Haarlem's Dagblad
Bon no. 45
Sovjet luchtbases in het gebied van Zwarte Zee
en Midden-Don gebombardeerd.
59e JAARGANG No. 17924
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij N.V. Bureaux: Groot»
Houtstraat 93, bijkantoor Soendapleln 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zulder Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendapleln 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directeur: P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM, Heemstede
VRIJDAG 21 NOVEMBER 1941
Abonnementen per week 0.26, per maand 1.15,
per 3 maanden 3.42, franco per post 3.73, loss»
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regel»
2.—. elke regel meer 0.40. Reclames 0.65 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels 0.70, eike regel meel
0.17y2. Groentjes zie rubriek-
voor de komende week.
'sGRAVENHAGE, 21 November. Voor de week
van 23 tot 29 November zijn de gebruikelijke
rantsoenen brood of gebak, vleesch of vleeschwaren,
melk, en aardappelen verkrijgbaar op de bonnen
nummer 45 van de daarvoor bestemde kaarten.
Tachtig gezinnen ernstig gedupeerd
Door geknoei met broodbonnen
Bakker wierp de heele kaarten
In den oven
BUSSUM, 20 November. Het A.N.P. meldt:
„Welke groote gevaren er verbonden zijn aan het
koopen van brood zonder bon is wel duidelijk aan
het licht gekomen te Bussum, waar tachtig arbeiders
gezinnen de dupe zijn geworden van een bakkerspa
troon en zijn broodslijter. De slijter was reeds gerui-
men tijd erg royaal met het geven van brood aan
zijn klanten, met het gevolg, dat een achterstand
kwam in de bonnenaflevering aan zijn baas. De ach
terstand werd geleidelijk grooter, zoodat de bakker
steeds minder meel kreeg toegewezen. Daar de slijter
echter, om niet vast te loopen, toch bonnen moest
hebben, ging hij er toe over bij vele zijner klanten
de bonnen een week vooruit te vragen. Doch ook dit
hielp niet, Hij bleef achter, daar hij brood zonder bon
bleef leveren of meer brood afgaf dan waarop de bon
recht gaf. Natuurlijk moest dit mis loopen. Daar de
achterstand steeds grooter werd en de toewijzingen
dus kleiner, was de slijter ten einde raad en verzon
hij iets anders. Hij wist met mooie praatjes bij vele
klanten in het bezit te komen van de geheele brood
kaart en dit geschiedde vooral als de vrouw des huizes
niet thuis was. De bonnen lagen dan niet klaar 9f
de bonnen waren er niet meer als de broodslijter
kwam waarop deze tegen de huisgenooten zeide:
„Geef de broodkaart maar mee, dan zal ik het wel
regelen". Dat regelen ls echter fout uitgekomen. Van
tachtig gezinnen, arbeidersgezinnen en gezinnen uit
het woonwagenkamp, wist de slijter aan de brood
kaarten te komen, welke hij afgaf aan zijn patroon
Het was echter te laat.
Gisteren kwam de bakkerspatroon voor het feit te
staan dat reeds lang gevreesd werd. Hij had geen
brood en geen meel meer. De broodslijter werd ont
slagen als de schuldige. Doch hiermede was de zaak
lang niet opgelost. De klanten wachtten gisteren ver
geefs op hun bakker, die maar niet kwam opdagen.
De een na den ander begaf zich naar den winkel om
brood, doch de bakker kon dit niet leveren. Steeds
meer klanten kwamen om brood en het werd een
stormloop op den winkel, welke al spoedig veranderde
In een stormloop naar het politiebureau, waar de
gedupeerde gezinnen aangifte deden. Want, naar
spoedig bleek, waren ook de geheele broodkaarten
van de gezinnen verdwenen, althans de bakker bleek
niet in staat deze terug te geven. De politie stelde een
onderzoek in en nu kwam aan het licht, dat de pa
troon, bevreesd voor het polltie-onderzoek en om het
onderzoek onmogelijk te maken de tachtig broodkaar
ten van zijn klanten in den brandenden oven had
geworpen De slijter en zijn patroon werden in arrest
gesteld, doch intusschen zijn de tachtig gezinnen ern
stig gedupeerd. Reeds gisteren moesten kinderen zon
der brood naar bed en arbeiders zonder brood naar
hun werkkring.
Intusschen heeft de plaatselijke distributïedienst
tich tot de betrokken instanties in Den Haag gewend
met de vraag of nieuwe broodkaarten mochten wor
den uitgereikt. Het antwoord luidde ontkennend.
