JCuust
Nieuwe Uitgaven
AGENDA
o. v.
De Zeepboom.
Jioct Tlieums
TOBIAS
OX DER DAG 31 JUL'! 1941'
K A ARE EM'S DAGBLAD
Het hoogtepunt van den 16den Westfriezendag, welke Woensdag te Rijp werd
gehouden, was 'de uitvoering van oude dansen in Wcst-Friesch costuum op het
plein voor het mooie 17de eeuwsche raadhuis. Eén overzicht tijdens de
schaatsenrijdersdans.
(Foto Pax-Holland-De Haan c)
Zestigjarig bestaan der W. S. M.
Jhr. ir. J: Röell gehuldigd.
iGisteren vierde de N.V. Westlandsche Stoomtram-
egmaatschappij- te Loosduinen haar 60-jarig bestaan,
ivens voerde jhr. ir. J. Röell dien dag vijf en twin-
g jaar het beheer.
In een bijzondere bijeenkomst van directie, eommis-
rissen en personeel in gebouw „Varia" te Loosdui-
m zijn beide feiten herdacht.
De president-commissaris der W.S.M., jhr. mr. E. C.
van Doorn sprak een kort welkomstwoord, waar-
het woord werd gegeven aan den voorzitter der
igelingscommissie, den bedrijfsleider der W.S.M. den
ir J. Jjieneman, die zich richtte tot commissarissen
directie, namens het personeel.
Het personeel beschouwt het als een geluk tot de-
Enen te behooren, die de W.S.M. mogen dienen, waar-
dit temeer het geval is, nu de maatschappij -in de
atste jaren steeds grooter is geworden. Met eerbied
sn worden teruggedacht aan degenen dóór wier ini-
atief de W.S.M. is gesticht, tot de ontwikkeling
aarvan commissarissen en directeur belangrijk heb-
in bijgedragen.
Namens het personeel bood de heer Bieneman een
kunstsmeedwerk gevatte klok aan, die boven den
gang van het hoofdkantoor zal worden geplaatst.
De president-commiSSaris, jhr. mr. E. C. U. van
oorn, herinnerde in zijn rede aan de oprichting en
itwikkeling der W.S.M.
Omstreeks 1921 begon voor de W.S.M. een zware
rijd tegen de concurrentie dér autobussen, waarbij
ir. Röell met het voorstel kwam, dat de W.S.M. zelf
Is autobus-exploitante zou optreden. De feiten heb-
En uitgewezen, dat dit een juist voorstel is geweest,
et leidde tot net belangrijke besldit in 1932 het per-
menvervoer per tram geheel te staken. Het is bekend
De het busvervoer'zich heeft ontwikkeld en het ver-
Bersgebied der W.S.M. werd in omvang uitgebreid
ook de lijnen der VIOS in exploitatie werden
Bnomen. Waardeerende woorden richtte spr. tot jhr.
Sell, er op yijzend, dat de eervolle benoeming die
ilangs plaats vond »tot directeur der N.Z.H.T.M. aan-
ieft, hoezeer zijn bekwaamheden ook buiten de
•S.M. worden gewaardeerd.
Huldiging jhr. Röell.
Vervolgens nam de heer Bieneman opnieuw het
oord, thans voor de huldiging van jhr. Röell. Spr.
'ees op hetgeen onder diens leiding tot stand is ge-
omen. Daarnaast zijn nooit de belangen van het
ersoneel vergeten. Het streven van jhr. Röell was er
den beginnen af op gericht, het personeel een
erzorgden ouden dag te geven fen daardoor is een
ensioenfonds tot stand gekomen. Aart de rechtvaar-
ige eischen van het personeel werd steeds een willig
or verleend. Dit wordt door het personeel ten zeerste
ewaardeerd. Nadat mevr. Röell bloemen waren aan-
eboden. werd jhr. Röell namens het personeel een
aaie klok overhandigd.
