Haarlem's Dagblad
PROCLAMATIE
Belooning
Nieuwe vorderingen aan het Oostelijk front.
De positie van Moskou.
59e JAARGANG No. 17903
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groot»
Houtstraat 93, bijkantoor Soendapleln 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendapleln 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directeur: P. W. P£EREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, Heemstede
DINSDAG 28 OCTOBER 194Ï
Abonnementen per week 0.26, per maand 1.15,
per 3 maanden 3.42, franco per post 3.73, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentlën: 1-5 regels
2.—, elke regel meer 0.40. Reclames 0.65 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, elke regel meei
'f 0.17%. Groentjes zie rubriek.
Groentcnindceling in drie soorten
De overheidscontrole
op de prijzen
Meer sigaren en sigaretten?
's-GRAVENHAGE. 28 October. Het A.N.P. meldt:
„lederen Dinsdagavond kan men in de bladen een
publicatie van den gemachtigde voor de prijzen aan-
terffen, waarbij de maximum-prijzen voor groenten
en fruit worden vastgesteld. Hoe nuttig het vooral
voor de huisvrouwen is deze publicaties te lezen, ze
uit te knippen en te helpen er de hand aan te hou
den. bleek uit een bespreking met een vertegenwoor
diger van dezen gemachtigde.
In de voorjaarsmaanden lukte het nog niet best
met de groentenprijzenbeheersching. De, langdurige
koude was oorzaak, dat eerst in Juni de tuinbouw
producten aan de markt kwamen. De boonenoogst
had vervolgens veel te lijden van de droogte en
daarna van het ruwe weer. Er ontstond een vacuum
jn den toevoer en zeker 30 a 35 pet. van de groenten-
productie werd clandestien verhandeld\ tegen prijzen,
welke ver uitgingen boven de vastgestelde maxima.
Eerst nadat was overgegaan tot publicatie van de
maximumprijzen die den consument in rekening mo
gen worden gebracht, gelukte het met medewerking
van de huisvrouwen dc groentehandelaren weder in
het gareel te brengen. De prijzen bleken 40 tot 50 pet.
te dalen toen de controle werd verscherpt. Er kwam
veel meer aanvoer op de veiling en zelfs de boonen
kwamen voor de vastgestelde prijzen te voorschijn.
Toegegeven wordt, dat voor de dagelijksche groen
ten de marge van 11 pet. voor den grossier en die van
30 pet. voor den kléinhandelaar vrij laag is. Dezelfde
marges gelden echter tevens voor fruit, waarvan de
prijzen over het algemeen hooger zijn dan verleden'
jaar. En voor het fruit blijken de marges ruim vol
doende te zijn,' zoodat de handelaar die groenten en
fruit tegelijkertijd verkoopt er behoorlijk mee uit
De aandacht wordt erop gevestigd, dat de maxi
mumprijzen voor de allerbeste kwaliteit groenten en
fruit gelden, en dat 75 pet. van hetgeen wordt aan
geboden daaronder niet blijkt thuis te behooren, zoa
dat daarvoor lagere prijzen dienen te worden bedon
gen dan de in de publicaties weergegevene.
De contröle hierop zal worden verbeterd. Getracht
wordt een indeeling in drie soorten te verkrijgen,
waardoor aan het misbruik, dat groenten en fruit van
weliswaar goede, doch niet de beste kwaliteit voor
te hooge" prijzen aan den man worden gebracht, een
eind kan komen.
SIGAREN EN SIGARETTEN.
Van bevoegde zijde werd ons verzekerd, dat siga
ren en sigaretten nog geregeld in behoorlijke hoeveel
heden worden vervaardigd, al schijnen ze niet bij
den winkelier te komen, doch in verkeerde kanalen
te geraken. Men hoopt door toepassing van het prijs-
vormingsbesluit, d.i. het voorschrift, behelzende dat
men geen waren mag achterhouden om ze later tegen
haogere prijzen te verkoopen, de sigaren en sigaret
ten zij het dan in beperkte mate weder langs
normale kanalen naar de geregelde rookers te gelei-'
den. Tevens zullen de grossiers worden verplicht,
Iedere week den stand van hun verkoop en van hun
voorraad aan den gemachtigde voor de prijzen op te
geven."
