De strijd in het Oosten:
Sieeh het q.a&
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1941'
H A A R L E M'S DAGBCSD
Ineenstorting van den tegenstand in de
Oekraïne teekent zich af. Belangrijkste
havensteden, industrie- en grondstof-
gebieden der Westelijke Oekraïne in
Duitsche handen. Hef aandeel van
Duitschland's bondgenoofen in den
veldtocht.
In aanvulling op het weermachtsbericht van
Vrijdag verneemt het D.N.B. van militaire zijde:
In de Westelijke Oekraïne teekenl zich steeds
sterker de volledige ineenstorting af van de Sovjet-
legers aldaar. In het gebied ten Westen van het
Zuidelijk deel der Boeg werden de daar nog aan
wezige vijandelijke strijdkrachten vernietigd. De
beide havensteden Odessa en Nikolajew zijn thans
door de verbonden troepen ingesloten. Ten Oosten
der Boeg heeft de opmarsch, die zonder ophouden
door de snelle Duitsche afdeeüngen werd voort
gezet. geleid tot de verovering van het belangrijke
ertsgebied en industriecentrum van Kriwoi Rog.
elegen in de bocht van de Djnepr, op ongeveer
50 kilometer ten Noorden der Zwarte Zeekust,
foor zoover de geslagen vijand nog in staat was
terugtrekkende bewegingen uit te voeren, heeft
iet Duitsche luchtwapen deze dicht opeen ge-
irongen colonnes met succes aangevallen en daarbij
alrijke pantserwagens en voertuigen vernield. Ook
tan worden aangenomen dat de vijand groote
roepenverÜezen heeft geleden, zoodat er nog slechts
ch^méle overblijfselen dier troepen uit den ver-
netigingsslag in de Westelijke Oekraïne gered
tullen kunnen worden. Ook de overgangspunten
ran de Dnjepr zijn blootgesteld aan de doorloopende
slagen van het Duitsche luchtwapen, dat veer-
jooten tot zinken heeft gebracht en pontonbrug-
en vernield. De legers van den Sovjetmaarschalk
Boedjenni hebben dus in de Westelijke Oekraïne
lief alleen zelf zware vernietigende slagen ont
vangen'doch tevens de belangrijkste havens aan de
Zwarte Zee en een der belangrijkste industrie
ën grondstof-gebieden der Sovjet Unie moeten prijs
geven.
Uit de tot nu toe ontvangen berichten is ge
bleken dat aan deze zuivering der Westelijke
Oekarïne van de bolsjewisten behalve de Duitsche
ndanks alle moeilijkheden voorwaarts. Rivieren
loerassen en zandwoestijnen kunnen den opmarsch
r- T>iM*scb" troepen in het Oosten niet stuiten. Ook
hier bewijzen de paarden onschatbare diensten.
(Orbis-Holland)
Radio 3
'sioqxamma
zondag 17 augustus 1941.
hilversum i, 415.5 m.
t.00 Gewijde muziek (gr.pl.). 8.30 B. N. O. Nieuwsbe-
Chten. 8.45 Gramofoonmuziek. 1.00 Concertgebouworkest
pn.). 12.00 Omroeporkest. 12.45 B. N. O. Niéuws- en eco-
imtsche berichten. 1.00 Nederlandsclr Verbond voor Slb-
ikunde: Vragenbeantwoording. 1.15 Eerste Nederlandsche
Sdio-Muztekfeest voor Harmonie- en fanfare-orkesten.
cle pauzes: Declamatie en Gramofoonmuziek. 3.15
adiotooneel. 3.40 Vervolg van 1.15. 4.05 Gramofoonmu-
ek. 4.30 Orgelmuziek (gr.pl.). 4.45 Het Amsterdamsche
ichensemble. 5.30 Voor de jeugd. 6.00 Gramofoonmuziek.
10 Sport van den dag. 6.35 Gramofoonmuziek. 7.0() Ac-
ceel halfuurtje. 7.30 Revueprogramma. 8.10 Radiotooneel.
50 Rotterdamsch Philharmonisch orkest, m. m, v. decla-
ïatrlce 'cn gramofoonmuziek. 9.45 B. N. O. Nieuwsberlch-
n. 10.00—10.15 B. N. O. Engelsche uitzending: An American
tos Holland.
hilversum ii, 301.5 m.
8.00 Gramofoonmuziek. 8-.30 B. N. O. Nieuwsberichten.
15 Gramofoonmuziek. 9.00 Vroegdienst. 10.00 Zondagmor
in zonder zorgen. 12.00 Cyclus ..Kent Gij UW Bijbel?"
