Eigenaardigheden
2L
3
ileine takkets.
Aspirin
huls!
J5if de TLamlas.
A A ND AG 3 MAART 1941'
TT A A R E E M'S DAGBCAD
Haarlem en omgeving.
laarlem is een oude stad. Over de oorsprong
evenwel niets met zekerheid bekend, maar wel
itaan er talrijke legenden. De naam H a r a 1 e m
jnt al voor in een blaffert of lijst der Utrecht-
!e kerkgoederen die het Nederstlcht bezat tij-
'js de regeering van Odilbald XII, bisschop van
•echt, die in 866 tot genoemde waardigheid
rd verheven.
jnkele historieschrijvers maken in de 10 eeuw
rag van Haarlem. Melis Stoke maakte gewag
i Haarlem in 1155 toen de Friezen uit Drech-
land oorlog voerden, waarbij de „poorters uit
erlem" ook een rol speelden.
Iet oudste document dat in het gemeente-
ihief van Haarlem bekend is over de geschiede-
der stad dateert van 1245. Daarbij werden
or den hertog Albrecht van Beieren aan Haar-
stadsrechten verleent. Het is een omvangrijk
lc perkament van bijna een halven vierkanten
ter oppervlakte. Om de grootte te demonstree-
heeft de assistent van dé archivaresse het
lument voor onzen fotograaf getoond. Vroeger
jd men het dus wel „groot", op. Aan het docu-
nt heeft aan een groot koord een waszegel ge-
ngen met een middellijn van 10 c.M.
ïet document waarbij Haarlem stadsrechten
kreeg.
(foto de Haas)
Dit stempel is zoo „gewichtig" dat het door den
d van het koord gevallen is, zoodat (het nu in
n afzonderlijk doosje bewaard wordt.
Het perkament zelf is uitstekend bewaard ge
ven, alleen een deel der letters van den Latijn-
ien tekst zijn wat verbleekt, maar alles is nog
1 goed leesbaar.
tit stuk is voq,r het archief een belangrijk doou-
nt.
foor heel Haarlem trouwens, want nu weten we
mers dat in 1945 over 4 jaar r— aanleiding
vonden kan worden het 700-jarig bestaan van
arlem als stad te vieren. Het is nog wel wat
af en de omstandigheden waaronder wij nu
en zijn te onzeker om reeds plannen ter viering
overdenken, maar het is tooh wel goed al vast
zen belangrijken datum aan te teekenen.
leven is vol ingewikkelde en
onzekere dingen.
Maar een GROENTJE in HAAR
LEM'S DAGBLAD is even eenvou
dig en zeker gebleven als altijd.
Een heerlijk frissche morgen.
Ongewoon voor den tijd van het jaar, want het
nog pas Februari. Toch zit er iets van voorjaar
de lucht. De zonnestralen dringen door de
:htendneveis heen en doen deze vrij spoedig de
jk nemen.
Daar komen drie jonge rakkers aan. Groot zijn
niet, een paar turven hoog. Ze loopen op het
ottoir in een der Haarlemsche straten. Het is
in uur.
Moeten ze niet naar school? Spijbelen ze( soms?
weet het niet.
Een oogenblik later staan ze te beraadslagen.
Natuurlijk versta ik hun gefluisterd gesprek
et, maar iik zie (het resultaat van hun bespre-
ng en sla ze ongemerkt gade.
De oudste schelt huis aan huis aan en vraagt
ts, als de deur geopend wordt. De jongeren vol
m-hem op de hielen. Ik meen het begrepen te
ebben.
„Mefrou, hep u ook ouwe kranten?"
Telkens luidt het antwoord ontkennend, maar
ndelijk krijgen ze hun kans.
Een oude heer doet open, verdwijnt weer even
de gang de rakkers zien elkaar aan met het
zicht van een visscher, die -beet heeft en geeft
na terugkomst een pak kranten.
..Dank u wel" en dicht gaat de deur.
Even staan de rakkers besluiteloos.
