Haarlem's Dagblad Vernietiging van bij Wjasma ingesloten Sovjetstrijdkrachten. De Engelsche luchtaanvallen op Rotterdam 59e JAARGANG No. 17891 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant- Uitgeven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendapleln 37. Postgiro- dienst 38810. Drukkerij: Zulder Bulten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724, 14825. Soendapleln 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directeur: P. W. PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, Heemstede DINSDAG 14 OCTOBER 194Ï Abonnementen per week 0.26, per maand 1.18, per 3 maanden 3.42, franco per post 3.73, losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regelt 2.—, elke regel meer 0.40. Reclames 0.65 per regel. Regelabonnementstarleven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, elke regel mee» 0.17&. Groentjes zie rubriek. Een nieuwe Nederlandsche Staatsleening. f 500 millioen a 3J- pCt. Een stok achter de deur. !De uitgifte wordt aangekondigd van een nieuwe Staatsleening van vijfhonderd millioen gulden. De koers van uitgifte bedraagt 97J/2 pet.; de rente ls 3 pet. per jaar; de looptijd is gesteld op ten hoogste twintig jaar. Ook debze Staatsleening zal er een zijn „met den stok achter de deur". Dit beteekent, dat indien niet het volle bedrag van f 500 miliioen wordt in geschreven, een gedwongen leening tegen minder gunstige voorwaarden volgt, in welke leening die genen zouden moeten deelnemen, die niet op de thans aangekondigde leening voor een voldoend bedrag zullen hebben ingeschreven. Wat in dit ver band onder een voldoend bedrag is te verstaan, blijkt uit de maatstaven, welke in het prospectus der lee ning zijn aangegeven. Daarnevens is bepaald, dat lichamen, vallende on der het Besluit op de Winstbelasting, om voor een aanslag in de gedwongen leening gevrijwaard te zijn, In de vrijwillige leening zullen moeten deel nemen voor 3 pet. van hun zuiver vermogen en dat deze deelneming voor levensverzekeringsmaat schappijen en pensioenfondsen 3 pet. van de geza menlijke waarde hunner bezittingen beloopt. Nieuw ls de bepaling, dat ingeval de gedwongen leening wordt uitgeschreven, de bedragen waar voor men dan zal moeten deelnemen, verdubbeld worden! Als het tot een gedwongen leening zou moeten komen wordt dit een 21/2 pet. 40-jarige annuïteits- leenlng. x Luitenant-Generaal Berenschot om het leven gekomen. Commandant van het Ned. Indische leger. BATAVIA, 13 October (A.N.P.) Hedenmiddag is de commandant van het Indische leger, luitenant- generaal Berenschot, bij een vliegtuigongeval om het leven gekomen. Generaal Berenschot, die vanmor gen een onderhoud had gehad met den Britschen op perbevelhebber in het Verre Oosten, Sir Robert Popham, aanvaardde om drie uur aan boord van een Lockheed-vliegtuig de terugreis naar Bandoeng. Om streeks vijf minuten nadat het vliegtuig van het bur gerlijk vliegveld Kemajoran was opgestegen, zag de wacht van den toren van het vliegveld, dat het vliegtuig naar beneden stortte en vervolgens in brand vloog. De brandweer die onmiddellijk gewaar schuwd werd kon niet meer voorkomen, dat de pas sagiers en de bemanning in de vlammen omkwamen. In het toestel bevonden zich behalve generaal Be renschot nog een „Wing commander" van de Engel- sche luchtmacht en twee officieren van het Indische leger. De bestuurder van het vliegtuig was, voor zoo ver bekend, de kapitein-vlieger Knapp. Het vliegtuig heeft bij het neerkomen ook nog een- santal iriheemsche woningen in brand gezet, waarbij 8 6 inheemschen den dood hebben gevonden. Voor het Parklierstellingsoord te Haarlem Collecte voor het Nederlandsche Roode Kruis op Zaterdag 25 October Het bestuur der afdeeling Haarlem en omstreken van Jiet Nederlandsche