Zelfs zal onderzocht worden In hoeverre de gedu
peerden strafbaar zijn, daar zij hun broodkaarten niet
hadden mogen afgeven. Op slordigheid bij het be-
heeren der distributiebescheiden staat sinds kort ook
straf. Dit ls wel een ernstige waarschuwing voor an
deren".
De bekende Thornsche molen onder de gemeente
Beek bij Ubbergen, de laatste koker-korenmolen
in Nederland is thans geheel gerestaureerd.
(Pax-Holland-De Haan-m)
Burgemeester van Haaksbergen
ontslagen
's-GRAVENHAGE, 20 November. De Staatscou
rant bevat een besluit van den commissaris-generaal
Voor bestuur en justitie van 15 November 1941, waar
bij aan jhr. H. J. W. J. von Heyden onmiddellijk in
gaand ontslag is verleend als burgemeester der ge
meente Haaksbergen.
Spoorwegongeval bij Zaltbommel
's-HERTOGENBOSCH, 20 November. Hedennacht
omstreeks een uur heeft te Zaltbommel een ongeval
plaats gehad met een goederentrein, die kwam uit de
richting Utrecht. Toen de trein de spoorbrug bij
Bommel gepasseerd was, begonnen de wagons te slin
geren. Drie daarvan geraakten naast de rails, doch
bleven overeind staan. Een vierde wagon, geladen
met bussen, sloeg om en de inhoud stortte over den
spoordijk.
Inmiddels had de bestuurder den trein tot stil
stand gebracht, zoodat verdere ongelukken voorko
men werden. Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor. Het treinverkeer moest alleen worden stilge
legd.
Onmiddellijk werden de spoorwegautoriteiten ge
waarschuwd en uit den Bosch arriveerde zeer spoe
dig een hulptrein.
Bij het verzenden van dit bericht was het verkeer
naar Den Bosch weer hersteld
(A.N.P.)
VERDUISTEREN
Van 17.40 tot 9.12
Maan 21 Nov. onder 20.30, 22 Nov, op 12.35
De Persoonsbewijzen der
Haarlemmers
108.000 van de 110.000 gereed
Het zeer omvangrijke werk voor 110.000 Haarlem
mers boven de 15 jaar een Persoonsbewijs te maken,
ls nu bijna voltooid. De ambtenaren van de bureaux
voor Bevolking en Burgerlijken Stand zijn alleen nog
bezig eenige restanten af te werken. Bij elkaar niet
meer dan 2000, want 108.000 Haarlemmers zijn al in
het bezit van hun document.
Voor de verdere afwerking ls nog ruim een maand
tijd, want 1 Januari moet immers alles klaar zijn. Elkè
week worden aan twee groepen personen die aan de
eerste oproeping geen gevolg konden geven, nieuwe
oproepingskaarten gezonden om alsnog aan hun ver
plichting te voldoen. Daarvoor zijn elke week twee
dagen gereserveerd. Ook wordt door de ambtenaren
geregeld voortgegaan met het thuis bezoeken van de
invaliden. Evenzoo worden de ziekenhuizen en in
richtingen afgewerkt.
De gevangenen behoeven ook niet zelf te komen,
zij krijgen in hun tijdelijk verblijf bezoek van den
ambtenaar die alle benoodigdheden medebrengt om
het persoonsbewijs ter plaatse te vervaardigen.
Dat komt dus allemaal op tijd in orde. Dat is ook
aan te nemen van de menschen (het zijn er misschien
50) die er nog niet In geslaagd waren foto's te laten
maken die aan de eischen voldoen. Moeilijker gaat
het foto's te maken van ernstige zieken. In speciale
gevallen kan door een gemeente aan den Secretaris-
Generaal in Den Haag toestemming gevraagd worden
om voor zulke menschen een persoonsbewijs te ma
ken zonder foto.
Moeilijkheden leveren ook op de menschen die ver
trokken zijn zonder e n nieuw adres op te ge
ven. Af en toe komen die vermiste schapen zich even
wel zelf aanmelden op het bureau van de Bevolking,
want nu 1 Januari in het zicht komt gaan zij zich
veelal ongerust maken dat hun Persoonsbewijs nog
niet in orde is.
Eigenaardig is het evenwel dat er te Haarlem,
trouwens in andere gemeenten zal zich hetzelfde
verschijnsel wel voordoen, 400 a 500 menschen zijn,
die blijkbaar geen prijsstelten op het bezit van een
Persoonsbewijs. Zij hebben twee oproepingenj thuis
gekregen om te komen, maar hebben daarop in het
geheel niet gereageerd.
