Het gesloten
voetbalseizoen
Iets over de loopbaan
van de Roode.
3
DONDERDAG 10 JULI 1941'
H A A R L E M'S' DAGBLAD
En de „plichten"
van de zomersporten
Ir. A. van Emmenes, de redacteur van de ..Sportkro
niek" heeft een hoofdartikel geschreven over de rechten
van de zomersporten. Dit naar aanleiding van een te ver
wachten „gesloten seizoen" voor voetbal. Inmiddels is
dit gesloten seizoen reeds ingegaan, zooals uit een bericht
op pag. 1 van dit blad blijkt.
Tegenover de rechten van de zomersporten stelt de
schrijver echter ook plichten. En tot die plichten rekent
hij het organiseeren van vlotte wedstrijden waar het pu
bliek even graag naar zal gaan kijken als naar een span-
nenden voetbalwedstrijd.
De „Sportkroniek" redacteur geeft toe, dat het voor
vele zomersporten inderdaad uiterst moeilijk ls haar
wedstrijden een zelfde spectaculaire karakter te verlee-
ner. als voetbal. Voetbal is gemakkelijk te volgen; zelfs
men die nooit een wedstrijd hebben gezien, weten den
eersten keer al vrij gauw waar het om begonnen is. An
dere sporten hebben het bezwaar, dat ze moeilijker te
volgen zijn. b.v. doordat de bal te klein is of de spelregels
niet eenvoudig genoeg zijn.
Zaak is evenwel, dat degenen, die zomersporten orga-
nisceren, moeten trachten dat zoo goed mogelijk te doen.
waarbij zij dan speciaal op de belangen van het publiek
hebben te letten.
Vooral de athletiekwedstrijden zijn volgens den schrij
ver dikwijls veel te saai. Er worden te veel onbelangrijke
nummers gegeven, men weet te weinig wat er te doen is
en er zit meestal geen gang in. Het accent moet veel
meer op werkelijk spectaculaire nummers gelegd wor
den: sprint en estafette ..doen" het altijd, evenals een span
nende loop op den middenafstand, desnoods zelfs op den
langen afstand, maar de hoofdzaak moet zijn- vlot af
werken. zoodat het publiek steeds wat ziet. In dit opzicht
ontbreekt er hier te lande nog veel. zoo niet alles aan en
op zoo'n manier trekt men het groote publiek nooit, ook
niet als er toevallig eens wel werkelijk belangwekkende
en vlotte wedstrijden zouden zijn. Weliswaar is het
Nederlandsche publiek over het algemeen niet athletiek-
geztnd en dat mag mogelijk worden toegeschreven
aan het feit. dat er aan de sportieve opvoeding hier *e
lande nog een en ander ontbreekt, doch de juiste op
voeding moet in eerste instantie van de sport zelf komen.
Ook de wielersport zooals die thans wordt beoefend
kan in de oogen van den schrijver geen genade vinden.
Hij herinnert aan de tijden toen Linart en Storm hun be
faamde stayersduels streden en al was er dan wat „jeu
bij. zoo schrijft hij. een feit is dat de wielerbaan toen
kans zag tienduizenden sportliefhebbers te trekken.
Ir. van Emmenes is voorts van meening dat cricket wel
nooit de groote massa zal trekken, terwijl hij honkbal
wat dit betreft een betere toekomst voorspelt.
Uit zijn geheele betoog blijkt duidelijk, en wie had het
anders kunnen verwachten, dat hij zijn hart geheel aan
voetbal heeft verpand. In een van zijn aardige cursiefjes
elders in hetzelfde nummer zegt hij: want dat is 'n feit:
zoolang den Nederlandschen voetballer het voetballen
niet verboden wordt, zal hij blijven voetballen.... tot de
dood er op volgt
Dit laatste mag dan schertsenderwijs bedoeld zijn, er
blijkt wel duidelijk uit, dat de schrijver nu eenmaal voet
bal als de populaire sport bij uitnemendheid beschouwt
en de andere sporten geenszins een kwaad hart toedraagt
doch in ieder geval niet die beteekenis toekent die het
voetbalspel heeft. In zeker opzicht heeft hij hierin vol
komen gelijk. Er is nog steeds geen sport in ons land, die
zich wat populairiteit betreft, met voetbal kan meten
Maar aan den anderen kant gaat ir. van Emmenes naar
mijn meening toch van een verkeerd beginsel uit. Indien
er een gesloten seizoen voor voetbal komt en laten we
direct vaststellen, dat er hoognoodig maatregelen moeten
worden genomen om het spelen van promotie- en degra
datiewedstrijden in tropische temperaturen te voorko
men, ook dat is tenslotte geen propaganda voor sport
dan is dat in de eerste plaats in het belang van de voet
ballers zelf en daarom ls het verkeerd het te doen voor
komen als of de zomersporten daardoor nu extra plichten
hebben gekregen. Daarbij komt nog dat men bij sport
niet allereerst moet letten op de belangen van het
publiek maar op die van de sportbeoefenaren zelf. Verder
zal iedereen die het wel met de Nederlandsche sport meent
moeten bedenken dat het er niet alleen om gaat of een
bepaalde tak van sport floreert maar wel of de sport in
haar geheel tot grooteren bloei komt. Met het oog op
de lichamelijke opvoeding zal men daarbij vooral reke
ning moeten houden met een sport als b.v. athletlek. Als
men nagaat hoe populair athletiek in Zweden is terwijl
ook voetbal in dat land waar men toch twee gesloten
voetbalperioden kent een vlucht heeft genomen, die
zeker niet minder groot is dan in ons land, dan wil het
ons voorkomen dat men tusschen de zomer- en de winter
sporten geen al te groote tegenstellingen moet gaan
maken. Alles op zijn tijd. zeiden onze voorouders reeds
en dat geldt ook hier Wil men echter over plichten
spreker dan zal allereerst den eisch moeten worden gesteld,
dat elke tak van sport er toe zal moeten bijdragen
de lichamelijke conditie van haar beoefenaren te verbete
ren. In de eerste plaats blijft het tenslotte gaan om de
beoefenaren van de sport zelf en dan pas komt het pu
bliek. En ook hierin behoeft geen antithese te schuilen
want als een bepaalde sport goed beoefend wordt dan is
ze van zelf voor het publiek aantrekkelijk. De rechten
en plichten van de zomer- en de wintersporten mogen
n*t gemeten worden naar de waarde die zij voor het
publiek hebben doch naar hun beteekenis voor de volks
gezondheid en de volkskracht. Nogmaals: hel publiek
komt daarbij op de tweede plaats.