Roode Kruis deelt ons mede: De jaarlijksche collecte van het Nederlandsche Roode Kruis zal in ons geheele land gehouden wor den op Zaterdag 25 October a.s. De opbrengst dezer collecte komt ten goede aan het maatschappelijke doel van het Nederlandsche Roode Kruis in I-Jaarlem, Bloemendaal en Heem stede;. in het bijzonder aan het Parkherstellingsoord aan den Zijlweg. Nog steeds voorziet het P. H. O. in een behoefte an wordt .het gerekend tot de erkende verplegings- Inrichtingen in de gemeente Haarlem. Uit den aard der zaak hebben wij daar met finan- eieele moeilijkheden te kampen: de eischen van een goede verpleging blijven onveranderd. Versterking der geldmiddelen is noodzakelijk en sinds jaren is de opbrengst" der collecte cfns daarbij tot grooten steun. Moge het dit,jaar ook weer zoo zijn. Wij vertrouwen dat er in Haarlem en omgeving wederom velen bereid zullen zijn ons te steunen met een gift in de collectebus of anderszins; het is ook noodzakelijk dat velen zich aanmelden om te collec teeren. Met het aantal en de animo der collectanten staat en valt het resultaat eener collecte. Bij vorige gele genheden is dit ten duidelijkste gebleken. Het bestuur doet dan ook een beroep .op allen, die in staat en bereid zijn ons op 25 October daar mede te helpen. Men kan zich opgeven aan de volgende adressen: Wagenweg 40, Anegang 17 (bij den heer F. J. Rohlfs), Groote Houtstraat 39' (bij de firma Mathot V Vergoeding van reiskosten Voor bezoek aan graven van gesneuvelde Nederlandsche militairen 's-GRAVENHAGE, 13 October. Het hoofd van het afwikkelingsbureau van het departement van Defensie heeft in de Staatscourant bekend gemaakt, dat na bestaanden van gesneuvelde Nederlandsche militairen desgewenscht vergoeding kunnen verkrijgen voor het bezoeken van het graf van den gesneuvelde. Een ver goeding van reiskosten kan worden gegeven voor het bezoek door ouders, pleegouders, stiefouders, voog den, echtgenoote, kinderen boven den leeftijd van tien jaar en schoonouders van den gesneuvelde. Zoodanige vergoeding wordt aan denzelfden per- ioon in 1941 en 1942 één keer per kwartaal toege kend voor een reis in de laagste klasse van openbare middelen van vervoer. Verblijfkosten worden niet vergoed. Aanvragen die nen van te voren te geschieden door tusschenkomst van de burgemeesters. (A.N.P.) Een waarschuwing Vliegtuigonderdeelen moeten worden ingeleverd De burgemeester van Haarlem vestigt met nadruk de aandacht op liet volgende. 1. Alle uit vliegtuigen afkomstige of tengevolge van oorlogshandelingen hier aangetroffen voorwer pen of deelen daarvan zijn eigendom van de Duit- ache weermacht. Ily. die zulke voorwerpen vindt en voor zichzelf behoudt of bewaart zonder daartoe be voegd te zijn, is strafbaar. 2. In geen geval mag het dus voorkomen, dat bo venbedoelde voorwerpen door onbevoegden worden medegenomen of bewaard, of dat onbevoegden met deze voorwerpen gaan experïmenteeren. Van alle vondsten moet met den meesten spoed worden kennis gegeven aan de politie. In den toe stand, waarin de voorwerpen zijn aangetroffen mag geen verandering worden gebracht. Een ieder, die dergelijke voorwerpen of deelen daarvan reeds in zijn bezit heeft, is verpüoht een en ander on middellijk te deponeeren op het Hoofdbureau van politie aan de Smedestra.at no. 9 alhier. VERDUISTEREN Van 18.49 tot 8.04 Maan 14 Oct onder 15.51,15 Oct. op 1.27 Carel van Hees f (Archief H.D.) Gisteravond is in den ouderdom van 68 jaar Carel van Hees plotseling gestorven. Dit bericht zal zeker vele Haarlemmers treffen, want Van Hees had zich hier in de jaren, dat hij directeur van onzen Stads schouwburg was en ook later zeer vele vrien den gemaakt. Van den eersten dag af, dat hij zijn betrekking als directeur had aanvaard, heeft hij getracht