té
RENNIE
AGENDA
Jul
Eigenaardigheden
M A A N D A G 30 JUNI 1941
H'A'ARCE M'S DA'GBC A T>
Dc nieuwe distributieboekjes.
Een vlotte uitreiking.
Er zijn 76.700.000 kaarten gedrukt.
(Van een Haagschen correspondent)
Eenige weken geleden men in het geheele land
begonnen met het uitreiken van de nieuwe distri
butiebescheiden. Men heeft daarbij een nieuwe
methode toegepast door de kaarten te bundelen tot
een boekje van een handig formaat om het den huis
vrouwen zoo gemakkelijk mogelijk te maken. Dit
iis echter sneller gezegd dan gedaan. Er zijn vele
problemen, waarmede het Centraal Distributiekan
toor rekening heeft te houden en de artikelen,
welke gedistribueerd worden, zijn zoo uiteenloopend
dat het niet zoo gemakkelijk is tot eenvoud te
komen.
Men heeft zich van bevoegde zijde eens op de
hoogte gesteld van de verschillende problemen, die
er ook thans nog aan de uitreiking verbonden zijn
en al is er dan ook een groote vereenvoudiging
toegepast, er blijft bij de uitreiking toch nog een
ruime verscheidenheid.
Dit kan aardig toegelicht worden door een voor
beeld uit de praktijk.
Er kwam een gezinshoofd met een vol dozijn
stamkaarten aan het bureau, waarmede hij den
ambtenaar als het ware voor een soort kruis-
woordpuzzle plaatste. Hij was zelf, wat men in
dïstributietaal noemt, een zéér zware arbeider en
hij had twee stoere zoons, die zware arbeiders
waren. Verder telde zijn gezin behalve zijn vrouw
en een groote dochter 3 snuiters tusschen de 14 en
21 jaar, 3 kinderen tusschen 2 en 8 jaar, waarvan er
één nog geen vier jaar was en tenslotte een per
soontje, dat nog niet aan zijn eerste verjaardag toe
was.
Deze man en vader kreeg mede naar huis: 2 A
1 (A D) 2 (A C) -J- 3 (A E) J- 2 (A
Q) 1 (B Q) 1 (B P).
Als men nu weet, dat A. B. C. en D. stellen kaar
ten zijn en dat E toeslag brood, P toeslag zeep voor
babies en Q toeslag zeep voor jonge kinderen be-
teckent, wordt deze tooverformule eenigszins duide
lijk.
Hoe snel de uitreiking van de kaarten verloopt,
is gebleken bij een steekproef op den eersten uit
reikingsdag in den Haagschen Dierentuin. Om half
elf des morgens verschenen er in een minuut 42
menschen, vijf minuten later kwamen er 72 in een
minuut. Voor een goeden gang van zaken is het
noodzakelijk, dat deze menschen in het zelfde tempo
waarin zij gekomen zijn, het gebouw verlaten en
waar zij uit den aard der zaak ook voor vele anderen
de kaarten bij zich hadden, beteekent dit dat er
per minuut eenige honderden kaarten uitgereikt
moesten worden.
Voegt men daarbij, dat de controle staten en vak
jes op de staten behoorlijk waren ingevuld, dan zal
men onze bewondering voor den uitvinder van het
gebruikte uitreikingssysteem zeker kunnen deelen.
Om de kaarten te kunnen vereenigen tot boekjes,
moesten deze alle hetzelfde formaat hebben, waarbij
als stelregel gold: hoe minder kaarten, hoe beter.
Een buitenstaander kan zich nauwelijks voorstellen,
hoeveel practische bezwaren opgelost moesten wor
den, voordat dat bereikt was.
