Haarlem's Dagblad | 1941 | 26 april 1941 | pagina 2

„HALF OM"

„FRANKEN"

Bonnen die thans geldig zijn:

Hit de Oinstteken)

!Bucg.edifkeSiand

Aan de burgerij.

ZATERDAG 26 APRIL! 1941

HAARLEM'S DAGBLAD

2

ZANDVOORT

SI.UITING SLAGERSWINKELS.

De Zandvoortsehe slagersvereeniging verzoekt den raad
te bepalen, dat als uniforme sluitingsmiddag voor alle
vleeschwinkels in deze gemeente worde vastgesteld de
Maandagmiddag na 13 uur. tenzij deze dag valt in een
week, waarin een erkende Christelijke feestdag voorkomt.

De ervaring heeft evenwel geleerd, dat een sluiting op
Maandagmiddag van alle slagerswinkels in deze gemeente
met betrekking tot het badseizoen, zoowel voor het pu
bliek als voor dc hötel- en restauranthouders als onge-
riefolljk moet worden beschouwd. Dc slagers zijn het hier
mede eens, zoodal B. en W. voor stellen de gevraagde rege
ling vast te stellen met uitzondering van het tijdvak van
15 Mel lot en met 15 September van elk jaar.

TEGEN PRIJSOPDRIJVING.

De Commissaris van Politie verzoekt ons in verband met
het bepaalde van artikel 8 van de Prijsopdrijvlngs-
JHamsterwet 1939. bekend te maken, dat hij. die goederen
in het klein te koop aanbiedt of verkoopt, dan wel goe
deren te huur aanbiedt of verhuurd, verplicht is bij die
goederen op een voor het publiek duidelijk- zichtbare
wijze den prijs te vermelden. Door deze bepaling is
menteel de geheele handel voor zoover het publiek daarbij
betrokken is. aan genoemde voorschriften onderworpen.

Niet alleen zullen op duidelijk zichtbare wijze de goe
deren geprijsd moeten zijn, welke in de étalages van de
winkelbedrijven uitgestald zijn. maar dit geldt eveneens
voor alle goederen, welke in den winkel zichtbaar voor
het publiek voor rcehtstrecksche verkoop zijn gereed ge
legd en aldus aan het publick ten verkoop worden aan
geboden.

De betrokken kooplieden moeten zoo spoedig mogelijk
de bedoelde prijsaanduidingen aanbrengen.

Op de goede en stipte naleving van deze voorschriften
zal een nauwkeurige contróle worden uitgeoefend. Bij
nalatigheid volgt proces-verbaal.

OPVOERING VAN „OP 'T KANTJE AF".

De tooneelvereeniging Phoenix geeft Dinsdagavond 29
April voor de leden van V. V. V. Zandvoort een reprise
van het tooneelstuk: „Op 't kantje af", van Jan Fabricius.

„LORD OF LADY".

Onder auspiciën van het Comité der samenwerkende
Zandvoortsche tooneelvergcenlgingen zou als laatste stuk
ln dit seizoen door de leden van aangesloten vereenigingen
gezamenlijk een opvoering worden gegeven van het stuk
..Lord of Lady". In verband met de bijzondere tijdsom
standigheden kan deze vooistelling evenwel niet door
gaan.

WINTERHULP.

Bij decreet van 22 October 1940 heeft de Rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche gebied opgericht de
stichting „Winterhulp Nederland".,

De burgemeester is als plaatselijk directeur ambtshalve
belast met de plaatselijke leiding van'het wlnterhulpwerk.
Een groot aantal personen verleent belangeloos zijn mede
werking voor de collecten en de uitdeelingen van deze
stichting.

De onkosten, welke onmiddellijk verband houden met
dc collecten, worden vanwege het provinciaal bureau ver
goed. De overige onkosten moeten plaatselijk worden ge
dragen. Daar dc stichting Winterhulp in den korten tijd
van haar bestaan reeds veel goed werk In deze gemeente
heeft gedaan, stellen B. en W. voor de onkosten, welke
niet ten laste van andere instanties kunnen worden ge
bracht. voor rekening van de gemeente te nemen en hier
voor aan het college een credlet te verleenen van f300.

RAADSVERGADERING

Openbare vergadering van den raad dér ge
meente Zandvoort op Maandag 28 April 1941, des
middags 4 uur ten Raadhuize.