Jhr. Röell verklaarde in zijn dankwoord voor de
ulde hem gebracht, zich vaak de vraagde hebben
esteld. of niet teveel van zijn medewerkers werd
eëischt. Mede tengevolge van verbeterde sociale toe-
landen. heeft het overgroote deel der werkers meer
elangstelling in hun arbeid gekregen. In gemeen
rerleg wordt getracht voor de werknemers te ver
rijgen datgene wat gezien de fïnancieele toestand
an het bedrijf, in redelijken zin, mogelijk is. Helaas
de financieele toestand van het bedrijf nog steeds
liet zooals die gewenscht wordt. Aandeelhouders
ebben sinds vele jaren geenerlei dividend ontvangen.
Toch is er van het bedrijf gemaakt, hetgeen, er van
maken is. Dat was alleen mogelijk dank zij den
leun van het personeel, waarbij spr. bijzondere hulde
iracht aan den bedrijfsleider, den heer Bieneman.
Spr. wees er tenslotte op, dat momenteel door de
V.S.M. als gevolg van de enorm gestegen bedriifs-
osten door de gasgeneratoren, met groot verlies
'ordt gewerkt. Dit moge echter geen reden zijn bij
e pakken te gaan neerzitten. Met vertrouwen gaan
ve de toekomst tegen in het vooruitzicht dat de som-
ere tijd zal worden gevolgd door een beteren tijd,
Waarin de W.S.M. weder zal bloeien.
D. Hans: De stad aan de Maas.
Onder den titel ,.De stad aan de Maas" verscheen'
lij A. W. Sijthoff's Uitgevers Maatschappij N.V, te Lei
den een boek van D. Hans, bevattende herinneringen
san het Rotterdam uit de jeugd van den schrijver.
Ret is voorzien van vele foto's, alsmede van teeke-
lingen door O. J. B. de Conlnck.
Gemeente Concertzaal
HEDENAVOND 8 UUR
O L K S-C O N C E R T
Soliste De jeugdige Celliste
DONDERDAG 31 JULI.
I Gemeentelijke Concertzaal: Volksconcert H.O.V.,
I uur.
j Groote Kerk: Orgelbespeling 34 uur.
Rembrandt Theater: „Vroolijke Vrouwtjes", 2.30,
#.30 en 8-45 uur.
Palace: „Meisjes van 17", 2, 6.30 en 8.45 uur.
Luxor Theater: „Sterrenparade", 2.30, 6.30 en
#.45 uur.
Frans «Hals Theater: „De dochter van den Samu
rai", 2.30, 6.30 en 8.45 uur.
VRIJDAG 1 AUGUSTUS.
Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags en
des avonds. Nieuw programma.
Haarlemmer lied e: Raadsvergadering.
Nachtdienst Apotheken.
De volgende apotheken te Haarlem zijn van des
avonds acht tot des morgens acht uur (ook op
Zondag) geopend:
Fa. Duym en' Keur, Keizerstraat 6, Tel. 10378.
Firma Begeman en Sneltjes, Kruisweg 30. Tel
10043.
Marnix Apotheek, Mamixstraat 65, Tel. 23525.
Te Heemstede is geopend:
Heemsteedsche Apotheek, Binnenweg 98. Tel.
DIDI DOORMAN.
Entrée
(Adv. Ingt
25 cent.
2. Med.)
De kosten van het onderwijs van
1935-1937.
Een statistiek verschenen.
s-GRAVENHAGE, 30 Juli -Dezer dagen ver-,
scheen bij de Rijksuitgeverij de statistiek van de kos
ten van het onderwijs in de jaren 1935—1937. Deze
statistiek werd bewerkt door de afdeeling Cultureele
statistiek van het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Zij vormt de voortzetting van de vroeger verschenen
statistieken van de kosten van het lager onderwijs
c.a. 19321934 en van de kosten van het gymnasiaal en
middelbaar onderwijs, het nijverheidsonderwijs en het
hooger onderwijs 1933—1934. Zij is de eerste uitgave
waarin beide genoemde statistieken in één band wer
den vereenigd en bevat een schat van gegevens om
trent de overheidsuitgaven en inkomsten ter zake
van het Nederlandse he onderwijs in vrijwel al zijn
geledingën.