Zoo moesten bijv. allerlei artikelen voorkomen op
1 kaart uit te voeren in niet meer dan 2 kleuren,
terwijl toch de bonnen duidelijk van elkaar te on
derscheiden moesten zijn. Een belangrijke verbete
ring toont de broodkaart, die nu niet meer zoo on
handig groot is, met daarbij het voordeel, dat voor
de meest gangbare hoeveelheid brood, het halfje
brood, niet langer vier bonnen noodig zijn, doch
slechts één, terwijl tevens de gelegenheid blijft be
staan, ook kleinere hoeveelheden te koopen op één
bon. Dit resultaat kon echter pas bereikt worden, na
dat in de practijk gebleken was, welk systeem het
beste voldeed, zoodat zoowel de huismoeder als de
reiziger, de hotelhouder en bakker zoo min moge
lijk moeilijkheden ondervonden.
Bij dit alles vormt de controle natuurlijk een
voornaam punt, waaraan te meer aandacht moest
worden besteed, omdat men in verscheidene ge
meenten een soms zeer talrijke staf van tijdelijke
personeel moest aannemen en voor het uitreiken van
distributiebescheiden opleiden.
Men heeft aan deze menschen strenge eischen ge
steld, zoodat in het algemeen mag worden aange
nomen, dat hun goede trouw boven allen twijfel
verheven is, maar de uitreiking moest niettemin zoo
geschieden, dat er niet te veel kans op vergissingen
bestond en fraude practisch onmogelijk was.
De plaatselijke omstandigheden maken vaak in de
eenige gemeente onmogelijk wat in de andere juist
uitstekend voldoet. Het ligt voor de hand, dat het
nogal verschil maakt, of men de uitreiking moet
regelen in Amsterdam met zijn geweldig inwoner
tal, of voor Ameland, waar 1997 zielen over het
eiland verspreid zijn.
Natuurlijk heeft men de uitreiking centraal ge
regeld, maar de voorschriften zijn niet zoo star, dat
de gemeentelijke distributiediensten niet voldoende
met locale omstandigheden rekening kunnen
houden.
De groote moeilijkheid bij de uitvoering der
distributie- en deze wordt door sommige „stuurlui
aan den wal" met voldoende begrepen, is, dat men
met allerlei, vaak verrassende factoren en dikwijls
snel wisselende toestanden rekening moet houden,
waarbij men nooit geheel kan afgaan op vroegere
ondervindingen, of op ervaringen elders opgedaan.
Bij het Centraal Distributiekantoor beseft men zeer
goed, dat er hier en daar aanleiding tot critiek zal
zijn. Alleen goede, opbouwende critiek heeft echter
waarde en wordt dankbaar aanvaard, vooral als deze
van deskundig inzicht getuigt. Een opmerking, dat
„er nog wel wat aan ontbreekt", zonder dat daar
bij gezegd wordt, wat er aan ontbreekt en hoe het
beter kan, is in dezen moeilijken tijd die zooveel
-fer
yii
Klimmen?...
Driebergen
Bergspore Is de kunst zich in
bcrgtcrrcin veilig voorc te bewe
gen en moeilijk toegankelijke top
pen tc bereiken. Het is als ontdek
kingsreizen en li|kt op navigatie,
eischt dus vooruit zien, volharding en
onophoudelijke waakzaamheid.
Hoewel „Driebergen" zijn naam slechts
ontleent aan enkele bescheiden hooibergen,
is het studeeren in Driebergen te vergelijken
met bergsport. Ook hier vooruit zien. zelf
ontdekken, dc oogen wijd open en volharden om
den top te bereiken. Maar dan is er ook de satis
factie en opent zich een prachtig perspectief: dc
hecle wereld van den explosiemotor strekt zich uit
Daar bewegen zich de motoren: in de lucht, op het
water en op het land. Oneindig gevarieerd is deze wereld,
nog alcijd in zijn opkomst. Industrie, handel en verkeer
vragen stuk voor stuk vakmcnschen. Ieder die iets presteert,
vindt er datgene tc doen. wat hem ligt. waarin hij uitmunt.
Klimmen is de leus voor den oud-Dricbergenaaren zulke klim
mers reiken elkaar graag de handdat heet corpsgeest. Doch
zoo noodig helpt zijn oude gids „Driebergen" hem, als het
terrein wat moeili|k lijkt.