Agenda:

1. Ingekomen stukken.

2. Prae-advies op een verzoek om verlaging van
de huur voor een strook grond, gelegen aan het
Tramplein.

3. Voorstel tot invoering van Maandagmiddag
sluiting voor slagerswinkels.

4. Voorstel tot wijziging van de „Verordening
Gemeentepolitie".

5. Voorstel tot vaststelling van de negende wijzi-
giiig van de Algemeene politie-verordenïng.

6. Voorstel betreffende de kosten van vakonder
wijs in lichamelijke oefeningen over 1941.

7. Voorstel tot het verleenen van een crediet voor
kosten, verband houdende met het Winterhulp-
werk.

8. Prae-advies op een verzoek om verlaging van
het vergunningsrecht.

9. Voorstel betreffende een door de gemeente
verstrekte hypotheek.

10. Voorstel tot vaststelling van een verordening
op de heffing van rechten voor inenting tegen ty
phus en parathyphus.

11. Voorstel tot oninbaarverklaring van belas
tingen.

HILLECOM

„BLOEMENCOLLECTE" WINTERHULP.

.De Plaatselijik directeur van Winterhulp te
ffillegom schrijft:

„Als laatste inzameling voor het Wlnterhulpwerk
!n dit seizoen zal op 3 Mei een buscollecte worden
gehouden, waarbij de voorjaarsbloemen het sym
bool zullen vormen van onze vreugde over den
terugkeer van zon en zomer, maar tevens een her
innering nog zullen inhouden aan de donkere en
Stonde winterdagen, d;e nu achter ons liggen.

Het teeken van de bloemen zal in deze gemeente
van de bollenstreek meer nog dan elders begre
pen eri aangevoeld worden; hoeveel hoop en ver
wachting wekken de bloemen niet voor een voor
spoedige oogst.

Ook in den afgeloopen winter hebben er echter
bloemen gebloeid. De talrijke uitkeeringen. die
wij in dezen winter hebben kunnen verstrekken,
zijn even zoovele bloemen geweest, die zon'en
vreugde brachten in die gezinnen waar slechts
een voortdurende winter heerschte van dorre on
afgebroken zorg en kommer. Ook daar is hoop en
verwachting gewekt voor een betere toekomst.

Moge dan de bloemencollecte in deze gemeente
weerklank vinden, en een waardig besluit vormen
van de gevoerde actie, waarover wij, gezien de vele
hinderpalen die overwonnen moesten worden, r»iet
ontevreden behoeven te zijn.

Gaarne wil ik aan dit woord van aanbeveling
een openlijke dankbetuiging toevoegen voor de
collectanten en collectrices, die in zeer moeilijke
omstandigheden cn met opoffering van enorm
veel tijd en moeite er steeds voor gezorgd hebben
dat alle inzamelingen een vlot verloop konden
hebben.

Alle begin is moeilijk en dat is zeer zeker ook
voor dit werk van toepassing geweest, doch ik
vertrouw dat door een beter begrip over en weer
van wat het wlnterhulpwerk beoogt, te zijn
een samenbinding van allen vóór allen en geen
scheidsmuur die tegenstellingen oproept of toe
spitst in den komenden winter tot nog veel-
zijdiger en ruimer werkzaamheid zal kunnen wor
den overgegaan."

AARDAPPELDIEFSTAL.

Een bloemist op den Stationsweg deed aangifte
Hat uit zijn schuur 2 H,L. aardappelen, met inbe
grip van de manden, ontvreemd waren.

YEREENIGING OPGERICHT.

Alhier is een Gereformeerd Christelijke Man-
nenvereeniging opgericht. Als vorozitter treedt op
Ds. A. K. Krabbe.

BLOEMEN DAAL

SPREEKUUR WETHOUDER CASSEE.

De wethouder van onderwijs en Sociale Zaken,
de heer A. Cassee, zal op Woensdag 30 April a.s.
in plaats van 3—4 van 2.30—3.15 uur zijn gewone
eprcckuur houden.

TERAARDEBESTELLING JANNES MULDER.

Vrijdagmiddag is onder groote belangstelling het
stoffelijk oversohot van den heer Jannes Mulder,
in leven architect te Bloemendaal, op de Algemeene
Begraafplaats aan den Bergweg te Blpemendaal
ler aarde besteld.

Van de velen, die den overledene de laatste eer
kwamen bewijzen, noemen wij, de beide wethou
ders de heeren A. Cassee en J. Ouwehand, den heer
J. de Jong, directeur Publieke Werken; den hèer
P. Jongepier, directeur Gem. Waterleiding; den
heer Th. Beccarï. directeur der N.V. Binnenl. Ex
ploitatie Maatschappij; den heer C. Ritsema, di
recteur van het bijkantoor der Twentsche Bank te
Bloemendaal; den heer J. S. M. Vrijland, rent
meester van Elswout. Verder eenige raadsleden en
architecten.

In de aula nam de heer Hillebrands als vriend
afscheid van den overledene; hij herdacht in hem
den natuurvriend, die de liefde voor dc natuur
steeds heeft bewaard.