Achtereenvolgens worden in deze statistiek omtrent
het onderwijs vermeld de uitgaven en inkomsten van
rijk, provincie en gemeente, alsmede de overheids
uitgaven en -inkomsten in haar geheel. Speciale
aandacht wijdt de publicatie aan den gemeentelijken
kapitaalsdienst, voor zoover deze het onderwijs be
treft. Voor elke schoolsoort worden de uitgaven en
inkomsten afzonderlijk vermeld. Nagenoeg steeds is
er onderscheid gemaakt tusschen rijks-, gemeentelijk
en bijzonder onderwijs en tusschen personeels- en ma-
terieele uitgaven.
Voorts wordt in de inleiding dit cijfermateriaal aan
de hand van een groot aantal staten en- fragieken uit
voerig besproken. Behalve voor de jaren 1935-1937
zijn in nagenoeg alle staten en tabellen de overeen
komstige cijfers voor de ""Jaren 1933 en 1934 opgeno
men.
Uit de statistiek blijkt, dat de totale overheids
uitgaven voor het onderwijs in 1937 f 185.2 millioen
bedroegen.. Het grootste deel der uitgaven t.w. f 115.3
millioen kwam ten goede aan het gewoon en uitge
breid lager onderwijs. Dè uitgaven voor het voorberei
dend onderwijs bedroegen f 5.6 millioen, voor het
buitengewoon lager onderwijs f 3.3 millioen, voor de
onderwijzersopleiding f 3*3 milloen, voor het voorbe
reidend hooger en middelbaar onderwijs f 22.2 millioen,
voor het nijverheidsonderwijs f 17.7 millioen en voor
het hooger onderwijs f 13 millioen. Aan inkomsten
stond hiertegenover een totaalbedrag van slechts
f 15.6 millioen- De uitgaven bewegen zich sinds jaren
in dalende lijn. Werd in 1933 nog een totaalbedrag
van f 219,5 millioen aan het onderwijs ten koste ge
legd, in de jaren 19341937 bedroegen de uitgaven
resp. 205.7, 196.8, 190.3 en 185.2 millioen gulden. De
leerlingen van het gewoon lager onderwijs kostten de
overheid in 1937 gemiddeld f 88.10. Voor het uitgebreid
lager onderwijs was dit bedrag aanmerkelijk hooger,
nl. f 151.90. Bij het voortgezet onderwijs waren de
uitgaven per leerling, zooals te verwachten is, vèel
hooger'. Zoo kostten de gymnasiasten de overheid in
1937 gemiddeld f 395.
(In Zuid-Amerika komt vrij veel
vuldig ee# tóóm voor, die men
zeepboom noemt omdat zijn
vruchten een olieachtige stof be
vatten die voor onmiddellijk ge
bruik als zeep geschikt, is.)
Dat is dus weer iets dat we weten.
Hier past het woord: hoe kan 't bestaan,
Wie heeft het ooit zoo zout gegeten
Om bij een boom om zeep te gaan.
Je moet de plant misschien eens sproeien
Maar verder neem je je gemak
En laat de vrucht eenv oudig groeien,
Een stukje zeep aan eiken tak.
De dingen die er toch gebeuren,
Zooals ik al eens eerder zei.
Misschien teel je er geur en kleuren
In kleuren en in geuren bij.
Een zeepboom kwam in deze dagen
Ook in mijn tuintje goed van pas
Als het goed vruchten wist te dragen
Leek dat wat, zoo'n gewasch gewas
Waarom kan hier zooiets niet komen
Niet slechts in zulk een ver gebied
Groeit er ooit zeep aan onze boomen?
Neen, zelfs de zeepbon wast hier niet.
Helaas, u moet er eens op letten
't Is zoo op velerlei gebied,
Men kan een heelen boom opzetten,
Maar vruchten dragen doet hij niet.
EXAMENS
v DUITSCH M.O. A.
Geslaagd voor de huisakte mej. J. Hasselkuss, te
Halfweg.
STAATSEXAMEN.
's-GRAVENHAGE, 30 Juli. Geslaagd voor het
Staatsexamen ter toelating tot de universiteiten
diploma A: de dames: H. L. Laurense en A. Ch.
Bischop; de heeren: P. J. de Bruyn, A, Borst, J.