Honkbal
NEGENTALLEN VAN MIDDELBARE SCHOLEN.
Woensdagmiddag werd in het Noorder Sportpark de
eerste ronde van de wedstrijden voor negentallen van
Middelbare Scholen gespeeld-
Achtereenvolgens waren de uitslagen:
2de H. B. S. B IV: 0 6 20 - 26
Kennemer Lyceum: 3 9 0 12
H. B. S. A UI: 10 1-2
2de H. B. S. B n: 3 6 4 - 13
H. B. S. A n: 10 13-5
2de H. B. S. B I: 1 2 4 2 -9
De wedstrijd Gymnasium—2de H. B. S. B III werd uit
gesteld tot Vrijdagmiddag 4 uur
Laivntennis
Het Groenendaal-tournool.
Regelmatig wordt het tournooi te Groenendaal gespeeld
•n Iedere avond valt er nu te genieten in deze heerlijke
omgeving van de prachtige zomeravonden en fraaie
tennlspartijen. Tot een der interessantste partijen be
hoorde Woensdagavond het heerendubbelspel van W. G.
t«n "Houte de Lange en W. Bitter tegen de junioren
combinatie van Ch. de Beaufort en P. Helderman. Wel Is
waar verloren zij met 26, 06, maar In de partij zelf
werd fel gestreden.
De uitslagen lulden:
Heerenenkelspel, eerste ronde- Dr W. v. d. Linde—R.
Feenstra 8—6, 6—2; H. Blom—W. H. Andre de la Porie
g_7_ 8—6. 8—6; R. Mutsaerts—S. Hlemstra 26, 6—3, 6—3
Tweede ronde: II. Busselman—J. Beynes 6—3. 7—5.
Damescnkelspel, voorronde- mevr. Soutendijk mej. H.
de Bruyn 6—3. 6—2; mej. N. Henning—mevr. G. van Buu-
ren 6—3, 6—1.
Gemengddubhelspel. eerste ronde: mej. G. vfl Roon en
J. Kuyten—mevr. v. d. Veer en G. Bakker Jr. 4—6. 6—2.
7-5; mej. B. Scholten en W. J. C. Olivier—mej. J. Bagnay
en K. Sernee 6—0, 6—2; Jkvr. R. v. d. Poll en H. Saar-
foerg—mevr. j. Knoop en Mledema 6—1, 63.
Heerendubbelspel, eerste ronde: H. Saarberg en W. L.
Beynes—J Knoop en Miedema 64. 2—6. 64; J. L. Ver-
wey en F Wlldeboer Jr.—Chr. Kuyper en Th. Dantuma
62, 6—1; w. v. Bellen en P. Dlckmann—P. Bar.
Ittersum en N. N. w.o.
Tweede ronde: G. Hooyen en C. Borgerding—F. Kramer
en I. Victor i> -€. 6—1. "—5; W. G ten Houte de Lange en
W Bitter—Ch. de Beaufort en P. Helderman 6—2. 60.
Damcsenkelspel Juniores, eerste ronde: mej. L. Posthu
mus Meljjesmej. J. Wolterbeek 61. 62; mej. K. Goe-
tjngJgvr. v. Valklng van Lennep 64, 6—1; mej.
Alois—mej. N. Roorda 6—1, 6L,
Kanosport
Wedstrijden op het Noorder Buiten
Spaarne.
Op Zondag 20 Juli vinden op het Noorder Buiten
Spaarne nationale kanowedstrijden plaats, welke georgani
seerd worden door de Haarlemsche Kano Vereeniglng.
Indien de voorteekenen niet bedriegen zal er dien dag
i spanning geen gebrek zijn en kan er van goede kano
sport genoten worden.