Ds. Bielke, predikant van de Broedergemeente
te Haarlem, sprak naar aanleiding van Joh. 11
vers 25. Tot de weduwe en dochter richtte hij
woorden van troost. „De overledene heeft door
noesten vlijt iets 'bereikt, in Bloemendaal heeft hij
veel gebouwd, ook deze aula en wanneer wij be
denken, dat bok deze bouwwerken eens zullen in
storten, dan blijft er toch altijd iets, wat boven al
les uitgaat en dat Jezus ofts heeft geleerd: Rust,
vrede, vergiffenis, het leven uit en met God, het
altijd zijn met den Heer".

Ds. Bielke ging hierop voor in gebed.

Aan de groeve dankte Ds. Bielke den overledene
voor alles wat hij voor de Broedergemeente heeft
gedaan bij den bouw en restauratie van het kerk
gebouw aan de Parklaan.

Een familielid dankte voor de belangstelling.

SANTPOORT

ZANG.

Het het vorige jaar opgerichte mannenkoor, dal
onder leiding van Henk Arisz staat, zal op 7 Mei
zijn eerste concert geven. Medewerking verleenen
Johan Weezenhuyzen (piano) en „Santpoort's
Gemengd Dubbel Kwartet", directeur Henk
Arisz.

CULTUREELE FILM.

Heden wordt in het Vereenigingsgebuow der
Ned. Herv. Gemeente de laatste filmvoorstelling
in dit seizoen gegeven. Dan wordt de onder leiding
van Willi Forst vervaardigden film „Serenade" ver
toond.

IJMUIDEN

Marktprijzen en besommingen.

Tarbot f 6—f 5.80 per kilo. Tongen f 5.80—
f 3.80 per kilo.

Kabeljauw f 8 per stuk.

Groote griet f 175—f 164, Kleine griet f 100—
f 84, Kleine schol f 80—f 46, Pufschol f 40—f 21,
Wijting schol f 61f 46, Groote schar f 36f 33.
Kleine schar f 28f 18, Pufschar f 13f 5. Alles
per 50 kilo.

CENTRALE KEUKEN.
Haarlem—Heemstede.

Lokalen voor het afhalen van eten en verkoop bonnen
zijn:

A. Keuken Slachthuis: B. Kamperstraat 37; C. Zoete-
straat 11: D. Jasmijnstraat (speeltuin Flora); E. Tuindorp
laan 1; F. Delistraat 26, G. Rijksstraatweg (naast Openl.
School): H. Spaarne: te Heemstede: Cruquiusweg.
Het menu voor de komende week is:

Maandag 28 April: andijvie.

Dinsdag 29 April: zuurkooL
Woensdag 30 April: stamppot koolraap.

Donderdag 1 Mei: stamppot spinazie.

Vrijdag 2 Mei: groentesoep.

Zaterdag 3 Mei: stamppot roode kool.

Maandag 5 Mei: stamppot snljboonen.

Dinsdag 6 Mei: stamppot raapstelen.

BESOMMING.

Trawler: IJM. 165 Martha 200 manden f 4259.

Loggers: KW. 59 f 1418, KW. 89 f 1129, KW
144 f 50, KW. 52 f 745, KW. 91 f 1178, KW. 104
f 218, KW. 107 f 898, KW. 20 f 1238, KW. 60
f 1403, KW. 2 f 943, KW. 108 f 987, KW. 108
f 987, KW. 97 f 1284, KW. 58 f 1301, IJM. 268
1 1539.

Kotters: HD. 108 f 3470; H.D. 125 f 3389 TX.
24 f 285, TX 29 f 422, SCH. 353 f 136.

HEEMSTEDE

INLEVEREN VAN RADIOTOESTELLEN.

Dc burgemeester van Heemstede deelt mede, dat zij, die
tot Inlevering van hun radiotoestellen verplicht zijn ei
Heemstede gedomicilieerd zijn, zich met hun toestellen op
Maandag 28 April en Dinsdag 29 April 1941. van 9 uur v
tot 5 uur n m. ten Gemeentehuize kunnen vervoegen,

De verplichting tot Inlevering geldt niét ten aanzien
Joden, die de nationaliteit bezitten van Staten, welke zich
niet ln oorlog met Dultschiand bevinden of bevonden
hebben.

Iedere persoon, die een radiotoestel inlevert, moet een
verklaring teekenen, dat ruiling of omwisseling van het
toestel na 15 April 1941 niet heefl' plaats gevonden.

GEMEENTELIJK GEZONDHEIDSHUIS.

In de afgeloopen maanden was de 'tandheel
kundige kliniek van het Gemeentelijk Gezond
heidshuis aan de Lieven de Keylaan als gevolg van
de tijdsomstandigheden gesloten.

Thans hebben de tandartsen Bouman en On-
stein hun practijk voor mindervermo'genden in
het Gezondheidshuis op Maandag- en Donderdag
avonden weer hervat.

HAARLEM 25 April 1941.

