De Britsche inval in Syrië
De geblokkeerde saldi
De strijd in de lucht
Pétain op inspectie.
3imt Tlieuuxs
De reorganisatie van Europa.
Bianentaad
'4
irt).
uni:
-!ekc
vi
Vlai
laats
-Ho!
n zü
2 Ne
vol
naak
Uni!
t Ge
e ka
hooi
n aa
:n hi
vak
ikke
g«
et
orde
n m is
rissé
schu
ndeni
rbeid
amb
rog?
S ge
Am
f 17
liegt
;ie -
mis
7.003'
i he:
méé
;d)«
DONDERDAG 19 JUNI 1941
H A "A R E E M'S DAGBÏAD
Franschen consolideeren de winst en doen
tegenaanvallen. - Britsche vloot verwijdert
zich van de kust. - Ongerustheid in Engeland
Italiaansch
weermachtsbericht.
nid- ISTANBOEL, 18 Juni (D.N.B.) Naar uit Jeruza-1
lare lem verluidt., heeft daar een militair deskundige ver
klaard, dat de moeilijke terreinsomstandigheden aan
hel centuale front van Syrië den toestand „zeer som
ber" maken. Daar komt bij, dat deelen der Fransche
strijdkrachten zijn doorgebroken en met hun vooruit
geschoven eenheden in de buurt van Iblis staan
uit andere bron wordt bevestigd, dat de toestand in
heel Syrië zich werkelijk ten gunste van de Fran
schen ontwikkeld heeft. Ook Ezra en Kuneitra zouden
door hen heroverd zijn. Aan de kust, ongeveer dertig
K M. ten zuiden van Beiroet, is de toestand stabieler
geworden. De Australische troepen zijn hier nog niet
weer in contact geweest met de Fransche strijdkrach
ten. die ten Noorden van Saida in de buurt van Nahr-
damur nieuwe stellingen hebben ingenomen.
VICHY. 18 Juni (D.NB.) Volgens een in Vichy
ontvangen bericht uit Beiroet hebben de Fransche
troepen in den loop van gisteren de punten, die den
dag tevoren veroverd waren, geconsolideerd. De
vijand ondernam zonder succes tegenaanvallen. Het
Fransche luchtwapen heeft talrijke batterpstellingen
van den tegenstander gebombardeerd, evenals troe
penconcentraties.
BERLIJN, 18 Juni (D.N.B.) Naar de Britsche be
richtendienst in een bericht uit Jeruzalem toegeeft,
hebben de troepen van Vichy een zeer feilen tegen
aanval ten uitvoer gelegd ten Ziiiden van Damascus
en de plaatsen Merj Ajoem en Koenetra weer bezet.
DE BRITSCHE VLOOT VERWIJDERT ZICH
VAN DE LIBANEESCHE KUST.
VICHY, 18 Juni (D.N.B.) Een woordvoerder van
het Fransche ministerie van Oorlog heeft Woensdag
middag verklaard, dat.de militaire toestand op het
Syrische oorlogstooneel zeer bevredigend is. Het
Fransche tegenoffensief, dat sedert drie dagen op ver
schillende punten van het front aan den gang is, is
over het geheel gunstig verloopen. Door afzonderlijke
aanvallen werden in het bijzonder de verbindingen
achter het front van den tegenstander bedreigd. In het
zuiden van den Libanon, in het bijzonder m het ge
bied van Merj Ajoem, dat door de Franschen heroverd
is, worden nog steeds verbitterde gevechten geleverd.
Daarentegen hebben de bij Saida in den strijd ge
worpen Australische troepen geen nieuwe aanvallen
ondernomen, sedert de Britsche vloot zich verwijderd
heeft van de Libaneesche kust
EEN ENGELSCHE BESCHOUWING.
BERLIJN, 18 Juni (D.N.B.) Cyrill Laykin heeft
vanochtend in een radiotoespraak toegegeven, dat de
Engelschen in Syrië „moeilijkheden" hebben, aange
zien „de Franschen op twee punten achter de Britsche
stellingen zijn gedrongen". Laykin ging voort met te
zeggen, dat „geen openlijke Duitsche interventie
plaats gevonden heeft".
ONGERUSTHEID IN ENGELAND.
STOCKHOLM, 18 Juni (D.N.B.) Het langzame
vorderen van den Syrischen veldtocht wordt in Lon
den pijnlijk gevoeld, zoo meldt de Londensche cor
respondent van Nya Dagligt Allehanda.
In Londen zoo schrijft de Zweedsche correspon
dent heerscht groote onrust over het feit, dat tot
dusver geen belangrijke plaats in Syrië, Damascus
noch Aleppo, genomen is, ofschoon men reeds voort
durend heeft hooren zeggen, dat de beide steden be
dreigd worden. Aan den anderen kant spreekt men in
Londen de vrees uit, dat de Britsche vloot voor de
beide fronten in Syrië en Libië wellicht niet voldoen
de zal zijn. Bovendien vreest men een aanval van de
Fransche vloot.
