JCoct Tlieuuxs
RADIO
U J
JCunst en £ettecen
De Ontvoering
uit het Serail
r R IJ D A G 7 M A A R T 1941'
H A A R r E TCP'S T5 A 'G BC'AB
rankrijk aanvaard! het
Japansche bemiddelingsvoorstel.
Regeling van het grensconflict
Thailand-Indo China in zicht.
Het D.N.B. verneemt uit Tokio:
De regeeringen van Japan, Thailand en Frankrijk
lebben een gemeenschappelijke mededeeding over
ie regeling van het conflict tusschen Thailand en
J-ansch Indo China uitgegeven. Deze mededeeling.
nelke den vorm van een gemeenschappelijk c'om-
nuniqué heeft, is door de afdeeling perszaken van
ie Japansche regeering gepubliceerd en vermeldt
lat de Fransche ambassadeur tijdens zijn onder-
ioud van Donderdag met den minister van buiten-
andsche zaken Matsoeoka er kennis van heeft ge
geven dat de regeering te Vichy de voornaamste
punten van het Japansche bemiddelingsvoorstel
aanneemt. De bijzonderheden voor de definitieve
jij legging van het grensconflict zullen langs den
neg van onderhandelingen in de komende dagen
[eregeld worden. Hiermede is het Japansche be-
r.iddelingsvoorstel door beide betrokken landen
aanvaard, daar Thailand reeds kort geleden met
iet Japansche voorstel heeft ingestemd.
Veffcheidene détails welke nog niet zijn opge-
lelderd, zullen binnen enkele dagen geregeld wor-
ien. In die omstandigheden gelooft men dat de
wapenstilstand tusschen Frankrijk en Indo-China,
velke Vrijdagmiddag afloopt, niet meer verlengd
behoeft te worden.
Een nader D.N.B.-bericht uit Tokio meldt: Mi-
lister Matsoeoka en de Fransche ambassadeur
Henry zijn, naar verluidt, bij hun onderhoud van
Donderdag gisteren ook ten aanzien van de bij
zonderheden tot volledige overeenstemming ge
komen. In welingelichte kringen verklaart men
jat de conferentie daarom als geslaagd kan wor
den beschouwd. In de komende dagen mosten
nog technische bijzonderheden worden besproken.
Omdat vandaag de wapenstilstand tusschen
Thailand en Indo-China afloopt, zijn gisteren,
naar men verder verneemt, nog besprekingen
gehouden over de maatregelen welke noodig zijn
tot de onderteeikening van het vredesverdrag. Te-
dezen aanzien is, zoo wordt medegedeeeld, een
.vriendschappelijk accoord" bereikt.
Italiaansche tegenaanval in den
sector Keren (Oost-Afrika).
ERGENS IN ITALIë, 6 Maart (Stefani) Het
272ste communiqué van het Italiaansche hoofd
kwartier luidt:
„Van het Grieksche front niets van beteekenis
te melden. Onze vliegtuigen hebben de havenwer-
werken van het eiland Mytilene gebombardeerd.
In Noord-Afrika levendige verkenningsbedrij
vigheid op grond en in de lucht. De vliegtuigen
van het Duitsche vïiegercorps hebben op 4 Maart
een der vijandelijke luchtbases gebombardeerd.
In den sector Keren in Oost-Afrika hebben wij
een tegenaanval gedaan op vijandelijke strijdkrach
ten die des nachts door onze linies trachtten te
sluipen. Wij hebben eenige gevangenen gemaakt
De vijand heeft luchtaanvallen op eenige plaatsen
in Erythrea gedaan: er zijn geen slachtoffers te
betreuren, de schade is gering.
Afdeejïngen van het Duitsche vïiegercorps hebben
de luchtbases op Malta herhaalde malen aangeval
len. De installaties van een vliegveld, op den grond
^taande vliegtuigen en artilleriestellingen werden
Doeltreffend bestookt met bommen en machinege
weervuur. Bij deze aanvallen werden drie vliegtui
gen van het type Hurricane tijdens gevechten
neergeschoten, drie andere toestellen van verschil
lend type werden 'op den grond vernield".
lef vertrek van den Engélschen
gezant uit Sofia.
