Op Ontdekkingsreis
KORT NIEUWS
ONE HOUR
CLEANING SERVICE
EEN GEZONDE GEEST IN EEN GEZOND LICHAAM
Nieuwe ideeën op rijwielgebied.
N.V. Holster 4£«?n,!
A T R D A G 19 APRTt 1941'
H A A R Tl E M'S D A" G B t A D
3
in de arbeidssfeer van...
Even rusten. Een goede geest komt met bekers
lampende vloeistof en de moi-^enkoffie gaat er
'ladjes in. 't Is leeg om de kraam geworden. Waar
uoeven nog een goede vijftig menschen stonden
immelen nu nog maar eeil paar jochies, die nog
liet aan de perikelen van het scheren toe zijn. Er
dus even tijd voor een praatje. En voor een
apje. Op de max-kt kun je het zoo nauw niet
emen en noteer je het een en ander uit een
auwenden mond. Wie op zulke kleinigheden let
een kniesoor.
„Daar staan we weer! Ja, dank U. 't smaakt
est. Werken in de buitenlucht maakt hongerig,
ooral als je er niet bij staat te slapen. Hoe laat
eeft u het? Elf uur? Dan ben ik alweer vijf uur
lit de veeren. Je moet er tegenwoordig vroeg
ij zijn om wat te verdienen".
.Zóó vroeg beginnen ze hier toch niet?"
..Neen, maar vóór je er bent! Ik kom uit Leiden
n dat beteekent dus eiken dag reizen. De boel
loet gepakt en de voorraad aangevuld en met dat
lies ben je gauw een paar uur kwijt. Dat 's duide-
jk".
..Hoe gaan de zaken?"
..Ik hou er niet van, te klauen. 't Kon een boel
eter, maar ik heb slechter tijden gekend. Drie.
ier iaar geleden hebben we het hard gehad. Ik
n allemaal. Ik herinner me, dat ik eens met een
ollega in den trein zat. We kwamen van de
laandagochtendmarkt in Apeldoorn 'n goede
narkt door de bank maar nu... een gezicht als
e nacht. Hij was er heen gegaan met drie-
uizend gulden aan waren en hij had twee tientjes
ebeurd. Daar moest zijn staangeld af en zijn ver
ering en zijn reis en moeder de vrouw zou
avonds haar hand wel ophouden ennu ja,
no ging het in die dagen. De boel lag dood, mors-
ood. Daar is gelukkig een boel in veranderd".
,Meer kooplust dus?"
,,Dat weet ik zoo niet. De menschen brengen het
e niet. Je moet er voor werken, maar dat zal
veral wel zoo zijn. Maar ze zijn losser van hun
eld geworden, ze geven gemakkelijker uit. Waar
oor? Niet te zeggen. Misschien omdat ze tegen
woordig aan andere dingen hun geld niet kwijt
:urinen.
Vaste klanten? Jawel, die krijg je op den duur,
ooral als je langen tijd met hetzelfde artikel
omt. Dat geeft vertrouwen. Ze gaan je kennen.
Tan m'n veertiende jaar zit ik er al in. Waardoor?
k weet het niet. Ik moest al vroeg rnee helpen
erdienen en probeerde het met stoffers en
lezems op de Leidsche Zaterdagavondmarkt. Een
[raam kon er niét op overschieten. Wat ik had lag
ip een zeiltje op de straatsteenen. Dat ging ook
vel. Een paar dagen van de week ging ik den boer
jp, een paar dagen bezocht ik markten in de buurt
•n ik was wat hanig, toen ik mijn eerste kraam
iiuirde. Zoo kwam ik in het vak en ik ben er in
;ebleven. Mooie tijden gemaakt en slechte net
oo goed. maar veranderen zou ik niet willen. Ik
leb respect voor menschen met een vaste positie,
naar.... vast geld is vaste armoe. Zóó denk ik
ir over.
'n Vreemd vak? Ja, misschien wel, maar het
.Teemde gaat er af als je het dertig jaar hebt vol
gehouden. Zooals ik zei: je moet er voor werken.
