Haarlems Dagblad
Vernietiging van 50 Sovjet-divisies.
59e JAARGANG No. 17874
Uitgave lourens*Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaploln 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Bulten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendapleln 12230.
Directeur: P. W. PgEREBOOM
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- èn Feestdagen
ROBERT PEEREBOOM, Heemstede
Hoofdredacteur
WOENSDXG 24 SEPTEMBER 1941
Abonnementen per week 0.26, per maand 1.15,
per 3 maanden 3.42, franco per post 3.73, losse
nummers. 6 cent per ex. Advertentlën: 1-5 regels
2.elke regel meer 0.40. Reclames 0.65 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, elke regel meer
0.17%. Groentjes zie rubriek.
De eerste stedenschoontocht in
Haarlem.
Groot aantal deelnemers.
De eerste stedenschoondag die door den A.N.W.B.
n samenwerking met Haarlem's Bloei Zaterdag 27
ieptember te Haarlem wordt gehouden belooft een
yoot succes te worden. Ongeveer 472 touristen zullen
an dezen tocht deelnemen. Zooals men weet ver
rekken de deelnemers van hótel Llon d'Or aan den
Iruisweg.
Parkeerterreinen te Haarlem.
De tegenwoordige toestand.
In ons vorig nummer hebben wij medegedeeld dat
iet gemeentebestuur van Zandvoort een schrijven
intvangen heeft van den Secretaris-Generaal van het
lepartement van Binnenlandsche Zaken waarin be
waar gemaakt wordt tegen het» heffen van rechten
■oor het parkeeren van auto's op den openbaren weg.
Ir bestaat zoo wordt er bij gezegd alleen geen
lezwaar tegen het vragen van parkeergelden voor
wagens die geplaatst worden op een speciaal voor dat
loei ingericht terrein. Het gevolg van deze aanschrij
ving is dat de burgemeester van Zandvoort de hef
ing der parkeergelden uit de Precario-verordening
leeft geschrapt.
Wij hebben geïnformeerd hoe de tegenwoordige toe-
tand te Haarlem Is. Daarbij bleek ons dat Haarlem's
emeentebestuur reeds eenigen. tijd geleden de Pre-
ario-verordening gewijzigd heeft In den geest van
lovenbedoelde aanschrijving. De verordening staat
iog alleen toe het heffen van parkeergeld op de
ïroote Markt omdat een gedeelte daarvan vfeor het
larkeeren speciaal in orde gemaakt is. Er moest een
ubbeltje voor maximaal 6 uur betaald worden. Wel
paren er ook eenige andere parkeergelegenheden In de
tad maar daar was parkeergeld niet verplicht. Er
tond een waker en als belooning voor de zorgen die
Ie wachter aan de wagens gaf kon de automobilist
lem een fooitje geven.
Nu er door de benzine-schaarschte weinig auto's
neer rijden, is de bewaking der parkeerterreinen tij-
ielijk opgeheven fer worden dus ook geen parkeergel-
jen meer op de Groote Markt geheven.
Te Haarlem is evenwel in dezen tijd blijven be
taar, de heffing van precarlo-gelden voor het in ge-
ruik nemen van gemeentegrond door automobilisten.
!r waren indertijd veel menschen die hun auto vrij
leregeld op den openbaren weg lieten staan. Zij
noesten als zij dit alleen overdag deden 6 gulden per
sar in de gemeentekas storten. Als zij hun wagen ook
rij geregeld 's nachts buiten lieten staan, werd dit
srief opgevoerd tot 24 gulden. Onder deze bepaling
ielen bijvoorbeeld zakenmenschen die buiten de ge-
leente woonden en hun auto overdag meestal in de
imgevtng van hun kantoor of zaak in Haarlem op den
ipenbaren weg neerzetten.
Aan deze verplichting wordt nog de hand gehouden,
naar omdat er veel minder auto's rijden zijn er nog
lechts weinig autobezitters die uit dezen hoofde geld
n Haarlem's gemeentekas storten.
Twaalfjarig jongetje te Haarlem
door auto overreden.
Aan de gevolgen bezweken.
Dinsdagmiddag fietste de twaalf jarige A. H. Nessen
p het Kennemerplein te Haarlem. Achter hem
»ed een auto. De knaap week naar rechts uit,
loch raakte met zijn voorwiel het achterwiel van
voor hem rijdende fietser. Hij viel en
Ie auto reed over hem heen. Het slachtoffer
terd zoo ernstig gewond, dat de dood vrijwel on-
fclddellijk intrad.