Haarlem mer te worden, zijn publiek te begrijpen en t,e ver staan. De betrekking van schouwburgdirecteur was niet altijd dankbaar; hij kon onmogelijk een ieder voldoen. Maar zonder ooit naar goedkoope popula riteit te streven, is hij toch in den betrekkelijk kor ten tijd van zijn directeurschap in den goeden zin van het woord een populaire persoon in HaaHem geworden. Het is Van Hees, die altijd in zijn hart kunstenaar is gebleven, in het begin wel eens moeilijk gevallen, zijn verlangen naar de planken, dat telkens weer boven kwam, te onderdrukken. Een schouwburgdi recteur is een provinciestad is nu eenmaal in de eerste plaats administrateur. Van Hees paste zich echter vlug aan en gaf zich geheel aan zijn nieuwe functie. Hij deed alles voor een zoo zuinig mogelijk beheer zonder daarbij ooit uit het oog te verliezen, dat het tooneel ook een cultureele taak heeft te vervullen. Hij hield rekening met den smaak van het publiek, maar trachtte zelf ook leiding te 'geven door wan neer hij daarop zijn invloed kon uitoefenen stuk ken te laten spelen, waarvan hij zelf de artistieke en tooneelwaarde erkende. Tooneelspeler was hij gebleven in zijn hart, maar hij vergat nooit, dat hij als directeur in de eerste plaats voor de belangen van de stad had op te ko men en hij heeft dit gedaan op voorbeeldige wijze. Zijn verhouding met de artisten, het publiek en zijn personeel is altijd uitstekend geweest. Het personeel vooral had zijn hart en de wederzijdsche genegen heid van allen, die aan den schouwburg waren ver bonden en Van Hees, is ook in de jaren, nadat hij zijn ambt heeft moeten neerleggen, gebleven tot op den laatsten dag van zijn leven. Van Hees kwam niet uit een tooneelspelers- ook niet uit een artisten-milieu. Zijn vader was predi kant en zijn stiefvader geneesheer te Delft. Hij bracht dus toen hij bij het bekende gezelschap van Le Gras en Haspels voor het eerst de planken betrad evenals Jan C. de Vos, Royaards, Ternooy Apel, Van Warmelo en Verkade de eruditie van een ont wikkeld milieu en een aangeboren liefde voor de tooneelspeelkunst mee. Een kunstgevoelig beschaafd jongmensch, dat zich volkomen aanpaste bij het Rot- terdamsch gezelschap, dat in zijnsamenspel op een zoo hoog, beschaafd peil stond. Van Hees was een zijn kunst toegewijd tooneel speler, die bescheiden, maar met grooten ernst en zeer consciëntieus altijd zijn mooie werk deed. Hij is zijn heele loopbaan door voornamelijk ensem ble-speler geweest en hoe zijn talent juist in het en semble gewaardeerd werd, blijkt wel hieruit, dat Van Hees bijna uitsluitend in voortreffelijke, eerste rangs gezelschappen Le Gr4s èn Haspels, Van Eysden, Royaards, Heijermans, Comoedia en Het Vereenigd Tooneel gespeeld heeft. Ook was Van Hees een der eerste tooneelspelers, die in 1904 met Brondgeest 'naar Oost-Indië trok om er de Hollandsche tooneelspeelkunst te brengen. En na de Oost ging hij naar de West met het eerste tooneelgezelschap, dat ,West-Indië bezocht. 1-Iij had zijn kunst lief als weinigen en hij heeft ze lief ge had tot. het laatst van zijn leven. Vreugde deed het hem, dat hij nu en dan nog tooneel-amateurs regis- seeren mocht, o.a. het gezelschap van de Van Nelle-Fabriek te Rotterdam en op zijn 65sten ver jaardag Cremer zooals hij het vroeger reeds het Delftsche studenten-tooneel en de Rotterdamsche On derwijzers bij hun voorstelling van Esmoreit had gedaan. De liefde voor zijn kunst bleek ook uit de sappige, wijze Van Hees was een voortreffelijk imitator waarop hij over het tooneel kon spreken Ja, velen en vooral zijn vrienden, waaronder ook ik mij mocht rekenen zullen hem missen om zijn hartelijkheid, zijn warmte, zijn artistiek temperament, zijn innerlijke beschaving en zijn gevoel voor humor en aan hem blijven denken als aan een wei-kelijk goed, beminnelijk mensch. J. B. SCHUIL. KINDERVERLAMMING TE GRONINGEN. GRONINGEN, 13 October. Te Groningen zijn eenige gevallen van kinderverlamming voorgekomen. Onmiddellijk zijn maatregelen genomen tot bestrij ding van dit gevaar o.a. zijn alle bewaar scholen in de stad tot nader order gesloten. Welke bonnen zijn thans geldig? van 12 tm. 18 October: 39-4 Brood 39 Brood 39 Vleesch 39 AT.waren 39' Melk 3'9A Reserve 39B Reserve 4 rants, '/a rants. 