y3imst en £etteceaj
Zang- en Voordrachtmiddag
Het veelgeplaagde Urk.
£aatste !Bexichten
Flitsen.
HAARL. DAGBLAD, Woensdag 19 Nov. 1941
Haarlemsche Orkest-Vereeniging.
Volksconcert
Den 2den December 1922, ongeveer een jaar na den
sterfdag van Charles Camilla Saint-Saens (1835-1921)
hield de secretaris der Parijsshe Academie der Schoo-
ne Kunsten, de beroemde organist Charles M. Widor,
in de jaarlijk'sche optenbare zitting van dat college een
herdenkingsrede, waarin o.a. deze volzin voorkwam:
„Bij dezen onfeilbaren bouwmeester is het steeds de
logica, de beredeneerdheid zelfs, die de plannen van
zijn werk afmeet, en die er de ontwikkeling, de sym-
metrieën en de tegenstellingen van bepaalt."
Het is een lofspraak, die voornamelijk de vormge
ving schijnt te betreffen. De .schoonheid van vele van
St. Saëns' melodieën en de bevalligheid der figura
tieve omrankingen worden er niet in aangeroerd. En
toch vormen deze belangrijke factoren van St. Saëns'
beste werken. Zijn Pianoconcerten en zijn Cellocon
cert hebben er hun aantrekkelijkheid aan te danken
en ook in zijn 3de Vioolconcert de eerste twee.wor
den nooit meer gespeeld vindt men ze in ruime
niate. Een levendig vuur sprankelt in de finale van
dat werk, maar St. Saëns' vurigheid is nooit de laaiïng
van een verzengende hartstocht en is daarom eer verlus
tigend dan verwarmend. Doch welk een bekoring gaat
uit van het Andante, waar de soloviool en de orkest
instrumenten in wisselspel elkaar aanvullen bij de
completeering van een der liefelijkste melodieën, die
de Fransche meester ooit geschreven heeft; en hoe
schoon zijn de lijnen, die het zangthema van het
eerste hoofddeel volgt! Dat het solo-instrument vol
ledig tot zijn recht komt in dit Concert spreekt van
zelf. in kundigheid om voor elk instrument doeltref
fend te schrijven was St. Saëns wel een evenknie van
Mozart. Gemakkelijk heeft hij het den solisten welis
waar niet gemaakt. Zijn Concerten verlangen een
brillante, virtuoze techniek.
Over zulk een techniek beschikt Mevr. Lida Lan-
gerveld. Zij speelde Dinsdagavond de solopartij met
een uiterlijke rust en gemakkelijkheid die het oog, met
een gaafheid en zuiverheid, die het oor weldadig aan
deden; met een toonschoonheid en een temperament,
die ook het innerlijk der hoorders konden verwar
men. Alleen de g-snaar van haar viool schoot wat
aan draagkracht te kort en klonk daardoor soms iets
geforceerd. Daarentegen was de zuiverheid der „sons
harmoniques" opmerkelijk. Marinus Adam zorgde
voor een uitstekende samenwerking van het orkest
met de soliste. En de bijval was evenredig aan mooie
indrukken, die het spel op de talrijke toehoorders ge
maakt had.
Over de andere werken, die op dit volksconcert
werden uitgevoerd, kunnen we kort zijn. Cherubini's
„Anacreon"-Ouverture, reeds vaak door ons orkest
gespeeld, genoot een frïssche vertolking, die alleen ip
de snelle figuren kort vóór het einde grootere gelijk
heid tusschen de eerste en de tweede violen had mogen
bezitten- De 4de Symphonie van Jan van Gilse moest
vervallen, doordat kort vóór den aanvang van het con
cert bericht was ingekomen, dat de eerste hoboïst
ernstig ongesteld was geworden en er geen mogelijk
heid was om hem alsnog te vervangen. In plaats van
dat werk werd de Es dur-Symphonie van Mozari; ge
speeld, de onvoorbereidheid in aanmerking genomen
hoogst verdienstelijk. Ons orkest toonde er zijn ge-
routineerdheid, Adam zijn bezielende leiderskracht
mede. Terecht liet de dirigent alle uitvoerenden in
den bijval deelen. En dit volksconcert sloot even zon
nig als het begonnen was.
K. DE JONG.
Vereeniging voor Huisvrouwen.
Er bestond zeer véél animo voor den. zang- en voor-
'drachtmiddag, dien de Vereeniging voor Huisvrou
wen gisteren in de tooneelzaal van het Hotel De
Leeuwerik had georganiseerd. De zaal was tot de
laatste plaats bezet en met groote aandacht heeft het
auditorium den zang van het koortje der afdeeling
en de voordrachten v.an mevrouw Jeanne Krooshof
gevolgd.
Het zangkoor zong onder de bezielende leiding van
Cor Igesz voor de pauze Ave Maria van Rameau,
Pie Jesu van Schubert en Sainte Marie Magdeleine~
van Vincent d'Indy, koorwerkjes dus van geestelijken
aard, die artistiek een mooi geheel vormden. Cor
Igesz heeft dit koor tot een respectabele hoogte op
gevoerd, zopals ook thans weer uit de zeer muzikale
en mooi genuanceerde uitvoering bleek.