Het waterverbruik te Haarlem.
Het sproeien der tuinen heeft veel invloed
daarop.
Blijkens de Statistische Gegevens der gemeente
laarlem zijn de Haarlemmers blijkbaar In het alge
neen op het water aan het bezuinigen, alleen de
naanden dat de tuinen gesproeid moeten worden ma-
en een uitzondering.
In het le kwartaal van 1941 werden door de Gem.
Waterleiding opgepompt 534.449 M3. tegen 557.466 in
letzelfde tijdvak van 1940. Een vermindering dus var
3017 M3.
De cijfers over het 2e kwartaal geven een eigen-
iardig beeld.
1940 1941
April 203.073 186.225
Mei 199.992 208.732
Juni 190.593 231.682
Het sproeien van de tuinen heeft natuurlijk invloed
ip het waterverbruik. In April Is weinig gesproeid, In
lei iets meer en in Juni veel.
Dit maakt dat er nu in het 2de kwartaal 626.639 M3.
irater verbruikt is tegen 593.658 in dezelfde maanden
ran 1940. Het le kwartaal gaf bij 1940 vergeleken een
a g e r waterverbruik van 23.017 M3. te zien, maar
iet 2e kwartaal sloot met een hooger verbruik van
2.981 M3.
BEGRAFENIS MfcJ. DE RIDDER.
Dinsdagmiddag had op de Algemeene Begraafplaats te
eemstede de begrafenis plaats van wijlen me;.!. De Ridder,
oofd van de fröbelschool aan do Oranjekade te Haar-
:m. Het schoolbestuur was hierbij vertegenwoor-
Igd door de -heerfen L. J. Kas, voorzitter, H. Brouwer,
ice-voorzltter. A. L. Aronds,- secret.-penningmees-
tr en mevr. Hoeben. commissaresse. Het onderwijzend
ersoneel door mei. Martens, terwijl mede aanwezig wa
rn vele ouders van kinderen die deze school bezoeken
n vele vriendinnen en vrienden der overledene.
Nadat het stoffelijk overschot onder een schat van bloe
ien was opgebaard, waaronder was een groot bloemstuk
an de leerlingen en een van het schoolbestuur voerde
llereerst het woord de heer L. J. Kas, die, sprekende
imens het schoolbestuur het groote verlies schetste voor
e school, omdat juffrouw Jo en de school tvtee niet te
ihelden begrippen waren, daar zij geheel op ging in haar
erk en de school als het ware haar levensdoel was, en
eze door haar zorgen steeds in bloei was toegenomen.
Haar heengaan, aldus spr. is een groot gemis voor de
Inderen Mede namens hen wenschte spr. haar een
Rust zacht" toe.
Ds. H. E. Beker, schetste, na Psalm 23 gelezen te hebben,
et leven der ontslapene, die na veel lijden en strijden
[gaan is naar het eeuwige Vaderhuis. Nadat daarna het
offelijk overschot in de groeve was neergelaten, en Ds
eker de begrafenisliturgie had verricht, dankte een fa-
ulielid voor de getoonde belangstelling.
Bon 36 en 37 voor boter.
's-GRAVENHAGE. 24 September. De secretaris
generaal van het departement van landbouw en vis-
scherij maakt bekend, dat, zooals reeds eerder werd
aangekondigd, in den vervolge gedurende een tijdvak
van 19 dagen twee bonnen voor het koopen_van boter
zullen worden geldig verklaard.
Gedurende het tijdvak van Donderdag 25 September
t/m Maandag 13 October a.s. geven de met „36" en
„37" genummerde bonnen van de boter- en vetkaart
elk recht op het koopen van 250 gram boter.
Op de bonnen van de vetkaart zal per 250 gram
boter 22% cent reductie worden verleend.
EXAMENS
Academische opleiding.
Geslaagd aan de Gem. Universiteit te Amsterdam
voor het cand. ex. economische wetenschappen de
hèeren P. Gootjes en A. J. van Dijk.
PERSONALIA.
De agent van politie le klasse D. W. van Akooij
slaagde bij het te Amsterdam gehouden examen voor
het politiediploma.
VERDUISTEREN
van 19.35 tot 7.28
Maan 24 Sept. onder 21-32, 25 Sept. op 12.48
Welke bonnen zijn thans geldig?
van 21 t.m. 27 September:
36- Brood
36 Brood
36 Vleesoh
36 VI.'waren
36 Melk I
37 Reserve
4 rants.
Vï ra-nts.
rants.
