Aardig Speelgoed
van Weert - Anegang 46
AGENDA
Porcelein.
Laai uw huizen
beheeren door
JCenk JA Ji&be
Hooge ouderdom.
*afl v.Empelen
Jittancien-
Eigenaardigheden
TOBIAS
Jimst en £etteceu^
HAARL. DAGBLAD, Woensdag 15 Oct. 1941
„Voeding in dezen tijd"
te Amsterdam geopend
Belangrijke expositie voor de huismoeders
In dezen tijd van distributie en surrogaat-midde
len. nu ons land geen broodgraan en geen voeder-
granen kan importeeren, ziet het Nederlandsche
volk zich gedwongen zich te voeden met wat eigen
bodem oplevert. Om de huismoeders behulp
zaam te zijn bij het samenstellen van maal
tijden, welke aan de eischen van voedzaam
heid voldoen, publiceert het Voorlichtingsbureau
van den Voedingsraad voortdurend verschillende
wenken. Daarnaast is reeds in verschillende plaat
sen van ons land een expositie gehouden „Voeding
in dezen tijd", waar men kon zien wat met de be
schikbare bonnen en de beschikbare pj-'oducten kan
worden bereikt. Thans is deze tentoonstelling in Bei-
levue te Amsterdam en zij is Zaterdagmiddag dooi
den directeur-generaal voor de voedselvoorziening
geopend. Als bijzónderheid kan aanstonds worden
gemeld, dat zij uitgebreider is dan die welke tevo
ren in andere plaatsen van ons land is gehouden,
want nu is er gen speciale afdeeling getiteld „Eet de
visch die er is", betreffende de voeding op visch1
gebied aan verbonden, waar men laat zien welk
een groote voedselbron de zoetwatervisch is en op
hoevele wijzen men visch kan bereiden. Het is een
rijke variatie van fijne en voèdzame schotels.
Hoewel de Nederlandsche visschers over de heele
wereld bekend zijn is ons volk toch nooit een visch-
etend volk geweest. Zeer veei van wat in IJmuiden
werd aangevoerd ging van de vischhallen uit in de
spoorwegwagons om naar onze buurlanden en
ook nog verder! te worden verzonden. Toch is
visch voor onze voeding van beteekenis: het is een
voedsel rijk aan eiwitten. Het is te hopen dat ons
volk in dezen tijd tot de gewoonte kan worden ge-*
'bracht geregeld visch te eten, dan zal dit ook voor
de toekomst, wanneer de zeevisch weer beschikbaar
zal zijn, goede gevolgen hebben, zoo zeide ir. Lou-
wes in zijn openingsrede en al onze zeevisschers en
onze vischhandelaren zullen stellig hetzelfde hopen.
De voornaamste plaatsen ter expositie zijn even
wel ingeruimd aan de dagelijksche voedingsmidde
len: brood, aardappelen en groenten. Op alle mo
gelijke wijzen wordt den huismoeders voorlichting
gegeven. Men staat b.v. verbaasd, dat er nog zulk
een aantal smeersels en belgsels voor het brood is.
Bij de aardappelen is duidelijk gemaakt hoe men
deze moet. bereiden, om zoo weinig, mogelijk van de
voedingswaarde verloren te doen gaan. In het bij
zonder wordt het koken van aardappelen in schil
aanbevolen.
Voorts wordt in het licht gesteld hoe gewenscht
het is de groente zooveel mogelijk rauw te eten en
vooral niet af te koken, zoowel om verlies aan -voe
dingswaarde als om volumevermindering te voor
komen.
Een andere afdeeling geeft te zien, hoe verschil
lende voedings- en genotmiddelen door andere kun
nen worden vervangen, zooals b.v. koffie en thee
door andere smakelijke dranken.
Dit zijn slechts eenige afdeelingen van de uitvoe
rige, smaakvol en aantrekkelijk ingerichte tentoon
stelling. Er worden voorts nog demonstraties gege
ven en leeraressen in koken en voedingsleer ver
schaffen alle gewenschte inlichtingen,
EXAMENS
ACADEMISCHE OPDEED ING.
Geslaagd aan de Gem. Universiteit te Amster
dam voor het cand.-ex. Duitsche taal en letter
kunde: mej. F. S. de Vrieze.
Bevorderd tot arts: mej. E. Schröder, Bussum: mej. M. .P
I. van Beverwijk, Amsterdam en de heeren W. M. E. C.
Schot. Zandvoort; A. L. H. Engels, Helden en R. Vermeer.
Harderwijk.
Geslaagd voor het artsenexamen le gedeelte: de heeren
G. A. Carol, Amsterdam; K. L. Kout. Batavia; J. Th. H.
Grond. Amsterdam en M. Menschaer, Kota Mobagoe.
Bevorderd tot doctor in ,wis- en natuurkunde op proef-
schGift getiteld: ..Bijdrage tot de synthese van adermine en
verwante verbindingen". H, M. van Wagtendonk. Geslaagd
voor doet. ex wiskunde: A. F. Vester, voor cand.-ex.
wis- en natuurkunde (G): M. w. Bosch, Idem (l) mej. M.
Meyst. idem (E): E. J. Dubel, idem (A): W. A. Terwijn.
Aan de Groningsche Universiteit is geslaagd
voor het cand.ex, .Godgeleerdheid, A. Brill te Haar
lem.