Vat wil het publiek zien? Daar kun je geen peil
ip trekken. Ik sta nu al een jaar of zes met scheer-
xesjes en wat daarbij hoort. Dat gaat. Best mo-
elijk, dat er over een half jaar de klad in zit.
)aar helpt niets tegen. Je kunt dan praten totdat
een tong hebt van hondenleer, als het eenmaal
iet meer wil, dan moet je wat anders zoeken.
Ja, praten moet je kunnen in ons vak. Dat leer
e ook al gauw. Over alles wat het publiek interes-
eert. Over de politiek van den dag, over een ge-
leurtenis die niet al te lang geleden is, over een
lersoon, die het een of ander heeft uitgehaald.
5n dan op slot over je artikel. En dan gaat het er
maar om, een of twee koopers te vinden. Dan
volgt de rest vanzelf. En als die er nu eens niet
:ijnin vredesnaam, dan schei je er uit en
jegin je over tien minuten opnieuw. Dan moet het
il gek gaan als je den heelen dag voor niets staat
e praten. Eerlijk gezegd heb ik dat nooit meege-
naakt. Altijd mijn brood kunnen verdienen. Ik ben
letrouwd en heb kinderen, die er niet aan denken,
ip de markt te komen. Ze hebben het beter dan ik
lest ij ds. en dat is het beste; als 't andersom was
sou 't erger zijn.
Ja, nogal wat meegemaakt in den loop der ja
ren. De markt wordt beter. Dat is een feit. Je
loudt het anders denken hè, met al die winkels en
MJKSSTRUTWE612 TREfOOI 16658 HURIW-MORD
(Adv. Ingez. Med.)
RADIODISTRIBUTIE CENTRALES.
De persdienst van het N.V.V. meldt:
De hoofdgroep P.T.T.-personeel van den ambte
naarsbond heeft van dezen bond opdracht ont
vangen de beheerders c.q. de voormalige eigenaars
en het personeel van de particuliere en gemeente
lijke radiodistributie centrales, welke inrichtingen
ingevolge de verordening van den Rijkscommis
saris sedert 27 December 1940 in eigendom van het
rijk Staatsbedrijf der P.T.T.) zijn overgegaan, in
een aparten vakgroep te organiseeren. Deze vak
groep radiodistributie en zendlnrichtlngen is reeds
;evormd en maakt deel uit van de hoofdgroep
'.T.T.-personeel van den ambtenaarsbond.
De ambtenaarsbond, aangesloten bij het ge
reorganiseerde en sedert de bezetting van ons land
onpolitieke N.V.V. is voorbestemd om in de naaste
toekomst alle ambtenaren in Nederland, onder
verdeeld in hoofdgroepen en vakgroepen te om
vatten. Aangezien aan het personeel, werkzaam
bij de radiocentrales, dat zijn eigenlijke dagtaak
bij die centrales verricht en overigens aan be-
laalde voorwaarden voldoet, een rijksbetrekking
>ij den P.T.T.-dienst zal worden aangeboden,
wordt het noodzakelijk geacht, dat dit personeel
tich nu reeds organiseert in de hoofdgroep
P.T.T.-personeel van den ambtenaarsbond. Met
de leiding van deze nieuwe vakgroep is de heer D
Stoffels, hoofdbestuurder van den ambtenaars
bond belast. Honderden leden van het radiodis
tributie personeel, alsmede een zeer groot aantal
beheerders en eigenaars van de radiocentrales,
voor wie door het rijk ingevolge de verordening
van den Rijkscommissaris een schadeloosstelling
tal worden vastgesteld, traden reeds tot deze
nieuwe vakgroep toe. -
Te Oostzaan zijn 15 levende varkens en een
hoeveelheid ongekeurd varkensvleesch in beslag
genomen.