1 rants.
1 3/4 L.
3»/Ï K.G.
7 Sept. t.m. 4 Oct.:
114 Algemeen
115
116
34-35
36-37
C Rijst
C Havermout
117 Algemeen
118
119
34-35
36-37
1 K.G.
250 gr.
500 gr.
Bloem Vï rants.
250 gr.
250 gr.
250 gr.
250 gr.
100 gr.
Kaas 100 gr.
Brood af gebak
(Vleesch of
vleesohwaren
Melk
Aardappelen
Suiker
Kofflesurrogaat
Jam
Bloem, brood of gebak
Rijst
Havermout
Havermout
Gort
Vermioelll of maïzena
van 7 Sept. t.m. 24 Sept.:
34-35 Boter 250 g
34-35 Vet 250 g
Voorts:
Petroleum: Bonkaart M en O (2 L.) tot 5'October,
Zeep Bon 113 en Bon B Zeep der Zeepkaarten P en
Q tot 30 Sept.. ^heerzeep Bon J (Textlelkaart) t.pi.
31 December.
Niet meer geldig zijn de bonnen: 35 Brood. 35
Vleesch en Vleesohwaren, 35 Melk I en 36 Reserve
(aardappelen).
2-JARIGE JONGEN REDT 8-JARIG JONGETJE
IET LEVEN. Een dezer dagen raakte de
-jarige Martin Godyk tijdens het spelen in de
-eidschevaart te Haarlem; de passeerende Tonny
ïouwenaar, oud 12 jaar, sprong zonder aarzeling
tekleed te water en het gelukte hem Martin van
*n wissen dood te redden. Foto: Tonny (links)
6p bezoek bij Martin, die op dokters advies
eenige dagen het bed moet houden.
(Foto Stevens)
DU1TSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA
Duitsch weermachtsbericht
Haven van Great Yarmouth gebombardeerd.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 23 September (D.N.B.) Het opper
bevel van de weermacht maakt bekend:
„Nadat de ultvalspogingen van de bolsjewisti
sche strijdkrachten die in het gebied ten oosten
van Kiew waren ingesloten zonder succes geble
ven waren, hebben zich toenemende verschijnselen
van ontbinding onder de vijandelijke strijd
krachten vertoond. Op vele plaatsen hebben de
officieren en commissarissen der Sovjets op laffe
wijze de vlucht genomen en hun troepen in den
steek gelaten, ten einde zichzelf in veiligheid
te stellen. Niettemin konden zij hun lot niet ont
gaan. Het aantal* krijgsgevangenen uit dezen
veldslag is Inmiddels gestegen tot 3SO.OOO. Meer
dan 570 pantserwagens en 2100 stukken geschut
werden tot dusver buitgemaakt of vernietigd. Deze
cijfers stijgen nog voortdurend. Vijftig divisies
der Sovjets kunnen als volkomen vernietigd be
schouwd worden. Onder de gevangenen bevindt
zich de opperbevelhebber van het vijfde Sovjet-
leger. Behalve de reeds genoemde legers heb
ben aan den gelukkigen afloop van den slag ook de
legers van Generaloberst Frelherr von Weichs
en van den generaal der Infanterie, von Stülpna-
gel een belangrijk aandoel gehad.
In den strijd tegen bolsjewistische zeestrijd-
krachten en transportschepen heeft het luchtwa-
pen ook gisteren groote successen behaald. Duik
bommenwerpers hebben ten Zuiden van Odessa
een kruiser met bommen gestookt, die daarop In
brand geraakte. Voorts werden een torpedoboot
en een patrouillevaartuig ernstig getroffen en
werden negen vrachtschepen met tezamen 15.000
b.r.t. vernietigd. In de wateren van Kroonstad
bracht het luchtwapen een kruiser an een torpedo-
Jager tot zinken. Op een andere kruiser en twee
torpedojagers werden bomtreffers geplaatst. Een
tankboot geraakte in brand.
Andere doeltreffende aanvallen waren gericht
op militaire inrichtingen te Leningrad, voorts op
spoorlijnen van den vijand om Brjansk en Char-
kow, alsmede in de Krim.
In den strijd tegen de Britsche ravltailleerings-
scheepvaart bracht het luchtwapen in den afge-
loopen nacht ten Oosten van de monding van de
Humber een koopvaardijschip van 8000 b.r.t. tot
zinken en bombardeerde de haven van Great-
Yarmouth. Bij de afweer van een vijandelijken
luchtaanval op een convooi schoten mljpvegers
vier Britsche vliegtuigen omlaag.