Mej. Nel de Boer, die de solo in Sainte Marie Mag-
'deleine zong, beschikt over een goed geschoolde,
mooie héldere altstem met uitstekende resonans. Cor
Igesz leidde het werkje met groote zekerheid, zoodat
het geheel ook door den uitstekenden, zuiveren
solozang van mej. De Boer een uitnemenden indruk
maakte.
Groot was ook het succes van De Wilgen woor
den van Adama van Schelterpa, en muziek van Anton
Averkamp dat met s&irlt en geestige voordracht
werd gezongen.
De declamatrice, mevrouw Jeanne Krooshof trad
hier gisteren voor zoover mij althans bekend is
voor het eerst op. Haar optreden onderscheidt zich
door eenvoud en natuurlijkheid. Zij maakte op. mij
meer den indruk van een intelligente, jonge leerares,
die met een sterk ontwikkeld gevoel voor de schoon
heid der voorgedragen werken, voor haar leerlingen
las dan van een bezielde declamatrice. Wanneer zij
meer los is van haar tekst, zal zij zich nog meer kun
nen geven. Zij wil niet meer schijnen dan zij is en
haar voordracht is vrij van alle effectbejag óf mooi
doenerij. Maar de ontroering kwam meer door de
voorgelezen werken dan door de voordracht- Daar
om maakte de gevoelige novelle ,,De Oudste" van Ina
Boudier Bakker verreweg den meesten indruk. Hier
werd niet meer gevraagd dan waarachtige en zuivere
voordracht en daaraan voldeed mevrouw Krooshof
volkomen. Ook Annunciata droeg zij met groote innig
heid voor.
„De Verliefde", het geestige sprookje van Andersen,
vertelde zij in den juisten toon. De oude Trofime van
Couperus was van voordracht echter nog te vlak. Wij
voelden toen en ook in sommige verzen waar
de grens van mevrouw Krooshof's talent lag. Een
kunstenares met temperament lijkt zij mij niet; wel
een jonge vrouw, die de schoonheid der werken zui-
ver aanvoelt en ze in eenvoud en met waarachtigheid
tot haar publiek tracht'te brehgen.
J. B. SCHUIL.
(De bevolking van Urk heeft thans te
tobben met grijs polderstqf dat, in de
omgeving opgewaaidalles op het
voormalig eiland overdekt)
In berijmde commentaren
Heb 'k al eer ervan gewaagd,
Urk is door verscheiden zware
Nare plagen al geplaagd.
Met de muggen zou 't beginnen,
In milliarden, ongeteld
Daarna ging het door met spinnen,
Ook niet erg op prijs gesteld.
Toen het water er ging dalen,
(Want Urk raakte eiland af)
Moest men daarvoor tol betalen
Met den prutboel dien dat gaf.
En de nieuwste penitentie,
Die nu weer de Urkers trof,
Door 'éen lot zonder clementie,
Is een grijs soort polcjerstof.
Door den wind erheen gedragen
Komt het Urk in tragen val
In egale grijsheid plagen
Alles dekkend, overal.
Als 't nu maar droge korrels waren,
Was het ook nog lang geen pret,
Maar het grootste der bezwaren,
Het is ook nog kleiïg vet.
D'arme Urker huisvrouw staat er
Met een bezem in de hand,
En zucht droef: geef mij maar water,
Niet dat stoffig vasteland.
Ook dit zal weer overwaajen,
In den dubblen zin van 't woord,
Maar nu is er wat aan 't zwaaien,
Boenders, dweilen enzoovoort.
Op een al te rustig leven
Stelt de Urker wel geen prijs,
Dit moet stof te over geven
Voor ,de zucht: dit is te grijs.
Promotie Dr. B. Ch. Ledeboer
Aan de Universiteit te Utrecht is Dinsdagmiddag
arts B. Ch. Ledeboer, de geneesheer-directeur van de
inrichtingen voor lijders aan vallende ziekten Meer
en Bosch te Heemstede en Bethesda Sarepta te Haar
lem, tot doctor in de geneeskunde gepromoveerd op
een proefschrift onder den titel „Over Epilepsieën bij
kinderen Een klinische studie van het epilepsie-
vraagstuk". De promotie geschiedde op gezag van den
waarnemenden rector magnificus Prof. L. van Vuuren.
Als promotor trad Prof. Dr. H. C Rümke op. die dit
proefschrift als een zeer belangrijke dissertatie ken
schetste en na de plechtige toekenning van den graad
van doctor in de geneeskunde in hartelijke ter
men zijn gelukwenschen tot den gepromoveerde
richtte. Hij bracht hem daarbij hulde voor het zeer
belangrijke werk en de voortreffelijke ontwikkeling
van de bestrijding der epilepsieën, reeds tien jaar
lang onder Dr. Ledeboer's leiding in de inrichtingen
Meer en Bosch en Bethesda Sarepta verricht.