Avondschool voor volwassenen
In een der localiteiten van het Districtshuis van
het N.V.V. te Haarlem heeft gisteravond de opening
plaats gehad van de Avondschool voor Volwassenen,
die dezen winter onder leiding van het Centraal Bu
reau van de werkgemeenschap „Vreugde en Arbeid"
hier ter stede gehouden wordt.
Het doel van deze Avondschool, die door het Instl-
tuur voor Individueelé Ontwikkeling te Amsterdam
In het leven is geroepen is, is volwassenen gelegen
heid te bieden, door een of meet cursussen te volgen
hun maatschappelijke pogitie te verbeteren. Daartoe
wordt onderricht gegeven in Nederlandsch, Reke
nen en Kennis* van Land en Volk. Daarnaast wordt
ook onderwijs in vreemde talen gegeven.
De Avondschool nu begint met 20 leerlingen, groo-
tendeels behoorende tot het personeel der posterijen,
die voor hun vakexamen hier de noodige leerstof
zullen doorwerken in een cursus, die 26 weken zal
dieren. Daarna wordt een half jaar geen onderwijs
gegeven, waarna weer 26 weken van onderricht
volgen.
Ook is een cursus in het Duitsch reeds begonnen.
In totaal nemen een 60-tal personen aan het onder
wijs, dat in het Districtshuis wordt gegeven, deel.
De officieele opening van deze Avondschool had
dan Maandagavond plaats. Aanwezig waren o.m. de
wethouder van Onderwijs te Haarlem, de heer A.
van Driel, diverse functionarissen uit het N.V.V., ver
tegenwoordigers van diverse fronten en een aantal
cursisten.
De heer H. J. Woudenberg, die de opening zou verrich
ten was op 't laatste oogenblik verhinderd. In zijn plaats
werd thans het woord gevoerd door den heer v. d.
Werke, van de afd. Volksontwikkeling van „Vreugde
en Arbeid" "uit Amsterdam, die de waarde van on
derwijs- aan volwassenen in het licht stelde en aan
zijn waardeering voor hetgeen thans te Haarlem be
reikt is zijn beste wenschen voor den toekomstigen
arbeid verbond en de hoop uitsprak, dat straks nog
zeer velen van de hun geboden gelegenheid gebruik
zullen maken. Hiermede verklaarde hij de Avond
school geopend en kreeg men gelegenheid, zich uit
eigen aanschouwing een indruk van een en ander te
vormen.
JUBILEUM BIJ DE N. Z. H. T. M.
Zaterdag 1 November 1941 herdenkt de conducteur
J. Gouwentak, Spaanschevaarstraat 49 Haarlem den
dag waarop hij 40 jaar geleden als conducteur bij de
N.Z H.T.M. in dienst trad.
Het Frans Halsmuseum in 1940
Ondanks sluiting toch veel bedrijvigheid
Het jaarverslag over 1940 omtrent het Frans
Halsmuseum te Haarlem begint met de mededeeling,
dat het museum het geheele jaar gesloten is ge
weest. Niettemin' werd er naar gestreefd het publiek
2ooveel mogelijk voor dit gemis schadeloos te' stel
len door organisatie van tijdelijke tentoonstellingen
met in den zomer daaraan verbonden kamermuziek
uitvoeringen. Op deze wijze noteerde het museum in.
1941 toch nog het bezoek van .ongeveer 7200 per
sonen.
Een deel van het ontruimde museum werd benut-
als werkruimte voor restauratie van de tapisserie
uit de Oude Raadszaal, voorstellende den tocht naar
Damiate.
Het spreekt vanzelf, dat na het uitbreken van den
oorlog voor zoover noodig nog nadere maatregelen
werden getroffen tot bescherming der kunstschat
ten.. Van de werkzaamheden- verricht aan het ge
bouw dient de restauratie vermeld van het goud-
leerbehang in zaal 2 0.