Noch des nachts noctr overdag heeft de vijand
eenige militaire actie boven het gebied van het
Duitsche rijk ondernomen."
DE STRIJD IN HET OOSTEN. Ook de manschappen der gemotoriseerde
Duitsche legerafdeelingen kennen geen hinderpalen. Wanneer een rupswagen
alleen den last door het onbegaanbaar terrein niet kan trekken, worden er twee
aan elkaar gekoppeld.
(Foto Orbis-Holland)
Voor koken wordt geen anthraciet
verstrekt.
's-GRAVENHAGE. 23 September. De directeur
van het rijkskolenbureau vestigt er de aandacht van
het publiek op, dat het den brandstoffenhandelaren
tot nader order verboden .is anthraciet af te leveren
op de bonnen gemerkt KF (kookdoeleinden). Deze
maatregel is noodzakelijk, omdat anthraciet voor
sommige doeleinden onmisbaar is, terwijl voor koken
zeer goed andere brandstoffen gebezigd kunnen wor
den. (A.N.P.)
Nog geen erkenningen bij het
Ziekenf ondswezen.
Het Is aan den commissaris, belast met het toe
zicht op dt ziekenfondsen ter oore gekomen, dat
hier en daar in den lande vanwege ziekenfondsen of
bij het ziekenfondswezen betrokken personen en
ook wel door daartoe behoorende particuliere in
stanties wordt getracht andere fondsen te bewegen
tot het ohdernemen v^n stappen van organisatori-
schen aard. Tevens is men er op uit overheveling van
leden te bewerkstelligen. Hierbij zou dan als argu
ment worden gebezigd, dat men tot een zoodanig
optreden gerechtigd zou zijn, op grond van het feit,
dat men reeds erkenning of toelating in .den zin van
het ziekenfondsbesluit heeft verkregen.
Naar aanleiding hiervan maakt de commissaris
bekend, dat nog geen erkenning of toelating van
ziekenfondsen Ingevolge bedoeld besluit heeft
plaats gevonden. Zelfs zijn de desbetreffende uit
voeringsvoorschriften, waarbij zal worden vastgesteld
ln welken vorm het verzoek tot erkenning of toela
ting zal dienen te geschieden, nog niet gepubliceerd.
Overigens moet worden opgemerkt, dat erkenning of
toelating nog geenszins een optreden als bovenver
meld zou veroorloven.
Verkoop van acetyleenlampen
geregeld.
's-GRAVENHAGE, 23 September. Bij besluit
van den secretaris-generaal van het departement
van Sociale Zaken is voor acetyleenlampen een rijks-
keur als goedkeurlngsmerk ingesteld. Ondernemin
gen, die zfch met de vervaardiging van acetyleenlam
pen bezig houden, zijn verplicht te zorgen, dat de ver
vaardigde lampen tot een door of vanwege den di
recteur-generaal van den arbeid goedgekeurde soort
behooren.
Voor de verkrijging van het goedkeurlngsmerk
moeten de lampen aan een aantal in het besluit na
der omschreven veréischten voldoen. Deze zijn ge
richt op de veiligheid van den gebruiker. De lamp
moet ln het algemeen technisch Juist zijn gecon
struèerd, voldoende stabiliteit bezitten en gemak
kelijk draagbaar zijn. De uitvoering ook van de
derdeelen moet solide zijn. Het ontwijken van gas
tengevolge van lekkages mag niet voorkomen.
Het Is verboden acetyleenlampen te verkoopen, te
verhuren, af te leveren dan wel voor deze doelein
den in voorraad te hebben indien de lampen niet
voorzien zijn van het vastgestelde goedkeurlngsmerk
en Indien niet bij iedere lamp wordt medegeleverd
een duidelijke gebruiksaanwijzing, waarin tèn min
ste is vermeld de ma ximumvulling van den carbid-
houder, de te gebruiken stukgrootte van de carbid
en de minimumvulling van den waterhouder. Over
tredingen worden gestraft met hechtenis van ten
hoogste drie maanden of geldboete van ten hoog
ste duizend gulden.
EEN HARDE WINTER.
De winter vraagt van iedereen extra uitgaven.
Vele landgenooten moeten daardoor gebrek lijden.
Winterhulp Nederland zal zich weer over die
Nederlanders ontfermen
Uw bijdrage is daarvoor echter onmisbaar.
Brengt daarom een bewust offer bij de begin Oc
tober te houden lijstencollecte.
