Voor lange avonden
DINSDAG 22 APRIL 1941
HAARLE M'S DAGBLAD
„Opkomst en ondergang van
Engeland als zee- en
wereldmacht".
Rede van prof. dr. Otto Scheel uit Kiel.
AMSTERDAM. 21 April (A.N.P.) Hedenavond
heeft prof. dr. Otto Scheel uit Kiel in de groote
aula van het Koloniaal Instituut een rede gehou
den over het onderwerp ,.De opkomst en ondergang
van Engeland als zee- en wereldmacht".
Reeds lang voor het begin waren alle zitplaatsen
zoowel in de zaal als boven op het balcoii bezet zoo
dat velen zich met een staanplaats moesten verge
noegen. Het was evenwel best waard een paar uur
te staan om deze boeiende rede te mogen aanhoo-
ren. Behalve vele Duitsche en Nederlandsche le
den van de Duitsch-Nederlandsche Kuituur-Ge
meenschap waren vele leden van N. S. B., N. S. D
A. P. en Troelstra-beweging aanwezig, alsmede een
groot aantal Amsterdamsche politiemannen.
Prof. Scheel noemde zijn rede de uiteenzetting
van een treurspel, Niemand had bij de opkomst 1
het Europeesche vasteland in de Middeleeuwen
kunnen denken, dat Engeland, het kleine eilanden
rijk, de leiding zou kunnen nemen in de wereld.
Indien iemand dit in de 16e eeuw zou hebben voor
speld, zou men hem gek verklaard hebben. De
zeemacht van de late Middeleeuwen was Duitsch-
land. De Duitsche vlag wapperde in de Middel-
landsche Zee, in den Atlantischen Oceaan, in de
Noordzee en Oostzee. De zee behoorde den Ger-
maanschen mensch.
Het einde van de Engelsche middeleeuwen was
een militaire nederlaag op het vasteland en een ne
derlaag op zee. De Britsche legers werden van het
vasteland verdreven en de Duitsche vloot had de
Britsche verslagen.
Hoe is het dan mogelijk, dat Engeland later een
overlieerschende macht is geworden? Geopolitiek
is het niet te verklaren, slechts geschiedkundige
oorzaken zijn te noemen: in de eerste plaats de ver
splintering van Duitschland.
Aan het. einde van de middeleeuwen had het
Duitsche volk het sterkste van alle kunnen zijn,
doch het had geen politieke leiding, het kende geen
buitenlandsche politiek. Dit was het eerste deel van
het treurspel.
Het tweede deel was het verlies van de Rijn-
mondingen. De Nederlanden hadden een sterke
vloot en zij zijn geopolitiek het gewichtigste deel
van Noord-Europa. Duitschland heeft in de tweede
helft van de 16e eeuw dit land verloren laten
gaan. De keizer schonk gpen gehoor aan de smeek
bede, welke Willc-m van Oranje bij monde van
Marnix van St. Aldegonde op den Rijksdag te
Worms deed hooren.
In 1648 bij den vrede van Munster werd het Tijk
van de zee afgesloten. Het zeevolk van de middel
eeuwen werd van zijn clement beroofd, doch nog is
Engeland niet de leider. In de 17e eeuw beheerschte
de Nederlandsche vloot de zeeën en de Nederlanden
konden ook aan de overzijde van den Oceaan land
winnen. Niet alleen zijn zij de vrachtvaarders van
de wereld geweest, overal in Oost en West werden
Nederlandsche koloniën gesticht: in Noord- en Zuid-
Amerika, in Afrika, in Azië en in Insulinde.
Dit had het werk van het geheele Duitsche rijk
kunnen zijn, het is evenwel het werk van hei kleine
Nederland geweest. De ruimte, waarop de Neder
landen waren gebouwd was te klein om stand te
houden toen Engeland imperialistisch werd en be
sloot de vrachtmarkt aan zich te trekken, hetgeen
onder Cromwell in de 17e eeuw geschiedde. Neder
land kon zich niet handhaven. De vrede van Breda
ontnam den Nederlanden hun groote macht. De Ne
derlandsche vloot was versplinterd, koloniën moes
ten afgestaan worden, Nieuw-Amsterdam werd
New-York. Engeland had zijn doel bereikt.