Komen die onwilligen nog uit zich zelf voor 1
Januari naar het Bevolkingsbureau dan krijgen zij
nog het Persoonsbewijs voor een gulden. Na 1 Januari
moeten zij zonder pardon het dubbele betalen. Bo
vendien loopen zij dan kans een bekeuring te> krijgen
omdat zij geen Persoonsbewijs hebben. Na 1 Januari
is het niet bezitten van een Persoonsbewijs namelijk
strafbaar.
De Provinciale Begrooting
voor 1942
Nog onzekerheid over eenige rijksuit-
keeringen. Storting in het Fonds
voor ontginningswerken teruggebracht
op 100.000.—. Het Prov. Electr. Bedrijf
belast met een rente-tegoed van
600.000.—.
Bij de aanbieding van de begrooting voor 1942
voor de provincie Noord Holland merkt de Commis
saris voor de Provincie op, dat het opmaken der
begrooting in de allereerste plaats moeilijkheden
ondervond doordat de voornaamste bron van in
komsten, n.l. het bedrag der Rijksuitkeering nog
onbekend is. Het schijnt intusschen redelijk deze
uitkeering te ramen op tenminste het bedrag der
Rijksuitkeering over 1941, hetwelk een raming
beteekend van 2.430.000,
Nog minder zekei-heid bestaat omtrent hetgeen
geraamd kan worden in de plaats van de opbrengst
der thans vervallen opcenten op de vermogensbelas
ting. Daar er echter grond is om aan te nemen, dat
ook deze bron van inkomsten door een Rijksuit
keering zal worden vervangen wordt hier de ra
ming van het vorig jaar gevolgd en gesteld op
450.000..De opbrengst der opcenten op de grond
belasting' wordt geraamd op 1.116.000,(v. j.
1.107.000,—).
Het batig saldo van den gewonen dienst 1939 be
draagt, voorzoover daarover niet reeds beschikt is,
1.275.638,19V2. f 261.342,daarvan dient naar
den dienst 1941 te worden overgebracht tot gedeel
telijke dekking van het tekort, dat op dien dienst
ontstaat als gevolg van de regeling die in de ver
ordening no. 30/1941 vervat is. Het restant,
ƒ1.014.296,19 V2, dat aan den dienst 1942 ten goede
komt, is belangrijk lager dan het batig saldo dat
aan den dienst 1941 ten goede kwam. Het verschil
bedraagt niet minder dan 637.056,96y2.
Hieruit volgt, dat de gebruikelijke storting in het we
genfonds, die reeds in '41 achterwege blijven moest
wederom moet achterwege blijven, en dat ten laste
van de gewone middelen van 1942 niet de ruime
uitkeeringen ten behoeve van de werkloosheidsbe
strijding kunnen geschieden, die op de begrooting
voor 1941 nog konden plaatsvinden. Kan op den
post „Werkverruiming" nog het gebruikelijke be
drag van 200.000,worden uitgetrokken, op den
post „Storting in het Fonds van ontginningswerken"
kan thans in plaats van 500.000,- slechts 100.000,-
worden geraamd.
Een rente-vordering van f 600.000,ten
laste van het Prov. Electr. Bedrijf.
Een en ander is overigens slechts mogelijk door
dat onder volgnummer 65 een nieuwe ontvangst-
post kan worden opgenomen ten bedrage van
150.000,Deze mogelijkheid steunt op den vol
genden grond. Het provinciaal electriciteitsbedrijf
heeft in de jaren 1922 tot en met 1927 in verband
met haar toenmalige minder gunstige exploitatie
uitkomsten voorschotten ontvangen tot een totaal
van 1.440.000,die in de jaren 1929 tot en met
1935 geheel zijn terugbetaald, doch waarover nim
mer eenige rente is gerekend. Uit dezen hoofde kan
van het provinciaal electriciteitsbedrijf wegens rente
een bedrag van f 600.000,worden gevorderd.
Wordt de betaling van het bedrag over 4 jaren ver
deeld, dan komt aan den dienst 1942 150.000,
ten goede als „eerste termijn van het in 4 jaren
„door het electriciteitsbedrijf terug te betalen be-
„drag van 600.000,wegens rente van in de ja-
„ren 1922 tot en met 1927 genoten voorschotten".
Voor onvoorziene uitgaven blijft dan tenslotte
een bedrag van 472.239,67y2 beschikbaar.
Heffingen en leeningen.
