De strijd in het Oosten Vleest zuinig) Naar liet Oekraïnsche front. Jioci Tlieuws MAANDAG 25 AUGUSTUS 1941' H "A" ÏR'CE M'S CSGBEXn De oorlogshandelingen bij het begin van de derde oorlogsmaand. Nieuwe operaties aan het Zuidelijk front in, voorbereiding. Recht- streeksche strijd om de productie- eir bestuurs centra der Sovjet Unie begonnen. Het D.N.B, meldt: Bij het begin van de derde oor logsmaand tegen de Sovjets vorderen de oorlogshan delingen aan het Oostelijk front vlot. Naar het D.N.B. verneemt ter aanvulling van het weermachtsbericht, zijn de karakteristieke trekken de volgende: de be veiliging van het geheele front aan Midden- en Be nedenloop van den Pnjepr als punt van uitgang voor nieuwe operaties aan het Zuidelijk front, de begin nende omsingeling van een sterke Sovjet-aanvalsgroep door den linkervleugel van legergroep-Rundstedt en den rechtervleugel van legergrocp-Von Bock in de streek tusschen Kiev en Fomel en de concentrische opmarsch naar het laatste marinesteunpunt in het gebied der Oostzeestaten, de voormalige Bstlandsche hoofdstad Reval (Tallinn). De gevechten zijn thans in het stadium van een rechtstreekschen strijd om de belangrijkste productie- en bestuursplaatsen des lands gekomen. Als de bols- jewiki deze verliezen, kunnen zij den strijd niet krach tig voortzetten. Zelfs als er nog Engelsche _en Ameriv kaansche hulp mocht komen, kan deze wegens de groote afstanden toch niet meer tijdig beschikbaar«ijn om de thans voorbereide groote beslissingen no£ te kunnen influenceeren. Do- bolsjewisten trachten met alle middelen hun bruggphoofden aan den Dnjepr te handhaven. Zater dag werden bij het aanbreken van den dag twee Soyjetcompagnieën van den Oostelijken oever naar eon eiland overgebracht. Duitsche troepen, die dit eiland reeds bezet hadden, zonder dat de Sovjets dit •wisten wachtten tot alle bolsjewisten aan land geko men waren. Toen ondernamen zij een concentrischen aanval op de volkomen verraste Sovjets, die vernie tigd werden. Geen bolsjewiki kon ontkomen Het D.N.B. meldt voorts: Terwijl aan het Oostelijk front tusschen de Zwarte Zee en de Finsche Golf de operaties van de Duitsche troepen en die der bond- genooten in vollen gang zijn. Is ook aan het Flnsch- bolsjewistische front de druk van dc Duitsche cn Finsche strijdkrachten op de daar liggende Sovjet formaties. na dte verovering van zwaar beveiligde en hardnekkig verdedigde grensversterkingen aanzien lijk toegenomen. Men moet een onderscheid maken tusschen de sec toren van het front, waar do Duitsche troepen schou der aan schouder met de Finsche formaties strijden en den sector, waarin het gros van de Finsche troe pen onder het opperbevel van veldmaarschalk Man- nerheim strijdt. Hierbij moet rekening gehouden wor den met het feit dat het zwaartepunt van de gevech ten aan het Finsch-bolsjewistische front zonder twij fel op de Karelische Landengte, tusschen het Ladoga- meer en de Finsche golf ligt. Er bestaat echter uiteraard een vergaande wissel werking tusschen de Finsche operaties aldaar tegen het Sovjetfront, ten Noorden van Petersburg en den druk dien de Duitsche Noordelijke vleugel op het oogenbük van het Zuiden en het Westen uit op ,het verdedigingsgebied van Petersburg uitoefent. Zoo komt ook in dit belangrijke brandpunt van het ge weldige front tegen de Sovjets een succesvolle samen werking tusschen de Duitsche troepen en die der bondgenooten lot uiting, waaraan de reeds sterk ge- 'dunde Sovjetformaties niet lang weerstand meer zul len kunnen bieden. Uit het Finsche weermachtsbericht van '22 Augustus 1941 blijkt dat het den Finnen thans gelukt is ook die Noordwestelijke oever van het Ladogameer te ver overen en zoodoende een aanzienlijke verkorting van het