VRAAGGESPREK MET MR. M. M. ROST VAN
TONNINGEN OVER HET ECONOMISCHE FRONT.
HILVERSUM IS October. Hedenavond zal over Hil
versum T van 19.20—19.30 tiur een vraaggesprek uitgezon
den worden met Mr. M. M. Rost van Tonningen over het
economische front (A. N. P.).
FAILLISSEMENTEN.
De Haarlemsche Rechtbank heeft op Dinsdag 14 October
1941 geen faillissementen, uitgesproken.
Wegens gebrek aan actief werd opgeheven het faillisse
ment van M. A. J. M. Bouchette, Neonllohthandelaar, han
delende onder de firmabenaming Bureau „Vasro" te
Haarlem, Zijlweg -75. Curator Mr. F. J. D. Theyse te
Haarlem.
Door het verbindend worden der slot uitdeellngslijst is
geëindigd het failissement van:
J. C. A. van Ri)n> bedrijfsleider, wonende te Haarlem,
Raamslngel 50 rood. Curator Mr. D. de Jong te Haarlem.
VEREENIGING „DANTE ALIGHIERI".
Voor de afdeeling Haarlem van „Dante Alighieriê" zul
len vier lezingen op nader aan te kondigen Zaterdag
middagen plaats vinden in de Italiaansche taal en vier
lezingen in de Nederlandsche taal, teneinde degenen, die
Het Xtaliaansch niet machtig zijn. in de gelegenheid te
stellen iets over de kunst en letterkunde van Italië te
Vernemen.
Ook zullen er wederom cursussen gegeven worden.
Lezingen in de Italiaansche taal zullen worden gehou
den door: Prof Augustuo Garsia (Boccaccio). Prof. Romano
Guarnieri (Poesia e musica nelia Flrenze dei Medici) en
Signora Alma Klein Obbink—Schiavon (La novella di
Pirandello). Met een vierden spreker wordt r\og~ onder
handeld.
Lezingen in de Nederlandsche taal zullen worden gehou
den door Dr. Jos. Vandervelden (Tbrquatö Tasso), me
vrouw Ellen Russe: (I-Iedendaagsche Italiaansche schrij
vers in het Nedeiiandsch vertaald en mej. N. Posthumus
Meyjes (De ontwikkeling van de ruimte in de Italiaansche
schilderkunst, van de middeleeuwen tot aan 'de barok.
Mej. L. L. Bierens de Haan'zalJDij genoegzame deelname
twee cursussen geven m de Italiaansche taal.
Mevrouw M. Julius—Tarelli stelt zich voor, een cursus
van achttien lessen te leiden in het gezamenlijk lezen van
tooneelstukken van Goldoni, Pirandello, Pellico, Giocosa
en anderen.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Inlichtingen te bekomen aan het Bureau van Politie aan
de Smedestraat t.e Haarlem, tusschen 11 en 13 uur.
Terug te bekomen bij: Vetten. Nieuwe Kruisstraat 14,
armband; Bureau van Politie, Smedestraat 9. breiwerk;
Eelig, J. v. Galenstraat 28, badhanddoek; Biesbrouck, Em-
makade 1 rood, jasje; v. d. Meer, Kleine Houtweg 95,
mes en schaar; Konings. De Ruyterplein 14, portemonnaia
met inhoud; Esnerjs, Oosterstraat 50, ringetje; Alderden,
Stokkenland 15. Aalsmeer, rozenkrans; Bureau var. Politie,
Smedestraat 9, taschje; Langemeyer, Floraplein 10, vulpen
voor de Baby
(Adv. Ingez. Med.)
WOENSDAG dl!nÓCTOBER.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein: Harald Kreutz-
berg. 7.30 uur.
Rembrandt Theater: „De eeuwige Jood", 2V30,
6.30 en 8.45 uur.
Palace: „Luchteskader Lützow", 2, 6.30 en 8.45
uur.
Luxor Theater: „De Zweedsche nachtegaal".
2.30, 6.30 en 8.45 uur.
Frans Hals Theater: „Baron van Trautenegg"
2.30, 6.30 en 8.45 uur.
Frans Halsmuseum: Groepstentoonstelling „Kunst
zij ons Doel", 104 uur.
DONDERDAG 16 OCTOBER.
Zuiderkapel, Zuiderstraat 15: J. Kits, 7 uur.
Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags en
des avonds.
Frans Halsmuseum: Groepstentoonstelling „Kunst
zij ons Doel", 104 uur.
Nachtdienst Apotheken
De volgende apotheken te Haarlem zijn van des
'avonds acht tot des morgens acht uur (ook op
Zondag) geopend:
Firma Th. A. Klinkhamer, Koninginneweg 69,
Tel. 11596.
Grijseels en Van Hees, Lange Veerstraat 19,
Tel. 11000.
Frans Hals Apotheek, Frans Halsplein 1, Tel.
11180.
Te Heemstede is geopend:
Apotheek Schotsman, Binnenweg 206, Tel. 28320.
(Een kostbare collectie porceleir,
komt, naar ik lees, dezer dagen te
Amsterdam onder den hamer)
In mijn eigen prille jaren,
(Deze tijd is heen en hoe!)