1/2 rants. 1 rants. 1 3/4 L. 1 S/4 K.G. '/2 K.G. (Brood of gebak Vleesch of vleesch war en Melk Aardappelen Aardappelen. van 5 Oct. t.m. 1 Nov.: 121 Algemeen 1 K.G, Suiker 1.22 250 gr. Koffiesurrogaat 123 500 gr. Jam 124-127 Bloem 1 rants. Bloem, brood of gebak D en E' Rijst 250 gr. Rijst 128 Havermout 250 gr. Havermout 129 Algemeen 250 gr. Gort 130 100 gr. Vermicelli of maizena 131 t.m. 134 Kaas 100 gr. Kaas van 14 Oct. t.m. 1 Nov.: 40 Vet 250 gr. Boter 250 gr. Boter met reductie of 200 gram vet. 250 gr. Boter met reductie Voorts: Petroleum: Bonkaart MenO Bon 14 (2 1.) tot 27Dec. Zeep Bon 120 en Bon C Zeep der Zeepkaarten P en Q tot 31 Oct., Scheerzeep Bon J (Textielkaart) t.m. 31 December. Eervol ontslag van K. J. J. Lotsy Als gevolmachtigde voor de sport 's-GRAVENHAGE, 14 October.' De secretaris-ge neraal van het departement van Opvoeding, Weten schap en, Cultuurbescherming heeft den heer K. J. J. Lotsy op diens verzoek eervol en onder dankzeg ging voor de vele bewezen diensten ontslag verleend uit zijn functie als gevolmachtigde voor de sport. Het door den heer Lotsy gevraagde ontslag houdt verband met zijn zeer drukke werkzaamheden. Deze maand zal de heer Lotsy echter nog aan de werkzaamheden van het college van gevolmachtig den voor de sport deelnemen. Van 1 November a.s. af zal de heer J. de Valk Jr. te Amsterdam, nu de heer H. A. Stuling afwezig is, alleen als gevolmachtigde voor de sport optreden. Secretaris blijft dr. J. Miedema aan wien alle voor den gevolmachtigde voor de sport bestaande correspondentie dient te worden toegezonden. Het adres van het secretariaat luidt: Jan van Nassau- straat 50, 's-Gravenhage, tel. 721000. De opening van het Moviac-tlieater Naar wij vernemen zul'len de eerste voorstellin gen in het Moviac Theater op de Groote Markt Vrij dag- om 12 uur beginnen. Er wordt eiken dag va.n 12 tot 23 uur gedraaid. Des Zondags van half twaalf af. Wij waren hedenmorgen in dc gelegenheid te constateeren, dat de nieuwe geluidsinstallatie uit stekend voldoet. Het interieur van het theater heeft een grondige restauratie ondergaan'en alles ziet er frïsch en verzorgd uit. Sovjet spoorlijnen gebombardeerd. Het D.N.B. meldt: In het kader van den grooten vernietigingsslag in het centrale deel van het Oost front hebben Duitsche afdeeüngen gevechts- en jachtvliegtuigen den 12en Otctober wederom bijzon dere successen behaalt!, Hevige aanvallen werden ge daan op voor de Sovjets belangrijke ravitailleerings- lijnen. Verscheidene spoorwegbaanvakken werden méérmalen onderbroken. Acht treinen, waaronder een munitietrein en twee treinen met benzinetankwagens, alsmede acht locomotieven werden door bommen en boordwapens in brand geschoten en vernietigd. Tij dens het verder verloop der aanvallen liepen nog 41 treinen en tien stations zware beschadigingen op. Aanzienlijke verliezen aan materiaal leden de bolsje wisten bij de bestrijding van concentraties pantser wagens en colonnes vrachtauto's die zich voor den bommenregen der Duitsche gevechtsvliegtuigen niet meer in veiligheid konden brengen. Ook de afdeeüngen, die tot steun van het leger in den strijd werden gebracht, grepen in den grooten vernietigingsslag in, vernielden bunkers en veldstel- lingen en stelden twee stukken geschut met langen loop, drie