In het verslag wordt melding gemaakt van het
«ervol ontslag, verleend aan den heer G. D. Gra-
tama en zijn benoeming tot adviseur der Gemeente
Inzake het Museum.
Tot de In 1940 verkregene aanwinsten behoort o.m.
oen schenking van een ongenoemden gever van twee
olieverfschilderijen van E. Pieters. „Strand met
visscliersschepen" en „Vlsschersschepen" en twee
aquarellen, een van P. Mondriaan, ..Boerderij in
weidelandschap" en een van P. P. Schiedges. „Ri
viergezicht met molen!' alsmede zes etsen van be
kende etsers. Het portret van P. P. Rubens, voor
stellende Pater Jan Neyen, dat in 1917 in bruikleen
werd ontvangen is door den eigenaar teruggevraagd
en afgevoerd.
i,De slag bij Damiate"
Herstelling van het
Haarlemsche gobelin
Indertijd het is al weer e'en half jaar geleden
hebben wij uitvoerige mededeelingen gedaan over
de herstelling van het groote en kostbare gobelin
>.üe slag bij Damiate" dat de oude raadszaal in het
Haarlemsche Stadhuis sierde.
Wij vernemen dat dit werk regelmatig wordt
voortgezet en dat er dan ook goede vorderingen bij
gemaakt worden. De verwachting is dat de restau
ratie aan het einde van het jaar voltooid zal zijn.
Nederlanders!
Het welzijn van HÊt Nederlandsche volk eischt, dat
een ieder op de hem gewezen plaats zijn plicht ver
vult. Daarbij zullen de in-het bezette Nederlandsche
gebied geldende wetten en voorschriften onvoorwaar
delijk moeten worden nageleefd. De oorlogsomstan
digheden plaatsen ons voor véle harde feiten, welke
aanvaard moeten worden. Wanbegrip voor-, hetgeen
deze tijden ook van ons Nederlanders eischen leidt
alleen tot verderf.
Helaas zijn er nog landgenooten, die blijk geven
den ernst van den toestand niet te bjeseffen. In hun
verblinding meenen zij door sabotagehandelingen de
bezettende macht te kunnen schaden, terwijl zij in
werkelijkheid slechts het Nederlandsche
volksbelang benadeelen.
Wie gelooft, door het in brand steken van voor
raden van landbouwproducten of door het vernietigen
van landbouwwerktuigen een daad te verrichten,
waardoor eenig Nederlandsch belang gediend wordt,
is het slachtoffer van een verderfelijke dwaling. Elk
verlies, dat op dit gebied wordt toegebracht, treft
ons eigen volk, onze eigen volkshuishouding. Elke
overtreding van de distributiebepalingen, als clan
destiene slachtingen, vervalsching van distributie
kaarten, prijsopdrijving en dergelijke, zijn sabotage
daden, gericht tegen het Nederlandsche volk.
Deze kunnen niet toegelaten worden. Het is ons
aller belang, dat aan het bedrijf der elementen, die
deze practijken uitoefenen, zoo spoedig mogelijk een
eind worde gemaakt.
Schaadt bij sabotage van de voedselvoorziening het
Nederlandsche volk ïn zijn geheel rechtstreeks zich
zelf, zoo hebben aanslagen, die zich richten tegen de
bezettende overheid, overeenkomstig de krijgswetten,
de scherpste maatregelen ten gevolge en treffen zij
zoodoende indirect onze landgenooten.
Aanslagen op goederen der weermacht, het verbor
gen houden van neergeschoten vliegers, hebben reeds
de terechtstelling der schuldigen en de gevangenne
ming van een aantal gijzelaars ten'gevolge gehad.
Tracht dezen tijd te verstaan; begrijpt, dat de Duit—
sche overheid een verkeerde houding van het Neder
landsche volk niet kan dulden en beseft vóór alles,
dat door één enkele onbezonnen daad veler leven in
groot gevaar wordt gebracht.
