Bonnen die thans geldig zijn:
Leugens om bestwil..,
DONDERDAG 3 JU EI 1941'
HAARLEM'S DAGBLAD
Aan weinigen bekend en toch uiterst interessant is het Geschiedkundig
Medisch Phannaeeutisch Museum, dat zich bevindt in het Stedelijk Museum te
Amsterdam. Daar is het historisch getrouw interieur ingericht van een 18de-
ccuwsche apotheek en apothekers-laboratorium met de beroemde oud-Delftsche
potten, waarop de daarin gebakken namen van den inhoud.
(Foto Pax Holland)
Bijeenkomst N.S.N.A.P.
De Kring Haarlem van de N.S.N.A.P. hield Woens
dagavond een propaganda-bijeenkomst in het gebouw
St. Bavo aan de Smedestraat onder voorzitterschap
van den Kringleider den heer J. Plas. Deze sprak een
woord van welkom. Hij herinnerde er aan, dat in de
laatste vergadering in Februari eenige menschen aan
wezig waren die niet wisten welke richting zij uit
moesten: die nog niet precies wisten, wat Hitler van
de arbeiders wil. „We zijn daarom aan het werk ge
gaan", zei de voorzitter, „en nu is er een kring Haar
lem van de N.S.N.A.P. opgericht
Hy verleende hierop het woord aan den heer G. van
Duyl uit Iloorn „De strijd van het groot-Duitsche
rijk tegen het Bolsjewisme in de Sovjet-Unie zal zeer
zeker een der belangrijkste gebeurtenissen in dezen
ontzagwekkenden tijd worden", zei spreker. „Het
Marxisme is een uitvloeisel van een theoretische con
structie; het is niet gegroeid uit den bodem der
dingen. Het is moeizaam in elkaar getimmerd en be
zield van een geest, geheel tegenstrijdig aan dien
van het nieuwe Europa. Het zal echter worden terug
gedreven tot achter den Oeral en tenslotte worden
vernietigd. De volken van de Sovjet-Unie zullen
door den Führer in de gelegenheid worden gesteld,
weer zichzelf te worden. Dit Marxisme is een Joodsch
product, de laatste Bolsjewistische stofnesten moeten
daarom worden verjaagd. Tiet is te hopen, dat het
aan den Führer en zijn dappere soldaten moge ge
lukken. dit te doen in den kortst mogelijken tijd en
met zoo weinig mogelijk bloedverlies. Uit deze oude
wereld zal een nieuwe wereld met een algeheele ver
nieuwing te voorschijn komen.
Het nationaal-socialisme van den Führer is
een erkenning van wat eeuwig is; het is een zuivere,
eerlijke waarheid; men kan er niets aftrekken. Men
moet het nemen zooals het is. De Nederlanders wor
den nu voor de keus gesteld: wilt gij het nationaal-
socialisme van den Führer of niet? Want er bestaat
geen Nederlandsch nationaal-socialisme. dochalleen
een Duitsrh, Dat Is de schepping van den Führer. Wij
zijn dankbaar voor het verzet tegen onze beweging,
want verzet veroorzaakt strijd en zonder strijd kan
men geen overwinning behalen. Er moet komen een
innerlijke wedergeboorte van den menseh."
Sprekende over den strijd in het Oosten, merkte
spreker od. dat het niet waar is, dat Europa het Bols
jewisme bestrijdt ..Die strijd wordt gevoerd door 96
procent van de Duitsche soldaten en met 100 procent
Duitsche genialiteit."
He) antwoord, dat Nederland in de eerstvolgende
maanden moet geven, zal beslissend zijn voor de toe
komst van het geheele volk
Spreker zei. dat de N.S.N.A.P. wil. dat Nederland
een deel zal uitmaken van het groot-Duitsche rijk.
Niemand in Nederland kan zich waarachtig nationaal-
socialist noemen, als hij niet tevens aanspraak maakt
'op een plaats als gelijkgerechtigde in het groot-Duit-
sohe rijk. Het Duitsche rijk is te vergelijken met een
grooten diamant met vele facetten; Nederland vormt
daar een paar van. Wij behooren tot het Duitsche
riik, maar zullen onze taal zuiver houden; doch als
voertaal zullen we Duitsch gaan spreken.
De heer Van Duyl wekte tenslotte de aanwezigen op,
zich achter de vaan van de N.S.N.A.P. te 6charen.
Adriaan van Hees over den
Galden Sporenslag.
Radiovoordracht op 10 Juli.