BEVALLEN: 24 April, M. A. van Daelen—Conert, d.; M.
J. G. aan de Kerk—Heemskerk, d.; J. A. Bol—Lippus, p.;
C. M van der Meer—Rewijk, d.; T. de WildeSmit, z.;
M. C. W. de Zwart—Zonneveld, d.; J. E. Schol—Veldt, z.;
C. J. W. Zoet—Baars, d.; 25 April, L, Stathl—Branden
burg, z.; A. van Steenbergen—Hertog, z.

OVERLEDEN: 24 April, W. Vos—Kuiper, 90 j., Tempc-
Uersstraat; 25 April, F. W. Martin, 65 j., Kinderhuissingel.

Het brood voor dezen tjjd I

Krachtig

Voedzaam

Smakelijk

Goedkoop

18 ct. p. 800 gram

(vooral DUN SNIJDEN)

baJtt het, daarom is het goed I

(.4<2u. Ingez. Med.)

BROOD.

BON 12. Broodkaart. Geldig
van 12 t.m. 27 April.
BON 13. Broodkaart. Geldig
van 21 April t.m. 4 Mei.
100 gram brood of 100 gram
roggebrood.

BON 14. Broodkaart. Gel
dig van 26 April Lm. 11 Mei
BON 7. Bloemkaart Geldig
t.m. 18 Mei.

KOEK EN GEBAK.
BON 12. Broodkaart. Geldig
van 12 t.m. 27 April. -
BON 13. Broodkaart. Geldig
van 21 April t.m 4 Mei
BON 14. Broodkaart. Gel
dig van 26 April t.m. 11 Mei
1 rantsoen gebak.
BON 7 (Bloemkaart). Gel
dig van 21 April t.m. 4 Mei
V2 rantsoen gebak.
1 rantsoen ontbijtkoek
160 gr., speculaas 140 gr.,
andere koekjes 200 gr., bis
cuit en wafels 90 gr., be
schuit 75 gr., cake 300 gr.,
taart 600 gr., gebakjes 600
gr., korstgebak 500 gr.,
klein korstgebak 400 gr.

KOFFIE EN THEE.
BON 18. Geldig van 17
iMaart tot 11 Mei: 50 gram
thee of 125 gram koffie of
250 gram koffiesurrogaat.

VLEESCH EN

VLEESCHWAREN.
BOn 13 „vleesch" van de
Vleeschkaart. Geldig tot en
met 4 Mei, 100 gram
rund-, kalfs- of varkens-
vleesch (been Inbegrepen)
of ongesmolten vet of een
rantsoen vleeschwaren.
BON 13 „worst of vleesch
waren". Geldig tot en met
4 Mei. 75100 gram
vleeschwaren.

KAAS.

BONS 63 en 73. Geldig van
7 April t.m. 4 Mei.

BONS 64 en 74. Geldig van
21 April t.m. 18 Mei.

EIEREN.

BON 84. Geldig van 12 t.m
27 April. 1 ei.
BON 94. Geldig van 21
April t.m 4 Mei.
BON 85. Geldig van 26
April Lm. 11 Mei.

SCHEERZEEP.

BON 117. Tm. 30 April 50
gram scheerzeep of 1 tube
scheercrême of 1 pot scheer
zeep.

PEULVRUCHTEN.
BON 28. Geldig t.m. 11 Mei
500 gram peulvruchten.

BOTER EN VETTEN.
BON 12. Boterkaart. Geldig
van 12 tjn. 27 April 250
gram boter.

BON 12. Vetkaart. Geldig
van 12 t.m. 27 April 250
gram boter of margarine.
BONS 13 en 14. Boterkaart.
Geldig van 21 April t.m. 10
Mei. 250 gram boter.
BON 13. Vetkaart. Geldig
van 21 April t.m. 10 Mei
250 gram boter of marga
rine of 200 gram spijsvet.
BON 14 Vetkaart Geldig
van 21 April tun. 10 Mei-
250 gram boter of marga
rine.

MEEL en GRUTTERSWAREN
BON 23 „Bonkaart Alge
meen". Geldig tot en met
18- Mei. 250 gram rijst
of rijstemeel of rijstebloem
of gruttemeel.
BON 24. „Bonkaart Alge
meen". Geldig t.m 15 Juni
250 gram havermout of ha
vervlokken of haverbloem
of aardappelmeelvlokken of
gort of gortmout of grutten
BON 25 (Bonkaart Alge
meen). Geldig van 21 April
t.m. 15 Juni. 250 gram gort
of gortmout of grutten.
BON 26. „Bonkaart Alge
meen". Geldig t.m. 15 Juni
100 gram macaroni of ver
micelli of spghetti.
BON 27. „Bonkaart Alge
meen". Geldig tun. 15 Juni
100 gram maizena of gries-
meel of sago of aardappel
meel of puddingsauspoeder
30N 7. Bloemkaart. Geldig
tot 18 Mei. 35 gram tarwe
meel of tarwebloem of rog
gemeel of roggebloem of
zelfrijzend bakmeel.