De oudste zegt dan „kom" en stevent op een
oentenwinkel af aan de overzijde van de straat,
elke hij binnen gaat.
In mijn verbeelding hoor ik hem zeggen: „Me-
eer, geeft u wat voor die kranten?"
De winkelier zal zeggen: „Zoo, zijn jullie koop-
1. ik dacht, dat ik ze cadeau kreeg. Nou, leg maar
eer. hier heb je ieder een cent."
2e komen naar buiten en zie juist tegen den
uur van het huis hangt een geel kastje met een
tralied raamoje. dat het opschrift draagt:
lauwgomballen".
Ze maken er dankbaar gebruik van en gijn spoe-
in het bezit van zoo'n gomballetje, dat ze nog
us uit den mond nemen, om het oog er ook nog
.us van te laten genieten.
Zalig sabbelend loopen ze langzaam door.
Zullen 7° het in een andere straat weer eens
teren?
't Is best mogelijk.
J. K.
(Adv. Ingez. Med.)
De vleeschvoorzieniug van Haarlem.
De heer H. Visser, Amsterdamstraat 30 te
Haarlem, schrijft ons namens de afdeeling Haar
lem van het slagersgilde, dat de toestand te
Haarlem wat de vleeschvoorziening betreft ver
betering behoeft. Er is, naar hij meent, bevoor
rechting vah een zekere groep slagers, hetgeen
thans, nu vleesch en vet gerantsoeneerd zijn,
niet getolereerd kan worden. De heer Visser
meent dat er leden van de commissie voor toe
wijzing zijn die het beste vet en vleesch eerst
voor hun eigen zaken nemen, terwijl zij toch voor
hun werkzaamheden als commissieleden betaald
worden.
„Het vleesch wordt verdeeld door een grossier,
die goed voor zijn vroegere klanten en vrienden
zorgt. Het resteerende vleesch is voor de sla
gers die voorheen de grootste afnemers waren
van het vette vleesch en het meeste vet. Deze
laatste groep krijgt evenwel ook dikwijls te
weinig, terwijl de heeren zelf hun omzet ver-
grooten. Hierdoor ontstaat natuurlijk ontevre
denheid onder de slagers en bij het publiek".
Naar aanleiding van het bovenstaande deelt
men ons vanwege de Commissie voor Toewij
zing het volgende mede:
In den vleeschhandel hier ter stede worden on
derscheiden A-, B-, en C-slagers, die bij de
toewijzing voor zoover de voorraad strekt het
vleesch ontvangen dat voor hun bedrijf het
meest gevraagd wordt en dat dan ook onder
scheiden wordt in A-, B-, C- en D-vleesch.
De toewijzing geschiedt door een lid van de
Commissie van Toewijzing, die is samengesteld
uit twee grossiers, twee A-slagers ën twee
B-slagers. Het lid, dat de toewijzing verricht is
een der beide grossiers.
Namens de Commissie'nu deelde men ons me
de, dat er van bevoorrechting geen sprake is;
integendeel, de A-slagers ontvangen maar voor
een zeer gering deel A-vleesch en moeten het
met B-vleesch, aangevuld met C- en D-vleesch
stellen. Op dezelfde wijze krijgen ook de B-sla
gers werkelijk niet enkel B-vleesch, maar moe
ten er ook C- en D-vleesch bij nemen. Dit alles
geschiedt zoo billijk als maar mogelijk is en zoo
soepel als de omstandigheden heb veroorloven.
Mocht het lid, dat met de toewijzing belast is,
den een bevoorrechten boven den ander, dan
zouden de overige Commissieleden, waarin, zoo
als wij hierboven aantoonden, vertegenwoordi
gers van de geheede slagerij zitting hebben,
daartegen zeker optreden.
De Directeur van het Gemeentelijk Slachthuis,
wien wij eveneens om inlichtingen verzochten,
ontkende eveneens, dat er onregelmatigheden bij
de verdeeling van het vleesch hebben plaats ge
had, al zal er natuurlijk wel eens een fout zijn
voorgekomen.