G. Mees. Th. W. M. Peers-Sengers, J. J Zonneveld,
R. van Amerongen, A. Sassen en C. Kostelijk.
Voor diploma B" de heeren R. te Velde, W. F.
Hildebrand en K. Verhoeven.
BOEKHOUDEN M.O.
Geslaagd de heer M. Vermeer te Haarlem.
STAATSEXAMEN H.B.S. B
Geslaagd: J. J. Mulckhuyse, W. E. Mulder, C. J.
van Slageren. H. van der Sluïjs, W. H. Wimmers,
J. ten Haaft, H. Harkink. H. Spitz, R. van Tilburg,
J. H. Vlaar, A. J. M. Meesters. W. J. Kuckartz, W.
van der Leeden, W. van de Water.
Afgewezen 12.
EXAMEN HOOFDACTE.
Haarlem, Woensdag 30 Juli. Opgekomen 8 can-
didaten A en 7 cand. B. Geslaagd vopr de acte: A.
Voerman te Bloemendaal; M. H. v. Zant, IJmui-
den; J. M. Zondag, Haarlem; K. v. Ikelen, IJmui-
den; J. A. Koningstem, "IJmuiden en W. C. Post,
Amsterdam.
Geklaagd voor acte B: mej. W. Emous te Amster
dam. J. H. Modderman te Amsterdam.
HANDTEEKENEN L.O.
Geslaagd: mej. I. M. Kramer, te Heemstede en de
,héer H. F. A. R. Fonville te Haarlem.
9 STUURLIEDRN-EXAMENS.
's-GRAVENHAGE', 30 Juli. Geslaagd voor 3en
stuurman: G. H.'V.: T. J. Spaan.
Vopr stuurman K.H.V.: A. I. Noordhof.
Voor aanvullingsdiploma stuurman kleine han
delsvaart: M. Teekman.
R.-K. MULO-EXAMENS.
Heemstde, 30 Juli. Geslaagd: M. Aardweg, A. v.
Berkel, W. de Bruin, C. Buschman, M. Boot, H.
Bouehaert, C. FrerikS, N. Hoekstra. E. Kortekaas,
M. Meskers, G. Vreeburg, C. "Schouten, C. Schnei
ders. E. Schutter, A. Smit, A. Spee, G. Spee.- J. A.
Stalpers, J. J. Salpers, C.'Teeuwen, A. Vrijalden-
hoven.
^DIVERSE.
Voor het A-diploma der Nederlandsche Organis-
tenvereeniging te Amsterdam slaagde mej. Grada
Middag.
Geslaagd voor Handenarbeid de dames M. M.
Boelhouwer en H. M. W. de Leede, te Bloemendaal.
ONGEOORLOOFDE PRIJSVERHOOGING VAN
VERFPRODUCTEN.
's-GRAVENHAGE, 30 Juli Een lak-, verf- en
vernisfabriek te Schiedam verkocht haar producten
in de laatste maanden van het vorig jaar en in het
begin van 1941 tegen hooger e prijzen dan vóór 10 Mei
1940 berekend werden. Bij al deze prijsverhoogingen
speelde de stijging van den kostprijs een rol, met name
de hoogere blikprijzen.
De bedrijfsleiding was zich ervan bewust geweest,
dat eigenmachtige prijsverhoogingen niet geoorloofd
zijn. Daar er echter zeer vele artikglen In den handel
gebracht worden, ^ras men van het groote aantal aan
vragen teruggeschrokken.' Dit rechtsvaardigde de toe
gepaste prijsverhoogingen natuurlijk niet en de in
specteur voor de prijsbeheersching te 's-Gravenhage
stelde dan ook vast dat door de fabrikanten de prij-
zenbeschikking 1940 no. 1 was overtreden, De N.V.
werd hiervoor tot een boete van f 5.000 veroordeeld,
waarbij rekening werd gehouden met het bedrag, dat
door de ongeoorloofde prijsverhoogingen teveel werd
ontvangen. Tevens werd nog publicatie van het von
nis gelast. (A.N.P.)
WND. BURGEMEESTER VAN
WIERINGERMEER.