Indien de Nederlanden nog een deel van het rijk
geweest waren, dan was dit nooit gebeurd. Het
groote rijk had het kleine Engeland terugge
drongen binnen de grenzen, welke het toekomen.
De geheele geschiedenis zou een anderen loop ge
nomen hebben. Amerika zou het akkerbouwland
voor den Germaanschen mensch geworden zijn. De
vrede van Breda heeft dit onmogelijk gemaakt.
Engeland heeft zich meester gemaakt van datgene,
wat door den Germaanschen mensch tot stand werd
gebracht en om dit te handhaven moest Engeland
het vasteland er toe drijven hem te helpen.
Spr. zeide hierna, dat door Engeland 13 oorlogen
zijn aangestookt om het evenwicht op het Europee
sche vasteland te bewaren en na de Nederlandsche
de Fransche koloniën te hebben geroofd. Steeds
heeft Engeland zijn koloniën gestolen nadat an
deren ze zoover hadden opgebouwd dat zij vruch
ten begonnen af te werpen. Door de domme Engel
sche politiek is de opstand in Amerika ontstaan en
in 1780 sloot het vasteland zich tegen Engeland
aaneen om Engeland te dwingen zich te onderwer
pen aan de opvattingen van recht en moraal van
het vasteland. Deze aaneensluitingspoging is echter
niet krachtig genoeg geweest. Napoleon had het
vasteland kunnen bevrijden als hij geen imperator
had willen zijn en de Europeesche volken in de
armen van Engeland had gedreven, waarbij ten
slotte de legers van het vasteland Napoleon versla
gen hebben.
Na gezegd te hebben, dat Engeland tijdens de Na
poleontische oorlogen nog meer Nederlandsche ko
loniën heeft geroofd en op het Weensche congres
Europa weer een nieuwe Engelsche orde heeft op
gelegd en den krachtïgen Staat van Europa heeft
versnipperd, vervolgde spr.:
Europa heeft niet kunnen verhinderen dat Enge
land uitgroeide tot het wereldrijk dat het gewor
den Is.
Naast dit zichtbare imperium mag men het on
zichtbare imperium, de geldmacht van Engeland,
niet vergeten Deze geldmacht van Engeland kon
ontstaan, doordat Engeland op zijn eiland weinig
van de oorlogen welke het vasteland teisterden, had
gemerkt. Het had industrieën kunnen ontwikkelen
en handel kunnen drijven. Om dezen handel nog
op te voeren werd het systeem van vrijhandel in
gevoerd.
Wederom hebben in de 19e eeuw de Europeesche
mogendheden gepoogd, het zeerecht te hervormen,
doch wederom heeft Engeland dit geweigerd. Het
wilde zijn macht handhaven. De handel moest in
Londen geconcentreerd blijven, terwijl iedere
Europeesche haven Antwerpen Rotterdam, Bre
men, beter en logischer zou zijn geweest. Dóch
de inkomsten van den handel moesten in Engeland
blijven en Engeland moest hiervan zijn vloot kun
nen bouwen en Engeland moest de overige landen,
door het investeeren van zijn kapitaal, ook politiek
kunnen beheerschen.
Op het vasteland van Europa groeide toch
Duitschland, uit eigen kracht, zonder zichtbaar en
onzichtbaar imperium. Engeland heeft steeds ge
poogd dit Ie verhinderen. Uit de briefwisseling van
koningin Victoria niet haar ministers, welke op last
Van Eduard VII is gepubliceerd, blijkt duidelijk dat
Engeland een omsingelingspolitiek tegen Duitsch
land dreef. De grootmacht Engeland was niet in
staat alleen Duitschland klein te houden. Het had
de hulp van een andere macht op het vasteland
noodig. Bismarck is er in geslaagd Engeland tegen
te werken. Geheel tegenhouden kon hij de omsinge
ling niet en Versailles was het gevolg, het dictaat,
door Engeland en Frankrijk opgelegd. Het is niet
waar, dat Engeland bij het opleggen van dit dic
taat een remmende rol zou hebben gespeeld. Het
was alleen verstandiger dan Frankrijk en liet den
Gallischen haan woest kraaien en de kastanjes uit
het vuur halen. Doch het Engelsch kapitalismp zoog
Duitschland leeg, het stal zijn koloniën en ont
nam het zijn leger.