De plechtigheid der promotie geschiedde onder
groote belangstelling van medewerkers en vrienden
van den promovendus; de zaal was tot de laatste
plaats bezet. Zijn beide naaste medewerkers, de art
sen der inrichtingen R. Burdet en Dr. A. Verjaal,
traden als zijn paranymfen op.
In de inleiding tot zijn proefschrift zet Dr. Ledeboer
uiteen dat hjj door middel van een structuur-analy
tisch georiënteerd onderzoek een bijdrage wil leveren
tot de verdere oplossing van het epilepsie-vraagstuk,
in de overtuiging dat deze beschouwingswijze belang
rijke perspectieven opent. Hoofdstukken zijn gewijd
aan de velerlei aspecten van het vraagstulc: aan de
begrenzing van de kinder-epilepsieën ten opzichte van
andere krampen bij kinderen, aan de z.g. pyknolepsie,
aan de aetiologische momenten die het epilepsie-syn-
droom bij een bepaald individu te voorschijn hebben
geroepen en de waarde dezer verschillende factoren,
aan een tabel van 120 onderzochte gevallen. Het ver
band tusschen het cardinale symptoom: de aanval in
zijn verschillende vormen en de overige symptomen,
in hoofdzaak intelligentie-stoornissen en karakteraf-
w-ijkingen^ wordt ontleed. Het aanvalstype bij kinder-
epilepsieën wordt nagegaan en de noodzaak betoogd
om'— zooals in de door schrijver geleide inrichtingen
geschiedt filmanalyse der aanvallen toe te passen,
waarbij de inrichting van een door hem geconstrueerd
filmkamertje wordt beschreven. De vraag of correlatie
tusschen lichaarpsbouwtypen en epilepsieën bij kin
deren kan worden vastgesteld wordt besproken. Volgt
een analyse van de intelligentie-stoornissen bij de
kinder-epilepsieën en een onderzoek naar de karak
terafwijkingen. waarbij haar veelvormigheid sterk
- an het licht treedt.
De techniek van het structuur-analytisch onderzoek
naar de aetiologie en symptomatologie wordt bespro
ken en enkele opmerkingen worden gemaakt omtrent
de toepassing van röntgenologische, neurologische
en psychiatrische methoden van onderzoek bij kinder-
epilepsieën.
Een hoofdstuk is gewijd a^n de actueele problemen
der therapie, waarbij niet alleen de velerlei genees
methoden maar bok de opvoedende- maatregelen voor
het epileptische kind aan de orde komen en gewezen
wordt op de groote beteekenis van adequaat onder
wijs.
Zijn résumé besluit Dr. Ledeboer met een aantal
conclusies waarin hij vastlegt wat deze studie ten
aanzien van het vraagstuk der epilepsieën heeft ge
leerd.
Zijn boek, verschenen bij de uitgevers H. D. Tjeenk
Willink en Zoon N.V. te Haarlem, zal eerstdaags in
den boekhandel verkrijgbaar zijn. Naar wij vernemen
heeft het in ■medische vakkringen reeds zeer groote
belangstelling gewekt.
DE OPVOERING VAN CREMER.
In mijn verslag over de opvoering van Cremer zijn
eenige regels door elkaar geloopen en is een korte
zin uitgevallen, waarom ik hier nog even wil her
halen, wat ik over mej. Koorenblik had geschreven.
„Mijn compliment ook aan mej. Koorenblik voor de
voortreffelijke wijze, waarop zij de zakelijke journa
liste typeerde. De donkere stem behoorde geheel bij
dit mannelijk vrouwspersoon".
J. B. S.
HAARLEM'S GEMENGD KOOR.
De burgemeester van Haarlem heeft uit het Fonds
voor Kunsten en Wetenschappen, f 100 beschikbaar
gesteld i;oor de uitvoering van ..Der Messias" o.p
Zondag 9 November j.l, te Haarlem, met medewer
king der H. O. V., gegeven.
AGENDA
Heden:
WOENSDAG 19 NOVEMBER.
Stadsschouwburg: Cor Ruys' Cabaret: De Malle
molen, 7.30 uur.
Rembrandt Theater: „Tot ziens Franziska", 2.30,
6.30 en S.45 uur.
Frans Hals Theater: „Frau Luna", 2.30, 6.30 en
8.45 uur.
Luxor Theater: „Ik was Jack Mortimer", 2.30.
6.30 en 8.45 uur.
Palace: „Valsch geld", 2, 6.30 en 8.45 uur.
Mo viae: „De geheimen van het oerwoud" en actu
aliteiten van 12 uur af.
Kunsthandel Leffelaar: Tentoonstelling werken
Cees Boldingh, 105 uur (Zondag 24).
DONDERDAG 20 NOVEMBER.
Gem, Concertgebouw: Orgelconcert door Piet Hal-
sema, 7.30 uur.
Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags
des avonds.
Kunsthandel Leffelaar: Tentoonstelling werken
Cees Boldingh, 105 uur (Zondag 24).