Toen de kind ren! deugdzaam waren,
Dat wil zeggen, af en toe;
Placht mi,jn moeder te vermanen:
Denk toch om het porcelein.
Als iets brak was zij in tranen.
Ook al leek 't verlies mij klein.
Daardoor ben 'k van kleinen jongen
In de leerschool grootgebracht
Van een diep besef doordrongen,
Porcelein, behandel 't zacht.
Nu nog beeft mijn hand een beetje
Als 'k een porceleinen kop
Naar mijn mond moet heffen weet je
Ik denk altijd weer: pas op!
Wat voor mij voor groot en klein past
Is het woord uit ouden tijd:
Moeder van de porceleinkast
Is nog steeds voorzichtigheid.
In een le.unstoel in mijn kamer
Lees ik nu, en 'k sta verstomd:
Porcelein onder den hamer
In een veiling die er komt.
Als mijn moeder dat kon lezen
Riep ze vol ontzetting: neen,
Zooiets moest verboden wezen,
Ach waar gaat de wereld heen.
P. GASUS
Makelaar en Taxateur
NASSAUSTRAAT 14, HAARLEM, TEL. 13781
(Adv. IngezMed.)
5.000 gekregen of verduisterd?
Magazijnbediende voor het Hof
Voor het Amsterdamsche Gerechtshof is Dinsdag
de zaak behandeld tegen een magazijnbediende, die
voor de Haarlemsche rechtbank terecht heeft gestaan
wegens verduistering van f 5.000, doch wegens ge
brek aan bewijs was vrijgesproken. Voor het Hof ver
telde de verdachte, dat de te Haarlem wonende di
recteur van een in de hoofdstad gevestigde vennoot
schap, bij welke hij in dienst was, op den avond van
de capitulatie met zijn vrouw en zobntje om het le
ven .waren gekomen.
Aanvankelijk had de overledene het plan gehad naar
Engeland uit te wijken en in verband daarmee had
hij schikkingen getroffen. Zoo had' hij een aantal
sieraden en andere waardevolle artikelen voor ver-
deellng onder zijn personeel bestemd en verschillen
den van ?ijn ondergeschikten ook in ander opzicht
bedacht. Aan verdachte had hij een enveloppe «gege
ven met de mededeeling, dat hij hem eerst over twee
weken mpcht. openen en dat de inhoud bestemd was
om hem te helpen, als hij in moeilijke financieele
omstandigheden mocht, geraken. In deze enveloppe
had f 5000 gezeten.
De president, jhr. mr. J. F. Lewe van Nijenstein
sprak er zijn verwondering over uit, dat iemand, die
voornemens is het land te verlaten, wat»een kostbare
onderneming Is, vooraf een dergelijk groot bedrag
aan een ondergeschikte voor eigen gebruik afstaat.
Ondertusschen bleek uit verschillende getuigenver
klaringen ook. dat er plannen hadden bestaan om
naar Engeland en van daar, indien mogelijk, naar
Amerika te vluchten. De schoonvader van den over
ledene had gepoogd dezen daarvan af te brengen.
Voor het Hof verklaarde hij, dat zijn schoonzoon dui
delijk genoeg had laten bliiken niet over de noodige
middelen te beschikken om in den vreemde een
nieuw leven te beginnen
De verdachte had den rtforgen, volgende op den
nacht, waarin het droeve ongeval plaats had, aan het
personeel mededeeling gedaan van de laatste be
schikkingen van zijn patroon- o.a. noemde hij op,
waarmee men hem had bedacht: twee sigarettenko
kers, twee horloges, een dasspeld, manchet.knoopen,
een chèque van f 67, een enveloppe met f 90 aan zil
vergeld en die met f 5000 inhoud, wgarover hij zich
thans te verantwoorden had. Voor het dienstmeisje,
met wie verdachte verloofd was, was een horloge van
mevrouw ter herinnering Achtergelaten, terwijl de
typiste een fototoestel toegewezen kreeg, dat ze al
tijd zoo mooi had gevonden.
Volgens den schoonvader van den overledene had
zijn schoonzoon hem inderdaad gesproken over voor
werpen van waarde, welke hij bij wijze van souvenir
onder, zijn personeel dacht te verdeelen. Over bedra
gen aan geld is niet gerept.
Hoewel den verdachte verzocht zou zijn de enve
loppe met f 5000 eerst eenige weken later te openen,
had hij dit veel eerder gedaan en op het postkantoor
te Haarlem enkele groote biljetten gewisseld, waarna
hij de enveloppe had vernietigd. Aan den schoon-
ader van den overledene had hii voorts meegedeeld
na. de gebeurtenissen in het gezin van zijn patroon,
dat hij nu geen cent meer had om vai) te leven, ter
wijl hij toch- in het bezit was van het groote bedrag,
hetgeen den nresident aanleiding gaf. hem zijn incon-
seouente houding in dezen te verwijten
Hierna werd de zaak geschorst tot 16 December
DE HEER F. C. KUIPERS 80 JAAR.
Vrijdag 24 October zal de heer F C. Kuipers, 2e Has
selaarstraat B, te Haarlem, zijn 80sten verjaardag vieren.