De ontevredenheid aldus de heer Keyser
is echter een gevolg van de gewijzigde omstan
digheden. Te voren werd slachtvee van verschil
lende kwaliteit aangevoerd. Dat is veranderd in
dezen zin, dat er veel minder koeien van eerste
kwaliteit worden geleverd dan vroeger en de
A-slagers dus wel genoodzaakt waren, vleesch van
B- of C-kwaliteit te betrekken, waardoor de B- en
C-slagers in het gedrang komen. Het is duidelijk,
dat. het tot dusver gevolgde systeem niet meer
voldoet.
Het schijnt evenwel, dat er nu een andere rege
ling zal komen en wel op dezen grondslag, dat de
diverse kwaliteiten vleesch gelijkelijk onder de
slagers zal worden verdeeld. Naar de mate van
het aantal bonnen, dat een vleeschhouwer in
levert krijgt hij dus zijn gedeelte vleesch. Dat
vleesch zal dan diverse kwaliteiten vertoonen.
ongeacht of men te voren A-. B- of C-slager was.
Het gevolg daarvan zal zijn. dat er dan ook een
uniform prijstarief zal komen, zooals dat ook bij
diverse andere gedistribueerde artikelen het ge
val is.
Op deze regeling is men thans wachtende.
HERDENKINGSDAG „HAARLEM S BLOEI"
UITGESTELD.
Het bestuur „Haarlem's Bloei" heeft zich ge
noodzaakt gezien den op 7 Maart a.s. bepaalden
Herdenkingsdag tot nader order uit te stellen.
„HOEPELS EN TOLLEN".
Prof. dr. A. D. Fokkqr, curator van het natuur
kundig laboratorium van Teylers Stichting te Haar
lem, zal op 22 en 29 Maart en op 5 April des mid
dags in Teylers Stichting lezingen houden over het
onderwerp „Hoepels en tollen".
KINDERVOEDING.
Door „Kindervoeding" te Haarlem werd in de
week van 24 Februari tot en met 1 Maart 1941
4713 porties warm eten verstrekt, nl. in lokaal
Rijksstraatweg 1171, Soendastraat 891. Zoetestraat
1226, Kampei-straat 570, Teylerplein 669, voorm.
Spaamdiam 186.
FEEST BIJ „KUNST ZIJ ONS DOEL".
Zondagmiddag heeft in De Waag de voorgeno
men huldiging plaats gehad van de heeren A. Arens
en H. J Wesseling, die beiden de vorige week
hun zestigsten verjaardag hebben gevierd.
Een groot aantal leden is bij dit samenzijn
tegenwoordig geweest. De voorzitter van „Kunst
zij ons Doel", de heer H. F. Boot heeft beide
heeren toegesproken en hun verdiensten zoowel
als kunstenaars als in hun kwaliteit van bestuurs
lid (de heer Arens is secretaris en de heer Wes-
steling commissaris) op de hem eigen geestige wijze
in het licht gesteld, waarbij hij den heer Wesse
ling een antiek koperen pot namens de ver-
eeniging aanbood en den heer Arens mededeelde
dat dezen binnenkort een album zal worden over
handigd, bevattende teekeningen van een aantal
leden.
Ook andere sprekers, o.m. de heeren v. d. Wey-
den en Jan Wiegman voerden het woord, waarna
de heeren Arens en Wesseling bedankt hebben en
de bijeenkomst in een gezellig samenzijn overging
tijdens hetwelk nog enkele films werd afgedraaid.
Haarlemsche Kantonrechter
Door pest aangetast varkensvleesch
bestemd voor Haarlemsche slagers.
Gelukkig kwam de clandestiene
handel aan het licht.
Hedenmorgen werd door den Haarlemschen
kantonrechter een ernstige zaak van clandes-
tienen vleeschhandel berecht. Vleesch van
frauduleus geslachte varkens werd van Be
verwijk naar Haarlem vervoerd, en alleen
dank zij het feit dat de slagers, voor wien het
vleesch bestemd was, met de handelaren on-
eenigheid kregen over het gewicht kwam deze
clandestiene vleeschhandel aan het licht, en
werden de Haarlemmers bewaard voor het
consumeeren van door pest aangetast varkens
vleesch.