Voorbereid door de Christ. Radio Stichting). 12.15 Solisten-
t. 12.45 B. N. O. Nieuws- en economische berichten.
00 Ernst van 't Hoff met zijn 15 solisten. 1.40 Gramofoon-
uziek. 2.00 Causerie „Peter Benoit. een kampioen voor
volksche muziek". 2.15 Haarlemsche Ortasstvereeniging.
Illst en gramofoonmuziek. 4.00 Wijdingswoord (voorbe-
üd door de Christelijke Radio Stichting). 5.10 Gramofoon-
luziek (voorbereid door de Christ. Radio Stichting). 5.30
N. P. Sportberichten. 5.35 Curt Hohenberger en zijn
•fcest. 6.00 Declamatie. 6.10 Omroeporkest. 6.45 Gramofoon-
ek. 7.00 Actueel halfuurtje. 7.30 Gramofoonmuziek.
Reportage. 8.00 Omroeporkest en solisten. 9.00 Gramo-
lonmuziek. 9.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 10.00—10.15
ramofoonmuziek.
maandag 18 augustus 1941.
Hilversum' i, 413.5 m.
Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiek. 7.00
ramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 8.00 B. N. O.
kuwsberichten. 8.15 Morgenwijding. 8.25 Gewijde muziek
f-pl.) 8.40 Gramofoonmuziek. 9.15 Voor de huisvrouw.
Gramofoonmuziek. 11.00 Ensemble Jonny Kroon. 11.25
Eclamatie. 11.45 Ensemble Jonny Kroon. 12.00 Zang met
anobegelcidlng, en gramofoonmuziek. 12.40 Almanak.
15 B. N. O. Nieuws- en economische berichten. 1.00 Ne-
srlandsch Pianoduo. 1-30 Gramofoonmuziek. 2.00 Omroep-
ikcsT cn soliste. 3.00 Voor de vrouw. 3.45. Gramofoonmu-
tk. 4.45 Voor de jeugd. 5.15 B. N. O. Nieuws-, economi-
cn beursberichten. 5.30 Salonorkest. 6.15 Gramofoon-
üiziek. 6.30 Ernst van 't Hoff met zijn 15 solisten. 7.00
tlueel halfuurtje. 7.30 Zang met pianobegeleiding. 7.55
'.'gelconcert. 8.25 Amsterdamsche Trio. 8.55 Een praatje
volksweerkunde. 9.10 Beiaardconcert. 9.30 Gramo-
KMimuziek. 9.45 B. N. O. Nieuwsberichten, 10.0010.15 B.
O. Engelsche uitzending: „Things worth knowing about
iilland".
hilversum i, 415.5 m.
845 Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiek. 7.00
iramofoonmuziek. 7,45 Ochtendgymnastiek. 8.00 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.15 Gramofoonmuziek. 10.00 Morgen
mist (voorbereid door de Christelijke Radio Stichting).
20 Gramofoonmuziek. 11.00 Declamatie. 11.20 Gramo-
lonmuziek. 12.15 Klaas van Beeek en zijn orkest. 12.45
N. O. Nieuws- en economische berichten. 1.00 De Me
nisten en solist. 2.00 Utrechtsch Stedelijk orkest en so-
ste. 4 00 Musiquette. 4.30 Gramofoonmuziek. 5.00 Voor de
'ugd (voorbereid door de Christ. Radio Stichting). 5.15
1 N. O. Nieuws-, economische- beursberichten. 5.30 Viool
1 piano. S.00 Godsdienstige uitzending. 6.15 Orgelconcert
1 zang. 6.45 Gramofoonmuziek. 7.00 Actueel halfuurtje.
M Gramofoonmuziek. 7.45 Politiek weekpraatje. 8.00
iramofoonmuziek. 8.25 Voor den boer. 9.00 Curt. Hohen-
trger en zijn orkest en het ensemble Bandi Balogh.
N. O. Nieuwsberichten. 10.00—10.15 Gramofoonmuz.
ook Roemeensche Hongaarsche en Slowaaksche af
deelingen hebben deelgenomen. Een van de extra
berichten, die Donderdag werden gepubliceerd,
heeft thans ook voor de eerste maal melding ge
maakt van de daar in den strijd gebrachte Italiaan
sche troepen, die zooals bekend eenigen tijd geleden
door den Duce ter bestrijding van het bolsjewisme
naar het Oostelijk front zijn gezonden Van de in
de Oekraïne strijdende verbonden troepen zijn de
Roemeensche het sterkst in aantal. Zij staan zooals
men weet onder persoonlijke leiding van den Roe-
meenschen generaal en staatsleider Antonescu. die
de groo e voldoening heeft gesmaakt de in 1940
door de Sovjet Unie afgeparste gebieden, de Noor
delijke Boekaowina en Bessarabië. weer voor Roe
menië terug te veroveren. Het zijn ook Roemeen
sche troepen die de belangrijke havenplaats Odessa
hebben ingesloten.