Tot geneesheer-directeur van de geneeskun
dige inrichting voor R.K. mannelijke ziels- en
tenuwzieken ..St. Servatius" te Veruay is benoemd
is. H. F. de Vries.
magazijnen en warenhuizen, die mettertijd verre
zen zijn en er zijn dan ook positief jaren geweest,
dat het bezoek minderde, al is dat alweer een kleine
twintig jaar terug. Ik denk dat het kwam, omdat
vrijwel iedereen toen goed in de verdienste zat en
dus niet om koopjes verlegen zat, want daarom be
zoeken de menschen nu eenmaal de markt. Nu is
dat anders. De markt is altijd druk en waar het
volk is is de nering. Vergeet ook niet, dat er vroe
ger een hemelsbreed verschil was tusschen een
winkel en een marktkraam. De menschen moesten
dikwijls op hun tellen passen om er niet tusschen
te worden genomen en de kwaliteit van de waar.
nou ja! Dat is ook al anders geworden. Het toe
zicht is veel strenger. Dat is één Dan weten de rei
zigers, die de winkels bezoeken, ons evengoed te
vinden, zoodat winkelier en marktkoopman dik
wijls van denzelfden grossier betrekken.
Daar komt nog bij, dat de winkelstand over het
algemeen graag een drukke markt ziet. Natuurlijk
is de markt in zekeren zin een concurrent, maar.
nogmaals, als er veel volk bij den weg is, maakt
ook de winkelier een redelijke kans, een slagje te
slaan en zoo staan de marktkoopman en de win
kelier elkander nader dan ze wel denken.
Kom, 't loopt alweer wat aan en praten zonder
verkoopen gaat niet. Tot ziens en stuur me een
krantje, dan kan ik eens nalezen wat ik je ver
teld heb.... en dan heb ik hier een artikel, nee-
ren
D.
De wethouder viel bij 't oreeren
Van z'n praatstoel en moest constateeren
Dat zijn waardigheid skieed
Aan een winkelhaak leed
.Maar wij hielpen hem zonder mankeeren.
Reparaties en kunststoppages
worden, evenals chemisch rei-
nigen en persen, vliegensvlug
uitgevoerd.
Chemisch reinigen verlengt de
levensduur van Uw kleeding.
Haarlem - Plein 22 - Telefoon 16761 -20220
Het begin van het leven.
Wanneer men vraagt hoe lang iemand heeft ge
leefd, geeft men altijd op: de tijd van zijn ge
boorte tot aan zijn dood en men vindt dat heel
natuurlijk. Maar dat is het niet. Bij de geboorte
komt het leven niet pas in een mensch: men doet
daarbij alleen maar zijn intrede in „het leven",
d.w.z. in de wereld der zichtbare verschijningsvor
men. Maar tevoren heeft zich een levensfase af
gewikkeld, die buitengewoon belangrijk en onbe
grijpelijk wonderbaarlijk is: alleen geeft men zich
daar slechts zelden ook maar eenigszins reken
schap van, omdat voor het gewone denken alleen
bestaat wat zichtbaar en tastbaar is, terwijl al het
andere voor het bewustzijn althans niet be
staat.
Dat is natuurlijk zeer kortzichtig bekeken. In
werkelijkheid wordt de grondslag van de individua
liteit gelegd bij de bevruchting, d.w.z. bij de ver
smelting van een mannelijke zaadcel met een vrou
welijke eicel. In deze cellen liggen alle mogelijk
heden voor de toekomst in aanleg besloten slui
merend, onmerkbaar, totdat ze tot ontwikkeling,
tot ontplooiing komen; maar ook dan nog duurt het
vaak zeer lang (voor sommige aanlegmogelijkheden
wel jaren en tientallen jaren) vóór men merken
kan wat er sluimerend altijd bereid gelegen heeft:
in-gewikkeld, nog niet ont-wikkeld.
Ingewikkeld: inderdaad! Zoo ergens, dan is deze
term hier op zijn plaats. Erfelijke invloeden, van
ouders en voorouders, van het heele ras, van het
heele menschengeslacht, van de heele levende na
tuur, vormen de „aanleg", en deze vindt zijn ana-
tomischen neerslag in de microscopisch kleine
kernlissen, onderdeelen van de cel. waarin blijk
baar elk onderdeeltje weer zijn eigen mogelijk
heden in zich draagt. De heele toekomst zit er in
„als in een notednp" maar dan alleen nog veel
kleiner niet alleen de toekomstmogelijkheden
het kvwielban den-"probleem stelt
-HEIP, ONS IN TE -SPANNEN VOOR NIEUWE
WAT PUNKT U VAN
door P. v. d. HEM.
ons voor noodzakec/k-
UITVINDINQE N
roer SPIRAAL. VELcl OF
het c,eveeflde STUI-rrolletje
~R VANP RA53/A
van het individu, maar van het heele nageslacht.