MELK.

BON 13 (Melkkaart). Geldig
van 21 km. 27 April: 1 3/4
L. melk.

BON 14. Melkkaart. Geldig
van 26 April km. 4 Mei 13/4

Liter melk.

SUIKER.

BON 21. Geldig van 12 April
tm. 11 Mei. 1 K.G. suiker.

ZEEP.

BON 20 nieuwe „Bonkaart
Algemeen". T.m. 27 April
150 gr. toiletzeep of 120 gr
huishoudzeep of 200 gram
zachte zeep (oude samen
stelling) of 150 gram zachte
zeep of 300 gr. zachte zeep-
pasta of 250 gram zeep
poeder of 125 gr. zeepvlok
ken of 250 gr. zelfwerkende
waschmiddelen of 200 gram
vloeibare zeep of 600 gram
waschpoeder.

Waschpoeder Is uitsluitend
beschikbaar voor wassche-
rijen. Voor 20 kg. wasch-
goed moet 1 bon worden
afeeleverd

BON 29 „Bonkaart Alge
meen". Geldig van 28
April t.m. 31 Mei.

BRANDSTOFFEN.

BONS 15, 16. 17 Bonkaart
distributie haarden cn
kachels 1 eenheid.

Geldig t.m. 30 April.
Briketten 1 eenheid 100
K.G steenkoolbriketten of
250 K.G. turfbriketten of 75
K.G. turf af val.

BONS 35 t.m. 41. Bonkaart
distributie centrale verwar-
min, 1 eenheid.

Geldig t.m. 30 April.

Bons gemerkt „brandstof
fen één eenheid, vijfde pe
riode" en „cokes, één een
heid vijfde periode" geldig
van 1 t.m. 30 April.
Bon „Generator-anthraciel
jerste periode" 1 H.L. an-
thracietnootjes V.
Bon „Genera tor-turf eerste
periode" 50 stuks bagger-
turf. Geldig t.m. 30 April.

PETROLEUM
ZEGELPERIODE 10 (alleen
voor hen, die uitsluitend op
petroleum kunnen koken)
van 21 April t.m. 15 Juni
2 L.

HONDENBROOD.

BON 8. T.m. 30 April. Groep
1 en 2: 10 KG. Gr. 3: 8 KG
Gr. 4: 5 KG. Gr.. 5: 4 KG.
Gr. 6: 3 KG. Hondenbrood
wordt alleen verstrekt voor
groote rashonden of ingeval
men meer dan één hond
heeft

KATTENBROOD.
BON 8. T.m. 30 April li/2
KG. Kattenbrood wordt al
leen verstrekt voor raskat
ten.

De eerste Nederlandsche
telegraafverbinding.

Anderhalve eeuw geleden werd
S. F. B. Morse geboren

Zondag 27 April is het 150 jaar geleden, dat S.
F. B. Morse, de grondlegger van het telegraaf-
wezen, te New York werd geboren. De uitvinder
zal een eeuw geleden, toen hij zijn uitvinding
deed, wel niet hebben vermoed, van hoeveel ge
wicht zijn vondst voor het wereldverkeer zou
worden. Wij zullen daarom in het kort nagaan,
hoe de telegrafie is ontstaan en hoe haar draden
zich langzamerhand rond heel den aardbol span
den en op welke wijze Nederland daarbij zijn
aandeel had.

Na de ontdekkingen van Volta en Galvani
van de electriciteit, doch vooral nadat eerstge
noemde geleerde de galvanische cel had uitge
vonden, kwam men op de gedachte den electri-
schen of galvanischen stroom te gebruiker^ voor
het overbrengen van teekens, en deze langs
goede geleiders voort te planten en zon men
naar een middel om de werking der electriciteit
op de plaats der bestemming zichtbaar te ma
ken.

De groote uitbreiding der telegraafverbindin
gen door middel van den electrischen stroom
dagteekent evenwel van 1937, in welk jaar de
Amerikaansche professor Samuel Morse het naar
hem genoemde toestel uitvond-. Men verkreeg
daardoor een ontvanginrichting, welke blijvende
teekens voortbracht en groote zekerheid in de
overbrenging aanbood, terwijl de code en de ma
nipulatie gemakkelijk waren aan te leeren.

Bij de eerste modellen van het door Morse uit
gevonden toestel bewoog de schrijfstift zich
loodrecht op de bewegingsrichting van de pa
pierstrook. Zoodoende ontstonden scherpe zig
zaglijnen op den band, waarmede alleen cijfers
werden overgeseind. Om woorden en zinnen te
kunnen overseinen bestond een. code. waarin de
woorden door cijfergroepen waren aangeduid en
waarin omgekeerd de beteekenis der cijfergroe
pen kon worden opgezocht.