ARABIEREN WERKEN MET FRANSCHEN
SAMEN.
ROME, 18 Juni (Stefani). De Tevere verneemt uit
Damascus dat de Arabische strijder Fautzi Kaudzji
aan de grenzen van Syrië, Irak en Transjordanië met
de Fransche strijdkrachten samen werkt die zich
tegen den Britschen overval verzetten, alsmede met
de stammen uit Irak, die een guerilla voeren, waar
door de Britsche verbindingswegen worden verstoord.
De poging van een Britsche colonne uit Irak, om
langs de Euphraat. Noord Syrië aan te vallen, is ver
ijdeld door een bekwame manoeuvre van Fautzi
Kaudzji. die er in slaagde een Britsche ravitaillee-
ringscolonne gevangen te nemen, na de begeleidende
Australiërs te hebben verdreven.
HET ENGELSCHE ANTWOORD OP DE
FRANSCHE NOTA.
VICHY, 18 Juni (D.N.B.) Met verontwaardiging
heeft het Fransche publiek kennis genomen van het
Engelsche antwoord op de Fransche nota betreffende
Syrië. Steeds weer publiceert de pers artikelen, welke
zich bezig houden met de beweringen, waarmede de
Engelsche regeering haar optreden in Syrië, dat in
strijd is met het volkenrecht, tracht te rechtvaardi
gen. De Action Frangaise constateert opnieuw, dat er
nu eenmaal geen Duitschers in Syrië zijn. Zelfs de
groote denkers van het Foreign Office, aldus het blad
hebben deze stelling laten vallen en moeten stilzwij
gend toegeven, dat al deze beweringen
waren. De Britsche regeering heeft echter den zin
oor de souvereiniteit van anderen verloren.
Volgens de Temps wordt het steeds duidelijker, dat
Engeland Syrië beschou 't. als een belangrijken factor
voor de verdediging v; :i Egypte en het Naburige
Oosten.
Bergeret in Syrië.
Onderhoud met Dentz.
VICHY, 13 Juni (D.N.B.i. De Fransche
Staatssecretaris voor Luchtvaart, generaal Ber
geret. is, naar uit Beiroet gemeld wordt, op het
oorlogstooneel in Syriè aangekomen. Hij zal de
luchtmacht, welke dezer dagen versterking uit
Afrika en het moederland gekregen heeft,
lnspecteeren.
Onmiddellijk na zijn aankomst begaf hij zich
naar het hoofdkwartier van generaal Dentz, den
Hoogen Commissaris, met wien hij in de eerste
plaats de luchtverdediging der Levantstaten
besprak. Dentz gaf hem de verzekering, dat de
luchtmacht het landleger op doeltreffende wijze
heeft gesteund. Bergeret verklaarde namens de
Fransche regeering dat hij een volledig vertrou
wen in generaal Dentz heeft.
EEN TEGENSPRAAK.
BEIROET, (U.P.) Generaal Bergeret. die op het
oogenblik een inspectiereis langs de vliegvelden en
verdedigingswerken van Syrië maakt, heeft de be
richten. die door buitenlandsche radiostations worden
verbreid en volgens welke hij tot opperbevelhebber
van de Fransche troepen zou zijn benoemd, tegenge
sproken.
DE TIMES OVER SYRIc.
GENèVE, 13 Juni (D.N.B.) De militaire meede-
erker van de Times verklaart, dat de tegenstand der
Franschen in Syrië aan het toenemen is. De tegen
stand is „sterker dan de' Britten hadden gedacht".
DARLAN TOT DE GAULLISTEN.
VICHY, 18 Juni (D.N.B.) De plaatsvervangende
premier, admiraal Darlan, heeft vanavond een radio
rede gehouden tot de in Syrië strijdende Gaullisten,
waarin hij hun de dwaling voor oogen stelde, die zij
den wapensitlstand hebben begaan en waarvoor
verantwoordelijk zijn degenen, die zich destijds vergist
hebben in de situatie en hun plichten. Men verklaarde
hun, dat de strijd tegen Duitschland en Italië moest
worden voortgezet. Darlan stelde aan de aanhangers
van De Gaulle de vraag, of zij ooit andere tegenstan
ders dan hun Fransche broeders tegenover zich heb
ben gehad, of zij in Dakar, in Gabon en thans ir
Syrië ooit ook maar een enkelen Duitscher of Italiaan
tot tegenstander hebben gehad. Men had bij hun
aanwerving na den wapenstilstand besloten hen niet
tegen Franschen te laten strijden Verklaard moet
worden, dat men hen uitsluitend tegen Franschen
in den strijd heeft gebracht.