De ambtenaren van het O.M. en dè kanton
rechter hebben reeds zoo dikwijls op het gevaar
voor de volksgezondheid van ongekeurd vleesch
gewezen en naar in een geval als dit weer blijkt,
helaas niet ten onrechte..
Een viertal verdachten stond in verband met
deze zaak terecht.
Twee inwoners van Beverwijk, die het bedoiwen
vleesch per taxi naar Haarlem hadden doen ver
voeren, werden hiervoor bestraft met een boete
van f 100 subs. 30 dagen ieder.
De chauffeur, die het vleesch vervoerde, werd
beboet met f 40 subs. 10 dagen.
En de inwoner van Haarlem, die, toen het vleesch
niet meteen aan de Haarlemsche slagers afgele
verd kon worden, zich bereid verklaarde de partij
in zijn woning te bergen, kreeg als straf: f 100
'ooete subs. 30 dagen.
De man, die de dieren frauduleus slachtte of deed
slachten, en met wien de twee Be verwij kers in een
café onderhandelden over het vervoer naar Haar
lem, is onbekend gebleven. Hij gaf zijn naam niet
op en kon tot nóg toe niet opgespoord worden. Zoo
dat de zwaarst schuldige in deze zaak helaas nog
ongestraft rondloopt.
SLECHTHOORENDEN.
Menigeen weet, hoeveel nuttige arbeid de Ver-
eenigïng tot Bevordering der Belangen van Slecht-
Hoorenden reeds heeft verricht en hoeveel meer zij
nog bereiken wil.
Inderdaad hebben vele slecht-hoorenden leeren
begrijpen, dat zij zich niet moeten terugtrekken,
integendeel, dat zij alles in 't werk moeten stellen
om aan de bezwaren als gevolg vun kwaal tegemoet
te komen. Het gebruik van een gehoorinstrumenten
o.a. maakt niet alleen, dat de goedhoorenden zich
gemakkelijker voor hen verstaanbaar kunnen ma
ken, maar tevens, dat dezen bemerken, dat een be
paald niet goed hoort; uit zichzelf gaan velen dan
duidelijker tegen dien doove spreken.
De vereeniging bezit reeds jaren een Centraal
Magazijn voor gehoortoestellen te Amsterdam,
waar alle soorten, die door medici deugdelijk zijn
bevonden, gratisb eproefd kunnen worden. In vele
plaatsen zijn afdeelingen der Vereeniging, ook te
Haarlem en omstreken; in die plaatsen is vaak een
z.g. proefkist met instrumenten. Alhier is daarmee
reeds ruim 20 jaar veel en nuttig werk verricht.
Sinds 1 Maart heeft mevr. Van der Meulep. leera-
res phonologie en logopaedie. Wagenweg 19, de zorg
hiervoor op zich genomen. Op Woensdagochtenden
is zij gaarne tot ieders dienst, óf men kan schrifte
lijk belet vragen.
EXAMENS.
ACADEMISCHE OPLEIDING.
Geslaagd voor het Ingenieursexamen van de In-
genieurschüle Bingen (Rheinisches Technicuin) de
heer H. W. Jacobszoon te Heemstede voor de af
deeling „Maschinenbau".
1. Vraagt kanarie
waarom hij niet
zingt; ze heeft in
dagen geen noot
van hem gehoord.
3. Herhaalt op
merking in baby-
taal; kanarie draait
haar zijn rug toe.
3. Probeert hem
op te wekken met
vinger in de kooi en
kanarie schuift wat
achteruit.
4. Fluit zelf in
imitatie kanarie
wendt den kop af.
5. Houdt hard
nekkig vol en ka
narie gaat zich was-
schen.
6. Haalt een sla
blaadje kanarie
toont zich onver
schillig.