Ter bestrijding van de uitgaven der« Provincie
heeft de Commisaris der Provincie besloten, voor
1942 te heffen 18 opcenten op de hoofdsom der be
lasting op de gebouwde eigendommen en 18 op
centen op de ongebouwde eigendommen. Voorts is
besloten tot het aangaan van de volgende geldlee-
ningen: a. f 84.000,wegens bijdrage voor den
bouw van een sluis te IJmuiden met bijkomende
werken en verbeteringen van het Noordzeekanaal:
b. 2.385,000,wegens kosten van uitbreiding ten
behoeve van het Provinciaal Electriciteitsbedrijf;
c. 120.000,wegens kosten van uitbreidingswer
ken ten behoeve van het Provinciaal Waterleiding
bedrijf;^ 15.000,— wegens uitkeering aan de
Provinciale Ziekenhuizen voor onvoorziene werken
van buitenigewonen aard. De rentevoet van deze
vier leeningen is bepaald op 4]/2% en de looptijden
voor de eerste drie leeningen op 40 jaar en voor de
vierde op 10 jaar.
Slachtoffers van de duisternis
Donderdagmorgen te 7 uur is de 66-jarige land
bouwer J. P. van Putten wonende in de Eerste Bal
semienstraat te Rotterdam ten gevolge van de duis
ternis in het water van de Dokhaven aldaar geloopen.
Men haalde hem in bewusteloozen toestand op. Zuur
stofbehandeling mocht niet baten. Hij is in zorgwek-
kenden toestand naar het Zuiderziekenhuis overge
bracht.
Woensdagavond is te Klazienaveeen de 18-jarige
mej. K. Rotmans vlak bij de ouderlijke woning door
de duisternis misleid in het Ovingkanaal te water
geraakt en verdronken.
Woensdagavond reed de 25-jarige H. Dekker uit
Haerst, gemeente Zwollerkerspel, ten gevolge van de
duisternis, ter hoogte van het plankenloodsje, in het
Lichtmiskanaal. Toen hij op het droge was gehaald,
blektm de levensgeesten reeds te zijn geweken,
Welke bonnen zijn thans geldig?
10 t.n
November:
Brood of gebak
44-4 Brood -1 rants.
44 Brood Va rants.
44 Vleesch V» rants. Vleesoh of
44 VI.waren 1 rants. vleeschwaren
44 Melk 1 3/4 L. Melk
44A Reserve 13/4 K.G. Aardappelen
44B Reserve
K.G. Aardappelen
Nov. t. m. 29 November.
136 Algemeen
1 K.G.
Suiker
le periode Cacao 50 gram Cacao
137 250 gr. Koffiesurrogaat
138 500 gr. Jam
139-142 Algemeen 1 rants. Bloem brood of gebak
D en E Havermout 250 gr. Rijst
143 Algemeen 250 gr. Havermout
144 250 gr. Gort
149 100 gr. Vermicelli of maïzena
145-148 Algemeen 100 gr. Kaas
Aftreden der Ministers
Weiter en Steenberghe.
Hun opvolgers.
Het A.N.P. meldt het volgende:
„Naar men uit Londen meldt zijn om niet nader
genoemde redenen twee leden van het kabinet der
geëmigreerde Nederlandsche regeering op 14 October
op eigen verzoek afgetreden, namelijk de minister van
Koloniën, de heer Ch. J. I. M. Weiter en de minister
van Handel, Bedrijven en Scheepvaart, mr. M. P. L.
Steenberghe. De heer Steenberghe was ook minister
van Landbouw en Visscherij ad interim en minister
van Financiën ad interim.
Tot minister van Koloniën is benoemd dr. H J. van
Mook, directeur van het departement van Economi
sche Zaken te Batavia. Tot minister van Handel, Be
drijven en Scheepvaart is benoemd de heer PA.
Kerstens, lid van den Volksraad in Nederlandsch-
Indië.
Dr. H J. van Mook bekleedt sinds medio 1937 de
functie van directeur van het departement van Eco
nomische Zaken te Batavia. De heer P. A. Kerstens
is reeds jaren lang leider der Indische Katholieke
Partij. Hij vermocht in die functie niet altijd de een
heid in die partij te bewaren. Reeds eenmaal kwam
het tot een breuk in deze partij, voornamelijk
als gevolg van zijn gebrek aan tact en soepelheid. De
heer Piet Kerstens kan niet anders beschouwd wor
den dan als een politieke figuur".