MEDEMBLIK. 31 Juli. Naar wij vernemen, is
de heer P. C. J. Peters, burgemeester van Mgdem-
blik, door den commissaris der provincie Noord-
Holland tijdelijk belast met de waarneming van het
ambt van burgemeester der nieuwe gemeente Wie-
ringermeer.
Uit een winkel in Amsterdam-West is een
geldkistje met f 400 gestolen.
Ten nadeele van den caféhouder De N.,
vestigd in de Havenstraat te Rotterdam, is een
portefeuille inhoudende f 1500 uit zijn zaak ge
stolen.
Uit een zaak in de Kerkstraat te Amsterdam
is een bedrag van f 500 gestolen.
De 65-jarige H. Heibrink uit Wichmond is
van een ladder .gevallen en aan de gevolgen over
leden.
In een café te 's-Gravenhage is een inval ge
daan, waarbij dertig personen werden betrapt bij
het beoefenen van hazardspel.
Luitenant-generaal Iida in Saigon
aangekomen.
Opperbevelhebber der Japansche strijdkrachten
in Indo-China,
TOKIO, 31 Juli (D.N.B.) De'opperbevelhebber van
de Japansche .strijdkrachten in Zuid-Indo China, lui
tenant-generaal Iida, is gistermorgen in Saigon aan
gekomen, zoo meldt Domei, waar hij door den Japan-
schen consul-generaal en de Japansche kolonie ver
welkomd werd.
Kolonel Alexandre van den gencralen staf van het
Tndo Chineeschè leger heeft als. vertegenwoordigen
den opperbevelhebber van het Indo-Chineesche
leger, een hoffelijkheidsbezoek aan luitenant-gneraal
Iida gebracht. In zijn 'gezelschap bevonden zich ver
tegenwoordigers van den gouverneur van Indo China,
•an den opperbevelhebber van de Fransche vloot in
het .Verre Oosten en van den opperbevelhebber van
het Fransche garnizoen In Cochin China.
Het keizerlijke hoofdkwartier heeft heden het vol
gende officieele communiqué uitgegeven: „Volgens de
bepalingen der overeenkomst met Frankrijk voor de
gemeenschappelijke verdediging van Fransch Indo
China: landen sinds den 29en Juli in" samen,,-f,,king
met het leger van Fransch Tndo China in en bij Sai
gon nieuwe Japansche troepenafd^lingcn. De opper
bevelhebber van de Japansche s^iidkrachten in dit
deel van Fransch Indo China is luitenant-generaal
Sjojiro Iida.
Aanvalsvoornemens der Sovjets.
Nieuw bewijsstuk gevonden.
BERLIJN, 31 Juli. (DNB). Nadat reeds bijzon
derheden gepubliceerd Aonden worden over de sa
menstelling, de aanvalsrichting e. d. van zes bols
jewistische legers tegen Oost-Pruisen en het noor
delijke gebied van het gouvernement generaal,
welke gegevens geput waren uit gevonden docu
menten, is thans een nieuw bewijsstuk beschikbaar
voor de aanvalsvoornemens van de Sovjets. In Luck
is in een dienstgebouw van het Sovjetleger opnieuw
een gesloten kluis ontdekt, waarin behalve bevelen
aanwijzingen en geheime stukken van allerlei aard,
ook de gegevens der oorlogssterkte van het 15e Sov
jetleger gevonden werden/Dit leger moest voor den
17den Juli des morgens om acht uur met 319.569
man op volle oorlogssterkte tot den. aanval gereed
staan. Het leger was samengesteld uit het 13e, 10e
2e en 4e corps jagers. Het 13e corps bestond uit
twee divisies met 42.138 man, 9000 paarden, 1207
machinegeweren. 344 stukken geschut en 2500
voertuigen, De' drie andere corpsen bestonden elk
uit drie divisies en waren versterkt met regimenten
artillerie, tankbrigades en chemische bataljons. De
reserve bestond uit 31.880 man. Bovendien was bij
dit leger ingedeeld de 5e divisie jachtvliegers en de
7e divisie torpedovliegtuigen met 516 machines. Deze
geheele bolsjéwstische strijdmacht, die met anderen
bestemd was voor een inval in midden Europa, werd
door het tijdige ingrijpen van de Duitsche weer
macht volkomen verslagen.