De heer Kuipèrs, die zich thans reeds lang uit de zaken
heeft teruggetrokken, is de oudste apotheker van Haar
lem. Reeds op 22 December 1883 werd hij apotheker. De
heer Kuipers is jaren lang werkzaam geweest bij de
vroegere apotheek van D. Veen en Co. in de Groote Hout
straat, Zeker zal het hem dien dag niet aan belangstelling
ontbrekerfi.
TERAARDEBESTELLING C. VAN HEES
De begrafenis van den heer C. van Hees, den oud-direc-
nir van den Stadsschouwburg te Haarlem ls bepaald op
Vrijdagmiddag 2 uur op de Algemeene Begraafplaats aan
de 'Kleverlaan te Haarlem.
VIJF-EX-TWINTIG JAAR HUISKNECHT
Heden is de hoer M. Mooren 25 jaar als huis
knecht-chauffeur in dienst van de familie J, Wiehe-
rinkVan (Praag aan de Dreef 40 te Haarlem. Hij
ontving vanmorgen van de familie geschenken en
bloemen en van een deputatie der Ned, Vereenlging
van Huisvrouwen een medaille met oorkonde.
Af en toe lezen we in de krant iets van een mede
burger of -burgeres, die de tien kruisjes heeft ge
haald. Zooiets blijft een zeldzaamheid en verge
lijkenderwijs zou men 'zeggen, dat het aantal ge
vallen van het bereiken van den honderdjarigen
leeftijd eer vermindert dan vermeerdert. Immers
in oude geschriften komt men om den haverklap
berichten tegen omtrent personen, die hun eeuw
feest niet alleen bereikt maar zelfs ver overschreden
Hebben.-
De levensvoorwaarden zijn sindsdien sterk ver
beterd en de gemiddelde levensduur is, althans in
West-Europa braaf toegenomen. Bedroeg deze in
1875 hier te lande voor een man 40 jaar, in onze
dagen is dat al tot bij de zestig gestegen. Opper
vlakkig zou men dus ook verwachten, dat de ge
vallen van hoogeh leeftijd toenemen en vermoede
lijk is dat ook wel het geval. Want met al dat
fraais over honderdtwinüg en honderddertigjarigen,
waarover we zooveel „historische" getuigenissen
hebben is het goed beschouwd en welbekeken een
looze fopperij. De wetenschap heeft al lang uitge
maakt, dat een mensch nimmer ouder wordt dan
ten hoogste honderdtien a hondei*dtwaalf jaar. En
dat zijn dan nog uiterst zeldzame gevallen. De In
diaan van honderdzestig -en- de Turk van honderd
zeventig jaar, die zoo af en toe in onze geïllus
treerde bladen plegen te verschijnen gelooven mis
schien van zichzelf, dat zij dezen eerwaardigen
leeftijd hebben bereikt, maar ze vergissen zich.
Laten we voor hun waarheidsliefde op dezen ge
vorderden leeftijd hopen: te goeder trouw.
Intusschen, honderd jaar kan er nog mee door, als
we den mensch vergelijken met andere levende
schepsels, 't Is waar, dat het getal zijner jaren
sterk overtroffen kan worden in sommige geval
len, over het algemeen overleeft de mensch al
wat om hem heen het leven heeft gekregen.
Laat me u daarvan.wat vertellen. Uw poes is op
haar tiende jaar al t<jt hoogen ouderdom gekomen
en een hond van twaalf evenzeer. Er zijn uitzon
deringen, waarbij een hond het tot 34 en een kat
het zelfs tot 38 jaar bracht, maar dat zijn hooge
zeldzaamheden. Een haas van acht en een konijn
van 7 jaar hebben ook al niet te klagen. Daaren
tegen kan een paard zeer wel de veertig jaar halen
en de vijftig ook nog wel, zoogoed als een ezel.
Een rund is zijn levenswegje spoediger afgewan
deld: tot meer dan 20 a 25 jaar brengt de koe het
niet. De meedoogenlooze wereld maakt er over het
algemeen spoediger een eind aan, maar dat is na
tuurlijk niet met haar instemming. Zoo zou een
schaap het wel tot 15 jaar kunnen bi-engen. Dat het
meestal anders uitloopt is een tweede,
De oude leeuw, waarvan Lafoïitaine zoo treffend
verhaalt kan niet puder dan een 25 jaar geweest
zijn, want dat is de maximum-leeftijd van den
koning der dieren, die dus wel een beetje meer
eerbied mocht hebben voor den vorst van het oer
woud, den olifant. ,Zulk een dikhuid beleeft ge
makkelijk zenijn eeuwfeest en kan het zelfs tot 200
jaar brengen Hij evenaart in dat opzicht het
grootste zoogdier ter wereld, den walvisch, die er
niet tegen op ziet, eenige eeuwen in de poolzeeën
rond te dartelen.