front te. verkrijgen, doch vooral het voor hen zeer belangrijke spoorwegknoonpunt Ellsenvaara. tusschen het Ladogameer en de Finsch-bolsjewistische grens in handen te krijgen. De getijktijdig ten Westen van het Ladogameer voortgezette Finsche aanval, die o.a. tot de inneming van Kexholm heeft geleid, heeft in- tu'sschcn zoo aanzienlijk veel terrein gewonnen dat de verdedigingszöne van Viborg reeds in de flank en in den rug bedreigd wordt. Wanneer men de tot dus ver behaalde Finsche successen vergelijkt met de on gelooflijke zware terreinmoeilijkheden van het daar liggende gebied en met de langzame vorderingen van de Sovjettroepen tijdens den veldtocht in den winter van 1939/MO dan blijkt hieruit een schitterende mili taire prestatie, die de hoop wettigt dat. na de reeds behaalde tactische successen ook het beoogde groote operatieve succes op de Karelische landengte niet aan het Finsche leger voorbij zal gaan. DE INNEMING VAN OTSJAKOF. Naar het D.N.B. verneemt, heeft zich bij de inne ming van de zeevesting Otsjakof, die de bolsjewis ten tot basis voor hun lichte vlootstrijdkrachten in de Zwarte Zee hadden gemaakt, een Duitsche divisie onderscheiden, die in een moedigen stormaanval de stad veroverde na den zeer hardnekkigen tegenstand van zware kustartillerie en oorlogsschepen te hebben overwonnen. Een poging der boljewisten. om door breede mijnvelden den Duitschers het binnendrin gen te verhinderen, mislukte. Tot dusverre zijn hier meer dan 2000 mijnen opgeruimd. De Sovjets heb ben buitengewoon zware verliezen geleden en 800 bolsjewisten zijn gevangen genomen. De groote van de buit heeft men nog niet kunnen vaststellen. Tot dusverre zijn geteld: 18 vliegtuigen. 31 stukken ge schut, waarvan 12 met een kaliber van 20 tot 22 c.M meer dan 100 machinegeweren. 27 granaatwerpers, 10.000 granaten, duizenden handgranaten en groote hoeveelheden kleinere wapens en munitie. OPTREDEN DER DUITSCHE LUCHTMACHT. De operaties der Duitsche luchtmacht in de Oekraïne hadden Zaterdag bijzonder succes, aldus het D.N.B. In onvermoeide aanyallen hombardeerden Duitsche gevechtsvliegtuigen en Stuka's de vluch tende troepen van den Sovjetmaarschalk Boedjenny. met gas en electriciteit V- adit JsWQtaiuata Zware aanvallen werden gedaan op gemotoriseerde colonnes, die vergeefs aan den bommenhagel der Duitsche gevechtsformaticse probeerden te ontkomen. Elf Sovjettanks werden vernietigd en zes andere moesten beschadigd blijven liggen. Bij den aanval op rijdende colonnes werden 175 vrachtauto's en an dere voertuigen vernield. Bij zware aanvallen op drie Sovjetvliegvelden slaagden de Duitschers er in 30 vilegtuigen, die' startklaar stonden, door welgemikte kettingbommen te vernietigen De toestellen raak ten al na de eerste bommen in brand. In lnchtgevech- schoten Duitsche jagers zeven Sovjetmachines neer. Tijdens de operatics vielen formaties Duitsche ge- cchtsvliegtuigcn in de wateren ten Oosten van Odessa een Sovjet-tankboot van 8000 ton aan en beschadigden haar zwaar. Op een rivier werd een sleep van 7 schepen tot zinken gebracht. Bij een aanval op Sovjet-kanonneerbooten, die streden op de Desna, eep groote rijrivier van den Dnjepr, brachten» Duitsche gevechtsvliegtuigen een monitor tot zin ken. Een andere monitor moest, nadat hij zwaar be schadigd was door bommen, op het strand worden gezet. Alle Duitsche toestellen keerden van deze succesvolle aanvallen terug. Ook in den middensector van het Oostelijk front hebben formaties der Duitsche luchtmacht bijzonder doeltreffende aanvallen gedaan en wel op troepen en verkeersdoden der Sovjets. Lange rijen vluchten- Sovjetcolonnes werden gebombardeerd en in scheervmchl beschoten. De verliezen, die de Sovjets bij deze aanvallen