7. Raakt wanho- 8. Gaat uit om
pig en boos kana- boodschappen te
ric blijft koel en doen: kanarie zingt
rustig. hoogste lied uit.
Gouden bruidspaar.
Voor het echtpaar M. Boeree en P. J. Boeree
Smits. Trompstraat 11 te Haarlem, gaan mor
gen de gouden bruidsdagen in. Op 18 Maart a.s.
hoopt het zijn gouden bruiloft te vieren. De
heer Boeree, die evenals zijn vrouw nog een
uitstekende gezondheid geniet heeft in'vroeger
jaren in het Haarlemsche zangersleven een be
langrijke rol gespeeld. Zoo is hij o.m. voor
zitter van „Proza en Poëzie" geweest en als ba
riton is hij vele malen met succes opgetreden.
DE COLLECTHE „WINTERHULP NEDERLAND"
Naar wij vernemen heeft collecte „Winterhulp
Nederland" Zaterdag te Haarlem opgebracht
ongeveer f 1900 en-te Heemstede f 626.98.
LIJST VAN INSTELLINGEN VAN
WELDADIGHEID.
B. en W. van Haarlem brengen ter' openbare
kennis, dat zij de Vereeniging van Vrijzinnige Her
vormden te Haarlem, hebben ingeschreven op de
lijst van instellingen van weldadigheid bedoeld in
artikel 3 der Armenwet.
Het is met eenigen schroom dat ik uw aan
dacht vraag voor een onderwerp dat door de ja
ren heen in zekeren zin in discrediet gebracht
is. Ik weet dat het noemen van den naam
alleen al bij velen een glimlach te voorschijn zal
roepen. En toch is het absoluut niet om de
lachers en spotters op de hand te krijgen, wan
neer ik hier een oogenblik de schoonmoeder op
het podium zet. Integendeel, het is er mij uit-
sluitennd om te doen een ernstigen maatschap-
pelijken misstand onder de oogen der lezers te
brengen. Niet dat u of ik' daaraan iets
kunnen veranderen. Want het geval doet zich
niet voor binneh de grenzen van ons eigen ver
trouwde land. maar aan de overzijde van den
Oceaan, bij de Navajo-Indianen, in de barre
binnenlanden van New-Mexico.
Oyer de positie van de schoonmoeders daar
ter plaatse zegt een United Press-correspon
dent:
„Schoonmoeders schijnen bij de Navajo-In
dianen van oudsher niet bijzonder geliefd te
zijn; in ieder geval gelooven de Navajos er
stijf en strak aan dat ieder die zijn schoonmoe
der in het gelaat blikt, door onheil vervolgd zal
worden."
Het bijgeloof ligt er natuurlijk dik op. Vraag
één Navajo of hij ongelukkig is geworden,
nadat hij uit nalatigheid of nieuwsgierigheid
het gelaat van zijn schoonmoeder een oogenblik
in het vizier had gekregen, en hij zal met be
schaamde kaken blijven staan. Maar hoe on
gerechtvaardigd deze opvatting ieder welden
kend mensch ook moge toeschijnen, meen niet
dat de stam van zins is zijn opvatting te wij
zigen of zich door nieuwe ideeën in een andere
richting te laten leiden. Luistert u maar:
„Dezer dagen heeft een modern denkende
Navajo-krijger den raad van de stam bijeen
geroepen en voorgesteld dit gebruik als onzinnig
en verouderd af te schaffen. De raad kwam in
het Navajo-reservaat bij Gallup bijeen; doch
de oudere conservatieve hoofden stemden den ra
dicaal-gezinden jongeling van de sokken en dus
mag de Navajo ook verder zijn schoonmama
niet aankijken, wanneer hij geluk in het leven
wil hebben."
Altijd heb ik geweten dat onze bruine broe
ders er eigenaardige, soms ondoorgrondelijke en
dikwijls ruwe gewoonten op na hielden. Maar er
was steeds die geest van ridderlijkheid en spor
tiviteit die veel vergoelijkte. Maar voor het ter-
roriseeren van schoonmoeders kan ik met den
besten wil geen verdediging of verontschuldi
ging aanvoeren.