batterijen afweergeschut, drie artillerie stellingen en zeven mitrailleurnesten buiten gevecht, 329 vrachtauto's werden in brand geworpen of door voltreffers volkomen vernietigd. In clen loop van den 12en October en in den nacht van den 12en op den 13en October schoten aan het Oostelijk front in luchtgevechten Duitsche gevechts vliegtuigen en jagers 45 Sovjetvliegtuigen neer. Luchtafweergeschut vernietigde veertien Sovjet- vliegtuigen Door bomtreffers op vliegvelden werden veertig vliegtuigen op den grond vernield. In totaal werden dus binnen 24 uur honderd Sovjetvliegtuigen vernietigd. Het. officleele Finsche Nieuwsbureau méldt: Zon dag is het bombardement op de Moermansk-spoorlijn voortgezet. Aan beide zijden van Karhumaki werden voltreffers op twee treinen geplaatst. Op twee plaat sen werd de lijn weer voor het verkeer onbruikbaar gemaakt. Hoe groot de verliezen der bolsjewisten zijn, bij hun pogingen om uit de omsingeling bij Brjansk los te breken blijkt uit een verslag dat het D.N.B. van militaire zijde heeft ontvangen Langs een spoordijk, welken een Duitsche divisie infanterie op 11 October bestormde, werden over een breedte van slechts 300 meter 1600 doode bolsjewisten geteld. In dichte scha ren zijn de bolsjewiki hier blindelings het vuur van de Duitsche wapens ingejaagd. Twaalf politieke com missarissen werden daarbij gedood of geraakten zwaar gewond in Duitsche gevangenschap. Tal van vrouwen en knapen van 12 tot 14 jaar oud waren bij deze po ging om zich uit de omsingeling te bevrijden welke niet de minste kans op succes bood in den strijd gebracht. Zij werden door de commissarissen met voorgehouden revolvers den strijd ingedreven. De zware Duitsche artillerie, welke voor Leningrad ii» stelling is gebracht, heeft gisteren opnieuw scheepsdoelen ln de haven van Oranienbaum op doel treffende wijze onder vuur genomen DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA Duitsch weermachtsbericht Luchtaanvallen op Huil en Manchester. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 13 October (D.N.B.) Het opperbevel der weer macht maakt bekend: „De operaties aan het Oostelijk front verloo- pen volgens de plannen. Bij de achtervolging van de overblijfselen van den tegenstander, die in den slag bij de Zee van Azof zijn ontkomen, ls een Sovjetformatie achterhaalden vernietigd. 1100 gevangenen en 33 stukken geschut vielen ons in handen. In het strijdgebied ten Oosten van den Dnjepr heeft een Kroatlsch regiment de vuurproef doorstaan. De vernietiging van de strijdkrachten, die bij Wjasma zijn ingesloten, staat voor de voltooiing. Bij Leningrad zijn her haalde uitbraakpoglngen met zeer zware verlie zen voor den tegenstander afgeslagen. Gevechts vliegtuigen hebben in den afgeloopen nacht voor den oorlog belangrijke installaties te Moskou gebombardeerd. In don strijd tegen Groot-Brittannië hebben gevechtsvliegtuigen in den afgeloopen nacht het industrie-centrum Manchester en 'de havenstad Hull met succes aangevallen. Andere luchtaan vallen waren gericht op haveninstallaties en vlieg velden in Oost-en Zuidoost-Engeland. Een gevechtsvliegtuig heeft ten Oosten van Great Yarmouth een koopvaarder van 8000 t. tot zinken gebracht. Verdragend geschut van leger en marine heeft de radioinstallatie van Dover met waargenomen uitwerking beschoten. In de Kanaalzóne hebben Duitsche jagers giste ren zes en patrouillevaartuigen twee Britsche vliegtuigen neergeschoten. In Noord-Afrika hebben Duitsch-Italiaan- sche troepen in den nacht van 9 op 10 October een succesvollen plaatselijken aanval uitgevoerd. Een door tanks ondersteunde Britsche tegenaanval werd afgeslagen. In den nacht van Zaterdag op Zondag werden de stad en de haven van Tobroek gebombardeerd en in luchtgevechten vijf