op
Kilde z ij n, maar er op
wilde komen?
DE ONBEVANGENE.
Op de Groote Markt te Haarlem, bij de halte
voor vele bussen bij de Vischhal, liep een dame
in de kou te ijsberen, wachtende op een bus. Zij
wierp, na een paar keer heen en weer geloopen te
hebben, een blik op de klok van de Groote Kerk
en dit onderzoek gaf haar blijkbaar de zekerheid,
dat het wachten nog wel eenigen tijd zou duren.
Althans: zij stapte plotseling de Groote Markt
dwars over en verdween in een inrichting in de
Smedestraat, waar een verdienstelijk stadge
noot langs automatischen weg tegen civielen
prijs aan zijn medemenschen zoete of hartige
hapjes levert. Weldra kwam de dame weer terug,
gewapend met een kartonnen schoteltje, waarin
een appetijtelijk uitziend, geurig gebraden
korstje te dampen lag in een bedje van cro-
quante gebakken aardappelschijfjes. Het leek
werkelijk voor iemand die den tijd wil dooden,
heelemaal geen onaangename tijdpasseering,
den smakelijken inhoud van zoo'n schoteltje te
verschalken.
De dame maakte dan ook aanstalten, hiermede
dadelijk te beginnen, maar nauwelijks had zij
een knappend stukje aardappel in den mond ge
stopt ofdaar kwam de bus al aan, te vroeg
dus of te laat naar de berekening van de
dame.
Het „verschalken" moest nu dus verder maar
in de bus geschieden en iemand die midden op
straat aan een dergelijken maaltijd begint,
zonder zich aan de voorbijgangers te storen,
vindt zoo'n kleinen tegenspoed heelemaal niet
erg. De dame stapte dan ook, het schoteltje voor
zich uitdragend zonder aarzelen de bus binnen,
waar zij met gejuich van den chauffeur en zijn
maat, die de kaartjes gaf en knipte, ontvangen
werd.
„Hoera!" zeide chauffeur vergenoegd. „Wij
krijgen wat te bikken, jong!"
„Dat kunnen we hebben!" meende de kaart
jes-knipper.
„Zou je wel willen!" zeide dame op resoluten
toon. „Jullie kunt allebei wat gebakken aardap
pels nemen omdat het zoo koud is, maar van dat
worstje blijf je af!" En zij presenteerde den
beiden vroolijken busgeleiders die een dank
baar, maar het zij tot hun eer gezegd be
scheiden gebruik van het gulle aanbod maak
ten.
Toen regelde de dame haar geldzaken, nam
plaats en ontfermde zich verder met smaak over
den inhoud van het kartonnen schoteltje, vol
maakt onverschillig voor wat haar medemen
schen van haar zouden kunnen denken.
De andere buspassagiers, bijna allen van
vrouwelijk geslacht, hadden intusschen met
stomme verwondering het ongewone tooneeltje
gade geslagen en op hun gezichten las men dui
delijk de afkeurende vraag. „Hoe kan men zoo
iets doen?"
En toen de dame van het schoteltje de bus
verlaten had, niet zonder nog den dank van de
chauffeurs voor de onverwachte traktatie in ont
vangst genomen te hebben, zei een der vrouwe
lijke buspassagiers: „Wat een mensch is dat!
Dat is vast geen Haarlemsche!"
Inderdaad, mevrouw, u had gelijk. Ik weet er
toevallig meer van en ik kan u verzekeren: het
was geen Haarlemsche. Dit was nu een Amster
damsche.
J. C. E.
I vandaag cn morgen verkouden
i Bescherm Uw keel tegen infectie
k met de beproefde geneeskracht van [<$c7
(Adv. Ingez. Med.)
te Rotterdcm in botsing.
Alleen materieele schade.
Gisternacht heeft op de Ceintuurbaan te Rot
terdam een botsing plaats gehad tusschen twee
goederentreinen, bestaande uit leege wagens. Zes
wagens liepen dientengevolge uit de rails De oor
zaak moet gezocht worden in het feit dat het per
soneel een onveilig signaal niet opmerkte. Persoon
lijke ongevallen kwamen niet voor Met de oprui
mingswerkzaamheden heeft men. dadelijk een be
gin gemaakt. (A.N.P.)
Op de veiling te Naaldwijk was er veel belang
stelling voor de eerste asperges, die van den
proeftuin van liet Zuid-Hollandsch Glasdistrict
ter markt werden gebracht.
(Foto Schimmelpenningh)
io s
oan de Winterhulp Nederland
Winterhulp Nederland, den Haag,
No. 5553. Als bank der Winterhulp
Nederland is aangewezen de Kasver-
eeniging N.V. Amsterdam No. 877.
Stort op 5553 of 877
Mr. P. A. V. baron van Harinxma thoe
Slooten:
Weldadigheid brengt dubbelen zegen:
zij zegent hem, die geeft, en die ont
vangt."
Prijzen voor schapenvleesch
vastgesteld.
De secretaris-generaal van het departement
van Landbouw en Visscherij heeft bepaald dat door
de Ned. Veehouderijcentrale alleen ontheffing mag
worden verleend van het verbod, gesteld in het
slachtverbod 1940 schapen ten aanzien van schapen,
welke door haar zijn gekocht en verkocht met be
stemming om te worden geslacht en voor de geval
len, waarin ten genoegen van de Nederlandsche
Veehouderijcentrale is aangetoond, dat het dier in
nood moet worden geslacht.
Voorts zijn de prysgrenzen vastgesteld, binnen
welke bovengenoemde Centrale de schapen, be
stemd voor slachting, koopt.
De prijzen, waarvoor schapenvleesch aan ver
bruikers ten hoogste mag worden te koop aange
boden en verkocht, zijn de navolgende: bout met
been, schouder met been en carbonade f 1.45, carbo-
naden zonder been f 1.60; borst en nek f 1.25; rauwr
schapenvet f 1.25.
Deze prijzen gelden in guldens voor vleesch per
K.G. af winkel en inclusief omzetbelasting: bij
bezorging aan huis mogen zij worden verhoogd met
ten hoogste 5 cent per pond of gedeelte van een
pond per bezorging. (A.N.P.)
De heer W. Vrijland te Schiedam heeft
Woensdag zijn 103den verjaardag gevierd.