Op 10 Juli a s. zal de Nederlandsche voordracht
kunstenaar Adriaan van Hees des avonds om kwart
over zes voor den zender Hilversum 1 van den Neder -
landschen Omroep een uitzending verzorgen, geheel
gewijd aan de herdenking van den guldensporen
slag. De heer Van Hees zal daarbij een uiteenzetting
geven over het volksche wapenfeit van Groeningen
van 1302. in het licht van den huidigen tijd. Verder
zal hij hieraan een voordracht verbinden van dicht
werk geïnspireerd door den gulder porenslag en
werken voordragen van de dichters Renee de Clercq.
Ferdinand Verknocke, Albrecht Roodenbach en Jaap
van Kersbergen. (A.N.P.)
Omzetbelasting en prijzen.
's-GRAVENHAGE. 3 Juli. In verband met het in
wei king treden van de nieuwe regeling van de om
zetbelasting maakt de gemachtigde voor de prijzen be
kend, dat een ieder, die omzetbelasting verschuldigd
is, boven den wettelijk toelaatbaren prijs voor waren
en diensten mag berekenen het bedrag, waarmede de
rwe omzetbelasting de oude tot 1 Juli 1941 gehe
ven omzetbelasting overtreft, of het bedrag, dat voor
het eerst als nieuwe omzetbelasting wordt geheven.
Een en ander geldt niet voor brood en peulvruchten.
Het verbod tot het in rekening brengen van omzet
belasting op tabaksproducten blijft voorloopig nog
ongewijzigd van kracht.
De tot 1 Juli toelaatbare prijs moet, wanneer thans
minder omzetbelasting verschuldigd is dan tot dus
verre. dienovereenkomstig worden verlaagd.
Doorberekening van op grond van het vorenstaande
in rekening gebrachte prijsverhoogingen is toegestaan
aan die wederverkoopers, die goederen van anderen
betrekken en deze goederen, zonder ze te be- of ver
werken, doorverkoopen.
Verlagingen van den inkoopsprijs, welke op grond
van het bovenstaande plaats hebben, moeten in de
verkoopprijzen tot uitdrukking worden gebracht.
Uit het vorenstaande volgt derhalve, dat het aan
fabrikanten en in het algemeen hun, die goederen-
be- of verwerken, niet is toegestaan de op hun in
koopprijzen drukkende omzetbelasting in de ver
koopprijzen hunner eindproducten tot uitdrukking te
brengen.
Wanneer afrondingen noodzakelijk zijn moeten deze
naar beneden geschieden. (A.N.P.)
GEVAL' VAN KINDERVERLAMMING.
In Brummen heeft zich een geval van kinderver
lamming voorgedaan bij het dochtertje van de fa
milie van T. Het kind is in het algemeen ziekenhuis
te Zutphen opgenomen.
Paarden op liol voor wagen met
kinderen.
Bestuurder om het leven gekomen,
kind gewond.
ROOSENDAAL, 3 Juli Woensdagochtend sloegen
op Burgerhout, nabij den Rondweg, de paarden
voor een leegen wagen, die bestuurd werd door den
20-jarigen W. van Oers. op hol. De bestuurder
voerde op den wagen een tiental kinderen mee. die
op weg waren naar school. Bij zijn pogingen de
paarden tot stilstand te brengen is van O. halver
wege de Buvgerhoutsche straat op den disselboom
gevallen en vervolgens onder den wagen geraakt.
De voor- en achterwielen aan één zijde gingen den
ongelukkige over het hoofd, tengevolge waarvan
hij weinige oogenblikken later overleed. Inmid
dels stormden de paarden met op den wagen de in
doodsangst verkeerende kinderen voort in de rich
ting Achterstraat-Markt. Eenigen der kinderen had
den den moed bij een bocht in de straat, toen de
paarden eenigszins vaart minderden, van den wa
gen te springen zonder daarbij letsel óp te loopen.
Dit voorbeeld werd daarna ook door de overigen
gevolgd. Op écQ na, die lichte kwetsuren opliep,
kwamen allen met den schrik vrij. Op de Markt
werd het span tot staan gebracht.
Diefstal van broodhonnen en boter
in Amsterdam.
Een broodbezorger die in de Van Limburg Stirum-
straat te Amsterdam een zijner klanten bediende,
kwam bij zijn terugkomt tot de onaangename ontdek
king dat tijdens zijn korte afwezigheid 1731 brood
bonnen uit zijn kar waren verdwenen.
Een boterhandelaar die zijn auto op de Geldersche
kade even onbeheerd had gelaten, moest ervaren, dat
gauwdieven er met een kist, inhoudende 25 kg. boter,
vandoor waren gegaan.