Het autobusongeluk bij Ouderkerk
Omwonenden konden weinig hulp
meer bieden
OUDERKERK AAN DEN IJSEL, 20 Nov. Naar
aanleiding van het ontzettend autobusongeluk, dat
aan vijftien passagiers onder wie verscheidene
kinderen het leven heeft gekost, verneemt het
A.N.P. nog het volgende:
Omstreeks acht uur had de bus te Ouderkerk a. d.
IJsel passagiers ingenomen voor de richting Gouda.
In de buurtschap de Nesse maakt de rivierdijk een
flauwe bocht die, doordat het erg donker was, ver
moedelijk aan de aandacht van den chauffeur is ont
snapt. In deze flauwe bocht is de bus waarin zich
vijfentwintig passagiers bevonden (er waren dertig
zitplaatsen) in de rivier gereden.
Hoewel het water ter plaatse niet diep is, waren
tengevolge van het getij de gevolgen ontzettend. De
onmiddellijk te hulp gesnelde omwonenden hebben
weinig huip kunnen bieden. Het ongeluk had in zoo
korten tijd zijn beslag gekregen, dat het reddings
werk, dat ten zeerste werd belemmerd door de duis
ternis, weinig vrucht opleverde. Tien passagiers ge
lukte het aan de ramp te ontkomen. Zij hebben zich
zonder hulp uit de bus weten te bevrijden en zijn door
de omwonenden verder geholpen.
Niet alleen door zijn omvang is dit ongeluk zeer
ernstig, er doet zich hierbij de tragische omstandig
heid voor, dat van de vier kinderen van den predikant
der Ned. Hervormde Kerk ds. Woelderink drie jon
gens zijn verdronken. Het dochtertje werd gered.
De verslagenheid in den geheelen omtrek is groot.
De bus is nog niet geborgen.
Distributiedienst Haarlem
Distributie schoenenbonnen
Zooals bekend bestaat gedurende de eerste tien
dagen van de maand gelegenheid tot het indienen
van aanvragen voor schoenenbons. Na deze tien
dagen kan pas met de sorteering, de beoordeeling
en de uitreiking worden begonnen. Het doet dan
ook vreemd aan, als reeds eenige dagen na de in
diening der formulieren klachten over het niet ont
vangen der bonnen binnenkomen, daar bijna de ge
heele maand noodig is om de 25000 aanvragen
te verwerken. Het eenige wat men met deze cor
respondentie bereikt, is onnoodig oponthoud. Hoe
wel niemand beter dan de distributiedienst met de
urgentie van schoeisel bekend is, wordt het publiek
toch in zijn eigen belang aangeraden niet onnoodig
over eventueele schoenenbonnen te correspondee-
ren en niet ongeduldig te worden. Gedurende de ge
heele maand kan men zijn bonnetje nog verwachten
en heeft men op den laatste van de maand den bon
niet in huis dan kan men aannemen, dat de aan
vraag is afgewezen. Nadrukkelijk wordt er op ge
wezen, dat er gelet op het beschikbare aantal
bonnen onmogelijk aan alle op zichzelf gerecht
vaardigde wenschen kan worden voldaan. Getracht
wordt, hen die nimmer een bon ontvingen en
schoenen noodig hebben eerst te helpen; daarna
degene die een geneeskundige verklaring overleg
gen en vervolgens de allernoodzakelijkste gevallen.
Moe en verslagen begeven de bolsjewistische
krijgsgevangenen zich door het met een dikke
sneeuwvacht bedekte Sovjet-gebied naar de voor
hen ingerichte kampen in het Westen.
.(Atlantic-Holland).
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA
Duitsch weermachtsbericht.
Ook Moskou bestookt.
Britsche strijdkrachten in Noord-Afrika
teruggeworpen.
HOOFDKWARTIER.VAN DEN FüHRER, 20 No
vember. (D.N.B.) Het opperbevel der weermacht
deelt mede:
„De aanvallen aan het Oostelijke front blijven
zich met succes ontwikkelen. De luchtmacht heeft
bolsjewistische luchtbases aan de Noordoostkust
van de Zwarte Zee en in het gebied van den Mid
dendon gebombardeerd, Formaties gevechtsvlie-
gers hebben aanvallen gedaan op treintransporten
en spoorwegen in den centralen sector en ten
Oosten van de Woltsjof. Moskou is overdag door
sterke afdeelingen gevechtsvliegtuigen bestookt
met brand- en brisantbommen.
Bij Leningrad hebben twee groepen jachtvlie-
gers bij een moedigen aanval op een groote forma
tie transportvliegtuigen acht vijandelijke toestel
len neergeschoten.