Nachtdienst Apotheken
De volgende apotheken te Haarlem zijn van des
avonds acht fcot des morgens acht uur (ook op
Zondag) geopend:
Firma Th. A. Klinkhamer, Koninginneweg
Tel. 11596.
C. J. ten HageCramer, Lange Veerstraat 19.
Tel. 11000.
Frans Hals Apotheek, Frans Halsplein 1, Tel
11180.
Te Heemstede Is geopend:
.Heemsteedsche Apotheek, Binnenweg 98, Tel.*
ÏS197.
Castella Schoonheidszeep is door
zijri heilzaam gehalte aan zuivere
olijfoliën zachter voor baby's huid.
Bereid door een fabriek, die reeds
een halve eeuw geleden de waarde
van balsemieke oliën onthulde,
en tot de pioniers aller palmolie-
zeepen behoort! Vertrouw baby's
teere huid slechts toe aan het zach
tere, mildere schuim van Castella
Schoonheidszeep
SCHOONHEIDSZEEP
Italiaansch weermachtsbericht
Romantiek
Britsche aanvallen
bij Gondar -afgeslagen
Weer luchtaanvallen op
Napels en Brindisi.
ROME, 19 November. (Stefani). Het Italiaansche
weermachtbericht no. 535 luidt als volgt:
„De Britsche luchtmacht heeft aanvallen gedaan
op' Napels en Brindisi. Er vielen geen slachtsoffers.
De aangerichte schade was onbeteekenend.
Aan de fronten van Tobroek en Solloem levendige
activiteit, van onze artillerie. Tijdens luchtgevechten
boven Cyrenaïca schoten onze jagers twee vijande
lijke vliegtuigen neer.Een groot Britsch vliegtuig
werd door Duitsche jagers gedwongen binnen onze li
nies te landen. 16 leden der bemanning werden ge
vangen genomen.
In den sector van Gondar hernieuwde de vijand
zijn hevige aanvallen op enkele van onze stellingen
na een luchtbombardement, dat den geheelen dag
had geduurd. Na een verbitterd gevecht van man te
gen man sloegen onze dappere troepen overal den
vijand terug die zware verliezen leed en wapens en
gewonden op het slagveld achter liet".
Maatregelen voor het hotel- en
restaurantbedrijf
Versoberingsbeschikking en
prijzenbeschikking
sGRAVENHAGE 19 November Het A. N. P. meldt:
Het kon niet uitblijven, dat ten aanzien van de hótel- en
restaurantbedrijven maatregelen ter versobering en na
dere prijsregelingen moesten worden getroffen. De huidige
toestand maakt het noodzakelijk in te grijpen. In de eerste
plaats moet de versobering verder worden doorgevoerd,
in de tweede plaats dienen de nu geldende prijsvoorschrlf-
ten nader te worden aangevuld,
In de Nederlandsche Staatscourant van heden zijn dan
ook beschikkingen afgekondigd, waarin die versobei'ings-
en prljsvoorschriften zijn vastgesteld. Voorts is in de
eerste beschikking bovendien vastgelegd een noodzakelijk
geachte scherpe onderscheiding tusschen hotel, logement
en pension.
VERSOBERINGSBESCHIKKING.
Deze beschikking regelt allereerst de hoeveelheden con
sumentenbonnen. welke in eetgelegenheden (restaurants,
cafetaria's, instellingen voor uitzendingen van diners) ten
hoogste mogen worden gevraagd, zulks zoowel iri het alge
meen per voor een persoon bestemden maaitijd, n.l. con
sumentenbonnen voor een rantsoen vleesch en voor 4'50
rantsoen boter) als voor bepaalde met name genoemde ge
rechten. Tevens is voorgeschreven, dat de bonnenWaarde
steeds gelijk met de ^prijzen der gerechten bekend moet
worden gemaakt.
Voorts zijn in deze beschikking opgenomen de bepalin
gen, dat voortaan steeds op de daarvoor bestemde uren
twee vaste beperkte menu's moeten worden aangehouden,
waarvan het eene verkrijgbaar moet zijn zonder afgifte
van consumentenbonnen, terwijl deze voor het andere wel
gegeven moeten worden. Bovendien is het verplicht ge
steld, op een eventueeie dagkaart ook een aantal eenvou
dige c.q. bonvrije schotels aan te houden. Op Dinsdag er
Vrijdag mogen in eetgelegenheden geen vleesch- oi
vleeschwaren worden verstrekt. Ook wild en gevogelte
vallen onder dit verbod.
Om den omvang der maaltijden te beperken, is niet
alleen het aantal consumentenbonnen voor vleesch en
boter vastgesteld, dat maximaal mag worden gevraagd,
maar is bovendien bepaald, dat de maaltijd ten hoogste
mag omvatten: een voorgerecht (of 6 kleine voorgerechten)
soep. een gang (vleesch. viseh of wild met toebehoorgn),
toespijs of kaas en fruit.