Alles ligt er als het ware opgevouwen, in-gewik
keld reeds in opgesloten, wachtend op de gelegen
heid om zich te ontplooien, te ont-wikkelen. De
samengesteldheid en ingewikkeldheid komt ook
wel tot uiting in cijfers, als men rekent dat één
zoo'n eicel is opgebouwd uit 8640 millioen x mil-
lioen x millioen -» millioen atomen! Dat is een ge
tal. waarvan men zich geen voorstelling kan vor
men zoo geweldig. De samengesteldheid daar
van komt ongeveer overeen met die van den groot
sten oceaanstoomer die bestaat, volgeladen met
loopende chronometers met dit verschil dan nog
4at deze laatste alleen maar onveranderlijk door
blijven loopen, terwijl die bevruchte eicel zich
gaat deelen met een ongelooflijke snelheid, zoodat
na een maand reeds een afmeting van 1 c.M. wordt
bereikt, na negen maanden echter reeds een kind is
gevormd met een lengte van 50 c.M. en een ge
wicht van 3 of 4 Kilogram. Maar dit geschiedt niet
doordat steeds maar nieuwe cellen van dezelfde
soort worden gevormd: o neen! Al heel spoedig gaan
'ich speciale celgroepen differentieeren, waardoor
verschillende kiembladen gevormd worden, die elk
weer voortgaan met het aanschijn te geven aan
zeer bepaalde orgaanstelsels als ademhalingsstel
sel. beenderstelsel, zenuwstelsel enz. enz.), die elk
voor zich weer verder zich ontwikkelen in tal van
afzonderlijke organen, volgens een vast bouwplan.
Het levenlooze staat stil het levende is voort
durend in beweging: maar deze beweging is r.iet
toevallig en ongeordend, maar wordt oorzakelijk,
causaal, bepaald door alles wat het leven, van ge
slacht op geslacht, van het begin der mensehheid,
heeft overgedragen, terwijl het anderzijds finaal
is gericht op doelen, die niemarfd kan overzien,
omdat de toekomst in den schoot der tijden ver
borgen ligt.
Alles wat leeft, ontwikkelt zich dus door een in
nerlijk werkende ordening volgens een vast bouw-
olan. Wil men de ontwikkeling hiervan schema
tisch voorstellen, dan komt men vanzelf tot het
beeld van het zich ontwikkelende zaadje, dat eener-
ziids opschiet in de hoogte, maar anderzijds zijn
"•nrtels uitbreidt in de diepte. De eene stengel gaat
7ieh vertakken, zijtakken vertakken zich telkens
weer totdat de bladeren de bekroning geven van
het geheel. Evenzoo vertakken de wortels zich tel
kens verder en zoeken hun voedsel uit den moe
derbodem. Is het zaadje uitgegroeid tot een boom,
dan is de eerste stengel uitgegroeid tot een forschen
stam. waarvan alle vertakkingen „afstammen",
terwijl ook alle afzonderlijke bladeren „afstam
men" van denzelfden stam. Deze „beeldspraak" is
'edereen bekend wanneer het gaat om den „stam
boom" van een individu, welke in feite de stam
boom is van een heel geslacht, omdat vele indivi
duen en vele generaties daarbjj herleid worden tot
"én gemeenschappelijke afkomst waarvan alle leden
erfelijke eigenschappen (merkbaar of sluimerend)
n zich dragen Een heele groep, die afstamt van
"en gemeenschapoelijken voorouder, noemt men
een stam. een volksstam.
Maar het wezen van een boom is niet alleen ge
geven door alles wat zichtbaar en boven de aarde
zich ontwikkelt: in het geheel niet! Want die boom
zou zich nooit hebben kunnen ontwikkelen, zou
nooit levensvatbaar geweest zijn. wanneer deze niet
ziln levenssappen ontvangen had van de wortels d e
zich weer op overeenkomstige wijze in de diepte
vertakken. Kan men de „stamvader" of „stammoe
der" al vergeliiken met een enkelen stam, dan heb
ben we daarbij te bedenken dat ieder levend we-
'en alleen ontstaan kan door de versmelting van
de kiemcellen van een vader en een moeder, ter
wijl deze weer voortgekomen zijn uit 2 grootva
der* en 2 grootmoeders, die weer uit 4 overgroot
vaders en 4 overgrootmoeders enz. enz enz.