Eén van de gevolgen van den oorlog van 1914-'18
was evenwel ook dat de Engelsche macht taande.
De Engelsche vloot was niet meer de sterkste. In
het Verre Oosten was de Japansche vloot gegroeid,
zoodat in de Oost Aziatische wateren Engeland niet
meer oppermachlig was. Bovendien waren overzee
nieuwe industrieën gegroeid en de Engelsche koop-!
vaardijvloot was in verhouding geslonken. Het kon
na eenigen tijd zijn rente niet meer betalen, het on
zichtbare imperium was ineen gestort.
Hiertegenover staat dat Duitschland steeds krach
tiger werd door het genie van den Führer. De boeien
van Versailles werden de een na de ander geslaakt,
economisch werd het sterker en sterker. Engeland
kon dit niet dulden en het ontketende wederom den
oorlog. Doch deze oorlog brengt de meest bittere
verrassing voor Engeland. Het verdrag van den
Führer met Rusland maakte een einde aan de po
gingen Duitschland te omsingelen. Toch werd deze
oorlog verklaard, omdat Engeland hoopte op Ame
rika. Tot nu toe is aan elke hoop van Engeland de
bodem ingeslagen. Te land werd Engeland ver
slagen en de vloot weet niets beters te doen. dan
van de eene schuilplaats naar de andere te sluipen.
Het jonge nationaal-socialistische Duitsche leger
heeft leering getrokken uit den oorlog van 1914-U8
en Engeland is nu van het vasteland verdreven. Het
poogt nog langs een achterdeur binnen te dringen,
doch ook dit mislukte. De achterdeur op den Ba!"lcan
wordt gesloten.
Engeland is van het vasteland verdreven en het
onlangs tusschen Japan en Rusland gesloten verdrag
is de garantie dal Engeland en Amerika op het
vasteland niet terugkeeren. Alleen een zeer groote
ovennacht zou thans nog de Engelsche vloot, welke
de voorhoede van het leger is geworden, kunnen
redden. Deze overmacht bestaat evenwel niet.
De geschiedkundige oordeelt, even rustig als de
officier, die voor den slag de krachten tegen elkaar
afweegt, en als geschiedkundige ziet spreker ner
gens ter wereld een macht, welke Engeland kan
redden. Engeland ligt hopeloos gevangen in de tang
van de Duitsche strijdmacht te land, ter zee en in
de lucht. Voor het eerst in de geschiedenis staat het
Duitsche leger langs de kust van den Oceaan en
het vasteland zal zijn eerstgeboorterecht heroveren.
Een langdurig tijdperk van rust en orde ligt voor
ons, waarin Engeland geen nieuwen oorlog zal kun
nen ontketenen.
Spreker sloot zijn rede met. de woorden, welke
2000 jaar geleden werden gesproken door den
schepper der Attische zeemacht: „geweldig is de
zee".
Een daverend applaus beloonde prof. Scheel na
zijn boeiend betoog.
Telegrammen van Hitier aan
Victor Emanuel en Mussolini.
Het D.N.B. meldt: „De Führer heeft aan den
koning-keizer Victor Emanuel en aan den Duce per
telegram zijn dank betuigd voor de gelukwenschen
die hij op zijn 52slen verjaardag heeft ontvan
gen.
Het telegram aan koning-keizer Victor Emanuel
luidt als volgt: „Ik verzoek Uwe Majesteit mijn
hartelijken dank te aanvaarden voor de vriendelijke
gelukwenschen, die u mij ter gelegenheid van mijn
verjaardag hebt doen toekomen".