Telkens weer hebben de Duitsche weermachts-
berichten ook met lof melding gemaakt van 'de in
de Oekraïne strijdende Slowaaksche en Hongaar
sche afdeelingen, die in trouwe wapenbroederschap
schouder aan schouder stonden met de Duitsche
weermacht. De aldaar in den strijd gebrachte Slo
waaksche afdeeling heeft bewezen een kranige en
succesvolle .medestrijder te zijn en de jonge Slo
waaksche weermacht alle eer aangedaan.
Van de Hongaarsche troepen zijn het vooral de
gemotoriseerde snelle afdeelingen cn de vliegers ge
weest, die in ononderbroken strijd meegeholpen heb
ben den taaien weerstand der Sovjettroepen be
trekkelijk vlug te breken. Eind Juni rukten zij
op van de voormalige grens tusschen Hongarije
en de Sovjet Unie aan de Karpathenpassen en zij
staan thans, na de bevrijding van Galicië, om
streeks zeven honderd kilometer van hun aanvangs-
stellmgen, met de Duitsche troepen aan het Zui
delijk deel der Boeg.
De tot nu toe genoemde verbonden strijdkrach
ten bestonden uit formaties geregelde troepen van
Roemenië. Hongarije, Slowakije en Italië. Zij zullen
binnen afzienbaren tijd worden aangevuld met de
afdeelingen vrijwilligers uit Spanje' en Portugal, uit
Vlaanderen en Kroatië, alsmede uit geheel Scan
dinavië, die zich voor den strijd tegen het bolsje
wisme onder het Duitsche opperbevel hebben ge
plaatst. Na de overwinningen der Duitsche weer
macht en haar bondgenooten is de definitieve be
vrijding van Europa van het bolsjewisme niet meer
twijfelachtig.
MISLUKTE ONTZETTINGS
POGINGEN DER SOVJETS.
Op 13 en 14 Augustus hebben de bolsjewisten
getracht, door nieuwe afdeelingen in hef vuur te
brengen, de Sovjet-troepen, die ten Oosten van de
Boeg en ten Noorden van Nikolajev zijn ingesloten,
te ontlasten. Al deze ontzetpogingen leverden, al
dus het D.N.B.geen resultaat op. evenmin als de
verschillende pogingen der ingesloten troepen om
door te breken. Bij deze gevechten is een bolsje
wistisch infanterieregiment, dat pas onlangs in
den strijd was gebracht en gebrekkig uitgerust was,
geheel vernietigd. Een artillerie-afdeeling die aan
dit regiment was toegevoegd werd door Duitsche
soldaten veroverd. Zij bestond uit oude infanterie-
kanonnen, houwitsers, granaatwerpers en mor
tieren.
DE DUITSCHE LUCHTACTIE.
Naar het D.N.B. van bevoegde zijde verneemt
heeft de Duitsche luchtmacht ook Vrijdag in het
gebied tusschen St. Petersburg,Loega, Nowgorod
en Bologoje spoorlijnen op verscheidene plaatsen
vernield en troepentransporttreinen tot ontsporing
gebracht. Verscheidene pantserwagens en 70
vrachtauto's werden vernield, een batterij en ne
gen stukken geschut buiten gevecht gesteld.
In de Finsche Golf is een Sovjetkoopvaarder van
3000 ton door twee bomtr.effers tot zinken ge
bracht.
In den Zuidelijken Rector namen ook gisteren
talrijke afdeelingen Stuka's en gevechtsvliegtuigen
aan den strijd deel om de centra van het vijande
lijke verzet te vernietigen door aanvallen in
scheervlucht op versterkingen, artilleriestellingen
en troepenconcentraties. Tusschen Tsjerkassy en
Goroditsje werden talrijke treffers geplaatst op
verschillende stations en spoorlijnen. Ten Zuiden
van Nikolajev ontstond aan boord van een Sovjet
koopvaarder brand tengevolge van een Duitschen
luchtaanval.
OVERWINNINGEN DER FINNEN.