Het D.N.B. verneemt uit Belgrado:
De Engelsche gezant te Sofia heeft aan een ver
slaggever van „Politika" na zijn bezoek aan den
Bulgaarschen minister-president Filoff verklaard
dat hij alles in het werk heeft gesteld om tot een
samengaan tusschen Bulgarije en Engeland te ge
raken. Hij moest echter tot zijn leedwezen zeg
gen dat zijn taak hier niet gelukt is. Naar alle
waarschijnlijkheid zal hij Maandag of uiterlijk
Dinsdag vertrekken. Tot een verslaggever van de
..Vreme" zeide hij dat de Bulgaarsche minister-pre
sident bij de ontvangst verklaard heeft van de over
winning van Duitschland overtuigd te zijn. De ge
rant bevestigde dat hij Filoff verzocht had hem
tevens de diplomatenpassen te verstrekken voor
de vertegenwoordigers der vorige regeeringen van
België, Nederland en Polen.
Gemeenschappelijk zouden zij dan naar Londen
vertrekken.
De vlucht van ex-koning Carol
naar Lissabon.
Eenïgc bijzonderheden.
Het D.N.B. verneemt uit Madrid: Het officieele
Spaansche persbureau Citra kenmerkt de vlucht
vain ex-koning Carol van Roemenië naar Lissabon
als woordbreuk, daar hij zich, alvorens hem verlof
tot vestiging verleend was, verplicht had Spanje
niet te verlaten. De vroegere koning bewoonde met
mevrouw Lupescu een reeks kamers in het grootste
hotel van Sevilla. Op zijn eerewoord had hij zich
tegenover de Spaansche autoriteiten verplicht geen
poging tot vluchten te ondernemen en het Spaan
sche grondgebied niet te verlaten. Krachtens dit
eerewoord was hem een aanzienlijke vrijheid van
beweging toegestaan. Carol kon in het hotel volko
men ongehinderd bezoeken ontvangen, telefoonge
sprekken voeren en uitstapjes in groote Amerikaan-
sche auto's maken.
Kort voor zijn vlucht had hij bezoek ontvangen
van een uit Portugal komende Vreemdeling die
hem en mevrouw Lupescu van valsche passen voor
zag. Met deze papieren is het blijkbaar gelukt de
Spaansche beambten aan de grens nabij Badajoz
te bedriegen. Nadat hun de passen waren over
handigd verwijderden Carol en Lupescu zich uit
het hotel te Sevilla onder het voorwendsel een
wandeling te willen gaan maken. Zooals gebruike
lijk werd Carol door geheime politie vergezeld.
Het gelukte hem echter deze bewaking spoedig na
het verlaten van het hotel van zich af te schudden.
Kort daarop zag men hem aan het stuur van een
groote auto op den hoofdverkeersweg in de richting
van de Portugeesche grens rijden. Veertig kilome
ter voor de grens stapte Carol uit den Chrysler-
wagen. waarin hij met groote snelheid naar de
grensplaats Rosala de la Frontera gereden was, in
een andere klaar staande auto over. Ongehinderd
passeerden Carol en mevr. Lupescu de Portugee
sche grens.
Hoe het gelukt is alle eenigszins gemakkelijkte
vervoeren voorwerpen van waarde, zooals de ju-
weelen van mevrouw Lupescu en zelfs de kostbare
collectie El Grecos van Carol in de auto te bren
gen, is voorloopig nog niet opgehelderd. Het hotel
te Sevilla zit nog met een onbetaalde rekening van
10.000 peseta's en Carol's eigen personeel dat in
SèVilla is achtergebleven komt eveneens twee
maanden salaris te kort.
Naar Amerika?
Met betrekking tot de vlucht van ex-koning
Carol en mevrouw Lupescu uit Sevilla verluidt
voorts volgens bet D.N B., dat Carol reeds een
dezer dagen naar Amerika zal vertrekken.
Joodsclie arbeidskrachten in
Duitschland.
Deelneming aan het arbeidsproces.