Vandaar ons dringend beroep op u allen:
Help mee, opdat ons volk niet benadeeld wordt
door de dgden van onbezonnen en misdadige ele
menten. Brengt anderen zoo min als uzelf in niet te
overziene moeilijkheden.
Wij kunnen niet gelooven, dat men dit woord onop
gemerkt aan zich voorbij zal laten gaan. Wij blijven
vertrouwen op het gezonde verstand van ons volk.
De overheid maakt aanspraak op uw aller mede
werking.
De secretaris-generaal
van het departement van justitie,
J. J. SCHRIEKE.
De secretaris-generaal
van de departementen van handel,
«ijvêrheid en scheepvaart en van
landbouw en visscherij,
H. M. HIRSCHFELD.
De wsecretaris-generaal
van het departement van binnen-
landsche zaken,
K. J. FREDERIKS.
's-GRAVENHAGE, 28 Oct. De directeur-generaal
van politie looft een belooning uit van f 1000-voor
iederen Nederlander, die omtrent ernstige vergrijpen
tegen de belangen van de voedselvoorziening of de
Duitsche weermacht zoodanige aanwijzingen geeft, dat
deze tot arrestatie van de(n) schuldige(n) leidt. Deze
premie wordt uitgeloofd om te verhinderen, dat on
schuldige landgenooten door de misdadige dwaling
van een enkeling geschaad zouden worden.-
De directeur-generaal doet een dringend beroep op
alle Nederlandsche staatsburgers om er toe mede te
werken" deze schadelijke elementen te doen arrestee
ren.
De verkoopprijzen van kuizen
en bouwterreinen
Maximum-regeling in voorbereiding
's-GRAVENHAGE, 28 October. (A.N.P.) In
voorbereiding is een nauwkeurige regeling van de
maximumprijzen, die bij koop en verkoop van hui
zen en bouwterreinen mogen worden berekend. Bij
iedere veiling of overdracht van vaste goederen
als de hierbedoeldë zal als grondslag voor de be
paling van den maximumprijs de bruto huurprijs
gelden. Van deze brutoprijs zullen de vaste op het
perceel rustende lasten worden afgetrokken (voor
huizen dus behalve rentelasten en eventueelen
erfpachtscanon, een bedrag-wegens afschrijving en
onderhoudskosten) en vervolgens zullen deze las
ten met den netto-huurprijs worden gekapitaliseerd,
ter bepaling van den maximumprijs, waarvoor de
verkoop mag geschieden.
.Aan de betrokkenen zal gelegenheid worden
gegeven, zich te voren op de hoogte te stellen van
den officieel bepaalden prijs, zoodat bij de trans
actie daarmede rekening kan worden gehouden.
Extra-brandstoffen voor zieken
's-GRAVENHAGE, 28 October. Evenals den vo-
rigen winter zullen ook tijdens dit stookseizoen extra-
brandstoffen beschikbaar worden gesteld voor zieken
en daarmee gelijkgestelden.
De regeling van deze aangelegenheid, welke heden
ingaat, wijkt in zooverre^ van die van den vorigen
winter af, dat de distribut: edienst thans slechts rant
soenbonnen voor brandstoffen ten behoeve van zie
ken afgeeft na ontvangst van een door den behan-
delenden geneesheer ingediend en door den vertrou
wensarts gefiatteerd aanvraagformulier m.d. 29. De
toe te wijzen extra-hoeveelheid brandstoffen voor
zieken zal een eenheid per twee weken per gezin
bedragen.
In plaats van gxtra-vaste brandstoffen kunnen de
zieken desgewenscht een verhooging van hun gas- of
electriciteitstrantsoen krijgen. Daarbij wordt een een
heid vaste brandstoffen gelijkgesteld met 75 M3. gas
of 210 KW H electriciteit.