Omstreeks 1840 vond Morse een middel uit om
de code te ontgaan; hij stelde n.l. de letters voor
door groepen korte eh lange teekens, die dus
op den band kwamen als groepen spitse en tra
peziumvormige figuren. Het Congres der Ver.
Staten kende in 1843 aan Morse een toelage van
30.000 dollar toe 0111 zijn uitvinding in practijk
te brengen, wat kort daarna plaats vond op de
nieuw aangelegde telegraaflijn van Washington
naar Baltimore.

In 1846 werd het toestel zoodanig gewijzigd, dat
de schrijfstift stil bleef staan en al of niet tegen
de bewegende papierstrook werd gedrukt. Aldus
ontstonden groepen van korte en lange streepen
op het papier; dit waren de teekens van het ook
thans in zwang zijnde Morse-alphabet. De letter-
teekens waren destijds evenwel uit vier elementen
samengesteld,- -n.l. punten en strepen, alsmede
korte en lange tusschénruimten tusschen die tee
kens. Bij de overbrenging van het Morsesysteem
naar Europa in 1847 werd dit schrift mede inge
voerd. Teneinde dit te vereenvoudigen, ontwierp
Gerke in Hamburg een teekenschrift, dat slechts
uit twee elêménfen bestond, de punt en de streep.

De eerste electro-magnetische telegraaf,
welke' in ons land tot stand kwam, werd aan
gelegd door' de Hollandsche IJzeren Spoorweg
Mij., langs den eersten spoorweg" van Am
sterdam naar Haarlem. Deze telegraaflijn
werd in Juni 1845 in gébruik-genomen en be-
stohd aanvankelijk uit slechts één draad van
3.5 m.M. middellijn.

Tegelijk met het in dienst stellen van de tele
graaf ten .behoeye van, den. spoorweg, wefd aan
"de Regeering \vergunning gevraagd 'haar 'tevens
voor het publiek verkeer open te mogen stellen.
Deze verguhning.werd verleend-p.a. op voorwaar
de dat, „ingeval later, wegens veelvuldig gebruik
van de telegrafen door het publiek, de geldelijke
belangen van de Post-administratiegevoelig
kwamen te lijden, de uitkeering aan die adminis
tratie van een billijke, door de Departementen
van Binnenlandsche Zaken en van Financiën, te
zamen te regelen vergoeding, aan de eigenaars
der telegrafen zal kunnen worden opgelegd".

Toen meer personen zic£ voor den aanleg van
telegraaflijnen kwamen .aanmelden, lcwarn de
vraag aan de orde, of het niet op den "weg van
den Staat lag, geheel of ten deele den verderen
aanleg van telegraaflijnen op zich te nemen en
of het niet tijd w£rd met de naburige, staten
omtrent wederzijdsche aansluiting in overleg te
treden. Een ïh 1850 ingestelde Staatscommissie
kwam tot de slotsom, dat de belangen van het
Rijk dringend vorderen, dat de hoofdlijnen van
een goed aaneengeschakeld net van electromag-
netische telegrafenvan Staatswege worden
opgericht en bediend".

In Maart 1852 werd de exploitatie van de tele
graaf in Nederland aan den Staat toevertrouwd.

J. H. M.

Hollandsche Sociëteit van
Levensverzekeringen.

Dividend op 12vastgesteld.

Voor ruim 1614 millioen aan nieuwe
verzekeringen gesloten.

Uit het jaarversla? der Hollandsche Sociëteit van
vensverzekeringen N.V. blijkt, dat haar bedrijf zich ln
1940 niettegenstaande de oorlogsomstandigheden gunstig
bleef ontwikkelen. Aan nieuwe verzekeringen werd ruim
16l/> millioen gulden gesloten: het totaal verzekerde be
drag klom met ruim 6 millioen gulden tot bijna 199 mil
lioen gulden, zulks ongerekend een bedrag van omstreeks
6 millioen gulden aan verzekeringen, die weliswaar in 1940
tot stand kwamen doch niet meer ln de jaarcijfers konden
worden verwerkt In de productie hadden de collectieve
pensioencontracten weder een belangrijk aandeel.
Het totale hypothekenbezit liep ten gevolge van de vele af
lossingen van 25 tot 23l/2 millioen gulden terug. Op
land werd niet meer dan"50 pet;., op hulzen ten hoogste 60
pet. van de conservatief geschatte waarde verstrekt. De
cnte-achterstand bedroeg niet meer dan f 195,83.

Na verschillende afschrijvingen staan de vaste goederen
voor f9.639,913.18 op de balans. De met het onroerend goed
verkregen resultaten zijn wederom gunstig. Vrijwel alle
panden zijn verhuurd en het gemiddelde netto-rendement
per 31 December j.l. bedraagt 6.09 pet. Noch de onderpan
den der hypotheken, noch de eigen panden leden door
den oorlog noemenswaardige schade.