Nu al Kerstbouten gestolen.
Bij een inwoner van Heemskerk verdwenen
30 konijnen.
In normale jaren worden er tegen Kerstmis nog al
eens konijnen uit hokken en schuurtjes gestolen. De
Kerstbouten zijn dan veel geld waard. Daarom wist
elk die konijnen hield dat hij in dien tijd moest zor
gen voor een goede afsluiting.
Maar nu wachten de dieven niet tot Kerstmis, zij
blijken er nu ook al op uit te gaan. Bij den heer L. D.
een inwoner van Heemskerk werden niet minder
dan 30 konijnen gestolen.
Een veehouder in Heemskerk was zoo onfortuinlijk
dat hem een vet schaap ontstolen is. En het ergste is
dat dit al de tweede keer is dat hem dit in den laat-
sten tijd overkomen is.
Een postzegel-jubilé.
De firma Enschedé drukt ze 75 jaar.
Er staat een jubileum op philatelistisch gebied in
Haarlem te wachten: op 1 October a.s. zal het 75 jaar
geleden zijn, dat voor de eerste maal aan de ver
maarde drukkersfirma Joh. Enschedé en Zonen te
Haarlem opdracht werd verleend tot het drukken van
Nederlandsche postzegels, een opdracht, die het be
gin was van een eindeloo«e reeks van bestellingen
tot het vervaardigen van postzegels zoowel voor Ne
derland en koloniën als voor tal van vreemde staten.
Dus de postzegel bestaat hier te lande 75 jaar? vraagt
hier een argelooze niet-philatelist, wien het onbekend
is, welk een veelbegeerd zegeltje dat blauwtje van
1852 is. Neen, zoo is het niet. Reeds in 1852 (dat is dus
het volgend jaar juist 90 jaar geleden een nieuw
jubilé) waren de eerste postzegels hier te lande ver
schenen, maar dat was drukwerk van de Munt in
Utrecht. In 1850 was er een wet betreffende het uit
geven'van postzegels verschenen, in 1851 legde de mi
nister deze wet ten uitvoer en nog een jaar later druk
te de Munt in Utrecht de eerste vellen. Een jaar of
tien later werd de voorbereiding getroffen voor een
nieuwe emissie, die in 1864 verscheen. Maar In die
tien jaaiv had het postwezen een uitbreiding van be
lang gekregen. Ieder jaar werd de vraag grooter "en
ten slotte schoot de capaciteit van de Munt te kort.
Toen werd aanraking gezocht met de firma Ensche
dé en op 1 October 1866, de volgende week dus 75
jaar geleden, ontving de Haarlemsche drukkerij de
eerste opdracht. En het is wel aardig te vernemen,
dat postzegelkenners er een geheele studie van maken,
om te weten te komen, of een zegel van deze emissie,
die van 1864 tot 1866 liep. nu op de Munt dan wel bij
de firma Enschedé gedrukt werd.
Toen nu deze eerste schaapjes over den dam waren
volgden er al spoedig meer. De firma Enschedé bleef
sindsdien de leverancierster van al dit soort gegomd
waardepapier, dat ied,er onzer dagelijks hanteert, ves
tigde in korten tijd ook ten aanzien van dit artikel
haar reputatie, met het gevolg, dat In den loop der
jaren behalve alle sindsdien in Nederland uitgegeven
postzegels tallooze emissies uit het buitenland onder
haar persen doorliepen.
Het feit. dat. op 1 October 1866 de Haarlemsche
drukkerij werd ingeschakeld in het postaal verkeer
heeft ons dus wel wat te zeggen. Het hielp mede aan
de wereldfaam, die onze stad op drukkerijgebied heeft
en zoo past straks de wensch dat het de firma En
schedé gegeven moge zijn, nog vele jaren de simpele
zegeltjes te drukken, bij welker gebruik iedere afstand
op aarde overbrugd wordt!
U.L.O.-SCHOOL, LETTER B.
De Oudercommissie van de school voor U.L.O.,
letter B hield een ouderbijeenkomst in het school
gebouw aan het Weltevredenplein onder leiding
van het hoofd, den heer J. B. J. van der Haar.
In de ontstane vacatures van leden der oudercom
missie werden met algemeene stemmen gekozen
mevr. J. Hoekstra en de heeren T. van Barneveld
en H. van Beek.
JUBILEUM.
Op 26 September as. viert de heer H. Seeder, Gen.
de la Reystraat 69 te Haarlem den dag waarop hij
voor 25 jaar in dienst trad bij de Schotensche Metaal-
warenfabrlek. dir. Fa. Heybroeks Groothandel, Am
sterdam.