HELSINKI. 15 Augustus. (D.N.B.) Het blad
„Kauppalehti" heeft vanmiddag een extra editie
verspreid, waarin wordt medegedeeld dat, de- Fin
sche troepen de laatste dagen twee belangrijke
overwinningen hebben behaald. Nadat de sterke
verdedigingslinie van den vijand na hevigen strijd
was doorbroken, werd Virvu genomen. Meer naar
het Noorden hebben de Finnen het belangrijke
spoorwegknooppunt EisenVaara bezet.
Italiaansch
weermachtsbericht.
Opslagplaatsen en benzine
depots op Cyprus
gebombardeerd.
Ook vliegvelden op Malta
aangevallen.
ROME. 15-Augustus (Stefani). In zijn weermacht-
bericht no. 437 maakt het Italiaansche opperbevel het
•olgende bekend:
„Eenheden van hct_ Italiaansche luchtwapen heb
ben Donderdag doeltreffende opslagplaatsen en ben-
zine-depóts op het eiland Cyprus gebombardeerd. Des
nachts hebben andere Italiaansche vliegtuigen bom
men van groot kaliber laten vallen op de vliegvelden
■an Malta, waarbij treffers werden geplaatst op de
gestelde doelen.
Noord-Afrika: In den sector van Tobroek activiteit
van vooruitgeschoven posten en artillerie. De lucht
macht van de as ging voort met haar doeltreffende
actie. De verdedigingswerken en haveninrichtingen
van de vestingen Tobroek en Mersa-Matroeh werden
getroffen, alsook een koopvaardijschip van .3000 ton
in de wateren van Mersah-Luch en een torpedojager
ten'Noorden van Sidi el Barrani. Britsche vliegtuigen
deden een aanval op Tripolis.
Oost-Afrika: In den sector van Gondar hebben de
tachementen van een onzer stellingen een stoutmoe
dige verkenning ondernomen, waarbij zij vijandelijke
groepen ontmoetten en op de vlucht dreven. Engelsche
vliegtuigen bombardeerden weer woonwijken van
Gondar. In den nacht van Donderdag op Vrijdag
hebben Britsche vliegtuigen Catania en Augusta aan
gevallen. Te Catania vielen drie dooden en twintig
gewonden. De onmiddellijke en hevige reactie van
ons luchtdoelgeschut noopte den vijand zijn meeste
bommen in zee te laten vallen. Een der toestellen
werd brandend neergeschoten en stortte in zee."
De verklaring van Churchill en
Roosevelt
Japansch commentaar
TOKIO. 15 Augustus (D.N.B.) De gemeen
schappelijke Engelsch-Amerikaansche verklaring
heeft veel belangstelling van de Japansche poli
tieke kringen. Domei meldt, dat men 111 deze krin
gen dc verklaring van Churchill en Roosevelt als
volkomen vaag en hoogdravend kenmerkt. Blijk
baar moet zij er toe dienen, Japan en de kleine
Europeesche staten van Duilschland te scheiden.
Men acht het opmerkelijk, dat de verklaring ner
gens de woorden „Verre Oosten" behelst, terwijl
anderzijds de eisc-h gesteld wordt naar uit den
weg ruiming van het Hitlerdom. Men acht het niet
waarschijnlijk, dat de 'chefs van Engeland en
Amerika in gezelschap van de wederzijdsche mili
taire deskundigen uitsluitend zijn bijeengekomen
om een dergelijke verklaring uit te geven. Veeleer
valt aan te nemen, dat bij deze gelegenheid de ge
meenschappelijke strategie, de vraagstukken var
Duitschland's oorlog tegen de Sovjets en de kwesties
eener gemeenschappelijke militaire actie tegen Japan
besprokën zijn. Met het oog op deze ontwikkeling
moet Japan, goed op zijn hoede zijn, niet in het net
van deze Engelsch-Amerikaansche machinaties tc
geraken. De richting, welke in de Japansche poli
tiek reeds is vastgesteld, moet onwrikbaar er
vastberaden worden voortgezet
TELEURSTELLING
LX ENGELAND.
MADRID. 15 Augustus (D.-N.B.) De corres
pondent van het dagblad ..Ya" meldt uit Londen,
dat de Britsche openbare meening zéér teleurge
steld is over het resultaat van de besprekingen
tusschen Churchill en Roosevelt, De Engelschcn
hadden gehoopt, zoo schi-ijft hij, dat er iets' con
creets uit de ontmoeting op de Potomac te voor
schijn zou komen. Zij dachten, dat Churchill een
belangrijk resultaat zou bereiken, dat betrekking
zou hebben op de Engelsch-Amerikaansche samen
werking tijdens den oorlog. Op dit oogenblik gaat
het iederen Engelsehman veel meer aan het hart,
hoe de oorlog gewonnen wordt, dan hoe er na een
gewonnen oorlog een nieuwe wereldordening zal
komen.