Ook bij bevalling kunnen extra-brandstoffen wor
den toegewezen. Op vertoon van de distributiekaart
van de(n) pasgeborene reikt de distributiedienst (Gou
denregenstraat 36, kamer 20) een rantsoen brandstof
fen uit. Daarbij wordt^ het vakje f. 2 van de distri
butiestamkaart van de(n) jonggeborene van een
kruisje voorzien.
Indien een kind levenloos ter wereld komt of wel
kort na de geboorte overlijdt, kan ook extra-verstrek
king van brandstoffen plaats vinden. Op vertoon van
een schriftelijke verklaring van den dokter of van
een uittreksel uit het register van den Burgerlijken
Stand wordt dan een rantsoen brandstoffen uitge
reikt. In dit geval wordt het vakje f. 2 van de distri
butiestamkaart van de moeder van een kruisje voor
zien.
Ook dit extra-rantsoen vaste brandstoffen kan ver
vangen worden door een extra-rantsoen gas of elec
triciteit.
Welke bonnen zijn thans geldig?
ran 2 6 Oct.1 November:
41-4 Brood
4 rants.
Brood of gebak
41 Brood
V» rants.
41 Vleesch
V2 rants.
Ivieesoh of
41 VI.wéren
1 rants.
vleeschwaren
41 Melk
1 3/4 L.
Melk
41A Reserve
13/4 K.G. Aardappelen
41B Reserve
Va K.G.
Aardappelen
van 5 Oct. t.m. 1
November:
121 Algemeen
1 K.G.
Suiker
122
2 50 gr.
Koffiesurrogaat
123
500 gr.
Jam
1 24-127 Bloem
1 rants.
Bloem brood of gebak
D en E Rijst
25 0 gr.
Rijst
12S Havermout
25 0 gr.
Havermout
129 Algemeen
250 gr.
Gort
130 Algemeen
100 gr.
Vermicelli of maizena
131 t.m. 134 Kaas 100 gr.
Kaas
van 14 Oct. t.m.
1 November:
39-40 Boter
250 gr.
Boter
39 Vet
250 gr.
Boter met reductie of
200 gram .vet
40 Vet
250 gr.
Boter met reductie..
Voorts:
Petroleum: Bonkaart M en O Bon 14 (2 1.) tot 27 Dec.
Zeep Bon 120 en Bon C Zeep der Zeepkaarten P en
Q tot 31 Oct.. Scheerzeep Bon J (Textielkaart) t.m.
31 December.
Weder toelating van Leidsche
studenten tot andere universiteiten
's-GRAVENHAGE, 28 Oct. Het Rijkscommissa
riaat maakt bekend: De studenten aan de gesloten
universiteit van Leiden kunnen met ingang van 1
Nov. 1941 voor studie zoowel als voor het afleggen
van examens toegelaten worden tot de overige uni
versiteiten in Nederland. Ook het bezoeken van
universiteiten en hoogescholen in Duitschland is met
goedkeuring van het commissariaat-generaal voor be-'
stuur en justitie veroorloofd aan de Leidsche studen
ten. Het daarmee overbodig wordende examineeren
aan de universiteit van Leiden vervalt met ingang
van 20 Nov. 1941.
Geruchten over vredesaanbiedingen
BERLIJN, 27 October. De, ANP-correspondent
meldt: AVij hebben de ervaring opgedaan dat steecls
wanneer het moreel der Engelsche bevolking ge
daald was, Londen met geruchten over Duitsche
vredesaanbiedingen kwam, aldus verklaarde
heden de woordvoerder van het departement van
buïtenlandsche zaken daarom heeft Churchill,
nu de stemming door de Duitsche overwinningen
aan het Oostfront onder het nulpuntis gedaald,
blijkbaar niet den m&êd gehad met nieuwe verhalen
te komen, doch heeft hij teruggegrepen naar het
oude fabeltje van den hertog van Bedford destijds
Lord Tavistock die ln Maart 1940 in den Ier-«
schen vrijstaat Duitsche vredesaanbiedingen in ont
vangst zou hebben genomen. In een brochure heeft
de hertog, die blijkbaar al aan zijn mémoires toe is,
deze historie uitgegeven en daarop heeft Churchill
een incident ïn het Lagerhuis geënsceneerd door
Morrisson te laten uitroepen dat Bedford nooit meer
naar Ierland mag gaan, omdat hij maar aan Duitsche
vredesïnvloeden bloot staat! Ik moge het nog eens
heel duidelijk zeggen, zoo ging de Duitsche woord
voerder voort: aan dezen door Engeland ontketen
den oorlog zal niet door praatjes in het Engelsche
Lagerhuis een einde komen. Hij zal uitsluitend dooi
de overwinning der Duitsche wapenen worden be
ëindigd.