Wie klimmen wil in de commercieele
of technische wereld van den explosie
motor. met alles wat daaraan Vast zit.
begint bij het begin en vraagt even om
het gratis prospectus van Driebergen
WIE RENNIE NEEMT, WEET VAN
GEEN BRANDEND MAAGZUUR MEER...
Een paar Rennies na tafel doen wonderen.
Binnen enkele minuten geen spoor meer
van pijn. Gemakkelijk en aangenaam in
te nemen; gewoon laten smelten in den
mond. Neem eens Rennie en ondervind zelf
die wonderlijk snel intredende verzachting.
i O.Bbij alle Apoth
1,27 en 0,41 bU alle Apoth. en Drogisten.
(Adv. Ingez Med.)
i
MAANDAG 30 JUNI.
Luxor Theater: „Een zonderlinge gast", 2.30 6 30
tn 8.45 uur.
Palace: „Jacht zonder genade", 2, 6.30 en 8 45
UUr.
j Rembrandt Theater: „De geprolongeerde echtge-
J noot", 2.30, 6.30 en 8.45 uur.
Frans Hals Theater: „Het dolende hart", 2.30
6.30 en 8.45 uur.
DINSDAG 1 JULI.
Groote Kerk: Orgelbespeling 89 uur.
Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags en
des avonds.
Beverwijk: Orgelconcert in de Groote Kerk.
8 uur.
Nachtdienst Apotheken.
j De volgende apotheken te Haarlem zijn van des
avonds acht tot des morgens acht uur (ook op
Zondag) geopend:
Firma Th. A. Klinkhamer, Koninginneweg o9.
Tel. 11596.
C. J. ten Hage-Cramer, Lange Veerstraat 19.
Tel. 11000.
Frans Hals Apotheek. Frans Halsplein 1. Tel.
11180.
Te Heemstede is geopend:
Heemsteedsche Apotheek, Binnenweg 98, Tel.
28197.
Op enkele plaatsen van Noord-Brabant heerscht
nog de gewoonte, bij den verkoop van huizen en
landerijen den tijd van „bieden" te bepalen door
een klein kaarsje. Zoolang hel kaarsje brandt
kan men opbieden, zoodra het kaarsje uit zich.
zelf is uitgedoofd is het bod geldig,
(Foto Het Zuiden)
van het moreel van ons volle vergt, volkomen mis-
plaatstMet voldoening is echter vastgesteld, dat het
publiek over het algemeen slechts waardeering heeft
voor de wijze, waarop overal in het land getracht
wordt den last der distributie zooveel mogelijk te
verlichten door vlotte en practische regelingen.
Tot slot van deze bespreking mogen eenige cijfer
genoemd worden, die een indruk geven van het ge
weldige werk, dat voor de uitreiking van de nieuwe
distributieboekjes verzet moest worden. Er moesten
in totaal gedrukt worden 76.700.000 kaarten. Men
is daarmede bezig geweest van begin April tot 20
Juni en daarvoor zijn besteed 3000 arbeidsuren Er
was hiervoor benoodisd 2.100.000 vel papier of
250.000 K.G.
Bij de verzendingen van de distributiekaarten had
men 21 autoladingen, terwijl het aantal aangeteeken-
de pakketten 37.000 bedroeg.
Ziet men deze cijfers en bedenkt men dan dat de
uitreiking vlot verloopt, dan is een woord van er
kentelijkheid voor deze gang van zaken zeker op zijn
plaats.
Het aardbeienseizoen ingeluid.
Zaterdagmiddag twee uur beierde de klok van
de Vereenigde Veilingen haar metalen klank over
het hooge geboomte van de Breestraat te Bever
wijk. Terwijl het geluid nog natrilde, ratelden de
karren reeds de Breestraat op en vormden voor
het gebouw een lange file.
Het aardbeienseizoen 1941 was ingeluid!
De Breestraat bood weer hetzelfde beeld van
andere jaren. Handkarren, bakfietsen en paard
en wagens met hun vrachten, waarover nu nog
de witte dekkleeden lagen, stonden er in grooten
getale. Vóór de veiling gaan de kleeden er af en
dan worden de roode vruchten in hun heldere
verpakking zichtbaar. Het" zijn aardbeien van
akkers uit de wijde omgeving van Beverwijk,
voornamelijk uit Heemskerk.