Reeds om 11 uur vindt de eerste start plaats terwijl de
wedstrijden omstreeks 5 uur geëindigd zijn.
V- V O*
Boksen
Bokswedstrijden te Haarlem
uitgesteld.
Op instigatie van het Departement van Cultuurbe
scherming, Opvoeding en Onderwijs en na overleg met
den voorzitter van den Nederlandschen Boksbond, den heer
G. v. d. Werff Jr. is besloten, de bokswedstrijden, die 23
Juli te Haarlem zouden worden gehouden tot 18 Septem
ber uit te stellen.
Op een terrein aan den Zeeweg naast de Waterleiding in Bloemendaal is men
vandaag begonnen met het maken van houtskool. Onder leiding van den heer
A. M. Wegdam, uit Ttventhc, een van de weinige houtskoolmakers die Neder
land nog rijk is. worden de mijten zorgvuldig opgebouwd. Nauwlettend moet
daarbij worden toegezien dat er nog overal lucht kan doordringen. Tenslotte
wordt de mijt losjes met plaggen bedekt.
(Foto De Haas)
„De H. A. V. „Haarlem" won den P. H.-beker niet
Zondag J.I., maar in den afgeloopen winter, toen onze
athleten zich des Zondagsmorgens In de omgeving
van het Brouwerskolkje onder de deskundige leiding
van de heeren J Hnt, A. Klaasse e.a. trainden voor
het komende seizoen!"
Met deze woorden sprak de heer Van der Mey, de
energieke voorzitter van de II. A. V. het team toe,
dat Zondag J.l. een zoo fraaie puntenoverwinning
boekte en voor een Jaar beslag legde op de athletiek-
trofée.
De groote H. A. V. familie was namelijk weer present
op het „Haarlem"-terrein voor de laatste training voor
de Zondag a.s. te houden nationale wedstrijden, waarop de
bloem van de Nederlandsche athleten zal starten.
Onze belangstelling ging ln het bijzonder uit naar De
Roode. die in korten tijd tot de prominenten behoorde,
doch zich nu plotseling op het aller eerste plan heeft ge
plaatst door zijn fraaie overwinning op De Ruyter.
Na de training De Roode oefent niet alleen zichzelf,
maar leidt ook eenige clubgenooten tot goede 400- en 800
M. loopers op! hebben wij met den sympathieken
Zandvoorter een praatje gemaakt. De Roode is een van
de weinige athleten. die in één jaar B-klasser op 1000 M..
400- en 800 M. hardloopen en in één jaar A-klasser op 400-
ti 800 M. zijn geworden!
Het is nog maar kort geleden, dat de heer Pagée te
Zandvoort in zijn U. L. O.-leerling De Roode een athleet
iet aanleg ontdekte en hem na de C. C. S. A.-wedstrijden
anraadde de athletiek te beoefenen.
De Roode volgde dezen raad op, nam voor de aardigheid
aan wedstrijden van het N. G. V. deel enwon de 400
M. ln 56 sec.
„Toen ontdekte ik mijn nummer", vertelt ons De Roode.
,ik werd lid van de H. A. V., volgde de wintertraining in
1939 en boekte op de 400 M. en 800 M. in de B-klasse in het
daarop volgende seizoen zooveel successen, dat ik nog
het zelfde jaar A-klasser werd berekend naar tijds
limieten op de 400 800 en 1500 M
Het was nog ln 1939. dat De Roode zijn eerste ontmoeting
met De Ruyter had. Laatstgenoemde zegevierde en ves
tigde zelfs een nieuw record op de 1000 M-, maar de Haar
lemmer was tweede en wel zoo. dat hij een nieuw club-
recqrd vestigde, dat Juist eenige weken geleden ver
beterd is.
Bij de Nederlandsche kampioenschappen ln 1940 was D<
Roode wederom goed in vorm, doch wederom moest hij
in De Ruyter zijn meerdere erkennen. Bij afwezigheid van
De Ruyter won de Haarlemmer de 1000 M. bij „Te Werve'
en wel in een beteren tijd, dan De Ruyter voor zijn kam
pioenschap noteerde.
Op de 800 M. kwam De Roode 25 Mei j.l. voor het eerst
beneden de twee minuten. Hij was daarmede niet slechts
de vierde Haarlemmer, die in de H. A. V. geschiedenis
dezen afstand binnen de twee minuten heeft geloopen
A. Paulen, Hoogerwerff en Takkema waren hem daar
in voorgegaan doch heeft Zondag J.l. tevens kans gezien
het oude clubrecord van Hoogerwerff op de 1500 M. terug
te brengen van 4 min. 8.6 sec. tot 4 min. 6.3 sec
Een van de grootste attracties van het athletiekpro-
gramma, dat de H. A. V. Zondagmiddag a.s. den liefheb
bers aanbiedt, is wel de krachtmeting op de 1500 M., te-
r. waar behalve de groote rivalen De Ruyter en Dc
Roode, ook de achttienjarige Slijkhuys en de sterke
,Trekvogel"-looper De Bruyn, respectievelijk met voor
giften van 25 M. en 15 M. zullen
Het succes van
„Haarlem" heeft ook
propagandistische waarde
De vorderingen van onze athleten
Cricket
Negen wickets in één innings.