hebben geleden, treffen men- schen en materieel zwaar. Welgemikte kettingbom men beschadigden 42 treinen zwaar, die gereed ston den om vluchtende troepen op te nemen, waarbij 500 wagons werden vernietigd of uitbrandden. Twaalf marcheerende Sovjetcolonnes konden volkomen in de pan worden gehakt, zoodat de bloedige verliezen der Sovjets in dit gebied als gevolg van de vetnieti- gende aanvallen van formaties Duitsche gevechts vliegtuigen buitengewoon groot zijn. Formaties Duit sche jagers schoten in deze omgeving 12 boljewisti- sche vliegtuigen neer. In het Noordelijk deel van het Oostelijk front heeft de Duitsche luchtmacht Zaterdag energiek den aanval der troepen gesteund. Zoo werden in de om geving van Rcval (Tallinn), naar het D.N.B. ver neemt, zware veldversterkingen der Sovjets succes- val met bommen en schietwaperfs bestookt en spoor lijnen van het Zuiden en Zuid-oosten naar St.-Pe- tersburg gedeeltelijk opgebroken. Sovjetcolonnes T>p den terugtocht konden ondanks haastige vlucht den bommenhagel der Duitsche gevechtsvliegtuigen niet ontgaan en loden zware verliezen. Bolsjewistische vliegtuigen, die deze aanvallen der Duitsche lucht macht tevergeefs trachtten te belemmeren, werden in luchtgevechten neergeschoten. De Sovjets verloren toestellen. In totaal werden Zaterdag en in den nacht van Zaterdag op Zondag 53 Sovjetvliegtuigen neergeschoten en 48 op den grond vernield. Beschouwing over neutraliteit. Völkischer Beobachterbe spreekt de houding van Zweden en Zwitserland. De „Völkischei* Beobachter" behandelt het vraag stuk der Zweedsche neutraliteit in den Euro- peeschen strijd tegen de ,Sovjet-Unie. In tegenstel ling tot den eersten oorlog tusschen Finland en de Sovjet-Unie, aldus het blad, heelt men zich thans in Zweden officieel bezonnen op de „integrale neutraliteit", met het motief dat het nauwe lijks gewicht in de schaal zou leggen indien Zweden actief aan den oorlog tegen de Sovjets ging deelnemen. Het Zweedsche volk en vooral dc jeugd schaamt zich er over dat het neutraal moet blijven, terwijl het kleine Finland weer naar de wapenen grijpt, bovendien beseft het Zweedsche volk dat het door zijn alzijdigheid de oude aan spraak op de leiding in Noord-Europa zal verlie zen. Hier, zoo vervolgt het blad, kan men overgaan tot een algemecne beschouwing der neutraliteit. Hier raakt men dc draden, die bij voorbeeld ook naar Zwitserland leiden. De verdediging der neutra liteit tegen de aanvallen, waaraan zij in iederen oorlog tusschen groote mogendheden is blootgesteld, kan slechts bestaan uit de verdediging van waarden, welker behoud noodzakelijk lijkt. In Zwitserland heeft men dat zeer goed begrepen en verdedigt men daaromschijnwaarden. Men ziet in Zwitserland een soort ark van Noach voor de Europeesche be schaving en in de Rutli-weide een berg Ararat, waarop de ark met haar merkwaardige menagerie van schijnwaarden zal vastraken, wanneer de wate ren van den Europeeschen zondvloed dalen. In Zweden is men niet zoo zeker van zichzelf, men is scepticher en heeft meer wereldervaring. De verdediging van schijnwaarden democratie, vrijhandel en hoe zc meer neeten geschiedt daar ook niet met de robuste en vertoornde bekrompen heid der Zwitsers. Men heeft zeer wel oog voor het problematische der eigen positie en kan daar toch niet los van komen Geen Zweed voelt zich gelukkig in dezen toestand) aldus de „Völkischer Beobachter". Want men kan niet de vernietiging van het bolsje wisme toejuichen en tegelijkertijd sympathie blijven betuigen aan de Engelschen en Roosevelt die met de bolsjewisten een bondgenootschap hebben gesloten. Er begint, aldus besluit het blad, in Zweden een verandering te komen, doch die is nog gering en kan niet veel invloed oefenen