In de versoberingsbeschikking is tevens opgenomen een
bepaling, welke betrekking heeft op de aanduiding van
de ondernemingen. Slechts zoodanige inrichtingen mogen
zich voortaan hötel noemen, die aan bepaalde eischen van
omvang en welstand voldoen en waar vakkundige leiding
en personeel aanwezig is. Wordt in een inrichting,bestemd
voor het verstrekken van logies aan die eisch niet vol
daan, dan moet deze inrichting een anderen-naam dragen,
n.l. dien van logement. Deze naam moet in korten tijd ten
onzent het oude burgerrecht herkrijgen. Een nadere
eenzetting van het doel van dezen maatregel en var
nut dat hij voor het hötel en het logement, belde, zal
hebben, is in een afzonderlijk artikel gegeven.
Voorts is het voeren van de aanduiding hötel pension
verboden, zoowel voor het hötel als voor het pension.
Ret verhuren van kamers in een pension voor een korte-
ren tijd dan vijf dagen is verboden, behalve voor den
duur van weekeinde en tijdens feestdagen en na verkre
gen ontheffing wegens gebrek aan plaatsruimte in hótels
en logementen, ter plaatse.
Overtreding van* de bepalingen van de versoberlngs-
beschlkkingen in strafbaar gesteld volgens de bepalingen
het economisch-sanctie besluit.
(Adv. Ingez. Med.)
BURGERLIJKE STAND.
HAARLEM, 19 Nov.
Ondertrouwd: 19 November: J. B. Kaijser en G. J.
Hangjas; T. van Hout en T. C. Deen, B. J. Kamphuis
en A. de Witte; N. A. Heijnïs en P Dweelaard, B. van
Harten en M. J. Burghout; A. van Beelen en G. E.
de Kam, J. H. J. v. d. Veer en C J. v. Looij; W. Ne
german en J. Spoor; A. C. Spijkers en W. A. Visser;
D. Boevé en M. van Breda, A. J. Windhorst en M. A.
Claver; G. Zandstra en J. H. v. Oudenniel, H. Meel-
ker en L. Steenstra; T. J. Leis en H. P. Souwer; R.
Halstein en M. van Donkelaar; H M. Kruijt en H. J.
Botter
Gehuwd: 19 November: C. H. Gart en M. Ellemers;
M. J. Anema en H. Vorstman; C. J. G. Hermans
P. F. van Rumpt; C. J. Nijland en J. E. de Rijcke, A.
Post en H. Ederveen; J. C. M. Hoogendoorn en M. C.
Dekker; P. R. Bos en C. van de Graaf: M. Geutskens
en M. W. de Jónge; C. van Gerven en G. P. Stals; A.
P. M. Hamers en A. G. E. J. Dubelaar; W. J. Everaerts
en C. H. M. Vandenhoudt; J. G. Benard en A. v. Hen
gel; J. van der Weijden en A. C. M, Reijnen; J. Twisk
en C G. W- van Duffelen.
Bevallen: 16 Nov.: A. TimmermansOpdam, z„ 17
Nov.: C. W. BijsterVooges, z., A. C. van Eerden
Wagenaar. z., C. M. Nijghvan Kranenburg, d., 18
Nov.: E. M. WeberDe Baene, d., C. M. Vestervan
der Meij, d., A. Negrijnde Bruin, z., G. C. Baltus-
Tromp, d. 19 Nov.: G. PoelgeestBrondsema, z., M.
van HalmBrand, z., P. BleekerLokhoff, z.
Overleden- 17 Nov.: J. de Vries, 74 j„ Groot Heilig
land. H. C. Hartman, 51 j., Schagehelstraat. 18 Nov.:
H. P. Waasdorp, 62 j., Kaïrtperlaan. S. de JohgCohen,
76 j., Korte Heerenstraat. M. J. van den BergVeek-
man, 53 j., Karnperlaan.
In de Universiteitsbibliotheek te Amsterdam is de tentoonstelling „Het Weten
schappelijke Duitsche Boek" geopend. Wethouder Smit en de vertegenwoordiger
van dr. Wiimuer, dr. Futlar, bezichtigen de tentoongestelde werken. (Stapf-Mol)
HÖTEL- EN RESTAURANTPRIJZEN
BESCHIKKING No. 1.
De beteekenis van deze prijzenbeschikking alsmede van
de eerste uitvoeringsbeschikking van de hötel- en restau-
rantprijzenbeschlkking no. 1 welke eveneens in de Neder-
landsche Staatscourant van 19 November wordt afgekon
digd. is. dat met ingang van 20 November maximumprij
zen zijn vastgesteld voor logies in hótels, enz., alsmede
maximumprijzenu voor maaltijden in restaurants. Deze
laatstbedoelde prijzen zullen ingaan veertien dagen
adien.
In de mantelbeschikking zijn voorts de maximumprijzen
vastgelegd, waarvoor ondernemers van hotels, logementen,
herbergen of pensions slaapkamers met of zonder ontbijt
zitkamers, badkamers en baden ter beschikking mogen
stellen en daar.bij is bepaald, dat die prijzen niet hooger
mogen zijn dan de prijzen, welke op Mei 1940 in hun
onderneming golden, vermeerderd met 5 pet.
