Bonnen die thans geldig zijn:
JCmst en £ettecen^)
Zomerzotheid.
JB A" A" ND'AG 7 APRTC 1941'
HAARDE M'S DAGBLAD
U
NIEUW LEVEN.
Cabaret Tholen en Van Lier.
De Geheel Onthouders Tooneelvereeniging Nieuw
Leven staat aan den vooravond van haar 30-jarig
bestaan en heeft dit feest gister gevierd met een
cabaret-avond in den Stadsschouwburg.
De voorzitter, de heer Rohdens, zei in zijn ope
ningswoord. dat Nieuw Leven het dertigjarig be
staan in verband met de tijdsomstandigheden be
scheiden wilde herdenken, hoewel er reden was tot
groote tevredenheid over den groei der vèreenigïng,
die thans bijna weer 500 leden telt. De heer Rohdens
bracht in herinnering, dat Nieuw Leven op 9 April
1911 was opgericht en het de verschillende jubilea
steeds feestelijk had gevierd. Nieuw Leven had zich
in deze 30 jaar tot een der beste dilettanten-vereeni-
gingen in Haarlem ontwikkeld en in den tijd van
haar bestaan 140 tooneelavonden gegeven en 90
verschillende stukken ten tooneele gebracht. Behal
ve deze tooneelopvoeringen waren er nog de vele
cabaret-avonden en de bals masqué geweest, zoodat
er alle reden was met tevredenheid op de afgeloo-
pen jaren terug fe zien. Hij twijfelde er niet aan,
dat de vereeniging ook de toekomst met .vertrouwen
tegemeot kon zien. Voorts bracht de heer Rohdens
hulde aan allen, die in den loop van deze jaren zoo
veel voor Nieuw Leven hadden gedaan, aan de hee-
ren Kroon en VelUnga, die voor hem voorzitter wa
ren geweest, aan de firma's die steeds bereid, wa
ren gebleken belangeloos meubelen in bruikleen af
te staan voor de opvoering, aan de constante kern
van het bestuur, voorts aan den. directeur en het
personeel van onzen stadsschouwburg, Kick Voss-
hard, den regisseur en de pers, en hij sprak zijn
vertrouwen erover uit, dat de vereeniging ook in de
toekomst den steun van zoo velen zou blijven be
houden.
Daarna was het woord aan den heer Damiaans,
die sprak namens de contact-propaeandacommissie
Hij wenschte Nieuw Leven geluk met het 30-jarig
bestaan en bood uit naam van de leden een ver
nieuwd vaandel aan.
Nadat de heer Rohdens zijn dank had betuigd
voor dit zoo zeer gewaardeerde geschenk, kon een
aanvang worden gemaakt met het cabaret-pro
gramma, dat door de Tholens en Van Lïers werd
verzorgd. Wel was het een teleurstelling dat de
heer Piet Brokx, die zijn medewerking had toege-
1, verhinderd was op te treden, maar de ar-
tisten hebben zich terdege ingespannen om deze
deceptie goed te maken.
Het duo Tholen en Van Lier is thans uitgebreid
tot een kwartet en dit bleek in zooverre winst, dat
zij zich nu niet behoefden te bepalen tot enkel het
zingen van liedjes. De avond kreeg nu meer het
karakter van een cabaret-revue, waarin de chan-
werden afgewisseld met sketches in revue-
stiil.
De heer Tholen is de ziel en de gangmaker van
Idit ensemble. Hij is onvermoeid .en hij draagt voor
jmet een entrain en een animo, die bewondering af-,
jdwingen. Toch moet ik zeggen, dat het optreden
pan het duo fijner was. De sketches zooals die
van het ziekenhuis en „Maak mijn vrouw niet aan
het schrikken" waren geheel in de wat goedkoope
Irevue-stijl, wat ik vergeleken bij het vroegere
cabaretgenre geen vooruitgang vond. Ook de
straatzangers van Montmartre maakten het zich wel
wrat gemakkelijk. Wij hebben herinneringen aan
ffijner ensembles in dit genre, zonder daarbij nu zelfs
te willen denken aan den mooien tijd van Pisuisse.
Tholen gaat hoe langer hoe meer de richting
uit van een Lou Bandy en al haalt hij daarmee den
lach uit de zaal, het is een wat al te gemakkelijk
;ucces. Neen, ik zie en hoor Tholen en Van Lier
iever in hun oude repertoire, waarvan hij o.a. een
ïitstekend specimen gaj in zijn met vuur en geest
drift gezongen: „Je schouders er onder, je tanden
>p elkaar!" Daar zagen we Tholen in zijn volle
tracht.
De twee dames, die de hecren assisteeren, hebben
goede zangstemmen en hun duo van de „klaver-
>laadjes van vier" was een alleraardigst, beschaafd
nummer. Ook in de sketches kon ik hun optreden
waardeeren, meer dan in het kwartet der straat
zangers van Montmartre.