JUBILEUM J. J. KOPPEN.
Het is vandaag 25 jaar geleden dat de heer J. J.
Koenen.' die thans als wagenvoerder bij de N. Z. H,
T. M. werkzaam is, bij deze maatschappij in dienst
trad. De jubilaris ontving namens de directie be
zoek van den chef van den Uitvoerenden Dienst,
die hem een enveloppe met inhoud overhandigde.
Een deputatie uit het Jubileumfonds bood den
heer Koppen een fraai geschenk aan Den verderen
dag bracht de jubilaris in huiselijke^ kring door.
TENTOONSTELLING OP DAGBLADGEBIED
TE PARIJS.
Het A.N.P. meldt:
's-GRAVENHAGE, 30 Juli. Naar onze Parijsche
correspondent mededeelt, is op initiatief van den Ne-
derlandschen journalist Th. Oegema in de Persclub
aan de Champs Elysées te Parijs een tentoonstelling
gehouden van dagbladen, tijdschriften en artikelen
der buitenlandsche journalisten in de Fransche hoofd
stad. Een twintig landen- met ongeveer zestig jour
nalisten warén vertegenwoordigd, waaronder Italië,
Japan, Nederland, de Scandinavische landen. Honga
rije, Bulgarije, Roemenië, Britsch-Indië met de Hin
doe-pers. Turkije, verschillende landen van Zuid-
Amerilja, België, Zwitserland en de Vereenigde Staten
Bij de opening der tentoonstelling, waartoe de Duit
sche autoriteiten op het gebied der voorlichting, ver
schillende Duitsche journalisten, de voornaamste
Fransche dagbladredacteuren en de buitenlandsche
correspondenten te Parijs waren uitgenoodigd, vc
den dr. Eich. leider der persconferenties uitgaande
•an den propagandastaffel te Parijs, de Italiaansche
journalist Bernacconï, voorzitter der Vereeniging van
geaccrediteerde buitenlandsche journalisten, en Th.
Oegema, voorzitter van het tentoonstellingscomité, het
woord.
DE NEDERLANDSCHE RADIO-OMROEP EN HET
VRIJWILLIGERSLEGIOEN NEDERLAND.
HILVERSUM, 31 Juli. Naar aanleiding van het
ten geschenke geven van een complete radio-repor
tagewagen door den directeur-generaal van den Ne-
derlandschén radio-omroep, dr. Ing. W. A Herweyer
aan het Vrijwilligerslegioen Nederland t.b.v. de pro-
paganda-afdeeling ontving de heer Herweyer van den
commandant van fiet legioen.' den luitenant-generaal
b.d. H. A. Seyffardt het volgende schrijven:
Hooggeachte héér Herweyer,
Zooeven verneem ik dat u een radio-reportagewa-
gen met alle technisché toebehooren ter beschikking
stelt van de uitrusting van de bij liet Vrijwilligersle
gioen Nederland op te richten propaganda-eompagnie.
Ik moge u verzekeren dat deze buitengewone royale
geste mij met zeer grooten dank vervult. Dat u bui
tendien door raadgevingen en beschikbaarstelling
van personen, die feitelijk in uw bedrijf moeilijk kun
nen worden gemist, zoo bijzonder hebt medegewerkt
om de moeilijkheden voor deze organisatie te over
winnen, heb ik evenzeer ten hoogste gewaardeerd.
Met de meeste hoogachting,
yas geteekend, de Luitenant-generaal b.d.
H. A. SEYFFARDT..
Pardon
in Haarlem
en daarbuiten.
IN 11ET FRANS HALSMUSEUM.