Verschillende vogels kunnen het al eveneens tot
een behoorlijk aantal jaren brengen. Daar hebi ;ge
den papegaai. Lorre kan het zelfs in gevangenschap
wel een honderdvijftig jaar uithouden, waaruit
volgt, dat het rijmpje, dat ge den vogel gisteren
geleerd hebt, door uw betachterkleinzoon uit den
zelfden gehoornden mond kan worden vernomen,
als de vogel in de familie blijft. In denzelfden ge-
dachtengang doorgaande is het best mogelijk, dat
de ooievaar, die uw grootvader aandroeg, ook u
heeft gebracht, want een ooievaar van zeventig jaar
is nog geen rara avis en wordt zelfs door den gans
overtroffen, die aan het einde van zijn bestaan
op 89 jaar zou kunnen bogen. Dan zijn de duiven
met haar maximum levensduur van 40 a 50 jaar
minder bevoorrecht en een kip van 15 a 20 jaar
is al even „oud en der dagen zat" als een kana
rie van achttien. Dat een schildpad, al is hij ge
vangen man, twee- a driehonderd jaar in dit tra-
nendaal vermag te wandelen, hebt ge wellicht, al
eens gehoord, maar dat hij in dén snoek zijn evenknie
heeft kan u niet meer verbazen als ik u vertel, dat
deze sinjeur 250 jaar kan worden. Kent ge dé kar-
nerviiver in Versailles? 't Is mogelijk, dat zich
daarin nog wel ooggetuigen van de Fransdie revo
lutie bevinden, want een karper is tot het bereiken
van den h ond er d v ij f tig j ar'igen leeftijd in staat en
de meerval, die laatst onder Aalsmeer werd ge
vangen- heeft waarschijnlijk de droogmaking van
het Haarlemmermeer meegevierd, want honderd
jaar kan deze visChsoort wel halen. D.
HEBT 1.1 NU VAN EMPELEN
AL GEBELD?
Doet U het dan vandaag nog.
Voor reorganisatie van de
tuinbeplanting en bollen
planten is het nu tijd.
TUINBOITV""1 DP r
"INNENWEG 18
HEEMSTEDE - TELEF.
(Adv. Ingez. Med.)
VIJF JAAR WEGENS DOODSLAG.
ARNHEM, 14 October. De Arnhemsche rechtbank
heeft heden uitspraak gedaan in de zaak tegen den
46-jarigen betonwerker H. M. van R. uit Amsterdam,
die op 22 Juli van dit jaar naar Arnhem reisde om
zijn vroegere huishoudster, mej. G. B.. die bij iemand
in de Agnietenstraat aldaar in betrekking was ge
gaan. over te h^len bij hem terug te keeren Toen
mej. B weigerde, heeft R haar met een broodmes
verschillende steken toegebracht, aan de gevolgen
waarvan zij vrijwel terstond overleed.
De rechtbank veroordeelde van R thans, overeen
komstig den eisch wegens doodslag, tot vijf jaar ge
vangenisstraf, met aftrek der preventieve hechtenis.
(A.N.P.)
FAILLIS S EMENTEN.
(Opgegeven door afd. Handelsinformaties v. d. Graaf en
Co. N.V., Amsterdam).
UITGESPROKEN:
10 Oct.. Jacob Rijlaarsdam, kaashandelaar, Rietveld
Recht. Comm Mr. L. van Lookeren Campagne Cur. Mr
O. D. van Waardhuizen, Rotterdam.
13 Oct. Barend Johannes Tïjsze, timmerman, wonende te
Amsterdam, Hemonylaan 17. Recht. Comm. Mr. G. E
Langemeijer. Cur. Mr. ,T. R. VoOte Jr.. Heerengracht 172.
Amsterdam.
13 Oct. Isaüc Elsas, zonder beroep, voorbeen loonslager,
wonende te Amsterdam,'Vrolijkstraat 277-11. Recht. Comm
Mr. J. Meihuizep. Cur. Mr. J. de Pont, Keizersgracht 401,
Amsterdam,
OPGEHEVEN WEGENS- GEBREK AAN ACTIEF:
2 Oct. W. Schoep, koopman, Eerbeek gem. Brummen.
GEDEPONEERDE UTTDEELINGSLIJSTEN
0 Oct. de N.V. Koeltechniek „Apeldoorn", gevestigd te
Apeldoorn. Geëindigd door het verbindend worden der
eenige uitdeellngslijst.. Uitk. nihil voor conc. cred.
9 Oct. H. Eikholt, kolenhandelaar, Groesbeek (Horst).
Idem. Ultk. nihil aan conc. cred.
10 Oct. H. A. van Ewijk. exploitant van een auto
transportbedrijf, Wijchen. Idem. Uitk. nihil aan conc. cred.
'sGRAVENHAGE 14 October (A. N. P). Aan het
prospectus van de 3i/„ pet. Nederlandsche Staatsleening
1941, uitgegeven krachtens de verordening van
den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche
gebied no. 178/1940 van het Koninkrijk der Nederlanden,
groot nominaal f 500.000.000,— is het volgende ontleend:
De leening is verdeeld in schuldbewijzen aan toonder,
groot 1000.—, 500,— en 100,—, coupons betaalbaar 15
Mei en 15 November. De leening heeft een looptijd van
ten hoogste 20 Jaren. Te beginnen met het jaar 1942 wordt
telkenjare op 15 November een aantal schuldbewijzen, bij
loting aangewezen, a pari afgelost. Jaarlijks wordt voor
deze aflossing besteed een bedrag van ten minste 5 pet.
van het bedrag der leening. Versterkte en algeheele af
lossing kan ten allen tijde plaats hebben. De koers van uit
gifte is 971/, pet.
De schuldbewijzen met de daarbij behoorende coupons
zullen zijn vrijgesteld van alle Nederlandsche zakelijke
belastingen, welke van schuldbewijzen ten laste van Ne
derland en van de daarbij behoorende coupons mochten
worden geheven. (Deze bepaling sluit niet in eene vrij
stelling van de persoonlijke belastingen naar inkomen en
vermogen.)