Al was ik persoonlijk niet enthousiast, dit belette
allerminst dat de Tholens en Van Liers bij het pu-
DÜek een uitbundig succes hadden, zoodat Nieuw
Leven over dezen cabaret-revue-avond alleszins
tevreden kan zijn. De stampvolle zaal heeft de vier
artisten herhaaldelijk hartelijk toegeklapt, vooral
na het nummer voor de pauze, toen aan de dames
iloemen werden aangeboden.
J. B. SCHUIL
AVADIA.
Welk een alleraardigste, vroolijke opvoering was
|dat Zaterdagmiddag in den Stadsschouwburg van
L'n Zomerzotheid" door de Meisjes H.B.S.-V.
„Avadia"! Ik zag dit door Dom de Gruyter naar
ihet bekende meisjesboek van Cissy van Marxveldt
bewerkt blijspel indertijd van acteurs en actrices
te Amsterdam, maar hoeveel joliger, natuurlijk en
vooral overtuigender was de voorstelling van Za
terdag, vergeleken bij die van het beroepsgezel-
jschap in ht Centraal Theater, waarin niet be
paald tengere tooneelspeelsters en tooneelspe-
llers van dertig jaar en ouder voor bakvis-
ischen en studenten speelden. Zaterdag was het
enkel jeugd, die en dat is op de planken lang
niet gemakkelijk ook ongedwongen jong wist
'te zijn.
,,'n Zomerzotheid" heet dit stuk, dat meer klucht
dan blijspel is. De titel zegt reeds, dat wij de ge
schiedenis van Jonkheer Padt van Hyendaal voor
al niet al te ernstig moeten nemen'n Zotheid,
niet anders en niet meer en dan midden in den
zomer, als de zon schijnt en het vacantie is en do
wereld althans voor de jeugd op haar kop
staat. Daarom accepteeren wij die wekenlange ver
wisseling van Jonkheer Padt en Gerrit Jan Loots
met al de gevolgen daarvan dan ook goed
moedig, vooral wanneer die zich in 'n paar uur zoo
ellervermakelijkste en jolig afspeelt.
Wirn Paauw heeft de sfeer van dit blijspel uit
stekend getroffen. Die bakvisschen en studenten
Waren jong. uitgelaten en dol en bleven toch al
door beschaafd. Het meest trof mij dat bij Gerrit
Jan Loots, dien ik tot hu toe altijd min of meer
als een onhandigen boerenpummel heb gezien.
Paauw had begrepen, dat zoo'n jongen student
in de reohten nooit in de club, van Jihr, Padt. van
Hyendaal zou worden opgenomen en hij heeft daar
om de schrijfster corrigterend van Gerrit
Jan een wat geaffecteerd type met lichtelijke
hais-allures gemaakt, zoo'n jongen, die er door
lijn vrinden nog al eens tusschen genomen wordt,
naar die toch zelf niet van geest ontbloot is. En
Paauw had voor die rol een speler, zooals hij zelfs
met moeite er een bij het beroepstooneel had kun
nen vinden, want Loek van de Broek speelde Gerrit
Jan Loots in deze opvatting kortweg volmaakt. Hij
was niet alleen volkomen dat bewuste type, maar
speelde hem ook zoo fijn-geestig en komisch uit,
dat elk detail van het spel tot zijn recht kwam en
sik woord van den tekst het juist accent kreeg. Het
ging boven gewoon dilettantisme uit. Het was een
Voortdurend pleizier dit spel te volgen en ik waar-
fleerde het te meer, omdat ik weet. hoe moeilijk
iet is zoo'n type zoo te spelen, dat hij komisch en
toch overtuigend is.
Na hem noem ik onmidddellijk Pit en Ella
Heuveling. Wat werden die twee meisjes, zoo
verschillend van karakter, alleraardigst en zuiver
door Ellis Brandon en Loes Wijnberg gespeeld.
Pit was het type van 'n gewoon, frisch en gezond
meisje dat met al haar natuurlijkheid een on
definieerbare charme had; Ella was volkomen het
„nest", dat zij zijn moest en zij was het zonder
chargeering. Hoe goed wist zij den geaffecteerde
en scherpen toon van dit meisje te treffen en hoe
raak zei ze haar tekst!
Frank Meltzer speelde Jhr. Padt van Hyendaal
eenvoudig en sympathiek en gaf de metamorphose
van Jonker tot chauffeur en omgekeerd zeer goed.
Aardig was ook in zijn uitbundig, het tooneel-
vullend spel, Herman Friedhof als de eeuwige
student. De andere rollen zijn allen zuiver figura
tief. De auteurs hebben hen erg stiefmoederlijk
bedeeld, maar zij kunnen toch veel beden-en, als
zij slecht worden gespeeld. Dit was hier gelukkig
allerminst het geval. Margriet Felx, Emmv Bek-
ker en Rietje van de Stad speelden natuurlijk en
gewoon, zonder 'n zweem van houterigheid en
Paul Meltzer en Jan van Borssum Buysman waren
vroolijke studenten, die in hun spel aldoor „heer"
bleven, al laat de schrijfster hem wel eens
minder fijn optreden tegen Ella Heuveling, die ten
slotte toch een meisje is.