Wanneer een onderneming na den genoemden datum is
gevestigd, dan wel nog gevestigd zal'Worden. mogen de
prijzen niet hooger zijn dan die, welke op 9 Mei 1940 ir
overeenkomstige ondernemingen golden, vermeerderd we
derom met 5 pet.
Verder zijn" in de mantelbeschikking de prpzen geregeld
van de z.g. kleine eetwaren. Daaromtrent is bepaald, dat
de ondernemers voor broodjes, croquetten, salades, nage
rechten en dergelijke kleine eetwaren gebonden zijn aan
êen prijs, die eveneens den datum van 9 Mei 1940 tot uit
gangspunt heeft, het peil van dien dag mag voor deze con
sumptie ook met 5 pet. worden verhoogd.
Over de getroffen maatregelen zal het Rijksbureau voor
het Hötel-, Café-, Restaurant- en Perisionbedrljf een bro
chure laten verschijnen, waarin de regeling uitvoerig zal
worden toegelicht. Reeds thans moge echter voor- nadere
inlichtingen worden verwezen naar de officieele publicatie
in de dagbladen.
Tarieven voor electrischen stroom
te Haarlem
Een toelichting op de wijziging
Nu het heffingspercentage van de omzetbelasting op
electrischen stroom te Haarlem is verminderd van 2Va
tot 2°/n is zooals wij elders in dit nummer reeds
mededeelden een kleine wijziging noodig geworden
in de stroomtarieven.
Tot een vermindering in de prijzen per K.W.U. komt
het niet. Zooals men weet bedragen deze voor enkel
tarief 22 cent voor gewone en 24 cent voor muntmeter
installaties, voor dubbeltarief 11 Va cent, voor huis-
houdtarief 5'/2 cent. In deze prijzen werd de 2Va°A
omzetbelasting destijds verdisconteerd. Het verschil nu
tusschen den K.W.U.-prijs, verhoogd mét 2V2en
dien verhoogd met 2% is zoo miniem, dat dit gerust
verwaarloosd kan worden. Daarom blijven de K.W.U.-
prïjzen onveranderd.
Het staat evenwel anders met de vastrecht-bedragen.
Zooals men weet betaalt men bij huishoudtarief f 2.64
per jaar per 10 M2. oppervlakte van het huis. De
2Vz% omzetbelasting hierop werd gevonden, door een
maal per jaar. n.l. in December het jaarbedrag te
verhoogen met 1/39.
Nu de omzetbelasting verlaagd is zal in het vervolg
deze verhooging niet meer 1/39 maar 1/49 bedragen.
Ook ten aanzien van de meterhuren zal een kleine
wjjziging plaats hebben neerkomende op een verlaging
van het bedrag, dat in December op de maandelijk-
sche meterhuur wordt gelegd.
Mr. Dr. J. H. H. Hiilsmann j
Na een langdurige ziekte is in het St. Elisabeths
Gasthuis te Haarlem "in den ouderdom van 71 jaar
overleden Mr. Dr. J. II. H, Hiilsmann* te Aerdenhout.
Hij werd 19 Januari 1870 te Breda geboren: na aan de
gemeentelijke universiteit te Amsterdam te hebben
gestudeerd en aldaar aan de Openbare Handelsschool
les gegeven te hebben in het handelsrecht, ging zijn
belangstelling vooral uit naar het bankwezen, in
189.8 promoveerde de heer Hülsmann te Amsterdam op
proefschrift: „Eenige opmerkingen over Staatsbe
moeiing met den effectenhandel". Van 1899 tot 1920
vormde hij met Mr. J. E. Veltman de directie van de
N.V. Algemeene Trustmaatschappij; sinds 1901
hij procuratiehouder bij de Wiegmansbank. Tevens
verzorgde hij een tijdlang de financieele week-over-
zichten voor de „Nieuwe Crt." Inmiddels was hij
geïnteresseerd in het krantenbedrijf; hij heeft een
werkzaam aandeel gehad in de ontwikkeling van de
dagbladen „De Telegraaf" en „De Courant". Nadat hij
zich uit dit werkzame leven had teruggetrokken, heeft
hij eenige jaren in -het buitenland gereisd, waarna hij
zich in Aerdenhout vestigde.
De crematie van het stoffelijk overschot zal plaats
hebben Zaterdag 22 November te Weslerveld na aan
komst van trein 13.46.