In effecten werd belangrijk meer belegd dan in de vorige
jaren, doordat daarvan weder een beter rendement te
maken viel. Hierdoor en door de koersstijging, welke zich
tegen het eind van het jaar voordeed, steeg dit hoofd van
bijna 7 tot tegen de 15 millioen gulden. In het bezit aan
leeningen op schuldbekentenis aan provinciën, gemeenten
en waterschappen kwam weinig verandering: hierin 's
ruim 22 millioen gulden belegd.

De berekening der premiereserve geschiedde zooals ge
bruikelijk volgens de netto methode. Gemiddeld ligt daar
aan een rentevoet van 3,38 pet. ten grondslag: de gemid
delde rente der beleggingen bedraagt 4,16 pet. Er is dus
een rentemarge van 0,78 pet.

Naast deze rentemarge, welke van veel beteekenis is,
bieden het volgestorte maatschappelijke kapitaal van
f 1.000.000,— en de vrije' reserves ten bedrage van
f 2.530.412.040 ruime extra-waarboi gen voor de verzekerden.

De bedrijfsresultaten zijn alleszins gunstig te noemen,
zoowei ten aanzien van den opslag, de rente, als de sterfte.
Zij lieten toe, om een bedrag van f 175.000,— naar de extra
reserves over te boeken en een dividend van 12 pet. uit
tc keeren.

VEERTIG JAREN TROUWE DIENST.

Op 3 Mei a.s. hoopt de heer A. Govers den
dag te herdenken, waarop hij 40 jaar als pak
huisknecht in dienst is van de Fa. Dyserinck te
Haarlem. Voorwaar een voorbeeld van trouwen
dienst! Het zal den jubilaris op dien gedenk-
waardigen dag wel niet aan belangstelling ont
breken.

Zondagavond kwart over elf is een lid van de
Duitsche Weermacht op het Prinsen Bolwerk van
achteren door het hoofd geschoten. Twee perso
nen hadden hem eenigen tijd gevolgd en toen' zij
hun kans schoon zagen loste een hunner een re
volverschot. Daarna vluchtten zij, begunstigd dooi
de duisternis, van de plaats van hun euveldaad.
Ziehier den sluipmoord in zijn afzichtelijksten
vorm. Een niets vermoedend, onschuldig man
achtervolgen, hem onder beschutting van het
nachtelijk duister van achteren naderen en hem
onverhoeds door het hoofd schieten om daarna
lafhartig weg te rennenhet is volstrekt on-
mensolielijk, het is duivelsch. Voor een oogenblik
'den persoon van den getroffene buiten beschou
wing latende kan hier maar één oordeel gelden:
dit is de daad van een onverlaat, die alle recht
op menschelijke clementie verbeurd heeft, en zijn
medeplichtige is geen haar beter. Voor de samen
leving waarop zulk een tweetal misdadigers is los
gelaten is het slechts te hopen, dat het de politie
moge gelukken haar te beveiligen door hun spoe
dige arrestatie.

De omstandigheid, dat de getroffene een
Duitsch soldaat is, vergroot intusschen den ernst
van het delict ten zeerste. Wie vermag ook maar
den minsten redelijken zin in het gebeurde te ont
dekken? Het slachtoffer is een mensch die zijn
plicht deed, de moordaanslag kon geen enkel ef
fect sorteeren dat onze stad, ons land of ons volk
ten goede zou kunnen komen. Daar staat tegen
over, dat de moordenaars geweten moeten heb
ben, dat hun daad, zoo de daders niet ontdekt
worden, zeer betreurenswaardige gevolgen zou
hebben voor Haarlem en zelfs, naar thans geble
ken is, ook voor de aangrenzende gemeenten, Zij
staan niet alleen schuldig aan den moordaanslag,
maar eveneens aan de straf die onschuldigen
thans waarschijnlijk te dragen krijgen.

Heeft men uit hetgeen reeds elders is voorge
vallen dan niets geleerd? Begrijpt men dan niet,
dat een bezettende krijgsmacht geen excessen en
allerminst aanslagen op leden van deze weermacht
zal kunnen dulden? Men 'heeft het gebeurde een
domheid genoemd. Het is erger. Het is misdaad!

Ik weet uit naam van alle weidenkenden 'hier
ter stede te spreken wanneer ik een woord van
diepe deernis uit met het slachtoffer van den
aanslag. Moge God hem van den rand van het
graf tot het leven terugroepen!