NEW YORK, 15 Augustus. (D.N.B.) pok de
„New York Times" spreekt in een bericht uit Lon
den over dc teleurstelling, die de verklaring van-
Roosevelt en Churchill bij het Engelsche volk ge
wekt heeft. De Engelsche „Times" bijvoorbeeld be
toogt, dat de verklaring niets bevat, dat niet reeds
eerder aan beide zijden van den Oceaan gezegd
is. Menigeen is van meening dat de verklaring de
wereld niets verder brengt en in vele kringen
kreeg men „kippevel" bij vergelijking van de ver
klaring met de 14 punten van Wilson. Het meest
zijn zij teleurgesteld, die hadden willen vernemen
wat de Vereenigde Staten metterdaad dachten te
doen.
Volgens de „New York Herald Tribune" is men
In Engelsche regeeringskringen tevreden, doch de
„man in the street" ïs bijzonder ontnuchterd door
het ontbreken van concrete feiten.
STOCKHOLM. 15 Augustus (D.N.B.) Volgens
den Londenschen correspondent van de „Nya Dag-
ligt Allehanda" schrijft de „Daily Mail":
„Wij zijn in oorlog met de Duitschers en niet
met de nationaal-socialisten. De oorlog moet worden
voortgezet met of zonder Hitier. Duitschland's mili
taire kracht moet worden gebroken, onverschillig
of Duitschland natïonaal-socialistisch, conserfatief.
demo'cratisch of socialistisch is".
Het blad .verklaart voorts, dat het. anders dan
de verklaring van Roosevelt en Churchill zegt.
noodig zal zijn, dat 'zekere nationale grenzen ten
bate van de collectieve veiligheid gecorrigeerd
worden, zonder dat men daarbij de wenschen der
volken in kwestie zal kunnen bevredigen.
OOK ONTEVREDENHEID
IN CANADA.
Ook de bevolking van Canada is onbevredigd
over deze ontmoeting; zij legt geen belangstelling
aan den dag voor de vredesplannen, zoo meldt
de New York Times" uit Ottawa. Men wil vooral
weten wat er gedaan wordt om _den oorlog tc win
nen en waar Canada in eventueele oorlogsplannen
wordt ingeschakeld. Daarom wordt ook de afwezig
heid van den Canadeeschen minister-president
Mackenzie King bij de bespreking betreurd. Het is
mogelijk, dat déze omstandigheid tot binnenland-
sche politieke complicaties in Canada zal
leideni
ITALIAANSCHE
PERSSTEMMEN.
ROME, 15 Augustus (D.I^B.) De Italiaansche
bladen noemen de verklaring van Roosevelt en
Churchill een nieuwe oplage van de 14 punten van
Wilson. De ..Popoio di Roma" schrijft, dat de ver
klaring zich van de 14 punten van Wilson onder
scheidt, doordat zij maar acht punten heeft. Overi
gens bewijst zij, dat Engeland en Amerika sedert
den wereldoorlog én hgt laatste dictaat iets hebben
geleerd. De ontwapening van Duitschland, Italië
en wellicht ook Japan, opstanding van den Vol
kenbond, waarin Sovjet-Rusland inplaats van
Frankrijk de rol op zich zou nemen van gerechts
dienaar! dat is de kern van het Engelsch-Ameri
kaansche voorstel.
De geheele wereldhervormin'g bestaat er in, de
Sovjet Unie te maken tot waakhond van Europa;
400 millioen menschen door een bolsjewistische
politiemacht op de knieën te houden. -Al het overige
is kletspraat. Wat de verklaring over het grond-
stoffenvraagstuk betreft, weet ieder wat hij moet
denken van een dergelijk sirenengezang. Duitsch
land en Italië strijden immers juist om hun levens
ruimte en den toegang tot' de grondstoffen dei-
wereld. De hoop, om door de beheerschïng van de
grondstofmarkten den oorlog op economisch ge
bied te kunnen winnen, is illusoir, want evenals
in alle oorlogen zal ook in dezen oorlog de be
slissing op militair gebied vallen. Uit den oorlog
echter groeit het nieuwe Europa, waarin beslist
nooit weer een Versailles zal zijn,
De „Popoio d' Italia" schrijft over de aankondiging
van een super-VersailleS, met eenzijdige ontwape
ning van de staten van het Sriemogendpact. Het
Engelsch-Amerikaansche plan behelst niets anders
dan de volgende 3 eischen: 1. Angelsaksiche beheer-
sching der wereld; 2. Ontwapening van de ge
knechte menschheid; 3.' Onveranderlijkheid van
deze knechtschap van het menschelijk geslacht
onder de hegemonie der Engelsch-sprekende vol
keren. Drie eischen, die de menschelijke waardig
heid echter met verontwaardiging van de hand
wijst.