Onze wandeling op de zomertentoonstelling van
oude kunst voortzettend, bezoeken wij eerst den
bakkerswinkel van Job Berckhey.de, waar, de bak
kersvrouw troont te midden van kapitale brooden
en majestueuze krakelingen en op de klanten wach
tend. intusschen met haar kantwerkkussen bezig
blijft. Een ietwat drogen "maar zeer doordringen
den kijk toont de schilder op zulk een geval te be
zitten en technisch knap geschilderd is het zeer
zeker. Interessant voor de liefhebbers van de thans
weer op den voorgrond gekomen heemkunde bo
vendien. door de afbeelding van het eigenaardig
meubel, waaraan de versche krakelingen werden
opgehangen en dat aan een onregelmatigen .klee-
renhanger denken .doet Van de bakkerij belanden
we daarna in de herberg van Joos van Craesbeeck,
waar een vioolspeler met een paar zangers bezig
is de vroólijkheid er in te houden. Vooral aan het
zitte»d muzikantje heeft de schilder in een gullen
t<->rv= ziin mooiste kleurtjes gespendeerd. Een mooi,
rii&eliik met figuurtjes gestoffeerd dorpsgezicht
door Droogsloot ontmoeten wij daarna aan-dezen
wand, om bij een aan Philip Wouwerman toege
schreven paneeltje. Rust getiteld, even stil te staan.
Het is zeer mooi van kleur, al is het daarin min-»
der tintelend en sprankelend dan men gemeenlijk
van dien meester te zien krijgt. Kleurige, op naam
van Roeland Saverij staande vogels,voltooien dit
wandgedeelte.
Een allergezelligste Jaarmarkt door Gilles Rom-
bouts. levendig in kleur en beweging, wordt ge
flankeerd door twee rustig-uitvoerige bloemstukken
door Hans Bollongier, welk drietal dan weer afge
sloten wordt, rechts door een kleine grisaille door
Jacob de Wit. links door een klein, teer behandeld
stilleven met doode vogels door Lelienberg. Een
klein quintet van fijnzinnigen klank, door een ge
lukkig arrangement verkregen.
Een klein vruchtenstuk door De Heem en een nog
kleiner bloemstilleven door Van Kessel. boven
elkaar gehangen, harmonieeren ook wonderwel met
elkaar. Wat nog zoo vreemd hiet is, want beide
schilders zouden, naar de historie wil, vèel van De
Heem's vader, Jan David, geleerd en overgenomen
hebben.
Aantrekkelijk van kleur en teekening is de voor
stelling met trictracspelers door Jan Olis, al werkt
de soiegelende, dikke vernislaag waarmee de schil
derij overgoten is, niet prettig op het oog van' den
beschouwer. Vlak daaronder, hangen op hetzelfde
schot twee mooie kleine landschappen, éer. door
Van Goyen, het andere door Salomon Ruysdael. Na
van.de zoo natuurlijke compositie en voordracht
•n beide genoien te hebben, kan die beschouwer
daarna zijn gedachten laten gaan over de waar
schijnlijke kleurveranderingen -die. vooral in de
groenen, door den tiïd in de verfmaterie zijn aan
gebracht. Dat vooral het prachtige Van Goyen-
stukje er aan harmonieusheid niets door heeft in
geboet. is echter eèn feit.
Voor wii de Sahara passeeren. waarlangs wij
ons naar de oude eetzaal in het museum begeven,
vr&gen een paar vroeg negentiende-eeuwers nog
de aandacht Een stadsgezicht van B. J. van Hove
is in het duister van den doorgang zoo goed als
niet te zi°n. b°ter gelukt dat bij een riviergezicht
door een Jan Eduard de Vries over wien niet veel
bekend schiint te ziin. Nog minder weet men van
H. H. Od der Heyde. van wien een ander_ zeege
zicht uit het legaat Enschedé afkomstig is, Een
schilderii met goede qualiteiten overigens, waar
van de maker ons meer zou interesseeren dan Jan
Eduard. Misschien heeft een onzer lezers wel eens
iets van dien meneer Op der Heyde gezien of ge
hoord; het kan een Haarlemmer uit .I860 of daar
omtrent geweest zijn. Dan verneem ik dat met
erkentelijkheid.
Gaan wii thans de oude eetzaal van het gesticht,
thans ons museum, door wandelen dan zal er van
louter cchoonhëidsstandmint uit niet zooveel ver
rassends meer te voorschijn komen, behalve dan
dat telkens onnieuw die zaal zelve imponeert door
haar buitengewoon mooie proporties. Maar een
schilderii van Ter Himpel overigens een zeer
gezocht artisi bij de verzamelaars van oude leeke-
rungen kan ons nu niet dadeliik in be
wondering brengen en een schilderijtje dat aan
Pieter Verbeek, een Haarlemmer, is toegeschreven
en een afscheid of vertrek eener schoone dame
voorstelt is even weinig fameus als kunstwerk.