Huldiging van Koos Speenhoff.
Hedenavond zal te Amsterdam de huldiging
plaats hebben van den dichter-zanger Koos Speen
hoff. ter gelegenheid van diens zeventigsten ver
jaardag.
In den Stadsschouwburg zal een jubileum-pro
gramma worden geboden, waaraan, behalve Speen
hoff, diens vrouw en kinderen, ook artisten van
het Nederlandsch Tooneel zullen medewerken.
De avond wordt geopend door den directeur van
het Nederlandsch Tooneel. Cor van der Lugt Mel-
sert, die ook als conferencier optreedt. Hierna zin
gen Polly en Koos Speenhoff Jr. liedjes.
Onder regie van Louis de Bree spelen vervolgens
Annie van der Lugt Melsertvan Ees, Louis de
Bree, Jan van Ees en Lena Kley den één-acter
„Kiekeboe" van Koos Speenhoff.
Ceesje Speenhoff zingt dan liedjes, waarna
Koos Speenhoff's woordenspel „De Voet", onder
regie van Cor van der Lugt Melsert wordt opge
voerd door dezen, Jos. van Gasteren, Ludzer
Eringa en May Vollenga.
Vóór de pauze treedt Koos Speenhoff alleen op.
na de pauze met zijn echtgenoote: Caesarine
SpeenhoffPrinz en zijn kinderen Ceesje, Koo«=
en Polly.
Na afloop van de voorstelling volgt de huldiging,
waarbij de wethouder voor onderwijs en kunstzaken
dr. J. Smit, namens het gemeentebestuur den jubi
laris zal toespreken.
AARDBE1ENTOCHT VAN D.E.M.
De door de Wandelsportvereeniging D.E.M. geor
ganiseerde „Aardbeienwandeltocht", waarvoor reeds
1500 personen hebben ingeschreven, is uitgesteld
tot Zondag 13 Juli 1941.
Voor de Kinderen
(Teekeningen H. Kannegteter).
HONDENWEDREN OM EEN WORST.
't Is vandaag een reuzenfeestdag. alle
kind'ren uit de straat, komen kijken naar
een wedstrijd, waar het om een rookworst
gaat. Kijk de flinke honden trekken, die
straks moeten draven gaan. Wie het eerste
bij de worst is. mag er snel mee huiswaarts
gaan.
worst daar, die is straks beslist voor mij.
Maarwat staat daar. iets ter zijde, voor
een oude vuilnisbak'' 't Kon beslist nog
wel eens wezen, dat daar heel iets vreemds
in stakZie. het deksel gaat iets open. en
er komt een kopje door. van een kat, die
stiekum grinnikt: Straks ben ik je even
voor, lieve hondjes. Zou je denken, 'k liet
me zooiets fijns ontgaan' Neen, dan moet je
met zijn allen, vroeger maar zijn opgestaan.
AARDAPPELEN.
BON 08. T.m. 6 Juli:
2 kg
BOTER- OF VKTKAART.
BONS 22 en 23. T.m. 10
Juli- 250 gr boter p. bon.
Vctkaart reductie.
BROOD. GEBAK.
BON 23. T.m. 6 Juli 200
gr. brood of 2 rantsoe
nen gebak.
BON 9 (Bloemkaart).
T.m. 13 Juli: 50 gr. brood
of \/2 rantsoen gebak.
EIEREN (Bonkaart Alg.)
BON 99. T.m. 0 Juli 1 ei.
BON 89. T m 6 Juli 1 ei.
MEEL EN GRUTTERS
WAREN. (Bonkaart Alg.)
BON 43. Tm. 13 Juli:
250 gr. rijst, rijstemeel,
rijstebloem of grutte-
meel.
BON 44. T.m. 10 Augs.-
250 gr. havermout, ha
vervlokken, haverbloem,
aardappelmeelvlokken,
gort, gortmeel of grutten
BON 45. T.m. 10 Augs.:
250 gr. gort, gortmout of
grutten.
BON 54. T.m. 10 Augs.:
100 gr. macaroni, vermi
celli of spaghetti.
BON 55. T m. 10 Augs
100 gr. maizena, gries-
mcel, sago. aardappel
meel of puddingsaus-
poeder.
BON 9 (Bloemkaart)
T.m. 13 Juli' 35 gr. meel
of bloem
SUIKER. (Bonkaart Alg)
BON 56. T m. 6 Juli 1 kg
PETROLEUM.
BON 11 (Bonkaart M en
O) t.m. 10 Augs.: 2 L.
KAAS (Bonkaart Algem.)