In den strijd tegen Engeland is bij de Farör een
koopvaardijschip van middelbare grootte door
bommen beschadigd. Andere luchtaanvallen waren
gericht op militaire installaties aan de Zuidwest
kust van Engeland. Vliegtuigen hebben opnieuw
mijnen gelegd voor Britsche havens. Aan de Vlaam-
sche kust hebben in convooidienst varende pa
trouillevaartuigen een aanval van Britsche motor-
torpedobooten met succes afgeweerd zonder ver
liezen te lijden. Een vijandelijke motortorpedoboot
werd in brand geschoten: zij kan verloren geacht
worden.
In Noord-Afrika zijn de Britsche strijdkrachten,
waarvan sedert dagen gemeld was, dat zij ten
Zuiden en Zuidwesten van Sidi Omar gereed wer
den gehouden op 18 November overgegaan tot een
aanval in de richting van Tobroek. Door onmid
dellijke tegenaanvallen van Duitsch-Italiaansche
afdeelingen werden de sterke Britsche strijdkrach
ten, die ten Westen van Sidi Omar in den strijd
werden geworpen, met zware verliezen terugge
worpen. Talrijke vijandelijke pantserwagens werr
den vernield".
Reorganisatie van Fransch bestuur
in Afrika.
Opperbevel voor Fransch Noord-Afrika
en Fransch West-Afrika ingesteld.
Functie van algemeen gedelegeerde der
Fransche regeering opgeheven.
Weygand met pensioen.
Het D.N.B. meldt uit Vlchy: Naar Donderdag om
8 uur des avonds officieel is medegedeeld is de al
gemeen gedelegeerde der Fransche regeering in Afri
ka, generaal Weygand, met pensioen gegaan.
Een andere officieele mededeeling zegt dat de func
tie van algemeen gedelegeerde der Fransche regee
ring in Afrika wordt opgehven en vervangen wordt
door een permanent secretariaat-generaal dat direct
staat onder den vice-president en gevestigd is in Al
giers. De voormalige medewerker van generaal Wey
gand, vice-admiraal Fenard, wordt tot secretaris-ge
neraal benoemd.
Door een decreet, dat heden in de Staatscourant
verschijnt, wordt in Fransch-Afrika een opperbevel
voor Noord-Afrika ingesteld, waarmede generaal
Juin, die tot nu toe het opperbevel heeft gevoerd
over de landstrijdkrachten in Marokko, wordt belast.
Ook wordt een opperbevel voor Fransch West-Afrika
Ingesteld dat zal worden opgedragen aan generaal
Barraud, die tot nu toe opperbevelhebber is geweest
van de landstrijdkrachten in Fransch West-Afrika
Het decreet over de afschaffing van den post van
algemeen gedelegeerde der .regeering in Fransch-
Afrika wordt door een rapport van het staatshoofd
maarschalk Pétain ingeleid
Bij de instelling van dezen post op 6 September
1940, zoo luidt het rapport was het de bedoeling om
door een actieve coördinatie de veiligheid te garan
deeren van de gebieden die het meest rechtstreeks
bedreigd werden, te weten Marokko, Tunis en Sene
gal. Voorts het economische stelsel van de verschil
lende bezittingen te verbeteren, ten einde op die wijze
de bevolking, zoowel kolonisten als Inlanders, tegen
de uitwerking van de blokkade te beschermen, als
mede om de veranderingen en aanpassingen in te
voeren die in den geest der nationale revolutie noo
dig waren en tenslotte om de sterk verminderde mi
litaire strijdkrachten met het oog op de veiligheid van
alle bezittingen te verdeelen. De missie, welke ge
neraal Weygand als algemeen gedelegeerde der re-
geering in Fransch-Afrika sinds meer dan een jaar
heeft vervuld, heeft thans voldoende resultaten op
geleverd, zoodat de uitzonderingspositie van den alge
meen gedelegeerde kan worden afgeschaft en dit
zonder nadeel voor de reeds bestaande politieke en
bestuursorganisaties Nu deze taak vervuld is, zou
deze positie het gevaar met zich meebrengen dat zij
in de toekomst eenerzijds het initiatief der autoritei
ten van de verschillende bezittingen zou belemmeren
en anderzijds de betrekkingen van deze autoriteiten
met het centrale bestuur zou bemoeilijken
Het officieele communiqué over de oprichting van
twee nieuwe oppercommando's in Fransch Noord-
Afrika en Fransch West-Afrika luidt als volgt:
Door een decreet, dat Vrijdag in de Staatscourant
zal verschijnen wordt de functie van opperbevelheb
ber in Noord-Afrika, alsmede de functie van opper
bevelhebber in West-Afrika in het leven ge
roepen. Het gezag van den opperbevelhebber strekt
zich uit tot de land- en luchtstrijdkrachten en tot de
zeestrijdkrachten die voor de verdediging van de
kusten van hun gebied kunnen worden gebruikt of
gedeeltelijk hiervoor kunnen worden gebruikt, als
mede tot het gebruik van deze strijdkrachten voor
militaire operaties met het doel de veiligheid van
deze gebieden te waarborgen.