Mietje Duyendak had de taak tussohen al dat
jonge goed de oude tante te zijn. Zij deed het lang
niet onverdienstelijk.
Als geheel was dit wel een der beste voorstel
lingen, die ik ooit van een schoolverecniging heb
gezien.
Alle hulde aan. Wim Paauw, die met jonge krachten
hulde aan Wim Paauw, die met jonge krachten
zulke resultaten weet te bereiken. Hoe langer
hoe meer bewijst hij alle talenten voor regisseur
van jonge menschen te bezitten en dat dit zeer
gewaardeerd wordt, bleek weer uit de huldiging
aan het slot, waarbij hem" door de spelers cn
speelsters een boekwerk werd aangeboden.
De stampvolle zaal heeft zicht- en hoorbaar ge
noten van deze zonnige opvoering. Avadia bleek
op haar 32sten verjaardag jonger en frisscher dan
ooit.
J. B. SCHUIL.
MUZIEK.
Uitvoering door leeraren van de
muziekschool der Mij. tot
bevordering der Toonkunst.
Met één van Francois Couperin's beroemde, trio's
ving dit leerarenconcert aan, dat immers ten doel
heeft, bij de gevorderde leerlingen den zin te ont
wikkelen voor vorm- en klankschoonheid cn hun
het noodige stijlbegrip bij te brengen. Het was dus
goed gezien, om naast Couperin le Grand den groe
ten Cantor Joh. Seb. Bach te geven; en vanwege den
bespeler der fluit mocht hier ook één der werken
van Loeillet niet ontbreken. Doch als contrast tot
dit drietal meesters van den Suitevorm bracht men
wei-ken van Ravel en vair Eugene Goossens.
De Directeur der school, de heer A. de Vogel, die
aan den vleugel de bespelers der fluit en der hobo,
resp. de heeren Jos. de Klerk en Haakon St'otijn
muzikaal ter zijde stond, leidde het concert in met
een korte beschouwing over Couperin's trio. Men
heeft daarbij in aanmerking te nemen, dat de on
derwerpen der letterkunde evenals reeds in Mon-
teverde's tijd veelal aanleiding waren tot het ont
staan eener muzikale compositie, en de vele „Ama-
rilli's" en „Mirtillo's" naast de „Dorinda's" en „Co-
risca's" verhuisden uit de herdersspelen van een
Guarini naar de muzieken van een Couperin. Naast
fantasienamen als een „Ténébreuse', een „Bavolet
flottant" als schuilnamen voor een Allegro of een
Menuet vinden we er „Calotins et Calotines ou la
Pièce a trésous", onder welke benaming qns een Ga
votte en Rondeau worden aangediend. Maar ook
sagen omtrent muziekcollega's werden vastgeknoopt
aan een of andere compositie, en zoo scheen men in
Couperin's thans uitgevoerde trio behoefte te heb
ben, den grooten violist Corolli te laten deel hebben
aan het ontstaan van dit werk. De luisteraar uit
onze dagen blijkt echter, zooals ook de heer De
Vogel terecht opmerkte, voldoende tc hebben aan
het werk als absolute muziek. En de concertgevers
maakten het den toehoorder gemakkelijk, door een
in uitersten verzorgde weergave te brengen van
deze schoon-klinkende muziek, die immers niet an
ders wil zijn dan een verheugenis voor het oor en'
voor den geest. Bovenal de langzame deelen, waar
in naast de blijde klanken der fluit de ontroerende
zang der hobo zich paarde aan het klare spel van
het clavecin (hier den vleugel) brachten ons Cou
perin's woorden te binnen: „Men mag mij op mijn
woord gelooven. dat ik veel meer houd van hetgeen,
mij ontroert dan van dat wat mij verrast door vir
tuositeit".
Men kent Bach's groote Vereering voor Couperin
Tallooze stukken schreef hij eigenhandig af. Het
was daarom niet de meest gelukkige keuze, deze
Bachsonate no. 6 voor piano en fluit. Maar na het
zeer uitgebreide werk van Couperin speelde ook
het tijdsbestek een rol, en zóó was de keuze gerecht
vaardigd. Loeillet was weer heel gelukkig vertegen
woordigd, wanneer men althans aan de welluidend
heid (en de behaaglijkheid van den vorm) de
hoofdaandacht schenkt. Hobo en fluit zijn voor 'het
triospel twee uitgelezen instrumenten, daar zij bij
de geschiktheid tot samensmelten van den klank
voldoende contrasteeren. En het zijn immers de
meesters van den vorm. die we beluisteren. Wel
verzorgde fraseering bij fluit en hobo hielpen dien
vorm in helder licht te plaatsen.
Na een korte rustpoos droeg Haakon Stotijn een
stuk van Ravel voor. Het werkte als het kwartet
van Debussy na een Mozartfcwartet. Verschil van
hemelbreedte, maar beide ons even lief. Dit „Pièce
en forme de Habanera" toont ons den muziek-aris-
tocraat ten voeten uit. Een werk waaraan alle ex
perimenteeren vreemd is. Hoe knap in den vorm, qn
daarbij hoe meesterlijk voor de instrumenten ge
schreven.