Tot slot spoorde de admiraal de Gaullisten aan zich
weer te scharen onder de vaan, die voor Frankrijk
alleen meetelt. In naam van den maarschalk kon hij
hun verklaren, dat deze bereid is hun hun dwaling
te vergeven. Voor de Gaullistische leiders bestaan
natuurlijk geen verontschuldigingen. Zij zullen mee-
doogenloos worden gestraft.
Het treffen in N.-Afrika een
volkomen succes voor
Italianen en Duitschers.
ROME, 18 Juni (Stefani). In zijn weermachts
bericht no. 378 maakt het Italiaansche opperbevel
het volgende bekend:
In den nacht van 13 Juni hebben de Italiaansche
liegtuigen de vliegvelden van Malta gebombar-
deerd.
In Noord-Afrika is de strijd voor Solloem geëin
digd met een volkomen succes, na drie dagen van
hevige gevechten tusschen eenerzijds de gepantser
de Engelsche strijdkrachten, die gesteund werden
door de beste formaties der luchtmacht uit het
Midden-Oosten -en anderzijds de Italiaansch-Duit-
sche strijdkrachten te land en in de lucht. Nadat
de vijandelijke aanval gebroken was, werd terstond
met een onweerstaanbare onstuimigheid door de
Italianen en Duitschers een tegenaanval ontketend,
welke de vleugels en de achterhoede van de aan
vallers bedreigt. De Engelschen leden zware ver
liezen, speciaal aan gepantserde strijdmiddelen.
Veertien Britsche vliegtuigen werden neergehaald.
Onze vliegtuigen zijn alle op hun punt van uitgang
teruggekeerd. De resten van de vijandelijke strijd
krachten probeeren terug te keeren tot het punt
van vertrek. Zij worden achtervolgd door de strijd
krachten te land en bestookt door de Italiaansch-
Duitsche luchtmacht.
In Oost-Afrika: niets nieuws te vermelden.
ROME, 18 Juni (DNB) De gisteren gepubli
ceerde blokkeering van Amerikaansche saldi in
Italië vormt, naar in officieele kringen verklaard
wordt, een eerste maatregel om de vermogenswaar
den op te nemen, waartegen vervolgens de tegen
maatregelen der Italiaansche regeering gericht
zullen worden. Deze maatregelen zullen genomen
worden naar de mate van de verdere houding van
Amerika ter bescherming van de belangen van
Italië en van de door het Amerikaansche optreden
benadeelde Italiaansche onderdanen.
6 MILLIARD FRANCS IN GEVAAR.
GENèVE, 18 Juni (DNB) Ten aanzien van de
in strijd met het volkenrecht zijnde maatregelen,
die president Roosevelt eenige dagen geleden heeft
genomen tegen de in de Ver. Staten aanwezige
buitenlandsche saldi hebben nu ook de Zwitsersche
autoriteiten in een officieus commentaar een stand
punt bepaald. Daarin wordt verklaard, dat door
deze bevriezingsmaatregelen ondanks de voorge
nomen verzachtingen voor de niet in den oorlog
verwikkelde landen belangrijke Zwitsersche belan
gen worden betrokken. Op het oogenblik worden
van den kant van Zwitserland diplomatieke stappen
in Washington gedaan met het doel zich te oriën-
teeren ten aanzien van de door de Amerikaansche
regeering ook jegens Zwitserland voorgenomen
maatregelen en ze te harmonieeren met den neu
tralen status van Zwitserland en zijn practische
behoeften.
In Zwitsersche financieele kringen heeft de door
Roosevelt bevolen bevriezing, welke in tegenspraak
staat tot de overigens algemeen erkende regels van
het volkenrecht, groote onrust gewekt. Inderdaad
staan voor Zwitserland groote belangen op het spel,
want volgens een raming van de Amerikaansche
Federal Reserve Bank, bedragen de Zwitsersche
saldi in de Ver. Staten ongeveer 6 milliard francs.
MEXICO ZAL NIET BLOKKEEREN
MEXICO-CITY, 18 Juni (DNB) De minister
van buitenlandsche zaken, Padilla, heeft op een
persconferentie verklaard, dat Mexico niet voor
nemens is, evenals de Vereenigde Staten, de Duit
sche consulaten te sluiten en de saldi der spil-
mogendheden te blokkeeren, aangezien daartoe
geen aanleiding bestaat. Op de vraag, wat de re
geering dacht te doen, wanneer de Vereenigde Sta
ten aan den oorlog zouden deelnemen, antwoordde
Padille: ..Wij houden ons aan de bepalingen va'"
onze continantale overeenkomst. Alle verplichtin
gen, die wij tegenover Amerikaansche landen heb
ben aangegaan, zullen wij eerlijk nakomen".
R.A.F. VERLIEST 90 VLIEGTUIGEN IN VIER DAGEN.