Vurige paardjes trekken dan ratelende karren,
minder-bedeelden doen het met de bakfiets of
met een handwagen. Maar alle bestuurders gaan
met hetzelfde doel naar dit punt in Beverwijk.
Immers hier wordt beslist of hun arbeid goed
wordt beloond of slecht. Jarenlang is die beloo
ning zeer miniem geweest en er werd dan ook
vaak armoede geleden in tuindersgezinnen.
En nu zijn de kostelijke vruchten er weer, al
leen wat later dan andere jaren. De oorzaak
hiervan hebben wij reeds uiteengezet, zoodat we
hierover wel verder zwijgen kunnen.
Over de opbrengst van den oogst verschilt men
als altijd weer van meening. Er zijn optimisten
en pessimisten, maar laatstgenoemden zijn groo-
ter in aantal. Jammer zou het zijn, wanneer nu
juist dit seizoen de oogst beneden het normale
peil zou blijven. Want reeds bij het glasproduct
bleek hoeveel belangstelling er nu voor de aard
beien bestond. Voor zeer goede prijzen gingen de
eerste aardbeien naar den consument. En hoe
wel de aanvoer beduidend is toegenomen, is de
kooplust nog grooter geworden.
Sinds 24 Juni zijn er ook voor de aardbeien
maximumprijzen vastgesteld. Aardbeien zonder
dop worden tegen één prijs-voor de fabrieken be
stemd. terwijl voor de vruchten met dop voor-
loopig de maximumprijs op 50 cent per k.g. is
vastgesteld.
De eerste speciale veiling van Zaterdagmiddag
bood dan ook een ander beeld, dan voorgaande
jaren. De entourage was hetzelfde: de karren in
de smalle ïnrïj. de afslager bij het afmijntoestel
en de banken van de tribune aan weerskanten
vol koopers. Maar wat ontbrak, dat was de span
ning als er een kar onder de kiok reed. Dc wij zei-
wordt niet meer nauwlettend gevolgd door tuin
ders en koopers, die met den duim op den knop
klaar waren, den prijs te drukken, dien zij in
gedachten hadden.
De maximumprijs heeft hieraan een einde ge
maakt. Zóóveel mag besteed worden en meer niet.
Alleen de prijs van partijen, die den maximum-
i.
Juli, maand voor de scholieren
En voor zomersche plezieren;
Voor een rustpoos in de wei,
Op het strand of op de hei;
In het zilte zeenat baden.
Voor het dwalen langs dc paden,
Voor geluier in een bosch
Op het zachte groene mos.
Hooimaand (waak voor dc problemen,
Niet te veel op vorken nemen)
Doen, maar doen te hooi en gras
Of het leven nietsdoen was.
Juli, vaak een maand van regen,
Soms van dikbestofte wegen,
Het voltooiende seizoen
Tot het volste zomergroen:
Moge hij mooi weertje brengen
Als hij Juni komt verlengen,
Naar diens tweede helft althans,
Hebben wij een goede kans.
P. GASUS.
prijs wegens de kwaliteit niet kunnen halen,
wordt nog gedrukt. De goede kwaliteit brengt den
prijs ruimschoots op en daar de kooplieden deze
natuurlijk allen graag willen hebben, worden de
aardbeien onder hen verdeeld. Als de aanvoer
echter grooter wordt en het aanbod de vraag
meer benadert, wat in den loop van de volgende
week te verwachten is, dan kunnen de hande
laren misschien weer net zooveel koopen als zij
noodig hebben. Maar meer dan den maximum
prijs mogen zij niet besteden.
Nieuwe maximum-prijzen voor
aardbeien.
Van Dinsdag 1 Juli af tot en met Maandag 7
Juli zijn voor aardbeien de volgende maximum
prijzen vastgesteld: eerste kwaliteit 40 cent en
afwijkend 32 cent per k.g. De maximumprijs
voor fabrieksaardbeien blijft voorloopig op 30 ct.
per k.g. gehandhaafd.