Het D.N.B. deelt mede: Den laat-sten tijd zijn,
naar de „Berliner Börsenzeitung" meldt, in toe
nemende mate Joodschc arbeidskrachten die zich
bij de arbeidsbeurzen meldden om werk te krijgen
ln bet arbeidsproces ingeschakeld, teneinde Duit
sche arbeidskrachten voor dringende, in staats-
politiek opzicht belangrijke, werkzaamheden vrij
te maken en van alle arbeidsreserves ten volle
gebruik te maken. De Joden worden in beginsel
in gesloten groepen te werk gesteld en kunnen
bij geschiktheid ook met belangrijke werkzaam
heden belast worden. Zii ontvangen, onder voor
waarde dat zij volwaardigen arbeid leveren, het
volle arbeidsloon. Daar zij niet de lasten behoe
ven te dragen die voor de Duitsche volksgenooten
voortvloeien uit het feit dat zij tot de volksge
meenschap behooren. wordt, van de Joodsche ar
beidskrachten. ten einde te vermijden dat zij
tegenover de Daiitsohe arbeiders in het voordeel
tijn, een speciale compensatie belasting geheven.
Italiaansch
weermachtsbericht
TABLETJES ALS WARMTEBRON.
BERLIJN. Sedert enkele dagen is een nieuw
verwarmingsmiddel in den handel gebracht. Het is
een* droge brandstof in tabletvorm, dat dient ter
verwarming van mond- of scheerwater, of kleine
hoeveelheden drank. Het verwarmingsvermogen is
tamelijk groot. Deze tabletjes vervliegen niet en
bevatten spiritus noch vluchtige stoffen. Een prac-
tisch klein kooktoestelletje is aan 'ieder paket toe
gevoegd. (V.P.B.)
Waar vroeger de golven klotsten staat nu de peil
schaal by Blankenham droog ln het reeds te voor
schijn gekomen land van den Noord Oostpolder.
(Foto Pax-Holland)
De meer dan 100 jaar oude kanonnen, die vroeger
bij dijkdoorbraak aan de Noordoostkust van het
IJselnieer de bevolking voor het dreigend gevaar
waarschuwden, zijn nu overbodig geworden. Een
van deze historische werktuigen in het reeds droog
gevallen gedeelte van den Noord Oostpolder.
(Foto Pax-Holland")
Zoudagsrustverstoorders voor den
kadi.
Honderden inwoners van Wilmington hadden
zich te verantwoorden.
WILMINGTON. DELEWARE i V S.) Niet min
der dan 509 overtreders van de 200 jaar oude wet
op de Zondagsrust moesten zich deze week voor
het gerecht verantwoorden. Onder de beklaagden
die er van beschuldigd worden de Zondagsrust
verstoord te hebben bevonden zich ook kellnerin-
nen die op Zondag in restaurants hadden ge
werkt, autobuschauffeurs die op Zondag hun
bussen gereden hadden, krantenverkoopers en
zelfs een man die het gewaagd had de sneeuw
voor zijn eigen deur weg te vegen
'Op al deze „delicten" staan straffen tusschen
4 en 8 dollar of een dag gevangenisstraf. Honderd
politieagenten hadden van den procureur-gene
raal opdracht gekregen de oude wet streng toe te
passen en de politieagenten die de „daders" be
trapt hadden, kwamen als getuigen voor het ge
recht. De rechter bepaalde zich er toe de overtre
ders naar hun bezigheden in groepen te verdeelen.
Voor elk van deze groepen werd vervolgens een
dag vastgesteld waarop hom zaak behandeld zal
worden. (United Press).
De Duitscli-Fransche betrekkingen.
Berlijn onderscheidt twee étappes.
Het A.N.P. verneemt uit Berlijn: Men blijft zich
hier zoowel officieel als inofficieel terughoudend
toonen ten aanzien van de politieke ontwikkeling
te Vichy. De geruchten dat de plaatsvervangende
minister-president admiraal Darlan ter gelegen
heid van zijn jongste bezoek aan Parijs oök Laval
heeft ontmoet, hebben te Berlijn slechts geringe
belangstelling ontmoet. Hierover zijn zooveel ge
ruchten in omloop dat het niet mogelijk is aan
al deze geruchten aandacht te schenken, aldus
liet men zich Donderdag in de Wilhelmstrasse
uit.