BONS 68 en 78. T.m. 13
Juli: 100 gr. per bon.
BONS 69 en 79. T.m. 27
Juli: 100 gr. per bon.
SCHEERZEEP ENZ.
BON K (Textielkaart).
T.m. 31 Aug.: 50 gr.
VLEESCH EN VLEESCH-
WAREN.
BON 21 „vleesch". T.m
9 Juli 50 gr. vleesch
BON 21 „vleeschwaren".
T.m. 9 Juli y, rantsoen
PEULVRUCHTEN. ,-.on-
kaart Algemeen).
BON 57. T.m. 6 Juli:
500 gr.
MELK.
BON 23. T.m. 6 Juli:
1.J4 L. melk
KOFF1ESURROGAAT EN
THEE. (Bonkaart Algem
BON 46. T.m, 20 Juli 250
gr koffiesurrogaat of 40
gr. thee.
ZEEP. (Bonkaart Algem.)
BON 38. T.m. 3 Augs.;
150 gr. toiletzeep. 120 gr.
huishoudzeep, 200 gr. z.
zeep (oude samenstel
ling), 150 gr. z. zeep,
300 gr. z. zeeppasta, 250
gr. zeeppoeder, 125 gr.
zeepvlokken, 250 gr.
zelfwerkende waschmid-
delen, 200 gr. vloeibare
zeep of 600 gr. wasch-
poeder.
HONDENBROOD.
BON 23. T.m. 31 Juli:
Groep 1 en 2: 10 Kg; Gr
3: 8 Kg; Gr. 4: 5 Kg; Gr.
5: 4 Kg; Gr. 6: 3 Kg.
KATTENBROOD.
BON 23. T.m. 31 Juli:
1V2 Kg.
BRANDSTOFFEN.
Bonkaart Haarden en
Kachels t.m. 31 Dec.
Bonnen 01, 02. 03 per bon
1 eenheid vaste brand
stof. Bonnen 05, 06, 07: 1
eenheid turf.
Bonkaart Haarden en
Kachels K t.m. 31 Dec.
Bonnen 01, 02. 03. 04 per
bon 1 eenheid vaste
brandstof. Bonnen 05, 06,
07. 08: 1 eenheid turf.
Bonkaart Centrale Ver
warming L t.m. 31 Dec.
Bonnen 01—11 per bon
1 eenheid vaste brand
stof.
Bonkaart „Brandstoffen
één eenheid tot 1 Mei
1942 1 eenheid vaste
brandstof.
Bon 03 KF van de kaar
ten M. en N Geldig 1-31
Juli: 1 eenheid vaste
brandstoffen.
Bon Generator-anthra-
ciet 6e periode 1 H.L.
anthracietnootjes of 50
kg turfcokes. Geldig 1-31
Juli.
Bon Generatorturf 6e
periode: '50 stuks bag-
gerturf. Geldig 1-31 Juli.
T
geh
avo
beti
dit
uit!
Is
bes
Voc
Izijr
ove
tijd
Du:
!spr
Zal
am
get
OFFICIEELE PUBLICATIE VAN DEN GEMACHTIGDE VOOR DE PRIJZEN.
VASTGESTELDE MAXIMUMPRIJZEN.
Bericht No. 13.
De volgende prijzen mogen ten hoogste aan het publiek in rekening worden gebracht:
ZEEP: (Hiermede vervalt bericht No. 11)
A. Toiletzeep (nieuwe samenstelling) f 0,121/2 Per 75 gr.
B. Huishoudzeep f ".13 Per dubbel stuk (240 gr.)
f 0.061/2 Per stuk (120 gr.)
C. Zachte zeep verpakt f 0.38 per K.G.
onverpakt f 0.34 per K.G.
HET VRAGEN VAN HOOGERE PRIJZEN IS STRAFBAAR
Bewaar deze opgave en gebruik haar.
Nieuwe opgaven kunnen de vroegere ongeldig maken.
(Adv. Ingez. Med.)
Landdag van het N. A* F. te Rolde.
Deelnemers reizen gratis met extra-treinen.
•s-GRAVENHAGE, 2 Juli. De persdienst van het
N.A.F. meldt, dat a.s. Zaterdag 5 Juli te Rolde bij
Assen een groote landelijke bijeenkomst wordt ge
houden van boeren en andere bij de voedselvoorzie
ning betrokkenen, waar besproken zal worden de
vraag: „Bolsjewisme of boerenorde?" Om zooveel
mogelijk Nederlanders gelegenheid te geven getuige
nis af te leggen van den wil, dat ons volk in het
nieuwe Europa zijn plaats wenscht te behouden zijn
extra-treinen uit alle deelen van het land ingelegd.