Er is een boek verschenen over Frankrijks Tweede
Keizerrijk. En dit is er eigenlijk geen bespreking
van. maar wel een aanbeveling aan allen, die van
historische lectuur houden, om aan die wonderlijke
episode eens hun aandacht te wijden. Er is in onze
taal eigenlijk te weinig over verschenen en de be
langstelling er voor is navenant. Waarom? Denkelijk
omdat bij zakelijk-historische beschouwing het Twee
de Keizerrijk in beteekenis niet kan wedijveren met
het Eerste, omdat het geen blijvonden invloed op
Europa had maar na een uiterlijk-brillant bestaan
als een kaartenhuis ineenzakte. Waarschijnlijk ook
omdat Napoleon III, door zijn feilen tegenstander
Victor Hugo met den hoonenden bijnaam „Napoleon
le Petit" gesmaad, niet In de schaduw van den ge-
nialen Grooten Keizer, die zijn oom was, kon staan.
Maar er zijn andere oogpunten waaruit men een
historisch tijdvak kan bezien. Het Tweede Keizerrijk
vormde immers een belangrijke phase in den ontwik
kelingsgang van het Europa van de negentiende
eeuw. En dan is er de litteraire kant van de zaak.
Als Romantische episode behooreri de voorgeschiede
nis, het leven en de val van het Tweede Keizerrijk
zeker tot het boeiendste in de wereldgeschiedenis.
Iemand die er veel over gelezen heeft kan buitendien
getuigen dat er nog meer in schuilt: veel van de
geheimzinnigheid, die de geschiedenis van den Groo
ten Keizer nog steeds schijnt te omhullen, hangt ook
óm die van zijn dynastieken opvolger. Ook deze
episode heeft het Wonderlijke, het ondoorgrondelijke
van een droomer schijnt iets achter te steken
dat men niet verklaren kan. I-Iet is een veel minder
heroiëke maar soms een schier even schitterende
droom. Al is de schittering hier valsch', al is het glan
zend goud hier klatergoud, al wordt dit wonderlijk-
boeiende verhaal telkens als het naar hooge toppen
schijnt te voeren weer omlaag gesleurdniet naar
diepten der vertwijfeling maar naar trieste. laag-bij,-
de-grondsche gebeurtenissen, vaak naar vlakheid en
leegte. Want oppervlakkigheid en schijn kenmerkten
de zwakten van het Tweede Keizerrijk. Toch blijft de
bekoring van een geheimzinnige romantiek In zijn
historie overheerschen
De persoon des keizers is zelf altijd min of meer
raadselachtig gebleven. Hij was een zonderlinge man,
in niets gelijkend op de krachtige, energie uitstra
lende persoonlijkheid van Napoleon I. Zijn biografen
hebben hem beschreven als een k'.eine, stille man
die, met half gesloten oogen, eindeloos sigaretten
placht te rooken, 'zich nooit opwond of boos maakte,
jegens vrijwel iedereen vriendelijk en hoffelijk was
in zijn daden vol achterdocht zelfs jegens
zijn naaste medewerkers bleek te zijn. Hij was vol
strekt geen geboren soldaat, geen veldheer, zooals
zijn historie wel bewezen heeft. Het slagveld vervul
de hem met afschuw. Niettemin is gedurende zijn
keizerschap Frankrijk gedurende lange jaren de
machtigste mogendheid van Europa geweest en be
leefde het een tijdperk van groote welvaart, begeleid
door ontzaglijk weelde-vertoon in Parijs. In het bui
tenland noemde hem de sphinx van de Seine. Wonder
lijker wijze duurde zijn macht langer dan die van den
Grpoten Keizer; nadat hij in 1848 president van de
Tweede Republiek geworden was veroverde hij die in
den meest absoluten vorm door den staatsgreep van
1 December 1851, waarbij hij zijn eed schond, werd
op 4 November van het volgende jaar Keizer en zou
dat blijven tóf de capitulatie van Mac-Mahon's leger
na den slag bij Sedan. Die beteekende zijn gevangen
neming door de overwinnende Duitschers en tevens
de val' van zijn dynastie
Er is veel in Napoleon Ill's levensloop dat verwon
dert en moeilijk verklaarbaar blijft. Niet het minst
In de vóórgeschiedenis van zijn glorie. Hij deed mis
lukte pogingen, tijdens de regeering van koning Louis
Philippe, om Frankrijk binnen te dringen en een
staatsgreep te ondernemen. Zij mislukten belde: de
eerste te Straatsburg, de tweede te Boulogne, in haar
eerste stadium en het was beide malen nogal lach
wekkend. Na de eerste poging werd hij gepardon
neerd, na de tweede moest hij terecht staan voor de
Chambre des Pairs,werd veroordeeld, zat zes jaar
gevangen in het kasteel te Ham in Noord-Frankrijk
en ontsnapte toen. vermomd als metselaar Daarna
verbleef hij weer langen tijd in het buitenland eer
zijn kans kwam bij de revolutie van 1848. Toen hij tot
député gekozen was maakte zijn optreden in de Na
tionale Vergadering volstrekt geen indruk. Hij bleek
een zeer slecht spreker, maar dat droeg er juist toe
bij om het. wantrouwen, dat men jegens zijn moge
lijke aspiraties koesterde, te doen verdwijnen. Hij
maakte daarvan gebruik en wist zich tot president te
doen kiezen omdat men hem niet gevaarlijk vond.