De Duitsch-Fransche politiek, zoo verklaarde
men verder, wordt gekenmerkt door twee étappes.
De eerste étappe vormde de „honderdprocent-
overwinning" op Frankrijk, een overwinning zoo
volkomen dat zij in de wereldgeschiedenis nau
welijks haars gelijke heeft De tweede étappe was
die van Montoire. d.w.z. de ontmoeting van den
Führer met het Fransche staatshoofd Pétain. De
étappe Montoire. zoo voegde men er in politieke
kringen der rijkshoofdstad aan toe. is daarop
door de bekende gebeurtenissen, beginnend met
den 13en December 1940. alleen door Vichy onder
broken, resp. is er door Vichy een einde aan ge
maakt, want de vertegenwoordiger van een wer
kelijk Duitsch-Fransche samenwerking was Laval.
De Engelsche Berichtendienst heeft gemeld
dat de minister van buitenlandsche zaken An
thony Eden en de chef van den generalen staf
Sir John Dill gisteren weer te Kaïro aangekomen
zijn, aldus deelt het D.N.B. mede, Hier zal Eden
op een nog niet bepaalden dag een conferentie
met den Zuid-Afrikaanschen premier Smuts
hebben.
Volgens berichten uit Athene heeft Eden, na zijn
besprekingen met de Grieksche staatslieden te
hebben geëindigd, een onderhoud gehad met den
Turkschen gezant te Athene.
Generaal Weygand die naar gemeld gister
middag te Vichy is aangekomen zal hier een dag
of drie, vier blijven. Gisteravond heeft hij contact
gehad met maarschalk Pétain en generaal Hunt-
ziger, benevens met verscheiden andere leden van
de regeering. Vandaag heeft hij waarschijnlijk een
ontmoeting met admiraal Darlan die dan uit Pa
rijs te Vichy verwacht wordt. (D.N.B.)
De opperbevelhebber der Duitsche troepen
in Bulgarije, generaal-veldmaarschalk List, is
gisteren voor een kort bezoek te Sofia aangeko
men. Tezamen met den Duitschen gezant Von
Richthofen is hij naar het D.NB. meldt door ko
ning Boris, door minister-president Filoff en door
de ministers van oorlog en buitenlandsche zaken
ontvangen.
United Press verneemt uit San Juan, Porto
Rico: Een patrouillevliegtuig van de Amerikaan-
sche marine is in de haven van San Juan neerge
stort. Van de vier leden van de bemanning konden
slechts twee man gered worden. Beiden waren ge
wond.
Naar eerst thans bekend is geworden is de
Engelsche gezant te Belgrado. Sir Ronald Camp
bell Maandag en Dinsdag te Athene geweest, van
waar hij Woensdagmiddag met een speciaal vlieg
tuig is teruggekeerd.
Men neemt aan dat hij van Eden nieuwe in
structies heeft gekregen. In Engelsche kringen te
Belgrado was gistermiddag een duidelijke zenuw
achtigheid merkbaar. (D.N.B.)
Een vliegtuig, waarin zich behalve de piloot
nog twee officieren van gezondheid bevinden,
wordt vermist, aldus een United Pressbericht uit
Nome (Alaska). Het bevond zich op weg naar
Point Barrow. Beide laatstgenoemden hadden op
dracht uit Point Barrow een krankzinnig gewor
den Eskimo-vrouw weg te halen en naar Nome te
brengen.
De slam der Ibo's.
COLUMBUS (OHIO). Dr. Jack Harris, lector
in de sociologie aan de Staatsuniversiteit van Ohio,
is kortgeleden teruggekeerd van een langdurig
bezoek aan den negerstam der Ibó's in Nigeria. Hij
weet hierover interessante wetenswaardigheden te
vertellen.
„Bij de Ibo's", aldus Dr. Harris, „regeeren de
mannen. Zij maken de wetten evenals overal el
ders. Maar de vrouwen hebben zich meester ge
maakt van het opperste recht van veto. Zij steunen
daarbij op haar behecrsching van de keuken..