Het telegram aan den Duce luidt als volgt:
„Ik dank u, Duce, hartelijk voor de kameraad
schappelijke gelukwenschen op mijn verjaardag.
Met u krijg ik in deze dagen meer dan ooit
de zekerheid dat Duitschland en Italië in hun poli
tieke wereldbeschouwing en in de macht der wapens
nauw verbonden, de overwinning zullen behalen
en aan Europa een nieuwe toekomst zullen geven.
Met kameraadschappelijke groeten",
w.g. ADOLF HITLER.
De Bulgaarsche troepen op
Joego-Slaviscli gebied.
Het voorloopige opmarschgebied van de Bul
gaarsche troepen wordt thans voor het eerst
door het Bulgaarsche blad „Westnikna Westni-
zite" genoemd.
De Bulgaarsche troepen hebben, zoo schrijft
het blad. in Macedonië de steden Pirot en
Skoplje bereikt en bewegen zich langs het dal
van de Wardar tot aan de GriekschJoego-Sla-
vische grens. In Thracië rukken de troepen tus
schen de Maritza en de Stroema op tot de kust
van de Egeïsche Zee.
Overal worden de troepen, naar het blad
schrijft, door de bevolking met groote geestdrift
en vreugde begroet. De omroeper van de radio
te Sofia heeft naar aanleiding hiervan aan den
Führer en aan zijn troepen die de vrijheid bren
gen de dank van het geheele Bulgaarsche volk
overgebracht. (D.N.B.)
De strijd in Noord Afrika. Een bij iYIersa el Brcga buiten gevecht gestelde
Engelsche pantserwagen wordt door Duitsche soldaten geïnspecteerd.
(foto Pax-Holland)
Zuderos minister-president van
Griekenland.
Vier portefeuilles in handen van den premier.
De Londensche nieuwsdienst meldt dat de Griek-
sche koning den post van minister-president in
handen heeft gelegd van minister Zuderos. die hier
mede vier portefeuilles beheert, t.w. de functie van
minister-president, van minister van Financiën,
van Buitenlandsche Zaken en van Economische
Zaken. Evenals wijlen Koritzis is ook Zuderos
president van de Bank van Griekenland geweest.
Hij is 59 jaar oud.(D.N.B.)
Koning Peter en Simowitsj c.s.
in Jeruzalem.
Vliegtuig onderweg beschoten?
Naar de Associated Press uit Jeruzalem meldt,
zijn koning Peter en de leden van het laatste Joego
slavische kabinet per vliegtuig in Jeruzalem aan
gekomen.
Volgens een bericht uit Beiroet zou het vliegtuig
onderweg zijn aangevallen. Een minister zou daar
bij om het leven zijn gekomen.
(D.N.B.)
Luchtafweergeschut in de woestijn. In de on
middellijke nabijheid van den commandopost be
vindt zich de telefooninstallatie, waarmede de
bevelen aan de bedicningsmanschappen worden
overgebracht. .(Weltbild-Pax-HollandJ.
De terugroeping van den
Italiaanschen marine-attache te
Washington.
Italiaansche rechtvaardiging van den
maatregel.
Het D.N.B. verneemt uit Rome:
Van toonaangevende zijde werd 9 April mede
gedeeld dat de Amerikaansche regeering de terug
roeping van den Italiaanschen marine-attaché, ver
bonden aan de ambassade te Washington, admiraal
Lais, verlengd had, waarbij zij als motief opgaf dat
de Italiaansche militaire attaChé moreel verant
woordelijk werd gesteld voor de schade die de
manschappen van de in Amerikaansche havens lig
gende Italiaansche schepen aan deze schepen heb
ben aangericht. Den volgenden dag verlangde de
fascistische regeering de terugroeping van den ma
rine- en luchtvaartattaché, verbonden aan de Ame
rikaansche ambassade te Rome, kapitein Bentley.
In verband met dezen wensch heeft de Amerikaan
sche minister van Buitenlandsbhe Zaken, Huil, des
tijds de volgende verklaring afgelegd:
Eenige regeerïngen, die steeds geneigd zijn tot
het voeren van een met de wetten in strijd zijnde
activiteit, aarzelen niet klachten in te dienen tegen
de werkzaamheden van buitenlandsche vertegen
woordigers en regeeringen die zich geheel en al
binnen het kader der wet houden.