CONCERT IN DE KLOPrERSINGELKERK.
Hel Gereformeerd gemengd koor „Door Zang
Vriendschap", dirigent de heer Andries de Braai,
hoopt Woensdagavond 9 Juli een concert in de Klop
persingelkerk te Haarlem te geven. Solisten zijn:
Manny Ligthart (sopraan) en Gé Michels (orgel).
MEN HERSTELT SNELLER
bij het gebruik van Orga-
Tonicum (met lever-extract 4
en vitaminen).
(Adv. Ingez. Med.)
De Rede
van den
Rijkscommissaris
Zijn oproep tot het Nederlandsche volk
In de rede welke de Rijkscommissaris Vrijdag
avond op het IJsclubterrein heeft gehouden tot een
menigte van tienduizenden een rede die reeds
dagen te voren in de straten van de steden ïi
het Westen des lands was aangekondigd op reus
achtige roode aanplakbiljetten en door groote
transparanten aan de gevels der huizen, waarvoor
vele extra-treinen naar Amsterdam liepen en die
op nog een zestal plaatsen in Amsterdam werd aan
gehoord door menigten, die zich om luidsprekers
geschaard hadden werd een oproep tot het Neder
landsche volk gericht die er de kern van vormde.
De Rijkscommissaris deed na zijn uiteenzetting van
de historische ontwikkeling en voorts van de oor
zaken. die geleid hebben tot den thans ontbranden
strijd der machtige Duiische legers, luchtmacht en
vloot tegen het bolsjewisme een beroep op de Ne
derlanders tot kiezen tusschen de partij van Wes
terschee dankbeelden (die hij schetste als slechts
hulpkrachten van 't bolsjewisme) en het nationaal-
socialisme, dat door zijn strijd tegen dit bolsjewisme
de bescherming van het Avondland op zich heeft
genomen. Dr. Seyss-Inquart vestigde er de aan
dacht van de Nederlanders op dat de door hen te
nemen beslissing van historische beteekenis zou zijn,
omdat een gelijkgerechtigde plaats voor de
Nederlanders een volkomen ondubbelzinnige
beslissing ten gunste van het nationaal-socialisme
en daarmede van Europa als voorwaarde zou moe
ten hebben. Hij verklaarde dat slechts deze duide
lijk uitgesproken krachten in Nederland er aan
spraak op kunnen maken, deel te mogen hebben
en mede te werken aan de toekomstige ontwikkeling
Tot de nationaal-socialisten richtte hij zich daarbij
in deze bewoordingen: „Op dit oogenblik van wereld
historische beteekenis roepen wij alle nationaal-
socialisten op om mede vorm te geven aan het
nieuwe Europa. Inzonderheid richt ik dezen op
roep tot onze nationaal-socialistische medestanders
in Nederland, opdat ook zy zich beschikbaar stel
len voor de organisatie van het Europeesche gebied.
Zij treden mede aan voor het welzijn van hun
eigen volk, als zij hun economische ervaring
hun discipline beschikbaar stellen voor de exploi
tatie van de economische mogelijkheden en de be
veiliging van de orde".
De Rijkscommissaris verklaarde deze betooging
te beschouwen als het uitgangspunt van de natio
naal-socialistische reorganisatie ook in Nederland,
die nu de beslissing in het Oosten valt ook hier
aangepakt moet worden. En zooals bekend is ge
maakt was deze zeer groote en zeer snel en met
groote volledigheid en nauwkeurigheid in Amster
dam voorbereide groote betooging de eerste
dertig gemeenschappelijke betoogingen van Duitsche
en Nederlandsche nationaal-socialisten in Nederland.
Die alle dezelfde strekking hebben: het Neder
landsche volk het uur der beslissing voor oogen te
stellen.