Deze treinen vervoeren de landdagbezoekers gratis.
De Nederlandsche boerenleider, E. J. Roskam Hzn.,
zal o.m. het woord voeren en men mag verwachten
dat belangrijke mededeelingen omtrent het beleid in
den landbouw en de voedselvoorziening gedaan wor
den.
Afbetalingsmagazijn beboet.
Wegens prijsverhooging.
's-GRAVENHAGE, 2 Juli. Een N.V. te 's-Graven-
hage, welke ook in eenige andere steden afbetalings
magazijnen exploiteert, had omstreeks Juni 1940 ver
schillende goederen uit ouden voorraad met ongeveer
10°/o in prijs verhoogd. Daarna had men in Januari en
Februari 1941 van enkele artikelen opnieuw den prijs
verhoogd. Vooral tapijten, kleeden en dekens werden
duurder verkocht dan vóór 10 Mei 1940.
Volgens de verklaringen van den directeur, van B.,
was de bedoeling van deze prijsverhoogingen een
extra-risico-premie te verkrijgen. Het debiteuren
risico zou onder de huidige omstandigheden voor een
afbetalingsmagazijn aanmerkelijk grooter zijn gewor
den. De inspecteur voor de prijsbeheersching te
's-Gravenhage stelde hier tegenover, dat elke prijs
verhooging op een wettelijken maatregel moet steu
nen of de goedkeuring van een bevoegde instantie
behoeft. Daar een dergelijke toestemming hier ont
brak. had er een overtreding van de prijzenbeschik-
king 1940 plaats gehad.
De accountantsdienst van het departement van han
del, nijverheid en scheepvaart becijferde de gemaakte
extra-winst en hiermede rekening houdend, legde de
inspecteur voor de prijsbeheersching de N.V. een
boete van f 4.500 op.
INVAL IN EEN SPEELGELEGENHEID
Reeds eenige dagen had de politie van het bu
reau Leidscheplein te Amsterdam extra het oog ge
houden op een perceel in de Marnixstraat, onder
vermoeden, dat daar een speelgelegenheid zou zijn
gevestigd. Woensdagmiddag achtte zij het oogen-
blik gekomen haar slag te slaan. Onder leiding van
een inspecteur drongen een aantal manschappen
naar binnen, waar men 10 menschen met kaarten
bezig vond, waarbij om tamelijk groote bedragen
gespeeld word. Onder de aanwezigen bevonden zich
verschillende personen, die de politie in soortgelijke
gelegenheden eerder had aangetroffen. Allen wer
den naar het bureau Leidscheplein gebracht en na
verhoord te zijn weer op vrije voeten gesteld.
HET PENSIOENFONDS VAN DE SPOORWEGEN.
De secretaris-generaal van Waterstaat heeft be
paald, dat het Rijk ter aanzuivering van het tekort
in het Spoorwegpensioenfonds gedurende 50 jaar een
bedrag van f 16.296.000 jaarlijks in dat fonds zal stor
ten.
Het collegegeld voor het studiejaar
1941/1942.
In sommige gevallen kan met een schuld
bekentenis worden volstaan.
De secretaris-generaal van het departement van
opvoeding, wetenschap en cultuurbescherming
maakt in de Woensdagavond verschenen Staats
courant bekend:
Zij die voornemens zijn zich voor het studiejaar
1941 /*42 te laten inschrijven voor het bijwonen van
volledig onderwijs der hoogleeraren en andere do
centen aan de rijksuniversiteiten of de Technische
Hoogeschool kunnen, indien zij door de tegenwoor
dige buitengewone omstandigheden niet in staat
zijn het voor dat studiejaar verschuldigd college
geld te betalen, volstaan met afgifte van een schuld
bekentenis ter grootte van het verschuldigd bedrag,
onder voorwaarde:
1) Voor hen, die zich voor het eerst laten in
schrijven, dat zij op het examen, dat hun toegang
verschaft tot het afleggen van examens aan de rijks
universiteiten of de Technische Hoogeschool, als
gemiddeld cijfer 7 hebben behaald. Buiten de hier
voor benoodigde gegevens dienen zij curatoren in
zage te verschaffen van het aanslagbiljet naar
inkomen en vermogen 1940/'41 van hen zelf en/of
van hun ouders;
2) voor hen, die hun reeds aangevangen stu
die in het studiejaar 1941/'42 wenschen voort te
zetten, dat hun ijver en aanleg door curatoren, ge
hoord de betrokken faculteit of afdeeling, over de
jaren, dat zij ingeschreven zijn geweest, „ruim
voldoende" wordt geacht. Voorts dienen zij cura
toren inzage te verschaffen van de aanslagbiljetten
naar inkomen en vermogen van hun zelf en/of van
hun ouders over de jaren, dat zij ingeschreven zijn
geweest (en van een afschrift van de aangifte voor
de inkomsten- en vermogensbelasting 1940 '41).