op de houding van een regeering die in laveeren de eenige mogelijkheid ziet om Zweden door de stormachtige •golven van den oorlog te sturen. Zweden zal zijn poéitie in het nieuwe Europa slechts kunnen veroveren door of fervaardigheid en inzicht, door overtuiging en daad. D.N.B.) Door de moeilijkste omstandigheden banen ook de Hongaarsche troepen zich een weg in het Oosten. Een pantserwagen passeert een stroom. (Foto Orbis-Holland) Koeriersvliegtuig der Sovjets neergehaald. Documenten van het opper bevel vielen in Duitsche handenv Het D.N.B. meldt: Het koeriersvliegtuig van den opperbevelhebber van den Noordelijken sector der Sovjet-strijdkrachten, maarschalk Worosjilof, werd tot een noodlanding gedwongen toen het in de buurt van 'n door Duitsche troepen bezet vliegveld laag boven den grond vloog. In het vliegtuig bevonden zich talrijke belangrijke geheime stukken van het opperbevel der Sovjets. Van een oorlogscorrespondent verneemt het D.N.B. a. de volgende bijzonderheden: „Op het Sovjetvliegveld van Nowgorod begon tus schen de puiiihoopen van vernietigde toestellen een motor te brommen. Iwan Afanasjew. de koerier van maarschalk Worosjilof. een betrouwbare roode functionaris, had achter een piloot plaats genomen. De kisten en dc met zwarte lak verzegelde brieven lagen naast hem. trouw bewaakt. Zelfs de piloot verloor deze brieven niet uit het oog, want hun leven was niets meer waard, wanneer ook maar één brief met verbroken zegel in de wachtkamer van den chef van den generalen staf van het Sovjetleger te Moskou afgeleverd zou worden. De Sovjetver kenner had opdracht in Welekije Luki een tusschen- landing te maken, daar de jongste berichten van het indertijd dicht voor dit plaatsje loopendc front op 't halen en naar Moskou over te brengen. De piloot kende de vliegvelden in de buurt en had in ver trouwen op zijn gedegen kennis van de plaatselijke omstandigheden de kaarten weggelegd, totdat hij eindelijk ongerust werd en de machine tot op ge ringe hoogte liet dalen'. Plotseling herkende hij het vliegveld van Idritza. Hij was honderd kilometer uit den koers gevlogen. Doch nauwelijks was hem een vloek over de lippen gekomen, of een mitrail leursalvo van Duitsche infanteristen die den vlak boven den grond cirkelenden Sovjetvogel onder vuur hadden genomen, vernielde het toestel voor een deel verwondde den piloot zoo zwaar dat hij met de laatste krachtsinspanningen het getroffen toestel kon optrekken, voorda hij bewuseloos werd. Voorda Iwan Afanasjew begreep wat er gebeurd was, was er reeds een pistool op hem gericht, zoodat er geen tijd meer was om de koerierspost te vernie tigen. Tot laat in den avond van dezen dag zaten officieren van den Duitschen generalen staf over de papieren gebukt. Zij bekeken het materiaal, schiftten het en namen onmiddellijk maatregelen. Duitsche koeriersvliegtuigen brachten weg wat Iwan Afanasjew, de ongelukkige, niet gelukte. Een plezierige tijding was het in het geheel niet, die onze Sovjetmaarschalk naar Moskou liet over brengen. Dit bleek uit een nauwkeurige opsomming van de totale verlieten, die zijn armeeën in een periode van veertien dagen hebben geleden. Het waren verliescijfers, die veel hooger waren dan wij gedacht hadden en die de gevechtskracht van de be treffende onderdeelen buitengewoon beïnvloed, zoo niet verlamd hebben. Er is een ontzaglijk aantal vrachtauto'^ verloren gegaan, zoodat Worosjilof's klacht dat de ravitailleering niet meer functioneerde zeer goed begrijpelijk is. Tevens waren nauwkeurige cijfers, o.a. voor motorrijwielen, tractors en speciale wagens met de grondigheid van Duitsche ambtena ren aangegeven en ingeboekt. Wij zouden nog uren lang kunnen praten over hetgeen Iwan Afanasjew ons