Nu er een smet is geworpen op den goeden
naam van Haarlem, voel ik sterker dan ooit den
plicht te waken voor de rust, orde en veiligheid
van deze stad. Waar het noodig mocht zijn zal
ik weten te toonen welke middelen tot hand
having van een ordelijken gang van zaken mij
ten dienste staan. Dit is allerminst een bedrei
ging voor hen. die door hun voorbeeld blijk ge
ven te begrijpen wat burgerzin en burgerplicht
beteekenen. Zij die op eenigerlei wijze in de toe
komst rust en orde zouden willen verstoren of
daartoe bijdragen, zullen echter goed doen.
er rekening mede te houden. En dit geeft mij
aanleiding tot de volgende waarschuwing: Er
zijn gezegden, gebaren en gedragingen die naar
de letter der wet misschien niet het karakter
van een beleediging dragen, maar die elk op
hun wijze bijdragen tot een sfeer van onrust,
waaruit betreurenswaardige dingen kunnen
voortkomen. Ieder kenne in dezen zijn ver
antwoordelijkheid. Voor zichzelf, maar ook jegens
anderen. Ouders en onderwijzers kunnen en
m 0 e t e n hier veel nuttig werk doen door de
jeugd ingetogenheid en zelfbeheersching te
leeren. Want volwassenen dienen te bedenken,
dat zij in woord en in houding een voorbeeld
dienen te zijn in dezen, voor ons allen moeilijken
tijd en dat vijf minuten nuttig werken heel wat
meer -waard is dan een half uur geweeklaag en
achterklap.

Moge deze waarschuwing aan het einde van
een voor Haarlem donkere week ons allen den
ernst van het oogenblik doen beseffen en al
len in de goede richting doen meewerken.

Ik zal niet toestaan, dat eenige ongure ele
menten aanleiding zouden kunnen worden tot
rampspoed over Haarlem.

Dat de dwarsdrijvers zich dit voor gezegd
houden!

S. PLEKKER.

Haarlem, 26 April 1941.

WINTERHULP#NEDERLAND

Aftl. Haarlem.

WARME MAALTIJDEN

De plaatselyk Directeur van Winterhulp te
Haarlem schrijft ons:

Zooals het publiek reeds weet is aan een 1200-
tal scholieren uit de gemeente in het Concert
gebouw een warme maaltijd aangeboden, waarna
een goochelaar de jongelui eenigen tijd prettig
heeft bezig gehouden. Hun, die door hun bij
drage, hetzij in geld, hetzij in natura, of door
hun belanglooze medewerking hiervoor de mo
gelijkheid hebben geopend, wordt hierbij .gaarne
een woord van hartelijken dank gebracht.

Bij deze gelegenheid is de groote behoefte aan
voedselverstrekking ondubbelzinnig gebleken.

In verband met de omstandigheid, dat per 1
Mei a.s. de schoolvoeding vanwege de gemeente
wordt stopgezet, ligt het in mijn .bedoeling te
trachten door vrijwillige bijdragen uit het pu
bliek door middel van de Centrale Keuken daar
voor in aanmerking komende gezinnen en in
het bijzonder schoolkinderen te helpen aan
warme voeding. Ieder die voor dit doel 5'ts
voelt, wordt verzocht zijn. bijdrage te zenden
aan den penningmeester van de afdeeling
Haarlem van Winterhulp. Pandpoort 2, alhier,
dan wel deze over te schrijven op zijn giro-re
kening no. 3.9.5.3.0.0., of hiervan eventueel tele
fonisch kennis te geven aan het kantoor van
Winterhulp, Ged. Oude Gracht 47, telefoon no.
20047, met de mededeeling wanneer en waar
over de bijdrage kan worden beschikt.

Om het een belangrijk deel van het publiek
gemakkelijk te maken cn om ook de school
jeugd hier bij te kunnen inschakelen, hetgeen
uit een opvoedkundig oogpunt van belang is. zal
aan alle Hoofden van Onderwijsinrichtingen in
de gemeente worden verzocht om bij deze geld
inzameling wel hun medewerking te willen ver
leenen. De ouders zoowel als de kinderen kun
nen voor dit doel zoo mogelijk wekelijks iets
afzonderen hetgeen .door tusschenkomst van de
onderwijsinstellingen bij Winterhulp komt.

Winterhulp zal voor de binnengekomen '1-
den bonnen koopen waarop bij de Centrale Keu
kens warm voedsel zal kunnen worden afge
haald door de daarvoor aangewezen gezinnen.

Uit de resultaten van de „pondjes-actie" is
gebleken, dat velen zelfs van hun toch meestal
geringen voorraad 'nog voor hun minder be
deelde' stadgenooten willen afstaan. Ik verwacht,
dat, nu het niet om goederen maar om geld
gaat, nog meerderen hun steentje zullen willen
bijdragen om in den nood in het bijzonder va tl
het kind zooveel doenlijk te kunnen voorzien.

OVERTREDINGEN PRIJZENBESCIIIKKING.

De politie te Haarlem heeft ook Vrijdag weer
proces-verbaal opgemaakt tegen drie winkeliers
wegens overtreding van de Prijzenbeschikking Nu
werden potten jam en biscuits te duur verkocht.
Bij één winkeleir werden 142 potten jam in be
slag genomen en bij een ander de geheele voor
raad biscuits en jam.