Generaal Juin, die bevorderd wordt tot legercorps-
generaal, wordt tot opperbevelhebber van Noord-
Afrika benoemd. Generaal Barraud wordt tot opper
bevelhebber van West-Afrika benoemd.
VICHY, 20 November. (D.N.B.) Het officieele
communiqué over de pensionneering van generaal
Weygand en over de afschaffing van de functie van
algemeen gedelegeerde in Afrika luidt als volgt-
Generaal Weygand wordt gepensionneed. Een wet,
waarbij de functie van algemeen gedelegeerde der
regeering in Fransch-Afrika wordt afgeschaft, zal
Vrijdag (heden) in de.Staatscourant worden gepubli
ceerd. Het gouvernement-generaal van Algerije komt
te ressorteeren onder den medewerker van generaal
Weygand, gouverneur-generaal Chatel. De functie
van algemeen gedelegeerde wordt vervangen door een
permanent secretariaat-generaal, dat onmiddellijk
ressorteert onder het bureau van den vice-president
en gevestigd zal zijn te Algiers. Een andere medewer
ker van generaal Weygand, namelijk vice-admiraal
Fenard, wordt benoemd tot algemeen secretaris
Het hoofd van den Franschen staat, maarschalk
Pétain, heeft generaal Weygand, voor dat deze 'zich
in het particuliere leven terugtrok, bedankt voor de
eminente diensten, die hij het leger en het vaderland
tijdens zijn lange carrière heeft bewezen.
De Fransche regeering publiceert een door maar
schalk Pétain onderteekenden dagorder aan de na
tie, waarin Weygand's verdiensten worden geroemd
en de voornaamste daden uit zijn militaire loop
baan in de herinnering worden teruggeroepen ..Als
roemvol officier", zoo luidt de dagorder, „heeft ge
neraal Weygand Frankrijk 56 jaar gediend. In de tij
den van succes en in de uren der beproeving heeft,
hij karaktereigenschappen en bekwaamheden aan den
dag gelegd die de grootste voorbeelden der Fransche
militaire traditie waardig zijn".
In een dagorder tot het Fransche leger in Afrika
zegt Weygand:
„Officieren, onderofficieren en soldaten der bewa
pende strijdkrachten van Fransch Afrika. Het was
de laatste trots en de laatste vreugde van mijn mi
litair leven aan uw hoofd te zijn gesteld. Op het
oogenblik dat ik u verlaat richt ik tot u mijn af-,
scbeidsgroet. Blijft evenals voorbeen uw heerlijke tra-
De strijd aan het Oostelijk
front.
Duifsche successen in den
centralen en den noorde
lijken sector.
Het D.N.B. meldt: In den centralen sector van het
Oostelijk front hebben de troepen van een Dultsche
divisie op 19 November na hevige gevechten een
plaats ingenomen. Bij de zuivering van deze plaats
werden 500 gevangenen gemaakt en vier pantserwa
gens, negen stukken geschut, veertig mitrailleurs en
zeventig vlammenwerpers buit gemaakt.
Op. een andere plaats drongen Duitsche infanteris
ten op denzelfden dag in een krachtig versterkte stel
ling der bolsjewisten binnen en rolden deze van den
kant af op. Hierbij werden talrijke betonnen en hou
ten kazematten veroverd. Alle pogingen der bolsje
wisten om door het in den strijd werpen van nieuw
opgestelde en versch aangevoerde formaties den ver
deren opmarsch der Duitsche troepen tot staan te
brengen, mislukten.
Voor het gevechtsgebled van een pantserdivisie uit
Pommeren aan het Noordelijke front bleven na he
vige gevechten, welke drie dagen hadden geduurd,
nl. van 16 tot 19 November 22 bolsjewistische pant
serwagens staan Bij een gevecht van pantserwagen
tegen pantserwagen verloren de bolsjewisten ln den
centralen sector van het front op 19 November bi]
gevechten om een belangrijken straatweg nog 25
pantserwagens.