Wanneer de ibo-man handelt in strijd met de wen-
schen van mevrouw, dan wordt direct zijn voed
selrantsoen gehalveerd. Zoodra dan zijn maag be
gint te jeuken, retireert hij meestal. Zoo niet, dan
moet hij zijn eten bij een andere Ibo-vrouw
koopen en dat is pijnlijk. De Ibovrouwen heb
ben echter ook nog andere methoden om haar wil
door te zetten. Hiertoe behooren: belachelijk
maken, staken, boycotten en vervloeken. Het is
bijv. eens voorgekomen dat de vrouwen niet inge
nomen waren met een door de mannen ingevoerde
•wet. En bloc verlieten zij het dorp met mede
neming van de kinderen. De babies lieten zij even
wel thuis. Anaerhalven dag moesten de mannen
de huilende kinderen voeren, eten koken, water
dragen, brandhout verzamelen en toen gaven zij
den strijd op. Zij brachten de vrouwen geiten als
zoenoffer en verontschuldigden zich op formeele
en informeele wijze".
Dr. Harris beweert verder dat de"'huwelijken
bij den Ibo-stam op afbetaling worden gesloten.
De meisjes verloven zich op zeer jeugdigen leeftijd
en trouwen eerst als de toekomstige bruidegom de
laatste termijn betaald heeft. De waarde van een
vrouw varieeert tusschen 10 en 50 dollar. Daar nu
de echtgenoot het in haar geïnvesteerde geld niet
wil verliezen, doet hij alles om bij zijn vrouw (of
vrouwen, want vele Ibo's hebben meer dan een
vrouw met een maximum van 14) zoo goed moge
lijk aangeschreven te staan. Een vrouw die met
haar man ontevreden is kan hem eenvoudig in de
steek laten en de arme kerel is derhalve zijn vrouw
ook zijn geld kwijt. (United Press).
BULGARIJE DOOR BRITSCH-INDIë ALS
VIJANDELIJK GEBIED BESCHOUWD.
KABOEL, 7 Maart. (D.N.B.) De Britsch-Indi-
sche regeering heeft in een communiqué bekend
gemaakt, wordt uit New-Delhi gemeld, dat Bulga
rije voortaan als vijandelijk gebied beschouwd zal
worden.
Groote manoeuvres te Singapore.
NEW YORK, 7 Maart (D.N.B.) Uit Singa
pore wordt gemeld, dat daar onder de persoon
lijke leiding van den commandant van de Britsche
luchtmacht in het Verre Oosten. Brooke Popham,
gisteren de grootste manouvres zijn, die ooit in de
Maleische staten zijn gehouden. Leger, vloot en
luchtmacht treden gemeenschappelijk op om de
waarde van Singapores verdediging tegen een mo
gelijken aanval te beproeven. Het burgerlijke ver1
keer zal gedurende de week der manouvres zeer be
perkt worden.
De stakingen in de Ver. Staten.
WASHINGTON, 7 Maart (D.N.B.) De
Washington Daily News staat op het standpunt,
dat Roosevelt den omvang der stakingen in de
wapenindustrie bagatelliseert en voor het publiek
verzwijgt, dat in vele gevallen de belangrijkste
schakels van het groote productieproces door de
stakingen kwamen te vervallen. Weliswaar is dit
nog niet catastrofaal, aluds het blad, maar wel
verontrustend. Waarom streeft het wapenings
comité er zoo angstvallig naar, de staking in de
electrische centrale van Lansing bij te leggen?
Omdat, zoo vervolgt het blad, daarvan wapen
orders tot een bedrag van millioenen dollars af
hankelijk zijn Waarom windt de luchtmacht van
het leger zich zoo op over de staking op het vlieg
veld Wright, waar twee vakorganisaties twist heb
ben? Omdat daardoor de organisatie der lucht
macht op pijnlijke wijze wordt vertraagd. Derge
lijke voorvallen hebben zich ook elders voorge
daan. Het land is er slecht mee gediend, wanneer
men verlangt, dat het de stakingen eenvoudig ne
geert.
Inlevering van bindtouw noodig.