Kenmerkend en belangwekkend ten aanzien van
het door den Rijkscommissaris in zijn rede gestelde
doel waren de volgende passages:
„Nederlanders, blikt naar het Oosten! Uw voor
vaderen zijn reeds 800 jaar geleden en steeds weer
daarheen getrokken en belangrijke bouwsteenen
van de Europeesche cultuur en denkwereld ge
weest. Sedert geslachten ontbreekt gij bij de ver
vulling van deze gemeenschappelijke Europeesche
taak. De Duitsche soldaten, in wier gelederen reeds
thans uw zonen staan, halen thans het Oosten terug.
Thans gaat het er om dit Europeesch gebied defini
tief voor Europa te winnen. Gij bouwt aan de toe
komst van uw kinderen als gij thans mede a
treedt. Uw strijd is.üw plicht en uw belang
tevens een weldaad voor de bewoners van deze
gebieden, daar wij hen hebben te verlossen van
het bolsjewisme en terug te geven aan de cultuur
van het Avondland.
Deze reorganisatie geschiedt door eigen, uitslui
tend Europeesche kracht. De sterke is alleen het
machtigst. Wij willen onze Europeesche problemen
alleen oplossen en niet dulden, dat de gezwollen
predikers aan de andere zijde van den Atlanti-
schen Oceaan nog op eenigerlei wijze meespreken
bij onze toestanden. Wij vormen thans in den nood
en in de overwinning een lotsgemeenschap der
eere. Wij, nationaal-socialisten, moeten een ondeel
bare, onwrikbare eenheid vormen. Waarover gaat
eigenlijk thans nog de strijd in uw gelederen hier
in Nederland? Wellicht over den omvang der
staatsrechtelijke banden tusschen Nederland en het
toekomstige gebied van Europa en over de vraag
stukken van de staatkundige zelfstandigheid var
Voor kinderen van 8 tot 80 jaar? De kinderspeelkamer in het Centraal Station
te Amsterdam nadert haar voltooiing.
(Foto Pax Holland)
Haarlem en omgeving.
De Laokoön-groep
Als men in den Hout het fraaie Huis der Provincie
beschouwt en na het gebouw bewonderd te hebben
zijn aandacht wijdt aan het beeldhouwwerk kan het
niet anders, of het oog wordt geboeid door den groep,
die Laokoön en zijn beide zonen, in gevecht met de
slangen voorstelt.
Het is de aangrijpende voorstelling van drie men
schen, die door twee van deze reptielen worden aan
gevallen en hun leven zoo duur mogelijk trachten te
verkoopen, al is de uitslag niet twijfelachtig.
Laokoön is een legendarische figuur uit de Griek-
sche fabelleer. Hij was. naar het oude verhaal, een
priester van Apollo in Troje en waarschuwde tij
dens het beleg van deze stad de inwoners voor het
öcfaamdc Trojaansche paard. Uit wraak daarover
zond de godin Athena twee slangen op hem af,
die Laokoön en zijn beide zonen doodden Volgens een
andere lezing beleedigde hij Apollo zelf en had als
gevolg daarvan den aanval te verduren, die hier zoo
realistisch is weergegeven.
Dc Laokoöngroep voor het Paviljoen in
Den Hout.
(Foto De Haas)
Laokoön is door verschillende schrijvers der oud
heid, o.m. Sophokles en Vergillus ten tooneele ge
voerd en inspireerde een beeldhouwer in het begin
onzer jaartelling tot de hierbij afgebeelde sculptuur.
Zijn werk werd in 1506 te Rome opgedolven en door
Paus Julius II in het Vaticaan geplaatst. Wat wij
hier te Haarlem hebben is een afgietsel.
Het staat er goed. al blijft het een vreemde voor
stelling voor een Nederlandsch officieel gebouw.
Misschien, heel misschien, zou het in verkleind model
zinrijke versiering zijn
maar kwalijk kan men in de vreedzame Dcraaasia-
gingen onzer Staten Provinciaal noch jn den toege-
wijden arbeid van de Provinciale Griffie- ambtena
den iets zoeken, dat op het Laokoön-drama van toe
passing is.