De Duitsche luchtmacht heeft overdag en 's nachts
de ravitailleeringslinies achter de bolsjewistische stel
lingen gebombardeerd. Woensdag werden in het cen
trale deel van het front twee geladen transporttrei
nen door voltrefefrs vernield en drie andere treinen
zwaar beschadigd. Bij deze luchtaanvallen leden de
bolsjewistische troepen zware verliezen.
Van militaire zijde verneemt het D.N.B dat aan het
Noord-Karelische front op 19 November een Sovjet
bataljon door Duitsche en Finsche troepen ls Inge
sloten en vernietigd. Het gevangental en de omvang
van de buit zijn nog niet bekend.
In den nacht van Wo.ensdag op Donderdag hebben
Duitsche gevechtsvliegtuigen wederom met succes
Leningrad aangevallen.
TRANSPORTVLIEGTUIGEN PROBEERDEN
UIT LENINGRAD TE VERTREKKEN.
BERLIJN 20 November (D.N.B.) De bolsjewieken
hebben geprobeerd om met behulp van luchttrans
porten troependeelen uit het ingesloten Leningrad
naar elders te brengen Op 19 November stegen twee
zwermen Duitsche jagers op met de opdracht deze
transportvluchten te verhinderen. De Duitsche vlieg
tuigen bereikten het Sovjet-vliegveld juist toen twaalf
transportvliegtuigen waaronder verscheidene vier
motorige toestellen en de daarbij behoorende jagers
waren opgestegen en zich boven het vliegveld ver
zamelden. De Duitsche jagers gingen terstond tot den
aanval over en schoten weldra vijf transportvliegtui
gen omlaag De bolsjewieken hadden het vliegveld
bijzonder zwaar met luchtdoelartillerie beschermd,
die uit alle stukken vuurde. Des ondanks voerden de
Duitsche jagers hun aanval uit. vernietigden in
scheervlucht nóg een ander op den grond staand
transportvliegtuig en schoten ln luchtgevechten drie
Soviet-iagers neer Na de uitvoering van den aanval,
waarvan in totaal negen vijandelijke vliegtuigen het
slachtoffer werden, keerde de Duitsche formatie zon
der eigen verliezen naar de thuishaven terug
ditie, uw eedsformule op de vlag trouw. Blijft sterk,
gedisciplineerd en eensgezind achter uwen chef, den
maarschalk. Die houding rechtvaardigt iedere hoop.
Alleen door haar kan die hoop verwezenlijkt worden.
Ik nijg met eerbied voor uw vlaggen en standaarden.
De harten hoog!"
Voorts heeft generaal Weygand een boodschap ge
richt tot de Fransche hooge commissarissen residen
ten en gouverneurs-generaal in Fransch-Afrika. Hij
spreekt daarin zijn dank uit voor hun medewerking.
De boodschap eindigt met de woorden: „Dank zij -4
wordt de vereeniging achter den maarschalk, het
staatshoofd, met den dag hechter. Zij is de garantie
voor onze toekomst. Beijvert u er voor dat allen
haar in loyaliteit en discipline trouw blijven".
Weygand heeft zich gisteren naar Antibes begeven,
waar hij op zijn particulier landgoed het op schrift
stellen van zijn mémoires zal voortzetten.
DE REIS VAN LITWINOF
NEW-YORK, 21 November. (D.N.B.) De Britsch»
regeering heeft, naar de Amerikaansche bladen mel
den. officieel haar verontschuldigingen aangeboden
wegens de „onopzettelijke beleediging" van Litwinof
door organen van de Britsche luchtlijnen in Teheran.
De regeering heeft in het Lagerhuis verklaard dat
een volledig onderzoek naar het voorval is ingesteld.
Naar verluidt heeft Litwinof intusschen voorberei
dingen getroffen voor zijn vlucht naar Kaïro in eén
Sovjet-vliegtuig.
Japan's positie
„Maatregelen tegen iedere eventualiteit
genomen"
Het D.N.B. verneemt uit Tokio:
De buitengewone zitting van het parlement, dat
in een tijd van zeer hevige internationale spanning
bijeengeroepen is, heeft Donderdag alle kwesties
die op de agenda stonden behandeld.
Volgens Domei werden verschillende maatrege
len genomen om de positie van Japan in geval van
oorlog tegen iedere eventualiteit te waarborgen. Het
Lagerhuis is Donderdag op recès gegaan, terwijl
het Hoogerhuis heden met de gebruikelijke plech
tigheden gesloten zal worden.