BERLIJN, 18 Juni (D.N.B.) De R.A.F. heeft in de
periode van 13 tot 17 Juni negentig vliegtuigen aan
alle fronten verloren, waarvan 53 van 13 tot 16. de
overige 37 den 17den en in den afgeloopen nacht.
In dezelfde periode verloor het Duitsche lucht
wapen 25 vliegtuigen, waarvan 22 van 13 tot
den 17den en in den afgeloopen nacht.
i en 3
Aanvallen op schepen.
Tankschip getroffen.
BERLIJN, 18 Juni. (DNB) In den afgeloopen
nacht, heeft, naar het D. N. B. verneemt, de Duit
sche luchtmacht aanvallen gedaan op schepen
langs de Oostkust van Engeland. Aan de Schotsche
Oostkust werd een tankschip van 5000 ton door ver
scheidene zware bommen getroffen. Het schip ge
raakte in brand, zoodat het verloren geacht moet
worden. Nog van grooten afstand konden de vlie
gers -het brandende schip zien.
DÏNSDAG 37 BRITSCHE VLIEGTUIGEN
VERNIETIGD.
BERLIJN, 18 Juni (D.N.B.) Volgens de voor-
loopige optelling zijn gisteren overdag en vannacht
37 Britsche vliegtuigen aan alle fronten ten offer
gevallen aan den Duitschen afweer. Dit aantal
omvat twintig Britsche jagers, die gisteren aan de
kust van het Kanaal werden neergeschoten. Een
boven het eiland Guernsey neergeschoten Spitfire,
veertien aan het front in Afrika vernietigde Brit
sche machines en twee toestellen, welke vannacht
door luchtdoelgeschut werden neergehaald, waarvan
het eene een bommenwerper was van het type
VickersWellington, terwijl het type van het
andere onbekend is.
VICHY.18 Juni (D.N.B De Chef van den Staat,
maarschalk Petain, die zooals reeds is gemeld een
inspectiereis onderneemt in het departement
Haute Vienne. in het bijzonder Limoges, vertrekt
vanavond uit Vichy. Ditmaal zal maarschalk Pétain
ook vergezeld worden dor den plaatsvervangenden
ministerpresident, admiraal Darlan. Voor de reis,
die twee dagen duren zal, is een omvangrijk pro
gram opgesteld.
Het Duitsch-Turksch verdrag.
VERKLARING VAN SARADJOGLOE.
(Men zie eerst pag. I.)
ANKARA, 19 Juni (DNB) Ter gelegenheid
an de onderteekening van het Turksch-Duitsche
verdrag heeft de minister van buitenlandsche za
ken, Saradjogloe, de volgende verklaring afge
legd ten overstaan van de pers:
Duitschland en Turkije, die in den loop der tijden
eeuwenlang nooit in conflict met elkaar geweest
zijn en welker wederzijdsche verhouding altijd dui
delijk en correct gebleven is, hebben door het ver
drag, waarvan de tekst heden gepubliceerd is,
hun vriendschap op de meest solide grondslagen
geplaatst en hebben verzekerd, dat zij ook in de
toekomst niet met elkaar in conflict zullen geraken.
Zoo hebben de Duitsche en de Turksche natie elkaar
in een nieuwen geest van volkomen veiligheid weer
de hand geschud. De reeds bestaande verdrags-ver-
plichtingen der beide partijen blijven onaangetast
en er wordt verzekerd, dat de verplichtingen niet
in tegenspraak tot het verdrag zijn. Gaarne aan
vaard ik de onderteekening van dit verdrag, dat
een belangrijk historisch stuk van vriendschap
vormt en ik acht het hiermede mij plicht speciaal
melding te maken van den belangrijken arbeid van
mijn vriend Von Papen, die mijn land kent, bij het
bereiken van dit resultaat.
Na afloop van de onderhandelingen zijn wij den
gezant Von Papen tegemoet gekomen inzake diens
werisch, dat de publicaties van de pers en de radio
van onze landen bezield mogen zijn door den geest
van vriendschap en wederzijdsch vertrouwen, welke
de verhouding tusschen Turkije en Duitschland
kenmerken"
DUITSCHLAND EN HET
VERDRAG.
Het ANP wijdt een beschouwing aan het verdrag
en wijst op de traditioneele vriendschap tusschen
beide landen, die teruggaat tot het midden der 18e
eenw.
Men zal zich herinneren, zoo vervolgt deze be
schouwing, dat de schepper van het nieuwe Turkije,
Kemal Ataturk, bij het Duitsche publiek groote
vereering genoot en dat men zijn bevrijdingsstrijd
hier met de grootste sympathie volgde. Ook Ata-
turks opvolger, de huidige president, Tsmet Inönu,
verheugt zich in Duitschland nog in groote popu
lariteit. die dateert uit den tijd van zijn overwin
ningen als legeraanvoerder en als eerste mede
werker van Ataturk.