Met betrekking tot deze verklaring van den
Amerikaanschen minister van Buitenlandsche Za
ken Huil constateert de fascistische regeering het
volgende:
1. Het optreden van den Italiaanschen marine
attaché te Washington, admiraal Lais, is steeds
streng beperkt gebleven binnen het kader van de
wettelijk toegestane functie die hij altijd op de
meest correcte wijze heeft vervuld.
2. Het besluit van de fascistische regeering den
Amerikaanschen luchtvaart- marine-attaché ver
bonden aan de ambassade te Rome, kapitein Bent-
lèy, niet meer als persona grata te beschouwen, is
geenszins een représaille maatregel voor de terug
roeping van admiraal Lais uit Washington te ach
ten.
Dit besluit werd veeleer genomen om zeer nauw
keurig gecontroleerde en controleerbare redenen en
was tengevolge van het optreden van kapitein
Bentley te Rome noodzakelijk geworden. Bentley
heeft zonder eenigen twijfel zijn bevoegdheden
overschreden en zijn plichten als gast van een in
oorlog zijnd land verzaakt.
3. Van Italiaansche zijde zijn reeds volledig de
juridische en moreele motieven uiteengezet die
geleid hebben tot het protest van de fascistische
regeering tegen de illegale beslaglegging op Italiaan
sche schepen in Amerikaansche havens.
De goedkoope beleedigingen, die thans tegen de
z.g. „wettelooze regecringen" gericht worden, zou
den gelnakkelijk kunnen worden toegepast op re
geeringen die eerst koopvaardijschepen, die hun
geenszins toebehooren. hebben geroofd en daaren
boven schijnen te eischen dat men hun deze sche
pen met de vlag in top ten teeken van vreugde
uitlevert.
Koning Boris bij Hitier.
De koning inmiddels weer te Sofia
teruggekeerd.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 21
April. De Führer heeft op 19 April koning Boris
van Bulgarije voor een bezoek ontvangen. De koning
is op 20 April weer naar Sofia teruggekeerd.
(D.N.B.)
Italiaansch
weermachtsbericht
Crieksche troepen aan de
Albaansche grens terug
gedrongen.
Alle plaatsen aan de Ionische kust
tot aan de oude grens opnieuw bezet.
ERGENS IN ITALlë, 21 April (Stefani). Het
Italiaansche weermachtsbericht nummer 319 luidt
als volgt:
„Gisteren hebben onze troepen dc Grïeksche
troepen, die hardnekkigen weerstand boden in ver-
sterke stellingen aan de Albaansche grens, tot
den terugtocht gedwongen. Hardnekkige gevechten
speelden zich af, in den loop waarvan het vierde
regiment Bersaglieri zich bijzonder onderscheidde.
Alle plaatsen aan de Ionische kust tot aan de oude
grens werden opnieuw bezet. Onze luchtformatiss
vielen in achtereenvolgende golven artilleriestel
lingen, troepenconcentraties en gemechaniseerde
strijdmiddelen van den vijand aan. Een aanzienlijk
aantal van deze strijdmiddelen werd verwoest en
beschadigd. In het Kanaal van Ithaka en Korfoe
werden talrijke vijandelijke schepen getroffen.
Haveninstallaties van de basis van Missolonghi en
het station van Calamata werden gebombardeerd.
Italiaansche en Duitsche vliegtuigen hebben de
vlootbasis van La Valetta op Malta aan een hevïgen
aanval blootgesteld. Een van onze vliegtuigen keerde
niet terug. Andere luchtdetachemcnten bombardeer
den herhaaldelijk de luchtbasis Iraklion (Kreta)
en schepen, die in de baai van Soeda lagen gemeerd.
Te Iraklion werden installaties van het vliegveld
zwaar beschadigd. Te Soeda werd een vijandelijke
torpedojager in brand geschoten. Een vrachtboot,
die door bommen van groot kaliber getroffen was,
zonk.