Destijds werd bekend gemaakt dat de hoeveel
heid bindtouw, welke ieder landbouwbedrijf voor
den oogst 1941 kan ontvangen, afhankelijk gesteld
zal worden van de hoeveelheid ingeleverd oud bind
touw. De landbouwers dienen het verzamelde oude
materiaal in te leveren bij hun leverancier en ont
vangen daarvoor 25 cent per kilo voor droog en
schoon materiaal (d.w.z. vrij van stroo, kaf e.d.).
Zij ontvangen tevens een inleveringsbewys, het
welk bij de aanvrage voor een toewijzing voor den
nieuwen oogst overgelegd moet worden. De leve
rancier dient het door hem in ontvangst genomen
touw te zenden rechtstreeks aan den fabrikant van
wien hij zijn touw betrekt. Het ingezamelde touw
moet dus niet b.v. aan een grossier worden opge
zonden. De leverancier ontvangt voorts van den fa
brikant 30 cent per kilo en niet zooals destijds is
medegedeeld 28 cent
Aangezien de voorraad vezeltouw beperkt is moet
verwacht worden dat op een gedeelte der aanvragen
papier-touw moet worden verstrekt. Degenen, die
oud materiaal hebben ingeleverd, komen echter in
de eerste plaats voor toewijzing van vezeltouw in
aanmerking.
Sedert 3 Maart is de inlevering van bindtouw bij
den leverancier opengesteld.
Te zijner tijd zal bekend gemaakt worden wan
neer de inleveringstermijn eindigt
PROGRAMMA
In de haven van K u-i voiié
thans reeds aan den voet van de stevige
rolder loopen.
j_«i- de schepen nog meerden, kan men
palen over het zand van den Noordoost-
(Foto Pax-Holland)
ZATERDAG 8 MAART 1941.
HILVERSUM I, 415 M. Nederlandsch Programma. VARA.
7.30 Gramofoonmuzlek 7 45 Ochtendgymnastiek. 7.55 Gra
mofoonmuzlek. 8.20 Ochtendgymnastiek. 8.30 Nieuwsbe
richten A. N. P. 8.45 Gramofoonmuzlek. 10.00 VPRO: Mor
genwijding. 10,20 Voor de kinderen. 11,30 Gramofoonmu-
ziek. 12.00 VARA-orkest. 12.42 Almanak. 12.45 Nieuws- en
economische berichten A. N. P 1,00 VARA-orkest. 1.45
Cyclus „Beeldende kunslen". 2.00 Residentie-orkest. 3.00
Tuinbouwhalfuurtje. 3.30 Esmeralda en solisten. 4.15 Orgel
spel. 4.40 Duitsche les. 5.00 Gramofoonmuzlek. 5,15 Nieuws-,
economische en beursberichten A. N. P. 5.30 De Ramblers.
6.00 Lezing. 6.15 Gramofoonmuzlek. 6 42 Almanak. 6.45
Actueele reportage of gramofoonmuzlek. 7.00 Gronlngsch
praatje A. N. P. 7.15 Viool en plano. 7 30—7.45 Berichten.
Engelsch. 8.00 Nieuwsberichten A. N. P. 8.15 Cyclus „Ik
was er zelf bij". 8.30 Berichten. Engelsch. 8.45 VARA-
orkest. 9.15—9.20 Vroolijke voordracht. 9.45 Engelsche be
richten A. N. P. 10.00 Nieuwsberichten A. N. P. en
sluiting.
HILVERSUM n, 301,5 M. KRO.
7.30 Gramofoonmuzlek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 7.55
Gramofoonmuzlek 8 00 Wij beginnen den dag. 8.20 Och
tendgymnastiek. 8.30 Nieuwsberichten A N. P 8.45 Gra
mofoonmuzlek. 11.30 Religieuze gramofoonmuzlek 12.00
Berichten. 12.15 KRO-Melodisten. 12.45 Nieuws- en econo
mische berichten A. N. P. 1.00 Gramofoonmuzlek. 1.15
KRO-Melodisten. 2.00 Voor de Jeugd. 3.00 Rotterdamsch
Philharmonlsch orkest en soliste. 3.454.15 Gramofoon
muzlek. 5.00 VPRO: Cyclus „De Bijbel als boek" 5.15
Nieuws-, economische en beursberichten A. N. P. s.30
Gramofoonmuzlek. 6.15 Sportpraatje. 6.30 Gramofoonmu
zlek. 6.45 Actueele reportage of gramofoonmuzlek. 7.00—
7.15 Vragen van den dag A. N. P. en sluiting.
MUZIEK.