Ieder deelnemer is bevoegd voorkeur te vragen voor
het geheel of een deel zijner Inschrijving. Bij de toewij
zing zal in de eerste-, plaats een bedrag, waarvoor prefe
rentie is verzocht, van ten hoogste 10.000 aan eiken
deelnemer worden toegewezen en daarna, indien mogelijk,
ook het meerdere.'
De storting van het verschuldigde wegens toegewezen
schuldbewijzen moet geschieden ten kantore waar is in
geschreven, op 15 November, 1941, vóór 12^30 u. n.m.
Omtrent de mogelijkheid "van beleening. bij de Neder
landsche Bank, ingeval de inschrijver met betrekking tot
de storting liquiditeitsmoeilijkheden mocht ondervinden,
ttfordt verwezen naar het afzonderlijk bericht, daarom
trent gepubliceerd. Dit bericht ls bij de inschrijvings
kantoren verkrijgbaar.
Na den dag van storting worden geen stortingen meer
aangenomen dan na' verkregen machtiging van den Secre
taris-Generaal van het departement van financiën, die
zich voorbehoudt aan zijne machtiging die voorwaarden
te verbinden, welke ter voorkoming van schade voo:
's Rijks schatkist zullen worden gevorderd.
Tegen storting van het verschuldigde bedrag zullen rece-
pissen worden uitgereikt. Deze receplssen zullen zoo
spoedig mogelijk, in elk geval vóór 15 Mei 1942, bij de kan
toren van inschrijving en "hunne bijkantoren in Nederland
kosteloos tegen de definitieve schuldbewijzen worden ver
wisseld. De gelegenheid tot verwisseling wordt in de Staats
courant aangekondigd.
Aan elke recepis bevindt zich een stortingsbewijs tot het
bedrag van dat recepis. Ingeval tot eene gedwongen lee-
nïng wordt overgegeaan, kunnen deze stortingen svorden
afgescheiden en dienen ter voldoening aan de verplichting
tot'storting op die leening.
.Deze stortingsbewijzen zijn waardeloos Indien de ge
dwongen leening niet wordt uitgeschreven.
Indien op de vrijwillige leening niet voor vijfhonderd
millioen gulden wordt ingeschreven en toegewezen, wordt
eene 21/, gedwongen 40-jarige annuïteitsleening pari
uitgegevën, welke hetzij door aflossing pari, hetzij door
inkoop beneden pari kan worden gedelgd. Degenen, die
volgens onderstaande regeling a tot en met c deelnemen
In de vrijwillige leening. vrijwaren zich daarmede voor
een aanslag in de gedwongen leening. Het bedrag der aan
slagen in een eventueel uit te geven gedwongen leening
zal het dubbele beloopen van'de volgens a tot en met c
in te schrijven sommen. De stortingsbew,ijzen, bij de rece-
pissen der vrijwllige leening uit te geven, zuljen alsdan tot
het dubbele van het daarin vookomende bedrag als stor
ting worden aangenomen.
a. De binnen het rijk wonende natuurlijke personen,
die voor het „belastingjaar" 1 Mei—31 December 1941 zijn
of worden aangeslagen in de vermogensbelasting, vrij
waren zich voor een aanslag in de gedwongen leening
door deelneming in de vrijwillige leening volgens de
onderstaande tabel. Het bepaalde bij artikel 449 B. W.
blijft evenwel van kracht. Indien echtgenooten afzonder
lijk zijn of worden aangeslagen, wordt het bedrag hunner
deelneming bepaald naar hun gezamenlijk vermogen. Is
de belastingplichtige op of na 1 MeL urn overleden dan
rust de verplichting tot deelneming op de erfgenamen vai
den overledene.
Zuivere vermogens. (Zonder den aftrek, welke plaat:
vindt voor de toepassing van het tarief).
20.000 of meer, doch minder dan 70.000
70.000 150.000
150.000 300.000
300.000 500.000
500.000
De bedragen, waarvoor moet worden deelgenomen, zijn
voor bovenstaande vijf groepen resp.
400, vermeerderd met 100 voor elke 5000, waarmede
het zuiver vermogen 20-000 te boven gaat.
1400, vermeerderd met 100 voor elke 4000, waar
mede het zuiver vermogen 70.000 te boven gaat.
3,400, vermeerderd met f 100 voor elke 3000. w
mede het zuiver vermogen laO.OOO te boven gaat.
8400, vermeerderd met 100 voor elke 2000, waar
mede het zuiver vermogen f 300.000 te boven gaat
18.400, vermeerderd met 100 voor elke 1500, waar
mede het zuiver vermogen 500.000 te boven gaat
b. De lichamen, bedoeld in artikel 1 en niet" vrijgesteld
bij of krachtens artikel 2 van het besluit op de winstbe
lasting 1940, met uitzondering van die, bedoeld onder c
dezer regeling, vrijwaren zich voor een aanslag in de ge
dwongen leening door deelneming in de vrijwillige leening
voor 'n bedrag dat gelijk staat met 3 ten honderd van hu**
zuiver vermogen, volgens artikel 5 van genoemd besluit,
het einde van het boekjaar, waarin 31 December 1939
valt, met dien verstande dat lichamen, welker zuiver
vermogen minder dan 50.000,— bedraagt, van een aan
slag in de gedwongen leening zullen zijn vrijgesteld. Aan
spraak op volstorting van aandeelen wordt hierbij niet
tot het zuiver vermogen gerekend, zoolang geen volstor
ting is uitgeschreven. Naamlooze vennootschappen, welke
vóór 1 Januari 1942 ontbonden zijn, zullen niet in de ge-
dvlongen leening worden aangeslagen. Voor z.g. „leege'
N.V.'s is het zuiver vermogen gelijk aan het gestorte kapi
taal, verminderd met eventueel in N.V. aanwezige
liezen.