Men weet hier te waardeeren, dat Isniet Inönu de
op de gemeenschappelijke belangen berustende
nauwe economische betrekkingen tusschen Duitsch
land en Turkije, is blijven bevorderen, waardoor
Duitschland tot eersten klant en eersten leverancier
van Turkije is geworden.
Voorts juicht men het met de grootste voldoening
toe, dat dezelfde staatsman ook de oude politieke
traditie heeft hervat en door het verdrag met
Duitschland weer een duidelijken, vasten toestand
tusschen de beide groote landen heeft geschapen,
nadat vreemde elementen steeds weer hadden ge
probeerd de betrekkingen van de beide staten te
vertroebelen.
Omgekeerd, zoo meent men hier, heeft Turkije
zich door den Aprilveldtocht op den Balkan kun
nen overtuigen, dat Duitschland geenerlei terri
toriale belangen in het Zuidoosten en nabije Oosten
najaagt. In dit verband herinnert men in politieke
kringen alhier aan de rede van den Fiihrer van 5
Mei, waarin hij wees op de vredespolitiek van Tur
kije tegenover het Engelsche gekonkel en betoogde
dat zijn streven gericht is op nauwe samenwerking,
WARSCHAU, 18 Juni (D.N.B.)
In het district Sokolow heeft
een door een feilen wind aan
gewakkerde groote brand binnen
den tijd van twee uur in het
plaatsje Korczew in totaal 235
gebouwen, waaronder 42 woon
huizen en 87 schuren verwoest.
Twee derde gedeelte, van het
dorp werd een prooi der vlam
men.
BERLIJN, 18 Juni (D.N.B.)
Tot militair bevelhebber in
Servië is de voorzitter van den
rijksluchtbeschermingsbond. ge
neraal der iuchtafweerartillerie
Von Schroeder benoemd. Hij
heeft dezer dagen zijn nieuwe
functie aanvaard.
BOEKAREST. 18 Juni
(D.N.B.) Het lijnvliegtuig Boe
karestSofia is vanochtend om
acht uur twintig bij het opstij
gen op het vliegveld van Boeka
rest van geringe hoogte neerge
stort en verbrand. Alle inzitten
den, twaalf passagiers en drie
leden der bemanning, werden
gedood.
ISTANBOEL, 18 Juni
(D.N.B.). De maritieme auto
riteiten hebben medegedeeld, dat
in het Turksche kustgebied aan
de Zwarte Zee, de zeeengten en
de Aegeische zee veilighcidsin-
stallaties zijn aangebracht en
versterkt. Op 30 plaatsen zullen
vuurtorens, misthoorns en licht
boeien worden aangebracht.
NEW-YORK. 18 Juni
(D.N.B) Het Duitsche tank
schip Pauline Friedrich is. naar
de Amerikaansche pers meldt,
vandaag officieel door de regee
ring der Ver. Staten overgeno
men en de reparaties van de be
schadigde machines is bevolen.
Het in orde brengen van het
schip zal waarschijnlijk, volgens
de Amerikaansche pers, maan
den d«ren en ongeveer 250.000
dollar kosten.
Onder leiding van prof. L. F. de Beaufort wordt thans in het
Zoölogisch Museum van het Aquariumgebouw in de hoofdstad de
tentoonstelling ..Flora en Fauna van Amsterdam" gehouden. Prof.
De Beaufort bij cenige interessante diorama's.
(Foto Pax Holland)
gebaseerd op doelmatigheid tusschen Duitschland
en zijn voormaligen wapenbroeder uit den wereld
oorlog.
LINDBERGH OVER DEN* OORLOG.
LAUSANNE, 18 Juni (A.N.P.) De Fransche
radio omroep heeft melding gemaakt van een
artikel, door Lindbergh geschreven in de New York
Daily Herald. Lindbergh zegt onder meet, dat men
thans in de Vereenigde Staten werkt met dezelfde
argumenten, die in Frankrijk gebruikt werden, toen
dat land in oorlog met Duitschland werd ge
bracht. Bovendien zijn de Vereenigde Staten niet
zoo sterk als Frankrijk toen was. In materieel op
zicht kan men zich onmogelijk met de Spilmogend-
heden meten.
Duitschland en Italië beschikken over het geheele
Europeesche vasteland en verder mag men niet
vergeten, dat de Vereenigde Staten slechts een
vloot voor een Oceaan hebben en dat men thans
reeds een groot gebrek aan gevechtsvliegtuigen
heeft, vooral nu een groot deel daarvan naar Enge
land is overgebracht.
Lindbergh zegt voorts, dat de meerderheid dei-
Amerikanen tegen inmenging in het Europeesche
conflict is en dat zijn landgenooten worden be
stuurd door een minderheid van interventionisten,
die zeker niet de openbare meening vertegenwoor
digen.
Een verdeeld Europa kan zich niet handhaven.
De vitale goederen uit hef
eigen gebied.