bezorgde. Wij. zouden een bloemlezing kunnen geven uit de Sovjètbrieven aan de vrouwen van •of ficieren te Moskou. Doch de tijd drijft ons vooruit en ook het koeriersvliegtuig van den maarschalk der Sovjet-Unie heeft ons geen anderen dienst bewezen dan dat de opmarsch naar het Oosten met een onverbiddelijke consequentie tot aan het einde wordt voortgezet". Von Papen niet te Berlijn. Het A.N.P. meldt: Berlijn, 23 Augustus. Naar wij van welingelichte zijde vernemen, zijn Zaterdag in de Wilhelmstrasse de buitenlandsche berichten en geruchten over een zoogenaamd verblijf te Berlijn van den Duitschen ambassadeur Von Papen op een desbetreffende vraag nadrukkelijk tegengesproken. DINSDAG 26 AUGUSTUS 1941. HILVERSUM I, 415.5 M. 6.45 Gramofoonmuziek 6.50 Ochtendgymnastiek 7 no Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek 6.00 B N. O. Nieuwsberichten. 8.15 Sclmftlezing en meditatie (voorbe reid door de Christ. Radio Stichting). 8.25 Gramofoonmu ziek. 9.15 Voor de huisvrouw. 9 25 Gramofoonmuziek. 11.00 Declamatie. 1120 Gramofoonmuziek. 12.00 Ensemble Jonny Kroon. 12.25 Het kwartier van den Arbeid. 12.40 Almanak. 12,45 B. N O. Nieuws- en economische belichten. 1.00 Pianovoordracht. 1.30 Sprankelende middagklanken. 2-50 Gramofoonmuziek. 3.00 Amabile-esxtet. 3.30 Gramofoon muziek. 4.00 Qyclus „Arm en rijk in het Nieuwe Testa ment". 4 20 Gramofoonmuizek. 4.45 Voor d$ jeugd. 5.15 B. N. O. Nieuws-, economische- en beursberichten. 5.30 Orgel concert, 6.00 Causerie „Alleen voor mannen". 6.15 Ge varieerd programma. 7.00 Actueel halfuurtje. 7 30 Omroep orkest en soliste. 8.30 Gramofoonmuziek. 8.45 Voor den boer. 9.00 Cello en piano. 9.30 Gramofoonmuziek 9.45 B. N. O- Nieuwsberichten. 10 00—10.15 B. JN. O. Engelsch uit zending; Economie News from Holland. HILVERSUM I, 415.5 M. 6.45 Gramofoonmuziek. 6.50 Ochtendgymnastiek. 7.00 Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 8.00 B. N. O, Nieuwsberichten. 8.15 Gramofoonmuziek. 10.20 Zang met clavecimbel- en pianobegeleiding. 10.40 Declamatie. 11.00 Ensemble Amende en gramofoonmuziek. 12.00 Gramofoon muziek. 12.15 Gerard Lebon en zijn orkest. 12.45 B. N. O Nieuws- en economische berichten. 1.00 Trio Jonny Om- bach. 1.40 Gramofoonmuziek. 2.00 Utrechtsch Stedelijk OrRest. 3.30 Voor de zieken. 4.00 Gramofoonmuziek, 5 15 B. N. O. Nieuws-, economische- en beursberichten. 5.30 Klaas van Beeck en zijn orkest. 6.00 Orgelopnamen. 6.15 Boekbespreking. 6 30 Gramofoonmuziek. 7.00 Actueel half uurtje. 7.30 Reportage. 8 00 Gramofoonmuziek. 8 15 Radlo- toonecl 9.00 Sport cn lichamelijke opvoeding voor de vrouw, causerie. 9.15 Ensemble Bandi Balogh. 9.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 10.00 Avondwijding. 10.05—10.15 Politiek weekpiaatje (opn.). Kisto Rjti, de president van Finland, tijdens zijn bezoek aan een militair hospitaal. (Foto Suomen-Holland) DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA Duitsch weermachtsbericht van Zaterdag Luchtmacht bestookt vlieg velden in Engeland. Ook de vlootbasis Alexandrië gebombardeerd. UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER. 23 Augustus. (D.N.B.) Het opper bevel van de weermacht maakt bekend: „Aan het Oostelijke front blijven de opera ties volgens de plannen verloopen. Aan de Zuidoostkust van Engeland brach ten gevechtsvliegtuigen gisteren een koop vaardijschip van 1.000 b.r.t. tot zinken. In den afgeloopen nacht heeft het luchtwa- pen verscheidene vliegvelden op het Britsche eiland gebombardeerd. Mijnenvegers en pa trouillevaartuigen schoten in het Kanaal twee Britsche bommenwerpers omlaag. Bij een aanval van Duitsche gevechtsvlieg tuigen op de Britsche vlootbasis Alexandrië, in den nacht van 21 op 22 Augustus werden bom- treffers