Bij Eugene Goossens. die met Roger Quilter en
Arthus Bliss de moderne muziek der Engelschen
vertegenwoordigt, drong de gedachte aan experi
menten zich meermalen op. Het blijft echter ten
volle een interessant klankenspel: maar zijn Suite
voor fluit, viool en harp, eertijds hier door het Con
certgebouw-ensemble geïntroduceerd, zegt ons toch
méér. Het stuk heet „Pastorale en- Harlequinade".
Voor de ontwikkeling van het stijlbegrip heeft hot
echter belangrijk mógen bijdragen Ook naar dit
werk werd met onverflauwde belangstelling ge
luisterd.
G. J. KALT
Uitreiking melk- en cacaukaarten le
Haarlem.
morgen de letters d, e, f en h.
De uitreiking van de melk- en cacaokaarten
is vandaag begonnen met de letters A en B.
Morgen Dinsdag zijn de letters D, E, F en H
aan de beurt. Degenen, die heden aan de beurt
waren en door bepaalde omstandigheden niet in
de gelegenheid waren de kaarten te halen, kun
nen dit alsnog morgen, Dinsdag, doen.
zelfbescherming
Zaterdagmiddag heeft de heer Wijma uit Haar
lem voor de afd. Zandvoort van de Ned Vereen,
voor Luchtbescherming in de Oude Bewaarschool
gesproken over „Zelfbescherming". Deze cursusi
zal Woensdag a.s. worden voortgezet.
486e STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
2e klasse, le lü*t
Trekking van Maandag 7 April 1941
Hooge Pryzen
f 1500— 9128
f 1000— 19984 20255
f 400— 6841 15569
f 200— 4744 17396 1960Ö
f 100— 5609 8192 12097 13084 15131 15889 21639
21684
Prüzen van
W.—
1004
1117
1142
1178
1215
1217
1225
1234
1249
1317
1340
1354
1374
1462
1473
1500
1538
1564
1626
1648
1652
1666
1689
1779
1793
1829
1845
1352
1360
1870
1895
1897
1944
1956
1986
2025
210O
2101
2111
2171
2217
2251
2252
2295
2342
2364
2369
2381
2434
2435
2441
2490
2494
2500
2508
2554
2606
2607
2630
2668
2702
2711
2733
2737
2739
2753
2760
2771
2804
2823
2829
2838
2906
2909
2919
2952
2955
3005
3040
3133
3192
3193
3207
3230
3282
3296
3298
3314
3329
3357
3365
3366
3410
3459
3477
3509
3523
3539
3549
3557
3578
3582
3630
3695
3702
3705
3716
3739Q
3783
3791
3793
3875
3893
3912
3913
,3938
3940
3945
3946
3967
4044
4061
4108
4114
4122
4132
4152
4207
4220
4231
4252
4306
4317
4340
4362
4364
4372
4373
4430
4449
4509
4555
4582
4599
4609
4638
4705
4709
4723
4765
4783
4877
4903
4904
4914
4937
4993
5008
5025
5067
5087
5114
5207
5209
5210
5215
5262
5334
5339
5357
5401
5410
5452
5455
5539
5610
5611
5621
5623
5639
5661
5666
5680
5703
5721
'5745
5768
5789
5807
5841
5939
5945
5967
5975
5992
6012
6024
6051
6096
6138
6148
6261
6268
6275
6340,
6369
6370
6451
6476
6489
6543
6558
6578
6579
6581
6593
6617
6620
6623
6706
6715
6823
6831
6866
6918
6926
6927
6954
7001
7041
7043
7080
7176
7251
7294
7317
7329
7348
7410
7419
7504
7518
7589
7644
7673
7699
7779
7863
7868
7893
7913
7927
7941
7972
79D6
8056
8077
8123
8243
8264
8282
8288
8391
8394
8451
8463
8535
8538
8606
8659
8703
8808
8915
8923
8925
8927
8939
8985
9053
9067
9071
9156
9181
9220
9229
9293
9307
9324
9326
9336
9353
9414
9425
9428
9454
9481
9549
9563
9579
9681
9096
9765
9768
9774
9780
9865
9970
9952
9985
10005
10041
10067
10092
10113
10131
10134
10195
10210
10232
10240
10253
10311
10328
10344
10445
10462
10551
10587
10592
J.0606
10624 10655 10674 10700
10732
10744 .10795
10805
10883
10888
10920
10937
10963
11012
11019
11069
11086
11105
11114
11146
11153
11180
11184
11239
11248
11292
11298
11330
11385
11401
11458
1*464
11466
11481
11539
11556
11574
11582
11624
11689
11696
11721
11729
11757
11790
11869
11889
11936
11954
13970
11983
12022
12049
12112
12128
12133
12201
12210
12230
12262
12263
12264
12268
12293
12406
12462
12469
J2512
12514
12543
12589
12605
12612
12642
12725
12778
12779
12732
12825
12844
12877
12393
12921
12930
12950
13047
*"~C3
13073
13093
13142
13166
13189
13221
13281
10
13311
13321
13324
13332
13364
13383
13422.