De hier te lande gevestigde ondernemingen, welke
het levensverzekeringsbedrijf in den zin van artikel 2 dei-
wet op het levensverzekeringsbedrijf 1922 (staatsblad no.
716) uitoefenen, alsmede de particuliere pensioenfondsen,
vrijwaren zich voor een aanslag in de gedwongen leening
door deelnemeng in de vrijwillige leening voor een bedrag,
dat gelijk staat met drie ten honderd van de gezamen
lijke waarde hunner bezittingen, volgens de laatstelijk
vastgestelde balans.
Nieuwe mvoermetlioden in
Ned.-Indië
Het A. N. P. meldt uit Batavia: Zooals bekend heeft de
Ned. Indische regeering maatregelen genomen om de moei
lijkheden te ondervangen, welke voortvloeien uit de ge
wijzigde economische verhouding met Japan. Hierdoor
kwam de invoer van goedkoope goederen uit Japan geheel
tot stilstand. Ten einde nieuwe invoerkanalen te vinden,
werd de Algemeene Import Organisatie opgericht. Dr.
Stokhuyzen. voorzitter van de vereenlgitfg van impor
teurs en groothandelaars, heeft aan de Indische pers het
•olgende verklaard omtrent deze nieuwe organisatie:
De oprichting van de Import Organisatie stond reeds
leider vast. De totstandkoming is door de verhouding met
Japan slechts verhaast. Het doel is. dat het nieuwe
lichaam als alleeninkooper zal optreden voor verschillende
artikelen en wel voornamelijk textielgoederen. De op-
ichtingi dient daarom, op snelle wijze te geschieden, daar
de Ver. Staten niet langer wenschen te handelen met im
porteurs in Ned. Indië afzonderlijk en wel naar aanlei
ding van daaromtrent opgedane ervaringen. Men wenschte
in Amerika slechts te doen te hebben met éën organisatie,
die dan als- centraal inkoopster zou optreden. VOorloopig
zullen slechts textielwaren. glasartikelen en chemicaliën
worden ingekocht. Uitbreiding van dit aantal wordt echter
onder oogen gezien. Na den inkoop zal de algemeene
import- organisatie de verdeeling der Inkoopen onder de
Importeurs regelen.
ORGELCONCERT.
Orgelbespeling in de Groote- of St. Bavo Kerk te Haar
lem, op Donderdag 16 October 1941, des namiddags van
U4 uur, door den heer George Robert.
in Haarlem en omgeving
PF. ni'ISJCS TEGEN PK VI.F.LSCHHAL.
1. Salmo XIX,
2. a. Larghetto,
b. Fuga,
3. Sonate f kl. t.,
4. Intermezzi,
5. Passacaglia en Fuga,
B. Marcello.
G. B. Bassinl.
C. F. Pollaroli.
Padre Maftini.
H. Andriessen
d. Sigtenhorst Meyer.
Vreemde waterleiding-storing..
Toen eenige Jaren geladen de Vleeschhal to
Haarlem gerestaureerd werd zijn ook de huisjes, die
ertegen aan staan in een nieuw kleed gestoken ea
nu vormen ze nog steeds een aardige flankeering.
De geschiedenis van de huisjes is echter niet
die van de Vleeschhal. De laatste werd hier gebouwd
van 16001603 door den bekenden bouwmeester
Lieven de Key ter ivervanging van een kleinere,
die op den hoek van de Warmoesstraat cn de Spek-
straat stond. 'In de hal kwamen de slagers dan hun
vleesch brengen om dit aan het publick te verkoo-
pcn. Winkels hadden ze dus toen nog niet. Nu schijnt
de nieuwe hal al heel gauw weer te klein geworden
(foto de Haas)
te zijn en daarom werden die huisjes er tegen aan
gebouwd. Hier werd dan het gevogelte verkocht. Kr
bestaat tenminste een oude pront. waarop de
huisjes staan, die vol met vogels hangen.
In 1897 waren de" huisjes vervallen en do ge
meenteraad wilde ze aankoopen om ze daarna af
te breken. Maar dit stuitte op bouwkundige moeilijk
heden, en er waren ook* mensehen, die het jammer,
vonden, als ze zouden verdwijnen, want de over
blijvende muur van de Vleeschhal zou dan kaal
staan; dus bleven ze staan. Toen zijn ze in 1900 ge
restaureerd, zoodat ze nu voor de tweede maal
opgeknapt zijn.
TERMIJN VAN INDIENING MOBIELE l'ACIIT-
CONTKACTEN.
's-GRAVENHAGE. 14 October. In de Ned.