Op een vraag van buitenlandsche zijde of Duitscli-
lan^ ook niet. tot onderhandelingen bereid zou zijn,
als. er een andere Engelsche regeering kwam. wilde
de spreker niet ingaan. Evenmin wilde hij officieel
het bericht bevestigen, volgens hetwelk het Vaticaan
dezer dagen een Angelsaksisch verzoek om vredes
bemiddeling rondweg zou hebben afgewezen.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA
Duitsch weermachtsbericht
Engelsch convooi aangevallen. Bommen
op plaatsen in Noord Duitschland.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 27 Oc
tober. (D.N.B.) Het opperbevel der weermacht
maakt bekend:
„De aanvalsoperaties in het Oosten hebben on
danks ongunstige weersomstandigheden nieuwe
vorderingen gemaakt. In het Donetzbekken werd
de poging om onzen opmarsch dooi; tegenaanvallen
te vertragen, door Italiaansche troepen verijdeld.
De vijand werd teruggeslagen met zware, bloedige
verliezen en moest vele honderden gevangenen in
handen van onze bondgenooten achterlaten.
Aan de Britsche Oostkust hebben gevechtsvlieg
tuigen in den afgeloopen na^ftt een vijandelijk con
vooi aangevallen tusschen The Wash en de mon
ding van de Humber. Zij brachten een vrachtboot
van 8000 ton tot zinken en troffen nog drie groote
koopvaarders zoo zwaar dat ook zij .verloren ge
acht kunnen worden. Andere luchtaanvallen waren
gericht op haven gebieden ln Oost- en Zuidwest-
Engeland.
Duitsche Stuka's hebben in den nacht van Zater
dag op Zondag aan de kust van Noord-Afrika een
vrij groot Britsch oorlogsschip door bomtreffers tot
zinken gebracht.
De vijand heeft in den afgeloopen nacht op ver
scheiden plaatsen in Noord-Duitschland 'bommen
laten vallen. Vooral te Hamburg en Brem'en leed
de burgerbevolking verliezen door dooden en ge
wonden. Negen Britsche bommenwerpers werden
neergeschoten.
Majoor Oesau, commodore van een jachteskader,
heeft gisteren zijn honderdste overwinning in de
lucht behaald".
Verniefigingsplan der
bolsjewieken.
Het D.N.B. meldt: Volgens berichten, die uit het
omsingelde Leningrad Stockholm hebben bereikt, zijn
de bolsjewisten voornemens het geheele gebied van
Leningrad in geval van verovering door Duitschland
te vernielen.
Evenals voor Moskou en den verdedigingsgordel om
deze stad zeer nauwkeurige instructies bestaan voor
vernietiging van alle voor den oorlog belangrijke en
anderszins vitale installaties, zijn thans ook voor het
gewest Leningrad en de overige door Duitschland be
dreigde districten zeer nauwgezette vernietigingsin
structies gegeven.
Dit bevel der bolsjewisten houdt in dat zonder re
kening te houden met de burgerbevolking alle ge
bouwen, die zich in de bedreigde gebieden bevinden,
bij den terugtocht, der bolsjewieken moeten worden
vernietigd. Dit kan geschieden door ontploffing,
brand, onbruikbaarmaking of andere doeltreffende
middelen. Dg voorbereidingen moe'ten zoover gevor
derd zijn - dat het bevel tot vernietiging terstond kan
worden uitgevoerd. De verantwoordelijke autoriteiten
in stad en land hebben alle een plan met schetsen der
te vernielen gebouwen ontvangen.