Aanvallen der Sovjets ver ten
Oosten van Smolensk gestuit.
Naar het D.N.B. van deskundige zijde uit Berlijn
verneemt zijn onder geweldige verliezen aan men
schen en oorlogstuig bolsjewistische aanvallen ver
ten Oosten van Smolensk op Duitsch vuur gestrand.
Talrijke Sovjeteenheden hebben tweederde en meer
van hun omvang bij deze poging om storm te loopen
op de Duitsche linies verloren. De bolsjewisten storm
den letterlijk over de lijken der gesneuvelden heen het
Duitsche vuur in.
Overal zijn zij teruggeslagen. Het is volkomen on
juist om te spreken van een succesvol bolsjewistisch
offensief, zooals Londen doet. Het officieele Moskou-
sche Nieuwsbureau, zoo verklaart men verder, weet
zelfs niet eens iets van deze beweerde bolsjewistische
successen.
Op 21 September hebben, naar het D.N.B. verder
meldt, twee escadrons Sovietcavalerie een wanhopige
poging gedaan om het voortdurende opdringen der
Duitsche troepen ten Oosten van Kiew tot staan te
brengen. Door het geconcentreerde Duitsche vuur mis
lukte de aanval volkomen. De escadrons werden vol
komen vernietigd. De weinige overlevenden werden
gevangen genomen. Zij vertelden -dat zij de opdracht
hadden den Duitschen opmarsch naar het" Oosten met
alle mogelijke middelen tegen te houden. De politieke
commissarissen hadden achter hen machinegeweren
in stelling gebracht en gedreigd ieder te zullen neer
schieten, die aanstalten maakte om om te keeren of
ch aver te geven.
In net Zuidelijke deel van het Oostelijke front zijn,
naar het D.N.B. van militaire zijde verneemt. Duit
sche troepen op 22 September in succesvolle gevech
ten verder opgerukt. Op verscheidene plaatsen tracht
ten de bolsjewisten met felle tegenaanvallen die door
tanks werden gesteund het Duitsche oprukken tegen
te gaan. In den loop van deze gevechten werden door
de Duitsche troepen 2000 gevangenen binnengebracht
en 34 Sovjettanks vernield.
OPTREDEN VAN HET DUITSCHE LUCHT
WAPEN.
In het gebied van Leningrad heeft het Duitsche
luchtwapen, naar het D.N B. verneemt, sterke strijd
krachten gevechts- en jachtvliegers in actie gebracht
ter ondersteuning van het leger in den strijd op den
grond. In opeenvolgende aanvallen werden artillerie-
en infanteriestellingen van de Sovjets met vele bom
men bestookt. In ononderbroken opvolging vielen an
dere Duitsche vliegtuigen de bolsjewisten in scheer-
vlucht met boordwapens a^n. Bolsjewistische troepen
concentraties en transportcolonnes werden uiteenge
dreven. Verscheidene wegen werden met groote bom-
trechters onbegaanbaar gemaakt, spoorwegtrajecten
werden verbroken. De ravitailleeringsinstallaties van
vitale doelen in Leningrad werden verscheidene ma
len met bommen bestookt.
Ook hebben Duitsche Stuka's gisteren nieuwe ge
slaagde aanvallen gedaan op bolsjewistische veld- en
artilleriestellingen op de Landengte van de Krim. Op
een vliegveld werden loodsen en gebouwen zwaar be
schadigd en tien vliegtuigen vernield.
Eveneens wordt gemeld dat Stuka's en gevechts
vliegtuigen Dinsdag in de Finsche golf een Sovjet
schip zóó ernstig hebben getroffen dat het onder
hevige ontploffingen begon te zinken. Bij vroegere
aanvallen was dit schip reeds zwaar beschadigd. Het
tweede Sovjetslagschip in de Finsche Golf de „Octo-
ber-revolutie", dat Dinsdag zwaar beschadigd was,
werd gisteren weer door twee bommen op het achter
schip getroffen. In dezelfde haven werd aan boord van
een grooten torpedojager brand veroorzaakt.
Bij een aanval op een station ln de nabijheid van
Charkof, waar 15 transporttreinen stonden, hebben
Duitsche gevechtsvliegers ongeveer 150 spoorwagons
vernietigd. Dezelfde formatie vernielde later op een
ander station een transporttrein, terwijl in een an
deren trein, die met brandstof geladen was. brand
werd veroorzaakt De tankwagens ontploften en
brandden geheel uit.