Staatscourant van Dinsdag is opgenomen een twee
de besluit van de Secretarissen-generaal van de de
partementen van Landbouw en vfuscherlj en van
Justitie houdende nadere regelingen betreffende
de wijze van verpachting. Daarin wordt de termijn,
waarbinnen mobiele pachtcontractcn bij het
pachtbureau moeten zijn ingediend, van 2 op. S
maanden gebracht. Het besluit heeft terugwerkende
kracht tot 23 Juli 1941, en Is Dinsdag in werking
getreden
ZIJN BROER DOODGESLAGEN.
UTRECHT, 14 October. Voor de Utrechtsche
rechtbank stond veertien dagen geleden terecht de
54-jarige mecanicien H. H. uit Veenendaal, die op 26
Juli van dit jaar zijn broer, met wien hij in onmin
leefde, met een bijl de hersens had ingeslagen. Ver
dachte had zich boos gemaakt over het feit. dat zijn
jongere broer Gijs zijn zoontje nfiar zijn meening op
ongemotiveerde wijze had geslagen.
De Officier van Justitie eischte een gevangenis
straf voor den tijd van vier Jaar. De rechtbank ge
lastte een onderzoek naar de geestvermogens van
verdachte.
OPVOERING VJCN „MUISJE" TE HAARLEM.
Zondagavond 19' October wordt door het Gemeentelijk
Theaterbedrijf Amsterdam ,«Het Nedcrlandseh Tooneel"
in den Stadsschouwburg te Haarlem opgevoerd Muisje",
hel charmante blijspel in drie bedrijven van Edmond Pail-
leron, onder regie van A. Defresne. Medewerkenden zijn
de dames Tilly Périn—Bouwmeester, Llze van der Poll-
Hamakers, Josephine van Gasteren, Aline Markus, Elise
Hoomans en Henri Eerens.
MUZIEK.
Haarlemsclie Orkest-Vereeniging.
Met Haydn's Symphonie „La Reine" begon het
volksconcert van Dinsdagavond Het was geen nieuw
stuk yoor de trouwe bezoekers der H.O V -concerten,
maar de frisschegeest der" muziek en de bijzonder
fijne uitvoering, die Marinus Adam en het orkest er
van gaven, boeiden opnieuw. Deze Symphonie heeft
haar minder sterke kanten: het thematisch mate
riaal van het eerste hoofddeel is beperkt, de, Ro-
manze draait in een kringetje van herhalingen, de
Finale heeft een ietwat huisbakken hoofdthema.
Maar met welke prachtige instrumentale effecten
heeft Haydn die bedekt; hoe geniaal is de overgang
naar de reprise in het Vivace, hoe zingt elk instru
ment in het Allegretto! En dan de Finale: welk een
contrapuntische kunst in de doorwerking; hoe wordt
daar het' beginmotief tcjt een bron van bruisend leven
en ontembare energie, *ie de behagelijke sfeer van
het Menuetto geheel doen vergeten! En toch werd de
vertolking nimmer ruw.
Fijnheid kenmerkte ook de uitvoering van Mozart's
Vioolconcert in D gr. t. De nog maar kort In functie
zijnde tweede concertmeester der H.O.V. Johan Blok
presenteerde zich er mee als solo-violist en won ter
stond het pleit. Zijn spel was delicaat, gevoelig, ge
acheveerd, mooi van toon en door voornamen geest
bezield; inderdaad een Mozartvertolklng, die er in
alle opzichten zijn mocht. En in de cadens van het
eerste hoofddeel toonde Blok een respectabele dub-
belgreeptechniek. Later, na de pauze, speelde hij
Chausson's „Poème", misschien wat al te droomerig
en ingetogen, maar even fijn en voornaam als tevoren
het Vioolconcert.
Chausson was min of meer een adept der door
Césrfr Franck aangegeven richting, die zelve weer
een en ander aan Wagner ontleend had. Zijn Poème
is vaag; tot een bepaalde oplossing komt het pas met
het slotaccoord in Es gr. t. na een kwartier lang dolen
door verheffingen én inzinkingen. Een programma
ligt er niet aan ten grondslag; de nerveuze geest van
den physiek zwakken toondichter spiegelt er zich
in af.
„La Procession nocturen" van Henri Rabaud, dat
aan het Poème voorafging is wel muzikaal-technisch
Uit dezelfde richting voortgekomen. Maar hier is
een duidelijk programma' en de componist heeft dat
zeer suggestief in tonen weergegeven. Verschillende
orkestinstrumenten hebben er mooie solopartijen in;
de bespelers onderscheidden zich eervol door de ver
tolking; de concertmeester mocht de eer van den le-
vendigen bijval incasseeren. doch die gold zeker de
blazers niet minder.
Berlioz' Ouverture „Le Carnaval romain" rukte ons
uit de meditatieve sfeer van het Poème. Ze werd
een brillant besluit van dit concert. Berlioz' melodiek
is zelden erg irtnerlijk; het liefdesmotief in die Ouver
ture behoort nog wel tot zijn beste uitingen op dat
gebied, al bedekt hij het ook hier met rammelende
rythmen en contrapuntische imitaties. De verve van
het stuk overweegt. En die sloeg als steeds weer In.
Talrijk publiek, ondanks duisternis cn weer. Een
goed begin der volksconcerten. i
K. DE JQNG.