Afdeelingen torpedo vlieg tuigen vielen herhaal
delijk een vijandelijk convooi in het Oostelijk deel
van de Middellandsche Zee, ten Zuiden van het
eiland Gaudo, aan, torpedeerden een groote tank
boot van 15000 ton en een hulpkruiser van 8000 ton
en brachten ze tot zinken. Ondanks aanvallen van
vijandelijke jagers en het vuur van de luchtdoel
artillerie keerden al de vliegtuigen op hun basis
terug.
In Noord-Afrika werd een poging van den vijand
om zich in de omgeving van Bardia te ontschepen
onmiddellijk afgeslagen. Alle troepen die aan land
gekomen waren werden gevangen genomen. Eigen
en Duitsche vliegtuigen bombardeerden Tobroek,
waarbij haveninstallaties en gemeerde schepen be
schadigd werden. Andere Duitsche vliegtuigen
vielen Britsche schepen in de Baai van Solloem
aan. Een transportschip werd tot zinken gebracht.
Te Solloem werden vier Engelsche vliegtuigen door
jagers neergeschoten en een Blenheün werd door
luchtafweergeschut neergeschoten.
In den nacht van Zaterdag op Zondag deed de
vijand eenige aanvallen op plaatsen in Cyrenaica:
slachtoffers noch schade.
In Oost-Afrika werden vijandelijke colonnes in
den sector van Tigrai door het hevige vuur van onze
artillerie op een wanordelijke vlucht gedreven.
In de streek van Galla Sidamo werden vijande
lijke troepen die onze stellingen trachtten te nade
ren terstond van onze zijde aangevallen en afge
slagen, waarbij zij talrijke verliezen leden. Een
Engelsch vliegtuig, dat door luchtafweerartillerie
getroffen was, werd genoodzaakt binnen onze linies
te landen. De bemanning werd gevangen ge
nomen".
Duitsch-Nederlandschc betrekkingen
KEULEN, 21 April (A.N.P.) Ter gelegenheid
van de tentoonstelling van Nederlandsche schilder
werken van dezen tijd in de Hanzestad
Keulen hebben een aantal kunstenaars
journalisten een vierdaagsch bezoek gebracht
aan deze stad. Vooraanstaande mannen van
het departement van volksvoorlichting waren even
eens aanwezig. Prof Rengers Hora Siccama uit
Utrecht hield een rede in de Hansazaal van het
Keulsche stadhuis. Het welbekende Nederlandsche
Zepparoni-quartet gaf er een concert. Dietsche
geleerden van naam hielden voor de Nederlandsche
gasten korte voordrachten in de zaal van het wel
bekende hotel Dreesen te Godesberg, waar de
Führer vertoefde tijdens de conferentie met
Chamberlain. In lange en korte redevoeringen
hebben Nederlanders en Duitschers getuigd van
hun opvatting over de verdere ontwikkeling der
verhouding tusschen Nederland en Duitschland; in
tallooze gesprekken hebben de representanten van
beide landen hun eigen opvattingen getoetst aan die
van de anderen. Men heeft elkaar weer beter
leeren begrijpen en waardeeren en ervaren hoe
nuttig het is over de grenzen te gaan en contact
te zoeken met groepen menschen in verschillende
streken en uit verschillenden kring.
Dat het contact in Keulen gemakkelijker tot stand
kwam dan misschien elders het geval is, valt ge
makkelijk te verklaren. Een Rotterdamsch bur
gemeester heeft er bij het bezoek van gasten uit
het Rijnland aan de Maasstad op gewezen, hoe
nauw deze streek met ons land verbonden is. „Wie
Rotterdam zegt, denkt aan Rijn. Wie Rijn zegt.
denkt aan het Rijnland. Wie Rijnland zegt aan heel
het machtige Duitschland.