Brit sche jagers neergeschoten. In den afgeloopen nacht is een vrij groot aan tal van Britsche bommenwerpers naar Noordwest-, West- en Zuid-Duitschland gevlogen en heeft op tal van plaatsen brisant- en brandbommen uitgeworpen. Onder de burgerbevolking werden menschen gedood en gewond. Op verscheiden plaatsen werden gebouwen vernield en beschadigd. Nachtjagers schoten negen, luchtdoelartillerie vier Britsche bommenwerpers neer." Twee rubberbooten doen dienst bij bet overbrengen vau versterkingen naar den Oostelijken oever van de Dnjepr. Orbis-Holland Wat het Nederlandsche emigranten comité hierover heeft te zeggen Van bevoegde zijde wordt ons de volgende uit eenzetting toegezonden, zoo meldt het A.N.P.: „Zooals reeds in de pers is bekend gemaakt heeft de Engelsche omroep kortgeleden gepoogd motieven te vinden ter verontschuldiging voor het bombardement, dat in den nacht van 3 op 4 Octo ber door het Engelsche luchtwapen op Rotterdam is gepleegd. De beweringen die de Engelschen naar voren bracht en ter motiveering van het feit, dat honderden woonhuizen en verscheidene kerken door de Engelsche bommen vernield of zwaar beschadigd zijn en dat honderden menschen gedood of zwaar gewond werden, klinken echter geenszins overtui gend. De ongeloofwaardigheid van de genoemde Engelsche verklaringen schijnt intusschen ook te zijn ingezien in Nederlandsche emigrantenkringen in Londen en een woordvoerder van de Nederland sche emigranten-„regeering" heeft zich daardoor gedwongen gezien in een van de in het Nederlandsch uitgesproken uitzendingen van den Engelschen ory- iroep eigener beweging een standpunt te bepalen ten aanzien van het voor de Rotterdammers zoo fataal en met zooveel verliezen verloopen Engelsche bom bardement. Reeds de omstandigheid, dat deze „Nederlandsche regeeringsverklaring" zeer langademig is uitgevallen en zeer ingewikkeld is geformuleerd, toont voldoen de in welk een groote verlegenheid de aan Engeland onderhoorige Nederlandsche kringen in Londen zijn gebracht door het onmenschelijke en meedoogen- looze optreden „der Engelsche vrienden" tegenover de Nederlandsche burgerbevolking. Maar ook de verschillende door den Nederlandschen spreker naar voren gebrachte argumentent doen zoo weinig steek houdend aan, dat zij het door hun opstellers ge hoopte doel stellig niet zullen bereiken, maar veel eer stof leveren voor een nieuwe aanklacht tegen de in 'strijd met het volkenrecht zijnde en immoreele methodes van de Engelsche oorlogsvoering. Qui s'excuse, s'accuse, wie zich verontschuldigt, klaagt zichzelf aan. In de genoemde Nederlandsche radioverklaring wordt ter inleiding openlijk toegegeven dat Rotter dam „in den nacht van 3. op 4 October een aanval van de R.A.F. te doorstaaft heeft gehad, waarbij een aanzienlijk aantal burgerslachtoffers te betreu ren was." Er wordt dan verder woordelijk gezegd: „Weliswaar heeft de Duitsche berichtgeving de gevolgen voor de burgerbevolking aanvankelijk ernstiger v.oorgesteld dan zij in werkelijkheid wa ren, maar wij willen aannemen, dat hun latere lezing en dat kan de bevolking van Rotterdam zelf oon- tröleeren niet overdreven was." Zooals men ziet men er in Londen zeer goed van op de hoogte dat de Engelsche luchtaanvallen talrijke slachtoffers eischen onder de Nederlandsche bevolking en moet men zelfs de bekentenis doen, dat het definitieve, laatste Duitsche verslag over de ln Rotterdam aan gerichte verwoestingen „niet overdreven" was. Des ondanks speelt men het klaar op de vermelde be kentenissen den door weergalooze huichelarij inge geven zin te laten volgen: „Wij willen zelfs aanne men, dat de Duitschers zelf geen bommen meer op Rotterdam hebben geworpen." Ofschoon men dus niet kan ontkennen, dat uit sluitend Engelsche vliegers