BERLIJN. 18 Juni. (A.N.P.) In de Berliner
Börsenzeïtung vestigt Kerl Megerle de aandacht
op een artikel in het Zweedsche blad Aftonbladet,
dat zich berig houdt met de economische en poli
tieke reorganisatie van Europa, onder het op
schrift „Een Europeesche statenbond". De wereld
structuur bevindt zich in een toestand van reorga
nisatie, of men wil of niet. Dat proces is onafhan
kelijk van den afloop van den oorlog. Reeds de we
reldoorlog en de wereldcrisis hebben geleerd, dat
een economische structuur, die is aangewezen op
lange toevoerwegen voor den aanvoer der belang
rijke goederen, levensgevaarlijk is. Dat stelsel
heeft bijgedragen tot den strijd om de politieke
macht tusschen de landen. De oorlog van thans
heeft tot een afweerreactie geleid. Er valt een al-
eeheele mobilisatie der middelen van het geheele
Europeesche vasteland waar te nemen. Reeds in
den wereldoorlog zagen de klanten van Europa in
de overzeesche streken zich genoodzaakt, een in
dustrie op te bouwen. China, Britsch-Indië,
Australië, Zuid-Afrika. Zuid-Amerika en Canada
zijn daarmede begonnen. De Vereenigde Staten
gingen over tot een energieke uitvoerpolitiek.
Daardoor is het economische leefgebied van Euro-
na ingekrompen en daaruit vloeide voort, dat men
de eigen markt moest organiseeren.
Thans is dit proces in vollen gang. Een in kleine
staten gesplitst Europa, dat wordt omringd door
reusachtige wereldmarkten, kan zijn politiek be
staan niet handhaven. Alleen in een verbonden
Europa zal men met succes een eigen markt kun
nen organiseeren, een hoogen levensstandaard en
politieke veiigheid kunnen garandeeren. Binnen
dit stelsel kunnen de afzonderlijke Europeesche
zones haar groote rol spelen. In een zoo georgani
seerd Europa zijn Europeesche landen niet langer
figuren op het schaakbord der wereldpolitiek, want
een oorlog tusschen Europeesche staten wordt
technisch onmogelijk.
Het nieuwe Europa zal niet autarkisch zijn.
Maar de behoefte aan de vitale goederen moet
het uit eigen gebied kunnen dekken. De niet-
\itale goederen zouden voor den wereldhandel
mogelijk worden gemaakt door de prestaties der
verschillende Europeesche volken en hun vinding
rijkheid.
Op dezen grondsl kan dan ook een wereldvrede
gevestigd worden. Men moet het. aldus Megerle,
toejuichen, dat deze gedachten juist opkomen in
Zweden, dat bijzondere aanleiding heeft om over
deze dingen na te denken. In deze richting vindt
men, indien er een sleutel voor een blijvenden
Europeeschen en wereldvrede is. de oplossing.
Op het oogenblik. dat Europa zich bewust wordt
van de economische lotsgemeenschap en het voor
Engeland en de Vereenigde Staten twijfelachtig
wordt, of zij dit Europa kunnen blokkeeren, ver
valt voor hen ook de prikkel tot het ontketenen
van oorlogen. Ook de meening, dat door een hooger
Europeesch levenspeil en door de voortbrenging van
kostbare beschavingsgoederen groote mogelijkhe
den voor een wereldhandel opkomen, wordt door
de Duitsche ervaring bevestigd.
„Spoortje spelen".
De speelkamers van het Centraal Station te
Amsterdam begin Juli open,
AMSTERDAM, 19 Juni. „Zoudt u de directie
van de Nederlandsche Spoorwegen een plezier wil
len doen?" dat was zoo ongeveer het begin van een
causerie van den chef der afdeeling propaganda
der Nederlandsche Spoorwegen, den heer Schiferli,
die gisterenmiddag voor de pers een korte uiteen
zetting gaf van de inrichting der „kinderspeelka
mer" die binnenkort in het Centraal Station te Am
sterdam zal worden geopend.
Wie zou op zulk een verzoek een weigerend ant
woord willen geven? Immers, al moet de „service"
der Nederlandsche Spoorwegen door de omstandig
heden hier en daar te wenschen overlaten, ieder
een weet, dat zij doen wat zij kunnen, om het rei
zende publiek ter wille te zijn.
Bovendien: het verzoek geldt een belang van het
publiek:
Jaarlijks vervoeren de N. S. een anderhalf mil-
lioen fietsen en ongetelde millioenen koffers en van
deze voorwerpen blijft een zij het ook gering
percentage als „verloren" of „onafgehaald" bij de
spoorwegen achter, zooals ook de periodieke ver-
koopingen van bij de spoorwegen gevonden voor
werpen aantoonen.