Thans ook A. v. d. Bergh op de eerelijst.
Het komt niet dikwijls voor, dat een bowler in één
Innnigs negen wickets op zijn naam weet te brengen en lr
totaal ls dat ln ons land in competitie- of bekerwedstrij
den gedurende de laatste vijftig Jaar slechts 36 keer ge
beurd. Thans is het Zondag jJ. tegen Sparta te'Rotterdam
ook aan Aad van den Bergh. Haarlem's meest constanten
en succesvollen bowler, gelukt en deze enthousiaste
cricketer zal op dit wapenfeit terecht' niet weinig trotsch
zijn. Het veroveren van negen wickets beteeken» Immers
niet alleen, dat een bowler zijn vorm gedurende een
geheele innings weet te handhaven, doch tevens, dat hij
variatie genoeg beschikt om zijn tegenstanders den
na den ander door verschillende methodes te o
rompelen.
Een dergelijke prestatie, ln een eerste klasse wedstrijd
verricht, Is dus een feit van niet geringe beteekenis en
degenen onder onze lezers, die cricket beoefenen, zullen
hel met ons eens zijn, dat zulk een succes voldoende ts om
den betreffenden bowler voor het verdere gedeelte var
seizoen een verdubbeld zelfvertrouwen en enthousiasme
te geven.
De grootste Nederlandsche bowler. C. J. Posthuma
slaagde er niet minder dan acht keer on om negen wickets
in een innings te nemen, de eerste maal in 1893 (9 voor
14 tegen Achilles), de laatste keer in 1916 (9 voor 42 tegen
V. O. C.). Doch Posthuma veroverde ook eens alle tien
wicket (10 voor 51 tegen Amstel's C. C. ln 1905). een
verrichting, waarop in de afgeloopen halve eeuw slechts
vier andere spelers hebben kunnen bogen, te weten: J.
W. G. Coops (H. C. C.), A. J. NiJIand (Hercules), A. Ter-
wiel (V. O. C.). die vorig Jaar tegen H. C. C. II 10 voor 51
bowlde, en L. C. F. Wunder (H. B S.). die twee jaar ge
leden. eveneens tegen H. C. C. II. 10 voor 90 noteerde.
Behalve Posthuma en thans Van den Bergh zijn er nog
vier andere Haarlemsche cricketers, die 9 wickets In één
innings namen, n.l. W van Waveven (9 voor 2 tegen Hil
versum In 1913). Schmelnk <9 voor 26 voor Rood cn Wit
tegen V. V. V. en 9 voor 30 voor Haarlem tegen Hermes-
D V. S.), Healcy Sr. (S voor 49 tegen V. R. A.) en d<
jeugdige Abendanon (9 voor 43 tegen Rood en Wit, derhalve
in een plaatselgke ontmoeting).
Bovenstaande cijfers zijn ontleend aan den zoo juist
verschenen, almanak van den N. C. B. Deze almanak be
vat alle gegevens over eerste klasse- en internationaal
cricket van de laatste vijftig jaar. Het boekwerk, samen
gesteld door de bibliotheek- en archiefcommissie, be
staande uit de heeren Coops, Kleefstra, W. H. R.
Manen en Ruychaver, ls op alle cricketterreinen verkrijg
baar. benevens bij Drs. B. Kleefstra. Delftlaan 239
Haarlem.
Laatstgenoemde heeft met de uitwerking en het compo
necren van de belangwekkende statistieken den dank dei
beoefenaren en liefhebbers van het spel. voor wie dit boek
feitelijk onmisbaar ls. dubbel en dwars verdiend. Het ts
het resultaat van onvermoeid speuren en nauwgezetten
arbeid, die zeer veel toewijding en tijd heeft gevergd.
Voor de elfde maal in haar geschiedenis heeft de H. A.
V. „Haarlem" het clubkampioenschap van Nederland en
den daaraan verboonden P. H. beker veroverd en dit ls
het bestuur, den trainer en de athleten de kroon op
het werk van de laatste acht maanden. De conditie
training gedurende den winter en de daarop aansluitende
voorbereiding voor het wedstrijdseizoen heeft niet nage
laten, vruchten af te werpen en wederom is gebleken,
dat deze vereeniging tot de voornaamste en krachtigste
bolwerken van de nationale athletiek-beoefening behoort.
Natuurlijk gaat er van zulk een succes een groote pro
pagandistische waarde uit. maar belangrijker in dit op
zicht zijn en blijven toch de onverflauwde pogingen var
de heeren W. Duiker c.s. om de athletiek in Haarlem en
omstreken populair te maken. Dat die pogingen niet zonder
resultaat worden ondernomen werd nog onlangs bij den
Boschloop bewezen, toen ongeveer 150 nieuwelingen in
de D klasse van de partij waren. Deze „vogels van diverse
pluimage" voetballers, wielrenners, turners, enz.
streden met graot enthousiasme om een zoo oged moge
lijke plaats in de eind klasseering te behalen en het is van
de organisatie-commissie goed gezien om de best geslaag
den voor hun prestatie te beloonen. Tot dat doel
tegelijkertijd om hun daadwerkelijke belangstelling voor
de athletiek door practische ervaring aan te wakkeren
werden de 40 eerst aankomenden uitgenoodigd ter gele
genheid van de Zondag a.s. aan den Schoterweg te houden
athlettek-meeting in een speciale race over 2 kilometer
om het kampioenschap der Haarlemsche nieuwelingen te
starten. Ongetwijfeld zullen velen van hen thans willen
trachten om de in Den Hout opgedane lessen in tactiek
regeling van snelheid, positie kiezen en verdeeling van
krachten uit te buiten en zoodoende kun kansen te
•beteren. En dan kan het niet anders, of de aldus be
haalde vooruitgang zal er toe lelden, dat zij zich onder
de geregelde athletlek-beoefenaren scharen.