EXAMENS
Geslaagd aan de Gem. Universiteit van Amsterdam
voor cand. ex. Engelsche taal- en letterkunde: mej.
A. G. Brunner. Geslaagd aan de Universiteit van Am
sterdam voor het doet. examen rechten: mej. F.
Segaar en de heeren H. Ruis, D. Simons en A. M. E.
Th. Engers.
Geslaagd aan de Leidsche Universiteit voor het doet.
ex. Indisch recht de heer H. M J. lyi. Haase, te Lisse.
Geslaagd aan de Technische Hoogeschöol te Delft
voor het propaed. ex. voor werktuigkundig ingenieur
J. T- Ëndert en W. Muller, te .Haarlem; voor propaed.
ex. electroteChnisch ingenieur J. Schelling, te Heem
stede.
Amsterdam's jeugd op de gladde ijzers. De speciale kinderdag, die nu wekelijks op
de kunstijsbaan van de Apollohal in de hoofdstad is ingevoerd, blijkt een bijzon
dere attractie te zijn. (Pax-Holland-De Haan m)
De Bailische eilanden zijn in Duitsche handen. Hierboven een lichte kruiser bij
het openen van het vuur tijdens de beschieting van de Sovjet-kustbatterijen.
(Orbis-Holland)
Onverminderde druk op de
voorste verdedigingslinies.
BERN. 27 October (DNB) Exchange Telegraph
publiceert een frontbericht uit Moskou, waarin o.a.
gezegd wordt:
„In weerwil van den aanhoudenden zwaren regen
val en de natte sneeuw ln het gebied van Moskou,
waardoor het terrein voor gevechtsvoertuigen bijna
onbegaanbaar wordt, valt er geen vermindering van
den Duitschen druk op de voorste verdedigings
linies der hoofdstad op te mekken. Het gevaarlijkst
blijft de positie dei* bolsjewisten óp eenige punten
aan het zuidelijk deel van het front. Ook de laatste
berichten van het oorlogstooneel in het Donetzbek
ken luiden alarmeerend".
VERLIEZEN DER BOLSJEWISTEN
IN DEN CENTRALEN SECTOR.
Het D.N.B: meldt verder dat de bolsjewisten zware,
bloedige verliezen geleden hebben door de succes
volle Duitsche aanvallen ln den centralen sector van
het Oostelijk front. Een-Duitsche divisie heeft tijdens
de gevechten tusschen 9 en 17 October in totaal
27.500 gevangenen gemaakt en 211 stukken geschut
buit gemaakt.
Vooruitgeschoven waarnemers van de Duitsche
artillerie hebben gisteren gezien, aldus wordt van
militaire zijde aan het DNB gemeld, dat aan het
front van Leningrad bolsjewistische strijdkrachten
opgesteld werden voor nieuwe uitbraakpogingen.
Het vuur van de terstond gealarmeerde Duitsche
zware artillerie vernietigde de bolsjewisten -voor zij
konden optreden. Ook andere aanvallen werden af
geslagen. Tijdens deze gevechten beschoot zware
artillerie onafgebroken voor den oorlog belangrijke
doelen In Leningrad.
DE VELDSLAGEN BIJ OEMAN
EN SMOLENSK.