geplaatst op havenwerken en bedrij ven van verbruiksartikelen. Er ontstonden groote branden. Britsche vliegtuigen hebben in den afgeloo pen nacht brisant- en brandbommen met ge ringe uitwerking laten vallen op verschillen de plaatsen in West- en Zuidwest Duitsehland. Luchtdoelartillerie schoot een der aanvallende bommenwerpers omlaag." Italiaansch weermachtsbericht van Zaterdag Nog tien Engelsche vliegtuigen bij Tobroek neergeschoten. ROME. 23 Augustus. (Stefani) In zijn weer- machtbericht no. 445 maakt het Italiaansche opper bevel het volgende bekend: „Op de zeget ierende actie van de luchtmacht tegen vijandelijke vlooteenheden cn tegen doelen van de vesting Tobroek. waarvan melding gemaakt is in het weermachtsbericht van Vrijdag en waar aan formaties Italiaansche jachtvliegtuigen hebben deelgenomen, zijn nieuwe schitterende successen van Duitsche jagers gevolgd, die in luchtgevechten nog tien andere Britsche vliegtuigen hebben neerge haald. Engelsche vliegtuigen ondernamen aanvallen op de steden Tripolis cn Derna zonder resultaat van be- teekenis. Te Bardia heeft ons luchtóoelgeschut twee vijandelijke bommenwerpers neergehaald In Oost-Afrika levendige activiteit van de artil lerie en gevechtshandelingen die verliepen in het voordeel van onze troepen in de verschillende sec toren van het front bij Gondar. De vijand werd overal afgeslagen en liet talrijke dooden op het slagveld achter. Er werden wapens en een groote hoeveelheid munitie buitgemaakt". Italiaansch weermachtsbericht van Zondag Vliegveld op Malta gebombardeerd. ROME. 24 Augustus (Stefani). Het 446ste communiqué van het Italiaansche hoofdkwartier luidt: „Aan het front van Tobroek in Cyrenaïca leven dige bedrijvigheid van artillerie en luchtmacht der spilmogendheden. Duitsche afdeelingen vliegtuigen hebben met succes luchïafwcerbatterijen en schepen te Tobroek gebombardeerd. Onze jagers hebben een vijandelijk vliegtuig neergeschoten. Britsche toe stellen hebben Benghaz: gebombardeerd en eenige schade veroorzaakt. In Oost-Afrika nieuwe aanvallen van vijandelijke vliegtuigen op onze stellingen te Wolsjefit. Voort durend bedrijvigheid onzer afdeelingen, die verken ningen in de vijandelijke linies hebben verricht. In den afgelopen nacht heeft de Italiaansche luchtmacht het vliegveld Micabba op Malta ge bombardeerd en talrijke branden veroorzaakt. Relaas van S. S. P. K. man dr. D. Tappenbeck. Het A.N.P. ontving uit de Oekraïne een uitvoerig artikel van den S.S.P.K-man Dr. D. Tappenbeck. In zijn inleiding schrijft hij: v „Eindelijk werd onze wenseh dan toch vervuld en kregen wij het bevel om zoo snel mogelijk te vertrek ken en onze kameraden aan het front op te zoeken. Wij, een Noord-Nederlander, een Vlaming en een Duitscher, namen dus afscheid van Berlijn en spoed den ons vol goeden moed naar het Oosten. In snel tempo bracht onze kleine Opel ons langs dc autobaan naar Brcslau cn van daar ging het door de vrucht bare landouwen cn de welverzorgde steden cn dorpen van Silezië naar de rookende fabrieksschoorsteencn en schachten van Oppcr-Silczië, het op een na het be langrijkste industriegebied van Europa. Even ten Oosten van het thans weer Duitsche Kat- towitz passecren wij de grens tusschen het Rijk en het gouvernement-generaal. Het verschil aan weerskan ten is er ccn als tusschen dag en nacht. Hier. ten Oosten van Kattowitz begint Oost-Europa. Tevergeefs zoeken wij hier de zindelijke boerderijen en dc alom in cultuur gebrachte velden van Silezië of de werk lust van het industriegebied met zijn moderne arbei derswoningen cn vinden er slechts een onontwikkelde bevolking die van den landbouw leeft. Verder vertelt de schrijver dat die bevolking, waaronder veel Joden zijn, in ellendige