Hoe staat het intusschen met de verrichtingen der kop
stukken in de Nederlandshce athletiekwereld? De sprint
is nog steeds ons sterkste nummer en hierin kunnen we
ons met de beste internationale -krachten meten, zooals
trouwens bij de Olympische Spelen te Berlijn duidelijk
werd bewezen. Op de andere onderdeelen worden welis-
r gestadig vorderingen gemaakt, maar de prestaties
vooral in de technische nummers blijven toch hog be
trekkelijk ver onder het Internationale peil.
Daarom ls het wel eens interessant om een vergelijking
te maken tusschen de prestaties der Olympische kam
pioenen van Amsterdam en die der winnaars van de
diverse nummers voor den Prins Hendrik-beker. Sedert
eerstgenoemde gebeurtenis zijn alweer dertien jaar ver
vlogen en sindsdien zijn ook verschillende records niet
onbelangrijk verbeterd, maar daar staat tegenovi
de wedstrijden van Amsterdam onder dezelfde atmosfe
rische condities plaats hadden als de meeting van Zondag
j.l. in de Maasstad. Hier volgen dus de cijfers van 1928
met tusschen haakjes daarachter die van eenige dagen
geleden te Rotterdam.
100 Meter: Williams, Canada, in 10 4/5 sec. (Osendarp
10 3/5).
Meter: Barbutti. Amberika, in 47 4/5 sec. (Bakels
51 1/5).
800 Meter: Douglas Lowe. Engeland, In 1 min. 514/5
sec. (Bouman 2 min. 1 3/5).
110 Meter horden: Atkinson, Zuld-Afrika, in 14 4/5 sec.
(W. Kaan 15 4/5).
4 x 100 Meter estafette: Amerika ln 41 sec. (Vlug en
Lenig in 43 3/5).
4 x 400 Meter estafette: Amerika in 3 min. 14 1/5 sec.
wereldrecord (A. A. C. 3 min. 30 2/5).
1500 Meter: Larva, Finland, in 3 min. 531/5 sec. (De
Roode 4 min. 6 3/10).
5000 Meter: Rltola, Finland, in 14 min. 38 sec. (Bakker
16 min. 10 3/5)
Discuswerpen: Houser, Amerika, 47.32 M. (Brasser
44.86 M.).
Speerwerpen: Lundquist. Zweden, 66.60 M. Olymp.
record (Brasser 55.40 M.).
KogelstootenKuck, Amerika, 15.87 M. (De Bruyn
13.68 M.).
Hoogspringen: King, Amerika, 1.94 M. (Carlier 1.80 M.).
Verspringen: Ham, Amerika, 7.73 M. Olymp. record
(Houtman 6.90 M.).
Polshoogspringen: Cara, Amerika, 4.20 M. Olymp. record
(Lamoree 3.70 M.).
Men ziet dus, dat onze landgenooten nog heel wat vor
deringen moeten maken om de Olympische topprestaties
van dertien jaar geleden te evenaren, al moet men bij het
vergelijken van bovenstaande cijfers bedenken, dat de
estafette-ploeg der Trekvogels Zondag J.l. door een'ver
wonding van een der loopers tijdens de race voor de
overwinning en een snelleesn tijd dan de eerst-aankomen-
de ploeg werd uitgeschakeld.
Voorts is het merkwaardig genoeg om in herinnering
te brengen, dat de Poolsche mejuffrouw Konopacka bij
het discuswerpen voor dames in 1928 niet minder dan
39.17 M. (wereldrecord) wierp, dat is slechts 51/2 meter
onder den Zondag J.l. door Brasser bereikte afstand.
Maar mej. Konapacka was dan ook een mannetjesputter.
De bouw van drie scholen voor
G. L. O. te Haarlem
In het officieel orgaan van de Vereeniging van
directeuren van Gemeentewerken, Openbare Werken,
Bouw en Woningtoezicht en Woningdienst van deze
week komt een uitvoerig geïllustreerd artikel over
den bouw van drie scholen voor G.L.O. te Haarlem
door Ir. G. Friedhoff, hoofdingenieur van Openbare
Werken te Haarlem, voor.
Aan dit artikel is het volgende ontleend:
In Haarlem moesten kort na elkaar drie lagere
scholen worden gebouwd van ongeveer gelijke be
stemming en grootte. Een school voor G.L.O. in het
Noorden van de gemeente, bevattende 6 lokalen met
gymnastieklokaal, een school in het Zuiden van de
gemeente waarin 7 lokalen met gymnastieklokaal
werden gevraagd, en tenslotte een 7-klassige school
met gymnastieklokaal in het Westen van de Ge
meente.