verantwoordelijk moeten worden gesteld voor het groote leed dat de Neder landsche burgerbevolking is toegebracht door de herhaalde luchtaanvallen van de afgeloopen maan den, wil men toch tegelijkertijd met doortrapte boos aardigheid den Nederlanders suggereeren, dat hier daar de Duitschers zelf bommen hebben kunnen werpen op Nederlandsche plaatsen. Een dergelijke bewering vormt niet slechts het hoogtepunt van ge- meene verzinsels, maar tegelijkertijd een premie voor lieden voor wie ook de meest dwaze beweringen nog op eenigerlel wijze geloofwaardig voorkomen. Daarbij komt, dat men in dezelfde „Nederlandsche" radio- uitzending duidelijk heeft toegegeven, dat men door het neerwerpen van talrijke bommen op Nederland, behalve de „onvermijdelijke offers, die de Neder landsche bevolking bij zulke gelegenheden aanvaar den moet", juist de Duitschers hoopt te benadeelen. Niemand, die tot verstandig waarnemen in staat is, zal derhalve kunnen aanvaarden, dat de Duitschers zoo onverstandig zouden kunnen zijn om door het neerwerpen van Duitsche bommen op Nederlandsche plaatsen eigen landslieden en Duitsche installaties in gevaar te brengen. Het is integendeel duidelijk, dat de Duitsche bezettingsoverheid er niet het ge ringste belang bij kan hebben vreedzame, Nederland sche burgers het slachtoffer te laten worden van luchtaanvallen, welker gevolgen Immers juist met Duitsche hulp later weer moeten worden opgeheven. Hoe weinig Nederlandsch overigens de Neder landsche emigranten „ï-egeering" in Londen denkt en hoe oppervlakkig en koud zij onverschillig blijft ten aanzien van het leed en de levensnoodzakelyk- heid der Nederlandsche burgerbevolking, wordt gekenmerkt door het feit, dat de Nederlandsche radiospreker de beklagenswaardige Rotterdammers getracht heeft te troosten met het Nederlandsche spreekwoord: „Wat het zwaarst is. moet het zwaarst wegen". Aangezien uiteraard voor de Nederland sche emigranten in Londen de Engelsche belangen het zwaarst wegen, wordt hiermede dus de Neder landsche bevolking in droge bewoordingen te ver staan gegeven, dat zij eenvoudig, zonder rekening te houden met eigen, waarlijk Nederlandsche, be langen, genoegen moet nemen met Engelsche lucht bombardementen. De „eerste minister" van het Londensche emigrantencomité, Gerbrandy, heeft dit Zaterdag in een tweede Nederlandsctfe radio toespraak, waarin de bevolking der bezette ge bieden ertoe werd aangespoord om op het „derde front" opnieuw haar leven voor Engeland op het spel te zetten, nog met de volgende woorden ver duidelijkt: „Wat ook de kosten mogen zijn, wij willen onze bijdrage leveren aan de oorlogsinspanningen van de Engelschen, zelfs wanneer ons bestaan daarbij ten Qui s'excuse, s'accuse gronde gaat". Dit beteekent dus: de Nederlandsche emigranten in Londen willen hun bijdrage leveren aan de Engelsche oorlogvoering, waarbij het hun onverschillig laat of do bevolking der Nederlandsche gebieden daarbij te gronde gaat. Opmerkelijk is ook nog, hoe het Nederlandsche emigrantencomité in Londen de bekende roekeloos heid en lafheid der op groote hoogte en in den nacht opereerénde Engelsche bommenwerpers tracht te verontschuldigen: „De ervaring van dezen oorlog be wijst nu eenmaal steeds weer, dat de moderne oorlog, hoe voortreffelijk de thans gebruikte oorlogswerk tuigen ook mogen zijn geconstrueerd, zulke gevallen onvermijdelijk maakt. Zelfs de best uitgerust moderns batterij schiet meer naast dan op het doel. Het rich ten wordt nog moeilijker wanneer de objecten niet duidelijk zijn afgeteekend. Dan is het bijna onmoge lijk om niet tegelijkertijd vele eigendommen te be schadigen. Wanneer daar dan nog bij komt, dat het afweergeschut vuurt, wordt het gevaar nog grooter". Hier wordt dus onomwonden bekend, dat de