„Zaak van Engeland een slechten
dienst bewezen."
Berlijn over de DuitschAmerikaansche
verklaring.
Het D.N.B. meldt: „Indien ge ons wilt ontwape
nen. komt dan hier cn haalt onze wapenen" aldus
een der talrijke uitlatingen, die men gisteren in
Berlijnsche kringen kon hooren naar aanleiding
van de verklaring van Roosevelt cn Churchill.
Men vestigt er hier de aandacht op dat de ont
moeting der beide staatslieden dooi- de Engelsche
en Amerikaansche pers met een bijzonderen nim
bus is omgeven en dat de propaganda-machinerie
der Westelijke democratieën de belangstelling der
wereld trachtte te richten op deze gebeurtenis, met
de leuze: de wereld zal van een sensationeele ver
klaring kennis nemen.
In vergelijking met het lawaai, waarmede de
ontmoeting is aangekondigd, noemt men in offi
cieuze kringen den inhoud van het gemeenschap
pelijke communiqué een uiting van verlegenheid,
vol van slechte fantasie en ideologische leuzen waar
mede Churchill en Roosevelt de zaak van Enge
land een slechten dienst hebben bewezen. De poli
tieke situatie, waarin de beide staatslieden Duitsch
land hebben gemanoeuvreerd, acht men in de-Wil-
helmstrasse zoo voordeelig dat men gaarne lang in
die situatie wil blijven. Men verwijst vooral naar
den commentaar van den diplomaiieken redacteur
van Reuter, welke volgens politieke kringen hier
als de ..lijkrede" op de ontmoeting moet wor^n
beschouwd en welks welgekozen woorden niet vol
doende zijn om het feit uit de wereld te helpen dat
Roosevelt en Churchill met hun communiqué „ge
zakt" zijn, niet alleen in het oog van hun tegen
standers, maar ook volgens hun eigen volken.
Men acht het bijzonder opmerkelijk dat de diplo
matieke redacteur van Reuter zich blijkbaar zoo
beperken moet dat hij de verklaring der staatslie
den nog slechts een openhartige politieke gedach-
tenwisseling noemt. Teekenend acht men het ook
dat Reuter's commentaar tracht het te doen voor
komen. alsof de ontmoeting slechts op Roosevelts
initiatief berust. Het doel daarvan is klaarblijke
lijk dat men het. magere •resultaat op rekening van
den Amerikaanschen president wil schrijven. Het
is zeer begrijpelijk, aldus wordt hiér gezegd, dat
zoowel te Londen als te Washington een kater
stemming" valt waar te nemen.
Men neemt er hier kennis van dat de verklaring
niet van een Volkenbond spreekt. De punten der
verklaring gelijken op de beroemde cn beruchte
punten, die reeds eenmaal in ander gewaad en in
betere taal zijn opgediend door Wilson. Niet alleen
Duitschland. aldus zeide then in de Wilhelmstrasse,
maar geheel Europa heeft met die 14 punten van
Wilson slechte ervaringen opgedaan daarom ver
baast Europa er zich over dat -njen thans opnieuw
met een dergelijke verklaring komt. In de Wil
helmstrasse zeide men het beneden zijn waardig
heid te achten, zich met de détails van dit pamflet
bezig te houden Men sluit zich aan bij de woorden
van een Spaansch blad. dat in zijn commentaar
spreekt van beginselen, die „in naam van een Jood-
schen advocaat voor kwade zaken thuis behooren".
Officieuze ^ringen beschouwen de zoogenaamde
politieke gebeurtenis dan ook reeds thans als af
gehandeld, al wijdt de Duitsche pers er ook nog
groote artikelen aan. In deze artikelen, in de ge
sprekken van den gewonen man, in de politieke
kringen hoort men steeds weer argumenten die
men Roosevelt en Churchill min of meer als tegen
vragen op hun acht punten zou kunnen voorleg
gen: bestaat er een vrijheid ter zee voor iedereen
en dus ook voor de autoritaire landen? Is Roosevelt
bereid zich te onderwerpen aan een internationale
controle en de steunpunten der Vereenigde Staten
te sloopen, daar die dan. overbodig zijn geworden?