BERLIJN, 27 October. (D.N.B.) Van Duitsche mi
litaire zijde worden, naar het D.N.B. van bevoegde
zijde verneemt, thans voor de eerste maal meer nauw
keurige gegevens omtrent de bolsjewistische legers,
die in den op 9 Augustus geëlndigden slag van Oeman
vernietigd zijn, bekend gemaakt. In dezen slag wer
den talrijke bolsjewistische divisies van het zesde en
twaalfde bolsjewistische leger en van deelen van het
achttiende leger vernietigd. Het zesde bolsjewistische
leger bestond uit de 139de, 140ste, 141ste, 190ste en
197ste divisies infanterie. Drie gemotoriseerde divi
sies infanterie en de 15de en 16de divisies tanks
maakten van het zesde leger een goed uitgerust aan-
valsleger. Het eveneens volkomen vernietigde 12de
leger had aan infanteriedivisies alleen de 173ste en
189ste divisies. Het beschikte echter in de pantser
divisies 45, 47 en 49 en in de 218de gemotoriseerde
infanteriedivisie eveneens over sterke aanvalskrach-
terf. Bovendien waren er bij ingedeeld de 44ste. 58ste
en 72ste divisie bergjagers. Deze divisies van het zesde
en twaalfde leger werden bij Oeman volkomen in de
pan gehakt, de overlevenden raakten "in gevangen
schap De 11e bolsjewistische pantserdivisie bestond
na den slag van Oeman niet meer. haar tanks lagen
kapot geschoten op het slagveld. Hetzelfde lot onder
ging de 113de gemotoriseerde infanteriedivisie. Al
leen de 261ste infanteriedivisie gelukte het 40 pet.
harer eenheden te redden.
Ook heeft het D.N.B. van bevoegde zijde nauwkeu
rige gegevens over de bolsjewistische verliezen in den
slag bij Smolensk vernomen. Van de 37ste en de
128ste divisies infanterie die gereorganiseerd waren
ontkwamen slechts enkele honderden mannen. Tot de
310.000 bolsjewisten die gevangen werden genomen
behoorden de overlevenden van de 162ste, de 110de
en de 1ste divisie infanterie. Bovendien werden de
18de en de 100ste divisie bij deze gevechten vc-. .e-
tigd.
Ten zuiden van Smolensk werd het 20ste gepantser
de corps der bolsjewisten op enkele kleine groepen na
vernietigd. Elders op het slagveld werd de 53ste di
visie in de pan gehakt. De 21ste pantserdivisie bezat
begin Augustus nog slechts een regiment met enkele
pantserwagens, dat werd ingedeeld bij de 70ste di
visie infanterie.
Ook op andere plaatsen, buiten den grooten ver
nietigingsslag om, hebben de bolsjewisten sedert
22 Juni voortdurend zware verliezen geleden. Tot 31
Juli hebben zij in totaal 131 divisies verloren. De
afdeelingen, die van het front moesten worden te
ruggenomen en gereorganiseerd, zijn daarbij niet in
begrepen. Reeds eind Juli hadden de bolsjewisten
meer dan drie millioen man verloren, van wie zich
slechts een gedeelte in Duitsche gevangenkampen be
vond.
Bevel van admiraal Siark tot de
bewapende Amerikaansche
koopvaarders.
Schieten op schepen der spilmogendheden
Uit Washington verneemt het D.N.B.: Admiraal
Stark, de chef voor de operaties der Amerikaansche
marine, heeft voor de senaatscommissie voor bui
tenlandsche aangelegenheden verklaard dat de man
schappen, die het geschut aan boord der gewapende
koopvaarders zullen bedienen, uit de marine gere-
cruteerd worden en bevel hebben gekregen te schieten
op schepen der spilmogendheden die in zicht komen.
Deze tactiek is vastgesteld in overeenstemming met
Roosevelt's bevelen.
Stark zeide vervolgens dat het gevaar van een In
val in de Vereenigde Staten tamelijk ver op den ach
tergrond staat. Een dergelijke inval, aldus zeide hij,
kan pas geschieden wanneer de vijand beschikt over
een reusachtige tonnage en de Amerikaansche marine
knock out heeft geslagen.
PROF. Dr. W. MARTIN VRAAGT ONTSLAG.
Naar het Vaderland verneemt, heeft prof. dr. W.
Martin, buitengewoon hoogleeraar in de kunstgeschie
denis te Leiden en directeur van het Prentenkabinet
te Leiden, ontslag uit beide functies gevraagd.
VERDUISTEREN
Van 18.1» tot 8.2»
Maan 28 Oct op 15.51, 29 Oct. onder 2.10