BERLIJN, 23 September (D.N.B.) De oo het eiland
Oesel nog aanwezige resten der Sovjettroepen zijn.
naar het D.N.B. verneemt, ln <3en loop van 22 -Sep
tember in verscheidene golven door Duitsche ge
vechtsvliegtuigen aangevallen Veldversterkincen. ar
tilleriestellingen en bunkers kregen treffers. De naar
alle kanten afgesloten bolsjewisten leden daarbij
zware, bloedige verliezen.
De Italiaansclie aanval op
Gibraltar.
ROME 24 September (A. N. P.). Over den aanval op
Gibraltar, waaraan, zooals reeds bekend JS. vele Engel-
sche schepen ten slachtoffer vielen, wordt nader gemeld
dat de geheele opzet en uitvoering van Itallaansche zijde
ontworpen werden. Er werd gebruik gemaakt van een
geheel nieuw zeestrijdmiddel. De bemanning bestond uit
vrijwilligers, die een bijzonder lange en harde leerschool
hebben doorgemaakt en die reeds meermalen bewijzen
hebben gegeven van moed en doodsverachting. De aanval
werd ultgeveord op slechts enkele meters afstand van de
kaden van de binnenhaven van Gibraltar, nadat dus de
buitenste verdedlgingsring gepasseerd was. Afgezien van
het feit, dat aan de Engelsche marine groote schade werd
toegebracht, heeft thans ook de legende van de onaan
tastbaarheid van Gibraltar.,, dat door de Engelschen de
sterkste oorlogshaven ter wereld wordt genoemd, een niet
meer te herstellen slag gekregen.
Frauduleuze slachters zeer zwaar
bestraft.
De strengste straffen, die tot nu toe door den Hpar-
lemschen economischen rechter zijn uitgedeeld, vielen
hedenmorgen ten deel aan een slager en een veekoop
man uit Haarlem. Deze verdachten hadden tezamen
niet mirtder dan 24 kalveren en 24 schapen geslacht.
De slager, die bovendien nog met een Haarlemschen
collega 2 schapen en 2 kalveren had geslacht werd tot
8 maanden gevangenisstraf veroordeeld en de vee
koopman tot een half jaar. De andere slager, die bij
de slachting van de twee kalveren en de twee schapen
betrokken was, kreeg 2 maanden gevangenisstraf.
„Ik hoop, dat men nu eindelijk eens zal gaan inzien",
zei de Officier, die dezelfde straffen had geëischt, dat
er een einde moet komen aan de frauduleuze slach
tingen. Men ziet nu, dat er anders zware en als het
moet zeer zware straffen zullen worden uitgedeeld.
Volgende week beslissing over de
Amerikaansche neutraliteitswet?
Het D.N.B. verneemt uit Washington:
Op de persconferentie heeft men president Roose
velt vragen gesteld over het tot zinken brengen van
het s.s. „Pinkstar", dat onder Panameesche vlag voer.
Roosevelt zeide dat de regeering de kwestie van wa
pening van Amerikaansche koopvaarders bestudeert en
dat files gedaan wordt om deze schepen te bescher
men.' Daarvoor zou een verandering van de neutrali
teitswet noodig zijn. Uiterlijk de volgende week zal
beslist worden hoever men zal gaan met de intrek
king dezer wet.
Roosevelt gaf toe dat de „Pinkstar" een stuk ge
schut voerde en dat Panama eenige zijner koopvaar
ders gewapend heeft. Hij deelde voorts mede dat de
„Pinkstar" onder Canadeesche escorte had gevaren
en een IJslandsche haven zou aandoen. Het schip
was op 275 mijl ten Noordoosten van Kaap Vaarwel
tot zinken gebracht.
Het bélangrijkste doei, aldus Roosevelt, is de ver
dediging van het land. Men moet dit doel niet uit het
oog verliezen „terwille van kleinigheden", zooals de
vraag, onder welke vlag een schip vaart en of het een
stuk geschut aan boord heeft. Dergelijke bijzonderhe
den zijn van geen beteekenis, wanneer men staat te
genover een groep, die tracht „de geheele wereld te
beheersehen". Het Congres heeft duidelijk verklaard
dat de Vefeenigde Staten dengenen helpen die zich
tegen deze „beheersching der wereld" trachten te
verzetten. De Vereenigde Staten doen al het moge
lijke om te verhinderen dat de .dictatoren" steunpun
ten verkrijgen, vanwaar zij de Vereenigde Staten
zouden kunnen „bedreigen". Daarom zijn er Ameri
kaansche troepen op IJsland en daarom houdt men de
zeewegen naar dit strategisch belangrijke eiland open.