Is hij bereid het plan van een twee-Qceanenvloot
en dus de omsingeling van Japan, op te-geven? Is
hij bereid de Monroeleer te herstellen en afstand
te doen van den economischen oorlog? Wat denkt
Roosevelt van zijn kant voor de bestrijding van het
bolsjewisme te doen?
Deze en vele dergelijke vragen, die volgens de
opvatting van officieuze kringen Europa en de we
reld veel meer belaag inboezemen dan de punten
der laakbare verklaring, worden hier levendig be
sproken. Met vroolijkheid heeft men kennis ge
nomen van de opnyking van bepaalde Engelsche
bladen, dat de Véreenigde Staten en Engeland
grooten dank verschuldigd zijn aan de beide staats
mannen. die het risico van een gevaarlijke reis op
den Oceaan hebben genomen Als bepaalde bladen
de punten der verklaring „Roosevelt's oorlogsdoel"
noemen, is dat onjuist, want Roosevelt kan in het
geheel geen oorlogsdoel opstellen, aangezien Duitsch
land niet in oorlog is met de Vereenigde Staten.
MEENINC. VAN DUITSCHE
BLADEN.
De Berliner Börsenzeitung noemt de verklaring
van Churchill en Roosevelt een „uiteengespatte
zeepbel" en verklaart dat gepleit wordt voor den
terugkeer van het „paradijs", dat den plutocratieën
een ongebreidelde machtsuitoefening moet waar
borgen. Het ligt voor de hand dat het van dit ont
werp tot Roosevelt's plan van verdeeling van
Duitschland en steriliseering van het geheele Duit
sche volk slechts een stap is. In weerwil van het
geluidsvolume der Engelsche en Amerikaansche
pers is het duidelijk dat men in breede Engelsche
en vooral Amerikaansche kringen zeer ontevreden
is -over de verklaring.
De „Deutsche Allgemeine Zeïtung" schrijft: „Het
papieren projectiel van den Atlantischcn Oceaan is
in den loop ontploft. De uitwerking was berekend
allereerst op-het vasteland van Europa en daarna
op Japan. In beide gevallen is het resultaat nihil.
Men behoeft slechts het oog te slaan op de stem
mingmakers van Roosevelt in het Congres»om. te
begrijpen dat het Roosevelt's bedoeling was Chur
chill een pil te geven, maar vooral in eigen land
schrik të' verspreiden en daarvan gebruik te ma
ken. De eenige uilwerking is teleurstelling in En
geland, onthutstheid en wantrouwende onzeker
heid aan de andere zijde van den Oceaan".
De „Nachtausgabe" zegt: „De dramatisch ge-
ensceneerde ontmoeting tusschen Roosevelt en
Churchill heeft de wereld getoond dat de oorlogs
drijvers zich in de grootste verlegenheid bevinden
cn dat zij sedert 1918 geen nieuwe ideeën hebben
gekregen en de volken voor even dom houden als
zij zelf zijn. Indien het voor iemand nog niet dui-
y
en knip het electrisch licht alleen
bij uiterste noodzaak aan
delijk mocht zijn, heeft de ontmoeting onthuld
voor welk doel Churchill den oorlog heeft ontke
tend en Roosevelt hemt tegen den wil van zijn volk
steunt: twee menschen wenschen uit machtsbe
geerte beheer,schers der wereld te worden".
De „Lokal Anzeiger" noemt het programma een
der armzaligste gewrochten, waarvoor ooit voor
aanstaande politici bijeen zijn gekomen 1-Iet pro-
gramni» is zoowel in Engeland als in de V. S. ge
vallen, want in den grond is het geen programma,
maar slechts verlegenheid. Met het oog op dit
fiasco is het begrijpelijk dat de beide landen er
reeds ovej" twisten wie het initiatief tot dit jam
merlijke werk heeft genomen.
Bü het Duitsche legercorps in Noord-Afrika. Een afdeeling lichte artillerie nestelt zich
in eén stelling, vanwaar de haveningang van Tobroek onder vuur genomen kan
worden. (Orbis-Holland)
Musolini inspecteerde dezer dagen een legioen
zwarthemden, dat gereed stond, om naar het Oost
front te vertrekken. Dc Duce bezichtigt het geschut.
(Luce-IIollana)
Optreden van het Duitsche
luchtwapen
Groot aantal schepen tot zinken gebracht
BERLIJN, 15 Augustus (D.N.B.) In den nacht
van 14 op 15 Augustus hebben Duitsche gevechts
vliegtuigen hevige aanvallen ondernomen op vijande
lijke schepen in de wateren rondom Engeland. 7.ij
vernietigden 20.000 b.r.t. en beschadigden 17.000 b.r.t.