De vorm van de hierboven bedoelde akte van
schuld bekentenis wordt vastgesteld door den
secretaris-generaal van het departement van op
voeding, wetenschap en cultuurbescherming.
Voorts bevat de Staatscourant een beschikking
van denzelfden secretaris-generaal, welke aldus
luidt:
Art. 1. 1) Het ingevolge artikel 3 van het be
sluit van 7 Augustus 1940 (Verordeningenblad stuk
23 van 29 Augustus 1940, no. 116) voor het cur
susjaar 1941 /'42 verschuldigd collegegeld kan in
twee gelijke termijnen betaald worden. 2) Uit het
door den rector-magnificus af te geven bewijs van
inschrijving moet blijken of in termijnen wordt
betaald. 3) Bij betaling in termijnen geeft het be
wijs van inschrijving slechts tot 1 Februari 1942
recht op toegang tot alle lessen, alsmede tot alle
inrichtingen en verzamelingen der rijksuniversitei
ten en der Technische Hoogeschool, behoudens het
bepaalde bij het tweede lid van de artikelen 36, 69,
83 en 117 der Hoogeronderwijswet. Ten einde aan
het bewijs van inschrijving zoodanig recht te ont-
leenen voor het overblijvend deel van het cursus
jaar 1941/'42. moet op het bewijs van inschrijving
door den rector-magnificus zijn aangeteekend, dat
ook de tweede termijn betaald is. 4) De rector-
magnificus gaat tot de bij het voorgaand lid be
doelde aanteekening niet. over dan nadat hem het
bewijs is getoond, dat de tweede tei'mijn betaald is.
Art. 2. De beschikking treedt in werking op
den dag van haar plaatsing in de Nederlandsche
staatscourant.
10)
door
THEA BLOEMERS.
„Ja zeker". Constance sprak op verontwaardigen-
den toon. „Ik vond je manier van doen vanmiddag
verre van behoorlijk en als zooiets weer gebeurt zal
lk je ontslan".
Jet zweg, doch Constance voelde hoe haar hand
beefde. Toen zei het meisje nederig: „Ik hoop dat
u het mij vergeven wilt, juffrouw. Als u mij ont
slaat kan ik geen goede getuigen krijgen en ik ver
dien een goed loon enenik heb het geld
op het oogenblik hard noodig".
„O ja?", vroeg Constance onverschillig.
„Het is niet voor mezelf", ging Jet voort. „Familie
leden van mij zijn in moeilijkheden; ik zou ze graag
willen helpen als ik kon".
„Dat zal je wel moeilijk vallen, he"."' Constances
stem klonk wat vriendelijker.
„Ik was eerlijk gezegd van plan er eens met u
over te spreken, juffrouw", antwoordde het meisje,
„en uw hulp te vragen voor die menschen. Ik heb
het. eigenlijk niet goed gedurfd tot nu toe. Ik heb
genoeg dames gekend die een meisje niet wilden
houden, omdat ze om hulp voor familie aanklopte".
„Je hoeft heelemaal niet bang te zijn om mij in
vertrouwen te nemen, hoor!"
„Aldus aangemoedigd, begon Jet: „Nu juffrouw,
het meisje dat. met u naar Rieseloo gereisd is, weet
u wel. en dat vreesdijke ongeluk gehad heeft,
was mijn nichtje".
Ze keek Constance in spanning aan terwijl ze
sprak, om te zien wat voor indruk haar sensationeele
mededeeling zou maken.
„O ja. Wat vreemd!", antwoordde Constance vaag.
„Jouw nichtje?" herhaalde zc.
„Ja juffrouw. Ze was de dochter van Willem Ver
kerk.'dat was een zoon van den ouden Jeremia
Verkerk; hij is als jongen van huis geloopen, omdat
hij 2ich ver boven zijn familie verheven voelde en
nu is hij niet lang geleden gestorven. Ik ben de
dochter van een anderen zoon van Jeremia, die ge
dood is bij een ongeluk in de spinnerij, toen mijn
broer Chris en ik nog klein waren, dus het veronge
lukte meisje en ik waren volle nichten van elkaar,
hoewel Corrie, haar zuster, die overgekomen Is om
het lichaam te herkennen, beweerde dat het slacht
offer haar zuster niet is".