13492
13508
13527
13580 13660
13671
13702
13720'
13750
13759
13867
13884
13904
13923
13945
13955
13962
13966
13986
13997
14026
14134
14136
14156
14170
14232
14236
14252
14266
14270
14312
14333
14397
14482
14486
14500
14546
14561
14570
14572
14683
14713
14725
14786
14870 14897
14939
14990
15114
15212
15214
15330 15411
15446
15450
15467
15474
15487
15496
15511
15526
15543
15546
15636
15679
15681
15746
15751
15894
15911
15914
15979
16000
16008
16016
16053
16064
16095
16101
16143
16147
16188
16200
16241
16248
16251
16285
16303
16327
16329
16343
16345
16371
16452
16491
16512
16534
16544
16546
16562
16610
16674
16633
16713
16722
16764
16771
16773
16775
16832
16844
16936
16951
0
y
17020
17088
17100
17146
17184
17188
17221
17252
17302
17322
17360
17393
17403
17416
17445
17467
17471
17473
17491
17524
17538
17539
17572
17616
17626
17631
17722
17737
17742
17756
17766
17803
17844
17876
17914
17955
13033
18035
18051
18053
18060
18056
18077
18140
18142
13148
18254
18287
18381
18388
18415
18441
18448
18456
13459
18489
18494
18516
18526
18534
18576
18603
18606
18654
18715
18755
18768
18783
18839
18841
18848
18852
18863
18901
18914
13931
19029
19034
19036
19060
19073
19096
19131
19135
19163
19196
19197
19211
19224
19245
19429
19434
19487
19503
19509
19551
19562
19563
19635
19319
19867
19872
19911
19935
19993
20009
2001G
20049
20050
20060
20088
20109
20135
20137
20144
20172 20239
20305
20321
20340
20355
20395
20433
20434
70443
20521
20560
20612
20616
20657
20661
20685
20703
20716
20784
20803
20814
20902
20916
20930
20944
20948
20975
20977
21082
21096 21121 21126
21127
21.132
21140
21157
21172
21192
21227
21233
21234
21251
21270 21272
21275
21276
21285
21344
21357
21359
21367
21381
21440
21459
21499
21542
21618
21636
21668
21673
21726
21752
21766
21769
21773
21785
21797
21804
21846
21880
21883
21905
21994
Dr. Goedewaagen over
bloedgemeenschap
Bureau voor
onderzoek van rasproblemen
"AMSTERDAM, 5 April. Zaterdagmidddag
heeft dr. T. Goedewaagen, secretaris-generaal van
het departement van volksvoorlichting en kunsten,
in Krasnapolski te Amsterdam voor een groot ge
zelschap intellectueelen een rede gehouden over
het onderwerp „bloedgemeenschap".
Dr. Goedewaagen merkte op, dat de op 't beginsel
van bloedgemeenschap berustende Joden-zuivering
der Nederlandsche cultuur vele Nederlanders blijkt
te verontrusten. Vele achten zich geroepen hier
tegen een protest te doen hooren, dat op motieven
van menschenliefde en humaniteit gebaseerd is. De
menschenliefde van vele Nederlanders echter,
schijnt zich speciaal te richten op de Joden en
minder op andere Nederlanders, die een bepaalde
politieke overtuiging zijn toegedaan. Ja, tegenover
deze groep schijnt het als een humane deugd te
gelden wanneer men haar met laster, terreur en
(broodroof tracht uit te roeien.
Het actueel wordend Joodsche vraagstuk en de
nog altijd onzuivere argumenteering der liberalen
en humanisten tegen de zuivering van ons volk,
brengt de vraag naar voren, waarin het wezen van
een volk gelegen is. Dit nu, wordt bepaald door
bloedverwantschap, stam en ras. Zooals dr. Goede
waagen reeds in Februari 1940 in een artikel in
Nieuw-Nederland heeft uiteengezet, moet men on
derscheid maken tusschen drieërlei gemeenschap: de
moreele, de maatschappelijke en de bloedgemeen
schap. In de moreele gemeenschap bewegen de
menschen zich t.o.v. elkaar als personen zonder
meer. De moreeië deugden en ondeugden hebben
betrekking op den mensch als persoon in zijn in
nerlijk wezen.
In de maatschappelijke gemeenschap (econo
mische, politieke, en opvoedkundige verhoudingen
en systemen) geldt niet alleen de deugd en het ge
weten, maar met name ook de deugdelijkheid en
de macht.
In de bloedgemeenschap treedt een nieuwe factor
op. In gezin, geslacht, volksstam, volk en ras is het
wezenlijke de verwantschap van het bloed en niet
de macht of de innerlijke waarde .Hier zijn de
menschen als broeders en zusters, als sibbegenooten
als volksgenooten. als stamgenooten. rasgenooten,
verbonden door 'den band des bloeds.
Deze drie soorten van gemeenschap zijn wezen
lijke vormen, waarin het oneindige leven zich in
de rhenschengemeenschap organiseert. Ieder mensch
die „leeft", leeft in alle drie tegelijk, is moreel
bepaald, maatschappelijk gebonden en een vrij in
daden zich uitend schepsel van zijn geslacht, volk,
stam en ras en in de voortplanting zeif op zijn beurt
scheppend en actief.