Dit nu is een doorn in het oog der N.S.. die
meer dikwijls nog dan de eigenaars veel moeite
doen, een ieder zijn rechtmatig eigendom terug te
bezorgen, doch daarin veelal niet slagen Het euvel
zou zoo gemakkelijk te verhelpen zijn, als iedereen
voor gewoonte aannam, zoowel in zijn koffers, als
in zijn fietstasch zijn naam en adres te bevestigen
Na deze korte ontsporing om in spoorwegstijl
te blijven reden we weer terug naar het punt
van uitgang: de kinderspeelkamer.
Trots de moeilijke tijdsomstandigheden heeft de
directie der N. S. dit aardige initiatief ondersteund.
Daartoe werden twee ruime kamers aan de Oost
zijde van het Centraal Station beschikbaar gesteld.
Joop Geesink ontwierp het interieur en hij slaag
de er in een modern, aesthetisch verzorgd en gezel
lig interieur tot stand te brengen. De speelkamer
men zou misschien beter van zaal kunnen spre
ken. indien het woord dan niet een ietwat vreem
den klank kreeg grenst aan het stationsplein
zoodat lich*. en lucht ruimschoots aanwezig zijn.
Aan deze zijde wordt een volledige collectie sein
palen geplaatst. Op bijna werkelijke grootte
die. zooals vanzelf spreekt, ook bediend kunnen
worden.
De tegenoverliggende wand wordt nog interes
santer. Daarin zijn nl. vier ramen als vensters
ARTISTIEKE D A M E S- en
HEERENPORTRETTEN
„RICHE FOTO 4RT"
169 GROOTE HOUTSTRAAT - TELEF. 13178
(Adu. Ingez. Med.i
tafels een z.g. rangeerheuvel (de daarbij te ge
bruiken goederenwagens kunnen zelfs automatisch
aan- en afgekoppeld worden), een andere tafel
draagt een fabriek met spoorwegterrein, waarop
zelfs een kolenelevator niet ontbreekt.
De leiding van dit alles berust bij een chef-kin
derspeelkamer. Bij iedere tafel is voorts een leider
aanwezig, die de jeugd aanwijzingen en voorlich
ting geeft en verder toezicht houdt. Aan iedere ta
fel kunnen twaalf kinderen tegelijk spelen, d.w.z.
aan iederen hoek drie. Daarom ook is de bedie
ning van het materieel wagons, seinen, overwe
gen, enz. gedecentraliseerd, waartoe in elk der
vier tafelhoeken de noodige schakelaars zijn aange
bracht. De kinderen kijken dus niet alleen, maar
verrichten zelf de verschillende manipulaties. De
electrische stroom, welke daarvoor gebruikt wordt,
heeft slechts een spanning van 20 volt en is dus
volkomen gevaarloos. Ook bij kortsluiting ontstaat
geen enkel gevaar, wijl in dat geval de betreffende
transformator automatisch den stroom afsluit Door
een ingenieus systeem van slroomonderbreking zijn
botsingen van de verschillende treinstellen uitge
sloten.
Het opmerkelijke van deze geheele technische in
stallatie is wel, dat niets van dit alles speciaal is
vervaardigd. Alle gebruikte voorwerpen zijn nor
maal in den handel.
Wat is nu de bedoeling van dit „spoortje spelen"
in het groot? Niet dat de N.S. als een soort kin
dermeisje gaan fungeeren, doch opvoedend werk,
waardoor de jeugd een juisten kijk op het zoo in
teressante maar ook ingewikkelde en uiterst vér-
antwoordelijke bedrijf der spoorwegen krijgt en
zoo opgestuwd wordt tot belangstelling en enthou
siasme voor de spoorwegen.
Het ligt in het voornemen, deze „speelkamer"
(welke niet van de perrons, doch uitsluitend van de
straatzijde af te bereiken is) in de eerste week van
Juli open te stellen en wel dagelijks van 912 en
van 25 uur. Elk uur zal een „voorstelling" wor
den gehouden.
Om ongewensehten toeloop van kinderen te voor
komen is bepaald, dat deze van een begeleider(ster)
vergezeld moeten zijn en is ook een zeer laag en
treegeld (gelijk aan den prijs der perronkaartjes)
vastgesteld. De toegangsbewijzen moeten als regel
een dag tevoren aan het inlichtingenbureau C. S.
worden gekocht en zijn voor denzeirden dag slechts
verkrijgbaar in zooverre er dan nog ruimte over is,
wijl slechts 36 kinderen tegelijk worden toegelaten.
De mogelijkheid is onder het oog gezien, dat ook
vereenigingen en scholen in*clubverband dit spoor
wegnovum komen bezoeken,'want ook voor dege
nen die de kinderschoenen ontwassen zijn, biedt
deze speelkamer ongetwijfeld veel interessants.