Het portret van Margaretna Devman door P'eter
Pietersz is als historisch document voor Haarlem
interessant: zii was de vrouw van Burgemeester
Gael: als peiniure is het dat slechts matig. Aardig
is een op naneel geplakte teekening van een ri
vier met schaoen. als maker waarvan Cornelis de
Mooy genoemd wordt Belangrijker is een daar
onder hangende Vanitas (IJdelheid, alles is ijdel-
heid: sieraden, goud en het onvermijdelijke doods
hoofd! door een onbekend 17e eeuwsch meester.
Een oortretie door dén jongen Frans van Mieris en
een daaronder geblaatste grisaille, een riviergezicht
door Jan Porcéllis zijn dan weer de aandacht van
den bezoeker waard.
Dat geldt ook voor een portretje door J, M.
Quinkhard, met wien wij al in de achttiende eeuw
verzeild raken, doch zeker voor een prachtig strand
gezichtje er onder, door Adriaan van de Velde, dat
ondanks den imnder gaven toestand (Berstjes in
de Ineht) zeer mooi van toon én nobel van een-jf
voudige voordracht is en de hand vjm een te
ijverig restaurateur voorloopig nog best ontberen
kan Een groot keukenstuk door Jan de Bray heeft
iets vervelends in de pose van de glimlachende
dienstmaagd, maar is vol knappe schildering en
als zoodanig eveneens om van te smullen.
In de laatste'zaal (die met het goudleer behang)'
zijn niet de belangriikste zaken terecht gekomen.
Een blijkbaar pas schoon gemaakt Dorpsgezicht
van Jan van der Meer van Haarlem is hard en
droog van peinture en compositie: in een mans
portret door Paulus Moroelse is de natuurlijke
elegance van dien meester nog te herkennen zoo
als men de gemoedelijke bewegelijkheid van een
Abi-aham Stork in diens Waterfeest, ter eere van
Tsaar Peter den Groote gegeven, terug kan vin
den.
Wij nemen hiermee afscheid van de schilderijen
op deze smaakvol ingerichte expositie die ook door
de vele fraaie antieke meubelen en kunstvoor
werpen uit het legaat Enschedé tot een aangenaam
te doorkruisen geheel kon worden gemaakt Ze
blijft tot midden September geopend, maar ver
draagt best dat men ze twee of meermalen bezoekt.
Waartoe ik den kunstlievenden lezer gaarne aan
spoor.
J. H. DE BOIS.
VERKOOPING.
Ten overstaan-var\ de notarissen M. Seraé te
Haarlem en G. H. C. Hooshwinkel te Amsterdam
werd Woensdag in café HdiïBerdors te Spaamdam
in het openbaar verkocht:
I. Een winkelhuis en erf, aan de Westkolk 24
té Spaarndam, groot 2.14 Are. Verhuurd voor
f 6.75 per week. Gekocht door A. Melchior voor
f 3100.
II. Een dubbel woonhuis en erf aan den IJdijk
74 én 75a te Spaamdam, groot 2.69 Are. Verhuurd
voor resp. f 2.50 en f 3 per week. Gekocht door W.
H. J. van Leuven voor f 1320.
III. Een huis en erf met tuin, aan den Lage
Dijk 20 te -Haarlemmerliede en Spaarnwoude, groot
13,13 Are. Verhuurd voor f 4.25 per week.
Gekocht door J. Scharroo voor f 3075.
„DE» NATUUR"
De vereeniging tot bevordering der aquarium en
terrariumkunde „De Natuur" zal Woensdagavond
6 Augustus in rest. Brinkmann. Groote Markt eea
vergadering houden.
De secretaris, de heer H. C. de Graaff heeft we
gens verandering van werkkring zijn functie, dia
hij bijna tien iaren heeft waargenomen, moeten
neerleggen. - J