Utrechtsch Stedelijk Orkest
De bekende wapenspreuk „Palma sub pondere
crescit" („De palm groeit onder den druk") zou men
op de opera in ons land kunnen toepassen. Gedu
rende lange jaren van vrijheid en rust is het daar
mee sukkelen en tobben geweest. Geen enkele
operastichting kon het hier tot een duurzaam be
staan brengen. Ze doken op en vergingen na een
kortere of langere, doch meest kwijnende levens
periode. Meestentijds waren we uitsluitend op im
port aangewezen. Nederland bezat nu eenmaal geen
voor de opera geschikte vocale krachten, oordeelde
men.
Het schijnt dat de oorlogstoestand noodig was
om ons ook in dat opzicht een anderen kijk te
geven; om ons tot de overtuiging te brengen, dat in
ons land niet alleen een autarkie op het gebied der
opera mogelijk is, zonder dat daardoor het artistieke
peil der opvoeringen beneden het vereischte daalt,
maar dat we een aantal Nederlandsche zangers en
zangeressen en ook meer dan één dirigent bezitten,
die op het gebied der opera in geenen deele voor
buitenlandsche de vlag behoeven te strijken. De
door de Nederlandsche Opera-Stichting en het Ned.
Opera-Ensemble behaalde successen hebben dat
bewezen. De eerstgenoemde werd zelfs bij herhaling
de eer waardig gekeurd om onder de auspiciën der
Wagnervereeniging op te treden en zij heeft zich
die eer waardig getoond. (Het orkestrale gedeelte
behoeven we in dit verband niet in het geding te
betrekken, omdat dit gedeelte ook in vroegere jaren
geregeld door eigen krachten gevormd werd.)
Het Utrechtsch Stedelijk Orkest heeft nü uit eigen
initiatief een opera-uitvoering voorbereid en tot
verwezenlijking gebracht. Ik mag wel verklappen,
dat de administrateur van het Utrechtsch Stedelijk
Orkest, mr. E. Comelis, de eigenlijke motorische
kracht dezer onderneming was. En hij vond daarbij
hoogelijk te waardeeren medewerkers in den jongen,
energieken en bekwamen dirigent Willem van Ot-
terloo, in den litterator Jan Engelman, in den re
gisseur Abr. van der Vies en in vele anderen.
Tot uitvoering werd gekozen Mozart's Zangspel
„Die Entführung aus dem Sérail", zijn eerste opera
op Duitschen tekst, waarmede hij in 1782 te Wee-
nen in het krijt trad tegen de toentertijd alles over-
heerschende Italiaansche opera. De keizer Joseph II
stond daarbij aan Mozart's zijde. En welk een over
weldigend succes had het geniale werk van den
26-jarige componist! Ettelijke nummers moesten
bij de première gebisseerd worden! Wel vond de
keizer dat „veel noten in de partituur" stonden,
maar Mozart's antwoord: „precies zooveel als er
noodig zijn, Majesteit" bleek juist te zijn. Want. om
een voorbeeld te noemen, alleen te Berlijn werd het
werk tusschen 1788 en 1921 niet minder dan 227
keer opgevoerd.
En nog klinkt die muziek even frisch, bekorend
en weldadig als een goede 150 jaar geleden. Welk
een overvloed van melodische schoonheid, welk
een met uiterst eenvoudige middelen verkregen
dramatische kracht, welk een prachtig, telkens weer
verrassend orkestraal coloriet!
De tekst was voor deze opvoering niet zoo maar
vertaald, maar door Jan Engelman tot een Neder-
lan'dschen bewerkt. Deze bewerking was zeer vrij;
de actueele wendingen deden wel eens anachronisch
aan, maar levendig en onderhoudend was ze zeker.