Het merkwaardige van den man was ongetwijfeld,
bij zijn vaste voornemen om de dynastie der Bona-
partes te herstellen, zijn onwrikbare overtuiging dat
hii daarin slagen zou.
Een minder mysterieuse persoonlijkheid in de histo
rie van het Tweede Keizerrijk is de schoone Spaan-
sche gravin Eugénie de Montijo, die Napoleon huwde
en daarmee tot Keizerin verhief. In de latere jaren,
toen de Keizer door ziekte verzwakt was. poogde zij
een leidende politieke rol te spelen waartoe haar de
gaven en het inzicht ontbraken. Haar pogingen kon
den de door vele politieke en militaire avonturen
ondermijnde structuur van het Tweede Keizerrijk
niet meer redden Maar zij werd een in velerlei op
zicht tragische figuur. Na deè Keizers dood in bal
lingschap (1873) verloor zij haar eenigen zoon, die
sneuvelde in Afrika op 23-jarigen leeftijd en sleepte
een lang leven in eenzaamheid voort tot, zij, een halve
eeuw na den val van het Keizbrrijk, eindelijk op 94-
jarigen leeftijd in Spanje stierf.
Oncfer de titels Het Keizerlijk Feest, Napoleon en
Eugénie vertelt mej. dra. G. Brugmans de voorge
schiedenis. het bestaan en den ondergang van het
Second Empire in 230 pagina's, dus in beknopten
vorm. die mede oofzaak moet zijn dat aan de his
torische feiten meer aandacht is besteed dan aan de
sfeer en de romantiek van dit vreemde maar boeiende
tijdvak in Frankrijks historie.' In dat laatste opzicht
schiet het boek tekort: het is evenwel goed. en kun
dig geschreven en za! velen er allicht toe aansporen
meer over het onderwerp te gaan lezen. Met een
aantal reproducties naar schilderijen en^ foto's is het
levejidig geïllustreerd.
Historie en Memoiren: „Het Keizerlijk Feest",
Napoleon en Eugénie; door Dra. G. Brugmans. Am
sterdam. J. M. Meulenhoff.
Het onderhoud van wegen in de
provincie Noord-Holland
"Als uitkeering uit het aandeel van de provincie
Noordholland in de opbrengst van de motorrijtuigen
en rijwielbelasting over het jaar 1940 zijn aan de on
derhoudsplichtigen van de op de Provinciale Wegen-
lijst 1940 voorkomende wegen en daarip gelegen brug
gen de volgende bedragen toegewezen: Beverwijk
f 6.285,55. Bloemendaal f 27.340,84. Haarlem f 16.959.72,
Heemstede f 5.543,83, Zandvoort f 11.162,76, Erven vari
der Vliet f 1821,98.
IJMUIDEN
Opgeval door de duisternis
Maandagavond is de 30-jarige B. uit Haarlem ten-,
gevolge van de duisternis met zijn transportrijwiel in
een sloot langs den Hagelingerweg gereden. Door den
val kreeg de man een bloedende wond boven het
rechteroog.
Na door dr. Mak te zijn verbonden werd B. per
taxi naar zijn woning vervoerd.
HEEMSTEDE
HEISTELLING OMGEVALLEN.
Dinsdagmiddag was personeel van de P. T. T. bezig In
de Kerklaan een spoelingsput te laten zakken in een
daarvoor gegraven kuil, waarvoor een heistelling gebruikt
werd. Bij dit werk brak een dor palen, waardoor de stel
ling omviel. Een 8-Jarlge Jongen, die in do nabijheid stond,
werd vrij ernstig getroffen. HIJ werd op advies van een
dokter per ziekenauto naar de Mariastlchtlng te Haarlem
overgebracht
BLOEMENDAAL
A. IJzerman 75 jaar
Zaterdag 6 December a.s. hoopt een bekend Ingezetene
van Bloemendaal zijn 75sten verjaardag te vieren, n.l. het
oud-school.ioofd A. IJzerman, Brederodcisan 79. Hij werd
te Leerdam geboren: hij bezocht eerst de H. B. S. te Rot
terdam e» later die te Amsterdam. Zijn opleiding voor
ïï?rZÏZeL,kr,elg ihlj aan d,e 1UJksnormaallessen te Kat
wijk. Na het behalen van de acte was hij aan verschil
lende scholen te Amsterdam werkzaam. Op 1 Mel 1891
werd hij benoemd tot hobfd der openbare lagere school
te Dlemen en op i Ocfóber 1896 tot hoofd der school to
Bloemendaal (toen een schooi met nog geen vijftig kin
deren], in 1904 volgde zijn benoeming tot hoofd der Mulo-
school aan den Vijverweg. Bij zijn 25-Jarig jubileum ais
schoolhoofd te Bloemendaal cn bij zijn 40-jarlg Jubilcnm
als onderwijzer bleek den heer IJzerman op ondubbel
zinnige wijze hoezeer hij door autoriteiten, ouders en lecra
llngen werd gewaardeerd. En dat zal stellig Zaterdag ft
December wederom blijken.