Deze woorden van den Rotterdamschen burger
vader zijn hier in Keulen in herinnering gebracht-
Te Godesberg kregen we de Nederlandsche these
van Duitsche zijde helder toegelicht door privaat
docent dr. Hermann uit Keulen, die herinnerde aan
de sterke economische verbindingen, welke van
ouds bestaan hebben tusschen Nederland en het
Rijnland door den natuurlijken verbindingsweg van
den Rijn. Wij Nederlanders kregen het hout voor
onze vroegere zeeschepen, het bazalt voor onze zee
dijken, het metaal voor onze fabrieken uit Duitsch
land, onze strijd tegen de zee en op zee is niet
denkbaar zonder Duitschland. Omgekeerd gingen
onze zuivelproducten, onze visch, onze traan, onze
koloniale waren van ouds naar het Oosten
Dr. May van het Wallraf Richartz museum te
Keulen sprak te Godesberg over de kunsthisto
rische en cultureele betrekkingen tusschen beide
landen. Ook hier bleek hoe nauw ons land sinds
oude tijden met het Rijnland verbonden is ge
weest. Nederlandsche kunstenaars hebben in Keulen
en het Rijnland gewerkt: van de schilders is nog
altijd veel werk te zien in de Hanzestad. Dr. May
spoorde de aanwezigen aan er toe mede te werken
de nog steeds bestaande banden te versterken.
Tot het elkaar leeren begrijpen en waardeeren
werkte het optreden van het Zepparoni-Quartet
in hooge mate mede.
Twee redevoeringen werden er gehouden van
meer beschouwenden aard. Prof. dr. jhr. Rengers
Hora Siccama uit Utrecht sprak over het thema
„In den beginne was de kunst".
In Godesberg sprak voor een klein doch uitge
lezen gezelschap prof. dr. Spann, van de univer
siteit Keulen over de politieke betrekkingen fcus-
schen Nederland en het Rijnland in het verleden.
STAD IN JOEGO SLAVIë HERDOOPT
TEMESCHURG. 21 April (DNB) In Werschetz
in het tot dusver Joego Slavische banaat is Zon
dag door de Volksduitschers der stad, die de over
wegende meerderheid der bevolking vormen, een
bevrijdingsfeest gevierd. Daarbij werd besloten de
stad te herdoopen in Henncmannstadt. Hennemann
had in de Turksche oorlogen omstreeks 1740 de stad
met succes met enkele manschappen verdedigd te
gen een Turksche overmacht.
No. 62.
LADDER-PUZZLE.
Hierboven vindt u een ladder met 8 sporten af
gebeeld. Elke sport bestaat uit 5 vakjes. In deze
vakjes moeten de volgende lettergrepen geplaatst
worden:
a, de. de, de, e, eef, en, fel, ket, le, pra, ra, rol,
ter, toom, tu, wa.
Op de acht sporten leest u dan woorden die be-
teekenen:
Een kleine hoeveelheid, een vuurpijl, gehucht
tusschen Goor en Rijssen, ziekte, muziekstukje,
versnapering, naam van een dorp in de buurt van
Assen en een dorpje bij Zutphen.
Daarna plaatst u in de vrijgebleven vakjes op de
stijlen de letters:
a, a, a, d, d, a, e, e, e, e, h, 1, m, m, m, n, s. u.
Op de stijlen zijn dan te lezen: de namen van
drie Nederlandsche hoofdsteden, van een dorpje in
Noord-Drenthe en van een Nederlandsch riviertje.
Oplossing vorige opgave
No. «i.
SIANG-PUZZIE.
Hoe.
Epernay.
Bijbel.
Etage.
Dog.
Intrede.
Eland.
Gemis.
Eli.
Ijlhoofd.
Knoop.
Idaho.
Sao.
Evaren.
Hoede.
Opium.
Oor.
Dweilen.
Einde.
Ra sell.
Mac.
Hoe bedriegelijk is de hoop der menschen.
Een film over Vincent van Gogh?
BERLIJN. 21 April (V.P.B.) Dr. Erich Urban
te Berlijn heeft bij de rijksfiUnkamer den titel „Vin
cent van Gogh" laten beschermen. Dit beteekent,
dat er waarschijnlijk een Vincent van Gogh-film
op komst is en dat de film die hft leven van
den kunstenaar behandelt, niet door andere firma's
gedraaid mag worden.