Van de vocale vertolkenden mag in de eerste
plaats onze stadgenoote Corry Bijster genoemd
worden: Zij zong de „Constantia" partij gevoelig,
klankschoon en met virtuoze beheersching der
coloraturen. Elisabeth Glastra van Loon deed in de
rol van „Blondje" niet voor haar onder; kittig,
levendig spel paarde zij aan uitmuntende zangkunst.
Albert Dava was „Belmonte"; zijn mooie be
schaafde tenorstem bracht verscheiden aria's tot
bloeiende schoonheid en kwam ook in duetten en
andere ensembles tot haar volle recht.
De tenor Frans Vroons en de bas Otto Couperus
hebben ook dp operagebied hun sporen reeds ver
diend Buiten beider respectabele vocale kwali
teiten zorgden zij voor „notes gaics" in het geval:
de eerste als de drukke, bewegelijke en voor zijn
hachje bevreesde „Pedrillo", de tweede als de
lompe, dikbuikige en ondanks zijn leelijkheid ver-
liefderige harembewaker „Osmin". Henk Schaer
ook als voordrager van „Do Openbaring van Johan
nes" geprezen vervulde de sprcekrol van „Bassa
Selim" zeer waardig en voornaam.
Diti zijn de belangrijkste solopartijen. Er was nog
goede koorzang en elegante dans; er waren wel
verzorgde costumes. De regie deed alles op rol
letjes loopen en had voor de noodige levendigheid
gezorgd. Alleen de decors konden me niet voldoen.
Een achterdoek als een soort van onderzeesch
aquarium met allerlei griezelig gedierte moest den
tuin van Bassa's paleis voorstellen: uit de hoekige
opgevouwen gangetjes van dat paleis zelf ben ik
in 't geheel niet wijs kunnen worden; de vijgeboomen
in het eerste bedrijf waren net zoo onwaarschijn
lijk als de op den wand van het vrouwenverblijf
geschilderde hagedissen.
Rest nog het orkestrale gedeelte. Dit was aan
het U.I.O. wel toevertrouwd. En Willem van Otter-
loo leidde het geheel, zoowel boven als onder het
tooneel met vaste hand, volledige partituurkennis
en goeden smaak, zoodat het luisteren een genot
werd.
Ook mag ik nog vermelde^ dat verschillende
nummers „open doekjes" verwierven.
Deze opvoering vond Donderdagavond in den
Schouwburg te Utrecht plaats. Het was de tweede:
de première was Zaterdagavond gegaan.
Het is de bedoeling ook te Haarlem èen op
voering te geven, waaraan dan het orkest der H.
O. V. zal medewerken. Ons wacht nog een superieur
artistiek genot. Mozart's goddelijke muziek op
zóó voortreffelijke wijze vertolkt zou alleen reeds
een genieting van de hoogste orde verschaffen;
het uitstekende spel zal het zijne nog bijdragen
voor het tot stand brengen van een waar festijn
op kunstgebied.
K_ DE JONG.
Kinderbijslag en Ongevallenwet.
Volgens een beschikking van den secreta
ris-generaal van het departement van sociale
zaken geldt de kinderbijslag, welken de ver
zekerde ontvangt ingevolge de kinderbijslagwet
of ingevolge een kinderbijslagregeling, welke als
bijzondere regeling in den zin dier wet is erkend,
niet als loon volgens de Invaliditeitswet, de
Ongevallenwet 1921 en de Land- en Tuinbouw-
ongevallenwet 1922
PROF. DR. WILLEM MENGELBERG BIJ DEN
PAUS.
ROME, 7 Maart. (D.N.B.) Prof. Dr. Willem
Mengelberg is gisteren door den Paus in audiëntie
ontvangen.
AANBESTEDING.
Hedenmorgen werd door den Rijkswaterstaat te
Haarlem aanbesteed het onderhoud van de Helder-
sohe zeewering gedurende 1941. Het laagst werd
ingeschreven door de N.V. P. Daalder's Aanne
mingsbedrijf te Alkmaar voor f 12.334.