De bewondering die ik sinds mijn jeugd voor de
Indianen koester heeft vandaag een gevoeligen
knak gekregen.
Neen, spreek mij geen goeds van de Navajos.
J. H. V.
Dc klompenmaker in het Belgische stadje Diest
weet, wat reclame maken beteekent.
(Foto WeltbUd)
De buit, die zelfs voor begecrige kattenoogen
onbereikbaar is.
(Foto Weltbild)
Van dc Ainsterdamsche Beurs.
Zeer geringe omzetten.
AMSTERDAM, 3 Maart. Hoe sterk de effec
tenhandel op de Amsterdamsche beurs is vermin
derd, blijkt wel uit de zoo juist gepubliceerde gege_
vens omtrent de opbrengst van hel beurszegel. een
maatstaf bij uitnemendheid om een inzicht te ver
krijgen ten opzichte van de activiteit aan het Dam
rak. Gedurende de afgeloopen maand 'daalde dit
bedrag tot f 83.000 tegen f 133.000 over Januari.
Ook het zegelrecht op binnenlandscbe en buiten-
landsche effecten gaf met f 10.400 tegen f 18.500
over de eerste maand van het jaar een aanzien
lijk lagere opbrengst te aanschouwen.
Het gemidlielde koersniveau ter beurze veran
derde tijdens de vórige week slechts weinig. Aan
vankelijk bestond er voor Indische fondsen een
flauwe stemming. De nog steeds gespannen verhou
dingen in het Verre Oosten had tot gevolg, dat
eenig aanbod in deze waarden moest woiSien ver
werkt zonder dat daar voldoende vraag tegenover
stond. Bij zeer geringe omzetten moesten aandee-
len in Indische cultuurondernemingen in het be
gin der week eenige procenten prijs geven. Tegen
het einde der week kon evenwel een herstel in-
trefen, voornamelijk als gevolg van de gunstige
berichten omtrent den economischen toestand in
onze overzeesohe gewesten. Vele ondernemingen
maken tegenwoordig op de goederenmarkten be
hoorlijke prijzen voor hun producten.
Voor scheepvaartwaarden blijft bij voortduring
een minder geanimeerde stemming bestaan, het
geen tot koersaf brokkeling leidt.
Berichten omtrent den toestand der vloten dier
verschillende maatschappijen die ergens op de
wereldzeeën rondzwalken zijn uiteraard niet te
verkrijgen. Aan den eenen kant weet men hier te
lande, dat fraaie winsten op diverse reizen wer
den behaald, aan den anderen kant realiseert men
zich, dat het Varen aan groote risico's onderhevig
is. waardoor verliezen aan tonnages ongetwijfeld
zullen worden geleden.
Industrieele waarden legden een vrij behoorlijk
weerstandsvermogen aan den dag, hetgeen waar
schijnlijk een gevolg is van de gunstige dividen
den die door eenige groote maatschappijen werden
aangekondigd.
De verhoogde uitkeeringen doen duidelijk blij
ken, dat de gang van zaken over het afgeloopen
jaar ondanks de gevolgen- van den oorlog
toch vrij gunstig is geweest. De aangekondigde di
videndpercentages vormen in menig opzicht een
compensatie voor de lagere uitkeeringen van aan-
deelen in cultuurmaatschappijen e.d.
Op de obligatiemarkt kon men tegen het einde
der week een aantrekken van de noteeringen waar
nemen. De nieuwe staatsleening. die tegen het miü'_
den der week tot 96 3/4 was gedaald, wist zich weer
boven de 97 pet. te verheffen. Aan deze verbetering
is de omstandigheid niet vreemd, dat in verband
met dc maandswisseling vrjj aanzienlijke bedragen
op de beleggingsmarkt een emplooi kwamen zoe
ken. Duidelijk kon men dit constateeren bij de
gestaffelde leening, die bijna twee procen* opliep.
(A.N.P.)