„Zoo! Wie was het dan?" Constance was bleek
geworden toen ze die vraag deed.
„Dat zou ik u niet kunnen zeggen", antwoordde
Jet. „Maar ik voor mij ben vast overtuigd dat het
mijn nichtje Nora was. Het eenige wat ik weet is.
dat een oude man. Gerrit Elders, kwam vertellen
dat het slachtoffer zijn dochter Jansje was. die uit
het krankzinnigengesticht ontsnapt en niet terugge
vonden was. Maar als dat zoo is moet Nora plotse
ling verdwenen zijn".
„Is dat zeker?"
„Zoo zeker als wat! Jeremia. mijn grootvader,
heeft een brief van haar moeder gehad, waarin ze
schreef, dat haar dochter niet is teruggekomen en
ook niets van zich heeft laten hooren sedert dat
ongeluk o juffrouw, wat scheelt u?"
„Niets. Ik heb den heelen avond al een beetje
hoofdpijn. Ga maar door. Wat stond er nog meer
in dien brief?"
Constance dwong zich om kalm te praten,
„Ja juffrouw". Jet keek naar Constance met een
raadselachtigen blik Toen vervolgde ze: „Mijn
tante smeekte mijn grootvader om hulp. Mijn
nichtje was, toen het ongehik gebeurde, ook op weg
hier naar toe geweest om grootvader om hulp te
vragen, want mijn overleden oom had zijn zaken
in epn heel slechten toestand achter gelaten. Tante
smeekte en bad om haar 750 gulden te sturen, om
dat al haar hebben en houden verkocht zou moe
ten worden voor huurschuld. Ze zou het dan ge
leidelijk terug betalen".
,.750 gulden' 750 gulden! Dat is een heeleboel
geld' Zou dat niet een beetje overdreven zijn en
zou ze het niet met een beetje minder af kunnen?"
„Mijn tante schreef van niet. Maar wij zijn arme
menschen en kunnen zooveel niet opbrengen. Als
u niets meer noodig hebt, juffrouw, kan ik zeker
wel gaan?"
„Neen. Wacht eens". Constance ging in een neer
slachtige houding in een gemakkelijken stoel zitten.
Ze leefde het leven van een rijk meisje en had al
les wat ze maar verlangen kon, maar wat ze aan
constanten bezat, mocht geen naam hebben. Me
vrouw van Zuylen had er echter meer dan eens op
gezinspeeld, dat, als zij sterk genoeg was, haar
grootvader zakelijke aangelegenheden met haar te
bespreken zou hebben en dat zij dan zou hooren
hoe het met haar finaneieele omstandigheden stond.
750 gulden! Het was een heele som. maar voor
iemand in Constance's positie geen bedrag, waar
niet aan te komen was! Zij moest het hebben, ze
wist wel dat dit bedrag de redding van haar moe
der en haar broers en zusters beteekende; ze was
immers voor dat doel op reis gegaan naar den
ouden Jeremia. Maar wat kon ze doen? Ze kon
toch niet direct zoo'n groot bedrag aan mijnheer
van Zuylen vragen! Wat voor motief zou ze moeten
opgeven? Toch speelde ze hiervoor haar vernede
rende en gevaarlijke rol en nu ze haar ziel verkocht
had voor geld. moest ze dat geld hebben ook
Jet wierp steelsche blikken naar haar en vroeg
zich af wat er wel in het meisje zou omgaan.
„Je kunt wel gaan", zei Constance eindelijk. „Ik
heb je vanavond niet meer noodig. Wat ik zeggen
wil", voegde ze er aan toe, alsof cr plotseling een
gedachte bij haar opkwam, „als ik binnenkort met
mijn grootvader de regeling van mijn zaken be
sproken heb, kan ik misschien wel wat doen voor
die familieleden van je. Ik zal je wel waarschuwen
als hef zoover is".
„Daar ben ik u heel dankbaar voor, juffrouw",
zei Jet. „Maar ik hoop dat u mij niet onbeschei
den vindt als ik zeg. dat met minder dan 750 gul
den mijn tante niet is geholpen".
„Het is een heel bedrag", zei Constance ernstig.
„Dat is het zeker. En wat het ergste is. als ze
niet gauw geholpen worden, wordt alles wat ze
hebben, verkocht. De deurwaarder schijnt ze al
achter de vodden te zitten".
En na haar meesteres goedennacht gewenscht te
hebben, ging Jet de kamer uit en deed de deur
achter zich dicht.