Een koopvaardijschip van 5000 b.r.t. werd oostelijk
van Pinnalrd-Head aan de oostkust van Schotland en
een koopvaardijschip vjn 10.000 b.r.t.. deel uitmakend
van een convooi, bij Great Yarmouth tot zinken ge
bracht. Van hetzelfde convooi werd nog een koop
vaardijschip van 5.000 b.r.t. vernietigd. Op een koop
vaardijschip van 3000 b.r.t., dat ten noordoosten van
Cromer in een convooi voer, werd op het voorschip
een treffer geplaatst, waardoor een krachtige rook
ontwikkeling ontstond. In hetzelfde convooi werd nog
een ander koopvaardijschip van 3000 tot 4000 b.r.t.
zwaar getroffen. Een koopvaardijschip van 6000 b.r.t.
werd bij Great Yarmouth beschadigd. In de wateren
van Sidi el Barani, in het gebied van de Middelland-
sche Zee. werden 2 vijandelijke torpedojagers aange
vallen, waarvan dc een door voltreffers op het achter
schip beschadigd werd.
ALLE INZITTENDEN VAN TRANSATLANTISCH
VLIEGTUIG OMGEKOMEN.
BERLIJN. 15 Augustus (D.N.B 1 Reuter meldt, dat
bij het ongeluk met het Transatlantische vliegtuig, dat
kort qa zijn vertrek naar de Ver. Staten van een
Britsch vliegveld uit in den nacht van DondeFdag.op
Vrijdag omlaag is gestort, alle inzittenden (22 perso-
waarschijnlijk) den dood gevonden hebben. Vrij
dagmorgen waren 19 personen uit het puin van het
erbrande toestel te voorschijn gehaald en geïdenti
ficeerd. Twee personen worden nog vermist.
Dit is het tweede Transatlantische vliegtuig, -dat
binnen vijf datfen tijds is verongelukt.
ARTISTIEKE D A MES- EN
HEERENPORTRETTEN
„RICHE FOTO ART"
169 GROOTE HOUTSTRAAT - TELEF. 13472
(Adv. Ingez. Med.)
Centrale Verwarming
AUTOM. OLIE- KOLENSTOOKINR.
N.V. Mij. „HOLSTER" overveen
Adr. Stooplaan 35, Telefoon Haarlem 15597
SANITAIRE INSTALLATIES
(Adv. Ihgez. Med.)
Tjvintig dooden in liet gebied 0111
Boulogne
Bij Engelschen luchtaanval
BERLIJN. 15 Aug. Naar het D.N.B. verneemt,
hebben Britsche bommenwerpers, die door sterke af
deelingen jagers beschermd werden, gistermiddag
.•allen op het Fransehe kustgebied gedaan, die
geen enkel militair succes opleverden. Negen Spit
fires werden door Duitsche jagers en afweergeschut
neergeschoten. Naar thans bekend wordt, heeft de
terreuraanval 20 dooden onder de'burgerbevolking van
het gebied om Boulogne gcëischt, terwijl 20 menschen
gewond werden. Dc verontwaardiging onder de be-
•olking is buitengewoon groot. (D.N.B.)
Japan'en Thailand
s
Het vriendschapsverdrag
Domei meldt: De woordvoerder van het Japansche
ministerie van buitenlandsehe zaken heeft voorspeld
dat de vriendschappelijke betrekkingen tusschen
Japan en Thailand nog zullen worden versterkt door
dc verheffing der wederzijdsche gezantschappen tot
ambassades. Hij zei dat beide landen historisch, poli
tiek en economisch de hartelijkste betrekkingen heb
ben onderhouden.
De woordvoerder noemde het Japanseh-Thailand-
sche vriendschapsverdrag van 1937 en zijn. vernieu
wing vorig jaar, de Japansche bemiddeling in hel
Thailandsch-Indo Chineesche grensgeschil en de er
kenning van Mandsjoekwo door Thailand besliste be
wijzen van deze nauwe betrekkingen
Intusschen heeft dc pas benoemde Japanaihe am
bassadeur. Teidzji Tsoebokami. in een persgesprek ge
zegd dat hij vast besloten is zijn uiterste best te doen.
Hij noemde het oen gelukkige omstandigheid, da* de
minister van buitenlandsehe zaken, Tojoda. een goed
vriend van hem is en betoogde: wij zijn het volkomen
eens over de noodzakelijkheid een welvaartsgebied in
Oost-Azlë te stichten.