Ten aanzien van deze gemeenschapsvormen heeft
het Christendom voor zoover het niet verwereldlijkt
of verpolitiekt, maar zuiver was, den nadruk ge
legd op moreele verhoudingen.
De humanistische strooming richtte haar belang
stelling op het maatschappelijke.
De wereldbeschouwing waaruit het nationaal-
socialisme ontspruit gaat weer een stap verder. Zij
legt vooral den nadruk op de bloedverwantschap-
pelijke verhoudingen en gemeenschappen. Tegen
haar komt de oude wereld in het geweer. Zij
tracht de nieuwe idee te denigreeren en de idee
van het bloed in haar kiem te smoren. In het kort
komt haar argumentatie hierop neer: alle bloedge-
meenschappen betreffen de materieele zijde van
het menschelijk bestaan. De cultureele gaat hier-
hierboven uit. Het wezen van den mensch ligt niet
in zijn bloed, maar in zijn moreele en geestelijke
waarde. Het wezenlijke is de moreele en geestelijke
instelling. Dit is het individualistisch gezichts
punt.
Het nationaal-socialisme ziet den mensch wezen
lijk als schepsel en schepper van het bloed en als
lid van een bloedgemeenschap. Deze verhouding
bepaalt zijn moreel en zijn economische politiek
en psedagogische wilsvorming.
De gedachte van bloedgemeenschap in verband
brengend met de begrippen gebondenheid en vrij
heid, zeide dr. Goedewaagen, dat de gebondenheid
zich uitdrukt in het woord „bloed". Bloed is het
erfdeel der vaderen, een gift die wij medekregen,
een interne aard, een complex van mogelijkheden
cn tegelijk >een beperking en begrenzing die wij
niet kunnen overschrijden.
Het sibbe-onderzoek legt niet alleen lichamelijke,
maar ook cultureel esamenhangen bloot. Het bloed
bepaalt de somatische houding en de geesteshou
ding.
De vrijheid is de andere zijde van de bloedge
meenschap. Het bloed bindt ons door ons voor-
BROOD.
BON 10 Broodkaart Geldig
van 31 Maart t.m. 13 April.
100 gr. brood of 100 gram
roggebrood.
BON 11. Geldig van 7 tm.
20 April.
BON 6 (Blocmkaart) Geldig
t.m. 20 April 50 gr. brood.
KOEK EN GEBAK
BON 10 (Broodkaart). Gel
dig van 31 Maart tun. 13
April.
BON 11 (Broodkaart). Gel
dig van 7 Lm. 20 April.
1 rantsoen gebak.
BON 6 (Blocmkaart). Gel
dig t.m 20 April, V2 rant
soen gebak.
1 rantsoen ontbijtkoek
160 gr., speculaas 140 gr.,
andere koekjes 200 gr., bis
cuit en wafels 90 gr., be
schuit 75 gr., cake 300 gr.,
taart 600 gr., gebakjes 600
gr., korstgebak 500 gr., klein
korstgebak 400 gr.
KOFFIE EN THEE.
BON 18. Geldig van 17
Maart tot 27 April) 50 gram
thee of 125 gram koffie of
250 gram koffiesurrogaat.
VLEESCH EN
VLEESCHWAREN
BON 10 „vleesch" van de
Vleeschkaart. Geldig tot en
met 13 April, 100 gram
rund-, kalfs- of varkens-
vleesch (been. inbegrepen)
of ongesmolten vet of een
rantsoen vleeschwaren.
BON 10 „worst of vleesch
waren". Geldig tot en met
13 April. 75150 gram
vleeschwaren.
BOTER EN VETTEN
BON 10 (Botcrkaart). Gel
dig van 31 Maart t.m. li
April, 250 gram boter.
BON 10 (Vetkaart). Geldig
van 31 Maart t.m. 13 April
250 gram boter of margarine
BON 11 (Botcrkaart). Gel
dig van 7 t.m. 20 April. 250
gram boter.
BON 11 (Vetkaart). Geldig
van 7 t.m. 20 April. 250
gram boter of margarine of
200 gram vet. 1
MEEL en GRUTTERSWAREN
BON 19 .Bonkaart Alge
meen". Geldig tot en met
20 April. 250 gram ryst-
of rijstemeel of rijstebloem
of gruttemeeL
BON 07. „Bonkaart Alge
meen". Geldig van 24 Febr.
t.m. 20 April. 250 gram
havermout of havervlokken
of haverbloem of aardappel-
meelvlokken of gort of
gortmout of grutten.
BON 08 „Bonkaart Alge
meen". Geldig van 24 Fe.br.
t.m. 20 April. 250 gram
gort of gortemeel of grutten
BON 09 „Bonkaart Alge
meen". Geldig van 24 Febr.
t.m. 20 April. 100 gram
macaroni of vermicelli of
spaghetti.