De eerste school ligt in éen nieuwe wijk, waarin
de speculatiebouw met massa-woningen welig tiert.
Tusschen deze geiijksoorithge, weinig variatie bie
dende woningblokken is een plein gespaard, achter
de plaats waaraan de school reeds geprojecteerd was.
Het plein ligt aan de Zuidzijde van de school en dient
voor speelplaats van de schooljeugd zoowel als voor
de kinderen der omwonenden. In deze wijk is de J. P.
Coenschool benut om een frissche en pittige noot
tusschen de monotone bebouwing te voegen.
Geheel anders was de situatie in het Zuiden, waar
in een villawijk van omstreeks 1880 een villa met een
vrij grooten tuin met fraai opgaand geboomte voor
de school was bestemd. Geruimen tijd geleden was
dit gebouw door de gemeente gekocht ten behoeve
van een bijzondere school. Voor een gemeenteschool
was het huis ongeschikt. Hoewel het technisch nog
volkomen gaaf was en architectonisch zeer goed was
verzorgd is na ampel overleg besloten het gebouw te
sloopen en een geheel aan de huidige eischen beant
woordende school ter plaatse te stichten. De buurt
bewoners maakten bezwaren tegen deze plannen en
vreesden een verstoring van het karakter dezer
woonwijk. Getracht is aan deze bezwaren tegemoet
te komen door aanpassing aan de beweeglijke bouw
massa's der omringende architectuur. Een gebouw
van te groote schaal zou inderdaad deze omgeving
storen.
Ten slotte was de situatie van de laatste school
weer geheel afwijkend van een der voorgaande. Het
bouwterrein is gelegen in het z.g. tuindorp aan de
Ramplaan; een woonwijk met eigen karakter waar-
■an de uitbreiding beperkt wordt en door groenge
bieden van de kernbebouwing der gemeente geschei
den wordt gehouden. Het landelijk karakter van dit
vroeger tot de gemeente Bloemendaal behoorende
gebied wordt zooveel mogelijk behouden. In eer
groenstrook langs de Brouwersvaart is de Beatrix-
school gebouwd. Er was geen dringende reden het
grondoppervlak tot een noodzakelijk minimum
beperken, terwijl het landelijk karakter van de o:
geving geen hoog gebouw kon verdragen. Daarom
een school ontworpen met alle zeven lokalen gelijk
vloers.
Over de J. P. Coenschool aan de Gijsbrecht van
Aemstelstraat zegt de schrijver: De bebouwing van de
omliggende straten is eenvoudige woningbouw, de
school vormt in deze omgeving een afwijkende massa
en domineert daardoor sterk In de geheel nieuwe wijk
maakt deze minder gebruikelijke kapvorm heelemaal
geen storenden indruk. Propaganda voor een derge
lijke oplossing wil ik echter geenszins maken. De
omstandigheden moeten er toe leiden, dat deze toege
past kan worden en een enkele maal zal het een
aangename afwisseling kunnen zijn, vooral in een
omgeving zooals hier, die door stereotypen en zuini
gen woningbouw zeer gauw aanleiding tot eentonig
heid geeft.
Boven de ramen is aan de buitenzijde een nis voor
zonneschermen aangebracht.
Het geheel is opgetrokken in geelgrijze baksteen (for
maat 1225—5,5) en afgedekt met ruberoid. De vorm
an de leslokalen maakt ruime verlichting mogelijk,
terwijl toch een zekere beslotenheid op de ooghoogte
is nagestreefd. Door dezen vorm is tevens voorkomen
dat in den gevel een soort baksteenraamwerk van
gelijke verticalen en horizontalen ontstaat wat m.i.
zelden een gunstig aspect oplevert. De kleine onder-
ramen zijn zoo geplaatst, dat de kinderen, zittend
hieruit kunnen zien; deze ramen kunnen alle open
draaien. Daarboven is vensterbank, waar plan
ten opgezet kunnen worden, de ramen hiervoor zijn
vast. Het onderwijzend personeel ziet staande
hierdoor naar buiten. De bovenramen zijn alle tui
melend. De lokalen zijn met linoleum belegd, 'de gan
gen zijn van doorgezaagde baksteenklinkers De fi
guur van J. P. Coen in het trappenhuis is van gegla
zuurde gebakken klei en door den beeldhouwer M. S.
Andriessen (Haarlem) vervaardigd.
Over den bouw van de Floraschool deelt de schrijver
mede, dat het probleem was het plaatsen van een ge
bouw van tamelijk grooten omvang, (vooral in verge
lijking met de bestaande bebouwing), met een unifor
miteit, welke in den aard van het onderwerp ligt, in
een omgeving van beweeglijke architectuur en op een
terrein met fraai houtgewas.
Er is een opmeting gemaakt van de aanwezige hoo
rnen en deze zijn alle gespaard; bij de planindee-
ling is getracht de onderdeelen zoo te groepeeren,
een gelede bouwmassa kon ontstaan, die zich
zooveel mogelijk zou aanpassen bij het levendige ka
rakter der omringende huizen.