„Verkocht!" hijgde het meisje toen ze alleen
was. „Is het al zóóver? Ik had er geen idee van dat
het zoo neep! Arme moeder! En arme Corrie en
Karei! Wat zullen ze doen? En de kleintjes! O, ik
moet ze helpen! Ik moet. Voor hèn ben ik dit ver
schrikkelijke avontuur begonnen. Moeder heeft er
geen idee van hoe arm vaders familie is. Arme
moeder!"
Het meisje begroef het gezicht, in de handen én
schreide, want ze had van kind-af altijd voor haar
moeder gestreden, misschien wel eens met ver
keerde middelen, maar altijd uit de volheid van een
liefdevol hart.
..Als ik haar niet helpen kan", zei ze tegen zich
zelf. „geef ik de brui er aan, dan loop ik hier weg
en ga rechtstreeks naar huis. Maar daarmee wor
den de schulden niet betaald, behalve.behalve,
als ik iets meenam. Wat? Stelen? Ze schrok van
de gedachte, die door haar hersens flitste. En toch.
■vat deed ze anders, dag in dag uit? Ze had den
naam van ren ander meisje gestolen, haar kleeren.
haar voedsel, haar geld, de liefde die voor haar
bestemd was!
Kon ze het juweelenkisje niet meenemen en er
mee naar huis teruggaan? Ze stond half van haar
stoel op, maar viel er weer in terug: ze besefte,
dat de moed daartoe haar ontbrak. Allemaal waren
ze toch zoo goed voor haar geweest, miinheer van
Zuylen. die haar als kleindochter in zijn huis had
opgenomen, mevrouw, die haar verpleegd en ver
troeteld had en tenslotte Walter, die haar de mooie
liefde gegeven had van een nobel en sterk man.
Neen. dit zou ze in geen geval doen! Zou alles
nu toch anders loopen dan ze gehoopt en verwacht
had; zou haar offer nutteloos geweest zijn en kon
ze haar moeder nu toch niet helpen?
Wat moest ze beginnen! Ze had niet den moed
om de waarheid te bekennen en evenmin de kracht
om het heerlijke nieuwe leven, dat zoo gemakkelijk
en prettig was, op te geven, vooral nu Walter er
in gekomen. Walter! Hoewel ze zijn liefde niet
wilde aanmoedigen, kon ze er toch niets aan doen,
dat zijn gevoelens weerklank gevonden hadden in
haar hart. Het was een heerlijk besef om te weten,
dat zij zooveel voor hem beteekende en met een ge
voel van dankbaarheid dacht ze aan zijn woorden
van vanavond. Hij had haar gevraagd zijn vrouw
te worden! Ze had hem niet aangenomen en niet
afgewezen. Hoe had ze hem kunnen aannemen,
terwijl ze dit dubbelhartige spel speelde? Maar
afwiizen? Neen. dat had ze evenmin gekund; neen,
dat kon ze niet., ze kon het niet!
Hoe moest alles in 's hemelsnaam eindigen?
IX.
„Ik heb ie bij me laten komen. Constance", zei
mijnheer Eduard den volgenden morgen, terwijl
het meisje tegenover hem in de studeerkamer zat,
„om ie mededeeling te doen van de wenschen van
ie oudoom. Marten van Zuylen, zooals die in zijn
testament vervat zijn. Hii laat je een aanzienlijk
vermogen na. doch er zijn bepaalde voorwaarden
aan verbonden. Je bent nu, hoop ik. flink genoeg
dat ik hierover met je kan spreken".
Het meisje keek den ouden heer gesnannen aan;
ze opende haar mond alsof ze iets wilde zeggen,
doch er kwam geen geluid. Haar hart was vol twij
fel en onrust. Ze had den heelen nacht geen oog
dicht gedaan: ze was eenvoudig bezeten van ver
langen om de 750 gulden machtig te worden, die
baar familie van den ondereang zou redden en Wal-
'prs aanzoek had haar hart in gloed gezet. Het
was dus niet te verwonderen dat ze niet had kun
nen slapen.
Mijnheer Eduard keek haar medelijdend aan.
Haar mooi gezichtje was bleek en vertrokken en er
waren donkere kringen onder de bruine oogen, die
niet zoo schitterden als anders. Om haar mond was
een pijnlijke, vermoeide trek.
„Kindlief", vervolgde hij, terwijl hij zijn hand
vriendelijk op de hare legde, „je ziet er nog ziek uit.
Voel je ip nog steeds niet heelemaal in orde?"
„O. hei gaat best, dank u", weerde het meisje
zwakjes af.
(Wordt yervolgd).