Engel sche vliegers en ook de Nederlandsche emigranten m Londen er van te voren al rekening mee houden, dat de Engelsche bommen het voorgenomen doel niet treffen en inplaats daarvan groote vernielingen aan richten onder de burgerbevolking. Dat echter „der gelijke gevallen onvermijdelijk zijn" is een bewuste verdraaiing der feiten. Het bewijs van het tegendeel wordt geleverd door de strijdwijze van de Duitsche Stuka's, die niet uit angst voor het vijandelijke af weergeschut op stratosfeerhoogte blijven en ook niet, zooals dat bij de Engelsche vliegers het geval Is, re gelmatig, als dieven in den nacht verschijnen om dan volkomen plotseling hun verderfzaaiende lading lukraak neer te werpen op de slapende, vreedzame bevolking. Verder zal de bewering, dat ook de best uitgerust® moderne batterij haar doel nauwelijks vermag te treffen, wel uitsluitend van toepassing zijn op de Engelsche weermacht. Opdat echter de Nederland sche bevolking er niet toe, komen zou onprettige ver gelijkingen op te stellen, heeft zij van den Neder landschen radiospreker als het ware „bij wijze van troost" nog de volgende verklaring te hooren ge kregen: „Oorlog is nu eenmaal een meedoogenloos bedrijf, De Russen betalen thans ook een hoogen prijs en lijden nog meer. Niet alleen vernielt de vy'and hun land maar tijdens de terugtocht en reeda daarvoor vernietigen zij bovendien zelf nog alles, wat den vijand van nut zou kunnen zijn". Moeten soms de Rotterdammers de woonhuizen die nog zijn blijven staan ook al van te voren vernielen, voordat zij door Engelsche bommen worden getroffen? Wanneer ten slotte in de genoemde ..Nederland sche" radiouitzendingen nog beweerd wordt, dat al dit leed de Nederlandsche bevolking bespaard zou zijn gebleven, wanneer haar land ln het geheel niet betrokken zou zijn geworden in den oorlog, dan ligt de schuld daarvoor toch uitsluitend, bij het Londen sche emigrantencomité en zijn Engelsche heeren. Wanneer Engeland in den zomer van 1939 zich niet verzet had tegen 't wederaansluiten van de oer Duit sche stad Danzig hij het Duitsche Rijk. en wanneer de Londensche kliek van oorlogsopruiers, niet de Polen had opgehitst tegen de Duitschers, dan zouden niet alleen den Nederlanders, maar geheel Europa alle oorlogsverwarringen bespaard gebleven zijn. De toenmalige Duitsche bereidheid tot overeenstem ming werd echter, evenals het latere vredesaanbod van den Führer door de kliek van Churchill hoo- nend van de ha«td géwezen. Voor alle consequenties die hieruit zfjn voortgevloeid zijn dus uitsluitend de kliek van Ohurchill en alle lieden, die zich bevon den ln het voorwater van haar politiek of die zich daar nog ln bevinden, volledig verantwoordelijk," V Victorie - Duitschland wint voor Europa op alle fronten 350.000 gevangenen bij Brjansk en Wjasma. Extra bericht van het Duitsche opperbevel. UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 13 October. (D.N.B.) Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: „Het aantal gevangenen dat gemaakt Is in den dubbelen veldslag van Brjansk en Wjasma is ge stegen tct 250.000. Het aantal neemt nog voortdu rend toe". Stalin's eischen op de Moskousche conferentie NEW-YORK, 13 October. Het D.N.B. meldt: In de „New-York Herald Mirror" schrijft de bekende publicist Boake Carter: In welingelichte kringen te Washington wordt verteld dat Stalin met den lei der der Amerikaansche delegatie, Harrlman, en met dien van de Britsche delegatie, Beaverbrook, tijdens de Moskousche conferentie „zeer onverbloemd" ge sproken heeft. Stalin zou het grootste deel van d® Amerikaansche productie aan oorlogsmateriaal, als mede de helft van de Britsche productie geëischt hebben ©n wel terstond.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1941 | | pagina 1