Indien er voor dit miniatuur-spoorwegbedrijf
voldoende belangstelling blijkt te bestaan, ligt het
in het voornemen, ook in andere groote plaatsen
iels dergelijks tot stand te brengen. Het is echter
waarschijnlijk dat daarvoor eerst de terugkeer van
meer normale tijden zal worden afgewacht.
(A.N.P.)
Badio
'^uMpuututta
7.00
VRIJDAG 20 JUNI 1941.
HILVERSUM I, 415.5 M.
fi 45 Gramofoonmuzlek. 6.50 Ochtendgymnastiek.
Gramofoonmuzlek. .7.45 Ochtendgymnastiek. 8 00 B N. O.
Nieuwsberichten. 8.15 Schriftlezing -en meditatie. (Voor
bereid door de Christelijke Radio stichting). 8.25 Gewijde
muziek, (gr.pl 8.45 Gramofoonmuziek. 0 15—9.20 Voor de
hulsvrouw. 10.40 Declamatie. 11.00 Jac. Stoffer-s Sextet en
gramofoonmuzlek. 12 00 Ramblers. 12.30 Gramofoonmuzlek.
12.40 Almanak 12.45 B. N. O. Nieuws- en economische be
richten. 1.00 Romancers. 1.30 Orgelconcert. 2.00 Gramo
foonmuzlek. 3.00 Kamerorkest ..Ars Nova et Antlqua" en
solisten. 4.00 Lezen In den Bijbel (voorbereid door het
Vrijz. Pro:. Kerkcomlté). 4.20 Omroeporkest. 5.15 B. N. O.
Nieuws-, economische en beursberichten. 5.30 Voor de
jeugd. 5.45 Haarlemsche Orkestvereeniging. soliste en gra-
van een modern spoorwegrijtuig aangebracht, mofoonmuzick. 7.00 B. N. o. Viagen van den dag. 7.15
waarachter verschillende landschappen zijn geschil
derd, met voorstellingen, welke tot de kinderlijke
begrippen duidelijk spreken. Het bijzondere van
deze landschappen is, dat zij in horizontale rich
ting bewegen, waardoor men. staande voor een dei-
vensters. den indruk krijgt zich in een rijdenden
trbin te bevinden.
Op de twee overige wanden zijn schilderingen
aangebracht, eenerzijds een geestige voorstelling
van een haastigen reiziger wiens koffer openvalt
en waaruit de meest verscheiden voorwerpen rol
len. anderzijds afbeeldingen van verschillende
spoorwegbeambten, waaruit de jeugd (en ook de
ouderen) het onderscheid tusschen een conducteur
en een hoofdstationschef kunnen leeren,
De clou van de kamer vormen echter de drie
speeltafels, ieder met een compleet spoorwegem
placement, met'wissels, seinpalen en -huizen, over
wegen. in een woord, met alle ingrediënten die een
jongen in zijn stoutste droomen van „spoortje spe
len" maar bedenken kan.
Daarenboven zijn de speeltafels ook onderling
verschillend: en van formaat van spoor (en dus van
spoorwagons) en van entourage. Zoo heeft een der 1 sluiting.
Voor de kleuters. 7.45 Gramofoonmuzlek. 7.30 Causerie
De sport der Friezen: Het Kaatsen. 7.45 Gramofoonmuzlek.
8.00 B. N. o Nieuwsberichten. 8.15 Spiegel van den dag.
8.30 Groot Amusementsorkest en Ensemble Band! Balogh.
9 30 Berichten. Engelsch. 9.4S Sportnieuws. ïo.oo—ïo.is B.
N. O. Uitzending ln de Engelsche taal: Economic News
from Holland.
HILVERSUM II, 301.5 M.
fi 45 Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiek. 7.00
Gramofoonmuzlek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 8 00 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.15 Gramofoonmuzlek. 10.20 Orgelcon
cert. 1.00 Twintig minuten in de Kleuterklas. 11.20 Zang
met pianobegeleiding en gramofoonmuzlek. 12.00 Berichten.
12.15 Omroeporkest. 12.45 B. N. O. Nieuws- en economische
berichten. l.OO Gevarieerd programma. 3.00 Voor de vrouw
en gramofoonmuzlek. 3.45 Gevarieerd programma (gr.pl.).
4.30 Voor de jeugd. 5.00 Gramofoonmuzlek. 5.15 B. N. O.
Nieuws-, economische en beursberichten. 5.30 Orgelconcert.
6.00 Voordracht (voorbereid door de Christelijke Radio
Stichting) 615 Omroeporkest. 6.45 Toeristische raadge
vingen. 7 00 B. N. O. Économische vragen van den dag.
7.15 Omroeporkest. 8.00 B. N. O- Nieuwsberichten. 3.15
Residentieorkest. Om pl.m. 8.45 Voor den boer. 9.45 Gramo
foonmuzlek. 9.55 Avondwijdmg (voorbereid door het Vrijz.
Prot. Kerkcomlté). 10.00 B. N. O. Nieuwsberichten,