krotten woont." „Onze tocht gaat verder langs den voet der Kar- pathen door het heuvellandschap van Galicië. Zoo nu en dan wijzen boortorens cr op dat de Poolschc olie velden hier in de buurt liggen. Hoe meer wij de oude Duitsch-Russische demarcatie-lijn naderen des te vriendelijker wordt de houding der bevolking. Zij be staat hier reeds voor het grootste gedeelte uit Ockraï- ners, die thans tal van rechten zooals eigen scholen hebben, die hun onder het Poolschc bewind stelsel matig werden geweigerd. Niet ver van de uit den wereldoorlog door bloedige gevechten bekende vesting Przemysl ontmoeten wij de eerste sporen van dezen oorlog. Het is een onaf zienbaar leger van Sovjet-Russische gevangenen, een bont mengsel van de meest verschillende volksstam men." Van deze gevangenen hoorde de schrijver verschil lende gruwelen die door de Sovjets begaan waren jegens Oekraïners en weerlooze gevangenen. „Terwijl deze droeve, stoet mcerendcels barre voets. naar het Westen trekt, rijden wij Przemysl binnen. De stad werd door de grensrivier de San in een Difitsch en een Russisch gedeelte gescheiden. Vooral het laatste werd door artillerievuur zwaar be schadigd. Langzaam rijden wij over de brug, die da genie in een minimum van tijd gebouwd heeft en bevinden ons thans in het Sovjet-paradijs. Dc bevol king viert feest, feest omdat aan het bolsjewistische schrikbewind thans een einde gekomen is. Elk dorp heeft zijn met dc Duitsche cn de blauw-gele Oekraïn sche vlag versierde eerepoort, in het midden waarvan zich een Mana-beeltcnis bevindt en spandoeken met „Leve dc Oekraïne" cn „Heil Hitier". Op den* weg naar Lcmberg komen wij echter voort durend langs dc sporen van den feilen strijd, die hier eenige dagen geleden gewoed heeft Ontelbare Rus sische tanks, waaronder sommige bepaald monster achtige afmetingen hebben, liggen vernield langs den weg in gezelschap van groote hoeveelheden ander oorlogsmateriaal De hoofdstad Lembcrg is slechts weinig beschadigd. De bevolking begint te herademen. Hier hebben de bolsjewisten voor hun vertrek in de Brigittki-gevangenis duizenden Oekraïners op de meest beestachtige wijze afgemaakt. Maar reeds begint het leven in de stad weer zijn normalen gang te gaan, de vriendschap tusschen de bevolking en de Duitsche en de hier talrijke Slowaaksche soldaten is spoedig gesloten en muziek corpsen zorgen voor de noodige stemming. Alvorens de stad verder in te gaan. brengen wij eerst een bezoek aan het hospitaal, waar, naar wij ook eenige van onze jongens van de West- land, liggen. Het ziekenhuis ligt zonnig bovenop een heuvel, van waar men een overzicht over do geheele lad heeft. De gewonden hebben het er goed. Onze landgenooten zijn gelukkig niet ernstig gewond. Zij vertelden ons van de dagen van harden strijd en van den heldendood van den commandant van het regi ment Westland, standaardleider Weckerle. Hun eenige zorg was het om zoo snel mogelijk weer bij hun re giment terug te komen." Hierop ging de tocht naar het Russische deel van de Oekraïne. Maar nu beginnen de werkelijke moeilijkheden pas. Achter Lemberg kan er van wegen volgens onze be grippen nauwelijks meer sprake zijn en met een gan getje van 20 K.M. sukkelen wij voort, cn moeten soms urenlang wachten, omdat de wegen door elndclooze colonnes verstopt zijn. Ook hier getuigen ovaral Rus sische tanks, wapens en ander oorlogsmateriaal van den feilen strijd die hier geleverd werd en het ge weldige materiaal, waarover het Sovjetleger beschikte. Ten slotte bereiken wij Tarnopol. dat reeds vlak bij dc oude Poolsch-Russische grens ligt. Ook hier zijn. naar de schrijver mededeelt, vele Oekraïners vermoord. „Thans echter wordt de orde er reeds voor een groot deel door gewapende Oekraï