De Wagenweg is ccn drukke verkeersader; de kin
deren gaan via het Floraplein, dat zeer rustig is, de
school in en uit.
Door medewerking van de Oudercommissie kon de
kap boven de schoollokalen worden ingericht tot een
gelegenheid voor ouderavonden en andere gemeen
schappelijke bijeenkomsten. Het zevende lokaal is in
gericht voor handenarbeid. Dc gevelsteen is roode
Rijnsteen uit een veldoven. In deze groene omgeving
staat deze genuanceerde steen bijzonder fraai. De kap
is met blauwe pannen gedekt. De lambrizeeringen in
de gangen zijn van gevelsteen, die in de kleernissen
zijn van denzelfden steen doch doorschijnend gegla
zuurd. De tuinafscheiding langs het Florapark, welke
voor alle villa's gelijk is gemaakt, is voor deze school
ook niet gewijzigd. De bestaande muur met hekwerk
is dus aangehouden.
In verband met de omgeving is deze school wat
royaler van karakter geworden dan normaal gebrui
kelijk is.
De Beatrixschool moest gebouwd worden op een
terrein aan den rand van het tuindorp aan de Ramp
laan (nabij Overvecn).
De bebouwing van het tuindorp wordt zooveel moge
lijk in een landelijke sfeer gehouden; een school wel
ke hierbij behoort, zal dus eveneens een landelijk ka
rakter moeten toonen. De normale schoolbouw in
Haarlem wordt in twee verdiepingen uitgevoerd,
d.w.z. een aantal lokalen ligt gelijkvloers en meestal
drie daarboven op de eerste verdieping.
Een dergelijk bouwwerk heeft een veel grootere
hoogte dan de tuindorpwoningen en de ligging in de
groenstrook geeft ook uit stedebouwkundige overwe
gingen geen aanleiding tot den bouw van een dominee-
rend complex. Daarom zijn alle lokaleit op den bega-
nen grond geprojecteerd
De lange lijn van 7 lokalen is door een centrale hal
onderbroken, terwijl ze ook niet in één gevellijn zijn
geplaatst. De ingang van de school mondt uit in de
centrale hal en van daaruit bereikt men de leslokalen
en het gymnastieklokaal. Dit laatste via de kleedka
mer. De mogelijkheid is opengehouden om dit gym
nastieklokaal te verhuden aan vereenigingen; het is
door de hoofdingang te bereiken zonder dat men
evenwel de school zelf behoeft te betreden.
Door afsluiting van twee deuren zijn deze twee
elementen van elkaar te scheiden. Door het groote hal-
raam heeft men een prachtig gezicht op de stad; van
het eerste voornemen hier glas in lood aan te brengen
is afgestapt en daarvoor in de plaats is op den wand
van de hal een eenvoudige decoratieve beschildering
aangebracht van de hand van den heer R. Gerbrands,
die kleur en vroolijkheid in deze ruimte geeft. Boven
dit centrale knooppunt is het gebouw hooger opge
trokken om ook in de uitwendige massawerking een
domineerende partij te verkrijgen waar de vleugels te
gen aangevoerd zijn,
De zolderruimte, welke daardoor ontstond, is voor
handarbeid geschikt gemaakt.
Voor de materiaal- en kleurkeuze is ook de lande
lijke sfeer uitgangspunt geweest. Boven het plint
van roode handvormsteen zijn de gevels crème ge
sausd; de kap is gedekt met roode verbeterde oud-
Hollandsche pannen.
Nos
geen gaslooze uren in de
groote gemeenten.
's GRAVENHAGE, 9 Juli. In verband met een
bericht in enkele ochtendbladen 'van 8 Juli be
treffende de invoering van gaslooze uren in de ge
meenten Amsterdam, Rotterdam en 's Gravenhaga
met ingang van Donderdag 10 Juli wordt het ANP
van de meestbevoegde zijde medegedeeld, dat deze
aangelegenheid tot nader order is opgeschort.
De Flamingo's aan de Spanjaards
laan.
Zaterdagmiddag spelen de Flamingo's him Jaaiiijkschen
wedstrijd tegen het vertegenwoordigend elftal van het
District Haarlem (den voormaligen H. C. B.) aan de Span
jaardslaan. Het feit, dat dit terrein niet eerder voor
cricket beschikbaar was, is de oorzaak, dat dit treffen
veel later In het seizoen plaats vindt dan in andere jaren
het geval was.
Dit kan de krachtmeting slechts ten goede komen; want
de Haarlemsche vertegenwoordigers hebben thans den
tijd en de gelegenheid gehad in hun competitie de noodlge
wedstrijd-oefening op te doen. Voor het overige is
Flamlngoploeg ditmaal gelukkig niet zoo sterk samen
gesteld, dat zij zooals vroeger meermalen gebeurde, fei
telijk een walk-over had en de ontmoeting als gevolg
daarvan elke propagandistische waarde miste. Weliswaar
beavt het elftal een aantal spelers van erkende reputatie,
maar enkelen van hen hebben dit seizoen nog slechts wei
nig of niet gespeeld. De tegenpartij heeft derhalve thans
een redelijke en sportieve kans om er inderdaad
wedstrijd van te maken.