„Het leven" plant zich voort van geslacht op ge-
lacht. van de eerste tijden tot in de verre toe
komst. „Miin" leven is slechts kort want wat
-din tientallen Jaren tegenover de eeuwigheid''
Miin" leven is een (voorbijgaande) er»!«ndr in den
«indeloozen stroom van „het" leven. Sterf el iik als
'ndividu, hebben wii deel aan het onsterfelijke le
ven. dat niet beperkt wordt door individuele
grenzen van tijd en plaats. Wil men een beeld
spraak, dan kan men die gebruiken van den estafet-
telooper, die de fakkel des levens telkens over
draagt en uitdraagt naar volgende generaties en
zoo den eindeloozen stroom ononderbroken doet
voortgaan.
Dit bepaalt tevens de verantwoordelijkheid van
;"der afzonderlijk. Draagt hij een beschadigde
kiem over op een volgende generatie, dan wordt
daarmee schade gedaan aan de ontwikkelingsmo-
•zoliikheden van de nakomelingen.
Het beeld van den boom met vertakkingen kan
ook gebruikt worden voor de individueele ont
wikkeling: het heele organisme ontstaat immers uit
een enkele bevruchte eicel en het volwassen or
ganisme zou in zijn geheel wel uit dertig millioen
maal millioen cellen bestaan, die alle in laatste in
stantie afstammen van die eene cel. Maar evenzeer
als aan een boom telkens bladeren afsterven en
andere verschünen. sterven er telkens cellen van
het lichaam, die door andere vervangen worden.
Het merkwaardige feit doet zich dus voor, dat er
na verloop van iaren slechts betrekkelijk weinig
oorspronkelijke cellen overgebleven zijn en de
meeste al enkele of vele malen vervangen zijn door
ionge. Wanneer wij zeggen dat iemand van 80 jaar
nog dezelfde is als bij zijn geboorte, dan wil dat
alleen zeggen dat het „wezenlijke" (dus dat wat zijn
specieke wezen uitmaakt) bestendigd is gebleven
niettegenstaande alle stofwisseling en vervanging
in onderdeelen.
Men heeft vroeger een pasgeboren kind wel eens
beschouwd als „een onbeschreven blad papier", of
als een poppetje van was. dat door de opvoeding
gekneed en gevormd zou moeten worden. Deze
vergelijkingen zijn volslagen en principieel fout:
ieder kind komt ter wereld met een eigen ingebo
ren aard. met een eigen kenmerkenden drang om
zich te uiten en zijn aanleg te verwerkelijken. Dat
kan dat kind niet helpen. Maar ook de ouders kun
nen maar zeer weinig toe of afdoen aan den aan
geboren aanleg, die van nature wordt meegebracht.
Deze heeft men eenvoudig te aanvaarden. Maar
weer moet de vraag gesteld worden: maakt men
er alles van wat er van te maken is? Want dat is
van het grootste belang.
J. M. ROMBOUTS.
Centrale Verwarming
AUTOM. OLIE - KOLENSTOOKINR.
SANITAIRE INSTALLATIES.
(Adv. Ingez. Med.)
Een doode en vijf gewonden door
luchtaanvallen.
's-GRAVEN HA GE, 18 April. Engelsche
luchtaanvallen hadden hedennacht in iets
sterkere mate plaats dan vorige dagen. Eenige
woonhuizen werden beschadigd, enkele vernield.
De meeste bommen vielen overigens op het
vrije veld. Onaangenaam was, dat in dezen
nacht een kapel en het lijkenhuis van een
R.oomsch-Katholiek ziekenhuis werden getrof
fen. Voorts hadden nog enkele boschbranden
plaats, die snel gebluscht konden worden Te
betreuren zijn 1 doode, 3 zwaar en 2 licht
gewonde burgerlijke personen (A.N.P.)