BON 10. „Bonkaart Alge
meen". Geldig van 24 Febr.
t.m. 20 April 100 gram mai-
zen a of griesmeel of sago of
aardappelmeel of pudding
poeder of puddingsauspoe-
der.
BON 6 (Blocmkaart) Gel
dig tot 20 April, 35 gram
tarwemeel of tarwebloem
of roggemeel of roggebloem
of zelfrijzend bakmeel.
BON 02 cn 72. Geldig van
24 Maart t.m. 20 April, elk
100 gram kaas.
BONS 63 en 73. Geldig van
7 April t.m. 4 Mei.
EIEREN
BON 83. Geldig van 31
Maart t.m. 13 April.
BON 93. Geldig van 7 tjn.
20 April.
1 ei.
SUIKER
BON 17. Geldig van 17
Maart tot 13 April 1 k.g.
suiker.
SCHEERZEEP
BON 117. T.m. 30 April 50
gram scheerzeep of 1 tube
scheercrême of 1 pot scheer
zeep.
ZEEP
BON 20 nieuwe „Bonkaart
Algemeen". T..m. 27 April
150 gr. toiletzeep of 120 gr.
huishoudzeep of 200 gram
zachte zeep (oude samen
stelling) of 150 gram zachte
zeep of 300 gr. zachte zeep-
pasta of 250 gram zeep
poeder of 125 gr. zeepvlok
ken of 250 gr. zelfwerkende
waschmiddelen of 200 gram
vloeibare zeep of 600 gram
waschpoeder.
Waschpoeaer ls uitsluitend
beschikbaar voor wassche-
rijen. Voor 20 kg. wasch-
goed moet 1 bon worden af
geleverd.
BRANDSTOFFEN
BONS 15, 16. 17 Bonkaart
distributie haarden en
kachels 1 eenheid.
Geldig t.m. 30 April.
Briketten 1 eenheid 100
K.G. steenkoolbriketten of
250 K.G. turfbrlketten of 75
K.G. turfafval.
BONS 35 t.m. 41. Bonkaart
distributie centrale verwar
ming, 1 eenheid.
Geldig t.m. 30 April.
Bons gemerkt „brandstof
fen één eenheid, vijfde pe
riode" en „cokes, één een
heid vijfde periode" geldig
van 1 t.m. 30 April.
Bon „Generator-anthraciet
eerste periode" 1 H.L. an-
thracietnootjes V.
Bon „Generator-turf eerste
periode" 50 stuks bagger-
turf. Geldig, t.m. 30 April.
PETROLEUM
ZEGELPERIODE 9 (alleen
voor hen, die uitsluitend op
petroleum kunnen koken)
van 24 Febr. t.m. 20 April
2 L.
hovdenbrood
BON 8. T.m. 30 April. Groep
1 en 2: 10 K.G. Gr. 3: 8 K.G,
Gr. 4: 5 K.G. Gr. 5: 4 K.G.
Gr. 6: 3 K.G. Hondenbrood
wordt alleen verstrekt voor
groote rashonden of ingeval
men meer dan één hond
heeft.
KATTENBROOD
BON 8 T.m. 30 April \V> kg
Kattenbrood wordt alleen
verstrekt voor raskatten.
geslacht maar in vrijheid scheppen wij actief, be
palend ons nageslacht. In deze vrijheid zijn wij
verantwoordelijk, zooals wij anderzijds voor deze
bloedgebonaenheid niet verantwoordelijk zijn. In
onze gebondenheid zijn wij het kind van de reke
ning der vaderen. In onze vrijheid maken wij ande
ren het kind van onze rekening. In onze voort
planting zijn wij vrij, zooals wij in onze geboorte
onschuldig zijn.
Het hoogste goed is de menschen-aael; dc aan
gewezen weg erheen bestaat voor alle bloedge-
meenschappen in veredeling, in het niet alleen
voortplanten, maar ook omhoogplanten. De adel
van lichaam en ziel is het leidend beginsel van
deze gemeenschap. Daarom is het noodig dat een
volk dat gezond wil worden zich een elite schept
die in haar voortplanting waarborg van veredeling
geeft.
De veredeling van een volk omvat altijd twee
dingen: somatische en geestelijke veredeling. De
elitegroep (leiders van de toekomst van het volk)
moet deze dubbele mogelijkheid in zich hebben.
Plato wilde een beter Athene „telen" door nauw
gezette keuze der echtparen. De moderne SS-ge-
dachte is zuiver platonisch: adelsgedachte in ver
werkelijking met de midddelen van eugenese en
erfhygiëne, Plato's idee kwam te laat. Athene
werd reeds overstroomd door Syrische en Oosterschee
elementen.
Adel .is niet alleen een vraag van afkomst, maar
ook van toekomst; niet alleen van bloedverbonden-
heid, maar ook van verantwoordelijke „omhoog
planting".
De democratie, gepaard met het humanisme, had
hiervoor geen oog. Zij preekte een humanitaire
moraal, een staatsbestel naar de maatstaf van pri
vaatrechtelijke verhoudingen. Het humanisme
leidde tot ontwrichting van gezinnen, sibben, volk,
stam en ras omdat het begrip noch intuïtie had
van deze levensvormen. Het liet het gewichtigste
deel der gemeenschapsvorming aan het toeval
over. Een fout in de politiek en de staatkunde is
door een andere politiek te achterhalen. Een zonde
tegen het bloedverbonden volk bijv. dbor oloedver-
menging is nooit te achterhalen.