Voor de samenstelling der elftallen verwijzen we naar
onze editie van Dinsdag j.l.
Scherpenzeel uit liaar ascli
herrezen.
Dr. Ir. Ringers stelt nieuwe woningen
in gebruik.
SCHERPENZEEL, 9 Juli. Scherpenzeel, één der
plaatsen in Nederland, welke door het oorlogsgeweld
van Mei 1940 naar verhouding het zwaarst heeft ge
leden van de 500 huizen werden er 475 beschadigd,
waarvan 80 geheel verwoest is uit haar asch her
rezen. Vandaag vierde het dorp feest. In het midden
der dorpelingen was de algemeen gemachtigde voor
den wederopbouw, dr. ir. J. A. Ringers met velen van
zijn naaste medewerkers en vele andere autoriteiten.
De feeststemming in het dorp had een zeer bijzondere
reden. Dezen dag immers werden de eerste, op de
puinhoopen van de oude, geheel nieuw opgebouwde
woningen en winkels in gebruik genomen en het was
dr. Ir. Ringers, die deze uitzonderlijke plechtigheid op
symbolische wijze verrichtte, door met een grooten
bronzen sleutel, voorzien van het wapen van Scher
penzeel. een winkelperceel op het Kerksplein te
openen.
Dr. ir. Ringers hield een korte toespraak, waarin hij
o.m. zei: In het laatste jaar ben ik vele malen hier
geweest om met de plaatselijke autoriteiten en met de
belanghebbenden besprekingen over de beste oplossing
voor de tallooze moeilijkheden, welke in verband met
den herbouw gerezen waren, te voeren. Maar u zult
begrijpen, dat ik nog nooit met zooveel animo de reis
naar deze plaats heb gemahkt als vandaag, nu wij
er getuige van zijn, hoe ons werk tot wezenlijke resul
taten heeft geleid en hoe de gedachten en besprekin
gen in daden zijn omgezet.
Spr. gaf uiting aan de hoop. dat de toekomst voor
Scherpenzeel nog veel goed moge brengen, dat het
kwade dat men in het verleden over zijn hoofd heeft
zien gaan, vergeten moge worden en dat men zich met
ongeschokt vertrouwen zal wijden aan de ontwikke
ling van deze gemeente, waarvan de stijgende wel
vaart het bewijs moge zijn van de vastberadenheid
harer bevolking.
Na deze toespraak opende dr. ir. Ringers op sym
bolische wijze het winkelpand, waarna een wandeling
door het dorp werd gemaakt en verscheidene nieuwe
en nog in aanbouw zijnde arbeiderswoningen in
oogenschouw werden genomen. Ook waren dr. ir. Rin
gers en zijn medewerkers aanwezig bij de eerste steen
legging van de nieuwe bewaarschool en van het res
taurant „De Witte Holevoet" dat aan den Westelijken
ingang van het dorp zal verrijzen. Bij deze laatste
plechtigheid vertolkte de heer van Heuven Goedhardt
den dank der gemeentenaren van Scherpenzeel jegens
den algemeen gemachtigde voor den wederopbouw en
zijn staf van zijn medewerkers voor den arbeid, welke
zij voor den zoo snellen wederopbouw van Scherpen
zeel in het algemeen en voor den steun aan de directe
slachtoffers van het oorlogsgeweld in deze gemeente
in het bijzonder hebben verricht.
De drinkfonteinen in dc Centrale Hal van de
Beatrixschool te Haarlem.
(Foto W. J. v. Borselen)
HOOFTS „SIBBEDAG".
De opvoeringen van de „Warenar" heeft een der
nazaten van P. C. Hooft, de heer G. H. C. Hooft, te
Amsterdam, een hartstochtelijk verzamelaar van do
cumenten over zijn familie, aanleiding gegeven tot
een origineel plan. Aan vijfenzeventig naamgenooten
heeft hij een uitnoodiging gestuurd, om de voor
stelling van de „Warenar", welke Zondagmiddag in
den Stadsschouwburg te Amsterdam wordt herhaald,
te tomen bijwonen. Hij heeft vóór den aanvang der
vooretelling een bijeenkomst van de dragers van den
beroemden naam georganiseerd, in de hoop daardoor
nieuwe genealogische gegevens machtig te worden.
De heer G. H. C. Hooft bezit een uitgebreide verza
meling prenten, teekeningen en boeken, welke betrek
king hebben op de geschiedenis van het geslacht
Hooft, dat van 1480 dateért. Een zekere Jan Hooft,
wonende te Westzaan, aan het havenhoofd aldaar, is
de stamvader van het geslacht.
Terigelegenheid van de opvoeringen van de „Ware
nar" Hfeeft de heer Hooft een deel van zijn curiosa
afgestaaj} aan de V.V.V., ter expositie. (A.N.P.)
OVERTREDING DISTRIBUTIEWET.
De politie te Haarlem heeft wegens overtreding
van de Distributiewet proces-verbaal opgemaakt
tegen een 18 jarigen monteur, die tarwemeel zonder
bon had gekocht. Er werd 95 KG tarwemeel in be
slag genomen.