Men beschouwe het dus als een reproductie van een
opzichzelf toch wel machtig kunstwerk, Maar niet te
lang. Want als je er 's nachts van droomt kun je er
zoo heerlijk van griezelen
Nederland? De bittere ervaringen van verleden
en heden en de onweerhoudbaar toenemende over
tuiging van de lotsverbondenheid juist van de Ger-
maansche volken op het vasteland zullen deze tot
een lotsbond vereenigen, die zijn rechten naar
buiten gemeenschappelijk zal vertegenwoordigen en
zoo noodig verdedigen en tusschen de bondsdeelen
een economische verstrengeling, die zoover gaat als
allen juist en nuttig oordeelen.
Het ligt echter niet in het wezen van het natio
naal-socialisme en van de door den Führer ont
worpen reorganisatie van Europa, den Nederlan
ders hun nationale eigenaardigheden en zelfstan
digheid te ontnemen, Het gaat derhalve niet om
de zelfstandigheid van Nederland, maar het gaat
om de gelijkgerechtigheid der Nederlanders in
het gereorganiseerde Nederlandsche gebied. Ik acht
het mijn bijzondere taak den terugkeer der Neder
landers in de Pan-Europeesche gemeenschap te
verlichten en mede te helpen, opdat de Neder
landers in volledige gelijkgerechtigheid aan dezen
nieuwen opbouw kunnen deelnemen. Deze gelijk
gerechtigheid hangt evenwel af van de mate,
waarin zij zich nationaal-socialisten bctoonen. Uw
geestelijk en cultureel leven in dit land nu kan
niet beter beschermd en gehandhaafd blijven dan
door opvolging van de nationaal-socialistische be
ginselen. want deze schakelen alle elementen,
vreemd aan bloed en nationaliteit, uit en laten de
/an het bloed afhankelijke eigen cultuur tot volle
ontplooiing komen. Tusschen ons, nationaal-socia
listen, kan er slechts een wedstrijd zijn, nl. wie de
beste nationaal-socialist is. d.w.z. wie de nationaal-
socialistische beginselen het duidelijkst begrijpt en
het onvoorwaardelijkst verwezenlijkt".
De positie der N.S.B. en van haar leider Ir,
Mussert werden door den Rijkscommissaris in zijn
rede op onmiskenbare wijze naar voren gebracht
Dit werd verder onderstreept door het feit ifcit Ir.
Mussert na den Rijkscommissaris het spreekge
stoelte besteeg en de menigte toesprak ter her
nieuwing van de belofte van trouw van zijn be
weging en hem aan Adolf Hitler, waarbij hij het
Nederlandsche volk bezwoer te kiezen: „Voor Hitier
in zijn roeping voor het Duitsche volk, voor de
Germaansche volken dus ook voor geheel Europa
of voor Stalin in zijn roeping voor den duivel".
De mer.igte zong met ontbloot hoofd het oude
Nederlandsche gebed uit Valerius' Gedenkclanck:
,Wilt heden nu treden...." dat uitvloeit in de
bede: „Heer, maak ons vrij". Commissaris-generaal
Schmidt bracht daarna den groet op den Führer uit.
Uit golven van Heil-geroep der Duitsche natio
naal-socialisten vermengd met Houzee-geroep der
Nederlandsche nationaal-socialisten bleek de in
stemming van de menigte op en nabij het IJsclub-
lerrein.
Ten aanzien van den omvang dezer groote be
tooging van Duitsche en Nederlandsche nationaal-
socialisten, waaromtrent reeds in den aanvang het
een en ander is gezegd, zij nog opgemerkt dat
50.000 menschen het IJsclub-terrein vulden en
duizenden er omheen stonden en bij de luidsprekers
op andere punten in de stad, die geen toegang
meer tot het terrein konden krijgen. De reizigers
der dertien volle extra-treinen waren door de
stad er heen gemarcheerd en namen nauwkeurig
op tijd hun plaatsen in. De organisatie, met inbe
grip van het bouwen van tribunes en spreekge
stoelten en de versiering van het groote terrein
met vaandels en vlaggen was met verwonderlijke
snelheid uitgevoerd en voltrokken.