De 20ste eeuw schept een nieuwe wereldgeschie
denis uit de idee der bloedgemeenschap. Voor het
nationaal-socialisme zijn gezin en ras heilige waar
den. Zooals de Renaissance het hoogste in het avon
tuurlijk individu vereerde; evenzoo vereert hat
nationaal-socialisme het hoogste in de
bloedgemeenschappen. Deze visie bepaalt de
nationaal-socialistische moraal, de econqmie, de po
litiek en de opvoedkunde. Voor het nationaal-
socialisme is de „omhoogplanting" van onze sibbe
en ons volk een hoogste imperatief, waartegen al
het andere als wezenlooze abstractie verbleekt.
HetJodenvraagstuk wil dr. Goedewaagen van dit
standpunt uit bekijken. De nationaal-socialist, die
in de gemeenschapsvormen des bloeds de hoogste
gemeenschapsvorming ziet, verzet zich tegen de
humanitaire moraal, die volken cn rassen chaotisch
door elkaar wil vermengen. Wij zien in de humanis
tische verontrusting over de Jodenmaat regelen
symptomen van geestelijke ziekte, een psychische
verslapping, een cultureel nihilisme.
Sterker dan economische, politikee, paedagogi-
fche maatregelen is de activiteit ten goede en
ten kwade, die de mensch in zijn voortplantings
drang ontwikkelt. Wij beoordeelen het Jodenvraag
stuk niet individualistisch. Wij zien in den Jood geen
individu alleen, maar een buitenstaander van ons
gezin, ons geslacht, ons volk, ons ras.
Wanneer deze gedachte nu wordt geconcretiseerd,
ontdekt men aan lijf en ziel, wat het beteekent
naar den bloede Nederlandsch. Germaansch,
Noordsch te zijn. Deze begrippen omvatten ons
geheele bestaan. Zij omvatten niet alleen ons ver
leden, onze voorgeschiedenis, maar ook onze toe
komst. De toekomst van ons geheele bestaan.
Aan het slot van zijn rede deelde dr. Goedewaagen
mede, dat aan het departement van volksvoorlich
ting en kunsten een bureau voor onderzoek van
rasproblemen in verband met de politieke taak van
dit departement, zijn werk zal beginnen. Aan dit
bureau zal naast het Jodenvraagstuk, ook het Indo-
vraagstuk bestudeerd worden. (A.N.P.)
SLAGERSKNECHTS BESTELEN HUN PATROON.
Zaterdagmiddag zijn door de politie te Haarlem
aangehouden en in bewaring gesteld twee slagers
knechts van achttien jaar, die in de zaak van hun
patroon hadden ingebroken. Zij eigenden zich aoht
ons vet en een bedrag van ongeveer f 30 toe. De
jongens hebben hun misdrijf bekend. Het grootst»
gedeelte van het geld kon in beslag worden geno
men. Het vet was verdwenen.
Heden ontvingen wij het
droevige bericht, dat onze
lieve Zoon
Wouter Anne
Echtgenoot van
Henriëtte L. Zeverijn
in den leeftijd van 41 jaar
te Soerabaja is overleden.
J. COHEN TERVAERT
CHR. J COHEN
TERVAERT—KOCH
Overveen, 5 April 1941.
Adr. Stooplaan 37.
Heden overleed zacht en
kalm geheel onverwacht
tot onze groote droefheid
mijn lieve Vrouw
Hendrika van den Bel
geb. Euwèn
in den ouderdom van 58
jaar.
J. VAN DEN BEL.
Haarlem, 6 April 1941.
Paul Krugerkade 21rd.
De teraardebestelling zal
plaats hebben op Woens
dag 9 April a.s. te 2 uur op
de Noorderbegraafplaats,
OFFICIEELE PUBLICATIE
VAN HET DEPARTEMENT
VAN LANDBOUW EN
VISSCHERIJ.
WIJZIGING PERSBERICHT
BETREFFENDE VERLEN
GING GELDIGHEIDSDUUR
VAN TOEWIJZINGEN VOOR
KAAS EN VLEESCH
WAREN.
De secretaris-generaal van het
Departement van Landbouw cn
Visscherij maakt het volgende
bekend.
In afwijking met de onlangs ge
dane mededeeling betreffende de
verlenging van toewijzingen voor
kaas en vleeschwaren is thans be
paald dat de geldigheidsduur van
de toewijzingen voor vleeschwa
ren, welke een vervaldatum heb
ben, gelegen tusschen 14 Maart
en 30 April a.s. wordt verlengd
tot en met 30 April 1941.
De geldigheidsduur van de toe
wijzingen voor kaas, welke een
vervaldatum hebben, gelegen tus
schen 31 Januari j.l. en 30 April
a.s. wordt eveneens verlengd tot
en met 30 April 194L