ners bewaard, die door een blauw-gelen band om den arm gekenmerkt zijn. Intusschen rijden wij langs slechte, stoffige wegen steeds dieper het Sovjet-paradijs in. Versche sporen van strijd wijzen cr op dat het front niet al te ver af kan zijn. Naast dc Russische tanks, kanonnen en vrachtwagens zijn de velden ook bezaaid met kada- ers. Naast Russische massagraven komen wij ook langs de graven van Duitsche soldaten, die met een- oudigc houten kruisen, stalen helmen en bloemen versierd zijn.... De Russische wegen hebben te veel van onzen wagen geeischt. Gelukkig kunnen wij nog net de „Wcrkstatt-Kompanie" van onze divisie bereiken. Hier wordt de motor grondig nagezien en wordt de geleden schade hersteld. Zoodra onze Opel weer In orde is, wordt de reis voortgezet. Wij naderen nu meer en meer het front, en het wordt steeds moeilijker om zich door de ein- dclooze auto- en paardencolonnes een weg te banen, daar de regen de wegen in modderpoelen veranderd heeft. Door de eendrachtige samenwerking van do genie en den Arbeidsdienst met de ^bevolking wordt echter ook „generaal modder" overwonnen. Stelsel matig gaat dc opmarsch verder. Tegen den avond komen wij door een Ockralnsch" dorp. waar bekende liederen weerklinken. Het zijn de iongens van den Arbeidsdienst, die de geheele be volking van het dorp om zich heen hebben verzameld. Kr heerscht een gezellige stemming. Na den nacht in de tenten van den Arbeidsdienst te hebben doorgebracht vertrokken wij den volgenden morgen met den vasten wil om dezen dag ons doel, de divisie te hereiken. Ver kon het niet meer zijn, want overal wezen de wegwijzers reeds naar de hoofd stad dn; Oekraïne. Kiew. 'En inderdaad, na eenige uren rijden door het Oekraïnische land waren wij er Daar lag aan den rand van het bosch. zorgvuldig gemaskeerd, de staf van onze divisie. Eenige «ogen blikken later meldden zich drie S.S.-mannen bij den r>" J 1-1 volgens het bevel uiige- Rijksminister dr. Goebbels zal zich op uitnoodi- ging van den Italiaanschen minister van onderwij: Pavolini, einde Augustus ter gelegenheid van de internationale filmtentoonstelling, naar Venetië be geven. Te Saloniki is in den nacht van Zaterdag op Zondag een groote brand uitgebroken in de wijk Kalamaria als gevolg van onachtzaamheid van een vrouw. Talrijke igebouwen, zoo meldt het D.N.B. zijn daaraan ten offer gevallen en de schade zeer groot. „New Yorx Post" heeft uitgerekend dat rona 100.000 automobielarbeiders door de beperking der automobielproductie in de Ver. Staten broodeloos zullen worden. De opdracht Kiiki^almi (Kexliolnï) volkomen door de Sovjets verwoest. Voornaamste deel der stad uitgebrand. Hot D.N.B verneemt uit Helsinki: Van bevoogde Finsche zijde wordt medegedeeld dat de Sovjets de stad Kakisalmi (Kexholm) ge legen aan den Westelijken oever van het Ladoga meer die door de Finsche troepen op 21 Augustus werd ingenomen, bijna volkpmen verwoest hebben. Het voornaamste deel van deze stad van 5.00(1 zielen is uitgebrand. Slechts aan den rand van de stad is een deel der houten huizen blijven staan. De cellulosefabriek van het Waldhof-co'ncern kon den de bolsjewisten blijkbaar niet meer verwoesten, zo'odat het grootste deel van dit bedrijf behouden is gebleven. Voorts bleef het grootste gebouw van het centrum der stad, het schoolhuis, staan. Kaki salmi is in Finland vooral bekend door zijn oer oude burcht. Het heeft in de Finsche geschiedenis een belangrijke plaats ingenomen, voordat de stad Vi.puri (Viborg) tot centrum van Zuid-Karelië werd. Behalve een groote cellulose-fabriek van het Waltihof-concern bevinden zich in de stad nog eenige andere groote fabrieken en houtzageryen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1941 | | pagina 7