Ongetwijfeld, aldus Roosevelt, mogen koopvaarders op
grond van het volkenrecht worden gewapend en het
eenige dat ln den weg staat is de neutraliteitswet
KNOX WENSCHT INTREKKING DER
NEUTRALITEITSWET.
Ter gelegenheid van de te waterlating van het slag
schip „Massachusetts" heeft de Amerikaansche mi
nister van Marine Knox een rede gehouden, waarin
hij de intrekking van den neutraliteitswet eischte,
omdat die de maatregelen der Vereenigde Staten be
lemmert. aldus meldt het D.N B. uit New-York. Dege
nen die trachten den oorlog van Amerika verwijderd
te houden, aldus zeide hij, moeten geen last van ke
tenen hebben. Men mag niet treuzelen met de ophef
fing der wet. Volgens de laatste berichten van het
Sovjetfront zijn de kansen op een overwinning ge
ring, zoo vervolgde Knox. De verliezen in de Sovjet
Unie zijn grooter dan die in èenigen vroegeren oorlog.
BERLIJNSCH COMMENTAAR.
Uit Berlijn meldt het D.N.B.: De verklaring, welke
Maandag in de Washingtonsche persconferentie door
Hull is afgelegd, dat naar zijn meening de neutra
liteitswet wijziging behoeft, ligt, naar men in kringen
van de Welhelmstrasse zegt, volkomen in de Hjn van
wat men reeds lang heeft kunnen waarnemen: een
afwenden van de politiek dle^n de Ver. Staten voor
de verkiezingen is beloofd. Wellicht heeft óok staats
secretaris Hull met deze uitlating in opdracht van
president Roosevelt een aanval ondernomen om da
reactie van het volk in de Ver. Staten te kunnen
vaststellen.
Generaal Wavell in Tiflis.
NEW YORK, 24 September (D.N.B.) United Press
meldt uit Londen dat de opperbevelhebber der Britsch-
Indische troepen, generaal Wavell, In Tiflis (Kaukasus)
is aangekomen. Hij zou daar de verdediging van den
Kaukasus moeten voorbereiden. Voorts meldt United
Press dat het repareeren van de Iraansche spoorlijnen
op de mogelijkheid duidt dat een Britsch expeditie-
leger naar de Sovjet-Unie gestuurd wordt om ..de
strategische petroleumvelden der Sovjets te verdedi
gen". Naar de Associated Press meldt zou Wavell
onlangs een ontmoeting gehad hebben met den Brit-
schen commandant van hêt Midden-Oosten, generaal
Auchinleck. om te confereeren over ..verdedigings
vraagstukken. verband houdende met de jongste ont
wikkeling".
PJiilippijnsche reservisten
opgeroepen.
NEW YORK. 24 September (D.N.B.) De Associated
Press meldt uit Manilla dat de komende twee of drie
maanden tien divisies Philippijnsche reservisten ter
stérijte van 125.000 man zullen worden opgeroepen.
Zoodra de mobilisatie fs voltooid, staan alle Philippijn
sche strijdkrachten onder bevel van de Vereenigde
Staten.
Havens aan de Engelsche
Zuidkust aangevallen.
BERLIJN. 24 September. (D.N.B.) Duitsche ge
vechtsvliegtuigen hebben ln den nacht van 23 op 24
September verscheidene havens aan de Britsche Zuid
kust en aan het Bristol-kanaal met succes aangeval
len. Verscheidene branden konden worden waarge
nomen.
De rede van minister Knox.
NEW-YORK, 24 September. (D.N.B.) Volgens
United Press heeft de minister van marine Knox zich
ter gelegenheid van het van stapel loopen van het
slagschip „Massachusetss" van 35.000 ton, veel duide
lijker geuit dan uit de lezing van de Associated Press
was gebleken. Hij eischte niet alleen de opheffing van
de neutraliteitswet, doch ook het optreden van het
leger, waar dit maar noodzakelijk zou zijn. Het leger
moet gebruikt worden wanneer en waar dit noodig
is. Knox wees het standpunt van de hand dat het le
ger pas in actie treedt, wanneer „de vijand voet op
grondgebied van de Ver. Staten zet". De formuleering
van de Associated Press had geluid dat het nood
zakelijk is hulp te sturen wanneer en waar deze veri
eischt zou zijn.