Radio 3
Kioytamma
WOENSDAG 23 APRIL 1941.
Nederlandsch Programma. HILVERSUM T, 415.5 M.
6.45 Gramofoonmuzlek. 6.50 Ochtendgymnastiek. 7.00 Gra
mofoonmuzlek, 7.45 Ochtendgymnastiek. 8.00 A. N. P.
Nieuwsberichten 8.15 Gewijde muziek (opn,). 8,45 Gramo-
foonmuzlek. 10.00 Orgelconcert. 10.20 Declamatie. 10.40
Gramofoonmuzlek. 11.15 Plnnovoordracht. 12 00 Gramo-
roonmuziek. 12,25 Voor do boeren. 12.42 Almanak. 12.45 A.
P. Nieuws- on economische berichten. 1.00 Ensemble
noxlnl en het musette-orkest ,,I.es gars de Paris". 2.15
Voor de vrouwen. 2,30 Zang met planobegeleiding en gra-
mofoomuzlck. 3.15 Gramofoonmuzlek, 3.35 Omroep-
operette-Mannenkoor. 4.00 Christ. Radio Stichting: Bijbel
lezing. 4.20 Voor de Jeugd. 5.00 Gramofoonmnzlek. 3.15
A. N. P. Nieuws-, economische- en beursberichten. 5.30
Causerie „Moderne militaire vliegtuigen". 5.45 Dc Ram
blers. 6.15 Voor de binnenschippers. 6.30 Salonorkest. 7 00
A. N. P. Economische vragen van den dag, 7.15 Volkszang
met orgelbegeleiding. 7.40 Gramofoonmuzlek. 8.00 A. N. P.
Nieuwsberichten, R.15 Spiegel van den dag. 8.30 Berichten,
Engelsch. 8.45 Omroep-Symphonle-orkcst. 9.40 Christ.
Radio Stichting: Dagsluiting. 9.45 A. N p. Engelsche be
richten. 10.00 A. N. p Nieuwsberichten. Sluiting.
Nederlandsch Programma, HILVERSUM II, 301.5 M.
6.45 Gramofoonmnzlek 6.50 Ochtendgymnastiek, 7.00 Gra
mofoonmuzlek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 8.00 A. N. p.
Nieuwsberichten- 8.15 Gramofoonmuzlek. 10.00 Vrijzinnig
Protest. Kerkcomlté: Morgenwijding. 10.20 Gramofoonmu-
ziek. 11.00 Voor de kleuters. 11,20 Gramofoonmuzlek. 11.30
Ensemble Jonny Ombach. 12.00 Berichten. 12.15 Ensemble
Jonny Ombach. 12.45 A. N. P. Nieuws- cn economische
berichten. 1.00 Omroeporkest en planomelodlccn. 2.00 Ge
wijde muziek (gr.pl.). 2.45 Cabaretprogramma. 3.15 Het
Nederlandsch Symphonte-orkest „"s Gravenhage". 4.15
Orgelspel. 4.45 Gramofoonmuzlek 5.00 Vrijzinnig Prostest.
Kerkcomité: Cyclus „Het geestelijk karakter van ons
volk". 5.15 A. N. P. Nieuws-, economische- cn beursbe
richten. 5.30 Spaarne-sextet. 6 00 Gramofoonmuzlek. 6.15
Ensemble Tonny Roxlni. 6.45 Reportage. 7.00 A. N. P.
Brabantsch praatje. 7.15 Klarlnelvoordracht. 7.30 Causerie.
,He: schip van oude tijden tot lieden". 7.45 Klarlnet-
'oordracht. 8.00 A. N. P. Nieuwsberichten. 8.15 Spiegel van
den dag of gramofoonmuzlek. 8.30 Ons schemeruurtje.
9.30 Causerie „Volksdansen en gezelschapsdans". 3 45
Gramofoonmuzlek. 10.00 A. N.P. Nieuwsberichten, sluiting.
